Woensdag 6 Mei 1914,
29ste Jaargang N°. 1969.
voor de Zuidliollandsclie en Zeeuw^ehe Eilanden.
o
Pink Pillen1.
Antirevolutionair
Orgaan
m
IN HOC SIGNO VINCES
KAMER-OVERZICHT.
Reclames - Meded
Neemt dit ter ha'atsui
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
ifkonderlijke nummers 5 Cent.
UITG-IYSR
SOMMELSDIJK.
feSefoon Inteireaaera. So. 9.
Advertentiën ÏO cent per regel en t/i raaal, Reclames SO per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
iBienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
roote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
1 Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Alie stoRfeesa voer die Redactie ftestemd, Advertentiëfi ess verdere Administratie franco toe te eenden aan den Uitgever
In LoonstrijdenJa, in theorie schijnt
zij altijd als »moderne< vakbeweging met
»bewuste» arbeidersleden en »bewuste» or
ganisaties, vooraan te sta; nzij schijnt,
omdat ze 't meeste leven maakt, de kat de
bel aangebonden te hebben en de sterkste
drijfkracht te zijn; ze laat er zich tenmin
ste veel op voor staan. Maar welke bur
gerlijke organisaties voeren thans géén
loonstrijd: ja zelfs: wat voor socialistisch
zit er zelfs in, als Jan en alleman om loons»
verhooging vraagt: ,'t is een doodgewoon
R'
W. BOEKHOVEN.
De Socialistische 1 Mei-dag of de nieuwe
Maatschappij.
Algemeen Kiesrecht en 8 urendag en vij
andschap tegen de Kapitalistische maat
schappij moeten zich op 1 Mei luchten.
Het is de heerlijkste dag van 't jaar,
voor allen, die gelooven in een nieuwe
maatschappijdie ze zien groeien, te mid
den van de glorie en de ontaarding; de
weelde en de ellende van 't Kapitalisme;
die 't beste van hun bestaan, hun denk
kracht, hun offervaardigheid hebben ge
wijd aan haar opbouw. (Het Volk 30
April).
De 1 Meidag is dus een betooging tegen
de »rotte« maatschappij; tegen de »loon
slavernij»tegen den igeldadel»tegen
de noem ze maar, al de gebreken
dezer maatschappij.
Maar wat schiet 't Socialisme met zulke
fanfares, met die muziek en zang op 1
Mei; met al die protesten opl Wat laten
die demonstranties en optochten nu eigen
lijk voor werkelijke waarde achter? Wat
nuttigheid voor het socialistisch partijleven?
Want zoo gek is een Socialist niet, of
hij weet, dat we verder dan ooit van een
>Soc.» maatschappij af zijn! Al 't geroep
over die nieuwe maatschappij, die daar
»groeit» temidden van de glorie en de ont
aarding, de weelde en de ellende van 't
kapitalisme, zooals Het Volk dat zegt, is
een opblazen van zeepbellen. Waarom?
Waarom? O, ja, natuurlijk, men kan
gelooven wat men wil; en de Sociaalde
mocratie kan en mag ook met alle sooiten
van genoegen aan zoo'n>Soc.< maatschappij
gelooven; wil zij dat geloof aan de nieuwe
toekomst zelfs haar godsdienst, haar reli
gie noemen, Jwat ze ook doet; wil ze die
nieuwe maatschappij, wat ze ook doet, als
een nieuw Paradijs den naar geluk zoe
kende en naar vrede smachtenden mensch
als schitterend ideaal en toekomstbeeld
voorhouden en van haar aanhangers daar
voor, als voor een toekomstig geluk, hun
zielsenergie, hun dag- en nachtrust in den
ken en droomen, opeischen, niemand
kan dat beletten, wel betreuren.
Maar wat de Apostel zei: Die gelooven
haasten niet! is ook hier de waarheid.
Best mogelijk, dat er een »Soc.« maatsch.
in aantocht is; God alleen weet dit, om
dat Hij de toekomst der volken in zijn
hand heeft; maar of ze er dan door de
actie der Sociaaldemocraten zal en kan
komen, staat voor ons niet vast.
Een nieuwe Maatschappij kan komen;
gewis! waarom zou er niet even goed na
deze een anderen vorm der Samenleving
kunnen komen. Er is oud-Germaansche
Maatschappij geweestze is vergaan. Er is een
feudale Maatschappij geweest; ze is vergaan.
Er is een Oud-Liberale Maatschappij geweest
die nog als kapitalistische te boek staat
met haar privaatbezit van grond en kapi
taal en vrij contract èn vrije concurrentie:
en ze gaat al kwijnen door de actie van
de Maatschappij zelf en door de Wetgeving
en door de nieuwe corporaties en organi
saties en Bonden en Secretariaten enz. enz.
Best mogelijk dus, dat in Gods bestel
ligt om een nieuwe Maatschappij op te
richten; maar nog eens: 't is niet uitslui
tend de Sociaaldemocratische arbeiderspar
tij, die ze oproepen zal.
Als zij er aanspraak op maakt, dat zij
de stichtster is eener nieuwe maatschappij
dan is de zoo gehate Bourgeoisie even aan
sprakelijk.
Waarin verschilt de Socialistische partij
met de andere democratische partijen?
In klassestrijdtheorieJa, in theorie!
Maar burgemeester Ter Laan wil in Zaan
dam als vrederechter, als arbeider optreden
tusschen de stakende houtbewerkers en de
houtfirma's. Is dat klassestrijd of de ver
vloekte burgerlijke» temperingsmanier.
en geoorloofd verschijnsel, dat als de een
een telaag loon ontvangt naar zijn idee, hij
ommeer vraagt: dat is een doodgewoon na
tuurrecht. En de patroon kan dan ook het
doodgewone antwoord geven: je krijgt
't niet. Vragen en weigeren staan tegen
over elkaar. Socialistisch is zoo'n vernieu
wing vragen van een arbeidscontract in 't
gansGh niet. Integendeel; 't was weer een
Bourgeois, mr. Drucker, in opdracht van
een Bourgeois-kabinet dat 't Arbeidscon
tract in de Kamers bracht en dat dus ook
tegelijkertijd daarmee 't recht van staken
proclameerde; dat stakingsrecht ligt vast
in een door de Bourgeois geleverde wet.
Vechten om hooger loon is door de Wet
geoorloofd, mits binnen enkele grenzen van
opzeggingstermijn en staangeld. Loonstrijd
is door de Burgerlijken geoorloofd onwet
tig verklaard. Dus: Socialistisch zit er in
die loonstrijden niemendal. Op 't Christe
lijk Sociaal Congres in 1891 is loonstrijd
met staking als volkomen geoorloofd ver
dedigd en in de conclusion of besluiten op
genomen.
Ia Algemeen Kiesrecht. Maar en de Con
centratie en tal van Roomsch-Katholieken
zijn er ook voor.
De 8 uren werkdag. Maar minister Treub
is nu al doende om den vrijen-Zater-
dagmiddag van de fabrieken wettig voor te
schrijven. Arbeidswet en Stuwadoorswet
pleiten nu al voor verkorting van arbeids
dag voor mannen vrouwen en kinderen.
Minimumloon en maximumwerktijd.
Maar de Burgerlijken dringen er op aan
dat de Staat in zijn bestekken en zijn be
drijf die al voorschrijft.
Woningstrijd. Maar eilieve, denkt dan
om de Woningwet.
Sociale Wetgeving. Maar eilieve! heel
Nederland staat er al jaren van op zijn
achterste beenen.
Wat is er dan, dat de Socialist wel aan
een nieuwe Maatschappij werkt en de Bour
geois niet? Een Socialist en een Bourgeois
lijken op elkaar als twee droppels water.
Wat is 't eenig verschil. De Socialist vraagt
meer, wil meer spoed achter 't werk. En
dat billijken we Dat is ook haar eere. En
't zal ook haar eere blijven, dat ze met
ongewone vlijt en onverteerbaar vuur te
gen velerlei misstanden met kracht en ener
gie is te velde getogen. Al blijft 't haar
schande) dat ze bij dat alles nooit anders
dan de maag bedoeld heeft en meer stof
felijk genot, terwijl ze 't geestelijk leven in
zijn hoogsten openbaringsvorm als religie
en verband-met-God-Almachtig deed dood
gaan.
Neen! 1 Mei mag voor de Socialisten een
heerlijke dag zijn; een dag, voor allen, die
gelooven in een nieuwe Maatschappij. Maar
als 't om die nieuwe Maatschappij gaat,
dan staat de Bourgeoisie ook op de bres
mag deze dan als de Socialist niet zoo
hard loopen naar 't stuk geschoten gat;
mag deze dan zoo vlug de gemaakte ope
ning niet vol stoppen: de Bourgeois staat
op de bres.
Neen! 1 Mei mag ook voor de Bourgeois
een heerlijke dag zijn, ziende wat er in de
laatste 20 jaren al verbeterd is in die rotte»
maatschapdij.
Betere loonen.
Betere huizen.
Meer levensgenot.
Betere kleeren.
Meer dag- en nachtrust.
Meer gevoel van broederschap en vrijheid
en gelijkheid.
Meer nivelleering gelijkmaking.
KomaanBourgeoiswe vieren a.s. jaar
1 Mei. Want de nieuwe Maatschappij is in
aantocht ook door U. Door Uw actie.
Maar niet de Soc. maatschappij met pri
vaat bezit afgeschaft.
Verworpen
de amendementen van Vuuren met 43 tegen
26; die van Drion met 38 tegen 31; die van
Vuuren no. 1 met 35 tegen 34. Derhalve is
't art. van 't ontwerp aanvaard, wat wel te
verwachten was. We geven de debatten over
deze amendementen niet. Belangrijkheid heb
ben ze verloren voor de betalers, nu 'ttoch
bij 'toude blijft.
Pestratten in de 2e Kamer.
Ja, zoo gaat 't in de Kamer. Het eene uur
hebben ze 't over je beurs en 't andere over
de pestbestrijding; al is beiden broodnoodig:
't eene om den staat te onderhouden en 't
andere om de menschenlevens te sparen. De
lezer begrijpt toch wel, dat er in 't gebouw
der Hoogedelgestrengen geen ratten zijn
noch minder pestratten, maar dat 't daar ging
over een interpellatie in zake de pest in Indië,
die door ratten wordt verspreid. Zie hier de
beteekenis der zaak door mr, van Deventer
aan de orde gesteld.
De heer van Deventer: Mijnheer de Voor
zitter! Ik heb de eer de Kamer dank te zeg
gen voor het mij verleende verlof om tot den
heer Minister van Koloniën eenige vragen te
richten over de pestbestrijding op Java. Het
is niet de eerste maal dat deze pestbestrij
ding het onderwerp van een interpallatie uit
maakt. Bijna drie jaar geleden werd een in
terpellatie over dat onderwerp aangevraagd
door ons geacht medelid, den geachten afge
vaardigde uit den Helder, den heer de Mees
ter, maar op den dag voor die interpellatie
bestemd, den 7den Juli 1911, was de heer de
Meester ongesteld en werd in zijn plaats het
woord gevoerd door den geachten afgevaar
digde uit Brielle, den heer Roodhuyzen. Deze
gaf een historisch overzicht van het optre
den der ziekte op Java, blijkbaar uit een der
Nederlandsch-lndië omringende pestgebieden
door ratten overgebracht, en de heer Rood
huyzen sprak daarbij zijn leedwezen uit, dat
de eerste berichten omtrent het optreden van
deze vreeselijke ziekte op Java naar Neder
land waren overgebracht door middel van
particuliere telegrammen. Hij sprak tevens
als zijn meening uit, dat in de voorzorgs
maatregelen die op Java genomen waren, ze
kere traagheid niet te miskennen viel. Eerst
in April 1911 was de nieuwe quarantaine-
ordonnantie in werking getreden, die, op de
grondslagen van de internationale conventie,
reeds in 1903 te Parijs gesloten en in 1907
door de Wetgevende Macht bekrachtigd, de
ontratting van schepen, herkomstig van met
pest besmette havens, voorschreef. Maar in-
tusschen was op het oogenblik dat die nieu
we ordonnantie in werking trad, de pest op
Java reeds binnengekomen. Met klem vroeg
de heer Roodhuyzen wat de Regeering deed,
en nog voornemens was te doen, om den
vijand weder uit te drijven. Het antwoord dat
de toenmalige Minister van Koloniën, de heer
de Waal Malefijt, gaf was voorzichtig, maar
tevens getuigende van hoop. De Minister had
goede verwachtingen van de rattenverdelging
die op Java plaats had en nog zou plaats
hebben en deelde mede, dat, blijkens een te
legram van den Gouverneur-Generaal, die
rattenverdelging krachtig ter hand was ge
nomen, niet alleen in de peststreken, maar
ook in de residentiën, waar de pest zich niet
had vertoond. Aan een ander middel, de im-
muniseering van de bevolking door vaccina
tie, was, dit erkende de Minister nog weinig,
gedaan, maar hij meende ter verontschuldi
ging te kunnen aanvoeren, dat bij verschil
lende gelegenheden elders reeds gebleken
was dat men het nut van die vaccinatie te
gen pest tamelijk problematiek achtte. Dat
was echter, zeide de Minister, voor de Re
geering in Indië geen rede om met dat mid
del niet voortdurend proeven te doen plaats
hebben. Met kracht, zeide de Minister, wordt
gearbeid aan de bereiding van het serum dat
noodig is om de inenting tegen pest te doen
geschieden. Overigens betoonde de Minister
van Koloniën zich tamelijk gerust, wat den
verderen loop der zaken betrof.
De heer v. Deventer lichtte natuurlijk een
en ander toe; gaf 't verloop der lijdensge
schiedenis aan en vroeg toen:
1. Welke maatregelen worden en zullen
nog worden genomen ter bestrijding van de
pest op Java en ter voorkoming van haar
verdere uitbreiding?
2. Zal daarmede afgescheiden van alle
andere middelen tot bestrijding en voorko
ming der ziekte systematische verdelging
van de huisratten, allereerst in de door de
pest geteisterde streken, en voorts overal
elders op Java, krachtig ter hand worden
genomen
3. Wordt beproefd, om door de pest aan
getaste personen te genezen en wordt hun
lijden zooveel mogelijk verzacht?
4. Wordt alles in het werk gesteld, om
de bevolking van de noodzakelijkheid der
genomen maatregelen te overtuigen en om
te voorkomen, dat zij gekrenkt wordt in haar
gevoelens, in het bijzonder in haar gods
dienstige gevoelens?
5. Is het waar, dat reeds gebleken is van
knevelarijen, of andere geldelijke knoeierijen,
ten nadeele van de bevolking of den lande
gepleegd, in verband met de pestbestrijding?
Zoo ja, is daartegen met gestrengheid opge
treden en wordt tegen herhaling gewaakt?
6. Beschikt de Regeering over het ver-
eischte medische en verplegend personeel?
Zoo neen, op welke wijze stelt zij zich voor,
daarin te voorzien?
En ten slotte: 7. Wordt met klem ge
waakt en zoo ja, op welke wijze, dat de be
smetting niet wordt overgebracht naar de
eilanden buiten Java?
Minister Pleyte gaf een antwoord, waar
uit we slechts een en ander kunnen aan
stippen. Hij vatte zijn lange rede samen in
dezen slotsom:
Wanneer ik nu nog eens in een enkel
woord de slotsom samenvat van wat ik zoo
even besproken heb, dan komt het mij voor,
dat wij op het oogenblik de pest moeten
aanvatten op de wijze waarop zij reeds is
aangevat. Er moet groote nadruk gelegd
worden op de bestrijding van de huisrat,
zooals de geachte afgevaardigde uit Assen
te recht heeft gezegd, en dat dient gedaan
door op de woningverbetering nadruk te
leggen. Hier en daar heeft men daarmede
reeds resultaten verkregen. In de districten
Sisir Poenten heeft men door het kracht
dadig aanvatten van woningverbetering groote
resultaten bij de pestbestrijding verkregen,
zooals blijkt uit het verslag, dat ik daarom
trent ontvangen heb.
Voor de stad Soerabaja, waar verplichte
doodschouw is en miltpunctie bijna zonder
uitzondering is toegepast, wordt de werke
lijke toestand beter dan overal elders ter
wereld benaderd.
Daar zijn onder een bevolking van 133,632
inwoners voorgekomen:
30 pestgevallen 0,22 °/oo in 1911.
48 0,35 °/0o in 1912.
354 2,6 o/oo in 1913.
Nu zou men kunnen aanvoeren, dat wij
op Java nog in de eerste jaren der epidemie
zijn, en dat men verdacht moet zijn op
hoogere cijfers in de toekomst.
Uit dat standpunt beschouwd komt de in
vloed van een consequent doorgevoerde wo
ningverbetering op het verloop der epidemie
in een bemoedigend licht.
Zooals boven reeds vermeld, werden in de
onderdistricten Poenten en Sisir met een be
volking van 35182 inwoners, waaronder de
pest in 1911 zeer hevig woedde, in den loop
van 1911 en 1912 de woningen vanalledaar
aanwezige desa's, 37 in getal, verbeterd (op
een kleine desa na die beneden de 500 zielen
telt).
De cijfers van Poenten en Sisir zijn:
682 pestgevallen 19,5 °/o0 in 1911
22 0,63 °/0o in 1912
en in 1913, toen in geheel Malang de pest 5
maal meer offers eischte dan in 1912, bereikte
het cijfer voor deze beide districten
50 pestgevallen 1,4
Vergelijken wij hiermede Karangloo, waar
de huizen van slechts 45 kampongs werden
verbeterd, terwijl men die van 68 kampongs
niet verbeterde. Om boven reeds uiteen ge
zette redenen heeft hier de epidemie een
weinig belemmerden loop genomen.
Onder 97296 inwoners kwamen voor:
676 pestgevallen 6,9 in 1911
620 6,3 o in 1912
1415 14,5 °/00 in 1912
Maatregelen zijn nu getroffen de woning
verbetering in de afdeeling Malang rayons-
gewijze vanaf het noorden naar het zuiden
over alle kampongs te doen voortschrijden.
In de nog niet verbeterde gedeelten dezer
afdeeling zal men door evacuatie, dan wel
door systematische uitzwaveling der huizen
volgens de nieuwe methode, de pest bij den
mensch zooveel mogelijk moeten trachten te
beteugelen.
De laatste berichten die uit het pestgebied
komen, hebben een schok door het land doen
gaan en ik zelf ben niet minder dan eenig
ander onder den indruk daarvan. Maar ziet
men de cijfers in het ware iicht, dan zal men
zien, dat een georgraphische uitbreiding niet
valt waar te nemen. Inderdaad stemt dat tot
eenige tevredenheid. Ik heb een lijst voor mij
van 6 of 7 afdeelingen, waar men de pest
heeft weten in te perken door woningverbe
tering. In Ngawi aan de Solorivier heeft men
door doelmatige woningverbetering de ziekte
weten te localiseeren. Ik hoop, dat wij op
den ^goeden weg zijn, al blijven de tijden
ernstig. Het komt niet in mij op om thans
hier in deze Kamer de verklaring af te leg
gen: Lieb Vaterland kannst ruhig sein. Wij
zullen niet ophouden de pest te vreezen, voor
dat wij weten, dat wij haar geheel en al ten
onder hebben gebracht. Doch dit wil ik wel
zeggenwanneer bij de leden van de Kamer
de lust mocht opkomen den vinger vermanend
op te heffen om tot de Regeering te zeggen
„caveant consules ne quid detrimenti res pu
blics capiat", het antwoord van de Regeering
zou luiden: Cavebimus, wij zullen waken.
Zooveel het in ons vermogen is. Met alle
kracht. Met een koel hoofd en bovendien met
een warm hart.
Over deze pestratten en de maatregelen
voerden ook nog 't woord de heeren de
Muralt, Fock, Schaper, Ter Spill en Bogaerdt,
wier redevoeringen, hoe belangrijk ook, bij
onze plaatsruimte niet meer kunnen worden
bijgevoegd.
Daarna weer de Inkomstenbelasting met
amendementen op art. 33.
Beraadslaging over art. 33, luidende
„De belasting der natuurlijke personen
wordt geheven volgens het onderstaande
tarief1
Belastbare som. Belasting.
f650 of meer, doch minder dan f700 f 1,25
VOO f„ 7502,-
750 8002,75
800 850 3,50
850 900 4,25
900 950 5,-
950 1000 5,75
1000 10506,50
1050 700 7,25
1100 1150. 8,-
1150 1200. 8,75
1200 12509,50
1250 130010,25
1300,, 1350. 11,
1350 140012,—
1400 145013,—
1450 150014,-
Is de belastbare som f 1500 of meer, doch
minder dan f2000, dan is verschuldigd f 15
benevens f 2 voor elk geheel bedrag van
f 100, waarmede zij de som van f 1500 te
boven gaat.
Is de belastbare som f 2000 of meer, doch
minder dan f 10,000, dan is verschuldigd f25
benevens f 3 voor elk geheel bedrag van
f 100, waarmede zij de som van f 2000 te
boven gaat.
Is de belastbare som f 10.000 of meer, doch
minder dan f20.000, dan is verschuldigd f265
benevens f 4 voor elk geheel bedrag van f 100,
waarmede zij de som van f 10.000 te boven
gaat.
Is de belastbare som f 20.000 of meer, dan
is verschuldigd f665 benevens f5 voor elk
geheel bedrag van f 100, waarmede zij de
som van f20.000 te boven gaat",
waarop zijn voorgesteld de volgende amen
dementen:
een van de heeren Bos, van Deventer, Ke
telaar, Limburg, Marchant, Roodenburg, en
Teenstra luidende:
„Lid 3, 4 en 5 van artikel 33 worden ver
vangen door het navolgende
Is de belastbare som f 2000 of meer, doch
minder dan f5000, dan is verschuldigd f25
benevens f3 voor elk geheel bedrag van f 100,
waarmede zij de som van f2000 te boven
gaat.
Is de belastbare som f 5000 of meer, doch
minder dan f 10.000, dan is verschuldigd
f115 benevens f4 voor ell „woor&gem
Z1} dat de ge-
van f 100, waarmede
tC Is °de'belastbare som f lO-OO^S
'kaansche
20 cent per Regel.
Yolge^
I
lOO.O'cortiii*
Een verwoeste gezondheid, dat
woesting voor u zelf. Een slechte r» n '-oe£v-
is de verwoesting van uwe gezondheid, ,n va>
dus over uwe maag. Indien gij er a
van maakt is zij uw vriend, indieti
misbruik van maakt is zij uw vijand.af 'm,
u de ergste pijnen doen lijden. Om u"
goed te doen werken, moeten de veri-_j.'Asrcd-
organen sterk en moet gij zelf krach'1 j", eer-
Gij kunt geen kracht hebben dan indj>;' ,'taren
bloed rijk is. Zij die arm aan bloed i. "'Ai'er
den een ellendig leven. Zij wier bi J;al^,rvfl
is, hebben een gemakkelijk leven, zij ,ctl\
in alie omstandigheden er van slagen.* j,' r'-v lar
'•"■•t.t ws. Aft.
even kr
bloedigen, weet wel dat gij
kunt worden als zij die u omringen en
goede gezondheid gij bewondert. Daar'
het voldoende dat gij de Pink Pillen ggK' nage o
die de machtigste hersteller van hetnioed,.
en versterker der zenuwen zijn die be'1
is. De Pink Pillen zullen, door uw bloe'
verrijken en het te zuiveren, van u een nië ojnE!
mensch maken, zoodat gij u zelf niet mf, J|"
zult herkennen. Neemt dit wel ter harte
zegt het voort in uwe omgeving. De Pjniin
Pillen zijn onovertroffen tegen bloedarmoeat jSI
bleekzucht, neurasthenie, maagziekten.
A
Verkrijgbaar a f 1,75 per doos, en f9 pe|ik"
zes doozen, aan het Generaal Depot der Pi. ore
PillenDacostakade 15, Amsterdam. \^t,M
Goedereede en Overflakkee de Fa. DIJKF.i "is
DOORNBOS te Sommelsdijk, en it c>
goede apotheken en drogisterijen,
