28ste Jaargang N\ 1944,
Zaterdag 7 Februari 1914,
An tirevo lutionair
Orgaan
voor de Zuidliollaiidsclie en Zeeuwsclie Eilanden.
Derde Blad,
Advertentien.
J. Gr. Noordijk en J. van Dalen
IN HOC SIGNO VINCES
W. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
tlie stukken voor de Itedaefie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Ultsjever.
Da kiezerslijst van 1914.
Uit de Pers.
DRAISIÏIA-VANVALKEMBURQ'S'
••iLEVERTRy
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p, 50 Cent.
Buitenland bij vooraitbetaling f 4,50 per jaar."
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Infercouunt. Wo. 8.
Advertentien 10 Cent per regel en maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */8 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing,
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beelaan.
Advertentien worden ingewaoht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Hoewel er niet dadelijk verkiezingen
in 't zicht zijn, is het toch van over
wegend belang, dat de jaarlijksche zorg
voor de KiezerslijsCons blijft bezighou
den. Wie kiezer kan worden behoort
op de lijst gebracht; wie, om een of
andere reden, niet op de lijst behoort,
moet er worden afgevoerd.
We leiden dien jaarlijkschen arbeid
weer in door als naar gewoonte, de
vereischten af te drukken, die de wet
aan de kiezers stelt.
Letten we allereerst op de belasting -
kiezers.
Belastingkiezer is hij, die over het
laatste dienstjaar al zijn aanslagen in
de Rijksbelastingen heeft voldaan. Die
belastingen zijn Personeele belasting,
Grondbelasting, Vermogensbelasting en
Bedrijfsbelasting. Deze aanslagen be
hoeven niet te loopen over een vol
dienstjaarmen moet eenvoudig de
verschuldigde belasting op tijd hebben
betaald.
Belastingkiezers behoeven zich niet
aan te geven; zij worden ambtshalve
op de kiezerslijst gebracht.
Alleen zij, die mede-eigenaren zijn in
een onverdeelden boedel, waarvoor in
1912 grondbelasting is betaald, terwijl
hun aandeel in die belasting f 1 be
draagt, behooren zich tusschen 1 en 15
Februari aan te geven aan de secre
tarie, waar zij een formulier ontvangen,
dat vóór 15 Februari ingevuld en on
derteekend aan de secretarie moet wor
den ingeleverd, met het belastingsbiljet.
Wie verhuisde naar een andere ge
meente, en in een vorige belasting be
taalde, dient zich eveneens aan te ge
ven, met overlegging van het voldaan
geteekende belastingbiljet.
De rijwielbelasting telt niet mee.
Wie op 1 Februari zijn belasting
nog niet voldaan heeft, krijgt van den
ontvanger een waarschuwing thuis, een
gratis waarschuwing, waarin gezegd
wordt, üat, is de belasting op 1 Maart
niet voldaan, men niet op de kiezers
lijst komt.'
Alle overige kiezers, d.w.z. de huur-,
inkomen-, spaarbank- en examenkie
zers behooren zich aan te geven tus
schen 1 en 15 Februari ter secretarie.
Zij ontvangen een formulier, dat on
derteekend en ingevuld moet worden
ingeleverd aan het gemeentehuis.
Huurkiezer is hij, die op den 31sten
Januari sedert 1 Augustus van het
vorige jaar in een huis of een deel van
een huis heeft gewoond van de huur
waarde, voor iedere gemeente bepaald.
Men mag in dien tijd ook éénmaal ver
huisd zijnmits dan ieder der wonin
gen den huurprijs heeft, door de wet
vastgesteld.
Doch nu komt er nog iets bij.
Men kan ook kiezer worden, wan
neer het huis of het gedeelte van het
huis, dat men bewoont, niet den ge-
eischten huurprijs heeft, doch wanneer
men in zijn woonplaats grond in huur
heeft, en samen daarmee het voor de
gemeente geldende bedrag w rdt ver
kregen. Natuurlijk moet men dien grond
minstens van 1 Augustus van 't vori
ge jaar af in huur hebben.
De huurkiezer moet zich aangeven
Alleen wanneer hij in dezelfde woning
bleef, als het vorige jaar, en hij stond
reeds op de kiezerslijst, is aangifte niet
noodig
De bepalingen voor de huurkiezers
gelden ook voor schippers, zij moeten
alleen een vastgestelden tijd een schip in
eigendom of huur hebben gehad van 24
M3. inhoud, of 25.000 KG. laadvermo
gen.
Thans komen we aan de inkomsten-
of loonkiezers. Dat zijn zij, die van 1
Januari van het vorige jaar tot 31
Januari van het volgende, achtereen
volgens bij niet meer dan tivee perso
nen, ondernemingen, openbare of bij
zondere instellingen in dienstbetrekking
zijn geweest, en daar een loon hebben'
genoten, dat ook voor iedere gemeente
in de wet is vastgesteld.
Het loon, in vaste dienstbetrekking
door de vrouw genoten, kan worden
geteld bij dat van den manen even
zeer hot halve loon van minderjarige,
inwonende kinderen. Wanneer dit alles
bijeen het door de wet gestelde bedrag
haalt, kan de man kiezer worden.
Men behoeft niet meer het juiste be
drag van loon of inkomen op te geven
doch kan volstaan met de verklaring,
dat het loon het door de wet gevor
derde bedrag bereikt.
Als loon wordt ook gerekend het
pensioen of de lijfrente, door apenbare
instellingen verleend en ook dat, door
ondernemingen of bijzondere instellingen
uitbetaald. Natuurlijk blijft het bedrag
van het inkomen voor iedere gemeente
onveranderd.
Ongevallenrente wordt ook als loon
beschouwd.
Staat ook in een of ander bedrijf in
den regel het werk gedurende een ge
deelte van het jaar stil, dan wordt de
tijd, waarin niet gewerkt wordt, als
diensttijd beschouwd. Is men ten hoog
ste 2 maanden ziek, dan wordt toch
het loon gerekend ontvangen te zijn.
Ook de kost en de inwoning wordt
als loon gerekend, naar een daarvoor
bij de wet voor iedere gemeente vast
gesteld bedrag. Wie op Zon- en Chris
telijke feestdagen den kost echter niet
geniet, behoeft voor deze dagen niets
af te trekken. Hij wordt toch gerekend
volle kost en inwoning te genieten.
De bepalingen voor de inwonende
zoons zijn dezelfde gebleven.
Loonkiezers moeten zich ieder jaar
opnieuw aangeven tusschen 1 ken 15
Februari.
Zien we nu even naar de Spaarbank
en Orootboeklciezers
Wie op 1 Februari j.l. sedert een
jaar f 100 nominaal op het Grootboek
heeft staan of f 50 in de spaarbank,
zoo, dat het indertijd zijn eigendom is,
kan op grond daarvan aanspraak ma
ken op het kiezerschap.
Hij moet tusschen 1 en 15 Februari
zich op de secretarie aanmelden onder
overlegging van een bewijs van de
directie van het grootboek of het bestuur
der spaarbankdat hij inderdaad sedert
een jaar eigenaar is van de gevorderde
bedragen.
Het is niet meer noodig, dat men
een boekje hebbe van de rijkspostspaar
bank; andere spaarbanken, zooals die
van het Nut, tellen ook meedoch na
tuurlijk moeten de lichamen, waarvan
deze spaarbanken uitgaan, rechtsper
soonlijkheid hebben en zoo ze na 1 Mei
1900 zijn opgericht, moeten ze een
waarborgsom van f 25000 bij de Ned.
Bank hebben gedeponeerd.
Wie reeds Grootboek- of Spaarbank
kiezer is, behoeft zich niet opnieuw
aan te geven; daarvoor wordt ambts
halve gezorgd.
Blijven ten slotte de examenkiezers.
Welke examens geldig zijn, kunnen wij
niet uitvoerig opgevendie lijst beslaat
ruim een kolom van ons bladde wet
zegt, dat zij kiezers kunnen worden,
die „met goed gevolg hebben afgelegd
een examen, ingesteld door of krachtens
de wet of aangewezen bij algemeenen
maatregel van bestuur en in verband
staande met de benoembaarheid tot
eenig ambt, de vervulling van eenige
betrekking of de uitoefening van eenig
bedrijf of beroep.
Herinneren we tenslotte, dat in het
algemeen het kiesrecht aan bovenge
noemde categorieën van persoden wordt
toegekend, wanneer zij zijn mannelijke
ingezetenén des Rijks, tevens Neder
landers, die den leeftijd van 25 jaar
hebben bereikt.
Wie dit jaar op 15 Mei zijn 25ste
jaar bereikt en in de termen valt, kan
dus kiezer worden.
Ziedaar in het kort uiteengezet wat
de Kieswet eischt.
Dat alle onze kiesvereenigiogen nu
werk blijven maken van de nieuwe
kiezerslijst. De noodige formulieren zijn
op de gemeentehuizen verbrijgbaar.
Niemand verzuime zich aan te geven
natuurlijk zijn alle besturen van kies-
vereenigingen bereid de noodige inlich
tingen te verschaffen.
De >geheimzinnige telegrammen
Het was kort vóór de stembus.
't Gansche land was in geweldige be
roering geraakt, want ons volk moe»t van
het Christelijk kabinet, die landplaag wor
den verlost.
Amsterdam roerde hefiig.
Avond aan avond traden er de politieke
redenaars op en smeekten de schare, dat
zij Nederland toch zou terugtrekken van
den rand des afgronds, waarin het dreigde
weg te storten en dat ze toch vooral Links
stemmen zou
Tot redding van het Vaderland.
En tot redding van Indië
Op dat laatste werd vooral nadruk ge
legd door den heer Pleijte, kort geleden
uit Iodië in 't vaderland teruggekeerd, om
als een profeet der oudheid het zijn volk
toe te roepenOok Indië staat op den
rand van zijn ondergangRed het schoone
Insulinde.
Hij wond er geen doekjes om
De bezem moest in de mast
Met die gevaarlijke Knijper- en Iden-
burg - koers moest radicaal worden gebro
ken de kerstenings politiek zou Indië in
opstand breDgenmen liep daarginds als
op een vulkaan elk oogenblik kon de uit
barsting komen; ja, 's mans haren rezen
te berge, als hij aan de toekomst dacht
en met vreeze en beven had hij het schoone
Java verlaten, bijs'er-bang wat dikt worden
moest 1
Zóó zei het de heer Pleijte.
Veel uitvoeriger nog en in de meest
ontiuslende woorden.
De kranten zaten er bij.
Schreven dat alles op.
En nóg kan men 't in de bladen van
Juni na'ezen 't Roer moest óm de koers
Idenburg politiek moest geheel gebróken
't kon niet wachten, geen dag en
geen nacht
't Volk liet zich belezen.
Het gaf Links 'n meerderheid.
En de menschen keken al in de krant,
met welke boot of Idenburg naar 't va
derland terugkeeren zou!
De heer Pleijte werd minister.
Minister van Koloniën.
En 't liberale land herademde
Die zou nu onze Oost weieens schoon-
bezemen. Die zou de oude, beproefde, li
berale beginselen in Indië gaan toepassen.
Idenburg kon z'n matten wel oprollen.
Zoo meende het volk.
Die »christen-dweper« op den Indischen
troon moest wég, zoo werd het nog
ra de verkiezingen op hoogen toon b. v.
in de groene >Amsterdammer« geëischt
Doch er gebeurde niets.
Het liberale volk dacht, dat er nu een
flinke waakhond met scherpe bijtanden voor
»Kolon'ëD« zat en 't bleek een kwis
pelende poedel te zijn, die met iedereen
goede vrienden is en net zoo graag met
de Rechtschen als met de IJnkschen mee
draait
En Idenburg blijft in Indie.
Zal zijn tijd uitzitten.
Meer nog. De nieuwe minister vertelt
aan ieder, die 't weten wilWij vinden
't samen wel, Idenburg en ik geen
kwestie vanAlles is in orde 1
'i Liberale volk stond paf.
Men had slechts één uitlegging
>De minister zou van den beginne ai
aan paal en perk hebben gesteld aan de
herstemmingsneigingen van den heer
Idenburg en waarborgen hebben gevor
derd voor een beleid op Buitenzorg dat
minder dan ooit de kwestie van religie
op den voorgrond dringt.*
Of, in de volkstaal gezegd Idenbu g
had z'n jasje gekeerd
Zoo geloofden het velen, Links,
Neen, zei RechtsDat kan niet
Daarvoor weten we te goed, wat we
aan een man als Idenburg hebben.
En met name dr. Kwyper vroeg slag
op slag, dat de Minister eens klaren wijn
schenken zou en precies vertellen, wat er
tusschen hen tweeën was gebeurddat hij
met name eens over de brug zou komen
met de telegrammen, die hij en de Goe
vérneur generaal met elkander gewisseld
hadden.
Min. Pleijte deed dit niet.
Weigerde in de Tweede Kamer.
Weigerde in de Eerste Kamer.
Waarom ja waarom
Die telegrammen zijn geen particuliere
complimen jes, maar het zijn politieke strik
ken, waaruit ju st zou kunnen blijken, hoe
Minister en Gouverneur tegenover elkander
staan.
Mag 't volk dat niet weten
Toen kwam plotseling de Telegraaf
vertellen, wat er in die telegrammen had
gestaan.
Eerste telegram. De nieuwe minster
van Ko'onien roept, zonder voorwaarden
te stellen, de medewerking in van den
Gouverneur-generaal, ondanks enkele pun
ten van verschil tusschen hen.
Tweede telegram. De heer Idenburg
vraagt, of de minister zich stelt op het
Concentratie standpunt, in da» geval zru
hij de mogelijkheid van samenwerking in
nadere overweging moeten nemen.
Derde telegram Mn, Pleijte seint aan
den heer Idenburg, dat op zijn aanblijven
wordt prijs gesteld, ondanks verschil in
de algemeene politiek.
Da gansche pers schijnt deze telegram
men als juist te erkennen. Idenburg
is dus schitterend gerechtvaardigd En
de ConcentratieDie in Juni zoo huile
balkte over den Idenburg koers, die Indie
ten verderve voerde
Zij gaat met V spot naar bed.
Oize Courant.
geworpen en kan dus onze partij haar stem
in die Raad niet laten hooren.
En nu heeft de vrijzinnige meerderheid
op ouderwetsche manier besloten het geld
van de gansche burgerij te nemen en daar
mee den schouwburg te naasten en te ex-
ploiteeren.
Voor den godsdienst, geen cent.
Voor de »kunst« royaal
En wat voor >kunst« vaak
Ged. Staten waren wijzer en weigerden
hun gcedkeuring. Thans is de zaak in hoogste
beroep bij de Kroon laten we ho
pen dat deze van dezelfde meening zij.
Geld uit aller zak te nemen voor de par
ticuliere pretjes van sommigen
't Mag dan »liberaal« heeten, maar 't
is meer dan middeneeuwsch.
»Onze Courant.*
Zéér vrijzinnig.
Utrecht is braaf vrijzinnig.
Daar heeft men verleden zomer den laat
sten antirevolutionair uit den gemeenteraad
Een erkenning.
Wanneer onzerzijds beweerd wordt dat
een overtuigd socialist in zijn onderwijs on
mogelijk neutraal kan zijn, wordt dit altijd
door de socialistische pers op heilige wijze
ontkend.
Dat is niets dan lage laster, zoo heet
het dan, waarbij men geen ander doel heeft
dan de openbare school te benadeelen.
Maar nu is het merkwaardig dat een
partijgenoot en dan nog wel niet de eerste
de beste, maar een der vooraanstaande
mannen deze laster geheel voor zijn reke
ning neemt.
De heer Th. v. d. Waerden zet in het
Marx'stisch Weekblad het bijvoegsel van
Het Volk uiteen waarom hij aan de hui
dige openbare school de voorkeur geeft,
boven de kerkelijk bijzondere.
Het is hierom zoo zegt hij, omdat de
geest veler openbare onderwijzers is aan
gedaan door de groeiende arbeiders-be
weging.
ïZij, de openbare onderwijzers, geven
aan de volksschool ten karakter dat gaat
in de richting enzer w«ns»hen.<
Nietwaar dat is duidelijke taal.
Wat onzerzijds steeds is gezegd, wordt
hier zwart op wit erkend.
Trouwens voor een ieder die nadenkt is
het duidelijk dat'het niet anders kan.
Het is voor een overtuigd socialist, wiens
geheele levensbeschouwing door den geest
van het socialisme doortrokken is, onmo
gelijk in de school en bij het onderwijs
zijn socialistische jasje uit te trekken.
Wij zijn dankbaar dat dit nu althans rui
terlijk erkend wordt,
Ons vo'k moet weten wat het aan de
openbare school en de roode onderwijzers
heeft. (Vrije Westfries)
Verkrijgbaar te: Sommelsdyk bij P. Kastelein
Middelharnis bfj A. Waterman; Dirkeland bij A.
van Oostenbrngge Oz.; Melissant bij A. van d.
Spaan TzNieuwe Tonge bij A. van Eesteren Bz.
Oude Tonge bij Q. F. van Peer en Wed. A. E.
Lambert Ooltgensplaa.' bij J. L. de Vos; Ouddorp
bij K. Grinwis; Stad aan 't Haringvliet bij Wed.
Braber Pz. 631
Het goedkoopste adres voor Uwe
BETON- en CEMENTWERKLN
DRINK- en VOEDERBAKKEN.
BUIZEN, PALEN, HEININGEN enz.
(EINDSTUKKEN groote voorraad.)
6895 - IS BIJ
DIRKSLAND. Vraagt prfjsopgaaf
