30 Jaargang N°. 2074
voor «le Kaiilhollandüelie en Zeenwsehe Eilanden.
Zaterdag 8 Mei 1015
Antirevolutionair
Orgaan,
Eerste Blad.
IN HOC SIGNO VINCES
W. BOEKHOVEN,
SOMMELSDtJK.
De houding van Italië.
OP DEN UITKIJK.
1 fi, C. F. 4. LEE-MM0.
LAND- EN TUINBOUW.
„HET GOUDEN HERT".
Dese Comraat verschgnt eikeis Woensdag 'm Zaterdag.
Abonnemeatsprijs per drie maandea fe, p. p. 50 Gent,
Buitenland bij vooruitbetaling f4,50 per jaar,
Afeonderlijke nummers 5 Cent.
OTEQSVK®
'SeïefooE IraiercsBas». IS®, i.
Advertentiën 10 Geut per rsgei sja s/a »aai„ Reel&ises 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Gent per regel se */8 maai.
Dienstaanvragen m Dienstaanbiedingen 50 Gent ps? plaatsing
Groote letters es vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die ag beelaas.
Advertenties worden ingswaokt tot .Dinsdag- en Vrijdagmorgea 1.0 war.
Alle stokliea voor «le itedaefiie bestemd, Adverteniiên en verdere AdniiiiislrüAle sraneo toe 4e eenden aan den Uitgever.
Er is na da zelfstandigheid van Italië
als Koninkrijk in de zestiger en zeventiger
jaren aanvankelijk een streven geweest om
met Frankrijk een bondgenootschap aan te
gaan. Gewis; in 1882 kwam de Triple al
liantie tot stand, e m bond tusschen Duitsch-
land, Oostenrijk en Italië; maar vóór dien
-Jtijd lagen veler wenschen in 't Apenijnen-
%-»nd de richting uit van 't Westen. Geen
wonder. Frankrijk had bij de wieg van
Italië's pasgeboren koninkrijk gestaan. Bei
de volken waren van Romaanschen oor
sprong; beide koni krijken grensden of la
gen te midden van een zelfde Middelland-
sche zee, die voor beider handel van groote
beteekenis was. Taal en zeden en karak
ter en godsdienst toonden innige teekeuen
van overeenstemming, maar toch
er lag een onoverbrugbare klove tusschen
die twee landen, nl. de Romeinsche kwestie
of de zaak van den Pauselijken Stoel, of
nog anders gezegd; de wereldlijke macht
van den Paus. Frankrijk was een voorstan
der van die wereldlijke macht en hield dus
den Paus de handen boven 't hoofdkwam
zelfs te Rome met Fransche troepen, in
i860, om den strijd aan te binden tegen
ictor Emanuel, die 1861 den titel/van ko
ning van Italië verkreeg. Zoo stond dus Ita
lië, dat eerst een vriend van Frankrijkgo-
weest was; tusschen wie stam en bloed
verwantschap bestond, nu als vijand tegen
over hem.
Frankrijk, dat den Paus steende en zijn
troepen te Rome hadstond nu tegenover
Victor Emanuel, wien 't om de eenheid van
Italië te doen was en dus om omv.rwer-
ping van den Pauselijken Staat. Dit duur
de tot 1870, toen de Fransch-Duitsche oor
log uitbrak met al zijn treurigen nasleep
de Franschen n.l. teruggeroepen uit Rome;
•de Paus onbeschermd; de Duitschers ten
slotte voor Parijs en smadelijke vredesvoor
waarden voor Frankrijk. Maar ook weer
natuurlijk: nu was de Romeinsche kwes
tie ineens opgelost; want toen de Fran
sche troepen Rome hadden verlaten om bij
Gravelotte en Metz en Sedan den Duitscher
te ontmoeten, trok Victor Emanuel Rome
binnen.
Deit 20sten Sept, 1870 had de inneming
van Rome plaats; 31 Dec. deed Victor
Emanuel zijn intocht en op 2 Juli 71 nam
deze overeenkomstig een besluit der Ka
mer voor goed in de eeuwige" stad zijn
zetel. Deze overweldiging* var Rome en
deze «roof* van den kerkelijken staat had
ook in Frankrijk bij vele strenge cleri calen
kwaad bloed gezet en in de jaren na 1871
werden de betrekkingen tusschen Italië en
Frankrijk steeds koeler.
Eenerzijds was de Duitscbe overmacht
over Frankrijk, pas in 1870gebleken, daar
van dus de oorzaak. Ook het inzicht der
Italiaansche politici dat Frankrijk wel op
groote macht pochen kon, maar dat al zijn
bluf uitgeloopen was op de vervallenverkla
ring van Keizer Napoleon van de keizerlijke
macht en de verandering in een republiek.
Anderzijds, dat men in Italië er niet gerust
op was. dat men van clerieale zijde nog
eens probeeren zou om den Paus weer te
herstellen als hoofd van den ouden kerke-
lijken Staat, wat natuurlijk Italies eenheid
niet ten gunste zou komen.
Eu daardoor, als vanzelf door de histo
rie gedwongen, moest er wel toenadering
komen tot Pruisen. In 1883 zien we dan
ook het ltaliaansch-Duitsche-Oostenrijksche
verdrag tot stand komen. Meer nog. Daar
naast stond een afspraak met Engeland
over het statusquo. in de Middellandsehe
zeeeen afspraak tegen Frankrijk, op welk
land in 188791 Crispi, de Italiaansche
premier, het toen zeer gemunt had. In 1888
brak tusschen Italië en Frankrijk een tol-
oorlog uit, door Crispi uitgelokt en door
gezet tot 1892, Daarbij kwam nog, dat
Italië graag een stuk van Afrika, nl Tunis
in bezit had, maardat Frankrijk ei ook op loer
den. 1898 verbeterde de houding van Ita
lië tot Frankrijk, omdat het eerste land
zich toen neerlegde bij Frankrijke positie
in Tunis.
Liep dan de Triple Alliantie met Duitsch
land en Oostenrijk gunstig? Men vergete
niet, dat in Italië velen de jaren van 1870
begonnen te vergeten en Frankrijk niet
meer in staat achtteden tot een herstel
van de Pauselijke macht over Rome; men
vergete ook niet dat Italië toch een Ro-
maansch volk bleef en wel door de poli
tieke gebeurtenissen van 1870 tot Duitsch
land en Oostenrijk had moeten komen, maar
dat toch de oude rasbanden nog trokken.
Men vergete niet, dat de Fransche Presi
dent Loubet ook 't Koninklijke hof te Ro
me bezocht, terwijl de tegenwoordigheid
van Keizer Wilhelm, toen, op Sicilië, nie-
mands aandacht trok. Men veigeto niet, dat
er in Italië ook ontevreden elementen zijn,
dio togen Oostenrijk ruzie zoeken. Men vor-
gete niet do annexatie (in bezit neming)
van Bosnië en Herzegowina door Oosten
rijk, wat in Italië kwaad bloed zette
Italië heeft steeds tusschen twee vuren
gezeten. Want in 1909 was 't weer boos
op Frankrijk over de zaken in Tripoli, in
Afrika en moest toen weer Duitschland en
Oostenrijk polsen en in 't geheim te hulp
roepen tegen Frankrijke plannen aldaar, In
zake den Balkan had Italië ook 't oog op
Duitschland en Oostenrijk en bleef met ben
liefst goede maatjes.
Italië heeft steeds twee kanten uit te
kijken. Eenerzijds naar Frankrijk, dat 't niet
vertrouwt in zake Afrika; anderzijds naar
Oostenrijk, dat zoo dicht in zijn omgeving ligt.
We begrijpen daarom ook, dat Italië op
dit «ogenblik neutraal is en gelooven, dat
't neutraal zal blijven. Zijn buitenlandsche
politiek is steeds er eene geweest van aan
sluiting aan Duitschland en Oostenrijk en
wantrouwen tegen Frankrijk. En die poli
tiek zal 't, dunkt ons, te kwader ure, nooit
verlaten.
XXXIX.
»Niét te spreken, m'neer!*
De meid had zelf met 'm te doen, zoo
zielig als-ie daar stond, zenuwachtig z'n
stok uit de eene hand in de andere nemend,
besluiteloos de diepe gang inziend, waar
hij zoo vaak met lichten, luchtigen tred
den bekenden weg was gegaan nu,
hij kan 't maar niet geloovenvoor hem
gesloten.
«Och, Dieni zeg dat ik de juffrouw éven
spreken wou! Vraag het even wil je?*
Smeekend kijkt hij 't meisje aan.
Even staat ze, wikt en weegt.
Zie, ze hééft zoo weieens bij zichzelf
gedacht, dat de »lui van stand*, onder wie
ze gewoon is te dienen en 't is mee
haar trotsniet zóo van elkander hiel
den, als bijvoorbeeld nu, ja; zooals
zij en Dirk, haar »galant«. Dat men»hoo-
ger-op* meer rékent, overweegt, meer trouwt
met z'n koele verstand en niet, zooals onder
den minderen man*, omdat ze malkaar
Hölel Hest&iir&iit
Gedempte Boerensteler 63A, 63B
Direct nabij de Hoofdsteeg,
HotserelaiiM.
DINERS 60 cent en hooger,
LOGIES MET ONTBIJT
f 1.25, f 1.50 en f 1.75
Tel, No. 10595. Aanbevelend,
Het door Ieder aanbevolen adres.
IMBBMWM—WWWBSB
De reis van dr. Nolens naar Rome bespre
kend, meent de Maasbode dat deze verband
houdt met het herstel van de Nederlandsclie
vertegenwoordiging bij de Vaticaan. Het blad
acht de keuze gelukkig en zegt dat gehoopt
mag worden, dat mgr. Nolens in zijn moei
lijke opdracht zal slagen. Bij een gelukkig
slagen zijner zending, zou dr. Nolëns dan
volgens dit blad als aangewezen moeten wor
den beschouwd voor den nieuw te vestigen
diplomatieken post. De „Tijd" meent echter
het bericht, dat mgr. Nolens „in verband met
de diplomatieke usanties" dezen post zal be
zetten, met zekerheid te kunnen tegenspre
ken.
Naar thans uit goeden bron vernomen wordt
heeft de reis van Dr. Nolens naar Rome de
strekking de Regeering zoomogelijk in te
lichten nopens de pogingen, welke volgens
daaruit verspreide berichten door het Vati
caan in het werk zijn gesteld tot bevordering
van het herstel van den vrede.
zoo wondergraag mogen lijden
Maar met m'neer en de juffrouw hier
was 't toch anders zóove-1 verstand
had zij d'r ook wel van en ze had'roogen
en ooren niet in haarzak en daarom
dee 't haar aan 'r ziel zéér, dat de juffrouw
nu zoo in eens m'neer hier weggestuurd
had
't Waarom begreep ze niet.
Ze zeiën.dat'tvau den«Oorlog*kwam....
Maar begrijpen deed ze dat niet, want
wij leven dan toch nog in vrede en wat
heeft dan de Oorlog met haar juffrouws
verloving te maken éven aarzelt ze,
of ze niet ondanks 't zoo strenge verbod
tóch op zijn aandrang mijnheer aandienen
wil
Doch neen! dat zou 'n kwa-dienst zijn
die ze hem daarmee bewees.
«Geloof u mij, m'nheer! 't is beter dat
ik 't niet probeer neem u me niet
kwalijk 't spijt me dat ik 't u zóo
zeggen moet, maar de juffrouw is zoo;
als ze eenmaal wat gezegd heeft, dan is
dat gezegd ook
Henk van Duinen knikt van ja.
Zoo is ze nu eenmaal en hij wil zich
reeds omkeeren, als 'n geslagen man
Zijn leed is óok van den Oorlog!
Bijna drie jaar zijn ze verloofd geweest,
Corrie en hij. 't Was eerst het zeggen, dat
ze verleden jaar, diep in den herfst zouden
trouwen, omdat hij in den regel in'tvoor
jaar z'n groote reis naar Amerika maakt,
voor de firma, ze konden dan eersteen
winter rustig samen zijn en van hun jong
geluk genieten,
Maar de oorlog had alles bedorven.
Die had alles op losse schroeven gezet,
niemand durfde meer eenige wissel op de
toekomst trekken, die voor allen hopeloos
duister wad en van trouwen kwam niets,
't Zou dan dit voorjaar worden.
A's dan de oorlog Viorbij was
Maar de nieuwe lente bracht het oude
geluid: 't getamp van de sombereoorlogs-
klok, die met vernieuwde woede ge.rokken
wordt en de millioenen van Europa overluidt.
Zóo konden ze niet trouwen!
De zaak, waar Henk 'n aandeel in krij
gen zou en waarin Corrie's vader 'n flinke
som zou brengen, voor uitbreiding, ze
kreeg wel geen klappen en sou na den
oorlog even solied zijn als daarvóór, met
beste kansen op nieuwe buitenlandsche
cliëntéle maar nü wa3 alles even slap,
even oixeker zóo wilden geen dei'
beide familiën 't huwelijk laten doorgaan.
Immers, de jongelui konden wachten.
Er was niets, dat hen haastte.
Ze waren zelfs nog jong genóêg
en uitstel was immers geen afstel
En zoo had Henk dan den langeren
wachttijd, nu ja! wél onaangenaam gevon
den moet men begrijpenze wareu saaien
aleens naar 'n huis wezen zien! maar
hij troostte zich, dat het niet duren zou
en bovendien gaf de slapte in de zaak hem
meer tijd dan anders om met Corrie te
wandelen, uit te gaan, te praten, muziek
te maken
Die muziek: daar was 't mee begonnen!
'n Maand of wat geleden, toen hij in
Brahm's «liederenschat* bla ,'erde bij de
piano zij zong vaak met zijn accompag
nement had ze ineens op haar grappig
bruu°ke manier hem het boek uit de han
den getrokken, het dichtgeklapt en op 'n
stoel gegooid.
Vorbaasd keek Henk z'n meisje aan.
«Zing ik niet meer, zei ze kortaf.
Wilde hij oud-IIollindseha koralen. Fran
sche chansons of die nieuwe Zigeuner-
wijsjes spelen, 't was haar alles wel
maar voor 'n Duitsch lied deed se ruiend
niet meer open. Daar wilde ze baar lippen
uiet mee bezoedelen de «barbaarsche*
taal van de «Hunnen* der twinstigste eeuw
«Maar kindlief stamelde Henk...
«ik begrijp werkelijk niet
Met 'n scherpe stem, trillend van harts
tocht, ritste zij hem 't woord af
«Ikweet, wat jij zeggen wilt, jebegrijpt
absoluut niet, wat nu toch de Kunst met
den Oorlog te maken heeft dat komt
jij bent 'n rnan-van-verstand, wij vóélen.
dieper en b8ter dan jullie
't Was Henk onmogelijk geweest, minu
ten-lang iets tegen Corrie's Morlogsbeschou-
wing in te brengen. Hij zag alleen, dat
haar gemoed fel bewogen, haar toorn fel
was ontbrand. Hij hoorde de eigenaardige
betóning van dat «absoluut* 't was 'n
stopwoord van hem, 'dat-re te pas en te
onpas door z'n gesprekken strooide en
hij vóélde in dat gebruik 't begin van kie
menden tegenzin tegen hemzelf
Hij koos direct de wijste partij.
Haalde de schouders op en zweeg!
Bracht, toen de storm was uitgeraasd,
't gesprek op een ander onderwerpwachtte
zich in de gesprekken niet zijn verloofde
zooveel mogelijk voor oorlogs-beschouwin-
gen, wetend dat hij dan kwam op onder
mijnd terrein
Niet, dat hijzelf pro-Duitsch zou zijn.
Maar hij kon nu eenmaal dien vlammen-
den toorn, de laaiende pasaie van zijn
meisje niet deelen; hij vond het ontzettend
't vergieten van aldatmenschenbIoed,nraa?
wat de strijdende natiën betrof, die achtte
hij al te gader éen-pot-nat!
Zwijgen was daarom het best.
Doch dat maakte hun verkeer ge wrongen
Zwijg eens over 't vuur en de vlammen,
als de halve wereld in brand staat
Zwijg eens over den vulkaan, als hij lan
den verwoest en natiën decimeert, millioe
nen verderft
Er «zat* iets tusschen die twee.
Corrie nam 't hem kwalijk' dat hij haar
hartstocht-van-haat niet deelde, koel en
zakelijk bleef, zich niet opwond, zooals zij:
er zette zich 'n begin van wrok.
Henk klaagde het haar moeder.
Die leed er onder, evenals hij, maar
maande hem tot geduld, 't zou overgaan 1
«Denk maar, 't is'toudeHugeaotenbloed
van haars vaders kant*, troostte hem de
kalme, Hollandsche huisvrouwmoeder. «Die
oorlog doet h«t zoo hevig opbruisen.*
En zoo had Henk dan gewacht
Tot gisteravond ineens de catastrophe
kwam, die zijn geluk in scherven gruizelde
In 'n vak-tijdschrift had hij n economisch
opstel geplaatst, 'n knap stuk werk prezen
't terecht zijn vrienden en daar hij op zui
ver industriëel en handelsgebied nogal met
lof over Duitschland gesproken. Den oorlog
had-ie er zelfs niet in genoemd
Hoe 't nu zoo loopeu moest wie zal
't zeggen? maar Corrie, die ander-nooit
'n oog iu die «droge* lectuur sl>e« had
«toevallig* die aflevering ergen-z e zwer
ven, had er in gebladerd, hadHeiik'-s aaam
gezien en was gaan lezen tot. haar
oogen met den grootstan afschuw op die
Deutschfreundliche zinnen rust'ten
Nog duizelt er zijn arm hoofd van, als
hij hérd8nkt wat ze in haar s huimenden
toorn over hem uitgegoten heeft
versuft was hij gegaan, toen ze 'm wegsiiet
voorgoéd!
En nü zet Z8 daar 't zegel op
Met gebogen hoofd gaat Henk heen. Die
oorlog heeft niet alleen de velden, maar
heeft ook zijn liefde verwoest .en
dat raakt hém 't meest
De velden worden wel herbouwd.
Maar zal zijn liefde ooit herbloeien?
UITKIJK.
Regeerlngsmaatregelen.
Dat de verschillende Regeerlngsmaatrege
len, welke in deze buitengewone tijdsom
standigheden worden genomen en toegepast,
niet aller goedkeuring wegdragen en soms
aanleiding geven tot felle critiek, is hieruit
tc verklaren, dat de belangen van velen soms
ernstig worden geschaad en de genomen
maatregelen dikwijls zijn van zeer ingrijpenden
aard. Maar al te zeer wordt echter vaak door
de critici vergeten, dat liet in dezen tijd
vooral gemakkelijker is: aanmerkingen te
maken dan te regeeren. De omstandigheden
waarop de Minister heeft te letten, en de
belangen, welke hij heeft in het oog te hou
den, zijn zóóvele en velerlei, dat het henr
wel eens wanhopig moet toeschijnen om
met dat alles rekening te houden en daar-
tusschen door te zeilen. Hij moet echter han
delen, moet maatregelen nemen zus of zoo,
en het kan niet uitblijven, of hij faalt wel
eens, hij tast wel eens mis, ook na de bes
te voorlichting. In ieder geval zal hij dezen
en genen treffen in bun beurs, 't kan in de
zen tijd niet anders, en dan ontstaat wrevel
ontstemming, verbittering, ja, bij niet wei
nigen kon men, afgaande op hun uitingen,
woede en haat constateeren.
Neen, het is geen dankbaar baantje om
thans voor Minister te spelen. Wie het moei
lijke van het ambt in dezen hachelijken, be
narden tijd inziet, billijk wil zijn, ook al
lijdt hij tijdelijk geldelijke schade, die zal
zachter oordeelen, overtuigd, dat nu
vooral het spreekwoord waar isDe beste
stuurlui staan aan wal.
Niettemin, critiek mag zich laten hooren
in bescheiden vorm, zonder boosheid. Mis
schien kan de Minister er nog zijn voordeel
mee doen, krijgt hij eën anderen, juisteren
kijk op de omstandigheden, en is hij alsnog
in staat aan de uitgesproken wenschen te
gemoet te komen.
Misnoegdneid, ontstemt?'1" -Gv -m er
bij velen op het pb#
blik, omdat het z-g 'déT "l'S
karige, bekrompen,A
wordt verleend. Zi ;er
ben de jongenjhgjpt r
maanden hun- J R%erf.
vervuld, al wa s
spoedig huistot'j»f ,v;,
komt het voo* de W>ök "e
nog steeds vooft krijg," erA
spoedig einde.,.,. eeneUH 3$
beid. Bij een4vd de 4 gem "=£3 f..
thuis over gepiv. „-p; bq,-
werkzaamheden moet -?
geploegd, gespit, gez made, Bessgr-e-j
In huis ontbreken bOUp^jalm, Stfünic< L f,,
heel of gedeeltelijk.'-ïelK- -oetsarfyerc
ander minder grond r ,rj, t -
de schop, maar hos! ür|;.r
zij - het werk m« ft V *^lptQCial' ne
streek is het tekor?"€-.'er j T j*
huurkrachten niet aaiiq- IkVInUMw
voor geen geld en goev
Aan niet weinigen oo1»*...
delen, om den arbeid'fJ0!'
„Zal door den Minister in aeztu nood Y"?