lie Oorlog.
Zaterdaü 81 Juli 1915.
80 1 Jaargang N° 2098
2
A n tirevo
Orgaan
voor de Zufidliollstndsclie en Zeeuw^ehe Eilanden.
Tweede Blad.
IN HOC SIGNO VINCES
Twee Bladen,
W. BOEKHOVEN,
OFFICIEEL gedeelte.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Deze Courant verschijnt elkea Woensdag m Zaterdag.
Abonnementsprijs per dris maanden fr. p. p. 50 0©at.
Buitenland bij vooruitbetaling ƒ4,50 por jaar,
Afzonderlijke nummers 5 Cant.
SOMMELSDIJK.
Adrertentiën 10 Cent per regal ©e 3/s saai. Beebmes 20 par regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */8 maal.
Menstaanvragen en Bienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters ®a vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden iagevaont tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 nar.
Dit nummer bestaat uit
UITGfflYSB
Telefoon IsaiereoEasa. IS®.
Alle stukken voor «Ie Sftednctle bestemd, Advertentiën eis verdere Administratie trane© toe te zenden aan den Uitgever.
GEMEENTEREKENING.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
Sommelsdijk brengen ter openbare kennis,
dat de Rekening van de inkomsten en uit
gaven der Gemeente, over het dienstjaar 1914,
is overgelegd aan den Raad, en gedurende
veertien dagen, van den 30 Juli tot en met
den 12 Augustus aanstaande, ter Gemeente
secretarie voor een ieder ter lezing ligt en,
tegen betaling der kosten, algemeen verkrijg
baar is gesteld.
Sommelsdijk, den 29 Juli 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
lz. GEELHOED. BOUMAN.
Nederlandsche Anti-Oorlog Raad.
Het Bestuur van den „Nederlandsche Anti-
Oorlograad" heeft officieel bericht ontvan
gen, dat het nieuw opgerichte NoorscheVre-
des-Comite zich aansluit bij de te's-Graven-
hage gevestigde „Centrale Organisatie voor
een Duurzamen Vrede".
Het Noorsch Comité heeft evenals de zus
terorganisaties in andere landen in de eerste
plaats gestreefd naar samenwerking van per
sonen van verschillende poletieke richting;
van de leden behooren ongeveer 20 perso
nen tot de conservatieve en de liberale, 20
tot de radicale partij, terwijl de overige 10
socialisten zijn.
De samenstelling is tevens zoodanig, dat
zich onder de leden personen bevinden uit
zeer verschillende maatschappelijke kringen.
Voorzitter is J. Lövland, de president van
het Storting, ondervoorzitter prof. Morgen-
stierne, Rector aan de Universiteit te Chris-
tiania, secretaris de Heer Chr. L. Lange,
Secretaris-Generaal van de Interparlemen
taire Unie, die tevens het secretariaat van
dit Noorsche comité op zich heeft genomen.
Voorts kunnen onder de 50 leden de vol
gende namen worden genoemdAnathon
Aall, professor aan de Universiteit te Chris-
tiania; Carl Berner, oud-President van het
StortingAlf Bjerke, Voorzitter van de Han
delsverenigingP. Boekman, Bisschop van
Trondjem; J. Castberg, oud-MinisterJoa
chim Grieg, afgevaardigde van Noorwegen
op de tweede VredesconferentieArne Halg-
jem, Leider der goede TempelierenBernard
Hanssen, Voorzitter van de (oude) vredes-
vereenigingH. Horst, lid van den interpar
lementairen Raad, lid van hetHaagsche Hof
van Arbitrage, Sigurd Ibsen, Oud-Minister,
lid van het Haagsche Hof ,van Arbitrage
Betsie Kjelsberg, Onder-Voorzitster van den
Nationalen Vrouwenraad; Chr. H. Knutsen,
Leider der Socialistische partijQina Krog
Voorzitster van den Nationalen Vrouwen
raad H. Koht, Professor aan de Universi
teit te Christiania; Ole S. Lian, Voorzitter
van den Bond van VakvereenigingenA. O.
Lindwig, Voorzitter van de Vereeniging van
Reeders; Jens Tandberg, Bisschop van Chris
tiania; K. Thinn, president van het Hoogste
Gerechtshof; Othilie Tonning,vooraanstaan
de persoon van het Leger des HeilsNiels
Ostbije, Voorzitter van de Onderwijzers-ver-
geniging.
Door dit Comité is, evenals dit inZweden
is geschied, verspreid de oproep van de
„Centrale Organisatie voor een duurzamen
Vrede"' waaraan enkele woorden zijn toege
voegd, inhoudende een bijzondere opwekking
tot de Noren, aan den internationalen arbeid
tot verwezenlijking van het Minimum-pro-
gram mede te arbeiden.
Herinnerd wordt er aan, hoe Noorwegen
steeds een eer er in gesteld heeft het recht
te nemen als grondslag voor zijn politiek,
en anderzijds hoe Noorwegen 100 jaar lang
gespaard is gebleven voor de verschrikkin
gen van den oorlog, reden waarom de No
ren niet mogen achter blijven, nu het er op
aankomt te werken, om voor de menschheid
te bereiken een duurzamen vrede, gegrond
vest op het recht.
DE TOESTAND.
De groote worsteling duurt nog steeds
voort. Nog altijd trachten de Duitsche en
Oostenrijksche legers vooruit te dringen. De
Rus bied wel hardnekkigen tegenstand, en er
worden wel zware en bloedige gevechten ge
leverd, maar tot nu toe, zoover wij weten,
vermag niets den opmarsch van de verbon
denen te stuiten zij het dan toegegeven, dat
het langzaam gaatalthans op sommige
plaatsen van dit 1600 K.M. lange front.
Toch tracht een dagblad correspondent te
Petersburg het te doen voorkomen alsof de
positie der Russische legers zeer gunstig is.
„De Russische staf" zoo schrijft hij
„heeft thans den Vijand daar, waar hij hem
hebben wilde, waar sedert den aanvang van
den oorlog alles in gereedheid is gebracht,
om den vijand een beslissende slag te leve
ren. En terwijl voor het Russische leger de
dag van het beslissende gevecht nadert,
neemt de gevechtswaarde van de Duitschers
af."
Mooier geschetst is haast niet mogelijk.
De Rus bezit dus alles. De mooiste stellingen.
Ze staan tegenover een verzwakt leger. Wel
nu dan zullen ze ook gauw hun vijand ver
pletterd hebben.
We moeten dit echter eerst nog zien.
In flagranten strijd met bovenstaande op
timistische beschouwing is wel een ander
bericht dat ons zegt dat de ontevredenheid
steeds grooter wordt, omdat Rusland feitelijk
alleen de last van den oorlog te dragen krijgt.
En dan wordt geklaagd over de verwoede
slagen welke binnen de Russiche grenzen
worden geleverd, in tegenstelling met de
werkeloosheid, waartoe Engeland, Frankrijk
en Italië zich bepalen.
Wij hebben daar indertijd meer over ge
schreven en het schijnt haast waar te wezen
dat de verhouding tusschen de geallieerden
niet meer zoo innig is als voorheen. Men
klaagt b.v. over ServiëDe gezondheids
toestand is er weer uitstekend, het leger is
weer krachtig en het heet zelfs, dat het over
meer en beter artillerie beschikt dan in het
begin van den oorlog en toch vecht het
niet. Is het onstemd op zijn Russischen be
schermer of op de groote bondgenooten in
het algemeen Wie zal het zeggen, maar er
schijnt wel iets waar te zijn van de vele
geruchten die zeggen, dat de sterke pressie,
welke de geallieerden op Servië hebben uit
geoefend ten bate van Rulgarije's wenschen
Servië zeer onwelgevallig is geweest. Boven
dien men vergete niet, dat Servië Bulgarije
niet vertrouwt en gedachtig aan den verra
derlijken overval, die den tweeden Balkan
oorlog inleidde, zich voor alle gebeurlijkhe
den van die zijde gereed wil houden.
In dit opzicht heeft het wat voor, slechts
één bondgenoot te hebben, gelijk het met de
centraien het geval is. Doch een bondgenoot
schap van vier grooten en drie kleinen wordt
wat lastig, als de wenschen en belangen zoo
tegenstrijdig zijn.
Doch ter zake, we hadden het over het
Oostfront.
Van haast alle kanten krijgen de Russchen
het in Warschau benauwd.
Blone, een soort voorstad, moet reeds door
de Duitschers zijn bezet. Aan de Zuidzijde
werden eveneens al plaatsen bezet, terwijl
nog Zuidelijker de val van de vesting iwan-
gorod, die reeds aan 3 zijden wordt inge
sloten, aanstaande is. Noordelijk van War
schau houden de Russchen nog stand bij
Ostrolenka, maar als ze ook hier terugwijken
dan komt het bezettingsleger in, en het ver-
deaigingsleger om Warschau danig in de
knel. Het zou dan voor Rusland wel eens
kunnen worden wat Sedan voor Frankrijk
was in 187071. Komen toch de verbonde
nen tussshen Ostrolenka en Pultuseli over
de Narew en wordt Iwangorod genomen, dan
staat het Russische leger bij Warschau een
omsingeling te wachten, 't Zou daarom best
kunnen gebeuren, dat de geheele Weichsel-
linie werd ontruimd om van een omsingeling
verschoond te blijven.
Evenwel, de Rus zal zich dan moeten
haasten.
Een ander Russisch bericht zegt weer, dat
van meet af het plan is geweest de Narew
en Weichsellinie maar tijdelijk te verdedigen
om zich dan op nog sterker linie terug te
trekken, 't Kan waar zijn, maar, ai prijzen
de Franschen het beleid der Russische leger
aanvoering ook nog zoo hoog, als de En-
gelschen de positie van de Duitsche legers
geenszins benijden, „want als Warschau
wordt ontruimd, dan zullen ze nog veel
verder Rusland in moeten trekken", dan kan
een Hollander zoo gezegd tusschen de regels
door .lezen, wat de verbondenen zien aan
komen, m. a. w. dat het voor hun daar slecht
gaat.
Zij 't daarom nog eens gezegd: Te ver
wonderen behoeft het niet, ais men eerst
daags hoort dat én Warschau èn Iwangorod
worden ontruimd. Want als de Duitsche
troepen belangrijke successen weten te be
halen Noordelijk van Warschau en Oostelijk
van Iwangorod weten door te breken, zou,
nog eens, het groote Russen-leger in de klem
zitten.
In hït hooge Noorden, in Koerland, nade
ren de Duitschers reeds tot Windau. 't Wordt
daar ook ernst. Alle gedenkwaardige stukken,
archiven enz. werden reeds naar Petersburg
overgebracht. Ambtenaren hebben de opdracht
gehad zich gereed te houden. Gedurende de
vorige week verlieten meer dan 10,000 in
woners vluchtende de stad. De spoorwegen
hebben bevel dagelijksch 15 vluchtelingen-
treinen gereed te hebben.
Het Oostfront heeft in de laatste dagen
alle aandacht. Zouden hier de beslissingen
Doch ook zijn er andere.
't Gaat daar als bij de Dardanelles De
stellingen waartegen het italiaansche leger
oprukken moet zijn reeds van nature zeer
sterke en voorts door menschelijke vesting
bouwkunst schier als oninneembaar gemaakt.
Ooggetuigen verhalen daarvan
„Bijna alle forten zijn in de rotsen uitge
houwen en wel zoo geplaatst, dat zij voor den
vijand zooveel mogelijk onzichtbaar, althans
geen doel voor diens vuurmonden zijn.
Om dit te bereiken, zag ik o. a. in een
fort een tunnel van 70 meter lengte, in hard
gesteente geboord en aan het einde daarvan
een mooi, ruim emplacement voor een bat
terij zwaar geschut, dat van daar uit de vij
andelijke stellingen uitstekend onder vuur
kon nemen, terwijl alleen de betrekkelijk
kleine openingen voor elk der vuurmonden
in een loodrechten, een paar honderd meter
hoogen rotswand, het eenige is, dat het fort
verraadt, terwijl het geschut en de manschap
pen daarentegen achter dien wand ook tegen
EEN DOOR DE DUITSCHERS OP DE RUSSEN VEROVERD STUK GESCHUT.
Eigenaardig is de uitwerking van het vuur op dit stuk gericht.
van vér strekkende beteekenis te wachten
zijn
Op het Zuidelijk front schijnt het offensief
waarvan wij sedert enkele weken schreven
en waarvan we op de voorpagina van ons
le Blad van heden nog lezen kunnen, op
niets te zijn uitgeloopen. Volgens de berich
ten van 28 Juli uit Weenen is het ook tegen
de hoogvlakten van Dodubo gerichte offen
sief verflauwd." Op sommige punten onder
hielden de Italianen nog een hevig geschut
vuur, doch zij hebben slechts op zich zelf
staande onbeteekende aanvallen gedaan, die
zonder moeite zijn afgeslagen. In de gevech
ten van grooten omvang is derhalve een stil
stand ingetreden.
Evenals het eerste is ook het tweede offen
sief van de Italianen in dit gebied van Görz
volslagen mislukt. De vijand had ditmaal op
een ongeveer 30 K.M. breede front tusschen
Monte Sabontino en de kust 7 legerkorpsen,
tezamen ten minste 17 diviesies infanterie
en militie sterk, in het vuur gebracht en geen
offers aan menschen en oorlogstuig ontzien
om door te breken. De verliezen der Italianen
worden op 100.000 man geschat.
De geschiedenis zal de prestaties van onze
zegevierende troepen en van hun leiders in
dezen slag waardeeren. Ongeschokt staan
ze nog altijd, waar zij twee maanden geleden
den vijand afwachtten. Dit geldt niet alleen
voor het front van Görz, maar voor het ge
heele tot verdediging van het Zuidwestelijk
deel der monarchie gekozen gevechtsterrein."
Hoe dit toch komt, heeft menigeen zich wel
eens afgevraagd, dat het Italiaansche leger,
waarvan men dan toch hoort dat het met
viervoudige overmacht staat aan en even over
de grenzen van het begeerde iand, niet harder
opschiet
Daar zijn veel redenen voor. Ongetwijfeld
ook zulke die rechtstreeks schuilen in het
Italiaansche leger zelf.
de zwaarste granaten zijn. beveiligd.
De toegang tot de batterij en den tunnel,
de toevoer van munitie aan levensmiddelen
zijn voor den vijand volkomen onzichtbaar
en voor diens projectielen onbereikbaar, daar
de ingang van den tunnel zich aan de ach
terzijde van de rots bevind.
Op andere plaatsen is hetzelfde op een
andere wijze bereikt, en overal is er voor
gezorgd, dat alle manschappen zoowel in
fanterie als artillerie, in volkomen bomvrije
ruimten kunnen vluchten, wanneer het fort
met zwaar geschut wordt bestookt."
Men zou zoo zeggen't Moet daar voor
Italië ondoenlijk zijn.
Ten slotte nog een enkel woord, dat de
blik niet leidt over 't gebeurde van één week,
maar van één jaar.
Heden, Donderdag voor een jaar begon
Frankrijk te mobiliseeren en morgen 30 Juli
België en op 1 Aug. ons land.
't Staat ons voor den geest als of hetgis-
ièren gebeurt ware, dat op dien dag Duitsch-
land zijn ultimatum aan Rusland stelde; dat
twee dagen later de plechtige en toch zoo
angstige zitting van onze Tweede Kamer
plaats had en hoe, terwijl de zitting plaats
had het schokkende nieuws binnenkwam dat
Duitschland aan België den doortocht vroeg.
Thans herleven we in gedachten dievree-
selijke dagen nog eens. Moge het bij velen
zijn met de erkentenis van schuld aan God
de Heere, maar tevens de dank daarbij voe
gende dat Hij ons zoo wonderbaar spaarde,
ais klein eilandje in de woelige menschenzee.
Geve Hij bij velen op de lippen niet alleen
de bede:
„Bescherm o God bewaar den grond!"
maar ook de bede voor de nieuwe vervulling
van datgene wat eenmaal da Costa zong,
wel bij andere gelegenheid, maar wat zoo
schoon ons past:
doorgeworsteld was de kamp
en ten eind de schriktafreelen
van een schrikkelijken ramp
en vergaan de laatste vonken
van den vreeselijken brand 1
Vrede! vrede! galmde Europe
vrede! Duitsch- en Engeland.
Achter grauwe kruitdampwolken
stijgt een koesterende zont
Nieuwe tijden zijn geboren,
en een nieuwe loop begon.
doorgeworsteld was de kamp
en ten eind de bloedtafreelen
van den langen oorlogsramp!
Met aanbidding met ontzetting
zag de Maagd van Neerland om I
Hoe ze als opwaakte uit een droombeeld
hoe d' aanbidding hooger klom
Want het Hollandsch visschersscheepje
onder vlaag op vlaag behoed,
Was de haven ingeloopen
Zinkend, maar van overvloed.
SOMMELSDIJK. De aan den Raad aange
boden gemeente-rekening over 1914 beloopt
in ontvang f 52803.89!/2 en in uitgaaf f52326,37
zoodat er een batig saldo is van f477.52'/2
Door den heer Commissaris der Konin
gin in deze provincie is aan L. Mastenbroek
alhier een rijbewijs uitgereikt tot het bestu
ren van een motorrijwiel.
De door het Burgerlijk Armbestuur en
Weeshuis aan den Gemeenteraad ingediende
rekening bedraagt in ontvang f 13.470.3072
en in uitgaaf f 12422.72 alzoo sluitende met
een batig saldo van f 1047.5872.
Wegens het voorloopig niet meer ver
krijgbaarstellen van Regeeringsspek, hebben
de spekslagers alhier het spek met 127s cent
per pond verhoogd.
Donderdagmiddag viel de schippers
knecht J. V. in de volle haven.
Zwemmende begaf hij zich naar een roei
boot, zoodat hij er met den schrik qn een
nat pak afkwam.
M1DDELHARN1S. Woensdagavond is het
huis geveild van de erven P. Knops staande
aan de Voorstraat door den heer J. Boeter
voor f5700.
Bij gunstig weder zal op Maandag 2
Aug. ter gelegenheid van de verjaardag van
H. M. de Koningin Moeder een) uitvoering
worden gegeven des avonds in de muziek
tent.
Door den Gemeenteontvanger wordt be
kend gemaakt dat op Maandag 2 Aug. 1915
zitdag zal gehouden worden tot ontvangst
van den tweeden termijn van den Hoofdelij-
ken Omslag en herinnert de aangeslagene
er aan op de noot voorkomende op het bil
jet dat dien dag de helft van den aanslag
moet zijn voldaan.
't Zoontje van W. Taaie had 't onge
luk al spelende van een boerenwagen te val
len met het gevolg dat hij zich ernstig aan
het hoofd verwonde, geneeskundige hulp was
noodzakelijk.
De sergeant J. Hartogs bij het reserve
Kader is bevordert tot Vaandrig.
Woensdagavond reed L. G. Czn. van
Sommelsdijk met zijn fiets in de volle ha
ven.
Daar hij niet zwemmen kon, was het ge
lukkig dat er nog iemand in de nabijheid
was, en alzoo met behulp van L. G. Kzn.
eveneens uit Sommelsdijk op het droge werd
gehaald.
STAD AAN 'T HARINGVLIET. In deze ge
meente komen telkens meerdere gevallen voor
van de vlekziekte onder de varkens. Woens
dag vond St. T. zijn varken dood in het hok.
Vele bewoners verkoopen echter hunne var
kens, waar ze nog een hoogen prijs voor
maken.
Ter openbare Raadsvergadering van den
29 Juli is de Gemeenterekening aangeboden
en ligt gedurende veertien dagen van den
29sten Juli tot den 12den Aug. ter visie.
In den ouderdom van 82 jaren overleed
deze week de gemeente-architect G. van
Wageningen die tot het einde zijner leeftijd
altijd trouw en nauwgezet zijn plicht heeft
veivuld.
Na onderzoek der geloofsbrieven inde
vergadering van den Raad dezer gemeente
op 29 dezer en in orde bevonden hebbende
kunnen de heeren A. Koppenaal en L. Bra-
ber J.L.zn., 6 Juli tot Gemeenteraadslid ge
kozen toegelaten worden om als zoodanig
hun taak te vervullen.