Zaterdag 28 Augustus 1915
808te Jaargang N". 2106,
voor de Zuidhollaiidschc en Zeeuwsehe Eilanden.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
W. BOEKHOVEN,
Een sterk Duitschland,,
OP DEH UITKIJK.
„HET GOUDEN HERT".
S. C. P. 7. L LEE-Moom
PENNEKRASSEN.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. 56 Csai,
Buitenland bij TOOrnitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
SOMMELSDXJK.
IHeastaurrragei sn Dienstaanbiedingen 50 dent per plaatsing,
öroot® letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zg baaiaa-1
Aivertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- sa Vrgdagmorgan 10 uur.
Alle stukken voor «ie Medlaetie bestemd, Advertentlên est verdere Administratie franeo toe Ie seoaiesi aast deia Uitgever.
Motel Restaurant
DINERS 60 cent en hooger.
LOGIES MET ONTBIJT
TCMEYBB
telefoon iBtercomm. S6o. 8.
AdTerÉentiSB 10 arnntpsr regel ea Reclames 10 per regel.
Bo@kaaakoniigi.ag i Cent per rag©! ea b/s maal.
Van 't begin van den oorlog af hebben
we verlangd naar een overwinniag van
Duitschland. En de Rijkskanselier heeft in
zijn prachtige rede naar ons hart gesproken,
toen bij wenschte een onaantastbaar sterke
positie van Duitschland. We zijn hst nooit
eens geweest met zelfs antirev. persorganen,
die pleitten voor een Evenwicht. Om 't plat
te zeggen: we hebden den buik vol van
dat Evenwicht. We zien niet anders, dan
dat juist dat miserabele Evenwicht heel
jkk Europa in den oorlog gewikkeld heeft. Er
- zou, zoo was eertijds ^de loop der zaken,
jen Bondschap zijn. Eu die twee Bonden
zouden tegen elkander opwegen; ziezoo,
dan was de vrede gevestigd. Duitschland
plus Oostenrijk plus Italië zouden opwegen
tegen Engeland plus Frankrijk plus Rus
land; nu zou er geen oorlog kunnen ko
men, dacht men; de twee Bonden ieder op
zich zelf een reus, zouden nimmer botsen,
juist omdat ieder reuzenkracht bezat en bij
geen van beiden de moed zou bestaan om
den een den ander aan te vallen. De uit
gebroken oorlog heeft 't fiasco van dat
Vredesteltel aangetoond: 't Evenwichtstel-
sel is totaal mislukt, want de twee Bonden
omspanden heel Europa en nu, juist door
dat stelsel, staat nu natuurlijk de eene helft
van Europa tegenover de andere. Heel dat
Bondschap is de reden, waarom heel Eu-
^ropa in vuur «u vlam staat't waren twee
helften van dit werelddeel, die vrede sloten,
jaren geleden; 't zijn nu ook twee helften,
die elkaar bestoken. Het Bondenstelsel is
èén gróóte mislukking. Waarvoor hebben
de diplomaten dat stelsel ingevoerd. Van
zelf, om des vredes wil. Ze dachten, dat
de eene Bond den anderen in bedwang zou
houdenze wilden vermijden, zooals 't oud
tijds ging, dat op een goeien dag Staat A
maar eens den oorlog verklaarde aan Staat
B en daaruit dan door tusschcnkomst en
hulp van bevriende Staten allerlei verwik
kelingen zouden komen.
Maar een kind kon toch ook wel nare
kenen, dat Bonden wel goed kunnen zijn,
zoolang er in geen van beide fut genoeg
zit om zijn vleugels uit te slaan. Twee
Bonden, futloos I ach I die zullen elkaar
geen kwaad doen. Maar als er bij één dier
Bonden een geest van vooruitgang leeft,
dan moet 't immers gaan botsendan komt
immers bij den anderen Bond de jaloezie
en broodnijd boven en met die jaloezie
en afgunst en broodnijd is de kiem van
oorlog, de een tegen den ander, gelegd.
Haat en jaloezie en hartstocht en pijn moeten
altijd een uitweg hebben, anders gaat de
patient sterven. En de oorlog is zoo'n uitweg;
die doet de gistende gemoederen bedaren,
nis 't uitbrekend zweet bij iemand, die
zwaar de koorts heeft; als een ijzige gil
bij iemand, die 't benauwd heeft. De oorlog
is 't kanaal, waardoor haat, broodnijd,
jaloezie geloosd worden. En zoo'n oorlog
moest komen, zoo'n kanaal moest gegraveD,
omdat de Bonden, althans twéé Landen
in die Bonden geen futlooze monarchieën
waren, maar het Duitsche en EDgelsche
bloed bruisten naar Vooruitgang en We
reldmacht.
Twee tobbers kunnen een Bond sluiten;
een Lamme en een Blinde kunnen met el
kaar 't pad op; ze loopen in geen zeven
slooten tegelijk, zooals de Volksmond zegt
maar twee zelfbewuste krachten als Enge
land en Duitschland kunnen nooit samen-
laven, tenzij één van hen de onderliggende
wil worden, Maar daar is Duitschland geen
Land voor; Engeland evenmini Gevolg:
Half Europa, aan elkaar geklonken, staat
nu tegenover de andere Helft en wie drij
ven de machines? De leden van de Bon
den GeenszinsFrankrijk zeult meeItalië
viel af en zeult mee. 't Zijn de twee sterk-
sten: Duitschland en Engeland, die de
machines drijven maar hoewel die
twee 't eigenlijk aan den stok hebben, is
door het Bondschap de heele wereld in rep
en roer.
De groote fout der diplomaten met dat
Bondschapsstelsel is een zielkundige fout
geweest. Ze dachten te weinig na over den
drang, die er in elke flinke menschenziel
is, in elk flink individu, in elk flink ras,
om niet de achterste, maar da voorste te
zija. En het Bondenstelsel wou zulke kra
nige zielen vastleggen, dat zeniet uit konden
vliegen, maar op der ouwe plaatsje jaar
na jaar als een oud grootmoedertje op
haar stoofje zou blijven zitten. Neen I Neen 1
't Bondenstelsel is een zielkundige misgreep
geweest. Eu daarom achtten wij 't best,
dat er één Staat ware, die zooveel macht
bezit, dat de anderen bang zijn om hem
aan te tasten. Blijf maar van zijn lijf! want
hij bijt geducht van zich afde macht en
kracht bij één. Dat is ons ideaal! Zijn
daaraan dan ook geen bezwaren verbonden
(Slot volgt.)
Ook op 't terrein der Raadsverkiezingen
moet er tusschen Kiezers en Gekozenen een
zedelijke Band zijn, d.w.z. de Gekozene moet
uiting geven aan 't geen in 't hart der
Kiezers leeft. Hij moet hun tolk zijn, en
voeling met ze houden. Daarom is'tHaar-
lemsche geval ook zeer onhebbelijk. Daar
was een Raadslid van Rechts, zoogenaamd,
die ten slotte een Liberaal bleek te wezen
en toch maar netjes op zijn zetel bleef
zitten, die in onwetendheid de Rechtschen
voor hem bevochten haddeD.
Een erg oneerlijk mensch, dat Raadslid!
En de Rechtsche Kiesvereenigingen hebben
daD ook eenparig besloten hem als 't ware
te dwingen om te bedanken. Hij heeft nu
ook bedankt en wil plaats maken
voor een gevallen Liberaal. Of dat bedrieg
lijke Raadslid ook goed RechtswasHij
wil zijn zetel nu aan een Vrij «innige geven.
Wat leert ons dit?
Dat elke Kiesv. drommels goed moet uit
kijken, dat ze geen kat in den zak koopt
Want naderhand zit je met zoo'n man
verlegen.
Subsidie voor een Hoofdcursus,
Er zijn onder de Vrijzinnigs Bladen toch
zulke vervelende knabbelaars.
Als hazen en konijnen op een koolplan -
tenmeet zitten ze te loeren of ze hier of
daar weer niet eens te gast zullen gaan.
In Dordrecht is een Chr. Cursus gesticht,
naast een Neutrale, die van den Bond van
Ned. Onderwijzers. Maar jawel! Het Han
delsblad is boos en met een breed gebaar
als in den volmaakt verleden tijd schreef
het: De Rijkssubsidie maakt zulke dingen
mogelijk
Ja, 't is erg met „zulke dingen" 1 De
Subsidie moet zeker alleen aan de Neutralen
gegeven worden en de Rechtschen buiten
gesloten. Maar dat gaat niet meer, vrind 1
Die tijd ligt al een kwart eeuw achter ons,
dat men ons uitsloot, maar de kans om
't nog eens te doen is ten eenenmale ver
keken. Daar heeft de Coalitie voor gezorgd.
En daarom is 't beste maar met dat ge
knabbel op te houden, 't Haalt toch nie
mendal
'n .Avondje» mocht 't niet heeten.
Déaivoor was het te weinig officieel, ook
had Mélie geenerlei omslag gemaakt en de
gasten bezoekers waren ook maar zoo ter
loops gevraagd.
Maar er waren dan toch >menschen«.
Gedempte Boerensieiger 63A, 63ö
Direct nabij de Hoofdateeg,
Motserdam.
f 1.25, f 1.50 en f 1.75
Tel. No. 10595. Aanbevelend,
to
Hei
Ieder aanbevolen adres.
'n Vriend van Driever, di9 met hem in
den kerkeraad zat was er, met zijn vrouw
en 'n volwassen dochter, met wie Tine
vaak wandelde en fietste als ze hier was
burgemeester, Wilhelm's kennis was er ook,
zónder zijn dochter, die hem anders vaak
vergezelde, maar die gister juist voor en
kele dagen naar .Holland» ging Mé
lie, die wel eens bij geruchte gehoord had
.Dan moet je limonade drinken», zegt
Mélie, ietwat plagerig. .Tine drinkt nooit
wijn dat hebhen we nog van vader, zij
en ik, die deed veel goeds voor de ge
heelonthouding maar misschien heb
je daar in je heimat nooit van gehoord
»Dr»t is geloof ik meer iets
Engel ch«, zegt Wilhelm weifelend en nu
toch met een onwillekeurigen, ietwat spij-
tigen blik op den wijn.
Burgmeester heeft de geste gezien.
Lachend klopt hij den luitenant op de
knie en met 'n hoofdknik in de richting
van Tine en wijzend op den wijn, zegt hij
.Dat wordt een lastige keus voor je,
amice 'n Keus tusschen je vaderland en
je bruid, tusschen den Duitschen wija en
je Hollandsch meisje
ȟan kies ik de zijde van mijn aan
staande vrouw», zegt Wilhelm met klem.
.Bravo» 1 .juicht burgemeester.» Wie er
zóó over denkt mag hier komen en 'n lief
meisje als zijn vrouw medevoeren over de
grens Holland is ruim van hart
'n Dankbare blik uit Tine's heldere oogen
is Wilhelm's loon en voor dat loon wil
glipte hem, wijl de leverancier zijn waar
voorloopig nog inhield .wegens den alge-
meanen toestand», naar hij schreef.
Dat had Driever opmerkzaam gemaakt.
Er werd van .oorlog» gemompeld
Maar och .die donderwolk was de
laatste jaren zoo vaak aan den hemel
verschenen 't was altijd toch nog
weer overgegaan hij had er ook dit
maal geen pijp minder om gerookt en geen
minuut korter om geslapen, dat er zoo
veel oorlogsgeruchten door de wereld
joegen
Die ingehouden leverantie echter zat
hem dwars.
Hij vraagt er den burgemeester naar.
»Of 't werkelijk kwaad staan zou
Burgemeester haalt de schouders op.
»We zijn in "den laatsten tijd gewoon
geraakt aan 't gevoel, dat we wandelen
op een vulkaan wie zal zeggen, wat
er gebeuren kan Dit weet ik wel
dat ultimatum aan Servië bevalt mij ook
niet daar zit een oorlog in, dunkt
mij, zoo
Peinzend staart hij voor zich heen.
Alexanderbrug over den Weichse
door welke Warschau met hare voor
stad Praga wordt verbonden, is ge
bouwd onder de regeering van Czaar
Alexander II, heefteen lengte van ruim
500 M. Bij aftocht uit Warschau heb
ben de Russen haar vernield.
las> itnfS
hoe ze graag wat flirtte met den monte
ren luitenant, vaders kennis, dacht daar
zoo 't hare van in haar plaats was
haar tante meegekomen, die bij burgemees
ter de huishouding deed, zelden uitging,
maar zich geroepen voelde aanstaande
huismoeders allerlei noodige en overbodige
raadgevingen cadeau te doen eD daarom
déze gelegenheid niet had willen verzuimen.
't Is een klein prettig gezelschap.
Mèlie als gulle gastvrouw heeft aller
sympathie en kent den smaak der gasten.
Burgemeester en Driever drinken een
glas fijnen Rijnwijn, de zwaar bestoven
flesch heeft blijkbaar al eenige jaren in
den kelder gestaan, 't is hooge uitzonde
ring dat zoo iets hier geschonken wordt,
maar 't glas wordt dan nu ook geheven
ter eere van het aanstaand bruidspaar, dat
nu van zijn voorgenomen huwelijk geen
geheim meer maakt.
Mélie schenkt de vrouwen limonade,
volgens een nieuw recept door haar zelf
gemaaktfijn en zacht 'n streeling voor
't gehemelte.
De kerkeraadsvrouw vraagt om 'n af
schrift van de bereidingswijze.
Goedig-plagend weert Mélie haar af.
.Beroepsgeheim», zegt ze lachend. .Mijn
man wil er in gaan grossieren en je weet
wel, hoe listig de concurenten zijn, om je
een vlieg af te vangen»
Maar tegelijk knipoogt ze tegen haar
overbuur, die begrijpt dat 't geen al te
straffe ernst is en er kans bestaat, dat
voor haar een uitzondering zal worden ge
maakt.
»En wat zul jij drinken, Wilhelm
vroeg Mélié eer ze nog de dames inschonk.
.Eerlijk gezegd, met jou smaak ben ik
nog niet zoo goed op de hoogte.»
»Wat Tine drinkt», antwoordt de luite
nant met 'n teederen blik op zijn bruid in
hope.
hij desnoods een ganschen avond zitten
op water en brood
Een tijdlang gaat 't gesprek voort over
allerlei kleinsteedsche biionderheden, zon
der veel stuur, net naar den een of ander
een gedachte invalt.
De ouderling vraagt naar het kerkelijk
levea in Duitschland en Wilhelm vertelt
op warmen toon van den strijd die ook
daar wordt gevoerd tusschen geloof en on
geloof en hoe 'dat ongeloof, aan de uni
versiteit gekoesterd en gevoed, ook in de
kerk telkens weer tracht der gemeente haar
dierbaar geloof te ontfutselen, doch hoe
er nog kloeke mannen overgebleven zijn,
die strijden voor het recht der kerk om
haar belijdenis te handhaven, het eeuwen
oud getuigenis van haar geloof.
.Net als bij ons» zegt de ouderling en
hij knikt Driever tevreden toe.
't Was hem altijd 'n zeker ergernis, dat
Tine haar gereformeerde hart wegschen
ken kon aan 'n lutheraan maar hij
ging er nu toch iets van begrijpen, hoe
daar boven de geschillen uit den Refor
matie-tijd, die trouwens niemand verdoeze
len wilde een eenheid was der geloovigen,
die haar uitdrukking vond in de apostoli
schs geloofsbelijdenis, welke al wat ge
loofde saambond tegen 't drieste ongeloof.
Driever brengt nu de politiek ter sprake:
de buitenlandsche, Europeesche politiek,
In den regel zoo niets voor hém
Mélie houdt hun dagblad bij voor hen
samen en verteld hem er 's avonds uit. zoo
in 't schemeruur of op de avondwandeling
wat ze denkt dat hij belangrijk vinden zal
en als er eens iets héél belangrijks was,
dan geeft ze 't hem 's middags bij de thee
maar anders, neen'n geboren kran
ten lezer is Driever allerminst 1
Thans echter is zijn aandacht gewekt,
'n Voordeelige koop die hij had bop'-n
te dien en d.e biji-a gesloten was ent-
De anders zoo prettig-joviale man kijkt
ongewoon ernstig, bezorgd, en 't gezelschap
voelt er den weeromslag van.
»Ik schend in elk geval geen ambtsge
heim, als ik zeg, dat ook uit de maatre
gelen onzer regeering groote bezorgdheid
blijkt
't Gesprek is hiermee verstrakt.
Een zekere huiveiing van angst voer
door de zielen.
Plotseling gaat luid de schel.
Mélie, die nog net in avondschemer wat
op straat zien kan, schrikt en zegt'n
Telegram I wat dat wezen kaD, nog zoo
laat
Het telegram is voor Wilhelm
't Komt uit Berlijn, van het departement
van Oorlog en 't is zéér dringend.
Zijn verlof is opgeheven en hij moet zich
met den meest mogelijken spoed bij zijn
garnizoen voegen
Verslagen kijken allen elkaar aan.
Dat is voor hen 't inslaan van den donder.
Tevergeefs merkt burgemeester op, dat
het hier 'n voorzorgsmaatregel geldt, dat
nog niet alle hoop behoeft te worden op
gegeven op 't behoud van den vrede,
ieder vreest het ergste en weldra gaan de
gasten huns weegs.
Lijkbleek zit Tine in haar stoel.
De schoone lentedroom haars levens ziet
ze wreed verstoord is 't of ze reeds
ziet den grijnzenden Dood, die haar op-
eischt als zijn oorlogsbruid 1
UITKIJK.
Op de „President Steijn" één van de in
derdaad prachtige geriefelijk—ingerichte ra-
derstoombooten van Fop Smit <S Co„ varende
van Rotterdam via Dordrecht op Gorkum en
in de zomermaanden (buitengewone oinstan®
digheaen, zooals tegenwoordig, niet meege-
