Zaterdag 7 Februari 1914
Antirevolutionair
28st8 Jaargang N". 1944.
Orgaan
voor lie SguMfiollaiiilsclBe en aSeenwseli© Eilanden,
I
- IN HOC SIGNO VINCES
leclames Mededeelingen enz.
W. BOEKHOVEN.
ilotel ftestaurant
R. C. F. i A. LEE-Moonen.
Naar betere lijden.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p, 50 Ceat.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
SOMMELSD1JK.
AdverteatiSn 10 cent per regel en maal, Reclames 10 per regal.
Boekaankondiging 5 Sant per regel ea 4/a maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Osnt per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentie!! worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stukken voor de Uledactie bestemd, Ad vertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden ani® den Uitgever
De Commissie van 'pacificatie.
Dat woord is niet van onsmr. Bor-
gesius, de voorzitter der Tweede Ka
mer gebruikte 't op 30 Jan.jl. Nude
Commissie van pacificatie erwas, mocht
in de Kamer over den Schoolstrijd
geen debat gevoerd worden. Alleszins
begrijpelijk. Maar als men deze Com
missie eene Commissie van Pacificatie
noemt, wordt 't ons toch wat groen
en geel voor de oogen. Pacificatie wil
tggen: bevrediging. En bevrediging
ronderstelt een er zich bij neer
leggen er vrede mee nemen met wat
de Commissie beoogt.
Maar zonder ook maar vooruit te
willen en te kunnen loopen op wat
de Commissie voorstellen zal, staat
nu toch al vast, dat 't Hocger On
derwijs uitgeschakeld is, en dat ele
ment in de onderwijswefgeviug des
Lands is niet van de minste betee-
kenis. Integendeel: de maar 4 Uni
versiteiten in Nederland (afgedacht
van de Gemeentelijke Universiteit te
Amsterdam; de Technische Hooge-
school te Delft en de Handelshooge-
school te Rotterdam) oefenen een zeer
machtigen invloed uit op 't Neder-
landsche Volksleven, omdat de predi
kanten en dokters en rechters daar
hun opleiding ontvangen en wie kan
Cp invloed dier menschen in de maat-
chappij onderschatten.
Daarom: pacificatie 't kon
maar toch in geen geval nog op 't
Hooger Onderwijsgebied.
En zal 't op 't Lager Onderwijs
ook wel zoo'n vaart loopen met dien
vrede.
Een wettelijke pacificatie is moge
lijk; is eenmaal een nieuw wetsont
werp aanvaard, dan moeten we ons
aan (|*3 wet onderwerpen; maar dat
is no^ geen pacificatie in den kring
der belanghebbende ouders en school
besturen. Die zullen nooit tevreden
kunnen zijn, dan met een volkomen
gelijkstelling bij Rijk en Gemeente èn
voor 't Bewaarschoolonderwijs èn voor
het Lager Onderwijs in al zijn ver
takkingen.
Pacificatie is een mooi woord.
Maar 't is om gelijkheid en niet om
bevrediging te doen.
Komt er gelijkheid, dan is't vrede,
tenminste op finantieel gebied, maar
dan gaat de strijd om de opvoedkun
dige beginselen in nog veel ernstiger
mate dan nu, pas ontbranden. Dan
wordt de finantieele strijd omgezet in
een beginselstrijd. Dan gaat 't om 't
Kind.
Ambachtsscholen.
De heer Gerritson maakte in de
Kamer een opmerking, die door den
heer Bos bestreden werd. Hij zei:
Het vakonderwijs mist ten eenen-
male het logische, praktische verband
met de werkplaats, met den arbeid
in de vrije maatschappij.
Op bijeenkomsten, waar de kwes
tie van het vakonderwijs behandeld
wordt, hoort men menigmaal de
klacht, dat de resultaten van 't am-
bachts- en vakonderwijs zoo nega
tief niet veel zijn.
Maar dr. Bos beschouwde ons in
ziens de zaak beter, toen hij opmerkte,
dat een ambachtsschool slechts een
voorbereidingsschool is, maar dat de
jongens daarna nog wel degelijk van
onderen af aan moeten beginnen met
't leeren van de praktische uitoefening
van het vak in de praktijk zelf en
daar nog zeer veel heeft te leeren.
We gaan met Gerritson niet mee;
ook niet met dr. Bos. We meenen,
dat de jongelui van de ambachtsschool
niet meer van onderen af aan behoe
ven te beginnen. Inlichtingen en er
varing hebben 't ons duidelijk gemaakt,
dat de ambachtsjongens maar één jaar
hoogstens goed uit de oogen behoeven,
fe kijken, als ze in de praktijk geko
men zijn en dat ze dan met flinke
sprongen vooruitgaan; dan komt slag
op slag de theorie der Ambachtsschool,
(der drie leerjaren); hun praktijk te
hulp en ze kunnen best der mannetje
staan.
Er is na de Ambachtsschooljaren
nog noodig een aanpassen van de the
orie aan de'praktijk, maar heeft een
flinke jongen de knepen der praktijk
vast, dan staat hij boven een gewonen
leerjongen.
Natuurlijk moeten Directeur en leer
aren in hun omgeving bij smids, tim
merlui en ververs goed uitkijkenwant
daar is ook buiten de school voor hen
iets te leeren noem't: dorpspraktijk;
maar met zoo'n praktijk dient, als
praktische onderwijzers, wel degelijk
gerekend.
Directeur en leeraren kunnen en
mogen zich van de »dorpspraktijk«
niet los gevoelen. Gauw en goedkoop,
zooals 't op een dorp gevraagd wordt,
is ook een levenseisch.
Kiezerslijsten en Staten.
Meene nu niemand, dat alleen van
Rechts flink gewerkt wordt voor den
kiezerskweekmaar Links zit ook niet
stil. Ze zijn weinig bang voor den
Kamerzetel. En mr. Patijn en de heer
Roodhuyzen zitten goed vast. Schou
wenDuiveland levert voor mr. Patijn
een rijk overschot; Voorne en Putten
idem voor Roodhuyzen. Maar de kie
zerskweek staat dan ook veel meer
in verband met de Statenverkiezingen
en de Raadsverkiezingen, althans wat
Flakkee betreft.
Want op de Statenzetels loeren de
Linkschen. De heeren Vegtel en War-
naer moeten er uit Trouwens, als de
eene valt, valt ook de andere; de
stemmencijfers wijzen een te gering
verschil aan, dan dat de een zou val
len en de andere gekozen. Valt er
een, dan beiden. En daarom is't voor
ons district zoo'n dringende behoefte,
dat men er uithaalt, wat er inzit
ook met 't oog op sterfgevallen. Onze
Statenleden zijn menschen en dus kan
een plotselinge verkiezing voor de deur
staan. Daarom't geweer bij den voet.
En al ons politieke doen moet als
spil hebben, waarom alles draait
handhaving van de Statenzetels en dus
ook van de beteekenis der Eerste
Kamer, die met 't aantal Statenzetels
van Zuid-H. zoo nauw in verband
staat.
Daaromeen saluut aan de broe
ders, die nu reeds flink in de weer
zijn.
Melissant.
Een der dorpen, waar onze partij
met lust en genot naar keek, was Me
lissant. Als de stemmingscijfers op
verkiezingsdagen binnenkwamen, rilde
't Liberalisme als Ouddorp en Melis
sant werden bekend gemaakt. Die wa
ren de doodssteek, die zetten 't mes
op de liberale keel en da a dropen ze
at, als de hond, met den staart tus-
„HET GOUDEN HERT",
Gedempte Boerensteller 63A, 63ü
Botterdam.
DINERS 60 cent en hooger.
LOGIES MET ONTBIJT
f 1.25, f 1.50 en f 1.75
Tel. No. 10595. Aanbevelend,
Het door ieder aanbevolen adres.
schen de pootenwant met die twee
zoo overwegende cijfers was 't Libe
ralisme genekt bij de stembus. Moe
deloos ging 'tdan naar huis; 'twas
verloren.
Maar is er nog hope, dat de toekomst
zoo blijven zal, waar er aireede inzin
king is te bespeuren en te Melissant
geen eenheid zich openbaart zooals,
die weleer zich zoo hartelijk open
baarde
Helaas, helaasin Melissant is niet
meer die eensgezindheid, die voor elk
partijverband zoo dringend noodzake
lijk is. Is er hope op herstel Zullen
de pogingen daartoe falen of gelukken.
Vrinden! treedt elkaar met vertrou
wen tegemoet en dat kan zoo gemak
kelijk, omdat verbintenis met ieder,
die 't Antir. program onderschrijft, ge -
willig gaan kan. Dat en dal alleen
öt ge het program onderschrijft; öf
ge dat program (niet z'n toelichting,
niet elke verklaring erover) aanvaardt
en daarop samenwerken wiltdat en
dat alleen beslist.
En is dat in Mei. niet mogelijk?
Strijd van buiten is niet erg; maar
strijd van binnen is ontzettend en
verwoestend.
OP 1)EN UITKIJK.
20 Cent per regel.
UITGEVER
TelefooM Iitercoiia, Mo. 2.
«te m
Direct nabij de Hoofdsteeg,
't Stond in 'n Indisch dagblad.
En 'k wil het eerst met mijn woorden
navertellen, om daarna stil te staan bij de
vraag, of er ook voor ons nog iets uit te
leeren valt.
Iemand vertelt daar, dat op zekeren dag
een Javaan, uit de volksklasse, 'n oud,
krom gewerkt manneken, zich bij hem aan
meldde ten behoeve van zijn kleinzoon,
dien hij tegelijk had meegebracht.
Hij vroeg als een gunst, dat de Hol-
landsche »toewan«, die 't verhaal mede
deelt, den knaap in zijn dienst nemen wou.
Loon behoefde niet te worden uitgekeerd,
daar de oude man de diensten rijk beloond
zou achten, als de heer maar zoo goed
wilde zijn met den knaap Hollandsch te
spreken.
Dat was een goedkoop knechtje!
Want voor »kost en inwoning» van Ja-
vaansche bedienden, behoeven de heeren
en mevrouwen niet zooveel geld uit te
trekken. Al zijn de toestanden er aan het
veranderen, de »bruintjes« hebben nog niet
zooveel noten op hun zang als vaak de
»booien« bij ons.
Er blijkt ook uit, hoe onder de Javaan
sche bevolking de kennis van de Ho'land-
sche taal steeds meer op prijs wordt ge
steld en hoe ook de eenvoudige gaat be
grijpen, dat kennis van die taal vaak de
voornaamste sleutel is, om vooruit te komen.
Maar we gaan verder,
Er volgde een gesprek tusschen den
Hollandschen heer en zijn Javaacscheo be
zoeker.
In den loop van dat gesprek vroeg de
heer o.a., of de Javaan de tegenwoordige
jeugd niet rijk bevoorrecht achtte boven
die van voorheen, met name omdat de
JR egeering zooveel deed voor het onderwijs
De Javaan schudde het hoofd.
Hij meende dus van néén.
Terwijl toch zijn verlangen, om zijn
kleinzoon de Hollandsche taal eigen te ma
ken, zou doen vermoeden, dat hij met zulk
onderwijs zeer ingenomen moest zijn.
Het prikkelde den »toewan.«
Hij drong nader aan.
Waarop de man eerbiedig verzocht, dat
mijnheer vooral niet boos zou wo:dcn.
Toen hij te dezen opz chte volkomen
was gerustgesteld, veroorloofde hij zich de
vrijheid, om den mensch bij een weeg
schaal te vergelijken. De ééne schaal, zeide
hij, is het hoofd, de andere het hart. En
zie nu brengt het onderwijs, dat het gou
vernement wel zoo goed is te geven, wél
gewicht in de schaal van het hoofd, maar
niet in die van het hart.
Totzcover het verhaal van den eenvou-
digcn Javaan, zooals het werd opgenomen
in het »Soer, Hbl.»
't Ging hem, als de Syr er.
Die een pijl afschoot inszijn eenvoudig
heid en tóch koning Achab doodelijk trof,
juist op het punt, waar hij kwetsbaar was.
En wat hij al voelde in zijn Javaansche
samenleving, dat geldt temeer in onze
hoogbeschaafde Europeesche maa'schappij.
Het is aliiji door een der grootste grie
ven geweest, d.e wij hadden tegen het
openbaar onderwijs, dat het schier alles
gaf aan het verstandmaar het hart zoo
troosteloos ledig liet.
»Kenois is macht,zei men.
En om de macht ging hef.
Dus werd er een stelsel van examens in
elkaar gezet, waar men van ijst.
Wie wat worden wil in ons goede va-
deiland trouwens het is daar buiten al
net zoo wie met name wat worden wil
in de sfeer van den Staat, die moet op de
examenpijnbank, daar helpt niets aan. Daar
wordt dan zijn kennis gemeten en gewogen,
nagemeten en afgepast en alleeD als hij 't be
hoorlijke kwantum bezit, wordt hij gerekend
den Staat van de laagste tot de hoogste
spoiten op den ambtelijken ladder te kun
nen dienen.
Zelfs gaat men daarbij zoo heerlijk in-
konsekwent te werk
Wie, om maar iets te noemen, wat wor
den wil bij de Post, iets dat boven het
gewone bestellersbaantje uitgaat, móét exa
men deen ien boven peil blijkeD. Mair als
er aan 't hoofd van de gansche Posterij
iemand geplaatst moet worden, dan mag dit
best zijn een nog nooit-geëxamineerd per
soon. En boven dien bovensten postman dan
een minister worden aangestelt, die almee
nooit eeDig examen heefi gedaan 1
Nu wil ik billijk blijven.
Examens moeten er zijn en als ze maar
wat meer praktisch ingericht worden, zoodat
de candidaat niet alleen op >kennen«, maar
vooral ook op bekwaamheid, vaardigheid en
vlugheid gewogen wordt, dan doen ze veel
nut.
Maar desondanks blijft waar wat die Ja
vaan in z'n eenvoudigheid zei.
In onze maatschappij gaat het veelal zoo
Geld gaat boven alles, daarna komen kennis
en wetenschap en heel achter in de rij staan
de gaven des harten.
Zie't in onze mondaine kringen en
daar niet-alleen
Men moet een vrouw hebben. Eerste
vraag: Wat brengt ze ten huwelijk mee?
De vraag beteekent al.
Zonder dat het »Wat« nader omschreven
wordt, weet ieder hoe er geld mee wordt
bedoeld. Op hoeveel schat men haar Hoe
hoog taxeert men ze? Dat zijn zooal de
vragen, die gesteld worden.
De tweede vraag, die heel wat hooger
staat, is dan vaak, hoe het met de ontwik
keling der aanstaande huisvrouw gesteltis.
Ze moet een opleiding» hebben genoten,
waardoor ze kan meepraten over de dingen
ook die in de wetenschappelijke wereld aan
de orde van den dag zijn.
En naar de deugden des harten wordt
vaak in de laatste plaats gevraagd.
Men verbaast zich weieens, dat roman
schrijvers, die het leven in onze groote
wereld teekenen, altijd en altijd weer met
ongelukkige huwelijken voor den dag komen
en men vraagt, of ze dat doen om interes
sant te schijnen en den lezer te prikkelen.
Soms wel't kan best zijn
Maar ook kan men gerust aannemen, dat
zij teekenen, wat zij als regel zien.
Het hart spreekt zoo zelden mee. Stel
eens, dat in onze hoogere kringen de man,
die het doen kon, een vrouw zoekende,
ging informeeren naar de waarde van haar
hart, in plaats van naar haar beurs of
verstand men zou hem dra als de wondere
chinees, die niet weet wat er in de wereld
te koop is, nawijzen en misschien de vrouw
beklagen, die hem het ja-woord gaf
En niet ia die kringen alleen
Want de gaven des harten ze
»rendeeren< zoo weinig. Ze staan zoo laag
genoteerd in de prijslijst op de Beurs der
menschenmaatschappij. Men kan er dood
arm mee blijven. Geld brengt rente op.
Kennis kweekt kapitaal, als et wat verstandig
mee gewerkt wordt. Maar de deugden des
harten
Hoe kan ik me soms verheugen, dat
onze christelijke levensbeschouwing tegen
wicht biedt bij die algemeene »ge!d»-aan-
bidding en skennisc-verheerlijking. Niet, dat
ik geld of kennis, het hoofd of de beurs
minachten zou, dat zij verre en
een verstandig lezer, die een weinig weet,
wat er in den mensch is, zou het toch niet
gelooven Als ik tien pop eerlijk verdienen
kao, laat ik het niet en als ik mijn verkre
gen »kennis«, op welk gebied ook, produc
tief kan maken, laat ik het evenmin en wie
het wel laat is een luiaard, die gescheurde
kleederen dragen zal.
Een ziek jong meisje bracht hare dagen in lij
den door en kon alzoo geen enkele levensvreugde
smaken. Haar verdriet werd verdubbeld door het
feit dat zij had beproefd te genezen, door de
voorschriften in acht te nemen die haar waren
aangeduid. Zij had alles beproefd zonder dat zich
eenige verbetering had voorgedaan. Zij zag hare
vriendinnetjes van den zelfden leeftijd gezond
en gelukkig en zjj smeekte met alle macht om
het weldadige middel dat haar haar plaats tus
schen de begunstigden van het leven zou doen
hernemen.
Dat weldadige middel heeft zich op een goeden
dag aan de arme zieke aangeboden in den wel
bekenden maar te dikwijls vergeten vorm der
„Pink Pillen voor Bleeke Menschen", het on
overtroffen middel der verzwakten, der uitgeput-
ten. Men heeft deze pillen aan de zieke aange
raden, die zich na weinige dagen geheel veran
derd gevoelde.
Weinig tijd daar a schreef zij:
„Ik kan niet anders dan met grooten lof spre
ken over de Pink Pillen. Voor ik uwe pillen
gebruikt had, sleepte ik een ellendig leven voort
ten gevolge van mijn toestand van bloedarmoede
en bleekzucht, en zeer dikwijls ben ik tot wan
hoop «vervallen. Duizelingen, hartzwakte, hoofd
pijnen, schele hoofdpijn, dat waren mijne kwalen
van iederen dag, zonder te spreken van mijn
groote zwakte en mijn volkomen gebrek aan eet
lust. Van af den dag dat ik nwe Pink Pillen
genomen [heb, is mijn toestand verbeterd. Mijne
ongemakken zijn minder dikwijls en minder
heftig geworden en zijn eindelijk volkomen ver
dwenen". Mej. Betta Imholz Bruggen.
De behandeling der Pink Pillen is gemakke
lijk, daar zij bestaat uit het nemen van 2 of 3
pillen per dag. fflj kost weinig, daar de werking
der pillen snel is en de verbetering zich spoedig
doet gevoelen.
Denkt eens dat gij voor een voorwerp dat dik
wijls nutteloos is heel wat belangrijker sommen
besteedt, en dat de kleine uitgave voor een doosje
Pink Pillen u de gezondheid kan weergeven,
dat onschatbare goed, dat, wanneer men het ver
loren heeft, maakt dat men alles verloren heeft.
Verkrijgbaar a f 1,75 per doos en f 9 per zes
doozen, aan het Generaal Depot der Pink Piller
Daoostakade 15, Amsterdam. Voor Goedereedb
en Overflakkee de Fa. DIJKEMA DOORNBOS
te Sommelsdjjk, en in alle goede apotheken en
drogisterijen.
