ERF
ERF
F.
file Oorlog.
Woensdag 26 Januari 1916
808te Jaargang N°. 2149
Antirevolutionair
Orgaan
¥€MiP de Knidliolliindüche en ^eeiiwisclte Eilanden.
m
el. 19.
en
OONEN
IN HOC SIGNO VINCES
Serremenbelen en
Jn en Badstoelen.
W. BOEKHOVEN.
lebode
straat 28
[TERDAM,
^>Mfe
LAND- EN TUINBOUW.
VOOR HUIS EN HOF.
OFFICIEEL 8EDEELTE
BUITENLAND.
PLAATSELIJK NIEUWS
.0.
krijgen.
Voorstraat 38,
8992
SOMMELSDIJK.
taal.
Leurde
mi's,
ijes.
;ren.
irnis.
coneur-
arnis.
de toestand.
eSt bo. 4.
i Aisur#»tI8ffl.
DEPOSITO
;ing lVj pCt.
fing l3/k pCt.
»t nader orerean
'aardea,
gr#Hi Terkrgg-
Lii.
.0.
LKfi 19,
ID AM.
ILITEIT IN
erkante 9742
ze In bekleed en
Mandenwerk,
ÏK- en PAPIER-
i WERKTAFELS.
Ichilperoord, Mid-
Oase Courant versekgnt eiken Woensdag en Zaterdag,
AfeoMfeientaprija per drie maanden fr. p. p. 50 Osit.
Buitenland bij yoornitbetallng f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
siT&üTsa
l^JffiSaoa Eatereomn. IS®. S.
j 10 ©sst per regel su %i% «taai, Beel&s&es SO gar srsgeL
l©@ks^nk®adigi®g I Geat per £®fel en */gmaai.
I öieastaanyragea m Dienataanbiedingen 50 Osnt per plaatsing.
Sa-root® lettere en vignetten eerden berekend naar de plaatsruimte die sij bsss&a?
AdvertentlSn worden in^ewaoht tot Dinsdag- en Vrijdagnaorgan IQ inr.
Alle voor <le IfcedocSie Hesteinn, Advertenties en verdere AMwimsmw^S't tr»a«o toe te aegaciesB mmm Duur»»
v**w.
op zijn toch al
^t vanf 20,— tot
tijk naar keuze
|af f 7.50. Kleur
raat. 9630
sc.
gezond,
ime van
CNHOU-
telzaden.
IBORG-
<EN.
Ij w
arms.
bp Binnen- en
en landerijen
9101
lijke renten.
9157
Opbieden bij 't Pensioen.
't Spel is begonnen. Ieder had dat ver
wacht. De S. L>. A. P. heeft op 't Ouder-
doms peneioen amendementen ingediend,
om de 70 jaar te vervangen door 65 en
om van de f 2 er 3 te maken.
't Was te wachten.
En 't zou ons niet verwonderen, of als
de Ouderdomswet wordt aangenomen en
we zijn een jaar of vijf verder de Wet
alweer gewijzigd wordt en de 65 j. er 60
zullen worden en de f 3 er 4 of 5.
Dat is juist de Kanker, die aan de Staats-
bedeeling knaagt. Bij premiebetaling krijgt
ieder naar rato van zijn premiën, zooals
dat bij alle verzekering gebeurthoe hoo-
er premie hoe meer geld te ontvangen.
«r bij Staatsbedeeling. zooals de Link
eden dat nu vooropschuiven blijft 't een
altijd meer afstroopen van den Staat.
Vaa 't jaar70 jaar de oudjes en f 2
't pensioen. Maar de volgende jaren komt
er al aandrang in de 2e KamerVerlaagt
toch, Minister 1 den leeftijd. Verhoog toch,
Minister 1 de bedeeling.
En waar is dan de grens.
Alle Staatsbedeeling draagt deze bittere
vrucht, dat ze altijd blijft roepen om meer.
Altijd meer En stond daar nu nog iets
beters tegenover 1 Dat is bij een premie
betaler wel. Die wil ook meer, natuurlijk,
maar die kan 't alleen krijgen door hooger
loon, en juist door dien drang naar hooger
pensioen, ontstaat een edel motief naar
hooger verdienstezoo'n drang verheft de
persoonlijke kracht van den werkman
veredelt zijn arbeid, omdat 't niet om den
bedelzak te doen is, maar om meer pensioen
na meer krachtsontplooiing.
Meer pensioen als gevolg van hooger
flmieen hooger premie als gevolg van
ger stand in den werkmanskringdat
veradelt èn den werkman èn den Arbeid.
Maar steed3 meer afbedelen van den
Staat't eene jaar f 2 en 't volgende jaar
i 3 en dan weer f4; 't hoort in een Be
delaarskolonie thuis, maar niet onder zelf
bewuste werklieden.
Herbergsluiting Sommelsdijk.
't Is een vei kwikkende gedachte, dat er
bij zooveel materialistisch strevenbij zoo
veel gejaag en gehijg naar Stoffelijke din
gen, die ten slotte toch vergaan en die we
bij onzen dood toch alle moeten achter
laten, ook op onze dorpen een nog wat
dieper blik in 't Leven is. Want 'tmensche-
lijk leven is, of men al roeptdood is dood
gemeenschapsleven met God; gemeenschaps
leven met de eeuwige dingengemeenschaps
leven met 't geslacht, dat vóór onswasen
na ons komen zal. Wij zijn van Gods ge
slacht, zegt de Apostel. En als die hooge
afkomst bespeurd wordt, dau gevoelt men
ook de zware verplichtingen, die aan zoo'n
afkomst onafscheidelijk verbonden zijn. En
dan komt ook de gedachte op om Gode te
geven wat Godes is; een Koningskind er
kent in de eerste plaats de Majesteit zijns
vaders, en in dagen van revolutie staat hij
rondom zijns vaders troon, tenzij hij een
Absalom is
Wanneer dan ook in onze dorpen de
vroede vaderen beslissen, dat de herbergen
zullen gesloten zijn, dan achten we zoo iets
van hooge waardij. Daar ligt in een eer
biediging van den Dag des Heeren, tenzij
men op andere gronden vóór de sluiting is.
wat ook zeer goed mogelijk is. Het blijft
echter voor de praktijk 't zelfdeSommels
dljklaat de herbergen op Zondag sluiten;
en dat juichen we toe. Dat de drankwet
geen volledige sluiting toelaat, is te ver-
Klarea; en dat dus ook de plaatselijke
Overheid een paar uren open moet laten,
waarin wel getapt mag worden, 't ligt niet
aan haar. Ook zij staat onder de Rijkswet
Maar de sluiting zoo lang mogelijk, is
prijzenswaard. 4
Eu weer een prikkel te meer voor de
andere dorpen. Zoekt toch een rechtsche
meerderheid en eerbiedig in uw politiek op
treden den Dag des Heeren.
De herbergen moeten dicht 1 De Gods
huizen openl
^De Jeneverfiesch van tafel. De Huisbijbel
't mt? Jaf 6r e1re wonen in Flakkee en
lJiatenallT,Jdle P®st van ons Christelijk
leven, vernietigd worden. Dan komt er weer
beslag op de zielen. Dan komt God weer
tot zijn eere.
Samengaan op Flakkee.
De plannen zijn in den maak en de S.
D. A. P. heeft 't eerst die gedachte uitge
sproken, om bij de a.s. Statenverkiezingen
samen te gaan nl. de S. D, A. P. en de
Concentratie. Niet overal, maar daar dan
toch zeker, waar een eendrachtig optreden
vaa Links in één slag de overwinning
brengen kan. 't Wordt dus in die districten
één Links tegen één Rechts.
Flakkee zal ook wel tot de districten
gerekend worden, waarin de S. D. A, P.
geen candidaat stellen zal, maar haar leden
verzocht zal worden eenparig op de Libe
rate Candidaten te stemmen.
De Rechtschen hebben met dit plan re
kening te houden, en er zijn in ons Land
behalve Flakkee ook districten, waar die
samenwerking onzes inziens zear bedenkelijke
gevolgen kan hebben.
We weten wel, dat ook bij vorige stem
mingen de Rechtschen 't gewonnen hebben
tegenover de Concentratie plus de S. D. A.P.
en we hopen, dat de eenparige samenwer
king dier twee groepen te gering zal blijken
om onze Candidaten in 't zand te doen
bijten; maar vaststaat, dat een samengaan
van 't Linksche Blok op één dag, op den
stemdag, voor ons gevaarlijker is dan dat
zij ieder met een eigen candidaat komen.
Samentrekking hunner krachten verhoogd
aanstonds 't Liberale stemmencijfer met
een paar honderd stemmen, die bij niet-
saamoptreden van de Linkerzijde van de
Liberale candidaten afgaan.
Om dus de Eerste Kamer om te krijgen
is de Linksche taktiek van samengaan een
beslist voordeelige, Eu daar kan onzerzijds
niets anders tegenover staan dan een tot
den laatsten man opkomen,
't Heeft alles den tijd nog; gewis! 't is
nog geen zomer. Er kan nog heelwat ge
beuren. Maar uitkijken blijft toch de bood
schap ook in verband met onze Kiezers
lijsten. Alles moet op de lijst, wat maar
stemmer wezen kan en anders leggen we
't loodje.
Gezond vee en goede melk.
De Keuringsdienst voor Eet- en Driukwaren
te Utrecht heeft onder de melkleveranciers
een circulaire verspreid, waarin de veehou
der wordt aangespoord zijn vee en zijn stal
zoo rein mogelijk te houden. Vrij nauwkeu
rig wordt aangegeven wat hij daartoe heeft
te doen en te laten. In de volgende regelen
kunnen de raadgevingen worden saamgevat
1. Zorg voor voldoende luchtverversching
in den stal.
2. Reinig stal en groep zoo vaak mogelijk.
3. Scheer de achterstellen en staarten uwer
koeien kaal en houd de staarten opgebonden.
4. Reinig regelmatig de dieren, die zich
nog bevuild mochten hebben, met roskam
en borstel.
5. Veeg vóór het melken de uiers met een
drogen, schoonen doek af en melk met reine
handen en kleeren.
6. Voeder niet vlak vóór of tijdens het
melken.
7. Lever geen melk af van koeien met
ziekten of kwalen.
8. Gebruik geen slootwater voor het vaat
werk hebt gij niet anders, kook dat water
dan, vóór ge er mee naspoelt,
Voedergoten.
Een voedergoot blijft steeds een onderge
schikt staldetail. In enkele stallen in de Be
tuwe en in Twente ontbreken deze goten
zelfs geheel. Of zij al of niet bepaald noodig
zijn, hangt af van het voer en van de wijze
waarop het vee gedrenkt wordt.
In het Januari-nummer van het Tijdschrift
der Heide Maatschappij schrijft G.Smits een
opstel over „Stalinrichting". Over voeder-
goten sprekende, zegt hij o.m.
Worden voedergoten aangebracht, dan
dient men met de drie volgende hoofdzaken
rekening te houden
1. Het diepste gedeelte van devoedergöbt
moet niet lager liggen dan de bovenkant van
de broes, want zoodra de voedergoot dieper
ligt dan de staanplaats, zal de koe bij het
vreten of drinken te veel moeten bukken, of
een onnatuurlijke houding aannemen.
2. De voedergoot moet niet te smal zijn
(een goede breedte is 60 k 70 c.M. inwendig).
3. De knieboom, welke dient voor afschei
ding tusschen den stalstand en de voeder
goot, moet een goede hoogte hebben en aan
de bovenzijde van flinke ronde kanten voor
zien zijn.
Bij te lage knieboomen zal de koe het hooi
in den stal trekken en tevens geneigd zijn
met de voorpooten in de voedergoten te gaan
staan. Is daarentegen de knieboom te hoog,
dan zal deze hinderlijk zijn bij het opstaan
en bestaat de kans, dat de beesten daardoor
staiborsten krijgen. Een hoogte van 15 c.M.
boven de broes of den onderkant van de
voedergoot blijkt in de praktijk goed te vol
doen.
Het Bioriseeren der Melk.
Dr. Lobeck te Leipzig heeft de methode
van het bioriseeren der melk uitgevonden,
welke methode beter zou voldoen dan het
pasteuriseeren. Men weet dat bij hetpasteu-
riseeren de melk tot 70 k 73 graden wordt
verwarmd, 30 k 45 minuten op die tempera
tuur wordt gehouden, en dan afgekoeld tot
op ongeveer tien graden Celsius. Dr. C. J.
Koning te Bussum beval later aan om de
verwarming in de flesch te doen plaatsheb
ben, de flesch onder water te houden, tot
70 graden te verwarmen en tot 12 graden
af te koelen.
Pasteuriseeren heeft vóór op het koken der
melk, dat daarbij de smaak niet verandert.
Wel stolt echter het eiwit, en worden de
enzymen tot werkeloosheid gedoemd, gelijk
bij het koken.
Gepasteuriseerde melk roomt ook niet op
maar dit is slechts een denkbeeldig kwaad,
daar het vetgehalte toch aanwezig is. Wel
is nog een schaduwzijde van het pasteuri
seeren, dat in de melk bestaande uierziekten
niet geconstateerd kunnen worden.
De methode van Dr. Lobeck zou volgens
den uitvinder, al de genoemde bezwaren heb
ben overwonnen. Als voordeelen toch wor
den genoemddat de melk geen kooksmaak
heeft en geen bijgeurendat ze het voorko
men heeft van rauwe melk; dat ze room af
scheid en lang kan durendat het eiwit niet
stolt.
De heer E. Quadekker, directeur van het
slachthuis te Nijmegen, beschrijft in het „Tijd
schrift voor vergelijkende Geneeskunde" het
bioriseeren als volgt:
Er wordt gebruikt een ketel met dubbelen
wand. Tusschen de beide wanden wordt stoom
gebracht, zoodat binnen in den ketel een
temperatuur heerscht van 75 k 80 graden.
In die ruimte komt een buis uit, met een
zeef of verstuiver gedekt, waardoor onder
een druk van drie atmosferen melk wordt
ingespoten, die dus als een melkstofregen
in de ruimte komt, waar zij aan de zooeven
genoemde temperatuur wordt blootgesteld.
Zoo komt elk melkdeeltje met de warmte in
aanraking en is het mogelijk, dat meer ba
cillen gedood worden, terwijl de enzymen
werkzaam blijven. De ingespoten melk con
denseert en wordt door een buis afgevoerd.
In het laboratorium van Prof. de Jong te
Utrecht is een proef met de methode geno
men 't resultaat was daar minder bevredi
gend. Wel bleek het bioriseeren voordeelen
te hebben boven het pasteuriseeren maar
men vond niet, dat alle ziektekiemen gedood
waren.
Wil men dat bereiken, dan zou men dus
de melk moeten koken, maar men wil immers
den kooksmaak vermijden? Dan blijft er
niets anders over zegt de heer Quadekker
om alle koeien, die melk moeten leveren, te
onderzoeken op tuberculose, en bepaaldelijk
op uier-tuberculose, en voorts de melk van
zulke tuberculosevrije dieren te pasteurisee
ren of te bioriseeren. Het onderzoek van
alle koeien is wel een omslachtig werk maar
het geldt hier ieen vraagstuk van volksge
zondheid, en deze is jwel wat waard.
C. B.
Wat Is de beste kamertemperatuur Wat
is de jbeste kamertemperatuur? de mee
ningen loopen uiteen. Er zijn er, die beweren
dat 56 gr. F. al meer dan voldoende is. An
deren echter beweren dat 65 gr. F. de ideale
temperatuur is, en er zijn zeifs menschen
maar dat zijn „koudkleumen" die een
temperatuur van 70 gr. eischen. Wij zouden
zeggen, dat 60 gr. almeer dan voldoende is.
Maar een heel belangrijke zaak is het niet.
Van veel meer gewicht is het vochtigheids-
gehalte in een kamer. In iedere woonkamer
moest een hygrometer hangen. Een te droge
kamer is erger dan een te warme.
-0-
Kleur van den honig. De kleur hangt af
van qualiteit en plantensoorten, waar de honig
verzameld wordt. Zelfs de bodem, waar de
planten staan Is van invloed. Honig afkomstig
van witte klaver en acaciaboomen is bijna
heel withonig van lindebloesem geelachtig
groen, honig van korenbloemen groen, honig
van koolvelden wit met gele plekken, honig
van esparcettepianten goudgeel, honig van
venkelplanten lichtbruin, heideplanthonig
bruin tot donkerbruin.
-0-
Schurft bij kippen. Om het schurft aan de
pooten der kippen te genezen, maakt men
de gevormde korsten week door een lauw
waterbad, dat slechts eenige minuten behoeft
te duren. Vervolgens worden die korsten
verwijderd met zooveel omzichtigheid als
mogelijk is, om bloeding te vermijden. Daarna
bette men de aangetaste deelen met een
mengsel van 15 tot 20 gram petroleum en
een dooier van een hoenderei. De van de
pooten verwijderde korsten dienen zoo spoedig
mogelijk verbrand te worden. Tevens ga men
over tot een zorgvuldige ontsmetting van
het kippenhok met behulp van kokend water
ten einde de daar aanwezige schurftmijten
te dooden.
0—
Hoe kunnen wij bij de ganzen de geslach
ten erkennen? Het onderscheid tusschen de
vrouwelijke en de mannelijke ganzen is niet
groot. Het bestaat alleen hierin, dat de laatste
grooter zijn, een dikkeren hals en langere
pooten en een niet zoo sterk ontwikkelde
huidplooi onder den buik hebben. Ook in de
stem is verschildie van de gent is dieper
sterker en kwakend, die van de gans hooger
en scheller. Deze verschillen springen niet
maar zoo dadelijk in het oog, ja zijn zelfs
moeilijk op te merken. Is men in het onze
kere, aangaande het geslacht zijner ganzen
dan doet men het best, een vreemden gent
onder den troep te brengen, met weiken de
genten van den eigen troep weldra zullen
beginnen te vechten.
-0-
Steege paarden. Steege paarden bindt men
ter zijde aan den wagen, die door een bedaard
stappend paard getrokken wordt. Na een
poosje geeft men aan het trekkende paard
voeder, terwijl het steege paard niets krijgt.
Alleen totaal bedorven paarden worden door
voedernijd niet van hun ondeugd bevrijd. In
den regel helpt het middel.
0-
Konljnen. Hooi dat verregend of duf is
mag noch tot voeder van konijnen, noch tot
strooisel in de hokken gebruikt worden, 't Is
bepaald nadeelig voor de gezondheid der
dieren.
0—
Broedende ganzen. Broedende ganzen ver
laten hun nest dagelijks eenmaal. Bezorgde
fokkers maken gebruik van de afwezigheid
van de gans van het nest, om dit met een
doek te bedekken. Die zorg is onnoodig en
doelloos. De ganzeneieren moeten integendeel
van tijd tot tijd een weinig afkoelen. Dat be
dekken vertraagd dus het broeden.
INRICHTINGEN
welke gevaar, schade of hinder kunnen
veroorzaken.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
Gemeente Sommelsdijk, brengen ter openbare
kennis, dat ter Gemeentesecretarie ter inzage
ligt een verzoek met bijlagen van A. van der
Meijde, spekslager, alhier, om VERGUNNING
tot het oprichten van eene slachtplaats ach
ter zijne woning aan den Dubbelen Ring, op
het perceel kadastraal bekend in Sectie B,
No. 311.
Op Maandag, den 7 Februari 1916, des
voormiddags te 11 uren, zal ten gemeente
huize gelegenheid bestaan om bezwaren te
gen dit verzoek in te brengen en deze mon
deling en schriftelijk toe te lichten.
Zoowel de verzoeker, als zij, die bezwaren
hebben, kunnen gedurende drie dagen, vóór
het bovengemelde tijdstip, op de Secretarie
der Gemeente kennis nemen van de ter zake
ingekomen schrifturen.
Sommelsdijk, den 24 Januari 1916.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
Iz. GEELHOED. J. BOUMAN.
Hoe het er nu in Montenegro voorstaat
begrijpen we niet. Er gingen, toen wij ons
vorig overzicht schreven, wel eenige geruch
ten dat dat land op zijn eerste besluit was
teruggekomen, geen vrede wenschte, maar
zijn lot onafscheidelijk aan Servië zou ver
binden, maar we maakten er geen gewag van
omdat die geruchten zoo vaag waren.
Thans echter is 't anders.
Want er schijnt nu een bevestiging geko
men te zijn van deze geruchten en dat wel
door de Montenegrijnsche regeering zelf.
Uit Rome werd, gedateerd op Donder
dag, gemeld:
„Het Montenegrijnsche consulaat heeft van
ochtend op last van Moessjkowits, den pre
sident van den Montegrijnscfien ministerraad,
die gisteravond te Brindisi is aangekomen,
aan den (Italiaanschen) minister van buiten-
landsche zaken meegedeeld, dat de Koning
van Montenegro en zijn regeering alle voor
waarden van Oostenrijk hebben afgeslagen.
De worsteling is reeds op het heele front
hervat. De Koning en zijn zonen zijn nog in
Montenegro te midden van de troepen om
de laatste verdediging te organiseeren."
Wie koning Nikita dien raad ingeblazen
heeft, die heeft hem géén dienst gedaan!
Berlijn en Weenen zwijgen.
Zij ontkennen noch bevestigen.
En zoo zien we onder tal van onderstel
lingen uit naar zekerheid ten opzichte van
het land der zwarte Bergen!
Toch is er eenige zekerheid.
De Duitsche bladen noemen de berichten
over het hervatten der vijandelijkheden sterk
overdreven. Er is dus wel wat van wódr.
Het schijnt, zegt men in Duitschland, juist
te zijn dat zich belemmeringen bij de on
derhandelingen hebben voorgedaan en dat
een deel van het Montenegrijnsche leger ge
weigerd heeft de wapens neer te leggen.
De vredesonderhandelingen worden echter
voortgezet.
Voorts meldt men van Zwitsersche zijde,
dat er een zekere gespannen verhouding be
staat tusschen de regeeringen te Berlijn en
te Weenen, naar aanleiding van het afbreken
van de vredesonderhandelingen met Monte
negro als gevolg van de eischen der Oos-
tenrijksche diplomatie.
En uit Parijs bericht men, dat de Monte
negrijnsche troepen voortgaan verwoede ge
vechten te leveren tegen de Oostenrijkers.
't Schijnt dus wel te hokken.
Al moeten we nog afwachten, welke partij
het sterkst overdrijft.
SOMMELSDIJK. Op de j.l. Zaterdag gehou
den keuring voor de landstormplichtigen der
jaarklasse 1916, heeft de keuringsraad de
volgende uitspraken gedaan
A. van Antwerpen Geschikt.
P. H. Kardux
J. Kootte
I. de Korte
K. Razenberg
J. P. van Zanten
Door den ondercommandant der stelling
Hellevoetsluis wordt het volgende bekend
gemaakt.
Ingevolge de bevelen van den opperbe
velhebber van land- en zeemacht wordt be
kend gemaakt dat overal waar de staat van
beleg of de staat van oorlog is afgekondigd
(en dus door een ieder de bevelen van schild
wachten moeten worden opgevolgd) het aan
houden van automobielen en motorrijtuigen
bij duisternis geschiedt door schildwachten
die voorzien zijn van roode lantaarns.
Deze schildwachten stellen zich daarbij
midden op den weg met het geweer of de
karabijn in de houding van vaardig.
Deze wijze van waarschuwen geschiedt
om de bestuurders van automobielen en mo
torrijwielen in de gelegenheid te stellen bij
tijds te stoppen, terwijl zij, bij niet nakoming
zich aan lijfsgevaar blootstellen.
De keuring der landstormplichtigen,
jaarklasse 1911 zal voor deze gemeente plaats
hebben te Middelharnis in de ambachtsschool
op Donderdag 2 Maart a.s. v. m. 9 uur.
Door den gemeente-veldwachter is pro
ces-verbaal opgemaakt tegen B. v. d. G. we
gens het niet voldoen aan des veldwachters
bevelen als havenmeester.
24 Jan. Hedenmiddag is op den Doele
alhier een vergadering gehouden van het be
stuur der afdeeling de Holl. Maatij. v. Land
bouw afdeeling Overfl. en Goedereede, het
Dagel. Bestuur van de Vereeniging van Bur
gemeesters en Secretarissen, en het Dagel.
Bestuur van den Flakk. Boerenbond, waarin
besproken werd hoe de beste hulp kon ge
boden worden aan de Landbouw der door
den vloed geteisterde streken in Noord-Hol
land. Deze besprekingen hebben eenparig tot
deze circulaire geleid, dat het beste hulp te
bieden is door hooi, stroo en andere voeder
artikelen te zenden.
Wij vertrouwen dus, dat U, doordrongen