n
G
Woensdag 17 Maart 1915.
30st<' Jaargang N° 2058.
voor de Knidhollandüehe en Keruw§rbe Eilanden.
UOEtlE
lie Oor loir.
ii
I
9
ms.
inMrevolutionmr
Orgaan
w
"tv i^%cade'
istrie.
ieden
rijzen.
IN HOCSIGNO VINCES
OFFICIÉÉL GEDEELTE.
„Kom onze ongelovigheid
te hulp."
QOHEü's Warenhuizen, Si!
BINNENLAND.
telen op
andache
ekering,
ak be-
7897
8668
'ELLEN.
«.8605
.met
ijs, zijn
irking te
A.Jz.,
Bommel.
|R NIS
phoon d
ede.
ge-
Deze Courant versehgnt eiken WöeasÖag' an Zaterdag.
i^onnementsprQs pas drie maanden fr- p. p. 50 Cent.
Hmtenlaud bij vooruitbetaling ƒ4,50 per jaar.
Afeonderlyke nummers 5 Ceat
LfiTGSVSR
W. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
Te'lefeosB Sisteff®©*#». Mo. t.
10' ösat par regel m maal Eeclames 30 par r«gei,
Boekaankondiging 5 Cfea: per regel «a *ft maal.
©tettgtaanvrage» sa DlenstaanMedingen 50 öeat ps? plaatstag.
Q root?! letters ea ngmtim mvt&m "berekend naar de plaatsruimte die zit hsak-an
Adverteatiën bordes ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stokken voor de Redactie iiestesaci, Adverteistiësi ei» verdere Adsuiiilstratie fraiae© toe te zenden aan den Uitgever
Cfcj
VERJARING VAN VORDERINGEN.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
Sommelsdijk brengen belanghebbenden
in herinnering, dat allé vorderingen ten laste
van het Rijk, de Provincie en de Gemeente,
over het dienstjaar 1914 vóór of op den laat-
sten Juni aanstaande, bij de besturen en de
ambtenaren, die het aangaat, moeten zijn in
gediend. Alle op dien termijn niet-ingediende
vorderingen worden voor VERJAARD en VER
NIETIGD gehouden.
Voorts worden belanghebbenden verzocht
niet den uitersten termijn af te wachten, maar
.de indiening der bewijsstukken zooveel mo
gelijk te bespoedigen.
Sommelsdijk, den 12 Maart 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Secretaris, De Burgemeester,
Iz. GEELHOED. BOUMAN.
OPENBARE KENNISGEVING.
PLAATSELIJKE BELASTING.
Burgemeester en Wethouders van de ge
meente Sommelsdijk maken bekend, dat ge
durende vijf maanden van 13 Maart tot en
met 12 Augustus 1915, ter gemeente-secreta
rie voor een ieder ter lezing liggen afschrif
ten van de volgende kohieren
le. het primitief kohier van den hoofdelij-
ken omslag voor het dienstjaar 1915.
2e. het primitief kohier van de belasting op
de honden voor het dienstjaar 1915.
Sommelsdijk, 12 Maart 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
Iz. GEELHOED. BOUMAN.
KOSTELOOZE INENTING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
Gemeente Sommelsdijk maken bekend, dat
op Donderdag en den 25 Maart en 1 April
a.s. des namiddags te 2 uren, de gelegenheid
zal zijn opengesteld tot Kostelooze Inenting
en Herinenting van de ingezetenen, die zich
daartoe ten huize van den geneeskundige
S. Knöps aanmelden.
Sommelsdijk, den 11 Maart 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
Iz. GEELHOED. BOUMAN.
Daar liggen se voor ons, drie met gloed
en zielsQvertuiging geschreven brochures
niet de bede bijna: Help ons in de ver
spreiding onseï denkbeelden; en een zucht
stijgt op uit onze door dezen oorlog reeds
matte en vermoeide ziel:>0,schrijver!Kom
onze ongeloovigheid te hulp; ge zondt se
ons, maar we vragen meer, nog meer licht."
Wat we bedoelen? Voor ons liggen: 3
Uitgaven van het Comité. >De Europoeeche
Statenbond*, waarover we in September
reeds onze twijfelachtige meening uitspra
ken. Nummer één is van Jhr. Dr, Nico van
Suchtelen, over >Het Eenige Redmiddel*;
nummer twee van prof. Heijmans over
»Aan de Burgers der Oorlogvoerende Ska
ten* en nummer drie Europa eendrachtig,
lezing over den Europeeschen Statenbond
door Jhr. Dr, Nico van Suchtelen*.
Ter perse ziju nog: No. 4 De Europee-
sche Statenbond, 't denkbeeld van interna
tionale organisdtie in het verleden, hoor
mr. H. J. de Lange én nummer 5; Ten
eeuwigen Vrede door Em. Kant met een
inleiding van prof. Kohnstamm,
Geleerden eu Hooggeleerden zijn hier aan
't woord; wie zou niet zijn oor te luisteren
leggen; want 't denkbeeld is zoo zoet; de
idee is zoo machtig aangrijpend. Heel Euro
pa tot eeuwige Vrede!Tot éenStatenbond
En lees dan den Oproep;
Het Comité >De Europeesche Staten
bond* overtuigd, dat de verhoudingen
der beschaafde Staten onderling door
dezelfde wetten van. zedelijkheid en recht
beheerscht behooren te worden als 't
maatschappelijk leven der naties afzon
derlijk,
dat in het bijzonder voor het te
genwoordige Europa de aaneensluiting
tot een Statenbond of Bondsstaat, op
grondslag van gelijkgerechtigheid en in
wendige zelfstandigheid der samenstel
lende naties wenschelijk is, verzoekt met
aandrang allen personen en organisaties,
die deze overtuiging deelen. daarvau blijk
te geven aan 't Secretariaat en naar
beste krachten er toe mede te werken de
openbare meening in dezen geest te vor
men.
Helaas! non possumus! We kunnen niet;
te meer niet, omdat Jhr. van Suchtelen in
zijn eerste brochure deze zaak aan de po
litieke partijen wil opdringen.
Zorgt (zoo schrijft hij in een Naschrift),
datdeparfy, waartoe gij behoort, die leus
endestichting van den Statenbond plaatse
op haar programzorgt, dat er nooit en
nergens een lid van eenig regeeringslich-
aam gekozen worde, dat niet voorstan
der is van den Statenbond.
De eisch is ongehoord en onvoorzichtig;
dat zal de zaak meer afbreken dan opbou
wen Dat is in de practische politiek eu
bij de nationale stembus brengen e nvaag
idee, een internationaal vraagstuk; een
Europeesch vraagstuk zoo ingewikkeld en
nog zoo onbestemd, dat 't niet anders dan
de grootste verwarring stichten kan bij de
kiezers van alle partijen
Ongehoord in elk opzicht. Twee duizend
jaar bestaat Europa in allerlei vorm van
Keizerrijken en Koninkrijken; en in die
2000 jaar is 't nog nooit gelukt, die ge
dachte van een Europeeschen Bond ook
maar één stap verder te brengen;ja waar
schijnlijk ziju we door dezen Oorlog smog
verder af dan ooit. In alle eeuwen zijn er
baanbrekers geweest voor den Vrede! zijn
er beroemde woorvoerders gew est, die de
Natiën opriepen tegen den Oorlog; en tot
op heden is 't aan geen enkelen propagan
dist van den Eeuwigen of den Tijdelijk eu
vrede gelukt de oorlogen te voorkomen.
En wat nu in 60 eeuwen van Wereld-
bestaan en in 20 eeuwen van Europeesch
bestaan absoluut onmogolijir bleek cl. de
Bond van alle 20 Staten tot éèa geheel,
tot Nooit-meer-OoiSog; dat reuzenvraag-
stuk, samenhangend met het 'neele volke-
renleveu, met afkomst eu oorsprong der
volken, met taal en ras en zedenmet
macht en staatsfiuantiën. met sociale en
economische vooruitgang; met kolonisatie
ia andere werelddeelen zoo'n reuze
vraagstuk moet nu gezet worden op i
program der partijen, volgens begeerte v;
Jhr. van Suchtelen; over zoo'n reuzenpró-
bleem zal nu de kiezer, wonende 3 hoog
en 3 X bellen, uitspraak moeten doen. De
grootste koppen staan er nog voor, of één
statenbond mogelijk is! De grootste lof-
ziugers onzer eeuw zien nu, al hadden ze
hun leven aan den Vrede gewijd, een ver
wildering, ontbroedering, scheuring en
haatzaaiing, een cultuurinziuking, een na
ijver en vijandschap, zooals we ons die niet
heugen. En bij zoo'n Europeesche wildernis
op 't gebied van recht en zedeiijkheidbij
verscheuring van 't Volkenrecht ea allerlei
traktaat; daar nu vraagt mr. van Suchtelen
zorgt, dat er nooit en nergens een lid
van eenig regeeringslichaara gekozen
wordt, dat Diet voorstander is van den
statenbond
zorgt, dat dat punt op je program komt.
Het komt ons voor, dat die wenschvan
den schrijver groote afbreuk zal doen aan
de propaganda van zijn ideaal. Wij at-
hans zeggenNon possumus, we doen er
op die voorwaarden nooit en nimmer aan
mee. Zoo'n internationaal vraagstuk is
niet voor de stembus geschikt. En vooral
nu, nu alles wat Internationaal is, schijnt
stukgeslagen. Wacht eenige jaren en vraagt
dan!
Maar afgedacht van dien politieken wan
smaak door den heer van Suchtelen aan
dat toch schoone vredemaal gegeven, kun
nen we niet medegaan, ai zegt ons hart
en ons verstand: 0, als 't eens werkelijk
heid werde!
Doch dat is het juist! We zien het mid
del niet om de verhoudingen der béschaaxde
Staten onderling door dezelfde wetten van
zedelijkheid on recht te doen beheerschen
als het maatschappelijk leven der naties
afzonderlijk.
We keDnen wel politie en justitie in ons
dorp, in cns Vaderland! En zij straft dó
overtreding der wetten van zedelijkheid en
recht door boeten en gevangenschapMaar
waar moeten we in Europa, en. vóór Europa
de politie en justitie zoeken, die Rusland
b.v. als overtreder straffen zal wie zal
Duitsch'and straffen? wie Engeland? En
als er twee deugnieten, twee boefjes zijn
onder de Europeesche Staten, die samen
stelen en samen den buit willen deelen,
waar is dan de Europeesche politieagent,
die ze bij der vodden pakt en naar het
bureau brengt?
Of meent de geleerde schrijver, dat in
dien Statenbond geen Boefje meer ademen
zal En
Ea zoo komen we weer bij de
Antithese
Bij de Antithese tusschen Geloof in
Zondenval èn Geloof in Evolutie huiten
het feit der zondeWij gelooven in den
val in 't Paradijs en dus ook in Europeesche
Boefjes, in vroeger eeuwen, heden en in
de toekomst! We gelooven ook aan Evo
lutie, maar aan evolutie, aan rijpwording
der wereld voor 't Eeuwig oordeel, waarbij
we nog vreeselijker dingen zullen zien en
nooren dan nu. En omdat we aan de zonde
gelooven en aan Godsgerichten, daarom
gelooven we aan Europeesche Dieven en
Kapeiijen. Maar waar is dan de rechter?
Waar de smetteloos eerlijke rechter, die in
't corifl'.ct zai ingrijpen en waar is de
Boef, die gewillig meegaat om opgehangen
te worden?
Eu als de Boef zegtdat hét hy gedaan,
ikke niet? Wat dan? Moet dan de Rechter
Gie*.
Wo
■ropa het net van verdichting en
gaan ont-
Boef kan onschul-
'"Üfceid en laster enz,
papieren w crims.
aan een Duitsch G*
kreeg de gei
den tijd
varden
aantal ka
boid te
hulp
nen
m deze i
'ste ge
sleepto*
^'g^ip^ctrlclteit-Artlkelen. -
Vantt Holianï'-klarap ƒ0.19
Comn'.ebleven.
Zuiderpwarden waT>en
tie voor dén. Eerg*a
gend schrijvsran Lo-
„Uw aan -
te Den Ha,e officie. -*
werd mij n"11 ,n een vin.ö 0.99
geven. Thans 7u.->matische incia W.
in de bedoeling onV~r-.de strijd,-,
langhebbenden in dezen 'ELLEN,
jaar te doen bedienen dooi j_„
verancier die ook het vorigëw "CUP."
'U
ciers te wenden en twijfel ik niet of zij zul
len hun evenredig deel in de ter distributie
komende partijen ontvangen. Mocht dit in
bepaalde gevallen niet zoo zijn, dan verzoek
ik u mij daarvan mededeeling te doen onder
opgave van bet verleden jaar ontvangen
kwantum en leverancier.
Hoogachtend,
Voorde Commissie voor de voorziening
in en de distributie van Chili-Salpeter.
De Secretaris,
(was gei) FEITH.
A. W. KEIJZER,
Secretaris.
Melissant, 15 Maart 1915.
Een waarschuwing.
De „Staatscourant" bevat de volgende be
kendmaking
„Op handelsschepen van vreemde nationa
liteit, vertoevende binnenNederlandsch rechts
gebied, welke door liet hijschen van de Ne
derlandsche vlag of van een internationaal
naamsein, toebelioorend aan een Nederlandsch
handelsschip, of door het aanbrengen van
beschilderingen, namen of andere onderschei
dingsteekenen op romp, schoorsteenen en
tuigdeelen, den schijn aannemen dat zij Ne-
derlandsche nationaliteit bezitten of tot een
Nederlandsche reederij behooren, zullen zoo
danige maatregelen worden toegepast, dat
hun het vertrek uit en de vaart door het
Nederlandsche rechtsgebied wordt belet."
Mijnen.
Sedert 28 Januari tot 10 Maart zijn benoor
den Den Helder 46 mijnen in den grond ge
schoten en 34 op het strand vernietigd. Daar
onder waren 60 van Engelschen, 1 van Fran-
schen en 1 van Duitschen oorsprong.
Tusschen Den Helder en Hoek van Holland
zijn er 17 vernietigden 1 geborgen. Van deze
waren 13 Engelsche mijnen, 4 Fransche en
1 Duitsche.
Bezuiden den Hoek van Holland zijn er
39 mijnen in den grond geschoten, 25 ver
nietigd, 9 geborgen en 2 bij aanspoeling ont
ploft. Van deze derde rubriek waren 28 En
gelsche mijnen, 12 Fransche en 17 Duitsche.
In totaal zijn er op onze kusten aangetroffen
sedert het begin van den oorlog (metmede-
rekening van het in het laatst van Januari
opgegeven aantal) 397 mijnen, waarvan 213
Engelsche, 53 Fransche, 22 Duitsche, terwijl
109 van onbekenden oorsprong bleven.
DE TOESTAND.
gelsche bericht van het opruimen der mijnen
eii platschieten der forten al even blufferig
te zijn als alle uit dien hoek komende be
richten.
Nu zelfs komt een Engelsch blad mede-
deelen, „de Daily Telegraph", dat de mijn-
velden nog onaangetast zijn.
De duikbooten hebben weer van zich doen
spreken met het torpedeeren van de Engelsche
hulpkruiser Bayano.
Zaterdag seinde men ons daarvan
De „Bayano" had een tijd patrouilledienst
gedaan, was daarna ongeveer een week ge
heel nagezien, had kolen ingenomen en keerde
terug naar haar station.
Onder de drenkelingen die door een kolen
boot zijn opgenomen, waren de officier en
de assistent-officier van gezondheid. Naar zij
vertellen, zonk de „Bayano" vier minuten
nadat zij was getroffen.
De „Bayano" had 200 man aan boord.
Voor zoover bekend is, zijn dié allen op een
30 na omgekomen. Eenige drenkelingen zijn
gered door een anderen hulpkruiser, vermoe
delijk het schip dat met de „Bayano" in
dezelfde buurt was.
De „Bayano" was een schip van 5948 ton
en het eigendom van Elders Fyffes Ld. te
Glasgow. Het schip was in 1913 gebouwd.
Naar de Engelsche admiraliteit meedeelt,
zijn sedert den lOen dezer nog zeven En
gelsche stoomschepen van een tonneninhoud
tusschen 1794 en 4658 door Duitsche duik-
Pooten aangevallen in het Engelsche Kanaal,
het Kanaal van Bristol en het Iersche Kanaal.
Twee zijn in den grond geboord, drie niet
gezonken. Van twee is het bericht, dat zij
gezonkan zijn, nog niet bevestigd.
Er zijn drie menschenlevens verloren ge
gaan.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Het „drievoudig verbond", zegt het Ita-
liaansche blad Vittoria, mag niet uiteenval
len. Duitschland, Oostenrijk en Italië moeten
nd den oorlog wederom hand aan hand gaan.
Dat kan mits Oostenrijk zijn ItalTaan-
sche grensstreken dan ook aan Italië afsta.
Oostenrijk is verplicht, Italië's rechtmatige
aanspraken in te willigen. Wanneer een oor
log tegen Oostenrijk onvermijdelijk is, zal
hij niet alleen voor Italië, maar misschien
ook voor Oostenrijk heilzaam zijn. Na de be-
beslechting van hun veete zouden beide vol
ken zich dan over de waarde, welke een
duurzame vriendsshap voor hen heeft kun
nen verstaan. De weg van Italië gaat tegen
dien van Frankrijk en Engeland in naar de
regeling van zijn toekomst in de Middell,
Zee.
Hoewel het succes der Engelschen 4res-
Bossee niet zóó groot is als men van
kant het voorstelt, is het toch ee:
voordeel, hoewel in geen geval b;->.
Of het een inleiding is van gro'-ngerion. u„" ü"1*?
deelen, die dan wel eens beslisse*. bevestigd, «ascfc
kunnen worden, zal de tijd leeren.
Dat het er heet heeft toegegaan bt °P
een ooggetuige uit het Engelsche
kwartier.
Hij schrijft:
Rockefeller heeft volgens de Hamburger
Nachrichten aan het Amerikaansche onder-
stenningscommité voor België een maande-
-■ i" 1 -Te van 4 milltoen mark beloofd.
16 eecu, 4m!Nll ïwi!liger 8eeft ee" 'even-
gepi? v/lUsllLi een bajonet-aanval in
de Du
eenDmV verte in wil.
as*.
ardtu
et de rust
lag naar
Era
beneden te
e h'r2iïscfe*^^i aankomen.
Ivan" den 9dënop "cif UI JII i'.SPopC nm
-4,oor de DM'vt< AAWUliUU. r héen,om
bi
„De slag begon Woensdagochtend om h rw-nzen
acht met een vreeselijk bombardement doe J'1 N/n.
een groot aantal kanonnen en houwitser
De knallen van het kanonvuur volgden e V /Vf
kaar zoo snel op, dat het klonk als het vuur
van een reusachtig machinegeweer. G°-'e*f
rende de 35 minuten van het bombardp - fsJipij?*
konden onze soldaten zich openlijk vert?.1* CiH-nhes -
en zelfs volkomen veilig rondloop?,, 'l*—rvf-JI ?-
werd het sein voor den aanval.,;»^ t'i'-è -:»• ó£.-.:ïab X"etr«^,ek^k't
in minder dan een half uur wat, f' *>°7V 1 '-yfttfi-.-TFi
reeksen Duitsche loopgraven «Ofi#
t'-S ''.'(lijk.,.'rg$Ue Oj^v
3 '-VfeafiSS
«■K fsffiJf*WLl»r
Chapelle in onze handen.
ount, was er nauwelijks teg^JÉ."
de loopgraven, die-
,0.12
,0.49
,0.66
0.09
„0.09
0.23
Fiets''" 'Mp
fl
Poreuse Potten
Koperen Wandarmpjes
Koperen Lamphouders
Kogellampen
-Afd. Rijwiel'"
Rijwielband'
„Olifantsba -cqi zicfnau .s/Mot
^nnen'Li^ande»
-.rad geen gevojjL V
k
Ho
tot levering heeft gehad en pi ,,ct
om in overweging de betrokërstwl. 4; r
gen te adviseeren zich toHier.
„V-Hevering li
hfc'iggi
laten.
Verzit
Plaatst 4 '*-
.r7§nen,X
met 10 dagen cv
1 maand j
en.uning Alg'
,va;rhïïfï^'n'espo^en^schaP
A lijden daardooudeii te
jodig, kerelGa
Verwlsaellngskas g&
sei wordt met slecu ov-
lb' - #>nade, Bessë^f
f, ooup ^alm, Sa£nic>
het'
■m.:
OU
V.", r ri
j
Ni
.Vïp t..f
-
W'T
