Woensdag 3 December 1913
28sle Jaargang N°. 1925.
voor de Zuidliollandsche en Zeeuwsche Eilanden.
Antirevo lutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
W. BOEKHOVEN.
Mooie Stelsels.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
SOMMELSD1JK.
Telefoon Iatercoam. So.
Advertentiën L0 eent per regel en l/s maal. Reolames SO per regel.
Boekaankondiging S Cent per regel en y(maal.
Bienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groots letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
&!8e stekken voor «ie Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te «enden aan den Uitgever
Bogaers was één der dichters uit
de 40er en 60er jaren, der vorige eeuw
en behalve veel rijmelarij, zijn er onder
zijn poëtische producten wel lezens
waardige. Vele typeeren den tijd,
waarin hij leefdeVerdraagzaamheid;
afkeer van 't dogmatische liefde voor
alles en nog wat enz. enz. maar hij
sloeg wel eens den spijker op den kop;
en als hij zijn dichtader eens open
maakte om de tegenstelling van Chris
tendom en Stelsels te bezingen, kon
hij aardig uit den hoek komen. Zoo
dat met ons vorig artikel over
'Christelijk Standpunt tamelijk over
eenstemt. Hij dichtte dan in 1862
Ook in onze dagen geldt nog pre
cies '1 zelfde. Allerlei ideeën worden
op de markt des levens aangeboden,
met veel bombarie en schijn van waar-
rheid; met een liefde en zeggenskracht,
betere diDgen waardig. En de pre
diking van al dat schijnschoonde
aanprijzing van al dat opschietende
gedachtengewas lokt nog waarlijk vele
misleiden. Maar omdat er in alle leu
gen een kern van waarheid is; ja, de
leugen allang vernietigd zou zijn, als
de waarheid ze niet sin stand hield:
daarom vindt alle schijnschoon nog
aanhangers totdat het binden, mesten
en water geven des boers niet meer
baat, Het stelsel vergaat en zijn zon
gaat niet meer over hem op. Zijn
belijders en aanhangers verminderen;
zien hun dwalingen in en zoeken al
weer naar iets anders, dat hart en
hoofd kan vervullen.
Zoo is 'tmet menschelijke Stelsels.
De Genestet dichtte ervan:
Maar zoo is 't nu met 't Christen om
niet! Dat stelsel heeft de eeuwen ver
duurd. En in de gansche beschaafde
wereld is dat stelsel in alle rangen
en standen, onder alle volken, in pa
leizen en hutten, op akkers en in mij
nen, op zeeën en vaste landen bekend
en geacht. Dat Christendom is onuit
roeibaar.
Wel heeft 'taan pogingen nooit
ontbroken, om dat gewas des hemels
te verbranden en te vertreden, om die
plant door hemelschen regen gedrenkt,
te kneuzen: maar alle poging is totaal
mislukt. Scheen het ln de Catacom
ben der eerste Christenen voor eeu
wig in die onderaardsche gangen van
Rome op- en van de wereld afgeslo
ten: één Constantijn was maar noodig
t01 If- Were'dakker te hervormen,
toen hij 't In hoe signo Vinces las aan
den hemeltrans: dat bekende In dit
teeken zult gij overwinnen. En dat
ktuis wod, won al meer; overwon de
WeA n }0^ °P rïen huidigen dag.
Allerlei stelsels over allerlei weten
schap; hypothesen en proefballons van
den denkenden geest: ze zijn vergaan;
maar t Christendom staat nog, als
een rots, in 'tbarnen van 'twereld-
gedruisch.
En dat zal zoo blijven totdat de
wereld vernieuwd is, wanneer op de
Nieuwe Aarde geen ander Stelsel meer
kan en zal worden uitgedacht en aan
geprezen.
Ja, dwaas is de sterveling, die bij
stelsels zweert, maar toch dit is de
eere en kroon van elk man van Rechts,
dat hij zweert bij 't Christendom, dat
in zijn wezen en grondbeginsel bevat
de welvaart van de individuen en der
volken; hun geestelijke en stoffelijke
welvaart; hun geluk voor leven en
sterveD; hun kracht om verliezen te
dragen en overwinningen, om voort
te gaan onder de zinspreuk van Mar-
nix van St. Aldegonde. geldend voor
eiken oprechten belijder: Repos ail-
leurs; d.i. De Rust elders.
Stelsels
De oude wijsbegeerte der klassieke
wereld ging in sceptisisme en mysti
cisme onder; in twijfelzucht en mis
leidende gevoeligheden, terwijl de
scholen der groote meesters zich split
sen.
Wie weet nog wat van een Pytha
goras, een Plat", een Aristoteles; van
Stoïcijnen en Eleatenvan Socrates,
Epikurus; die over deugd en ondeugd,
over leer en leven hun licht heboen
laten schijnen
Maar 't Christendom, geboren uit
't Jodendom en jonger dan de Griek-
sche en Romeinsche stelsels: 't staat
nog en waar Plato's naam slechts on
der de geleerden bekend is, wordt
Christus en 't Christendom na 20
eeuwen nog geloofd en geëerd; bestre
den! natuurlijk. Dat ook. Maar die
strijd is zelfs voorwaarde voor zijn
bestaan; gevolg van zijn bestaan en
kenmerk van zijn deeg gehalte
Stelsels! Er is maar een stelsel,
dat voor den mensch bevattelijk is en
rotsvast vertrouwen verdient. Dat is
t' Christendom.
Deze Griek was een knappe kerel,
die als werktuigkundige een en ander
in de natuur ontdekte, dat nu nog
beteekenis heeft. Maar steeds vonden
wij aardig, wat omtrent hem gezegd
wordt n.l. deze verklaring, dat hij de
aarde wel uit haar voegen kon lichten,
als hij maar een steun-en stanipunt
had voor zijn hefboom.
Doch zoo hopeloos als hij ervoor
stond met de aarde, zoo hopeloos staat
elke Antirevolutionair erbij om de har
ten der menschen om te zettenen
dat zou moeten, om oqs Eiland weer
terug te voeren tot de oude politieke
gesteldheid, toen een Antirev. Kamer
lid voor 't district Zierikzee zijn intree
deed in de Tweede Kamertoen de
Statenleden van Links hun zetels niet
konden handhaven.
De Antirev. partij op ons Eiland,
als overal, gaat dood als 't hart zich
van God losmaakt, als 't geloof gaat
kwijnen en als de Christus niet meer
die eervolle plaats in 't binnenste in
neemt, als dit behoorde te zijn.
De Antirev. partij is zonder ernstige
Christusbelijdenis ten doode gedoemd.
Maar nu kan alleen door 't Evangelie,
door 't Woord Gods die betuiging
gefundeerd wordendie betuiging
»Gij zijt de Zone Gods«. Door 't Evan
gelie in de gezinnenin de School en
in de Kerk.
Die drie instituten Gezin School
en Kerk moeten elkaar de hand reiken.
En verslapt de een of de ander der
drie, dan lijdt de A. R. partij schade.
Maar werken die drie ook samen, dan
is er nog op Flakkee een toekomst
voor de A. R. partij.
Zien we die toekomst lichten? Wach
ter, wat is er van den nacht P De
morgen is gekomen en 't is nog nacht
Totdat de Kerken weer met de Christ.
Scholen hand in hand gaan en 't Gezin
den zegen inademt van Kerk en School
beide.
ïll era buiten de Hamer
Buitenland.
ENGELAND.
BELGIË.
DUITSCHLAND.
ITALIË.
RUSLAND.
DE BALKANSTATEN.
hitgkyeb
Ebd boer in 't veldwerk vrij ervaren
Had op zijn grond een boompje staan,
Waar eender vrucht van viel te garen
Maar thans ('t droef gevolg der jaren)
Vertoonde slechts verdroogde blaan.
Het had zijn tijd gehad. Geen ieven
Deed 'tsap meer door de cellen zweven
De takken hingen dor ter neer.
Toch was de boer nog In de weer
Met binden, mesten, water geven,
Maar wat hij aanbracht, hoe hij goot
Het hont hergroende niet't was dood.
Wierd hem gezegd, dan werd hij rood
Van grimmigheid en schold hij vinnig.
Eens sprak ik met zijn buur er van.
„Hü is, zei deze, een goede man",
.Maar op dat ééne punt krankzinnig".
Zou menig stelsel goede vrinden I
Zijn beeld niet in dat boompje vinden.
„Straks komt «r een die 't weg redeneert"
Archimedes.
Amice t
De debatten over Indie loopen ten einde.
De rechterzijde mag tevreden zijD.
Slechts één zaak blijft te betreuren nl.
de zaak van het openbaar maken van de
gewisselde telegrammen tusschen den nieu
wen Minister van Koloniën en den Gou
verneur-Generaal Idcnburg.
Doch de Minister blijft bij zijn opinie.
Er is niets aan te doen. Het zal wel blij
ken dat de heer Idenburg uit de werken
gerechtvaardigd wordt, zoodat het leugen
achtige op andere wijze in het licht treedt,
dan wij hadden gehoopt.
Natuurlijk kwamen van het beginsel-debat
nog enkele dingen ter sprake, doch waar
van ik overtuigd ben, dat ze u niet erg
interesseerden.
Van meer belang acht ik op het oogen-
blik de Memorie van Antwoord van den
Minister van Binnenlandsche Zaken. Ge
weet dat in het voorloopig verslag allerlei
vragen zijn gedaan, als rechtstreeks in
verband staande met de verkiezingen.
Het debat dat te wachten staat, belooft
interessant te worden. Ik durf wel voor
spellen dat het voor de Rechterzijde tot
op zekere hoogte zal medevallen, terwijl
het de Linkerzijde moet tegenvallen.
Waar voorzeker het eerst ons oog op
vallen moet, is het antwoord dat gegeven
wordt op de vraag of bijzondere maat
regelen getroffen zullen worden om Rome
te weer.-taan. Ge zult u nog wel herinne
ren dat het »o moeder die papen» van Oost
tot West en Zuid tot Noord werd gehoord.
Wat een schik hadden de papenhaters, toen
zij hun hart dezen zomer eens konden
Inchten! Het eind van Rome scheen bijna
gekomen, wanneer het Christelijk Kabinet
verdween. Lettende op het leven dat ge
maakt werd, was het niet denkbeeldig dat
bange Roomschen in stilte de koffers ge
pakt hadden, om over de grenzen te gaan,
zoodra de liberalen de meerderheid kregen.
Welnu, ze hebben de meerderheid, doch...
wie de koffers gepakt had, kon ze weer
uitpakken. De Roomschen kunnen rustig
zijn. De Minister verklaart in de Memorie
van Antwoord dat geen enkele uitzonde
ringsmaatregel zal worden ingediend om
de vrijheid en den vooruitgang der Roomsch-
Katholieken te stuiten.
Maar er was meer gevraagd. De Herv.
kerk verkeerde in groot perikel, Alle mach
ten schenen samen te spannen om deze
kerk te ondermijnen. Vooral personen als
de heer Drion weende tranen over den
smaad dien men de Herv. kerk aandeed.
Zelfs Joden stonden in de bres om de
Herv. kerk te beschermen. Menige onnoozele
Hervormde is er ingeloopen, en heeft met
bange vrees vervuld het pleit opgenomen
tegen hen die zich de belijdenis van den
Christus niet schaamden. Het heil zou van
de liberalen komen.
Nu is de Minister gevraagd of hij eene
speciale bescherming van de Herv. kerk
zou bevorderen.
'tAntwoord is beslist ontkennend. Och,
we wisten het wel. Maar 't is goed dat het
leugenachtige van die leuzen goed duidelijk
worden gezegd.
Eén zaak doet mij echter pijn. Hoevele
jaren hebben de eenvoudigen in het land
hunne offers gebracht voor de bijzondere
school. In plaats nu eindelijk eens recht
te doen, komt men weer aandragen met
eene commissie om de zaak te onderzoeken,
op welke wijze eene bevredigende oplossing
gevonden kan worden. Eerlijk gezegd, enap
ik het niet, hoe men met zoo iets durft
komen't Maakt op mij den indruk van
tergen van de eenvoudigen in het land.
Men kent toch onze wensohen. Jaren aan
één hebben wij onze wenschen te kennen
gegeven. In plaats aan onze wenschen
tegemoet te komen, doet men of men deze
niet kent. Voorloopig zal er niet van komen.
De Minister wil in dezen geen principieel
debat. Ik wil het wel gelooven. 't Is de
meest gemakkelijke wijze om er af te
komen.
Of nu de grondwetsherziening inzake
kiesrecht van zoo groot belang is? Ik zal
het niet zeggen. Een ding weet ik, dat het
gewoonlijk veel moeite kost om de lui op
de kiezerslijst te krijgen. Daarna moeten
velen op den dag der verkiezing worden
opgewekt om naar de stembus te gaan.
Offers worden er niet voor gevraagd. Een
socialistisch ei dat door de liberalen zal
worden uitgebroed. Toch is het niet on
mogelijk, nu men ons geen recht wil doen
in zake de kwestie van het onderwijs, dat
de Rechterzijde het ei uit het liberale nest
haalt. Indien de Rechterzijde de hulp ont
houdt, komt men niet, waar men zegt te
willen komen.
De Minister zal het later wel gevoelen.
Ik moet u op nog één belangrijk stuk uit
de Memorie van Antwoord wijzen. Ge weet
dat het anti-tariefwet-comité duizenden
heeft geofferd om de Tariefwet-Kolkman
te bestrijden.
Alles zou zoo duur worden. Men zou,
lettende op de gevoerde actie, een zeer
besliste houding van den Minister verwacht
hebben. Maar in dezen wordt ge zeer
teleurgesteld, 't Is meer in negatieven dan
in positieven vorm waarin de Minister zich
uitdrukt, zoodat het in geenendeele uitge
sloten is, dat ook dit Kabinet met een
soort Tariefwet komt. Voorloopig wil men
het geld halen uit de successierechten.
We zullen in dezen nog grappen beleven,
't Ministerie plaatst zich op een zeer ge
makkelijk standpunt, 't Maakt zich een
voudig los van de stembusactie, 't Is een
extra-parlementair Kabinet. Het kan alle
kanten uitzeilen. Alleen de liberale vlag
waait in den top. Men schaamt zich de
persoonlijke belijdenis niet. Dat eert de
mannen. Met personen van wie ge niet weet
of ge vleesch of visch in de kuip hebt,
het niet te werken. Men moet weten w»t
men aan elkander heeft. De positie welke
het Kabinet inneemt, is mij echter nog niet
in allen deele duidelijk. Alles zal hoop ik
meer duidelijk worden, wanneer de debatten
zijn b«goiinen. Dan praat ik wel eens weer
met u. Hetgeen het meest belangrijk voor
u was, heb ik bij deze gelegenheid aange
stipt.
Ontvang als naar gewoonte mijne groete,
t. t.
MARNIX.
Een nieuwe Engelsche dreadnought.
Woensdagmiddag is te Devonport de
nieuwe Engelsche dreadnought «Warspiie»
te water gelaten. Het is het tweede schip
der Koningin-Elisabeth-klasse. Het wijkt
in verschillende opzichten van de voor
eenige maanden van stapel geloopen dread
nought //Queen Elesabeth// aanmerkelijk
af. Het nieuwe schip heeft een water-
verplaatsing van 27.790 ton, is 165 meter
lang en 28 meter breed. De machines
ontwikkelen met 75.000 paardekrachten,
een snelheid van 28 mijlen per uur. Het
is uitgerust met acht 15 e.M. kanonnen
en is het grootste en zwaarste schip der
Engelsche marine en waarschijnlijk van alle
oorlogsvloten.
Het werk in de mynen te Senghenydd hervat.
Woensdag is in de steenkolenmijn te
Senghenydd, waar zes wekeD geleden de
ontzettende catastrofe plaats had, het werk
hervat. In het geheel zijn 410 lijken ge
vonden, zoodat er zich nog 25 in de mijn
moeten bevinden,
De industrie in het land van Luik.
In eenige steenkolenmijnen in den om
trek van Luik heeft men aangekondigd,
dat, te beginnen met den lsten December
a.s., de loonen met 5°/0 zullen verminderd
worden, terwijl andere maatschappijen,
wegens opeenhooping van voorraad, binnen
kort denzelfden maatregel schijnen te zul
len nemen.
Eenige directies van ijzerfabrieken hebben
zich uit gebrek aan orders genoopt gezien
een, soms twee dagen per week het werk
stop te zetten.
De 400e tocht van de Viktoria Luise"
Het bestuurbare luchtschip //Viktori
Luise// heeft Woensdag zijn 400ste tocht
volbracht. Des» morgens negen uur vertrok
het, feestelijk versierd, onder commando
van dr. Lempertz uit de loods te Frank
furt naar Darmstadt.
Het luchtschip heeft de meest goedge
slaagde en een aantal zeer merkwaardige
tochten volbracht. Het werd in 1911/1912
te Friedrichshafen gebouwd en ondernam
den 16en Februari 1912 zijn eersten proef
tocht. Den 23 Juni 1912 had het zijn
lOOsten, den 21sten October zijn 200sten,
den 30en Juli 1913 zijn 300sten en thans
zijn 400sten tocht volbracht. Een van
zijn merkwaardigste reizen was die van
den 18en Juni 1911van uit Dusseldorf
voer het over Nederland en de Noordzee
naar Hamburg. Op deze 400 reizen heeft
het schip in 852 uren 8551 personen
vervoerd en 47,364 K.M. afgelegd. Aan
waterstof werd 402,756 kub. Meter ver
bruikt, benevens 84,323 K.G. benzine en
8782 Kg. olie,
Het ongeval van de San Giorgio",
Over de oorzaak van het ongeval met
de //San Giorgio// ontvangt de //Secolo»
uit Messina een nieuwe en klaarblijkelijk
juiste lezing. Volgens dit bericht was de
herstelling van het Italiaansche oorlogs
schip na zijn eerste stranding bij Napels,
niet op de goede wijze uitgevoerd. Des
tijds was door technici reeds verklaard,
dat het schip hoogstens eenige maanden
zeewaardig zou blijven. Gedurende de reis
door de zeestraat van Messina had de com
mandant plotseling zuikej ernstige bescha
digingen van den scheepsbodem ontdekt,
dar hij, om het schip voor ondergang te
behoeden, het op 't strand liet loopen.
De voorzitter der Russische Doema.
Rodrianko werd met 272 tegen 70
stemmen tot voorzitter van de Doema
herkozen. De uitslag der stemming werd
door het centrum en de oppositie met
langdurige bijvalsbetuigingen begroet.
De opening van het Roemeensche
parlement.
De koning opende de parlementaire
zitting. In zijn Troonrede bracht hij hulde
aan het leger, dat, de Donau overtrekkend,
Roemenië in staat stellende om de Balkan-
staten de vrede, die zoozeer door geheel
Europa begeerd werd, op te dringen en
de grenzen des rijks uitbreidde tot aan
gene zijde van den Dobroudja,
De internationale betrekkingen van Roe
menië aldus vervolgde de koning
zijn uitstekend. Het verdrag van Boekarest
bevestigde de vriendschappelijke en buiten
gewoon nauwe betrekkingen tusschen Roe
menië en de staten aan gene zijde van den
Donau. Het is thans onze plicht, om er
steeds voor te waken, dat de vrede ge
handhaafd blijve. Wij kunnen de toekomst
met veel vertrouwen tegemoet zien en
zullen al onze krachten concentreeren, om
onze aanwinst te behouden.
Vervolgens constateert de koning, dat
de epidemie, die een gevolg van den oorlog
was, met sacces bestreden is,
