ilor
I
TUINBOUW.
OFFICIËEL GEDEELTE.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
PLAATSELIJK NIEUWS.
GEMEENTERAAD.
1
rekend) verder naar het historische slot.
Een prachtige, zonnige dag; bladstil. De
zonnestralen weerkaatsen haar gouden gloed
in het nu rimpelooze water van de Merwede
die reeds zooveel eeuwen haar water voert
van de Duitsche berg :n langs Gorkum, Ar
kels oude trotsch naar de zee met haar voort
durende deining. Prachtig doorsnijdt de ranke
boot het wateroppervlak, schuimspattend, zoo
nu en dan vaart een sleep voorbij groote
Duitsche Kasten, op weg naar het vaderland
Hier en daar tornt een zielscheepje, met slap
neerhangende zeilen stroomopwaarts.
Overigens niet druk, tengevolge van den
oorlog.
Op Sliedrecht-Middelveer kwam zij er op
't was een nog jong meisje, naar ik schatte,
16 jaar. Zij was blootshoofds, onder den arm
droeg zij een groote doos gewikkeld in
couranten. Vrijmoedig niet brutaal, keek zi;
ons, medepassagiers in de oogen. Zij ging
iets achteraf zitten en staarde droomerig vóór
zich uit, zonder zich verder te bekommeren
om de omgeving.
Hoe het kwam, weet ik niet, maar ik ge
voelde mij tot haar aangetrokken, ging er
heen en knoopte een gesprek aan. Eerst ant
woordde zij niet veel; was achterhoudend,
maar dit veranderde weldra, toen ik de op
merking maakte, dat de vliegen wel lastig
waren waarop zij lachend zei: „Dan moet
u een vliegenvanger van mij koopen".
Nu wist ik dus, wat de doos bevatte. Op
mijn vraag, of daarop nu veel verdienste zat,
kwam haar tong los. „Niet veel", was het
antwoord, „maar ik kan toch een weinig geld
thuis brengen voor moeder. Ik heb er var-
daag 44 verkocht en heb dus f 1.32 verdiend.
Maar nu moet de boot er nog af, dus hou
ik f 1.— over". Ik vond het betrekkelijk veel
voor zoo'n jong kind. Want jong was zij
nog. Ik kwam te weten, dat zij nog 14 moest
wordenZoo jong, en dan reeds zoo bekend
met de zorgen van het leven!
Maar nu moet u niet denken, dat het iede-
ren dag zoo goed gaat. Gisteren heb ik een
heel kwartje verdiend", ging haar lief stem
metje voort.
Zij sprak maar over haar moeder. Ik waagde
haar naar heur vader te vragen. Zij keek
schuw om zich heen, alsof hij in de nabij
heid was en zei daarop, zeer zacht: U zult
het toch niet verder vertellen, mijnheer?"
„Kind, hoe kan dat nou", antwoordde ik, „ik
ken je niet eens". En toen kwam alles er
achter elkaar uit.
Hij was straatmuzikant; speelde met een
troepje Duitschers op kermissen, onafhanke
lijkheidsfeesten enz. Hij verdiende ruim zijn
brood, maar kwam zoo doende in dagen, in
weken, zelfs in maanden niet thuis. Getrouw
stuurde hij echter geld naar huis, zoodat zij
geen gebrek behoefden te lijden.
Maar toen kwam de oorlog. Al zijn mede
muzikanten werden door de Duitsche regee
ring opgeroepen En hij stond alleen
het ging niet meer. Alleen kon hij niets ver
dienen. Bovendien hadden de menschen in
de eerste maanden wel aan iets anders te
denken, dan aan straatmuzikanten. Van ker
missen en feesten was geen sprake. En dat
in het drukke van het seizoen! Zoodoende
keerde hij terug haar zijn woonplaats Dor
drecht, moedeloos
Drinken deed hij niet, d.w.z. haar moeder
had hem nog nooit dronken gezien. Maar nn
had vrind Alcohol hem in zijn macht. Hij
ging vergetelheid zoeken bij de drankflesch.
En bij <le week vloog het gezin achteruit.
Maar er moest toch gegeten worden, niet
waar? Daarom ging zij venten en verdiende
zoodoende toch wat.
Ik had diep medelijden met haar en begreep
nu heel goed, dat zij er oud uitzag, hoewel
nog jong in jarenReeds vroeg wist
zij, wat het leven was Geen pad op
rozen
Voor de zooveelste maal zag ik hier weer
het drankmisbruik en de stille werkelijkheid
als gevolg er van
Zij hield op met spreken en keek mij ver
trouwelijk aan. Op mijn vraag, of zij altijd
maar in dee'z omtrek ventte, antwoordde zij
dat haar plan was per boot naar Zierikzee te
gaan en dan eenige weken in Schouwen-
Duiveland te blijven. Ik weet niet, of zij er
geweest is, maar als mijn lezers, die er wo
nen, daar een meisje gezien hebben met
vliegenvangers, sprekende met een scherpen
Dortsche tongval, dan hebben zij de werke
lijkheid aanschouwd van de copie, die ik
hier schets.
Intusschen waren wij te Dordrecht geland.
Hoe gaarne was ik met haar meegegaan, wat
zij mij trouwens ook had gevraagd, om met
heur moeder te spreken. Maar ik kon niet.
'kHad nog juist tijd om de paardentram te
pakken, die mij op een sukkeldrafje naar het
station bracht.
Vergeten deed ik haar niet. Maar door
andere indrukken, opgedaan op reis en elders,
werd haar beeld toch eenigszins vaag.
Tot ik haar plots weer ontmoette. In den
trein van Vlake tot Goes. De herkenning
kwam direct, wederzijdsch. Ik heb een gloeien-
den hekel aan „boemeltreinen." Maar toen
was ik blij, dat het er een was. In Kapelle—
Biezelinge gingen een paar Zuid-Bevelandsche
boerinnen er uit, zoodat we alleen overble
ven en ongestoord tot Goes konden praten.
Zij ging naar Middelburg, waar zij familie
had wonen om daar te trachten haar waar
aan den man te brengen. Verder vertelde zij
en toen bleek mij, dat, al sprak zij vroeger niet
veel over haar vader, de kinderliefde toch
niet was gedoofd, want de waterlanders
kwamen te voorschijn, dat weldra overging
in een hevig snikken. Toen vertelde zij, dat
haar vader stomdronken in de rivier geloo-
pen en verdronken was
Ik zat een oogenblik verstomd. Zulk een
ontknooping had ik niet verwacht. Ik had
geen woorden, om haar te troosten. Somtijds
is zwijgen ook wel goed.
De trein gilde, stopte en op allerlei wijze
hoorde ik de conducteurs „Goes I" roepen
'kWas dus aan 't eind van mijn reis, per
trein tenminste, drukte haar de hand en
wenschte haar een goede verkoop. Flauwtjes
glimlachte zij.
Spoedig had ik het station verlaten en was
gestapt in den ouden boemelwagen, die mij
naar Katsche Veer zou brengen. Maar lang
heb ik nog aan haar gedacht, aan het meisje
dat reeds zoo vroeg kennis maakte met de
zorgen van het leven, waarbij de Alcohol
ook weer zoo een groote rol speelde.
H. K.
Centrale Proeftuin voor Overflakkee en
Goedereede.
WELKE AARDAPPELS?
Op ons eiland worden nog maar weinig
schoolmeesters geteeld, misschien vroeger
nog wel meer dan tegenwoordig, 't Is dan
ook geen aardappel van puike kwaliteit, doch
dit neemt niet weg, dat schoolmeesters in
den handel zeer gewild zijn. De marktno-
teeringen hebben dit weer uitgewezen school
meesters brachten meer op dan muizen, bon
ten, eigenheimers of welke andere soort ook,
Voor den uitvoer is het een aardappel bi,
uitnemendheid en wie er zich op wil toe
leggen, vroege aardappels te kweeken, zal
met schoolmeesters goede resultaten kunnen
bereiken. De grond kan vroeg vrij zijn en
men heeft ruimschoots gelegenheid vooreen
tweede teelt. We zullen eenige cijfers geven
om een en ander nader aan te toonen en
kiezen daarvoor de uitkomsten aan den
Proeftuin verkregen. Hierbij zij nog opge
merkt, dat de stand van 't gewas niet eens
gunstig was. De opkomst was zeer onregel
matig en het terrein was te laag en daardoor
te koud. De beteeide oppervlakte was 173
Roeden, waarvan de bruto ontvangst was
f 250. wat per H.A. berekend ruim f 1C00 is.
Op 4 en 5 Juli zijn de aardappels gerooid,
't Gedeelte dat met stalmest bemest is, gaf
grooter opbrengst dan het perceel dat en
kel kunstmest had ontvangen. Van de kali
bemesting kon geen gunstige uitwerking
worden geconstateerd. Een belangrijke fac
tor voor het maken van goede prijzen is
ook de wijze van verzenden en het sorteeren
Hieraan wordt aan den Proefuin de noodige
zorg besteed, niet alleen bij 't verzenden der
aardappels, maar ook bij alle andere pro
ducten. Voor belangstellenden loont het de
moeite dit eens na te gaan. De verzending
van eigenheimers die laatst in der haast ge
dolven zijn om nog naar 't buitenland ver
zonden te kunnen worden, vormt hiermee
een sterk contrast. Poters en groote aardap
pels door elkaar, kleine onder in den zak
en groote er boven op en alles vermengd
met aarde, dat zijn praktijken, die voor de
toekomst zeer verderfelijk werken en tot on
berekenbare schade aanleiding geven. Boontje
komt om zijn loontje zegt het spreekwoord
en dat mag wel eens worden overwogen
door hen, die door winstbejag gedreven een
belangrijke teelt in gevaar brengen.
KOHIER VAN HET SCHOOLGELD
voor het Lager onderwijs.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sommelsdijk maken bekend, dat
een afschrift van het kohier van het school
geld voor het lager onderwijs over het 3e
kwartaal 1915, gedurende vijf maanden, van
25 Augustus 1915 toten met 24Januari 1916,
ter gemeente-secretarie voor een ieder ter
lezing ligt.
Sommelsdijk, 24 Augustus 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Burgemeester,
BOUMAN.
Secretaris.
Iz. GEELHOED.
Luchtschip boven Nederlandsch grondgebied.
In verband met de berichten, dat in den
vroegen morgen van 18 dezer een luchtschip
zich heeft bewogen boven Nederlandsch
grondgebied, vernemen wij, dat de Duitsche
gezant in opdracht" van zijn regeering den
23sten dezer aan onze regeering heeft mede
gedeeld, dat op voormelden dag een Duitsch
luchtschip, voortgedreven door hevigen Noor
denwind en bij hevig weer zich boven Ne
derlandsch grondgebied is komen te bevin
den. Zoodra het schip zich heeft kunnen
oriënteeren heeft het de afwijking van zijn
koers bemerkt en de richting naar zee inge
slagen, die tusschen Vlieland en Terschelling
weder is bereikt.
De Duitsche regeering deed daarbij in het
licht stellen, dat het betreurenswaardige
voorval uitsluitend het gevolg is geweest van
bijzondere atmospherische omstandigheden,
die den bestuurder hebben misleid, en erbij
voegen, dat sedert het begin van de vijande
lijkheden aan de Duitsche bestuurders de
meest formeele bevelen zijn gegeven om nim
mer boven het territoir van neutrale Staten
te vliegen.
Nationale Commissie tegen het Alcoholisme.
De Nationale Commissie tegen het Alco
holisme (N. C. A.) vergaderde heden te
Utrecht in hotel „la Station". De afgevaar
digden der aangesloten organisaties waren
buitengewoon goed opgekomen.
Na het openingswoord van den voorzitter
werden de notulen der vorige vergadering
gelezen en, na kleine wijziging goedgekeurd.
Met dank en waardeering, voorden arbeid
daaraan verricht, ontvingen de aanwezigen
een boekje waarin het verrichte door en de
samenstelling van de N. C. A. beknopt weer
gegeven wordt door den secretaris.
Eenige ingekomen stukken worden voor
kennisgeving aangenomen.
Uit de mondelinge verslagen van de Com
missies voor Bijzonderen arbeid, die in de
morgenuren vergaderden, stippen we als het
meest belangrijke aan, dat die voor Alcohol
cursussen voor Studenten, in den komenden
winter cursussen hoopt te houden te Gro
ningen.
De Commissie voor een Ideale Drankwet
zal eerst dan haar werk publiceeren, wanneer
zij daartoe het geschikte oogenblik gekomen
acht.
Die voor een Commissie voor een Bond
voor Plaatselijke Keuze, benoemde drie leden,
die uit een door organisaties en afgevaardig
den op te geven grostal een negental namen
zullen voordragen ter oprichting van een
bond voor Plaatselijke Keuze. Voorts wordt
de grondslag en de organisatie-vorm van dien
Bond vastgesteld.
Geruimen tijd werd gesproken over de
mogelijkheid om een groep, uit een organi
satie die krachtens haar reglement als zoo
danig niet kan meedoen, te laten medewer
ken aan een bepaalden arbeid. Bij stemming
wordt ten slotte uitgemaakt dat, naar de
opvatting der meerderheid, het thans vigee-
rend reglement der N. C. A. zulks niet toelaat.
De voorzitter deelt mede dat de Statuten
van het „Controle-Station voor Alcoholvrije
Dranken" ter goedkeuring aan de Regeering
werden opgezonden en de inwerking-treding
van de zoo zeer gewenschte controle dus
niet lang meer op zich zal laten wachten.
Stappen zullen gedaan worden om zoo
mogelijk te voorkomen, dat bjj demobilisatie
het gevoel van ontspanning leidt tot uitspat
tingen.
Ook zal gewaarschuwd worden tegen het
gevaar dat schuilt in rumboonen en allerlei
andere chocolade- en suikerwerken die gevuld
zijn met alcoholhoudende dranken en door
wier uiterlijk menigeen wordt misleid. Echter
niet, dan nadat scheikundig onderzoek heeft
aangewezen hoe groot de hoeveelheden zijn
die er zich bevinden.
De drankbestrijders worden opgewekt mon
sters te zenden aan den secretaris van de
N. C. A., den heer J. Henri Ledeboer, 74 Van
F.eghenstraat, Amsterdam, liefst met vermel
ding van herkomst, fabrikant, prijs, enz.
Een schrijven van een Bond voor Geheel
onthoud' rskoffiehuizen wordt voorloopigvoor
kennisgeving aangenomen.
De Spoorweg-Geh. Onth. Ver. zal de N,
C. A. van advies dienen bij hare pogingen
om de Centrale Drankweer-Comité's behulp
zaam te zijn bij de plaatsing van propagan-
da-spreuken en reclameborden aan de stations,
Nadat de secretaris nog de wenschelijkheid
heeft ter sprake gebracht dat critiek op de
samenstelling en werkwijze van de N. C. A,
niet alleen in tijdschriften opgenomen, maar
ook in concrete voorstellen ter vergadering
zal worden gebracht, sluit de voorzitter de
vergadering.
De eerstvolgende vergadering zal gehouden
worden op 28 Dec. 1915.
DE TOESTAND.
Onder de telegrammen van ons vorig num
mer konden we nog de in bezit neming van
Ossowiec door de Duitschers, melden. Alzoo
is dus ook deze sterke, door moerassen om
geven vesting, waar de Duitschers zoolang
ten Westen voorgelegen hebben, thans door
de Russen ontruimd, omdat de Duitschers
bezig waren haar aan de Zuid-Oostzijde om
te trekken. De Duitsche linie is dus ook
hier weer belangrijk korter geworden en het
offensief kan tegen Bielostok en Grodno op
voordeeliger wijze worden voortgezet.
Veel bijzonders is sinds Maandag, behou
dens bovenstaande op dit oostfront niet voor
gevallen.
Hoogst spannend wordt de toestand, voor
al, waar nu een uiterst verwoede en ontzet
tende slag aan de gang is.
De Russen zijn volgens de berichten nu
over het geheele front op den nieuwen door
hun beter verdedigbare linie aangekomen,
met verlies van veel en velerlei; maar, bij
deze mededeeling volgt een groote maar
hun vijanden zijn er ook. En dat maakt de
zaak bedenkelijker. De veronderstelling van
de meeste militaire schrijvers is dan ook,
dat het Russenleger, dat zich nu voor het
overgroote deel in Brest-Litowsk en tusschen
d ;ze vesting en Grodno bevind, in een moeie-
lijke positie is. Er zijn herhaalde berichten
door Engelsche berichten versterkt dat Brest
en Wilna al worden ontruimd.
Tegelijk daarmede zal de Russische staf
wel trachten, al gedurende verscheidene da
gen, om een deel van het leger te redden,
met de enkele spoorwegen waarover het nog
te beschikken heeft.
Het leger zelf zit vóór de moerassen en
bosschen en daarop dringen de Duitsche en
Oostenrijksche legers aan, met al het ge
weld waarover zij beschikken.
Voet voor voet, stap voor stap wordt het
terrein door de Russen verdedigd, met de
moed der wanhoop. Maar ook zonder dat
naderen groote beslissingen op dit front.
Het Brandpunt van den slag is wel Brest-
Litowsk*) de sterke en groote vesting, om
ringd door rivieren en moerassen. Het is
Mackenzen wiens leger om de vesting heen-
zwaaide en het hart der sterkte tot op 15
K.M. is genaderd. Ondanks heftigen tegen
stand werden de Russen ook ten Westen van
de vesting teruggeworpen. Bovendien kan
men er verzekerd van zijn dat Von Beseier
die Nowo Georgewiek dwong met zijn zwaar
geschut al op weg is naar Brest.
Wanneer de Duitschers door deze vesting
heen komen, binnen niet te langen tijd, tas
ten ze de Russen zelf aan. Want achter de
ze vesting zit een groot deel van hun leger.
Vandaar den heftigen tegenstand.
Dinsdag bezette de Oostenrijksche cavalerie
Kowel.
Een deel van het leger zit daar dus vrij
wel opgesloten want ten noorden van Brest
ontwikkeld zich een niet minder spannend
moment. Prins Leopold heeft zich tusschen
Bjelostok en Brest doorgewrongenhij ver
sloeg tweemaal achtereen, de Russen die
daarbij 3050 en 4500 gevangenen verloren
en kon zijn cavalerie tot bij het oerwoud
van Biolowieska zenden.
Daardoor wordt het centrum der Russen-
legers verdeeld en staat weldra een Duitsch
leger tusschen het Russenleger bij Brest en
dat bij Bjelostok.
Men ziet dus dat de gevechten om Brest-
Litowsk van buitengewoon hevig karakter
zijn.
En geen wonder.
Deze sterke vesting aan de Boeg, vormde
tot voor een maand met Nowo Georgiewsk,
Warschau en Iwangorod, een vierhoek van
vestingen aan Weichsel en Boeg, de grootste
en belangrijkste vesting in het stelsel van
de Russische landsverdediging in het westen.
Deze vierhoek in Polen heette altijd de
sterkste groep, en hij bestond, behalve Iwan
gorod, dat een vesting 2 de klasse is, uit eer
ste klas vestingen. Deze Weichsel-Boeggroep
moest den opmarsch der Russen beschermen,
en Brest was dan door zijn achterwaartsche
ligging en zijn spoorwegverbindingen met
de plaatsen meer naar voren de sterkste
ruggesteun en tegelijk het reservoir waar
men de voorraden uit putten kon. Ook door
zijn verbirsdings met het binnenland, over
Wilna met Petrograd, over Minks met Mos
kou, over Pinks en Gomel met Kief is Brest-
Litowsk een vesting van groote beteekenis
en van overwegend belang van de verdedi
ging van Rusland.
Vandaar deze zware strijd op dit frontge
deelte.
Rusland zal, niet dan na vele moeite en
alles in het werk gesteld te hebben deze
belangrijke plaats ontruimen, als hij momen
teel niet, als Nowo Georgiewsk ingesloten
mocht worden.
Ook als vesting op zich zelf is Brest-Li
towsk als Russisch steunpunt aan de Boeg
niet te overschatten.
„De vesting ligt zegt Onze Courant
aan de beide oevers van den Boeg, daar
waar de Mochawietsj er in uitloopt; deze
laatste rivier maakt een deel uit van het
K. M. lange Brest-Litowsk-kanaal, den
waterweg, die voor den handel zoo belang
rijk is en den Djnepr met den Weichsel ver
bindt. Brest-Litowsk is dus niet slechts een
belangrijk kruispunt van spoorwegen, maar
ook het grootste bruggehoofd aan den mid
denloop van den Boeg, welke hier 120 M.
breed, doch slechts twee tot vier meter diep is.
Niet alleen door deze breede rivier, maar
ook door het moeras- en plassengebied van
het laagland der Pripjet, ligt Brest-Litowsk
dus uiterst gunstig voor de verdediging. Op
alle fronten, doch vooral in 't oosten en 't
zuid-oosten, door de Rokitno-moerassen, is
de vesting moeilijk te naderen voor den
aanvaller. Verder weg, vooral ten zuiden bij
Wladowa, is de Boeg gemakkelijker over te
trekken. Ten noorden van Brest-Litowsk zij
de oevers van den Boeg hooger en vaster
en Pratolyn en Janof, 15 tot 30 K.M. van de
linie, is de rivier gemakkelijker over te
trekken.
Brest-Litowsk is, als alle grootere versterkte
plaatsen in Rusland, een gordelvesting, die
bestaat uit een kernvesting en een gordel
van 12 forten daaromheen. Twee dezer forten
liggen op den westelijk oever en zijn in den
jongsten tijd gebouwd. De kernvesting op
een eiland in den Boeg, is daarentegen een
oud bouwwerk, daar Brest-Litowsk reeds
tachtig jaren geleden versterkt werd. De stad,
die ruim 48000 inwoners telt, ligt op den
rechter-(oostelijken) oever van de Boeg, twee
kilometer van de kernvesting en is dooreen
brug met het spoorwegstation Terespotver-
bonden.
Deze voorstad ligt slechts een kilometer
achter de westelijke fortenlinie, de stad Brest-
Litowsk twee tot zeven kilometer van de
verschillende forten. Met de zware kanonnen
kunnen dus tegelijk de forten en de stad
beschoten worden. De spoorwegbrug wordt
in het bijzonder beschermd door het sterke
fort „Graaf Berg".
In het westen en het zuidoosten zijn
K. M. buiten den ouden gordel nieuwe ver
sterkingen aangelegd, die voor den oorlog
nog in aanbouw waren en vóór alles moeten
dienen om de spoorwegen en straatwegen
naar Loekof en Kowel te beschermen. In
hoeverre zij voltooid zijn tijdens den oorlog
is niet bekend. In elk geval zijn het moderne
versterkingen, waarbij zeker pantserplaten en
beton niet gespaard zullen zijn."
Zoo rukken dan de Duitschers van alle
kanten, zij het dan op de eene plaats vlugger
als op de andere op de bosschen en moe
rassen aan, om het Russenleger daar vast
te trekken en met de grootste belangstelling
volgt ieder de snelle ontwikkeling der ge
vechten op het hoe langer hoe keiner wor
dende front.
Van het Westfront valt hoegenaamd niets
te melden. Alleen dat de Engelsche vloot
Zeebrugge bombardeerde maar geringe schade
aanrichtte. Een paar Duitsche soldaten en
wat Belgische burgers werden gedood.
Van de zeeslag in de Golf van Riga zijn
nog vele tegenstrijdige berichten. Wel is al
ten deele uitgemaakt dat de Russische voor
stelling sterk overdreven is. Sommige be
richten zijn wel zóó schril gekleurd dat de
Engelsche Times in deze voorzichtigheid
aanbeveelt.
Voor de Dardanellen is ook heden weer
geen nieuws. Aan voorspellingen nu Italië
„meedoet" wagen wij ons niet. Alleen vonden
we een merkwaardig berichtje deze week in
de bladen. Een berichtje dat misschien voor
de toekomst veel inhoud.
De Duitsche gezant te Athene dan, heeft
aan de Grieksche regeering een nota over
handigd, waarin aan de Grieksche en ook
aan de neutrale reederijen ten zeerste wordt
aangeraden hun schepen van vlaggen van
grootere afmetingen te voorzien.
We vragen ons af. Valt hieruit te besluiten
dat binnenkort een grootere activiteit van
Duitsche onderzeeërs in de Aegeische Zee en
voor de Dardanellen kan worden verwacht?
Ten slotte nog een merkwaardig bericht
uit Duitschland.
De militaire verlofpassen schrijft de „Vos-
sische Zeitung", bevatten sedert kort eene
opmerkelijke bepaling. Aan het slot wordt
nl. vermeld, dat de verlofganger bij een even
tueele wapenstilstand na afloop van het ver
lof, niet naar zijn troepen afdeeling moet
ferugkeeren, doch zich heeft aan te melden
bij de reserve.
Wat beteekend dit bijschrift.
Bestaat bij de Duitsche autoriteiten soms
het vermoeden, dat binnenkort een wapen
stilstand is te verwachten?
(De vesting Brest Litowsk is intusschen
gevallen. Zie Telegrammen en laatste be
richten.)
SOMMELSDIJK. De door den heer Burge
meester, over de maand Juni uitgekeerde mi
litie- en landweer vergoeding zijn door den
heer Minister van Oorlog tot een bedrag van
f968.65 goedgekeurd.
Tegen E. B. huisvrouw van H. v. d. V.
is proces-verbaal opgemaakt, wegens be-
leediging van A. v. N. huisvrouw van J. V
Door den Rijksveldwachter J. Damen,
is proces-verbaal opgemaakt tegen A. W
wegens openbare dronkenschap.
MIDDELHARNIS. De uitslag van de gehou
den stemming voor een lid van den gemeen
teraad op Donderdag 26 Aug. is als volgt:
uitgebracht 564 geldige stemmen, van on
waarde 9. Daarvan verkreeg de heer J. J.
Nipius 287 en de heer Adr. v. den Tol 277.
Alzoo gekozen de heer J. J. Nipius.
De milicien-sergeant H. v. Beek uit
deze gemeente, heeft met gunstig gevolg
zijn middelbaar examen afgelegd voor de Gym
nastiek.
Donderdag had er een werkstaking plaats
van het personeel der dorschmachine van
den Heer J. Knops, daar zij in plaats van
20 cent 22V2 cent per uur verlangden.
Dinsdagavond ontstond erbij aankomst
van de boot een twist tusschen twee mans
personen, hetwelk al spoedig jn een vecht
partij ontaarde. De politie trad tusschenbei-
de om hun te scheiden.
Ter gelegenheid van de verjaardag van
H. M. de Koningin zal op 31 Aug. een
muziekuitvoering in de tent worden gegeven.
Onze vroegere dorpsgenoot de heer
P. Deijs, opzichter-teekenaar te Winterswijk
is als zoodanig benoemd aan de Gemeente
te Winsterswijk.
OOLTGENSPLAAT. Dijkgraaf en Gezwo
rens van de polders het Oudeland, Weipol
der, den Alteklein, de Galathee, den Maria-
polder, het Rietveld, den Grooten en Nieu-
wenblok, den Krammerpolder en Anna Wil-
helminapolder onder Óoltgenplaat en den
Bommel brengen ter kennis van eigenaren
en pachters van die landen op Woensdag
8 Sep. a.s. schouw zal worden gehouden
over alle in die polders gelegen wateringen,
toedrachten, slooten, scheid- en kavelslooten,
heulen, dammen en zijlen, en is ieder ver
plicht des avonds te voren alles in goeden
staat op te leveren.
Als een bizonderheid kunnen we mel
den dat C. J. A. Buscop op 10 roeden tuin
grond 18 H.L. uien van 60 Kilogrammen zijn
gegroeid.
Het dochtertje van P. Troost kwam
deze week zoo ongelukkig te vallen dat ter
stond geneeskundige hulp moest worden
ingeroepen.
STELLENDAM. Deze week werden weder
twee runderen dood gevonden op het gors
in de Kroningspolder, nu van M. v. Oosten-
brugge alhier, en Mijs te Melissant. Oorzaak
Door A. de Jager werd op den „Hin
der" gevonden een reddingsgordel, gemerkt
s.s. Harpalijce. London.
OUDDORP. Nu de oogst onder tamelijk
gunstige omstandigheden is binnen gehaald,
zijn de boeren alhier druk bezig met het
dorschen. Van de stoomdorschmachine wordt
alhier algemeen gebruik gemaakt.
VERSLAG van het verhandelde in de
openbare vergadering van den Ge
meenteraad te Sommelsdijk op Don
derdag 26 Aug. nam. 3,30 uur.
Voorzitter de EdtlAchtb.heer Burgemeester.
Tegenwoordig alle leden, behalve de hee-
ren G. Joppe en Mijs.
dhr. Joppe was afwezig met kennisgeving
door verhindering.
De Voorz. opende de vergadering op ge
bruikelijke wijze met gebed.
Daarna werden de notulen der vorige ver
gadering door den Secretaris gelezen en on
veranderd vastgesteld.
Ie. Ingekomen stukken.
Missive's van H.H. üed. Staten, goedge
keurd terugzendend de kohieren Hondenbelas
ting, Hoofdelijken Omslag en Schoolgeld.
2. Voorstel van B, en W. om eenige wij
zigingen te brengen in de begrooting dienst
1915. Goedgekeurd.
3. Voorz. Mag ik de heeren welke de
Rekening der Gemeente over 1914 hebben
nagezien daarover verzoeken rapport uit te
brengen?
Dhr. van Dorsser oudste lid der Commissie
adviseert tot goedkeuring van bovengenoemde
Rekening, mits eenigszins nadere inlichtingen
worden verschaft over eene post die de aan
dacht der Commissie had getrokken.
En wel deze: dat in de Uitgaven is ver
antwoord een post van f50 als gratificatie
aan D. C. O. Boekhoven toen volontair ter
Secretarie.
Voorz. Ik lees in de notulen van 4 Febr.
1915, dat behoudens goedkeuring van H.H.
Ged. Staten de Begrooting van 1914 aldus
gewijzigd is, aan de navolgende personen
de navolgende gratificatie's toe te kennen
D. C. O. Boekhoven, volontair ter secretarie.^.,
f50, J. Daamen voor Politiedienst in de g° "Wl
meente f20 en T. E. van der Baan, helpstt
aan de Bewaarschool f 10.
Daarna werd de gemeenterekening over
1914 vastgesteld. In Ontvangst, Uitgaaf en
Batig Saldo
Vaststelling Rekening Burgelijk Ambestuur
en Weeshuis.
Bij monde van den heer van Dorsser werd
geadviseerd deze goed te keuren, daar hierop
geen aanmerkingen zijn te maken.
Ontvangsten f 13470,30''
Uitgaven f 12422,72
Batig Saldo f 1047,585
Deze Rekening is dan zoo wanneer nog
enkele af- en overschrijvingen zijn gedaan
op de Begooting die de goedkeuring van den
Raad behoeven.
5. Aanbieding van de Gemeente-Begroo
ting Dienst 1916.
Totale Inkomsten f 62418,23.
Totale Uitgaven f 6221J,39.
Batig Saldo f 206,84.
Rondvraag.
Dhr. van Dorsser. De rioleering laat die
niet een beetje te wenschen over, want al.-^Sr
we een groote bui krijgen dan gelijkt het v>/
daar op den Oostelijken Achterweg (en We-
vershoek) wel een overstrooming.
De Voorz. zegt toe dit te laten onderzoeken.
Niets meer te verhandelen zijnde, sloot de
Voorz. de vergadering.
Gemeenteraadsvergadering te STEL
LENDAM op Woensdag 25 Aug.
1915.
Aanwezig 4 leden. Afwezig de heeren Keij-
zer, Nagtegaal en J. van Seters.
Voorzitter de Burgemeester.
Na opening komt aan de orde het rapport
over de gemeenterekening dienstjaar 1914.
Daarover heeft de heer Biemond de vol
gende aanmerking:
In Bijlage 47 staat: Voor buitengewone
diensten verricht door den onbezoldigden
gemeenteveldwachter P. Kievit f20.50. Bie
mond meent, dat waar de Rijksveldwachter
een gratificatie ontvangt voor buitengewone
diensten, het niet geoorloofd is een ander
aan te stellen, en de gemeente te laten be
kostigen. Hij verzoekt den Voorz. daarom
trent nadere inlichtingen. Holleman sluit zich
bij Biemond aan.
De Voorz. zegt dat hij hierover geen ver
dere verklaring wenscht te geven. Biemond
en Holleman meenen dat de Voorz. dit ver
plicht is, doch de Voorz. denkt er anders
over. Hij zegt alleen dat de Rijksveldwach
ter geen recht heeft op een gratificatie en
er voor dit jaar ook nog geen is vastgesteld
echter wel op de begrooting.
Hiertoe wordt échter direct overgegaan, en
wordt met algemeene stemmen besloten over
het jaar 1914 een gratif. van f25 aan den
Rijksveldwachter uit te keeren. Betreffende
de post van P. Kievit zegt Holleman tegen
te zullen stemmen als de voorz. geen nadere
redenen aanvoert. Hierop antwoordt de Voorz.
dat als Holleman voor zoo'n kleinigheid te
gen stemt het hem goed is.
Daarna gaat de Raad over in geheime
zitting.
Bij heropening is ook Keijzer aanwezig.
Hij heeft aangaande de Gemeenterekening
de volgende opmerkingenUitbetaald aan
Quist f 1.25 voor het uit de sloot halen
van emmers enz. bij de mestvaalt. Keijzer
vraagt hoe het komt dat het zoo'n karwei
was, dat daar een aparte rekening voor werd
ingebracht. Hierop antwoord de Voorz. dat
er zooveel door jongens ingegooid waren,
dat het Polderbestuur verzocht deze er uit
te laten halen.
Daarna heeft Keijzer aanmerking op het
uitbetalen van fl voor schoonmaken van het
pad naar de dokterswoning. (Ter gelegenheid
van de komst van den Prins.) Keijzer begrijpt
niet waarom dat pad toen moest worden
opgeknapt. De Voorzitter antwoordt dat dit
toe
wa:
var
Kei
wo
rio<
stei
me
dCt
nag
me
hij
spij
zijn
gez
jaa&
Nie
tere
keu
Arr
zitt
tus'<i
zou
F
dar
ten
mei
te
van;
var
de
nof
ver
verl
Arrt
1.
mef
sub
de
ken
in
inbf
tijd
Oud
