Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
;ot
OP DEN UITKIJK.
Reclames - Mededeelingen
idel.
7780
SP
I
hiis.
m
Is
'S
enz,
1
i
c
Zaterdag 7 Maart 19i4.
29ste Jaargang N°. 1952.
Yi»or de Znidbollandiiclie en ZeenwseEie Eilanden.
Dezs Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. 50 Cemt.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nnnmers 5 Cent.
ÜITGEYSB
W. BOEKHOVEN.
SOMMELSDIJK.
latesreossi». SS®.
Advertenties 19 oantpsr regal on 2/s mast. Réclames SO per regel.
Boekaankondiging 5 Gsni per regel an 4/s maai.
Bienstssttvragoa en Dienstaanbiedingen 50 Gent per plaatsing.
Groots letters m vignetten worden berekend naar de plaatsrnimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 unr.
Alle stukken v©©r de Redactie teesteusd, Advertentie®® en verdere Administratie franc© toe te «enden aan den Uitgever
ME M
„HET GOUDEN HERT",
Rotterdam.
DINERS 60 cent en hooger.
LOGIES MET ONTBIJT
R. C. F. 7. i LEE-Moonen.
Het door ieder aanbevolen adres.
lift
Verlies van liet lieriniiermgsTermojren
Bloeflarmoefle üer hersenen.
7i
i
-4
laze aan
wers dat
)8
|en welke
ir uit te
ÏÜIZEN
jjekert te
Steeds
ten.
gewa-
15,000
ÊD.
761.1
3r-
p den
God
ie den
wees
lat
>t zijn
et liou-
ij dat
ht een
ee tot
ivie de
houde
:proeft
eblijd-
erkla-
al be
wezen
in hij
a kon
unnen
endrik
schap,
iippen
kas-
od...."
nd in
bal-
eds te
dempt
zong
zoo
e tui-
doorn
Twaalf in een dozijn.
Eerst over Bertling, minister van Finan-
tiën; die wil 'tNederlandsche volk opsche
pen met een dozijn nieuwe belastingenhij
is nu al aan zijn achtste. Komen er nog
vier 1
We krijgen:
1. Opcenten op 't personeel.
2. Idem op de bedrijfsbelasting.
3. Idem op de vermogensbelasting.
4. Idem op de grondbelasting.
5. Verhooging van zegelrechten.
6. Verhooging van successierecht.
7. Belasting op schenkingen onder le
venden.
S. Tabaksbelasting.
No. 9 zal worden een technische ver
hooging van 't Tarief. Waarschijnlijk een
ton of vijf, zooals de heer De Meesters
deed in 1905, of mr. Pierson in 1900. En
No. 10, 11 en 12 zullen er waarschijnlijk
worden op regenwater, stormwind en zon
licht: want die man zit geducht in den
knoei met z'n finantiën.
Daarbij komt nog de ongunstige ont
vangst van de wijziging, die hij heeft voor
gesteld in de administratie der inkomsten
belasting; zoodat, willen we maar zeggen,
deze finantieele minister tot over de ooren
in de penarie zit. Alles ter heerlijkheid en
glorie van de Juni-overwinning, dat snapt
je. Och, och! ze zitten er zoo tusschen,
die overwinnaars.
Ze gaan durven.
Op 26 Febr. had het volk een onheil
spellend artikel mot 't klinken de opschrift
.Treub*. En natuurlijk over de uitsluiting
der bedeelden.
Een paar uitknipsels uit dat artikel ge
ven aan boosheid lucht en omdat we sinds
Juni bij de S. D. A. P. aan kushandjes
aan de concentratie gewoon zijn, willen
we die booze uitingen eens overnemen.
De heer Treub men kan zeggen het
Kabinet; maar in deze kwestie geeft
Treub toch den doorslag heeft door den
opzet van zijn ouderdomswet den poli-
tieken toestand niet weinig vertroebeld.
Hij kon weigeren ook de bedeelden tot
't pensioen toe te laten; hij kan de por
tefeuillekwestie stellen en vallen met zijn
uitsliuting der meest behoeftigen. Hij kan
het ministerie, het A. K. meesleepen in
zijn val. Zoo staat de zaak. Als de heer
Treub maar koppig genoeg is, kan het
gebeuren, dat deze de mokraat, dezera-
dikaal, door zijn afkeer van staatspen-
sioneering de oorzaak wordt van het
mislukken der Grondwetsherziening, van
het niet tot stand komen van 't A. K.
Eenvoudig uitgedrukt, beteekent dit alles:
Knappe dwaas, die ge zijt; gij mr. Treub!
ge stelt heel't Kabinet aan't grootste gevaar
"bloot met je uitsluiting. En daar ligt heel
de gehoopte vrucht van Juni 1913 op den
grond. Bedenk toch! Staatspensioeneerder
dat je koppigheid de Rechtscben weer aan
de regeering brengt en dat al ons prach
tige succes van den voorloopen zomer dan
uitloopt op een zware nederlaag.
Een tweede aanval op Treub.
Er is van die oude radicalen niets meer
over. Alleen Treub is overgebleven. Hij de
laatste der Mohikanen, of wil men het
nuchterder, de laatste der radicalen, de
zelfs voor den dood niet vervaarde demo
craat, treedt in een ministerie dat tot
hoofdpunt van zijn program heeft Grond-
wetsherz. en A K. en hij is 't die door
een voorstel, waarover al wat democraat
is in heiligen toorn moet ontsteken, de
Grondwetsherz. en 't A. S. in gevaar brengt.
Zullen we van zulk een afschuwelij
ken zelfmoord, van zulk een smadelijk
en schandevol einde van 't radicalisme
getuige zijn?
We konden uit dit durverige artikel nog
meer knippen, om sinds een jaar van lief-
koozen en vertroeteling van dit kabinet,
eens wat op te disschen, dat nu werkelijk
eens op grimmigheid gaat lijken. De Socia
listen gaan nattigheid voelen en worden
katterig. Ze waren eerst toch zoo ingeno
men met den gang van zaken; gouden ber
gen straalden van verre en een weelderige
oogst van geurige democratie zou 't loon
der Juni inspanning zijn.
0, daar wordt de zoete droom verstoord
't Wordt nu een nachtmerrie. Loodzwaar
op der harte!
En ze krijgen 't benauwd, benauwd van
den overwinningsroes. Die gaat ze drukken,
in plaats van verlichten en verkwikken. En
ze spuwen woede en braken boosheid tegen
Treub. Tot meerdere glorie van Juni 1913
natuurlijk
Een dreigement.
Het Volk, 27 Febr, 1914, dreigt. Dat is
iets ongewoons sinds de laatste acht maan
den. 't Was alles zoo innig met de con
centratie. Maar de liefde is aan 't ver
koelen.
Eerste citaat:
.Men zal begrijpen, dat wij niet zonder
rijpe overweging den strijd aanbinden
tegen Treub's Ouderdomswet.
Tweede citaat
»Het is een onnatuurlijke zaak, dat
»een kiesrechtministerie met de kiesrecht-
strijders in een conflict geraakt, waarbij
»'t kiesrecht wordt achteruitgezet, om
»een kwestie als de pensioneering der
»oude arbeiders. De volle verantwoor
delijkheid daarvoor rust op 't Kabinet,
»op mr. Treub in de eerste plaats.
Derde citaat:
»Wij sociaal-democraten kunnen de
>indieniDg van deze Ouderdomswet niet
anders beantwoorden dan met afkeer.
Besluit van >Het Volk* en dreigement:
»In volle bewustheid van de gevolgen,
»die de verwerping van dit wetsontwerp
»na zich kan sleepen, ontkennen wij met de
grootst mogelijke beslistheid, dat tot zulk
»een gemorrel aan de ellende der oude
»bezitloozen mag worden medegewerkt
»door hen, die die ellende wijten niet aan
»de oude individuen zelf, maar aan de
maatschappij, die hen den last en 'tleed
>laat dragen, opdat de heerschende klasse
»kan rijk worden en genieten.*
In goed Hollands wil dit zeggen: Wordt
dit ontwerp niet gewijzigd, dan verwerpen
we 't, al moet 't heele Kabinet er om koud.
Er komt dus courage in de Volksredactie.
En teleurstellingen maken haar onbarm
hartig voor 't heele Kabinet, 't Zal er aan
gelooven, als mr. Treub niet zwicht. De be
kende zweep van Troelstra wordt op Treub's
rug gelegd, op den laatste der Mohikanen.
En de ingedutte socialistische voerman
zal nog wel eens meer zijn zweep moeten
laten zwiepenwant dit extra parlemen
taire Kabinet is een tweede uitgave Heems
kerk, en daar heeft Het Volk op gebeukt.
Nu is de beurt aan mr. Cort.
Onvoorzichtig
Dr. van Andel. zendeling te Solo, krijgt
van de Locomotief, een Indisch blad, een
waarschuwing, publiekelijk, dat hij in zijn
omgeving na moet laten om in een maand
schrift propaganda te maken voor den
Christus der Schriften, 't Was zoo onvoor
zichtig. Zoo is 't liberalisme in al zijn deelen
en onderdeelen er altijd op uit om 't Woord
Gods te beknabbelen. Zoodra een flinke
zendeling in Indie, of een krachtige figuur
in 't moederland zijn gaven en talenten met
kloekheid en moed gebruikt in den dienst
zijus Gods, om zielen, verdoold en dwalend,
terug te brengen op 't goede pad des levens
en geloofs, is 't eerste woord, dat men uit
liberalen mond hoort: »0, man, wat doe
je hoe onvoorzishtig
En dan komen de bekoorlijke woordjes:
liefde, vrede, eendracht, vriendschaper ook
nog aan te pas! Maar owee! ais je den
vos doorziet, en ge gaat met uw propaganda
krachtig voort.
Dan is hij, de Liberaal, de allereerste,
die .liefde* in haat verandert; .vrede* in
ruzie; .eendracht* in tusschen-de-vingers-
knijpen, en »vriendschap« in tegenwerking.
Hotel fi&estauraEit
Gedempte Boerensteiger 63A, 63B
Direct nabij de Hoofdsteeg,
f 1.25, f 1.50 en f 1.75
Tel. No. 10595. Aanbevelend,
Op Flakkee hoorden we eens dit spreek
woord: Je kan met den duivel wel goeje
vrinden blijven, als je zijn zin maar doet.
't Is goed Hollands-verstaanbaar als de
scheepsroeper van een Engelsche vracht
boot. En waar!
Men kan met eiken liberaal de beste
vrinden blijven, maar dan moet je niet
onvoorzichtig* wezen. Maak wel propa
ganda voor je beginselen, maar wee3 als
fluweel zoo zachtals een moederhart zoo
teer; als een haas zoo schuchter. En stem
liefst één Rechts, en één Links.
O, die vogelaar, op vaBgen uit!
Hij heeft er op Flakkee ook al heel wat
in zijn strikken gekregen met dat onvoor
zichtig*. Maar 't Woord des Heeren spreekt
aldus: Wie Mij belijden zal voor de men-
scben, zal Ik belijden voor Mijn Vader, die
in de hemelen is.
't Was op een christelijke school, ergens
op een dorp tusschen Theems en Schelde
en de redacteur van 't Christelijk School
blad neemt het verhaal voor zijn rekening,
staat er dus voor in, dat het wezenlijk zoo
gebeurd is. Trcuwens het heeft voor wie
de kaart van 't land kent, niets onwaar
schijnlijks, al voegen we er direct bij, dat
het een uitzonderingsgeval geldt, dat steeds
meer zeldzaam wordt.
Het komt hierop neer.
Op die school moesten een stel lees
boekjes komen, 't Zij tot uitbreiding van
den bestaanden voorraad, 't zij ter vervan
ging van wat naar vorm en inhoud ver
ouderd was.
Meester spreekt daarover.
Op de Bestuursvergadering.
Stelt een bepaalde serie leesboekjes voor,
die hem geschikt lijken.
Wat doet ons bestuur, dat geheel of
grootendeels uit boeren bestaat?
Primo stellen ze de zaak uit. Wat
meer gebeurt en waarvoor men niet op
een dorp behoeft te zijndat kunstje ken
nen zelfs de gemeenteraden der grootste
steden wel.
Secundo zaten de bestuursleden niet stil,
maar ze gingen in dien tusschentijd eens
bij een .deskundige* in een naburige ge
meente onderzoeken of die voorgestelde
boekjes wel waarlijk te vertrouwen en aan
te bevelen waren.
De redactie van 't Christelijk Schoolblad
noemt dat, ietwat gepeperd, naïefstom en
verwijt het bestuur, dat de hoogheidswaan
het in de krop steekt.
Ik, voor mij, oordeel niet.
Dit ééne blijkt er uit, dat de verhouding
tusschen bestuur en hoofd daar ter plaatse
niet is, zooals die behoort. Is die verhou
ding goedzoodat er wederzijds vertrou
wen* heerscht, dan zal het bestuur hoog
stens de vraag overwegen, of dergelijke
uitgaven in een bepaald jaar op de reke
ning kunnen komen, maar zal het aan 't
hoofd overlaten te beoordeelen welke boekjes
voor de kinderen het meest geschikt zijn.
Doch 't kan ook anders zijn.
Het vertrouwen kan geschokt zijn, zoo
dat het eigenlijk beter zou zijn, als hoofd
en bestuur van elkander verlost waren.
Doch ieder weet, hoe dit maar niet zoo
makkelijk gaat. In zulk een geval zou een
buitengewone maatregel, als uitzondering,
verklaard en verdedigd kunnen worden.
Een bestuur bljft verantwoordelijk.
Voor den ganschen gang van 't school
leven ook voor de boeken, die er worden
gebruikt.
Als regel moet gelden, dat het bestuur
met 't volste vertrouwen het hoofd der
school zijn gang laat gaan. Maar is dat
vertrouwen eenmaal geschokt en heeft het
bestuur reden te vermoeden, dat het hoofd
de boeken niet geheel in den geest der
school kiezen zal, ja! dan i3 het jerplicht
zijn maatregelen te nemen. En dan doet
een plattelands-bestuur heel verstandig, met
te zeggen: Zelf hebben wij er zoo geen
verstand van; wij zullen een .deskundige*
laten oordeelen, dien we wel vertrouwen.
Nogeensik ken 't geval niet.
't Is voor 't eerst, dat ik er van hoorde
en 't kan natuurlijk ook zijn dat zoo'n
bestnur, hetwelk bestaat uit menschen van
gelijke beweging als wij allen en uit zon
daren van nature, .mot* heeft gehad met
z'n hoofd en 'm nu op deze niet bepaald
christelijke wijze eens wou .judassen,* wat
ik dan hoop, dat bedoeld .hoofd* met
mozaïsch geduld zal hebben gedragen,
't beste middel om de broeders van deze
dwaling huns wegs te genezen.
Doch dit alles en dat kan en moet
ieder getuigen, die geen vreemdeling is in
het Jeruzalem van ons christelijk school
wezen dit alles is hooge uitzondering
en regel is, dat het schoolbestuur eer te
weinig zich bemoeit met de paedagogische
dingen dan te veel.
Als het met de finantiën uitkomt en de
ouders zijn over 't algemeem met meester
en zijn onderwijs tevreden, dan zal in den
regel het bestuur met 't volste vertrouwen
de paedagogische inrichting der school aan
het .hoofd* overlaten, die hopen en
vertrouwen we niet als de autocraat
boven z'n personeel zal staan, maar van
overleg en samenspreking weten en houden
zal. Natuurlijk ontslaat dit de broeders
bestuurders niet van den plicht, om ook
uit eigen oogen te kijken. Getrouw school
bezoek en geregelde samensprekingen met
het onderwijzend personeel en, bv. op
souder-avonden,* met de vaders en moe
ders der leerlingen, zijn zeer geschikt om
dit doel te bereiken. En als ieder dan op
z'n eigen plaats blijft en zich bij z'n eigen
leest houdt, dan in negen van de tien ge
vallen, loopt alles goed.
'k Denk onwillekeurig aan 't geen 'n
kennis van me, hoofd van een school, eens
overkwam, verscheidene jaren geleden, nog
vóór de wet-Kuyper, toen het voor menige
school nog vaak tobben was.
't Zou schoolvergadering zijn en nu had
'n vriend op school 'n kaart van Palestina
hangen, die bepaald nog was uit een vóór
historisch tijdperk, zóo ouderwetsch vol
met namen en kriebeltjes en puntjes en
kleurtjes, dat zelfs de jongens op de eerste
bank er weinig van maken konden en 't
de achtersten groen en geel voor de oogen
werd.
Het .hoofd* wou daar graag een betere
voor hebben, zooals er juist een was uit
gekomen, die aan de hoogste kaarteischen
voldeed, maar nogal duur was. En waar
de rekeningen toch al hoog liepen, daar
durfde hij er die kaart maar niet zóo op
brengen.
Hij had echter 'n idee.
Op de jaarlijksche schoolvergadering kwa
men zoo'n 60 a 60 vrienden bijeen. Hij
hing de kaart tegen den muur en de voor
zitter zou er een hartig woordje over zeg
gen, wie weet of dan niet met 'n extra
collecte de kaart vervangen kon worden
buiten bezwaar van de schoolkas.
Ach! wat liep dat verkeerd.
De boeren luisterden goed toe, keken
die kaart es aan, begrepen er niets van.
De kaart was nog heel!
Er was geen scheurtje aan_o.'(jeen spat
of vlek was er op. Ze wf(V-;re'Vf^Mip yer-^
weerd. Nee, maar! die kaafl
tien jaar mee,
op kon staan,
nu ja! Waar
méér op stond u»u
hadden, nu! dat-rde u.
voudig maar Bil**-
Kort en got1*"
Voor iets, u
met plezier de y i in;,
goede, hééle 4 Zèe^ J ^3
dat ging niet!
't Is m'n vriend een goede leer geweest
en hij deed zulke dingen voortaan andere.
Ook in school moet men geen onbevoeg
den inroepen, om te oordeelen over dingen,
waar ze geen verstand van hebben.
En nu hoor ik het al
Het koor der .palstaanders*
Daarmee is immers, zeggen zij, de .vrije
school* geóórdeeld. In die school heefthet
bestuur ten slotte 't eindzeggenschap er
wat heeft dat nu voor verstand van 't
onderwijs! Hm! zuivere sofisterij is dat.
Ook wie nooit in opvoed- en onderwijs
kunde gestudeerd heeft, kan zeer goed over
de richting en de resultaten van 't onder
wijs oordeelen, mej; name als hij iemand
is, begaafd met een natuurlijk gezond ver
stand.
Zoo iets gebeurt duizendmaal!
't Volk weet best te zeggen, wie de
knapste smid is, de beste bakker, de kun-
digste huizenbouwer is. Het heeft zelfs z'n
oordeel over dokter of dominee en al is
dit weieens onbillijk, in den regel heeft die
volksmeening vele elementen van waarheid.
En dan is er ook dit.
't Bestuur, uit het volk zelf gekozen,
heeft hart voor z'n school. Voor den amb
tenaar, die controleert en toeziet, is zijn
werk meer een van buiten hem opgelegde
taak.
Maar, zal men zeggen, zulk een bestuur
moet ook oordeelen over de inrichting der
school en 't is op dat gebied immers zélf
leek.
Hm! alwéér sofisterij.
Neem nu eens de honderd leden der
Tweede Kamer, die een wet goedstemmen
moeten; neem de Koningin, die ze bekrach
tigen moet en uitvaardigen: neem de mi
nisters, die haar raad geven moeten
meent nu iemand waarlijk, dat deze allen
van al de duizenden bijzondere regelingen,
waaruit zulke wetten bestaan, als .des
kundigen* verstand hebben?
Och, kom! 't is fe gek!
Zij laten zich voorlichten en gebruiken
hun eigen oordeel, om de verschillende ad
viezen met elkander te vergelijken of op
innerlijke waarde te schatten.
En zóo volbrengen ze hun taak.
Als onze besturen het zóo ook doen,
dan vervullen ze hun taak, naar hun beste
weten.
Wat wél jammer is?
Dat we maar niet kunnen komen tot
een degelijk .schoolverband*, dat ons zoo
20 Cent per Regel.
De amnessie of verlies van het herinne
ringsvermogen is niets andprs dan bloedar
moede der hersenen. A'HeerP.Slti.;n bloed
armoede verkeeren H waal
de hersenen aanf v
van dat verlies vó,- ,r lil rv\
gen. Zoo kan het n
dag op een war Gi^.'Plnkt.~-/AP?nk
hun adres niet ^ïh ^jr
nen zij lange ejBF
geen papir^ -C VSo:
naam
men de
er opr".
den
1
n
fit?
h s
Jet.A;
g. V vie.e,
t—
c r B 1 verst.^nor^i'ere
5 1* fVV 'ip *7804 gf
"V* '..t,*** -• ■Mierik*''*ft x
GÖa, 1.i,
VoL.
i. -1
Hn
l'(i
iljl
*iie
ril
Cl
