Woensdag 8 Maart 1916
81st® Jaargang N°. 2161
Antirevo time air
Orgaan
IN HOG SIGNO VINCES
voor «Ie Zuidhollandsclie en Zeeowselie Eilanden.
B O E K H O V E N
Flakkeesche Schooldag.
BUITENLAND.
Oorlog
BINNENLAND.
0FFICIËEL GEDEELTE.
SOMMELSDIJK.
mm
h&* £,«-*■ g gei
Deas Oosraut veraefeijat eiken Weeasdag m latöï'dsg.
Abonnementsprijs pet drie saaaadea fr. p. p. 50 Csmt»
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 pat jaar.
■ifeonderlljke nMBimeris 5 Cent.
jTSiSiÉa .?aiü
IfesietssaiHi S». *-
(i Adverte&ttë» 10 ewaspe* tegel ea maai» UteeiaauM 20 par tsgei
Boekaankondiging I G«mt pas regei sis ®«ei.
I MmMmmrMgss es MensteanteiedingeK 50 Gast pet plasamg.
I &roote lettere sa vignetten warden betekend maar d® plaatsruimte die sp nesum..
I M^srtentiBlB worden mgewaobt tot Oraada*- en Vrjdaigan>rg«" 1
iite ««tiijfe viM»r öf «eN*»»*»*©* uèwi-etmi, dtatertetaiiep»»» r«* r.rsrèerr tketmlnMtrmMr
88 -
Er is een Flakkeesche Partijdag geweest
en naar het algemeen gevoelen is die goed
geslaagd; het ongunstige weer in aanmer
king genomen, zelfs boven verwachting ge-
Zoo zou het ook mogelijk zijn in den
aanstaanden winter als we gezond zijn en
leven, en Nederland nog is wat het nu is, ook
een Flakkeeschen Schooldag t e organiseeren.
Tot de onmogelijkheden behoort dit niet,
Er is al een soort organisatie gesticht,
in het najaar van 1915; toen zijn eenige
mannen bij elkander gek imon om een School
bond te stichten. Dat was de 2de maal,
dat zoo'n poging tot Scboolbondstichting
plaats had. De eerste maal zijn de pogingen
daartoe uitgegaan van de iu 1911 opgerichte
Flakkeesche Af .ieeling van Chr. Ouderwij
zers en Onderwijzeressen, die nog bestaat
en 4 a 5 maal per jaar vergadert in de
Chr, School te Middelhareis. Die Afdeelicg
omvat alle hoofdm van Chr. Scholen op
Goeree en OvarfUkkee met al de onder
wijzers en onderwijzeressen en heeft ten
doel om de Vraagstukken van Opvoeding
en Onderwijs met elkaar onder de oogen
te zien, tot versterking van eigen inzichten
en tot verbetering van eigen werk. Door
deze Afdeeling is in 1913 reeds geprobeerd
om al de Christelijke Scholen op ons eiland
..tot één Bond te doen aansluiten, om dan
op een Bondsdag, een of 2 maal per jaar
de gezamenlijke belangen, niet der onder
wijzers alléén, maar ook die der Besturen
te bespreken. Zoo'n Bondsdag zou dus
geweest zijn een Samenkomst van een 60
Bestuursleden plus een 40-tal hoofden met
het gezamenlijke personeel naast hen ar
beidende. En op dien Bondsdag zou men
dan uitsluitend over Schoolzaken gespro
ken hebbenover Leerplan, Schoolgeld,
Salarieering, Verband met de ouders, Nor
maalschool, Opvoeding in School door bet
Onderwijs, Vacantien, Samenwerking tus-
sehen School en Gezin en Kerk Subsidien, het
Vrije Onderwijs. Staatsonderwijs, Volkson
derwijs, Uitgebreid of meer uitgebreid Lager
Onderwijs, Ouderavonden enz.
Zóó heeft in 1913 de Afdeeiing dien Bond
bekeken maar toen 't op eea stich
ten aankwam bleken de pogingen
te vergeefs; en de Afdeeling bleef nog na
die actie na die propaganda, zitten met
een schuld van drie rijksdaalders, 't Was
weer de oude Flakkeesche lamlendigheid,
waar tegen we al zoo dikwijls getoornd
'hebben; dat dooie-niks-doen dat niets tot
stand brengt en leidt tot vadsigheid op aller,
lei terrein des levens, waar juist en ook op
Flabkee zeer veel nog most gedaan wor
den. F.akkee-che looaaarigheid voor een
nieuwe g-sdachte deze was in 1913
niet los te krijgen en de Schoolbond
is nu nog een ongeboren kindeke, terwijl
ze al drie jaar had kunnen werken tot
zegen der Scholen en tot uitbreiding van
Gods Koninkrijk. Precies als met de H B.
School.
Ia lt najaar van 1915 ia er weer sprake
van geweest. Er kwam een vergadering te
Middelharnis bijeen; er werd een Bestuur
gekozen; dat moest dan een Schoolbond
worden voor Goedereede en Overflakkee,
met Voorne en Putten. En dan sou er ook
door dien grooten Schoolbond van twee
eilanden, een Schooldag georganiseerd
worden, nu eens te Middelharnis, dan weer
te Hellevoetsluis. Ook zouden er plaatse
lijke vergaderingen moeten plaats hebben
met besturen en ouders ens. maar een
Groote Schooldag lag toch ook beslist in
't vooruitzicht.
Ia de Kerstweek kwamen er afgevaar
digden uit den Briel, Tiate, Stellendam, Me
lissant en Middelharnis bijeen, om de saak
verder uit te werkenmaar de opkomst
was te klein, dau dat bindende besluiten
konden genomen worden. De afgevaardig
den tija dan ook om 12 uur kalmpjes naar
huis gegaan, zonder dat er een Schoolbond
is gesticht en zonder vooruitzicht op eea
Schooldag voor de twee eilanden.
Zoo is er dus al een jaar of 3 ge
tobd om de Scholen in één groote organi
satie te krijgenom te krijgen een School
dag. Het eenige wat bereikt is. maar dat
ging nog buiten de levend-doode-Vereeni-
ging om, is de Ouderavond. En die slagen
uitstekend! De viuchten daarvan zullen
blijven eu rijper worden tot heil der Scho
len 1 Aanstaanden winter sullen se ook wel
gehouden worden te Ojltgensplaat, Den
Bommel, Stad, Dirksla-.d ea Melissant.
Maar de Schooldag moet er ook komen.
Ia den winter, die aanstaande is, en als
door Gods goedheid Nederland gespaard
blijft.
Vrage nu:
1. Wie zal d9 kat de bel aanbinden?
2. Wie geeft er geld?
Er ligt een heele zomer voor oas om
deze zaak te bedisselen.
En dan van den winter moet het zaakje
kant en klaar zijD.
Wil men in Tinte en Ooltgensplaat eens
aseoi geven op ons artikel. Want het heeft
nu al lang genoeg geduurd, dat men schrijft
en praat, maar niets doet.
Iu elk geval; öf persoonlijk öf in ons
Blad verwachten we wel eenig antwoord.
De zoete rust is uit.
't Staatspensioen een holle leus.
De kiei.ers van Apeldoorn hebben den heer
Sno. ck Hsckemaus met schitterende meer
derheid gekozen en de Vrijzinnigheid hoeft
daar den klap ontvangen, dien se verdiende.
Met 't Staatspensioen reisden ze daar in dal
district s'ad en land af maar 't krachtig
protest der kiezers was een glorierijke over
winning voor tien Ohristelijken Kareercan-
didaat, die juist iu en buiten de Kamer 't
kordaatst tegen die Staatspensioenleuzeten
allen tijde is opgetreden.
De kiezers van Apeldoorn hebben hem
door rijn verkiezing de opdracht meegege
ven om in de 2a Kamer te blijven atrijd-n voor
de Verzekering; voor de Premiebelas ingen
niet voor de Vrijzinnige Staatsbedeeling.
Dia echoone taak zal de beer Snoeck
Henkenians z ker met eere en hoog plichts
gevoel vervuiler,. Daar is hij de man voor.
Eu de Vrijünmgheid heeft de ernstige
waarschuwing thuis gekregenHoud op piet
je politieke tinnegieterij. Houd op met je
kiezerslijmerij door eea zoo'n onhebbelijke
en onwaardige leuze als t Staatspensioen,
t Is geen Staatspensioen omdAergeea
halvtn cent premie voor is betaald; 't i
Staatsarmengeld door geen enkelen arbeider
verdiend omdat hij er niet voor betaald
heeft maar aan de arbeiders uit de groote
scbatkiat aangeboden a*s een armoed-gift,
zonder eenig recht erop.
Ea dan nog! onder de leuze van „geen
premie", zooals 't sinds 1908 ioorNederland
klonk, giug toch oud-Meister Treub een
pensioenbelasting heffen.
Wat een gesjacher toch!
Heel dat Staatspensioensgedoe sinds 1908
is zoo'n in-de-gaten-loopende volksverlak-
kerij dat er in Nederland geen weerga v»n
is. Maar Apeldoorn geeft een krachtig ant
woord: Weg met dat bedrog!
Ea bij al die valsehe democratie al jaren
door de L nkertijde gep opage rd heeft
Apeldoorn gesproken dit goede woord: Tegen
over de Revolutie, Het Evangelie! Gods
Woord moet zijn en blijven richtsnoer des
Volks en fundament van 't Volksbestaan,
Op dat fundament kan zegen en nationale
geestelijke wtlvaart heerschen. Tot de Wet
ea da Getuigenis, dat zij en blijve ons
ideaal.
De Volkswil.
Minister Coit v. d. Linden blijft maar
doorgaan om zijn genegenheid voor den
«volkswil» te propageeren. Hij bedoelt ech
ter met dat mooie woord niets anders dan
t Verk eziogiprog'am der Concentratie n.l.
Algemeen Kiesrecht voor Mannen; Vrou
wenkiesrecht eu Staatspensioen.
Maar dat program is de wii, nog niet
eens, van de helft van 't Nederiand-che
Vólk. Ea door te speculeeren op den Mam
mon n 2. dat 't volk voor niemendal op
70 j leeftijd f 2 krijgt, hieft uien er dui
zenden meegekiegen die daarbij nog op
gezweept werden di-or eenige «Protestan-
tenc, welke zich met de Grondwetsher
ziening van oud minister Heemskerk niet
konten verzoeten; zich ook met 't Tarief
niet konden véreeuigen. noch mot de ko
mende Schoolpolitiek. Protestantendie
in al huu stembusgedoe toen zoo'n treurig
figuur gemaakt hebben, dat we voor een
herhaling van 't werk dier menschea voor-
loopig niet meer beducht hehoeven te zijn.
Toen ze na hun afbraakwerk na eerste
stemming in 1913, steunende overa.1 de
Vrijzinnigheid sagen dat de Linksche Con
centratie met pak en zak overliep naar de
S. D. A. Priepen die «protestantsche»
dominees verschrikt uitWij zijn verraden,
wij zija verraden». Neen echter; ze waren
met verraaenZoo doen de Vrijzinnigst
altijd Ze gaan ouder 't juk der Socialis
ten door, want anders raken ze der zetels
kwijt. De Protos tan tsche» dominees waren
niet verraden, maar te dim geweest om 't
waar karakter der Vrijzinnigheid te door-
tien. Ze sagen een schapenvacht en dach
ten heusch, dat er een lammetje onder zat.
't Bleek bij de herstemming voor hen een
wolf te zijn. Dat hadden ze allang moeten
zien maar ze waren blind uit haat tegen
t Rechtsche beginsel.
En op zoo'n stembusactie van 1913 ba
seert nu de Minister zijn volkswil.
Bespottelijk! als 't niet zoo treurig
Maar Apeldoorn hef ft hem eea wenk ge
geven dat hij in ziju oordeel wat voor-
jichtig moet ziju. Zal de Minister dien wenk
begrijpen
't Kan hem van den sorner nog beter ge
leerd worden, als de Rechtsche kiezers voor
de Staten maar eenparig schouder aan
schouder gaan staan.
Eu daar mag op gerekend! Daarop moet
gebouwd. Er is r,og ten andere »w.l« dan
die der Vrijzinnigheid en Socialisten.
DE TOESTAND.
Jl. Vrijdag schreven wij in andere bewoor
dingen dat de eerste actie van het drama op
het Westfront is afgespeeld. En zooals de
Nieuwe Rott. Crt. terecht opmerkte is het
doek op een zeer spannend oogenblik voor
ons oog gevallen, en daardoor het geheel
aan ons oog onttrokken.
De Duitschers hebben daar opeens hun
aanvallen gestaakt, de Franschen geen groot
tegenoffensief ingezet. Zoo was het einde ai
even plotseling als het begin en we schreven
toen als meening dat het de Duitschers be
paald hierom te doen is om zijn zware ge
schut vooruit te brengen om dan de geheele
vesting onder schot te kunnen krijgen. Doch
dat bleef bij meeningen. De officieele berich
ten van beide kanten noemden Verdun bijna
niet.
Maar algemeen was de overtuiging dat het
gevallen scherm wel weer spoedig opgehaald
zou worden. En zoo is het thans.
Er heerscht voor Verdun een hernieuwde
actie. Zaterdag werd het al zichtbaar.
Ten N. van Verdun hebben de Duitschers
nu ook het fort Vauxe in elkaar geschoten,
maar ze konden er niet inkomen, zoo ont
zettend was het gordijnvuur, dat de Fran
schen onophoudelijk op dit deel van het
front lieten neervallen.
Intusschen schoven de Duitschers hier toch
langzaam maar zeker hun stellingen vooruit,
maakten meer dan duizend gevangenen en
namen zes zware kanonnen.
Ernstiger nog was de nieuwe actie ten
Oosten van Verdun, in de Woëvre-vlakte.
Daar werd, na geduchte voorbereiding door
het zware geschut een hevige infanterie-aan-
val gedaan op de Fransche stellingen bij
Fresnes, waarbij de Duitschers zelfs in de
Fransche loopgraven drongen, doch door een
tegenaanval genoodzaakt werden, volgens be
richt uit Parijs, deze weer te verlaten.
't Laat zich echter aanzien, dat het bij
dezen aanval niet blijven zal.
Intusschen wijzen de Duitschers er op, dat
zij nu sinds 21 Februari 170 vierk. K.M. ter
rein rondom Verdun hebben veroverd of
viermaal zooveel als de Franschen bij hun
grooten aanval in Champagne in den herfst
van 1915.
Zij geven op, dat zij daarbij „betrekkelijk"
geringe verliezen leden.
Dat kan misschien zijn
Maar ook dón nog blijven het getallen, die
ons huiveren doen
Zoo staan de Duitschers dus nog steeds
vóór de vesting.
En daar kan en zal het wel niet bij blijven
schreven we. Naar welke kant de balans dan
ook overslaat.
Als het ooit tijd is zegt de Drie Prov.
om hun bondgenooten bij te springen, dan
is het uur voor de Engelschen thans wel
geslagen. De beschouwingen, die hun hoofd
organen over het Duitsche offensief geven,
klinken voor de Franschen wel hoopvol en
troostrijk, maar daarmede vorderen dezen
geen zier, en de Engelsche raad, om met
kracht de Duitschers op andere punten van
het front aan te vallen, ten einde 't Verdun-
front te ontlasten, is zeker goed bedoeld,
maar waarom doen de Engelschen dat zelf
niet
Indien de Franschen niet rotsvast op de
Engelsche hulp hadden gerekend, dan waren
zij dezen oorlog nóóit, nóóit begonnen. En
nooit hebben de Franschen ernstigere be
hoefte gehad aan hulp dan in deze gewich
tige dagen. Dat de Engelschen op Duitsche
vliegtuigen jacht maken, kan uit het oogpunt
van sport wel heel aardig zijn, en dat zij een
mijntrechter, een boerenschuur of een loods
veroveren, is heel mooi, maar daarmee zijn
de Franschen niet uit den brand geholpen.
Daar moet een grootsch tegenoffensief zijn,
om de Duitschers het initiatief uit de handen
te rukken. Doch 't is waar ook: de Entente
was daarvoor nog niet klaar; de Duitschers
zijn haar weer te vlug af geweest, en terwijl
de Ententeraadslieden overwegen en beraad
slagen, zijn hun vijanden tot op acht kilo
meter afstands van Verdun genaderd, trach
ten zij de stad uit het Oosten en het Westen
te omklemmen, terwijl ze in Champagne een
nieuw offensief op het touw zetten, de Fran
schen uit een stelling van 1600 meter breedte
wierpen en 1000 man gevangen namen.
Men moet wel aannemen, dat het den Duit
schers grimmige ernst is met hun pogingen
tot een doorbraak, doch de Duitsche Keizer
zal er met geen licht hart zijn toestemming
toe hebben gegeven. Hij staat anders tegen
over den oorlog dan zijn oudste zoon er
althans vroeger over dacht, die eens in het
publiek heeft geschreven, dat een bloedige
ruiteraanval het schoonste is, wat menschen-
oogen kunnen aanschouwen.
De officieele Duitsche berichten over den
veldslag bij Verdun zijn treffend door hun
soberheid. Geen gejuich, geen geschetter.
17000 ongewonde gevangenen dan een
punt. Maar achter die soberheid, die van op
merkelijke zelfbeheersching getuigt, schuilen
groote verwachtingen.
Leg de Russische zegebulletins over Erze-
roem eens naast de Duitsche overwinnings-
berichten van Verdun welk een verschil I
St. Petersburg schroeft de overwinning op;
Berlijn maakt ze eerder kleiner dan grooter.
Erzeroem heeft de verfkwast noodigVerdun
spreekt voor zichzelf.
Ik geloof vast, dat het Duitsche militaire
bestuur bevreesd is, om al te stoute verwach
tingen bij het Duitsche volk te wekken, ten
einde een mogelijke teleurstelling niet te
pijnlijker te doen zijn.
Van de overige fronten weinig nieuws.
De Duitschers hebben bij Yperen eenige
loopgraven-gedeelten aan den Engelschen
moeten afstaan dat hen een 180-tal gevan
genen gaf.
Van Italiaansch en Oostfront geen nieuws.
De Serven zullen eerstdaags naarSaloniki
worden gebracht, dat wel het meest geduchte
militaire kamp van de wereld heet.
De Russen beweren dat zij nog steeds de
Turken bij en in Armenië vervolgen, maar
gaven tot nog toe geen plaatsnamen op,
waaruit valt op te maken, dat er niet veel
van belang valt op te maken.
Aller oogen zijn dus op het Westfront ge
vestigd. Men zie daarvoor de eventueele
telegrammen.
Van Ter Zee wordt door de marinestaf te
Berlijn officieel gemeld, het vermakelijke:
„Z. M.'a Möwe, gezagvoerger de korvet
kapitein burggraaf Dohna Schlodien, is heden
na een met succes bekroonden kruistocht van
verscheidene maanden met 4 Engelsche offi
cieren. 29 Engelsche zeesoldaten en matrozen,
zoomede 116 opvarenden van vijandelijke
stoomschepen (o. w. 103 Indiërs) als gevan
genen en bovendien met goud in baren ter
waarde van een millioen mark, in een Duit
sche haven binnengeloopen.
Het schip heeft de volgende vijandelijke
schepen aangehouden (voor 't grootste deel
in den grond geboord, voor een kleiner als
prijs naar onzijdige havens gezonden): Cor-
bridge (3687 ton bruto), Author (3496 ton),
Trader (3608 ton), Ariadne (3035 ton), Dro-
menby (3627 ton), Farringford (3146 ton),
Blan Mactavish (5816 ton), Appam (7781 ton),
Westburn (3300 ton), Horace (3335 ton), Fla
menco (4629 ton), Edinburg (zeilschip 1473
ton), Saxon, Prince (3471 ton). Al deze sche
pen zq'n Engelsche. Maroni (3109 ton Fransch),
Luxembourg (4322 ton Belgisch).
De Möwe heeft verder op verscheidene
plaatsen bij vijandelijke kusten mijnen ge
legd, waaraan o. a. het Engelsche slagschip
King Eduard VII ten offer gevallen is."
Voor Engeland deez' schrale troost dat het
een lastige tegenstander kwijt is, die haar
nog niet in handen is gevallen, niettegen
staande zijn zoekende flottielje. Als echter
door Engeland gelachen wordt, zal het zeker
wel zijn als een boer die kiespijn heeft.
De Daily Chronicle heeft een kort artikel,
waarin zij de vraag stelt, of de Möwe wer
kelijk met buit naar Duitschland terug is ge
keerd of dat het officieele Duitsche relaas
alleen maar een schrander bedenksel is om
de Engelschen te nopen de jacht op haar in
volle zee op te geven. In alle geval is de
laatste onderstelling veel gevaarlijker, maar
men mag vertrouwen dat de Engelsche admi
raliteit in staat is, zich een tamelijk nauw
keurig oordeel te vormen. Indien de officieren
van de Möwe er werkelijk in geslaagd waren,
het schip terug te brengen, zouden zij stellig
de ijzeren kruisen verdiend hebben, waarmee
zij beloond heeten te zijn. Met dat al vindt
het blad het moeielijk om te gelooven, dat
de Möwe het groote risico heeft willen loo-
pen, om buiten de blokkade-linie te geraken.
Op de Bandoeng geschoten.
Naar wij vernemen, is in de Middeland-
sche Zee, zonder voorafgaande waarschuwing,
door een duikboot van onbekende nationali
teit, van een afstand van vijf mijlen onge
veer, geschoten op het stoomschip Bandoeng,
dat op de thuisreis van Indië was. Een paar
reddingbooten en een luchtkoker van de
Bandoeng zijn geraakt.
De Bandoeng is, gelijk gemeld, gisteravond
te Rotterdam aangekomen.
De veemarkten verboden.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft
A. met ingang van 7 dezer verboden het
houden van markten, openbare verkoopingen
tentoonstellingen en andere vereenigingen
van herkauwende dieren en varkens van
meer dan één eigenaar binnen een kring in
de provincie Zuid-Holland, omvattende het
gedeelte, gelegen ten zuiden van den spoor
weg 's-Gravenhage—Utrecht, met uitzonde
ring van de Aldlasserwaard en de Vijfhee»
renlanden en het eiland Overfiakkee. Dit ver
bod is niet van toepassing op vee, hetwelk
ter slachting in een openbaar slachthuis is
gebracht
B. bepaald, dat wanneer bijzondere reden
afwijking van het sub A bedoelde verbod
noodzakelijk maken, zoodanige afwijking kan
worden toegestaan door den commissaris der
Koningin in de provincie Zuid-Holland onder
de door den districtsveearts aan te geven
voorwaarden. St.ct.
KOHIER VAN HET SCHOOLGELD VOOR
HET LAGER ONDERWIJS.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sommelsdijk maken bekend, dat
een afschrift van het kohier van het school
geld voor het lager onderwijs over 't le
kwartaal 1916, gedurende vijf maanden, van
6 Maart 1916 tot en met 5 Augustus 1916,
ter gemeente-secretarie voor een ieder ter
lezing ligt.
Sommelsdijk, 4 Maart 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
BOUMAN, Burgemeester.
Iz. GEELHOED, Secretaris,
