\l
tooi* de Zuidliollaiidsclic eia Zeeuwüelie Eilanden.
Zaterdag 4 Maart 1916
31sle Jaargang N°. 2160
3
Antirevolutionair
Orgaan
Derde Blad.
Advertentiën
SN0JBPTAF£LS.
■r
Bijbels en
Kerkboeken
i.IoilÉvifi Sommelsiiijk
IN HOC SIGNO VINCES
m,
W. BOEKHOVEN.
LAND- EN TUINBOUW.
VOOR HUIS EN HOF.
UIT DE PERS.
BINNENLAND.
SNIPPERS
c. s. Martiin Firma Tb. Treianlregt
Botersloot 141 ROTTERDAM.
SOMMELSD1JK.
De grootste keuze
De laagste prijzen.
>plnies anders
ges wordt de
erkend. Vele
ïbloedigen en
Ie opinie be-
n het kan den
;n maar ten
rde lezer, de
3p algemeene
enuwzwakte;
ilom geroem-
bij bevinden.
ksaanwijzing
Den Haag.
:n Drogisten.
tt daar ge-
DËR
en. Veeren
ïn. Kapok-
ïubeien en
!au en koo-
9158
I.
trdt
Öese Ooarant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag,
AboasesgeBteprijffi pes drie maasden fr, p. p. 50 i-SSfc
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
ihtgbvbe
TeletooB latereoma. Ho. Z.
AdrerteaïlSl 10 sant pa? tegel es maal, Esalames SO pgr regel.
Boekaankondiging 5 Gent per regel en 4,/? sssasL
Menstunvragen sa Dienstaanbiedingen 50 Gent per plaatsing.
jSroote lettere en vignetten vrorden berekend naar da plaatsraisste die zij bsalaao.
I Advertenties worden ingeiraoht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 nar.
Tile stufefeen v««»r de K&edacfB® oeste^aiao, Advertentiên eis verdere Administratie iranco toe te asesideii *m dew I/ltcever.
Het Insluitstelsel.
„Wat heeft onze zorgeloosheid en on
verschilligheid, en egoïstisch standpunt
niet vaak veel bedorven Het „éên voor
allen en allen voor één" hoe mooi het
ook klinkt en hoe best ook bedoeld,
bleek zoo menigmaal een ijdele leuze".
Nu de Minister het afmaakstelsel als regel
heeft laten varen en zijn toevlucht heeft ge
nomen tot het insluitstelsel, rust op alle vee
houders de dure plicht mee te werken zoo
veel in hun vermogen is. Er zijn nog maar
al te veel boeren zoo zei de heer E.
Wesbonk, lid v. d. Centrale Waakzaamheids
commissie, in een vergadering te Franeker
die in de bestrijding van het mond- en
klauwzeer het laat-maar-waaieu-systeem wil
len toepassen, bang als zij zijn voor iedere
opoffering ten behoeve van het algemeen,
en daarmee ook van hun eigen belang. In
vroeger jaren was het niet andersonder
allerlei voorwensels trachtte men te ontko
men aan het naleven van de voorschriften,
door de hoogere macht, in hun eigen be
lang, in het leven geroepen. Wanneer wij de
geschiedenis der veepest in de jaren 1866
en '67 nagaan vervolgde spreker en
de houding, die toen werd aangenomen door
vele veehouders, vergelijken met die van
thans, dan komen wij tot de jammerlijke con
clusie, dat het geslacht van critiek en "te
genwerken dat toen leefde, nog niet is uit
gestorven. Niet, dat critiek op zich zelf is
te veroordeelenintegendeel, maar zij moet
opbouwend, meewerkend zijn.
Wat zijn er veel menschen, die zich als
tegenstanders van het afmaaksysteem voor
deden om allerlei redenen, maar die nu
blijken ook tegenstander te zijn van isolatie 1
Dezulken kunnen moeilijk tegenstanders van
het mond- en klauwzeer genoemd worden,
't Komt voor, dat er bijna geen leden voor
de waakzaamheidscommissies te vinden zijn
Dat is niet, zooals 't hoort. Niemand mag
zich onttrekken aan den arbeid allen dienen
eendrachtig samen te werken in het belang
van ons bedrijf!
De heer Werbonk meent van het afzonde
ringsstelsel wel succes te mogen verwachten.
Mits het streng wordt toegepast, en dan
nog voor den eersten tijd.
Dat door isolatie wel iets kan worden be
reikt, is meermalen bewezen. In 1866 en '67,
toen de veepest zoovele offers eischte, zijn
de drie provincies Groningen, Drente en
Limburg geheel vrij van die ziekte gebleven,
doordat men zeer strenge bepalingen van
in- en doorvoer in het leven had geroepen.
Wie de geschiedenis kent van die jaren,
zal moeten toestemmen, dat, was men toen
waakzaam geweest, de ziekte zich tot enkele
gevallen zou hebben beperkt. Maar door de
onhandelbaarheid der boeren, en de veelvul
dige overtreding der voorschriften, werd
steeds grooter omtrek besmet, zoodat
156000 beesten werden aangetast, zijnde
meer dan een derde in die provincle's aan
wezige dieren, waarvan 27.000 zieken en
10.000 gezonden of verdachten zijn afgemaakt.
Of het nu te danken is aan het afmaaksy
steem, dat de ziekte zich niet weer vertoonde
of aan de wet van in- en doorvoor voor
ons land dus het isolatiestelsel laat
spr. liever in het middenzeker is dat die
wet voor 1865 niet bestond.
Ook bij de bestrijding van mond- en
klauwzeer zijn wel goede resultaten ver
kregen.
Als de boeren maar beter te vertrouwen
waren, zei de Directeur-generaal, de heer
Van Hoek, dan was er van het afzonderings-
systeera nog wel succes te verwachten. Wij
hebben dus in de eerste plaats te zorgen,
dat wij, allen te zamen, vertrouwd kunnen
worden. Dit is noodig zoowel voor heteene
als voor het andere systeem. Kan ook bij
het afmaken niet veel bedorven worden?
Blijkt dat niet telkens, waar gevallen wor
den verzwegen?
Ieder, die zich het moeilijke en waakzame
afzonderingsstelsel wil getroosten, heeft het
recht zei spr. ten slotte om zijn vee
te behouden, tenzij en hier ging hij met
het besluit der Kamer of liever met het be
sluit van den Minister accoord tenzij de
hoeve ongelegen en ongeschikt ligt,endaar-
door het welslagen der isolatie ln den weg
zou staan. Maar dat treft dan ook zoowel
het beste als het minderwaardige vee, en
hier is dus geen bevoorrechting in het spel.
Dat in die gevallen een ruime vergoeding
wordt uitgekeerd, zal ieder moeten toejuichen.
En daar is dan ook meteen een schoone
gelegenheid het „één voor allen en allen voor
een" toe te passen, Dezulken van ander vee
te voorzien op billijke voorwaarden, is ons
aller plicht. C. B.
De Slaapkamer. Een derde van iemands
leven wordt in de slaapkamer doorgebracht,
die licht, luchtig en zonnig moet zijn. Als zij
niet zonnig is, dan moet men ten minste
zorgen, dat zij door kleur, er gezellig uitziet.
Bij de keuze van het behangselpapier moet
men er op letten dat dit rustig, kalmeerend is.
Hoe dikwijls wordt de fout niet gemaakt, de
wanden van de slaapkamer te behangen met
papier van een onmogelijk patroon of vree-
selijke bloemen. Een effen, niet aan kleurver
andering onderhevig papier, maakt de kamer
gezellig; daarbij een smalle rand, die in
kleuren harmonieert met de kleeden en gor
dijnen.
Een slaapkamer moet goed geventileerd
zijn en geen meubelen of zaken bevatten, die
stof opnemen. Een vloer van fraai geschil
derd of ingelegd hout is het best, doch vloer
zeil is even goed. Kleedjes voor het bed,
voor de toilet en waschtafel vroolijken de
kamer niet zoo fraai op, als een niet groot
kleed midden in de kamer.
De kleur, die men voor een slaapkamer
moet kiezen, hangt af van haar ligging. Ligt
zij op het Zuiden, dan kiest men koele, rus
tige kleuren, zooals blauw of groen, terwijl
men voor een kamer op het Noorden warme
tinten als geel, olijfkleur of rood kiest.
Wat het bed betreft, verkiest menigeen
houten ledikanten, die in eenvoudlgen doch
fraaien stijl zijn gemaakt, en wit geëmailleerd
of gevernist zijn. Een ijzeren ledikant met
stalen springveeren matras is echter het
meest verkieslijk. Men kan dit in fraaie vor
men krijgen; het is danhethoofdmeubel.dat
de geheele slaapkamer een gezellig aanzien
geeft. (De Gezondheid).
Bloedvlekken. Het komt dikwijls voor, dat
men bij het naaien zich in de vingers prikt
en een roode bloedvlek plotseling het werk
ontsiert dat men onder handen heeft.
Men moet dan terstond een propje watten,
een linnen doekje of een dotje dik breikatoen
nemen, dit met een weinig koud water be
vochtigen en hiermee van onderen en van
boven de vlek uitdrukken. Dit moet men
eenige malen herhalen en daarna met een
schoon wit doekje de vlek geheel droog
wrijven om te voorkomen dat er een water
kring ontstaat.
Verfvlekken. Zijn deze versch, dan met
benzine uitwasschen zijn ze verouderd, dan
eerst met vazeline bestrijken, tot de verf weer
vochtig is geworden en daarna eveneens met
benzine uitwasschen. De meeste verfsoorten
kunnen ook door terpentijn worden opgelost.
Omgekrulde hoeken van kleedjes weer
glad tnaken.
Om gekrulde hoeken van kleedjes weer
glad te maken, zóó, dat ze blijven liggen,
moet men ze eerst bedekken met een doek,
die in schoon water is gedompeld en niette
droog is uitgewrongen.
Men strijkt er dan met een heet strijkijzer
over. Ook pluche kleeden worden op die
manier glad, maar dan moet men den ver
keerden kant boven leggen en niet te sterk
drnkken met het ijzer.
Rooken van kinderen. Grooter schijnen
dan men werkelijk is, dat is nu eenmaal
zoo'n trek bij kleinen en grooten mensch.
Vader rookt, de meester rookt, „de kleine
man" wil dus ook rooken. Hij wil „groot
zijn", net doen als „vader", net doen als
meester".
Ouders zoowel als onderwijzers moeten
onze jongens bijbrengen, dat rooken slecht
voor hun gezondheid is, aanleiding geeft tot
kwalen, die later voor den dag komen (vooral
het rooken van sigaretten is zoo verderfe
lijk) het moet hun gezegd worden, dat het
jonge menschen niet past alles na te doen
wat groote menschen verrichten; 't past hun
niet zich te mengen in hun gesprekken, maar
óók niet hen na te volgen in al hun gebrui
ken. Den baardeloozen knaap siert geen ge-
kleede jas met hoogen hoed, zoo past den
jongen niet wat des mans is.
Er zijn nog andere redenen, waarom het
rooken moet tegengegaan worden. Niet alleen
dat het verkeerd is voor de gezoudheid en
dat het de grootdoenerij bevordert, maar ook
kost het onzen jongens, of anders den ouders
geld, geld dat door beide veel beter gespaard
kan worden of voor iets nuttigs, iets dat
ontwikkelend is, kan worden uitgegeven.
Want, dit is wel eigenaardig, jongens, die al
zoo vroeg rooken, hebben meest weinig idee
om zich wat te ontwikkelen in 't een of ander.
Zou er samenhang bestaan? En dan boven
dien hoe komen onze jongens menigwerf
aan de rookcenten In het Tijdschrift voor
Armenzorg en Kinderbescherming van 11
Juli 1914 wordt ook 'n artikeltje gewijd aan
het „Rooken door kinderen" en daarin wordt
gezegd, dat „aan de Vereeniging „Pro Juven-
tute" (voor de jeugd) te Breda was gebleken,
dat het rooken door kinderen een groote
aanleiding is tot het plegen van dieverijen".
Het ééne kwaad brengt dus óók hier weer
het andere voort. Het gaat ook met rooken
menigmaal als met snoepen, het voert tot
stelen. Men wil rooken, heeft lust tot rooken,
bezit geen geld, en 't wordt genomen
Men zij dus gewaarschuwd!
Observator.
Verarming der volken.
Veertig jaar lang heeft West-Europa in
vrede geleefd. Veertig jaar lang heeft de
bevolking zonder noemenswaardige stoornis
gewerkt en schat bij schat is opgespaard.
Toch vraagt men zich af, of die schatten
voldoende zullen zijn om de ongeloofelijk
hooge kosten van den oorlog te bestrijden.
De oorlogscredieten van het Britsche Rijk
zijn nu gestegen tot een bedrag van 25 mil
liard gulden.
Naar matige berekeningen kost de oorlog
aan alle oorlogvoerenden te zamen per dag
ruim 200 millioen, dat maakt per jaar 73.000
millioen, een som, die aan onze stoutste ver
beeldingskracht ontglipt.
De bange vraag doet zich voor, waar het
uitgeven van zulke alle berekening te boven
gaande schatten op uit moet loopen.
Want het spreekt van zelf: dat geld moet
betaald worden en de natiën moeten het
opbrengen.
Het is niet te zeggen tot welk een verar
ming dit straks na den oorlog voeren zal.
De demon van een afschuwelijke paupe
risme ligt op den loer en het is te vreezen
dat de volken aan zijn greep niet zullen ont
komen.
In Engeland heeft men na den Napoleon
tische oorlogen met zulk een pauperisme te
kampen gehad. Maar wat nu te wachten
staat, zal de vroegere ellende zeker verre te
boven gaan.
Alleen de rente van één jaar oorlogvoeren
zal den mogendheden te staan komen op
een jaarlijksch bedrag van meer dan 31/»
milliard.
Zoolang de oorlog duurt leeft men van
den hoogen boom. Men leent. Maar straks
moet daar toch een einde aan komen.
De schuldenlast der natiën zal drukkend
zwaar zijn, indien zij voor sommigen niet
uitloopt op een staatsbankroet.
Brengt men nu met deze sombere voor
uitzichten op finantieel gebied den geest van
materialisme en Godverzaking in verband,
die hoe langer hoe meer de volken heeft
overmeesterd, dan zal, na het sluiten van
den vrede, indien God het niet verhoedt, een
roering onder de volken te duchten zijn, die
heel de menschheid schokken zal.
Niemand weet waar het heen moet.
Niemand ziet een einde.
Maar dat het menschdom leeft als in een
verdwazing, dat speurt zelf de eenvoudigste.
We gaan in elk geval in het economische
leven spannende tijden te gemoet, even span
nend als die welke wij thans doormaken op
militair en diplomatiek gebied.
N. H. Ct.
Een droef verschijnsel.
Een der meest droeve verschijnselen van
dezen oorlog is, dat de verwildering der jeugd
ten gevolge van den krijg zeer sterk toeneemt.
In Duitschland en in Engeland wordt daar
ten zeerste over geklaagd. In Berlijn werd
onlangs een vergadering gehouden van voor
aanstaande mannen, die het euvel bespraken.
Zij konden het constateeren, maar stonden
verlegen, toen zij naar een geneesmiddel
zochten.
Een Engelsche politierechter vertelde, dat
het aantal misdrijven, door kinderen gepleegd,
met meer dan 50 pet. toenam. Het zijn meest
kinderen van soldaten, die tot misdrijf ko
men. De vrouwen der soldaten verwaarloo-
zen in vele gevallen hun gezin nu de man
des huizes in het veld is. Naar wij onlangs
mededeelden, neemt het drankmisbruik onder
de vrouwen zeer sterk toe. Jeugdige perso
nen verdienen ook reeds veel geld en als zij
het niet verdienen, stelen zij het meest om
naar de verderfelijke bioscoop te gaan, die
hoogeschool van de misdaad.
Welke droeve tijden gaan wij tegen.
De oorlog werkt, dit bewees de historie,
verwilderd voor velen, die lang in den strijd
waren. En onderwijl het zedelijk besef van
den vader gevaar loopt is te huis het hek
van den dam, gaat de vrouw drinken en
zwerven, de kinderen op straat of zitten in
de bioscoop en gaan het pad van de mis
daad op.
Wel mochten we de overheden toeroepen
denk nu eens niet aan vernietiging van uw
vijand, maar denk aan uw volk, aan het op
komend geslacht, aan de toekomst en sluit
vrede.
God heeft een twist met Europa.
En waar is de verootmoediging onder Zijn
slaande hand (N. Pr. Gr. Ct.)
Altoos door.
Weer melden de seismografen op het Mag
netisch en Meteorologisch Observatorium,
thans uit Java, van drie op elkaar gevolgde
aardbevingen, waarvan, gelijk men bericht,
„de tweede zeer zwaar was".
Ze volgden elk ongeveer twee a drie uur
na elkander. De eerste om 1.43. De tweede
om 4.15. En de derde begon om 6.13. Het
geheel gaf alzoo een verloop van vier en een
half uur.
De tweede aardbeving die zeer zwaar was
nam men waar op een afstand van 3300 K.
M. van Batavia. En het opmerkelijke hierbij
was, dat er 's nachts, omstreeks half twaalf,
nog een vierde stoot kwam, doch ditmaal op
veel korter afstand, niet veel meer dan 150
K. M. van het Observatorium.
Zoo blijft de onrust ook in de natuur aan
houden. Eerst was het alleen aardbeving. Toen
kwam de hooge golving bij Japan. Daarna
ten onzent de ontzettende waterramp. Na de
waterramp hier, de waterramp op Java. En
thans, na dit alles, keert de aardbeving terug
en blijft verschijnsel na verschijnsel cok in
het leven der natuur van onrust getuigen.
Zelfs volgde er bij Tapanoelie nog meer.
Iets stelligs valt hieruit niet af te leiden,
maar nu het ééne verschijnsel niet week, of
het andere komt weer, zou het toch van
schuldige zorgeloosheid getuigen, indien er
op dit alles saam niet gelet werd.
Of is het niet zoo, dat de Schrift ons zeer
stelliglijk op zoodanige verschijnselen in
verband met wat ons te wachten kon staan
wijst Standaard.
De Bijbel.
Wat Groen van Prinsterer van den Bijbel
zei
De Zeeuw laat 't haar lezers als volgt we
ten
De Bijbel is het boek der boeken, ook en
overal in de anti-revolutionaire boekerij.
De nieuwe wijsheid, ook waar, zij de Open
baring niet onbewinpeld verwerpt, meent dat
hooger uitspraak in den kring van het staats
recht niet te pas komt.
Wij daarentegen (zonder daarin, gelijk
sommigen gedaan hebben, eene encyclopae
dic te zoeken) beweren dat de Heilige Schrift
de grondslagen van recht en zedelijkheid,
van gezag en vrijheid, ook voor Natiën en
Regeeringen aanwijst.
De Bijbel is de onbedriegelijke toetsteen.
Onvoorwaardelijke onderwerping aan Gods
Woord was steeds de waarborg van plicht
matig verzet.
Met de uitspraken der Openbaring kan geen
leer van trotsche zelfvolmaking of van schro
melijke losbandigheid bestaan.
Er is geschreven. Ziedaar de bijl, die el-
ken wortel van revolutionair misgewas af
snijdt.
PERSBERICHT
van het Nationaal Persbureau voor Drank
bestrijding.
GELEGENHEID EN GENEGENHEID.
De Wereldstrijd brengt nieuwe cijfers over
de werking van het tijdelijk verbod van den
verkoop van sterken drank te Apeldoorn.
Men zal zich herinneren dat vroeger reeds
de volgende openbaar werden gemaakt.
We willen ze hier even herhalen.
Vier maanden met drankverkoop (April
Juni 1914)108 arrestaties.
Vier maanden onder verbod (Augustus
November 1914)53 arrestaties.
Zestien dagen met beperkten drankverkoop
(21 Dec. 1914 5 Jan. 1915) 29 arrestaties.
Zestien dagen onder verbod (6 Jan. 21
Jan. 1915)geen enkele arrestatie.
Nu schrijft het blad over de volgende tijd
vakken
van 22 Januari 12 Augustus 1915, tijd
vak van verbod maar waarin duidelijk waar
te nemen is dat de drankhandel iets meer
durfde wagen,
van 12 Augustus 26 October 1915, tijd
vak waarin getapt mocht worden van 9 uur
v.m. tot 4 uur n.m. op Maandag, Dinsdag,
Woensdag, Donderdag en Vrijdag. Op Zater
dag van 9 tot 12 uur v.m. Op Zon-en feest
dagen niet, en
van 26 October 1915 12 Februari 1916,
waarin alie verbod was opgeheven.
Naar de ambtelijke gegevens, die het ont
ving, maakte het voor elk tijdvak berekenin
gen per 100 dagen en komt dan tot de vol
gende cijfers:
Eerste tijdvak (drankverbod)55.5 over
tredingen per 100 dagen.
Tweede tijdvak (beperkte drankverkoop)
92 overtredingen per 100 dagen.
Derde tijkvak (onbeperkte drankverkoop)
132 overtredingen per 100 dagen.
Men ziet het ook hier wedergelegenheid
wekt genegenheid en waar beperking is van
drankverkoop vermindert het aantal overtre
dingen.
UIT EEN ONDERHOUD MET EEN
LUCHTSCHIPPER.
De aanvoerder van een Duitsche lucht-
scheepvloot, kapitgin-Iuitenant Mathey, die
vóór eenigen tijd een aanval op Londen deed,
deelde in een persgesprek, aan Karei von
Wiegand, het volgende mede over het ge
bruik van alcoholhoudende dranken met het
oog op de luchtscheepvaart.
„Het is ontzettende koud op deze hoogte
van 3 h 5000 voet, als men tnet zulk een
snelheid zich voortbeweegt als wij doen.
Daarbij komt dat men zich nauwelijks kan
bewegen. Vóór wij ons inscheepten, had
den wij een goeden maaltijd gebruikt en
bovendien namen wij van tijd tot tijd een
slok warme koffie uit onze Thermosflesschen."
„Niets sterkers?" vroeg de verslaggever
er tusschen door.
„Neen, volstrekt niets sterkers," antwoordde
de jonge commandant. „De Zeppelins hebben
evenmin een buffet als een keuken of eet
zaal. Wij allen onthouden ons in de lucht
schepen geheel van alle geestrijke dranken,
want wij hebben heldere hoofden en kalme
zenuwen noodig, en dat zijn dingen waarop
de alcohol geen gunstigen invloed oefent.
Op een Zeppelin gaat het toe als op een
Zondagsschool, er wordt evenmin gedronken
als gerookt.
De kortste weg.
Ontdekt het kind zijn sluimerende kracht
En breng die tot ontwikkeling door waar-
[deeren,
Dan zal de lust in d' arbeid hem regeeren
En hebt g' uw deugniet 't rustigst in uw
[macht.
Heel stil
Uw hand zacht op zijn hoofd gelegd
Een enkel woord, heel stil gezegd
En menig kwestie komt terecht.
r; T-n;
Het beste en goedkoopste adres voor 7,
cents artikelen is bij
Telefoon 11774.
Alles tegen concuireerende prijzen. Van
ouds bekend voor prima dagelijks versch
gebrande OLIENOOTEN, 85 cents de 5 pond.
(50 p. f 8.-).
Speciaal adres voor alle soorten Drop, Pe
permunt, en alles wat tot de snoeptafel be
hoort.
1000 stuks telgoed a f 2.80.
5
Sé