De Europeesclig Oorlog.
Tweede Blad.
Twee Bladen.
Zaterdag 31 October 1914. No. 2020
BUITENLAND.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IN HOC SIGNOWSES
Dit nummer bestaat uit
Algemeene toestand.
F.r is krachtig, zeer hard gevochten in de
laatste dagen tusschen Nieuwpoort en Rijs-
sel.
Belangrijke wijzigingen kwamen daardoor
in de opstelling der troepen en het verwekt
verbazing dat de Duitschers twee zulke ont
zaglijke fronten kunnen voeren.
Sinds we het laatst schreven dat de Duit
schers den ljser waren overgekomen hebben
telegrammen bevestigd dat Dixmuiden ver
rast en in hun handen was gekomen.
Volgens het laatste telegram gaan ze zachtjes
aan in dien hoek vooruit.
Immers het groote hoofdkwartier meldt
heden 29 October
Onze aanval ten zuiden van Nieuwpoort
wint langzaam veld.
Bij Yperen blijft de slag onbeslist.
Ten Westen van Rijssel maakten onze troe
pen goede vorderingen en zijn verscheiden
versterkte stellingen van den vijand genomen.
Zestien Engelsche officieren en meer dan
300 man zijn gevangen gemaakt; vier ka
nonnen zijn genomen. De tegenaanvallen der
Engelschen en Franschen werden overal af
geslagen.
Een voor de kathedraal van Rheims opge
stelde Fransche batterij met een artillerie
waarnemingspost op den toren van de kathe
draal moest onder vuur genomen worden.
In het Argonnerwoud is de vijand uit ver
scheidene loopgraven gedreven. Daar zijn
eenige machinegeweren buitgemaakt.
Ten Z.W. van Verdun is een heftige aan
val der Franschen afgeslagen. Bij den tegen
aanval braken onze troepen tot in de hoofd
stelling van den vijand door, die zij in
rb°zit namen. De Franschen leden zware ver-
rzen.
Ook ten O. van de Moezel zijn alle aan
vallen van den vijand, die op zichzelf tame
lijk weinig te beteekenen'hadden, afgeslagen.
We zeiden in ons laatste overzicht dat het
vuur van het Engelsch eskader nu ook door
de Duitschers van af Nieuwpoort wordt be
antwoord.
Daardoor kan het eskader niet zoo direct
meer aan den strijd deelnemen, en zij, de
Engelschen, gaan toch begrijpen dat de Duit
schers op militair gebied reuzenkracht heb
ben, dien ze wel Jiyat hebben onderschat.
Opmerkelijk is het dat ook „de Times" een
Engelsch blad wel een beetje andere toon
aan gaat slaan.
Het blad den toestand beschrijvend, zegt:
De Duitschers vechten zeer dapperze heb
ben een talrijke, hoewel niet steeds goede
artillerieen volgens de gevangenen hebben
zij beslist bevel naar Calais te komen, het
koste wat het wil. Het scheen wel dat de
Duitschers in den waan verkeerden, dat zij
de verbonden troepen met gemak uit Noord-
Frankrijk zouden kunnen terugdrijven en dat
zij niet alleen Calais zouden kunnen bezetten
f ^)h ook het offensief en den opmarsch naar
- arijs zouden kunnen hervatten. Zij waren
verbaasd Engelschen tegenover zich te vin
den en ook de sterkte van het Belgische le
ger scheen hun volkomen onbekend.
Men gaat er dan toch rekening mee hou
den dat Calais wel in handen der Duitschers
zou kunnen vallen.
De Duitsche troepen hebben dan het bevel
zich van Calais meester te maken.
De troepen meenen, dat zij van de Fran
sche havens in en om het Kanaal onder be
tere omstandigheden Engeland kunnen aan
vallen.
De Duitschers kunnen aan de kust batte
rijen opstellen en van Ostende, Duinkerken,
Calais en Boulogne 'n vlootbasis maken voor
de Duitsche vloot.
Al gelooft de Times niet, dat het spoedig
en gemakkelijk zal gaan, het blad zegt toch
Als de Duitschers Calais nemen, moeten
wij er op rekenen, dat er onder bedekking
der duisternis, batterijen kunnen worden aan
gelegd en zwaar geschut kan worden opge
steld. Dit te ontkennen kan alleen tot teleur
stelling leiden.
Ook moeten wij aannemen, dat de Duit
sche onderzeeërs de havens kunnen bereiken
omdat deze booten de gewoonte hebben van
te komen en te gaan waar zij willenook
is het niet onmogelijk dat kleine torpedoboo
ten over rivieren, kanalen en per spoor die
havens bereiken. Het Fransche kanalenstelsel
staat het vervoer van kleine torpedobooten
van de eene haven naar de andere toe. En
de Duitschers zouden dus in staat zijn ons
te Plagen, met het spelletje, dat zij in hun
hoofd hebben. Zij hopen zelfs dat zij in staat
zullen zijn hun zwaar geschut in die havens
op te stellen en een groot deel van het Ka
naal onder vuur te kunnen houden.
In het Oosten schijnt het minder goed te
gaan.
Wel spreken Russische berichten van een
groote nederlaag der Duitschers bij Warschau
doch van Duitsche zijde is dit nog niet be
vestigd.
De Engelsche pers neemt echter aan, dat
Warschau niet langer in gevaar is. De Duit
schers, zoo meent men, zullen zich terug
trekken, om de groote macht van het Oosten
naar het Westen te brengen, om daar de
schaal naar hun zijde te doen overslaan
Dit nu moeten, volgens de Engelsche stra
tegen, de Russen beletten, door een voort-
durenden druk op de Duitsche linies, opdat
het overbrengen van groote troepenmassa's
onmogelijk worden zal. jHet moeten strijden
der Duitsche troepen in twee groote fronten
kan slechts in het belang der bondgenooten
zijn,
Dit klopt met het laatste telegram van
Berlijn dat meldde:
„In Polen zijn de Duitsch-Oostenrijksche
troepen voor nieuwe Russische strijdkrachten,
die van Iwangorod, Warschau en Newo
Georgiëfsk oprukten, uit den ]weg gegaan,
nadat zij tol dusver in gevechten, die ver
scheiden dagen duurden, alle Russische aan
vallen met succes hadden afgeslagen.
De Russen vervolgden eerst niet.
Het zich losmaken van den vijand ge
schiedde zonder moeilijkheden.
De troepen zullen zich overeenkomstig den
toestand opnieuw opstellen."
We zullen hier jbinnen enkele dagen wel
meer van hooren.
Een ander bericht dat voor de Engelschen
zeker mi niet welkom is, gewerd ons uit
Engelsch Zuid-Afrika.
De opstand van Transvaal en Oranjevrij-
staat is het groote nieuws.
Wel hoorden we daar reeds voor 'eenige
dagen van, maar het werd voorgesteld als
het werk van een avonturier, een zekere
Maritz, wat weer allang gesmoord heette.
Al meer en meer heeft de censor (de lijn
is alleen in Engelsche handen) willen door
laten en wat daar schoorvoetend en nood
gedwongen, van Engelsche zijde aan het licht
wordt gebracht, is geen „nieuwen opstand",
doch een groote uitbreiding van den opstand
die onder leiding van Maritz is begonnen.
Terwijl nu als leiders optreden de bekende
generaal Beyers, die onlangs als protest tegen
de actie ten opzichte van Duitsch Zuid-
West-Afrika het opperbevel van de actieve
burgerwacht neerlegde, en de nog meer po
pulaire generaal Christiaan de Wet.
De onderschatting die de Engelsche pers,
bijna zonder uitzondering, voor de beweging
overheeft moet ons minst genomen bevreem
den. Niemand kan ontkennen, dat de opstan
dige Boeren het juiste oogenblik hebben ge
kozen. Ook kan niet anders gezegd worden
dan dat de leiders van den opstand in hun
capaciteiten niet gering geschat kunnen wor
den. Beyers is natuurlijk in alle deelen op
de hoogte van de plannen der Regeering.
De Wet is een man, die in het Boerenvolk
steeds een hooge plaats is blijven bekleeden,
na hetgeen hij in den oorlog heeft gepraes-
teerd. Dat zij het volk achter zich zullen
hebben het volk, dat hoewel Engeland het
veel politieke vrijheid verleend heeft, de ja
ren van 18991902 nog niet heeft vergeten
en dat nog altijd de zucht naar algeheele on
afhankelijkheid in het harte heeft kan men
zich niet anders voorstellen. Daartegenover
is Engeland vrijwel aan handen en voeten
gebonden. Het Zuid-Afrikaansche expeditie
corps heeft den strijd tegen de Duitschers in
Duitsch-Afrika aangebonden. En van troepen
zendingen naar Zuid-Afrika kan, nu op het
Europeesche strijdtooneel geen man gemist
worden, natuurlijk niets komen.
De slag aan de Yser.
De correspondent van de Press Associa
tion te Dover meldt dat Engelsche torpedo
jagers te Nieuwpoort af en toe de rivier
opvaren. Zjj geven dan de volle laag aan de
Duitsche linie, zwenken, doen met de kanonnen
aan de andere zijde hetzelfde en vuren bij
wijze van afscheid ook de kanonnen achteruit
af. De correspondent verzekert, dat de Duit
schers alleen op een plaats, die door de
marinekanonnen bestreken werd, 2000 dooden
hebben verloren.
Een correspondent van de Times in Noord-
Frankrijk deelt nog de volgende bijzonder
heden mede over het handgemeen
De hoofdweg van Brugge naar de stad
Nieuwpoort splitst zich even voorbij St.Pierre-
Capelle en loopt op twee punten over de
Yser heen. Langs deze twee wegen en over
de strook er tusschen werden de Duitschers
tegen de linies van de bondgenooten afge
zonden. Terzelfdertijd viel een strijdmacht
Dixmuiden langs- den weg van Leke en uit
het omliggende terrein aan. De rivier maakt
daar ten O. van Pervyse een bocht en daar
werden machinekanonnen opgesteld om de
linie der bondgenooten naar twee kanten te
bestrijken. De Duitschers trachten de bruggen
te bestormen. Men vocht daar met revolvers
en bajonetten en zelfs met geweerkolven.
Een reus van een Belg, die uit Britsch Co-
lumbië overgekomen was, zwaaide zijn ge
weer als een bijl bij de zuidelijke brug en
velde den eenen man na den anderen neer,
tot hij zelf door een kogel in de dij getroffen
werd en neerviel.
Van de 5000 Duitschers die de Yser over
trokken, is er nauwelijks een teruggekeerd.
Tweeduizend werden ten N. en N.O. van
Dixmuiden door Belgische infanterie en rui
terij die zich hersteld hadden, met de bajonet
in het kanaal gedreven. Ongeveer 3000 Duit
schers slaagden erin Dixmuiden binnen te
komen. Zij hielden de plaats een tijd lang
bezet. Maar kanon- en geweervuur dreef hen
uit de instortende huizen en vernietigde hen
in een sirocco van projectielen. Voor de
Zondag aanbrak, lagen er overal dooden en
gewonden. Dixmuiden was een kerkhof.
Het Journal van 26 dezer bevat het vol
gende telegram uit Duinkerken
Te Dixmuiden hebben de Fransche zee
soldaten onder de volgende omstandigheden
een Pruisisch regiment zoo goed als ver
nietigd
Met de bedoeling om de Duitschers naar
Dixmuiden te lokken deden de Engelsche en
de Fransche troepen in die stad alsof ze er
uit wegtrokken. De list slaagde beter dan
men had kunnen hopen. Ziende, dat er in
die richting geen verderen tegenstand gebo
den werd, .naderden de Duitschers en in den
namiddag stond* er een regiment voor de
poorten der stad. Geen Franschen, Engelschen
of Belgen waren er te zien. De Duitschers,
die zeker meenden, dat Dixmuiden ontruimd
was, besloten de stad te bezetten en, zooals
hun gewoonte is, kwamen zij de stad met
hun paradepas binnen, terwijl de muziek
speelde. Nauwelijks waren zij de voornaam
ste straat ingetrokken of een schrikwekkende
losbarsting overstemde het geluid van de
muziek.
Verscheidene machine-geweren, die in de
huizen verborgen waren, hadden plotseling
het vuur geopend. Een dolle paniek ousiond
onder de Duitschers. Zonder aan weerstand
te denken, wilden zij vluchten, maar van
alle kanten hagelden de kogels. De machine
geweren hielden weldra met vuren op en de
matrozen, uit hun schuilhoeken voor den dag
komend, vielen op het overlevende deel van
het Pruisische regiment aan, dat op het ge
zicht der Fransche bajonetten de wapens
wegwierp en zich overgaf. Enkele uren later
keerden de verbonden strijdmachten te Dix
muiden terug en bezetten het sterk.
Uit Reims.
Een volkomen nauwkeurige schatting van
de schrikbare stoffelijke schade die te Reims
is aangericht, kan zoo wordt uitEpernay
aan de Times gemeld nog niet gegeven
worden, maar men kan er ten minste eenigs-
zins een indruk van krijgen uit de volgende
feiten, welke afkomstig van de vele uitgewe
kenen, die uit Reims te Epernay zijn aange
komen. Ongeveer 600 of 700 van de bewo
ners zijn door de Duitsche granaten gedood
een nog grooter aantal is gewond. Driehon
derd huizen zijn door granaatvuur volkomen
verwoest, honderdvijftig zijn tot de grond
toe afgebrand en behalve de Kathedraal, heb
ben veie openbare gebouwen zwaargeleden.
De gekleurde glazen in de kerk van St. Reiny,
een kerk met historische herinneringen, die
nauwelijks minder beroemd is dan de kathe
draal, zijn vernield en zelfs op het voornaam
ste kerkhof is groote verwoesting aangericht.
Gebarsten zerken en verwrongen ijzerwerk
ziet men alom.
Van de bevolking van Rheims, die in ge
wone tijden ongeveer 110,000 zielen telt, zijn
er nog maar 40.000. De overigen hebben de
vlucht verkozen boven de gevaren van het
bombardement, dat hun huis vernielde en
hun zaak ten gronde richtte en omdat ei-
hongersnood dreigt. Dagen laug hebben heele
gezinnen in kelders van zemelen geleefd en
velen zijn van ontbering bezweken.
De bewoners van de stad zijn eigenlijk
holbewoners en brengen den heelen dag in
kelders door. Gelukkig zijn deze kelders ge
riefelijk ingericht. De protestantsche kerk te
Rheims was ook spoedig verwoest en de ge
meente woonde daarna den dienst in den
kelder bij. Leege champagne-kisten namen
de plaats van de kerkbanken in.
De correspondent heeft nog vernomen dat
een bewoner van Rheims er sedert jaren zijn
lievelingswerk van gemaakt had, om alle on
derdeden van de kathedraal te fotografeeren.
Met die volledige serie van fotografiën zal
het dus mogelijk zijn, indien na den oorlog
geld beschikbaar is, alles wat vernield is
zoo goed mogelijk te herstellen.
Charleroi.
Uit Breda schreef men gisteren aan de
N. R. Ct.
Heden kwam er te Breda, op de doorreis
naar Engeland, een ingezetene van Charleroi
met drie dames aan. Zij hadden, zoo ver
namen wij, den geheelen weg van Brussel
en Mechelen tot aan de Nederlandsche grens
te voet afgelegd. De man was schrijver van
beroep, hij leverde artikelen voor weten
schappelijke tijdschriften de oorlog ontroofde
hem evenwel zijne middelen van bestaan,
zoodat hij ten einde raad besloot met zijne
familie naar Engeland te gaan. Een staats
pensioen, dat hij tot dusverre genoot, was
hem de laatste, twee maanden evenmin uit
betaalt; de Banque Nationale te Charleroi
staat sedert de komst van de Duitschers on
der Duitsche controle en voldoet de vorde
ringen, die men op den Belgischen staat
heeft, niet meer.
Hij deelde het een en ander mede over de
gebeurtenissen tijdens de bezetting der stad
door de Duitschers, feiten, die ons uit de
reeds vroeger gepubliceerde verhalen bekend
zijn. Ook hier legden de Duitschers een on-
middelijk beslag op de gemeentekas en leg
den de stad een oorlogsschatting op onze
zegsman sprak van 40 millioen frank waar
van door de notabelen der stad terstond 2
millioen gestort werd. Later heeft men van
de wijze, waarop de rest van de schatting
moest worden voldaan, niet meer gehoord.
Wel werden door de Duitschers veel koop
waren en levensmiddelen opgevorderd, in
ruil waarvoor bons tot dusverre onbetaald
werden verstrekt.
Charleroi is sedert de komst der Duitschers
zoo goed als van de wereld afgesneden te
beschouwen. Ook hier plakken de Duitschers
hun officieele oorlogsberichten aan, die door
niemand worden geloofd. Couranten worden
bijna niet meer gezien, behalve af en toe
wat Duitsche bladen.
In de stad wordt verbazend veel armoede
geleden het industrieele leven staat zoo goed
als stil. De welbekende Grandes Usines
d'Electricité, waar drieduizend werklieden
brood vonden, werkt thans slechts vier uur
per dag en daar de Duitschers onlangs bijna
al het metaal de grondstoffen voor de te
vervaardigen werktuigen hebben opge-
eischt, vreest men, dat spoedig de fabriek
geheel zal worden stopgezet.
Een uitzondering vormen de talrijke sui
kerfabrieken, gelegen in den omtrek van
Thuin, ten zuiden van Charleroi. In die streek
zijn op bevel van de Duitschers de beetwor
telen gerooid en vervoerd naar de fabrieken,
die met volle kracht werken.
Van gemeentelijke en rijksbelasting is in
de laatste maanden niet meer gerept, doch
sedert het begin van de suikercampagne zijn
Duitsche douane-beambten aan de suikerfa
brieken verbonden.
Het provinciale bestuur van Henegouwen
heeft dezer dagen, hoogstwaarschijnlijk in
opdracht van de Duitsche autoriteiten, werk
lieden opgeroepen voor bewaking van den
arbeid in de mijnen van het Borinage-gebied,
doch de opkomst van de mijnwerkers is,
volgens 't beweren van onzen zegsman, zoo
gering, dat slechts enkele putten kunnen
werken. Arbeidsloonen worden door de fa-
brieksdirecties met bons betaald, die ook in
de winkels tot betaling der levensmiddelen
aangenomen moeten worden.
Eenige weken geleden was den dienst
plichtigen in de omstreken van Charleroi
bekend gemaakt, dat de lichtingen 1914 en
1915 voor het Belgische leger moesten op
komen. Daarop hebben de Duitsche autori
teiten verboden, dat jongelieden en weerbare
mannen de plaatsen hunner inwoning te
verlaten en als waarborg hebben zij overal
gijzelaars genomen.
De burgers werden overigens in hunne
bewegingen niet bijzonder gehinderd en man
nen boven den dienstplichtigen leeftijd, be
nevens de vrouwen, konden ongehinderd de
stad in en uit. Van personenvervoer op de
spoorwegen was in 't geheel geen sprake,
de lijnen waren geheel in beslag genomen
door het vervoer van troepen en voorraden.
Onze zegsman woonde tegenover het station
en heeft opgemerkt, dat er, sedert de Duit
sche bezetting, gedurende een periode van
een maand per dag gemiddeld dertig treinen,
elk bestaande uit 40—50 wagons, in zuide
lijke richting voorbijkomen.
De treinen waren uit allerlei materieel sa
mengesteld. Ook zijn ontzaglijk veel voor
raden en geschut gepasseerd. Voornamelijk
Duitsche locomotieven doen dienst.
Treinen met gewonden en krijgsgevangenen
kwamen in omgekeerde richting eveneens
dagelijks voorbij. De zwaar gewonden wer
den dikwijls vervoerd in Roode Kruiswaggons,
die uit twee verdiepingen bestaan.
Na den val van Maubeuge zijn de aldaar
krijgsgevangen gemaakte Franschen over
Charleroi naar Duitschland vervoerd. Daar
verscheidene van deze transporten geruimen
tijd in Charleroi stilhielden, had onze zegs
man dikwijls gelegenheid, met de Franschen te
spreken. Door hen werd herhaaldelijk bevestigd
dat de bezetting van Maubeuge uit niet meer
dan 27.000 man bestond, terwijl de Duit
schers steeds bekend maakten, 45.000 sol
daten en officieren te hebben gevangen ge
nomen.
Dixmuiden genomen.
De oorlogscorrespondent van de Tijd meldt
uit OstendeSedert het midden van verle
den week hebben de Duitschers niet opge
houden de loopgraven en versterkingen bij
Dixmuiden te bestoken, die hardnekkig door
de verbondenen verdedigd werden. Van het
plaatsje is tijdens de verwoede gevechten
nog slechts een puinhoop overgebleven.
De eene bajonetaanval is den anderen ge
volgd en zonder op het verlies van man
schappen te letten, hebben de Duitschers ge
tracht de versterkingen te forceeren tegen de
Belgische en Fransche infanterie en de ma
chinegeweren, die door de Fransche marine
soldaten bediend werden. De bloedige ge
vechten van man tegen man zijn onbeschrijf
lijk verbitterd en bloedig geweest.
Zoo juist (Dinsdagmiddag) zijn de ontzet
tend sterke Fransch-Engelsche verschansin
gen bij Dixmuiden door de Duitschers ge
nomen. Hel kon alleen geschieden fegenden
meest bloedig denkbaren prijs. Daarna trok
ken ze hel verwoeste plaatsje binnen. Ze
maakten 2(j0 krijgsgevangenen.
Zondagmiddag waren ze er in geslaagd de
Yser weer over te trekken, waarhij 100 krijgs
gevangenen gemaakt werden.
De „Emden".
Uit Calcutta is nog aan een Italiaansch blad
gemeld dat het aantal door de „Emden" buit
gemaakte Engelsche, Fransche en Russische
schepen veel grooter is dan aangenomen
wordt. De Duitsche kruiser moet aan een
gezamenlijke vervolging van Engelsche, Rus
sische^), Fransche en Japansche oorlogsche
pen zijn ontkomen, doordat hij de draadlooze
telegrafie-gesprekken van de vijandelijke sche
pen heeft opgevangen.
BERLIJN, 27 Oct. Volgens berichten uit
Bombay aan de „Morningpost" gaat de In
dische handel ten gevolge van het optreden
van de „Emden" met reuzenschreden achteruit
Het toeristenverkeer is geheel opgehou
den. De „Times of Indian" wijst er
op, dat de successen van de „Emden" de
stemming onder de Indiërs gevaarlijk kon
gaan beïnvloeden.
BERLIJN, 27 Oct. De „Emden" heeft de
japansche passagiersboot „Kamasata Maroe"
die naar Singapore onderweg was tot zinken
gebracht.
Vernieling door de Engelschen in Antwerpen^
KEULEN, 27 Oct. Uit Antwerpen aan de
„Kölnische Ztg."
Ongeveer vijftig groote handelshuizen te
Antwerpen hebben wegens vernieling van
hun voorraden door de Engelschen, voordat
deze uit Antwerpen aftrokken, bij denAme-
rikaanschen gezant in Den Haag aanspraak
gemaakt op schadevergoeding tot een bedrag
van 230 millioen francs, te voldoen door de
Engelsche regeering, de vernieling is nl. niet
tijdens de verdediging van de stad, doch
eerst na de ontruiming door de terugtrekkende
Engelsche troepen op moedwillige wijze ge
schiedt.
Opstand in Zuid-Afrika.
De opstand in Zuid-Afrika blijkt veel groo
ter afmetingen te hebben dan men tot dus
verre uit de berichten van Engelsche zijde
wist. Niet alleen de Kaapkolonie, doch ook
Oranje Vrijstaat en Transvaal zullen het
tooneel van den strijd worden tusschen de
regeering van Botha en een deel der bevol
king, dat zich niet kan vereenigen met het
optreden tegen Duitsch Zuidwesi-Afrika. In
den Vrijstaat heeft generaal De Wet de lei
ding genomen, in Transvaal generaal Beijers.
Reuter heeft ons om onbegrijpelijke rede
nen van deze belangrijke gebeurtenissen geen
woord geseind. Wij nemen daarom thans uit
Engelsche bladen de kennisgeving van de
Zuid-Afrikaansche regeering, door den gou
verneur-generaal der Unie aan de Engelsche
minister van koloniën telegrafisch medege
deeld, over
„De regeering zoo heet het daarin
moet tot haar diep leedwezen aankondigen,
dat op aanstichting van enkele op den voor
grond tredende personen, een aantal burgers
in de noordelijke districten van Oranje-Vrij
staat en in de westelijke districten van Trans
vaal, zich hebben laten verleiden tot een
trotseeren van het regeeringsgezag en tot 't
voorbereiden van gewapenden tegenstand en
opstand.
De regeering, die reeds eenige dagen ge
leden kennis droeg van deze oproerige be
weging, heeft de maatregelen genomen, die
zij in verband met den toestand noodig ach-
te en alle pogingen gedaan om zonder bloed
vergieten den vrede te bewaren.
Nu heeft de regeering echter vernomen,
dat in het noorden van den Oranje-Vrijstaat
burgers zijn opgeroepen en militaire opvor
deringen zijn geschied op gezag van gene
raal Christiaan de Wet en in het westen van
Transvaal op gezag van generaal Beijers.
Gewapende commando's van opstandelin
gen zijn reeds gevormd, de stad Heilbron
(in het noorden van Oranje-Vrijstaat bij de
grens van Transvaal Red.) is genomen en
de vertegenwoordigers der regeering aldaar
zijn gevangen genomen. Te Reitz is een trein
aangehouden en gewapende burgers van de
verdedigingsmacht zijn er uit gehaald en
ontwapend.
In deze omstandigheden is de plicht van
de regeering duidelijk. Zij is besloten met
vaste hand de zaak aan te pakken en is be
zig alle stappen, voor dat doel noodig, te
doen. N.R.Ct.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Volgens berichten aan het Belgische mi
nisterie van oorlog worden de verliezen aan
Belgische zijde in de gevechten aan de Yser
op 10,000 dooden en gewonden geschat. Die
van de Duitschers moeten veel grooter zijn.
Na aankomst van Engelsche versterkingen
is de stand van zaken voor de bondgenoo
ten op dit gedeelte van het front veel gun
stiger geworden.
Aan de Times wordt uit Noord-Frankrijk
geseind dat eergisterenochtend na hevige
nachtelijke gevechten 2500 lijken van Duit
schers in het Yserkanaal dreven. Het water
was rood van het bloed. De straten van Dix
muiden waren met dooden bezaaid.
Het nachtelijke gevecht was e - ware hel
geweest. Van 't vallen van den avond tot 't
aanbreken van den dag was van man tegen
man gevochten. Soms vielen de strijders sa
men in het kanaal en verdronken beiden.
De Duitschers hadden bevel gekregen, liet
kanaal tot eiken prijs over te trekken. Een
gevangen genomen officier erkende, het al
moet het duizenden soldaten kosten, wij moe
ten er over" was gezegd. De correspondent
schat de verliezen aan Duitsche zijde alleen
dien nacht op 5000 mail. Hij seint voorts
dat Zaterdag een Duitsche brigade, die langs
de kust marcheerde, tusschen Nieuwpoort en
Middelkerke door het vuur der Engelsche
oorlogsschepen vernietigd is.
De Fransche verliezen tusschen Toul en
Verdun worden volgens de Berliner Zeitung
am Mittag op meer dan 40.000 man geschat.
De correspondent van de Times te Parijs
heeft in Fransche diplomatieke kringen ver
nomen dat de tweede verrassing, door Duitsch
land in dezen oorlog beloofd, bestaat in nieuw
scheepsgeschut, dat drie mijl verder draagt
dan de beste Engelsche kanonnen.
De Duitschers beweren dat dit geschut
nog grooter uitwerking heeft dan de mortie
ren van 42 c.M.
Een Engelsche verlieslijst, gedagteekend
van 20 September, somt 1800 namen op. On
der hen zijn 1538 vermisten, van wie 624 tot
de Gordon Hooglanders en 430 tot de King's
Own Yorkshire Light Infantry behooren.
De Vossische Ztg. verneemt u'l Madrid
dus wel langs een omweg! a^t het Fran
sche léger 400,000 gewonden en ziel n heeft.
Er is een geweldig tekort aan verpieegmid-
delen.
In Biarritz liggen 400 Engelschen ziek aan
rheumatiek. Biarritz alleen heeft 5000 gewon
den en krijgt er nog 3000.
Er was plaats voor 1500!
In Portugal zijn alle klassen van 'de vloot-
reserve opgeroepen.
Uit Roosendaal wordt aan de Tel gemeld:
Op het grensstation Esschen zijn Maandag
de Duitschers teruggekeerd en zagen daar
de Duitsche door de Belgische vlaggen ver
vangen. Dit was geschiedt door den ontvan
ger van de douane, die daarop gevankelijk
is weggevoerd. De burgemeester moest een
borgstelling van 1000 francs geven. Dit voor
stel heeft weer veel onrust in de grensge
meenten veroorzaakt.
Maandagmiddag is te Antwerpen een pro
clamatie in drie talen aangeplakt, waarin de
opperbevelhebber van Antwerpen de Duitsche
soldaten met strenge straffen bedreigt, indien
zij zich vergrijpen aan goederen van de Ant-
werpsche bevolking. Goederen mogen alleen
worden gerequireerd op schriftelijk bevel van
den opperbevelhebber. Duitsche soldaten moe
ten met contant geld de^benoodigdheden voor
persoonlijk gebruik koopen. Deze proclama
tie heeft een zeer goeden indruk op de be
volking gemaakt.
Het Duitsche blad Der Konfektionar merkt
op, dat de voornaamste steden met textiel
nijverheid in Frankrijk Rijsel, Roubaix en
Tourcoing reeds in Duitsch bezit zijnen
hoopt dat nu Calais spoedig zal volgen. In
Calais wordt een bijzondere soort van kant
gemaakt. Het blad zou het de beste oplos
sing vinden als Calais voor altijd in Duitsch
bezit bleef en de Duitschers dan daar een
tweede centrum van de Duitsche kantnijver
heid vestigden.
De Engelsche Admiraliteit heeft tot nader
order verschillende toegangskanalen tot de
Theems voor het scheepvaartverkeer geslo
ten. Tevens zijn nieuwe bepalingen gemaakt
voor het dooven van de lichten der schepen
op de rivier.
De militaire deskundige, die medewerkt
aan het Bernsche blad Bund merkt blij
kens een bericht in de Köln. Ztg. bij een
beschouwing over den militairen toestand
in Noord-Frankrijk op, dat de bewering van
Duitsche zijde, als zou tusschen Arméntiéres
en La Bassee het front van de bondgenoo
ten langzaam worden teruggedreven door de
Duitschers, juist is. De Franschen hebben
bij het Kanaal van La Bassee terrein verlo
ren, en de vermoede indrukking van hun
rechtervleugel in de richting van Béthune
neemt verderen voortgang.
Over het algemeen genomen kan worden
gezegd, dat de slag bij Yperen nog voort
duurt, echter begint het front der bondge
nooten op verscheiden punten te bezwijken.
Het Engelsche legerbestuur is voornemens
nog 100.000 man aan te werven.
Naar 't schijnt gaat tusschen Rusland en
Bulgarije meer en ineer spannen. Het Sofio-
tische blad Utro meldt, dat de Bulgaarsche
studenten, die aan Russische universiteiten
studeeren, last hebben gekregen, binnen 24
uur Rusland te verlaten. Het Roemeensche
blad Vitorul beweert, dat Rusland de Bul
gaarsche regeering een ultimatum heeft ge
steld, met de bedreiging, de havens Warna
en Boergas te bezetten, indien Bulgarije voort
gaat het transport van uit Duitschland naar
Turkije gezonden munitie door te laten.
Volgens draadlooze berichten vanhet stoom
schip Saratoga van de Ward-lijn is er een
zegevecht geleverd op de kust van Virginië,
dat Maandagavond om acht uur begon. De
juiste plaats is 250 mijlen ten Zuiden van
het lichtschip Scotland. Er werd veel met
zoeklichten gewerkt. Er werden ongeveer 20
schoten afgevuurd uit zwaar geschut, op on
geveer 20 mijlen van de kust.
Er zijn geen nadere berichten ontvangen.
Men vermoedt dat Engelsche of Fransche
oorlogsschepen in gevecht zijn-geweest met
eenDuitschen kruiser, waarschijnlijk de Karls
ruhe of de Dresden.
SOMMELSDïjK. De milicien M.J.vanDriel
is uit den dienst wegens lichaamsgebreken
ontslagen.
Donderdag stierf alhier in den ouder
dom van bijna 91 jaren onze oudste ingeze
tenen Wed. M. Korteweg.
Dank zij de hulp van tal van nijvere
handen uit Sommelsdijk en Middelharnis zijn
