J.
n% UB!"0™1
HE ERENKLEEDIN G.
Voor «le Winter.
Ëen zeer voorname Zaak
Assurantiën, Effecten en Coupons.
Jaarsma's liizei haarden,
MacMs, Tegelplaten, Timers enz.
BV. FMBOOKlMMIliL
A. Polder Zn Draineurs Dirksland
P
Zwarte Cachemir met den Sleutel.
NI1ÜV1 RAATIQNIH&
Roofllthermometers in verschillende uitvoeringen.
GEB!?. HAZELZET - Opticiens.
1
PENNEKRASSEN.
- HEDEN OPENING -
B. BOTH - Manufacturen
P, Dl 70S te Goideretdi
Belgisch of Luxe Paard
OPENING WINTERSEIZOEN.
CEMENT-BETONWERKEN
W. J. EBUIS,
Ligstoelen, SerremenMen es
Wascliuleii en Badstoelen,
brek^itrsj?JE Heerenkleeding
WESTDIJK - B. VAN DEN BERG - MIDDELHARNIS.
tflETENLICHTERS, BIETENVORKEN.:
Goedkoopst adres:
VAN DER TAKSTRAAT 24, ROTTERDAM.
L
Wederom tijdelijk verkrijgbaar PRIMA
Barometers van f 3.50. - Dag- en avondbrillen voor
eiken leeftijd ook op voorschrift.
BINNËNLANDSCHE
Brand-, Hagel- en Levensverzekering-
maatschappqen.
AL WIE EEN
9249
wil koopen of een
wil aanschaffen, wende zich tot
BEWAPEND EN ONGEWAPEND BETON
CEMENTEN HEININGEN,
avering van prima PORTLAND CEMENT,
tegen concurreerende prijzen.
SPECIALITEIT IN
vierkante 8671
rooit' H «'««p.
Tel.-Adres„Penning." DIRHNLA»!; Interc. Telephoon 4
prolonyatls en heleenfnar og> UlTecten 8605
S H A A ft M AI Mer&ansstM 65 BOTTERDAM, Telefooa latere, 3755,
«3
I*
Geëmailleerde
Telefoon 8141,
is het voor den Landbouwer alvorens hij overgaat om zijn land te draineeren,
eerst hetzelve zuiver uit te waterpassen. Teneinde zeker te zijn dat zulks
goed geschied, wende men zich tot ondergeteekenden welke het draineerwerk
al meer dan 30 jaren met succes hebben uitgevoerd, en ten allen t^jda
bereid en in staat de noodige inlichting te verstrekken. Tevens leveren wij
Eerile kwaliteit Draineer buizen met kragen. 6188
Teneinde van tijdige levering en uitvoering der draineering verzekert
te zjjn, is spoedige bestelling zeer gewenscht.
GEDEPONEERD HANDELSMERK. 9268
De mooiste en meest soliede stof voor japonnen en rokken blijft steeds
De kleur en glans hiervan veranderen nooit. Bij eiken manu-
facturier verkrijgbaar.
Klpsiraai 34a Tciel.4BBff, Ruiterdam 9486
Salon-Ameublementen.
Hniskamer-Amenblement.
J. BOER V A. BOER,
Hang IS, 18, SR. Telef. 9481, ROTTERDAM.
Eikenhouten Slaapkamer-
Ameublement.
9330
Kantoor-Ameublement.
Am. Bureau 105,
maar ik bedoel heb je ze nü wat opge
ruimd, terwijl ik me wat verkleede en ge
geten heb?«
»N nee juffrouw u had daar
ook niets van gezegd
»Maar Mied* legtTme.aichverontwaar
digd houdende, «daarhadjij toohaanmoeten
denken! Jij staat hier nu toch aan'thoofd,
jij moet de aorg hebben Ik kan toch zoo
niet op mijn kamer zitten, ik kan tochxoo
niet op bed liggen?*
M:es hoort verslagen de bestraffing aan.
Zij, zieltje-xoader-iorg: zij zórgen!
Zoo wil Tine haar juist hebben.
»Kom,« zegt ze wat vriendelijker, >ga
even mee en help me wat, dan zullen we
't samen gauw in orde brengen je
wou misschien nog uit ook van avond
Mies' oogen beginnen te glanzen.
,Als de juffrouw er niet tegen heeft 1"
,Nu, vooruit danl éérst moet m'n kamer
in de puntjes zijn, d&t begrijp je .en
't lijkt me zoo, dat er terwijl ik weg wa
niet héél veel aan gedaan is!"
«De juffrouw praatte van verven en be-
haugen," meent Mies te moeten opmerken.
«Dat zou niet kwaad tijnl* zegt Tine.
«Maar we kuDnen daar nü niet op wachten
vin-je wel? Haal dan maar water, spon-
en zeem, zeep en doeken es tien.
of jij ook zorgen kunt, dat ik vannacht in
een frissche kamer slaap 1*
Mies haast zich, goed beseffend nu dat
er eenig verzuim valt goed te maken.
Als 't móést, kén Tine wel wat!
Aangeboren tact en vrouwelijke handig
heid vergoed'den wel wat het gemis aan
huishoudelijke opleiding en ervaring en dat
ze daar bij Mélie zoo den nadruk op had
gelegd, kwam mee hieruit voort dat haar
zuster voor 't huishouden tóch genoeg hulp
krijgen kon en dat zij, Tine, er erg tegen
op zag tusschen een eigen zuster, een meid
en een werkster, over wie ze niets te
zeggen zou hebben, rond te scharrelen.
Maar wat ze perfect kan: leidinggeven.
Mies heeft voor haar éigen juffrouw zich
nog nooit zóó 't zweet uit de poriën ge
werkt, als ze 't nu doet voor de «vreemde"
die als men het nauw zocht, toch eigenlijk
niets over haar te zeggen had.
Dat doet ze met 'r óógen,* vertelde Mies
's avonds aan den landweer-korporaal, met
wien ze Zondag naar haar ouders wandelen
zal, om er een vaste verkeering* van te
maken als ze aan Tine vertelde
èn om te trouwen, zoodra de mobilisatie
voorbij is: een weduwnaar met één kind
een paar koeien en een lapje grond: een
bóf voor een arbeidersdeern.
»Dat doet ze met 'r oogen. Die kijken je
na bij alles wat je doet en dan móét je
wel of je wil of niet! Enfin, ik wil wel,
want 't mensch is altijd vriendelijk genoeg
en gul met fooien daar niet van! Maar
't is toch raar met die oogen
Zelfs was in Mies' bijgeloovig zieltje de
vraag al gerezen of 't met die oogen wel
pluis was.
Maar de korporaal stelde haar gerust.
>Hij had daar ook ondervinding van:
De luitenant wa3 lang, lang op Go
liath af hij kon je maken en breken
en toch namen de lui wel 'n loopje
met hem. Daar had je evenwel de kapitein,
'n mager, klein manneken maar inet
óógen 1 Als die z'n hoofd zoo'n klein beetje
achterover gooide en je dan met die staal
blauwe oogen door-en-door keek
dan had je'r niét van terug l
Mies doet 't ruwe werk in Tine's kamer.
Zijzelf schikt en smukt wat op, snijdt
'n volle ruiker in den tuin, hangt 'n paar
kleurige kleedjes op, brengt weer wat ge
zelligheid aan, wie weet, hoe lang ze
hier nu blijven zal tenzij de Heere
haar elders duidelijk arbeid wijzen mocht,
Wanneer komtdejuffrouwthuis, Mies?*
Zaterdagavond, juffrouw 1
't Viel Tine eeuigszins uit de hand.
Ze had Cor nog niet direct meegebracht
Mélie moest nog een en ander voor 't ventje
in orde laten maken en Tine wilde er eerst
ook met haar hospita over spreken 't Ke
relt je zou wel bij haar eten en slapen,
maar er moest toch eenig acccord over
hem worden gemaaktZaterdag zou ze hem
in Zwolle zijn gaan halen, 'n goede kernis
zon hem dan tot daar hebben gebracht.
Na moet dat even verschoven worden.
Met dat alles wordt het tegen donker,
eer Tine van 't postkantoor terug is en
nog even, gansch alléén nu, onder de ver an de
achter haar kamer zit.
De zon zonk ver weg in de zee
't Maanlicht stroomt over de graan vtl
den waar avondnevels over hangen
'n Beeld van rust, van vrede, van
scheppings-harmonie I
Daar ginds, niet zoo héél ver, woedt de
oorlog en verslaat dagelijks zijn tiendui
zenden en .'t is de ménsch die deze
zieldoorvlijmende dissonanten door 't lied
der schepping henenkrijscht de mènsch.
de koning der schepping, het pronk
juweel
Om 's menschenwil is die schepping ver
vloekt, peinst Tine in droeve denkverwar-
ring Maar plotseling schittert een licht
in de somberheid harer overleggingen
Ii vurige gloedletters ziet ze wat er ge
beiteld staat boven harer ouders graf
»Hij is onze Vrede!*
UITKIJK.
Hij was een doodgoeie jongen, die geen
vlieg kwaad zou doen. Hij vertrouwde alle
mensehen en juist dat was zijn ongeluk.
Alles wat men hem vertelde, nam hij voor
goede munt op. 'tWas nu net iemand, met
wien zij een loopje konden nemen. En dat
maar al te graag deden ook.
Hij kwam diep uit Walcheren, waar hij
dag in dag uit het land bearbeidde, in het
zweet zijns aanschijns zijn stukje brood ver
dienend. Zijn vader was gestorven. Zoodoende
moest hij voor zijn moeder den kost ver
dienen. En tot zijn eer moet gezegd worden,
dat hij geen cent achterliet. Hij gaf alles
eerlijk af.
Zelden verliet hij het dorp. Zoo nu en dan,
b,v. met Liesjes dag ging hij naar de stad,
naar Middelburg, doorkruiste de straten, be
keek met verbazing het stadhuis, en vooral
de klok, wanneer die sloeg en de ridders met
elkaar schermden op het wijzerbord: liep
eens door de Abdij en kwam dan terecht op
het excercitieveld der militairen, waar hij de
commando's hoorde dreunen en met open
mond stond te gapen naar de rijen recruten.
Eens zag hij er een, aan wiens rechterarm,
tot groot genoegen van zijn kameraad, een
boschje stroo gebonden was. Aan een om
stander vroeg hij de beteekenis er van, waar
op hij tot antwoord kreeg: „Pas maar op,
dat het jou ook niet overkomt. Die kerel
kent niet het onderscheid tusschen links en
rechts en nu moet dat boschje stroo hem
herinneren, dat het zijn rechterarm is, waar
aan het hangt te bengelen.
Nu begreep hij het. Neen, zoo iets zou
hem niet overkomen, als hij soldaat was. En
dat zou niet lang meer duren. Want hij was
er reeds ingeloot en half Januari zou hij wor
den ingedeeld. Ongelukkigerwijze werd hij
ziek, zoodat hij enkele weken te laat onder
de wapens kwam. Hem werd te verstaan
gegeven, dat hij wel kon blijven, maar dat
het niet èftelde. Onze goeie jongen, die, een
afkeer had van soldaatje-spelen, bedankte er
hartelijk voor en ging terug naar huis, om
het volgend jaar weer te keeren.
Intusschen werd de politieke hemel meer
en meer bewolkt. Over Europa scheen een
onweer los te barsten. Met bezorgdheid keken
de diplomaten de toekomst in.
De troonopvolger van Oostenrijk en diens
gemalin werden vermoord en dreigend was
de toekomst en de verhouding tusschen Oos
tenrijk en Servië.
Overal werd er over gesproken, op het
land, in het dorp en natuurlijk ook in den
winkel van den barbier, het wandelend
nieuwsblad.
Hij trok er zich weinig van aan. 't Was
zoo ver weg. Wat deerde het hem. Eigenlijk
wist hij niet eens goed, waar Servië lag. Hij
had het wel geleerd op school, maar dat was
lang geleden. En als ge hem een wereldkaart
voor den neus gehouden had, had hij mis
schien met het onverstoorbaarste gezicht van
de wereld één van de eilanden der Bismarck-
Archipel als Servië aangewezen. Couranten
las hij zelden. En als hij er in keek, was het
alleen naar de marktberichten, hoe duur de
aardappelen, de bieten, de boonen, enz. waren;
of er geen kennissen getrouwd of ondertrouwd
warenof er geen „kapitale boereninspan"
verkocht zou worden en meer dergelijke.
Het nieuws van den politieken toestand
hoorde hij dan ook van de menschen, met
wie hij dagelijks omging. Zoo kwam hij te
weten, dat het „er spande", dat het „niet
goed zat" tusschen Duitschland en Rusland
en Frankrijk. De ouden van dagen vertelden
van de mobilisatie van '70 en waagden zich
aan voorspellingen. Aan bespiegelingen kon
den de dorpelingen zich echter niet overgeven,
want de oogst was in vollen gang.
In den namiddag van den 31 en Juli werd
men opgeschrikt door het luiden van de
brandklok. Men liet sikkel en zeis liggen en
keek rond. Van brand was echter niets te
bespeuren. Maar van karren, die uit de stad
kwamen en van fietsers kwam men spoedig
te weten, dat de algemeene mobilisatie was
afgekondigd. Den vorigen avond was de
Landweer-Kustwacht reeds opgeroepen, maar
niemand had het van zoo vèr-strekkende be
teekenis geacht.
Maar 't was een voldongen feit.
Van werken was geen sprake meer. Er hing
een drukkende atmosfeer. De gezichten ston
den strak, ernstig. Er werden tranen geschreid;
er werd gebeden.
Den volgenden morgen gingen allen heen,
de onbekende toekomst tegemoet
Met veel vermaningen zijner moeder, om
vooral niet te vergeten zijn bybeltje te lezen,
ging ook onze vriend naar zijn garnizoens
plaats, waar hij werd ingedeeld naar de recru-
ten-school in 's-Gravenhage.
O, hij had het zich heel anders voorgesteld.
Hoe, wist hij niet; kon hij niet onder woor
den brengen. Maar zoo, neenzoo niet
De eerste dagen, weken zelfs, ging het
wel. Toen hing zoo dreigend hetDamocles-
zwaard boven ons land. Maar toen dat eenigs-
zins begon te wijken, werden zijn kameraads
ook driester in hun optreden.
Eerst ontweek hij ze, maar langzamerhand
ging hij meedoen Hij vergat de raad
gevingen zijner moeder. Hij ging het ver
keerde pad op, langzaam maar zeker. Hij bad
niet meer; hij dankte niet meer. Want nie
mand op de kamer deed het. En als eenling
wou hij 't niet doen. Deden die anderen het
dan thuis niet Hij wist het niet. Maar hier
in ieder geval niet. Hij zag ze kaarten; hij
hoorde spreken van „pandoeren", van „schop
pen-aas", van „boer" en „Koning". Maar het
ontzettende vloeken hoorde hij niet; wilde
hij niet hooren. Hij zag, dat er geld gewon
nen werd. Eens zelfs zag hij, na afloop van
het spel, dat misschien twee uur geduurd
had, hoe één der spelers een bankje van tien
gulden en nog kleingeld neerleiVerspeeld
in twee uur! Hij bezweek voor de verleiding;
hij leerde het en speelde hartstochtelijk mee.
Van kwaad tot erger
Hakkelend kwam het er uit:
„Present, sergeant".
De wacht-commandant keek hem even aan
en zei dan„GoedOp de permissie-lijst
zette hij den tijd van binnenkomen achter zijn
naam en vervolgens tot den korporaal„Van
hem had ik niet verwacht, zooiets".
Zij brachten hem boven, meer dragend dan
geleidend. Hij wierp zich neer op zijn stroo-
zak, zwaar steunend; ziek. Zij trokken hem
zijn beenwindsels af; daarna zijn schoenen,
dekten hem vervolgens toe; hij steunde.
Weldra moest hij er weer uithet draaide
van binnen. Zoover was het gekomen
Zijn makkers hadden hem meegesleept naar
een kroeg in een minder-aanzienlijke buurt.
Eerst hadden ze bier gedronken. Maar
weldra moest sterken drank aangerukt wor
den
Met zware hoofdpijnen werd hij den vol
genden morgen door den sergeant van de
week wakker geschud. De reveille had hij
niet gehoord. Hij stond op, loom, mat. En ze
hadden juist zoo'n groote marsch dien dagl
Hij schaamde zich ontzettend en durfde
niet opkijken. Zijn kameraads kwamen infor-
meeren, hoe hij het maakte. Hij gaf geen
antwoord. Schouderophalend lieten ze hem
staan. Toen er „gewapend appèl" was ge
blazen en hij naar beneden ging, liep hij de
sergeant van de wacht tegen het lijf. „Kom
je nh den dienst eens even op mijn kamer;
kamer 16 vroeg deze.
Hij keek hem aan, want hij begreep. Hij
had een verwijtende blik verwacht, maar hij
zag een medelijdende.
„Ja", knikte hij.
De sergeant wees hem op het verkeerde
van zijn daadvan den omgang met slechte
vrienden; zei hem, dat zijn moeder verdriet
zou hebben, als zij het wist. Maar zij wist
het niet. God wist het. En hij zou rekenschap
moeten geven van zijn daden.
Hij zag het: zijn woorden sloegen in.
Toen sprak hij van andere plaatsen, waar
hij heen kon gaanwaar uit den Bijbel werd
gelezenwaar werd gezongen waar spelen
waren kortom, waar hij gezellig met anderen
kon samen zijn.
Hij wekte hem op naar het Militair Tehuis
te gaan. Dóór was zijn plaats. Dat was zijn
opvoeding.
Hij ging er heenhij genoot er. Hier geen
gevloek; geen wanklanken. Alleen vriend
schappelijkheid. Hij zag wat domino-spelen;
dambordensjoelbakmaar geen kaarten.
Er liepen dames rond, die versnaperingen
ronddeelden. Zij spraken graag met hem,
want het Zeeuwsche dialect trok hen aan.
Hij kon geen Hollandsch; hij deed er geen
moeite voor, het te leeren. Hij sprak plat
Zeeuwsch, zoo plat mogelijk.
Die tijd was voor hem leerzaam. Hij ging
weer bidden en danken, maar nu niet uit
gewoonte, maar uit heilig verlangen.
En in later jaren zal hij er over spreken
over het oorlogsjaar, wat echter oorlogsjaren
werddan zal hij spreken over het onderwerp
„Toen 't mobilisatie was
Liesjes dag noemen de Walchersche
boeren dien dag, waarop zij hun rekeningen
voldoen en hun dienstpersoneel uitbetalen,
'k Meen, dat hij in de tweede helft van Sep
tember valt. Helaas springen op dien dag de
over het algemeen zeer zedige boeren en
boerinnen wel eens uit den band, wat betreft
aicoholvcrbruik en losbandigheid.
iL_
Advertetiliën.
van het Najaars- en Winterseizoen.
Zijnde een groote sorteering in allerlei soort
van WINTER JASSEN, zoowel Kinder- als
groote maten, en ook ULSTERS en JEKKERS.
Ook zal ik U voorleggen SJALEN en DOE
KEN, verder: LAKEN, JAEGER en OMGE-
VESTONEERDE DAMES-ROKKEN.
Groote sorteering in GEBREIDE GOEDE
REN en SPORTHEMDEN, PILO en MES1S-
TER BROEKEN, WOLLEN en GESTIKTE
DEKENS en verder alle Beddesoorten zoo
wel VEEREN- als KAPOKBEDDEN.
KAPOKBEDDEN vanaf f 22.50 per stel.
Alles sterk concurreerende prijzen.
Straatdijk, DIRKSLAND.-:
l»H AI* EKHHU 8'ÜÜG*
der firma G. A. M. WITTERMANS, B. O. Z.,
worden om haar prima kwaliteit steeds meer
en meer gevraagd. Voor goede legging der-
zelve wordt ingestaan. Het uitzetten geschiedt
met een le klas WATERPASINSTRUMENT.
8898 Beleefd aanbevolen,
L. N E LIS S E Az. - - NIEUWE TONGE.
vertegen woordigt sokede
De premieti ejfn vast en matig, de
poliskotten laag.
8657
ONTVANGEN een mooie collectie
STALEN in JAPONSTOffEN, MANUFACTU
REN, JAEGER BORSTROKKEN, PANTA
LONS, SJAALS, DOEKEN, BOEZELAARS,
GAREN, BAND en SAJETTEN.
Beleefd aanbevelend,
M. BRKKMAN Mz„
MARKTPLEIN 28, OOLTGENSPLAAT
Fabrikant van 7999
Speciaal adres voor
als DRINK- en VOEDERBAKKEN,
RIOOLBUIZEN' iu verschillende maten,
PUTTEN met en zonder bodem,
KRUINSTUKKEN, HALZEN, TEGELS,
DRAINEER-EINDSTUKKEN, enz. enz.
Beste adres voor het maken en plaatsen van
Vraagt Prijsopgave. 8991
MATKG lO,
ROTTERDAM.
Groote keuze in bekleed en
onbekleed Mandenwerk,
zooals WERK- en PAPIER
MANDEN en WERKTAFELS.
of JONGENSPAKJES, gaat naar »aisuns J g4^|
vaniseerde Melkbussen, Melkemmers met"drijver, Kippen- en's nave IringenTn aHe kYeuren'Do?iefaas-
E°™p5n voor wellen, Landbouwgereedschappen en Gereedschappen voor alle vakken. Maten en
Toonbankbascules, Gewichten, Winkelinventarissen Grondbascules 100 kilo vanaf 7 00 Wacenlan-
taarns 35 ct. Rijtuiglantaarns vanaf I.—, Tafel- en Bankschroeven, Blokschaven, Hakbijlen 50 ct.
Heele en halve Hectoliters in Ijzer en hout, Kolenbakken, Kolenschoppen, Vulemmers Petroleum
kachels. Ontvangen een groote partij alle soorten Spaden Schoppen en Botten
ALLE GOEDEREN WORDEN AAN SPOOR, TRAM, BOOT OF SCHIPPER BEZORGD.
Pt
<D
P*
P*
cO
O
ia
tl
a»
CD
f-a
<D
cij
Pt
a>
O
ik MEOTINS Go.,
Q
CD
CD
CD
t*
H
O
O
P-
I»
p
c-®-
Pt
O
CD
*-%
Mimcum aanbevelend,
- i
1
llMlm
-
P. D. Hölleman, Stellendam,
Mej. Tak—Schaddelee, Goedereede.
M. M. Heestermans, Oude Tonge.
J. Kareis, Herkingen. 8984
J. van Gent, Sommelsdijk.
A. Waterman, Middelharnis.
tW. Holleman, Dirksland.
Moelker, Ooltgensplaat.
Modem-Mahonie,
«00.—, f 175.—, f 160.—
Biken- of Notenhout met
riluohe of monqnette
150.—,f 185.-, f 100.-
Buffet140.
Tafel i i f 180.
Spiegel100.
6 KuBsenBtoelen M,
MEUBELFABRIKANT EN STOFFEERDER,
Oompleet f 1,75. f 150,
f180.— f 180.—
Draaisteel 9t.—
Tafel1 80.50