De Oorlog. Woensdag 1 Maart 1916 318te Jaargang N°. 2159. A ntirevo hition air Orgaan voor de Zuidliollandsclte en Zeeuwselie Eilanden. IN HOC SIGNO VINCES W. BOEKHOVEN. Oude Vriendschap. BUITENLAND. Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag. Abonnementsprijs per drie Maanden is. p. p. 50 Cest. Buitenland bij rooraitbetaling f 4,50 per jaar. Afzonderlijke nummers 5 Cent. urraiBYBB i SOMMELSD1JK. feletooB Mereora. H®. 3. Advertestië® 10 oei» por regel en 8/s staal, Eeeiaasai SO per régel.* Boekasitkoxdiging Cent 'per rsge! es lïieaitaaavrages ®n Dienstianhiedisges 50 Oent pst plasteisg. Groot© lettere en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij bssiae AdvertentiSn worden ingewasht tot Diasdag- en VrijdagiEorgea s»? %iïe nlukkr.n voor «Ie iteiiaetse bestenai. Advertenfi^n e«* «-«rrssere tdmiiiliiirntsr te «enisles® «aaa «des® UImsv*"»* Een dichter zong eens: Geen nieuwe vriendschap, die vóór [de oude gaat; De tijd dooft véél, maar kan niet [alles dooven. Het trouwe Hart komt altoos weder [boven En staaft zijn aanzijn door de trouwe [Daad. Zoo is het in 't persoonlijk leven. Van jong af geweven banden kunnen verslappen t door dat beider wegen uiteengegaan zijn; 'hj -Sro°ie afstanden tusschen Nederland en Amerika kunnen den glans der vriendschap doovenbetrekkingen, eereposities, ambten handelsbelangen, alle gewoon aardsche din gen, van huwelijk, kindertal, huiselijke zor gen, druk arbeidsveld: het zija allemaal beweegredenen, waarom oude vriendschap tanen, afnemen, verdonkeren kan. Als een wolk die de zon bedekt, (maar daarom is de zon nog niet van 't firmament en is haar schittering en gleed niet verdwenen) zoo ook is elke aardsch beslommering een scha duw op het vriendt chapsleven. Maar zooals diezelfde wolk mildeu regen uitgiet op een dorrenden akker en 't kwijnend leven weer doet blaken van frischheid en tinteling van groei; zoo ook kan een wolk van aardsche bekommernissen, over de oude vriendschap een milden regen van belangstelling, liefde, .jreegevoel en waarachtige deelneming wek ken. Laat een oud vriend, een goede kennis Uwer jeugd, U een doodsbericht zenden van zijn vrouw, zijn kind, zijn vader; laat hij U per brief iets weten hoe hij na lange jaren zijn eindelijk doel bereikt heeft, of is mislukt in zijn loopbaan; betreurt dit of beweent dat: maar gewis en zekert ge leest zijn brief tweemaal, driemaal, nog eens en nog eensen Uw trouwe Hart gaat open het gaat sneller kloppen en een stuk van je vroeger leven met hem, gaat als in eenoog wenk je voorbij, de herinneringen worden levendiger, de oude tijd gaat als in omme zien je ziel beroeren en de Daad wor stelt op uit de mengeling van gedachten en den wirwar van voorstellingen uit vroeger dagen en je grijpt naar je penmoet 't dan naar je beurs en hij tal getroost worden, en geholpen, die goeje kerel van je jeugd. Eu de pen spat niet, en de stijl stoot niet, en de taal stokt nietmaar Het Hart vloeit zijn Liefde uit en üaar troont een Daad van Trouw, van hulp, van edele sympathie voor dien allerbeste Uwer jeugd. De tijd dooft veel, maar kan niet [alies dooven. Het Trouwe Hart komt altoos weder [boven En staaft zijn aanschijn door de [trouwe Daad. Zoo slaat de religie, zóó t Geloof zoo de vijandschap tegen 't Geloof «en Band, die wel eens verslappen kan door allerlei oorzaken; maar als de nood aan dm man komt gevoelt men den ouden vriendschaps band, gevoelt men eensgeestes te zija, spreekt 't Hart tot 't Hart, is er onmiddelijk ziele-oontact, evenals twee wolken vol ehc- triciteit elkaar naderen na gloeiend heeten en verzengenden dag, om tegen en over elkaar schuivend den bliksem af te flikkeren, die mensch en dier met eerbied vervult. Zoo werkt de band des geloofsder Re ligie; den Band aan God. Want Band aan God is band aan Zijn Volk aan Zijn Woord, aan Zijn Wet, aan Zijn Koninkrijk. Band •au God is band aan Zijn vrinden die met U ook op het terrein van het Staatkundig leven de eeuwige ordinantiën van Zijn hei ligen Wil willen doen triomfeeron. Die Band des Geloofs verbindt alle Anti revolutionairen. Ook op ons eiland. Een in Geloof. Een in hoop. Een in de liefde. Een in erkentenis, dat geen Natie leven en her leven zal, tenzij dan op den grondslag van Zijn Woord en Getuigenis, Zijn Wet en Zijn Vermaan. En door dien Band der liefde saamgebon den, gaan we met 's Heeren hulp den te genstander tegemoet. Het trouwe Hart komt weer boveD; en een Daad van overgave aan onze beginselen, aan Zijn Woprd, leidt tot een overwinning. Het Hart komt weer boven. De oude liefde gaat weer groenen als de spar tot in lengte van jaren. De oude Band gaat weer ver kwikken, niet, nooit .meer, knellen. Wat vergeten was door het woelig leven: Die Band aan onze partijl aan Zijn Woord 1 't komt weer als een zoete herinnering van oude, fonkelende liefde uit ouden tijd,ente ziel beroeren. En we zweren hou en trouw onder het vaandel onzer beginselenen we steunen elkaar; en we sporen elkaar aan tot het offeren van al onze vermogens op 't altaar van liefde voor Zijn Woord, Zijn Naam, Zijn Zaak, Ons Vaderland, Onze Partij. Zoo komt het trouwe Hart tot een trouwe Daad, die vruchten dragen zal ook dezen zomer. Weer 't stakingsrecht aan 't spoor. Ieder herinnert zich nog de brutaliteit der S D A.P. in haa anarchistischen aan slag op den Staat en jare 1903 Toen socialistische Vakv.' enigingslui op de perrons enz. delakeas it deelden. Zegingen er prat op: 't Heele raderwerk staat stil Als onze hand dat wil Maar de roekelooze daad duurde maar kort. Het stakingsrecht op spoor en tram werd ze door de Wet-Kuyper-Loeff ont nomen. Zij, socialisten, zouden waarlijk den wijzer van den Tijd achteruit gezet hebben en ons weer teruggevoerd naar de bar- baarschheid van het Vuistrecht; naar den wilden onbeschaafden tijd, toen de roof ridders zonder vorm van proces het land afstroopten en vrees en verschrikking brach ten aan de stille burgers van Stad en Laud Voor zoo'n tijdrekenkundige fuut was het Kabinet Kuyper niet te vinden en het staken op spoor ea tram werd met straf gedreigd. Doch de Socialisten voelen zich. Dezer dagen schreef het Volk: Het is door Kuyper en Loeff in 1903 dertig jaar terug gezet, toen zijn sta kingsrecht werd vernietigd. Op den duur zal de Ned. arbeidersklasse zich hierbij niet kunnen neerleggen. Eenmaal zal met haar hulp het spoorwegperso neel weder het recht verwerven. En het Weekblad der Ned. Vereen, vam Spoor- en Tramwegpersoneel schreef: Wanneer Kleerekooper (soc. Kamer lid) cu eens wat forschere klanken deed hooien, dan weten wij niet alleen, dat zij weerklanken vinden ocder het per soneel, maar dat lij ook volkomen in overeenstemming zijn met de positie we ke onze Vereeniging thans inneemt. Ea dat nieuwe geluid moge niet als een bedreiging cpgevat worden, het kan in ieder geval opgevat worden als waarschuwing, dat niet ten eeuwigen dagen het personeel zich belemmering van bewegingsvrijheid, willekeur en verwaarloozing zijner belangen zal of kan lat n welgevallen. De ongunstige toestanden moeten dus niet door scheidsgerechten worden wegge ruimd; de spoorwegmannen zulleri der eigen rechter zijn net als in 1903 Met al de treurige gevolgen voor hen daaraan ver bonden. Waarom den tijd achteruit gezet? Men deed beter te blijven roepen om beter arbi trage en zou er dan geen gehoor te vinden zijn? Staking op het spoor of tram kan de Staat niqt dulden. Dat is de maatschappij op haar kop zetten. Dat is anarchie. Bijbelverspreiding op Flakkee. Er is ook op ons eiland een afdeeling vaa 't Ned. Bijbelgenootschap, dat ten doel heeft Bijbels te verspreiden. Verleden week waren aftredend ds. Emmen (van den Bom mel) en burgemeester Bosschieter (van Stel lendam). In hun plaats zijn benoemd ds. Hoogendijk van Stellendam en burgemeester Baumann van Oude Tonge. Deze vereeniging is in 1814 gesticht, maar op 't oogenblik maakt ze een critie- ken tijd door tengevolge van den oorlog. Het drukken kost veel meer geld dan vroe ger en de vraag is gedaan door dea heer L, J. van Wijk op de afdeeling te Hilver sum, of de bijbelverspreiding wel door zou kunnen gaan en zelfs dus de zendiug daar onder niet lijden zou. Het zou ontzettend jammer zijn indien de Bijbelverspreiding door gemis aan geld moest worden stopgezet. Zelfs voor Neder land zou dat al een geestelijk nadeel zijn. Want men kan wel overgeestelijk rede neeren, dat ieder een Bijbel behoort te heb ben, hoe duur ook maar in de steden waar thans in vele huizen geen bijbel is let men daar in die heidensche kringen juist op een dubbeltje ei een cent, waar t den Bijbel betrof. Ea er zija ook andere kringen met heidensch, waar men zeer schaarsche inkomsten heeft door allerlei droeve om standigheden. Daarom zou 't wenschelijk zija, dat er óók voor dat Bijbelgenootschap, indien er geld-gebrek is door den oorlog, een natio nale Collecte gehouden werd De Bijbel is Gods Woord en dat te verspreiden is natio nale roeping. Is nationale eere. Oaze Staat is een Christelijke Staat, waarin in alle orga nen den Naam van God nog niet uitge- bluscht is. Ons Volk is nog in zijn meerderheid een godsdienstig volk al ziet men ook inzin king en kwijning in allerlei kringen. En daarom mag de Bijbelverspreiding nooit stopgezet. Misschien kunnen ds. Hoogendijkea Bur gemeester Baumann daaraan een handje helpen. Zij zijn toch bestuursleden der af- deeliDg en hebben dus een ernstige taak te vervullen. Gods Woord in elk ge tin. DE TOESTAND. De geweldige slag om Verdun, waar wij zoo plotseling voor zijn komen te staan woedt nog steeds met dezelfde hardnekkigheid voort. Te laat om nog onder telegrammen opge nomen te worden bereikten ons de berichten dat het fort Douaumont, een der buitenste van de vestinggordel Verdun in Duitsche handen is gevallen. Hoewel dit bericht door de Fransche tele grammen is tegengesproken nochthans hou den de Duitschers hardnekkig vol dat het vast in hun bezit is. Parijs meldde in zijn laatste berichten „Ten Noorden van Verdun zijn de Fran schen in den loop van den nacht voortgegaan hunne stellingen te versterken. Geen veranderingen op het aanvalsfront ten Oosten van de Maas, waar overvloedig sneeuw gevallen is. Geen nieuwe poging van de Duitschers tegen den Hielheuvel, noch tegen den Pe perheuvel. Gisteren tegen het einde van den dag een krachtige aanval van de Duitschers in destreek van de hoeve Haudremont, ten Oosten van den Peperheuvel. Deze aanval werd gebroken door het vuur der Fransche kanonnen en machinegeweren en door hun tegenaanvallen. Een andere niet minder hevige poging van de Duitschers in de streek van het bosch van Ardaumont, ten Oosten van Douaumont, had voor hen niet meer succes. In Woevre is de bevolen terugneming van de Fransche voorposten ten uitvoer gelegd zonder dat de minste hindernis van de zijde van den vijand werd ondervonden. Sedert het begin van den aanval bij Ver dun heeft het agentschap van Wolff zekere soberheid in acht genomen in zijn mededee- lingen. Ondertusschen dient op eenige bewe ringen te worden gewezen, die de feiten spoedig hebben weerlegd. Zoo hebben bijvoorbeeld den vijf-en-twin tigsten om 2 uur des middags de Duitsche draadlooze telegrammen de inneming van Champneuville gemeld. Champneuville was echter heden nog steeds in Fransche handen. Op dienzelfden dag heeft een draadloos telegram gemeld, dat 10,000 gevangenen in handen der Duitschers waren gevallen. Op het oogenblik bedraagt het totaal aantal gevan gen Franschen ternauwernood de helft van dit getal. Den 26sten Februari om 8.55 des morgens verklaarde Wolff: „Het pantserfort Douau mont, dat de Noordoostelijke hoeksteen is van de hoofdlinie van de permamente verde digingswerken van Verdun, is gisteren mid dag door het 24ste Brandenburgsche infan- terieregement stormerhand genomen. Het fort is stevig in Duitsche handen." Nu heeft ten eerste het fort Dauaumont geenszins de beteekenis, die de Duitschers er aan toeschrijven. Het is gedurende de eerste maanden van den oorlog gedeclasseerd en er was geen kanon en geen infanterist in. Ten tweede is het fort zoo weinig stevig in Duitsche handen, dat de Franschen op het oogenblik vóór (en avant) het fort Douau mont zijn." Tot zoover het Fransche bericht. Daar tegenover zegt Berlijn „Op het westelijk gevechtsterrein hebben zich op verschillende punten van het front levendige artillerie- en mijngevechten afge speeld. Zuidoostelijk van Yperen werd een aanval van de Engelschen afgeslagen. Op de hoogten aan den rechter Maasoever probeerden de Franschen vijfmaal achtereen met versche troepen het pantserfort Douau mont terug te veroveren. Zij werden bloedig teruggeslagen. Ten westen van dat fort hebben onze troepen thans ook Champneu ville en den Hakheuvel veroverd. Zij baanden zich een doortocht tot aan den zuidrand van het bosch, noordoostelijk van Bras. Ten oosten van het fort namen' zij met een stormaanval de uitgestrekte versterkingswer- ken van hardaamont. In de Woëvre-vlakte komt het Duitsche front al vechtende vooruit in de richting van den voet der Lotharingsche heuvelen. Voor zoover er thans berichten zijn inge komen, bedraagt het aantal ongewonde ge vangenen bijna vijftien duizend." De berichten over en weer zijn, zooals te merken is elkander tegensprekende. Moet het hier met Verdun gaan als het eenmaal ging met Luik in Augustus 1914 Natuurlijk is er thans weer stof te over van dit front. Deze slag wordt in Duitsch- land blijkbaar van groot gewicht geacht. Zoo schreef het Berl. Tageblatt. „De Fransche militaire schrijvers hebben Verdun de best aangelegde, onneembare vesting genoemd. Eerstdaags zal men echter misschien kunnen lezen, dat Verdun verouderd en van geringe beteekenis was. Douaumont is altijd als het sterkste deel van de vesting beschouwd en is door zijn ligging inderdaad de hoeksteen van het Noorderfront. Van het middelpunt van de stad Verdun is het juist een Duitsche mijl verwijderd. Het staat op het hoogste punt van een heuvelrug, die zich van de Maas af in Noordoostelijke richting uitstrekt, zich daar ter plaatse bijna 200 meter over den omtrek verheft en dezen over grooten afstand beheerscht. Het reus achtige blok van pantserstaai en beton ligt in puin. Een tweede fort, niet ver van Douaumont verwijderd, ging door één zwaar projectiel, dat het van boven af door alle verdiepingen heen tot in de munitiekamer doorboorde, evenals indertijd het fort Loncin bij Luik, de lucht in. De organisatie van den aanval op het Noorderfront van Verdun was op zichzelf een meesterstuk. Arbeid van ongehoorden omvang moest eerst in volslagen verborgen heid worden verricht als de strijd tegen de „onneembare" stellingen zou gelukken. Af standen, die de zware artillerie buiten de spoorwegen om moest afleggen, waren door het aanhoudend slechte weer en den toe stand, waarin dientengevolge de wegen ver keerden, tot een groote moeilijkheid. Hon derden menschen moesten eerst de noodige verbeteringen aan de wegen ten uitvoerleg- gen. Verder was het moeilijk om goede fundeeringen te maken, waarvan de nauw keurigheid van het geheel afhangt. Hoe fabelachtig juist daarop werd geschoten, is thans bekend. Het gelukte blijkbaar ook de telefoonverbindingen van verschillende waar nemers voor de artillerie te vernielen, want de artillerie van Verdun bleef dikwijls op zeer gewichtige oogenblikken zwijgen en kwan soms te laat, Gisteren was geen vuur van artillerie te hooren. De gevangenen waren het er over eens, dat het in het vuur van de Duitsche artillerie niet om uit te houden was, ze waren blijkbaar verheugd uit die hel verlost te zijn. Wat we nu verder van dit gevechtsfront denken Er valt zeer weinig van te zeggen. De Duit- scher is van nature zeer zwijgzaam. Wanneer zij werkelijk een aanval op Verdun, als ves ting, doen, en dat valt haast niet meer te betwijfelen, dan zijn hun aanvallen bij Iperen, in Artois en in de Vogezen niet veel meer dan schijnaanvallen geweest waardoor zij" de aandacht der Franschen van hun werkelijke bedoelingen hebben afgeleid. De groote troe penbewegingen, waarvan wij onlangs schre ven, concentreerden zich dus om Verdun waar nu met een krijgsmacht van meer dan 600.000 man wordt aangevallen. Zoo zien de Franschen het. De Duitschers zeggen, dat zij de sterke, voor hen hinderlijke veldstellingen wilden veroveren. Die zijn bij eersten stormloop in hun handen gevallen. Maar direct daarna, werd van beide kan ten een geweldigen strijd met zw&kr geschut ingezet, wat er op wijst dat er op meer is gerekend dan alleen het veroveren van veld stellingen. De slag woedt op een front van 40 K.M., ter weerszijden van de Maas, en draagt in alles het karakter van een forsche bedreiging van Verdun. Dit front loopt- ten Noorden van vier rijen Maasheuvels die Verdun beschutten. Het land is overdekt met omgekapte bosschen en be staat uit laagbegroeide heuvels, die door kron kelige en van alle kanten ingesloten dalen worden doorsneden. Dit geheele terrein is nagenoeg in Duitsche handen gevallen. We moeten verder afwachten hoe het ge vecht zich verder ontwikkeld. Zie vooral even- jueele telegrammen. Ook van den JBalkan kwam telegrafisch nieuws, wat trouwens te verwachten was. Durazzo, de hoofdstad van Albanië door de Italianen verdedigd, is gevallen. „Hedenmorgen, aldus het Weensche bericht van 27 Februari, hebben onze tro:pen Durazzo bezet. Reeds gistermorgen was een van onze kolonnes in het vuur van de Italiaansche scheepskanonnen over de Noordelijke land tong voorwaarts gedrongen. Zij kwam in den den loop van den dag over het meer op 6 K.M. ten Noorden van Durazzo. De over de Zuidelijke landengte gezonden troepen wei den aanvankelijk door het scheepsgeschut van den vijand in het vooruitkomen belem merd. Niettemin gelukte het aan talrijke afdee- lingen om wadend en zwemmend en op vlot ten de brug ten Oosten van Durazzo te ver meesteren. De daar geposteerde italiaansche achterhoede werd bij de schemering verdre ven en het gelukte aan een van onze batal jons de stad binnen te komen." Voor Italië een bittere pil. Het moet met leede oogen aanzien dat Oostenrijk, zoo lang zaam aan de door hem zoo vurig begeerde kusten der Adriatische Zee bezet. De oorlog valt Italië niet mee. Het heeft tot heden meer verloren dan gewonnenaf gedacht nog van de vreeselijke offers aan bloed, die het aan de Isonzo bracht. Er zul len nog zwaardere offers moeten gebracht, en wat biedt het verschiet? Winnen het de Centralen, dan daalt Italië tot een mogendheid van den tweeden rang. En wint het de Entente, dan wordt Italië de slippendraagster der Entente, een soort vasal- staat daar is geen ontkomen aan. Men verbaast zich over zooveel kortzich tigheid. V De Engelsche mailboot Maloja (12,400 ton) is ter hoogte van Dover gezonken. Naar ge zegd wordt is zij op een mijn geloopen. Om trent het lot der opvarenden zijn geen nadere bijzonderheden bekend. De Maloja was op weg naar Bombay en had 57 passagiers be nevens de mail aan boord. Er zijn reddingsbooten op de plaats des onheils aangekomen. Een jaar duikbootoorlog. Men schrijft aan de N. R. Ct. Zooals bekend is werd op 4 Februari 1915 door de Duitschers meegedeeld; dat de duik bootoorlog, als maatregel van weerwraak tegen de Engelsche blokkade- of uithonge- ringspolitiek op 18 Februari zou beginnen. Hieronder volgt, voor zoover wij de ge gevens uit tal van dagbladen hebben kunnen nagaan,JJhet resultaat van een jaar duikboot oorlog. In totaal zijn getorpedeerd geworden 670 schepen, waarvan 611 handelsschepen en 59 schepen, tot de oorlogsvloot behoorende. Van deze 670 schepen waren 439 Engel-

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1916 | | pagina 1