29 Jaargang 2010,
EERSTE BLAB.
Zaterdag 26 September 1914
Antirevolutionair
voor de Zuidhollandsclfte en Keenw§che Eilanden.
IN HOC SIGNO VINCES
W. BOEKHOVEN,
OP DEI UITKIJK.
„HET GOUDEN HEET".
BIJENTEELT.
FEKKfMSSEN.
Reclames - IVlededeelingen
SI VIJAND
VAN 2ELVEN,
Daze Courant versokast eiken Woeiasdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per dti® maanden fr. g>. p. 50 Coat.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Wonderlijke Hammers 5 Cent.
SOMMELSDUK.
Alle stnfefcen voor Or Redactie besiruno, «orerieniien c» verdere AOnftiitfltrati*"- *r»n©o toe anmiiea «»o desi fljlttrev**.-
Motel Restaurant
g R. C. F. y. i LEE-Moonen.
ÏÏITG1Y|B
Welefoot* Sstesreossa». Si®.
MmrieMiêm 19 ö®nt per rsgaï es i/% saaai. Realass.es 10 per regel.
Boekaankondiging ft Cmt pes regsl m Vs maai.
DtenstsutYragen en Bienstaanbiedingem 50 Oant per piaataag,
Ckoott letters an vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij, boelen*
4 «S isrtrntiAB worden ingewacht cot Dmsdag- en Vrijdagntergen 10 uur.
Hoogere Burgerscholen.
üp Ue Begroouug voor binn. Zaken zijn
memories uitgetrokken voor H B. S., ook
voor een Flakkeesche. Van self heeft ieder
begrepen, dat die uittrekking van zoo'n
post geschied is vóór de oorlog uitbraken
voor de Mobilisatie moest geschieden.
Waarde heeft zelfs de gansche Begrooting
niet, juist om die redenen. En waar de
lieele Begrooting thans feitelijk onjuist en
onwaar is, daar beteekent 't uittrekken van
posten voor Hoogere B. scholen totaal niets.
Trouwens, de ontzaggelijke lasten die
door de Mobilisatie op de schatkist zijn
gelegd en dat bij mindere draagkracht der
bevolking zullen èn de Ministers èn de Ka
mers wel nopen vele uitgaven Weg te laten,
die thans het finantieel budget onnoodig
zouden drukken.
Loopt ons economisch leven weer regel
matig, dan kan over zulke posten van
onderwijs met ernst beraadslaagd worden,
maar nu is 't de tijd niet om de schatkist
met uitgaven te bezwaren, die beter tot
later jaren kunnen worden uitgesteld.
Er zal van de Natie zeer veel gevraagd
worden, omdat de kosten der Mobilisatie
legio zijn, hoewel voor Nederland volstrekt
nog niet onrustbarend; maar dan zal de
heele Begrooting een herziening moeten
ondergaan, waarop trouwens reeds de aan
dacht is gevestigd.
Nu is 't de hoofdzaak: de Schatkist be-
tale uit, wat haar als verplichting door de
Wetten is opgelegd; maar voor nieuwe
uitgaven zooals Hoogere B, scholen, blijve
ze voorloopig gesloten. En in de volgende
jaren, als de herstelling van 't economisch
en sociaal leven is ingetreden, kan van
gedachten gewisseld of en waar er noodig
zijn.
Vredesklanken.
Zou 't waar ziju? Er wordt over vrede
gesproken en onderhandeld op plaatsen
die over dien vrede kunnen beslissen.
Amerika is in briefwisseling met Duitsch-
land en dit Land heeft voorwaarden ge
noemd, waarop 't op de briefwisseling met
Amerika zou kunnen ingaan. Engeland
moet afstand doen van dan eisch, dat de
strijd tot het uiterste zal worden gevoerd,
tot algeheele vernietiging van Duitschland.
Zoolang Engeland die houding, zoo onver
zoenlijk, blijft aannemen, zal Duitschland
gedwongen zijn, zegt het, alle vriendschap
pelijke aanbiedingen af te slaan. Duitsch
land in Europa moet ook niet worden ver
brokkeld; als over de koloniën onderhan
delingen kunnen worden gevoerd, moet
Duitschland als Moederland zelf, ongerept,
intact blijven. En de derde voorwaarde is,
dat Duitschland in de toekomst door de
Mogendheden, die 't omringen, ongemoeid
worden gelaten. Leven en laten leven is
Duitschlands wenscb.
't Zal na zooveel ellende en levensleed
op de slagvelden en in de huisgezinnen
zeker met vreugde worden vernomen, dat
er toch eenige kans is, binnen niet al te
langen tijd, dat het zwaard zal gaan rus
ten in de scheede.
Dat ieder weer naar zijn haardstede kan
terugkeeren en de icgezonken welvaart ook
.n ons Vaderland, weer gaat herleven
't Is nog zoo na niet, zegt ge. Ge hebt
gelijk, Maar dat men er nu na één maaud
strijdens reeds over hoort, is een bewijs,
dat de hooge ernst van een spoedigen en
welkomen vrede overal wordt ingezien.
Wat zullen de Verbondenen doen? Zal
Engeland volharden? Zal Rusland ophou
den? Wat zal Japan begeeren? En als we
dan deze vragen stellen en er nog meer
kunnen stellen, dan kruipt ons 't hart toch
weer ineen en met 't Wachter! wat is er
van den Nacht hooren we een antwoord
somber en klagend: De Morgen is gekomen
en 't is nog Nacht.*
Ontwapening.
In Socialistische kringen, maar niet in
't Het Volk, gaan stemmen op vóór ont
wapening, als een der beste middelen te
gen den oorlog. In algemeenen zin geno-
men*zal dat denkbeeld elk toelachen. „De
wapens neder* is een gevleugeld woord,
dat al sinds de verschijning van't bewuste
boek, door alle Staten heeft weerklonken,
maar de echo van dat zoete woord
is kanongebulder dóór heel de wereld.
Ontwapening is een van die lieflijke
ideeën, welke men dag en nacht koesteren
kan aan den boezem; men kan in 'tgenot
van die idee zich verzwelgen't is als 't
ruischen van een reine beek, stil vlietend
in 't dal, door geen wanklank van rollende
wagens en schuifelende menigten onderbro
ken; een zefir in 't looverdak in 's zomers
stille nachten 't is een opluchting des
gemoeds dat woord even met de lippen uit
te fluisteren; 't is een heimweeklank on
der zorgen des oorlogs en wrevel dermen-
sch en kin deren, uitgesproken.
Maar ontwapening in Nederland; ontwa
pening elders; 't is oen droombeeld, dat
vervliegt zoodra men goed wakker wordt,
't Is een illusie; een ideaal, maar daarom
onbereikbaar. Vermindering van oorlogs
lasten, hoe ver zelfs van ontwapening af:
we zien ze in verre jaren nog niet ia 't
verschiet. Het ijzeren tijdvak van oorlogs
lasten, die zich van jaar tot jaar opsta
pelden het ijzeren tijdvak van militaire
lasten in onzes inziens nog niet geëindigd.
Zelfs na dezen gruwelijken oorlog, waarin
wellicht voor geen der partijen een over
wegende beslissing zal vallen, dunkt ons
't tijdvak van ontwapening, hier zoowel
als elders, gansch niet aanstaande.
Als de Mogendheden zich houden aan
haar opgegeven redenen tot oorlogsverkla
ring nl. verbreking van den Knoet; tegen
gaan van inzinkende beschaving onz. enz.
wachten we, dat er van ontwapening to
taal geen sprake zal zijn omdat 't
doel van den oorlog nu geheel is mislukt
en te een of andere tijd zich dat zelfde
doel openbaart en een nieuwen oorlog ten
gevolge zal hebben.
Toch nog bangig.
„De medewerking onzer Partij aan de «a-
tionale zaak »(laten wij vrienden, dit kind
gerust bij zijn naam noemen y
't Is 't Volk, die voor zijn lezers excuus
maakt, te durven spreken van de mobili
satie als een nationale zaak. Droef-toch,
als men in zoo'n hoofdartikel aan zijn so
cialistische vrinden zóó bangig, zóó bloo,
zóó bedeesd moet spreken van een „natio
nale'' zaak Je krijgt zoo'n gevoel alsof het
Volk gedacht heeft bij dat woord: wij so
cialisten, hebben dat nationalisme nooit
zoo bijzonder gediend; 't was bij ons meer
internationalisme met verzet tegen verhoo
ging van noodzakelijke uitgaven; wij so
cialisten hebben voor 't Vaderland, dat Ne
derland heet, niet veel offers over g ehad
zijn Koningin tellen we niet en zijn Staats
regeling bevalt ons niet en zijn bourgeois-
economie haten wemaar vriendennu
moet 't hooge woord uit onze geprangde
borst; we hebben u altijd misleidwe heb
dijen u altijd 't dwaze van vaderlandsliefde
doen gevoelen; doch nu! neen, neen! nu
moet 't er uit; ons gemoedsleven (niet de
propagandalust)drijft er ons nu toe; we
voelen 't kloppen in onze ziel; er is een
doordringende stem binnen in ons, die ook in
onze koele hersenen en in ons benauwd hart
krachtige echo vindt: ja waarlijk, er is een
nationaliteitsgevoel. Ja, vrienden! schrikt
nu niet van deze onze Volksverklaring:het
is nu een nationale zaak.
VIII.
De schoolorde hield hen in bedwang.
Tótdat de rechtervoet over den uitersten
schooldrempel gedreven was en de neus
de frissche doorvochtigde buitenlucht op
snoof tóén was 't gedaan
Toen brak in hun binnenste de wilde
man los, hij verbrak zijn ketenen en zette
de jongenslijven in vuur en vlam.
't Was een marteling zoo'n schoolmid
dag in 't keurslijf van strenge discipline!
's Morgens giog het nog wel.
Zelfs de meest speelsche jongen begreep
dat het zeggen der ouden: »De mensch is
niet voor z'n genot op de wereld I* 'n
«Gedempte Boerenstaiger 6-*ÏA, fiSR
Direct nabij de Hoofdsteeg,
Rotterdam.
DINERS 60 cent en hooger.
LOGIES MET ONTBIJT
f 1.25, f 1.50 en f 1.75
Tel. No. 10595. Aanbevelend,
Het door ieder ^«ïsbevoleii adres.
kantje van waarheid bevatte. Gewerkt
moest er worden en de middagpot smaakte
na inspannend schoolwerk toch wèl zoo
lekker dan na een doorlummenden morgen,
lui in 't gras of slenterend langs de we
gen.
De morgenschooltijd, dat ging.
Maar dan die na-den-middag!
Eerst, na 't diner*, 'n uur spelen, ra
votten en er do gassen van de aardappels-
met-SDijboonen en de dampen van den wit
ten Aadammer uit de keukenpomp, finaal
uitzweet'ten.
Dan hadden ze de smaak beet.
Hadden de heerlijkheid van 't spel ge
proefd en gingen loom naar school als de
klok van tweeën sloeg, met de buismouw
de dikke droppels van 't voorhoofd wis-
schend en nog in vliegenden haast afspra
ken makend voor 't avondspel.
»Je gaat vast mee, zeg?*
»Als ik niet schoolblijven moet
Dan klapte de buitendeur dicht, wie nog
nakwam was te laat en van dat oogen-
blik af hield de schooltueht allen gevan
gen in haar ijzeren greep.
Söms was 't dan nog wel leuk.
Ais 't Vaderlandsche Geschiedenis gaf
en meester zoo éénig vertellen kon, hoe
Napoleon uit Rusland vluchtte of hoe De
Ruyter de Engelschen >op hun nek* gaf
dan emulden de jongens en zelfs de zach
ter geaarde meisjes hadden schik.
Maar 't kon ook anders zijn.
't Kon >percent-rekening« geven, met
provigie, korting en tarra en wat ongure
handelstermen meer er uitgevonden waren
om speelgrage jongens te plagen, 't Kon
«zinsontleding* zijn, waarvan ze allen uit
één mond getuigden, dat het hun absoluut
niet schelen kon, hoe zoo'n zin werd be
noemd: als 't kind maar een naam had!
't Kon proefwerk* worden, waarop ze hun
best wei móésten doen, omdat ieder dan
toch zijn eigen eerzucht had en dit werk
zwaar woog bij 't opmaken van 't drie-
maandelijksche rapport
Hoe dan dPklok-van-vieren met inwen
dig gejuich werd begroet.
'n Laatste kras onder 't werk, in 'n mi-
ninum van tijd opgeruimd, gereed voor de
dankzegging, met inspanning van alle krach
ten kalm gebleven, zoolang ze den vloer
van 't schoollokaal nog onder den voet
zool hadden maar dan 't genot, als ze
over den buitendrempel waren!
Dan haalden ze hun longen vol.
Klop-klepperden over den weg.
Sloegen hun jongensbeenen wijd naar
achteren, wierpen van louter leut hun pet
ten in de lucht, floten, schreeuwden, tier
den, stoeiden en vochten, dat de vogels
verschiikt opfladderden en op de hoogste
takken hunne verontwaardiging uitkwet-
terden over de ruwe bende, die zulk een
rumoerigen inval deed in hun rustig do
mein.
Ginds op 't kerkplein komen ze samen,
drie scholen in broederlijke eendracht en
weldra begint het spel.
De generaal ontvouwt in 't volle gevoel
zijner waardigheid den steek met pluim,
tijdens de schooluren op de bloote borst
veilig gybergen. De officieren loopen fier,
met langer pas dan hun jongensbeenen
reikteu, la gs de troepen en schreeuwden
hun bevelen met 'n gillende commando-stem.
De vaaudrigs, in vliegenden ren naar huis
gevlogen, komen terug en doen de vlag
gen w.ipp ren.
De troepen maken zich marschvaardig.
Op 'n veilige plaats onder schooltijd ge
borgen, zijn thans in 'n oogenblik de ge
weren voor den dag gehaald en geschou
derd. Sommigen sleepen oude sleden aan,
waarmee de kanonnen worden vervoerd.
Van oude kinderwagens i3 'n rijdende am
bulance in elkaar getimmerd, 'n Brancard
ontbreekt niet, trom en signaalfluiijes even
min, zelfs is een rijwiel-brigade gevormd:
kleine, stevige driekleur-vlaggetjes, op 't
stuur gebonden getuigen van de Nedor-
landsche nationaliteit.
Na heel wat herrie van de manschappen,
die elkaar hun critiek niet sparen, hun
boosheid in scheldwoorden bot geven, ja
'n oogenblik dreigen tot handtastelijkhe
den over te gaan, na heel wat gedraaf
van 't lagere kader, dat geniet, nu 't onder
de schoolplak weg is en zelf es wat te
zeggen heeft, na 'n laatste inspectie van
de officieren, die 't dorp door moesten met
hun troep en daarom meer nog dan anders
'n vaste stap en 'n kranige houding eischen
van hun «troep*, na 'n laatste conferentie
van den staf, die ettelijke wielrijders ter
verkenning vooruitzendt komt eindelijk
de lange colonne in beweging.
Eerst is er nog even aarzeling,
'n Vrijgeest roept 'n grap naar de voor
ste rijen, enkele zwakke broeders vergis
sen zich in den pas, 'n al te haastige trapt
zijn voorman op de hakken, 'n vlaggedra-
ger laat z'n doek wat laag slieren en
zwaait er z'n achterman de pet mee van
't hoofd maar 't zijn voor verbe
tering vatbare misslagen.
Weidra is de orde schitterend.
Tempo en stap zijn prachtig.
Het zwenken om den hoek van het koik-
piein de dorpsstraat in, is onverbeterlijk
en als eindelijk de laatste »man< den hoek
om is doet één kort-uitgebeten «halt!*
den troep met 'n schok stilstaan.
Al de manschappen* zijn er nu in.
Heel tersluiks wordt een enkele blik op
de meiskens geworpen, die bewonderend,
arm-in-arm langs de huizen schuiven of
naar vader ea moeder, die achter de ra
men of voor de huisdeur glimlachend toe
kijken maar ze wéten dat 't niet
mag en dan staan ze weer, »stram<, hun
kerend naar het »marsch!« dat de rijen
weer in beweging zetten zal.
Het dorp heeft er schik van.
«Die jongens toch!* glundert de smid.
«Toen ik in m'n jeugd den randsel droeg,
zouden, we 't ze niet verbeterd hebben
«Oranje boven I* roept de veldwachter,
of-ie ze ook uit de plooi krijgen kan, maar
allen weerstaan ze de verleiding en niet
één mond komt open.
De meesters, in gezelschap, komen langs
en kijken goedkeurend toe. 'n Wonder! de
lastigste rekel op schooi, a!s-ie stilzitten
móét, staat nu als 'n paal voor 't vrijwil
lig gekozen gezag.
Voorwaarts t marschklinkthet
bevel.
En. de harde solen stampen den roffel
over de puntkeien der dorpsstraat. Ginds,
'n tien minuten verder, op het zandveld
zullen ze oefening houden.
't Was voor 't dorp 'n verkwikking.
Zwaar had de oorlogs-dreigiug al zoo
veel dagen over 't dorp gehangen, somber
was de toon, angstig de aarzelende vraag
naar nieuws even hadden de kinde
ren met hun vroolijk beweeg en gespeel
'n zonnestraal gegoten laDgs al dien strak-
ken ernst
Als 't nu maar «spel* mag blijven.
»Heere, bewaar ons deu vrede
ïCLn onzer kinderen wii
Zóó bidt stil menige vrome ziel.
UITKIJK.
De heide-campagne is afgeloopen en daar
mee is ook de hönigdracht geëindigdwat
bij gunstig weer nog door onze, bijen mag
worden gewonnen, is toegift. Over 't geheel
schijnt de imker tevree te zijnuit alle dee-
len van liet land kwamen omtrent het honig-
gewin min of meer gunstige berichten. Op
de Veluwe, waar men de laatste jaren ge
woonlijk niet in het beste hoekje zat, spreekt
men toch ook ,van een bevredigend gewin
Jammer, dat de droogte-periode de campagne
te spoedig deed eindigen. In andere streken,
waar men zoowel van de klaver als van de
heide en de boekweit profiteerde, was het'
gewin grooterzoo te Holten e. o. (Ov.),
waar naar men meldt korven van 50,
60 tot 70 pond geen zeldzaamheid zijn. De
imkers kunnen dus wel wat te geld maken.
Als er nu maar kooplust genoeg blijkt te
zijn, of liever koopkracht. Deze zal bij een
deel der gewone~ honigafnemers nu wel te
wenschen overlaten, maar dan blijven toch
nog velen, die niet op een gulden behoeven
te zien en zich ook onder de huidige om
standigheden nog wel de weelde van enkele
ponden honig kunnen veroorloven. Welnu,
dat dezen dan ook nu niet terugblijven Ook
door te koopen, kan men in dezen tijd hulp
bieden. Wie geld heeft, late het circuleeren,
of rollen, zooals de volksmond zegt. De im
kers zullen nu natuurlijk de hoogste prijzen
niet kunnen bedingen, maar 't zal den mees
ten hunner veel waard zijn, dat zij hun pro
duct spoedig tegen een matigen prijs van
de hand kunnen zetten, 't Honiglievend pu
bliek kan hiervan profiteeren. Honig is toch
meer dan een "lekkernij, 't is een voedings
middel bij uitnemendheid. Honig is verster
kend en werkt verzachtend en zelfs min of
meer genezend bij tal van ongesteldheden.
Intusschen is de tijd al weer gekomen, dat
de imker zijn maatregelen voor de inwinte-
ring moet nemen. De volken, die hij wil
overhouden, de z.g. opzetters of winterkorven,
moet hij met zorg en oordeel kiezen. De
honig, die bruikbaar of verkoopbaar is, is
of wordt den bijen ontnomen, en voorzoo
ver noodig, wordt de voorraad aangevuld
met suiker. Gelukkig, dat de suikerlevering
ondanks den druk der omstandigheden nog
kan geschieden. Aangezien het goederenver
voer echter nog niet zoo is geregeld als in
normale omstandigheden, kan het Bestuur
der Bijenteelt-Vereeniging onmogelijk instaan
voor spoedige aankomst der suiker. Voorle
den is de accijnsvrije suiker verkrijgbaar ge
steld voor 22 cent per K.G. Zij mogen niet
meer aankoopen dan 7,/2 K.G. per opzetter
en moeten het verschuldigde bedrag vooraf
opzenden, daar het Bestuur, dat de suiker
contant moet betalen, geen bestelling uit
voert, voordat algeheele betaling is geschied.
Leden der afdeeling, die rechtsstreeks bij den
Secretaris der Vereeniging bestellen, dus bui
ten hun afdeelingsbestuur om, worden be
handeld als niet-leden en betalen 5 cent per
K.G. meer. voorts voor iederen zak 10 ets.
emballage, terwijl de zending dan ook niet
franco geschiedt.
Wij herinneren er aan, dat het ten streng
ste verboden is aan andere imkers suiker te
verkoopen, te leenen of te geven, of op an
dere wijze te verstrekken. Overtreedt ie
mand dit verbod, dan wordt hij voortaan
van de suikerlevering uitgesloten.
C. B.
De oude visscher is heengegaan in vrede.
Hij is „ingebed" op het kerkhof te Oud
dorp.
Hij heeft niet kunnen beseffen, welk een
20 cent per Regel.
zijt gij, indien gij niet onmiddellijk Uw hoest
geneest. Gij fluimt, gij kucht, gij niest dik
wijls, Uw neus loopt en gij denkt: „O, dat
is niets, dat gaat vanzelf wel over". Mis dit
maal gelukt dat niet en voordat gij het weet,
hebt gij een chronische bronchitis, misschien
wel een begin van tering op 't lijfenmoogt
gij van geluk spreken, indien gij het leven
er van afbrengt.
Waarom zijt gij de vijand van U zeiven,
waarom dobbelt gij. aldus met Uw leven
Gij zijt het U zeiven en de Uwen verplicht,
zonder dralen Uw reddend geneesmiddel te
nemen de wondervolle Abdijsiroop. Daarmede
zult gij onmiddellijk Uw hoest, of beginnende
borstkwaal genezen, voordat deze ernstige
gevolgen heeft kunnen veroorzaken. Hoeve-
len vóór U, heeft de Abdijsiroop niet van
beklagenswaardige borst- en asthmalijders,
tot levenslustige menschen gemaakt, die weer
van het leven kunnen genieten als elkeen. De
Abdijsiroop zal als 't ware Uw longen ver
nieuwen en van alle ziektekiemen zuiveren
en Uw borst versterken. Asthma, bronchitis,
slijm- en kinkhoest en vele borst- keel- en
longaandoeningen werden door de Abdijsi
roop grondig en blijvend genezen. De Ab
dijsiroop is onschadelijk, zelfs voor het klein
ste kind en kost per flacon f 1.f2.—, en
f3.50. Eischt onze handteekeningL. 1. Akker,
Rotterdam. Alom verkrijgbaar.