voor de Zuidlkollandsclie en Xeeuwsclie Skilanden. Woensdag 24 September 1913. Antirevolutionair 28sle Jaargang JN\ 1905. Orgaan IN HOC SIGNO VINCES Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag. Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. 50 Cent. Buitenland b(j vooruitbetaling f 4,50 per jaar. ifzonderlijke nummers 5 Cent. W. BOEKHOVEN. SOMMELSD1JK. ïeleiooa IetereoHM. No. 9. j Advertentiën 1.0 cent per regel en */t naai. Beolaaes SO per regel. Boekaankondiging 5 Cent per regel en V» aaal« Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing. Qrooto letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan I Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur. Alle stukke» voor «Se Redactis bestemd, Advertentie» em verdere Administratie fr»rae© toe te Kenden aan den Uitsrever Voorzitter der Tweede Kamer. Artikel 6 van het Reglement der Tweede Kamer luidt aldus: Na de beslissing over het toelaten der nieuwbenoemde leden of de bepaling van een dag overeenkom stig art. 5 gaat de Tweede Kamer, zoodra meer dan 50 toegelaten leden tegenwoordig zijn over tot het ma ken eener opgave van 3 leden, aan den Koning aan te bieden om daar uit één te benoemen tot Voorzitter voor het tijdperk der zitting. Wan neer geen nieuwe leden toe te laten zijn, geschiedt het makendier opgave dadelijk in de eerste vergadering na de opening. En in art. 8 wordt zijn taak om schreven nl. De plichten des Voorzitters be staan voornamelijk in het leiden van de werkzaamheden der Kamer in het handhaven der orde bij de beraadslagingin het nauwgezet in acht nemen en doen naleven van het reglement van ordein het verleenen van het woordin het stellen der door de Kamer te be slissen vraagpunten in het aan kondigen van de uitkomst der stemmingen en het uitvoeren der besluiten, door de Kamer genomen. Reeds uit dit achtste artikel volgt, dat een Voorzitter een voorzichtig, geduldig en tactisch optredend man moet zijn; een leider van 100 man, waarvan er maar één tegelijk kan en mag spreken, maar welke spreker soms een heele Kamer op haar hoofd kan zetten. Aan den Voorzitter dan het inzicht om den spreker te be toornen en de Kamer rustig te houden. Maar dat kan hij alweer niet, indien hij het punt van beraadslaging zelf niet terdeeg onder den knie heeft, zoodat hij, hoorende den spreker, on middellijk kan ingrijpen ais deze op zettelijk aan het afdwalen en tijdver morsen is of opzettelijk zijn onderwerp doorspekt met persoonlijkheden, die zelfs den schijn van hoon en beleedi- ging kunnen aannemen. Een Voorzitter moet dus niet alleen geduldig, voorzichtig, tactisch zijn, maar ook .een kenner-door en door van de wetsontwerpen. Hij moet ook parlementaire ervaring opgedaan hebben om te sruiken waar het haas« ligt. Om uit uitdrukkingen van de Voorzitters der verschillende politieke clubs reeds een besluit te formeeren, dat ten nadeele of ten voordeele van stemmingen vallen kandat een Kabinet in moeite kan brengendat de wet in gevaar kan brengen enz. Een Voorzitter moet streng recht vaardig zijn en toch mild in de toe passing van het Reglement. In één woordVan een Voorzitter hangt in veel opzichten het slagen van een wetsontwerp af. Door de stemming is nu uitgemaakt, dat de opgave aan de Koningin be staan zou uit mr. Borgesius, mr. Troelstra en mr. Van Nispen tot Sevenaer.Derhalve is de eerstgenoemde de Voorzitter. De tweede de Vice- Voorzitter en de derde de Onder- Vice-Voorzitter. Zeer waarschijnlijk (vroeger kwam 't nog al eens vaak voor) zal mr. Troelstra de avond- en nachtvergaderingen presideerente meer omdat mr. Borgesius al in de 70 is en zijn gezondheid wankel. Ver schillend is 't oordeel over den nieuwen Voorzitter; maar onverdeeld gunstig ia 'tniet. Zijn eigenaardigheden zijn voor rustige zittiDgen niet altijd een waarborg. Een andere vraag is echter meer van belang nl. hoe mr. Troelstra het met zijn eigen cornuiten zal op knappen. Duys is een lastige baas. Ter Laan saai en vervelend. Ilugen- holz meestal scherp. Zal de onder- Voorzitter ze een toom kunnen aan leggen tegen veel- en langsprekend- heid. Laten we afwachten. Troelstra is i elk geval een oude rot en een slimmerd met een fijnen politieken neus. Wel een rooie neus, (goed be doeld maar toch fijn door zijn groote kennis en rijke levenservaring. "J* Van de baan. Het nieuwe Kabinet heeft wegge- knikkerd lu. de circulaire van 1008; 2o. de Tariefwet; 3o. het debietrecht op tabak. De circulaire was een aan schrijving van het Kabinet Heems kerk tot de Rijksscholen om de onder wijzeressen te waarschuwen, dat, als ze huwden, zij haar postje kwijt raak ten. Wat de twee andere ontwerpen waren is bekend. De Tariefwet was nog de heuglijke nagedachtenis van 't Kabinet Kuyper; het ontwerp Harte; wat uitgebreid en in verband gebracht met de laatste producten der industrie. Het debietrecht was een snuifje door 't Kabinet de Meester den arbeiders aangebodenhet dure pijpje tabak. Van deze intrekking valt ons de circulaire het meest tegen. Eerstens om het feit zelf, aangezien het ook onze overtuiging is, dat de gehuwde onderwijzeres niet in school behoort; maar ook anderzijds omdat in liberale kringen gelijke gedachte leeft. Niet of de Concentratie heeft haar afkeur over die circulaire duidelijk uitge sproken in haar manifest, toen ze schreef»Zelfs wil men door een algemeen wettelijk voorschrift de vrouw-ambtenaar, die in 't huwelijk treedt, straften met ontzetting uit haar betrekking in rijksdienst of bij het onderwijs.« Maar toch hebben we ook liberale stemmen vernomen, die de »straf« voor zoo'n gehuwde onder wijzeres niet te zwaar vonden; juist ook op dezen grond, dat ze na haar huwelijk voor haar kinderen zich ge heel moet overgeven, wat ze in be trekking zijnde, niet doen kan. Wel hebben vele concentratiemannen en ook de socialisten bij de bespreking van dat onderwerp er alles en nog wat als met de haren bijgesleept, als: vermindering van salaris voor 't gezin; aanleiding tot Nieuw-Malthusiaansche praktijken, abortus provocatus; ken nis der vrouw en toewijding, die alleen beslissen mag; souvereiniteit in eigen kring; waar de Overheid moet af blijven enz. enz. maar onaangevochten bleef toch de hoofdgedachte, de moe der behoort in 't gezin en niet op de school, niet op 't kantoor. Toch twij felen we er geen oogenblik aan, of deze ingetrokken circulaire komt weer op 't appèl bij een nieuwe regeeriDg öt door hoogere traktementen om den man blijft de vrouw toch uit betrek king. De goede gedachte om de ge huwde vrouw in huis te houden, zal zich baan breken door heel de maat schappij. We betreuren de intrekking van de Tariefwet op verschillende gron den, die we nu niet nader behoeven uit te stippelen, Maar een der hoofd redenen is deze, dat voor ons de Ta riefwet een uitstekend middel was om de zwakke industrieën te steuneu om de belasting met kleine portien tegelijk met een 10 millioen te ver- hoogen; om de loonen te verhoogen en een hooger welstand in 't leven te roepen, eerst in de industrie, daarna op 't platte land. Wat het debietrecht betreft, het was een belasting i.iddel, dat te weinig opbracht om er veel drukte over te maken. Maar de arbeider was toch het slachtoffer geworden, zonder dat er ook maar éénig klein voordeel tegenover stond. Kouwe drukte tegen Idenburg. Ieder lezer van de N. R. Ct. her innert zich wellicht nog het nommer van 21 Juni jl. vlak voor de verkie zingen met 't opschrift»Een gevaar lijk bestuurder« en onderteekend door 't Kamerlid Marchanten eindigend met deze zinnen Dit overtreft alles wat dusverre is vertoond. De grondwettelijke be voegde macht van het Ned. bestuur gaat deze Gouv.-Generaal uitoefe nen te samen met een Kerkelijk bestuur. Hij beperkt zijn eigen macht, door die te deelen met een Kerkbestuur. Hij maakt zijn vrijheid van bewegen van dat Kerkbestuur afhankelijk. Hij is door zijn geloofs ijver zoo verblind, dat hij niet in ziet, hoe hij bezig is het fundament van het Nederlandsch gezag te ondergraven. Laat men toch inzien, dat het onverantwoordelijk is, dezen dweper op die plaats langer te hand haven. Wat snorkende praatWie wat bang uitgevallen is, zou roepenDaar lag Idenburg, dood als een pier. Met de eerstvolgende mail gaat zijn af treden en doodsverklaring mee. Eidoch't Was vóór de verkiezing een hetze een opstokerijeen zieltjes- winnerij van 'tlaagste soort; en na tuurlijk zonder gevolg. Precies ais met de Sarekat-Islam- beweging. Idenburg was een woel water; een onruststoker; een onver draagzaam regeerder en al de woe lingen van die vereudging waren zijn schuld. De uitbarstingen hier endaar waren door hem. Maar 'tis alweer gansch anders gebleken. Precies als met de Indische partij van Dou-wes Dekker. Idenburg was de lafaard, die die partij niet wou er kennen. Vrijheid van politieke mee ningen smoorde hij en de Indische partij mocht niet eens vrijelijk ademen in onze Oost. Dat was de schuld van dien dw, p r. dien doleerenden Gou verneur. t Is weer precies anders uit gekomen. leder die een beetje verstand heeft, ju cht Idenburg's optreden èn tegen de Sarekat Islam èn tegen de Indische partij, oproermaakster als deze was, van harte toe. Zelfs de In dische bladen, die eerst tegen Idenburg waren, erkennen nu het uitstekend inzicht dat hij in die twee bewegin gen en vereenigingen had. 't Was allemaal kouwe drukte èn van Marchant èn van zijn andere tegenstanders, die op niets uitliep en uitloopen zal. Want Idenburg is nog niet weg. En we zullen over een jaar eens verder praten. Zeer waarschijn lijk zal zijn aftreden, als de jaren om zijn, ook door de concentratie met pijnlijke gewaarwordingen worden vernomen. Want de overtuiging zetelt overalIdenburg is een voorzichtig en kranig bestuurder. En die heeft men in Indië thans vooral hard noodig, Een drijvige Gouverneur steekt er de heele boel in vlam. De grootste voor zichtigheid en het meest tactisch en doorgedacht optreden is in Indië dubbel noodzakelijk. En zoo'n man is Idenburg. In eis huilen de Kamer. Land- en Tuinbouw. UÏTGEVEB Amice 1 De politieke molen kan weer malen. Het graan ligt in het pothuis gereed. Het meel kan niet beter zijn dan de kwaliteit van het graan. Ge hadt mogen verwachten dat het graan van heel andere, en betere kwa liteit zou zijn, dan hetgeen het Ministerie Heemskerk aanbood. Wanneer ge echter de vraag stelt, of het graan beantwoordt aan de beloften bij de stembus gedaan, dan durf ik u eerlijk bekennen, dat het door smokkelhandel verkregen is, zoodat de verbruikers en gebruikers meermalen zullen klagen over de slechte kwaliteit, 'tls geen binnenlandsch graan. Geloof me dat de verkooper slechte zaken zal maken. Ik wil u daartoe eerst wijzen op de militaire pa ragraaf in de troonrede. Ge weet dat de liberalen beslist de over winning hebben behaald met de hulp der socialisten. Geen spreekbeurt werd gehouden of de dure militaire uitgaven werden breed uitgemeten. Ieder wil goedkoop leven. Vooral wanneer het zaken betreft, welke niet direct noodig zijn, althans wanneer het gevoel spreekt. Spreekt echter het verstand, dan rekent iemand anders. Zoo gaat het met militaire uitgaven. De verstandeloozen roe pen vrede, vrede en geen gevaar c. De verstandigen wekken elkander op een oog in het zeil te houden en te waken. Hoe was het verleden van de linkerzijde Ieder sprak het onomwonden uit, dat het er treurig uitzag. Min. Colijn heeft de koe bij de horens gevat, en de zaken in het goede spoor gebracht. Tot ergernis natuurlijk van de socialisten. Zelfs op het socialistisch congres maakte mr. Troelstra gebruik van min, Colijn. En hoe is het nu gesteld? Wat zal het Ministerie antwoorden, wan neer het daarover wordt aangevallen, nu het in plaats te beantwoorden aan den roep der politieke schommelingen, de historische lijn van min. Colijn volgt? Op dit punt kan ik niet anders concludeeren als „de straf op de onoprechtheid kan niet uitblij ven.Het bedrog zal zich wreken. Wanneer het denkend-deel-der-natie verstandig han delt, vindt het geen steun bij debewusten en eigen partijgenooten. In dezen behoeft de rechterzijde het Ministerie niet te bestrij den. Wij kunnen het aan hen overlaten die de linkerzijde de zege hebben bezorgd. Ik kom op een tweede punt. De onderwijskwestie zal een struikelblok worden. In de eerste plaats om hetgeen er niet in staat en in de tweede plaats om hetgeen er wel in staat. De Ossendorpers zullen in deze dagen de wenkbrauwen fronsen. Van salarisverbete ring geen syllabe. Van beschermen der openbare school geen woord, 't Resultaat zal zijn, dat de hosannahroepers van harte uitzien naar het einde. Wat het bijzonder onderwijs betreft, kunnen de mannen der rechterzijde met het geladen geweer op wacht staan. Wanneer de troonrede spreekt van >en de voorwaar den welke daaraan verbonden moeten wor den c zie ik daarin een adder onder het gras. Ge weet dat aan de linkerzijde voor waarden genoemd worden, welke gelijk staan met het verdwijnen van het vrije onderwijs. Rechter- en linkerzijde zullen, vrees ik, niet tevreden zijn. Een zwak punt dat wel eens kon leiden tot amputatie. Ik kom op de kwestie van Invaliditeits wet. Ge weet, men sprak zelfs van intrek ken der wet Talma, n.l. van de linkerzijde. De troonrede spreekt slechts van wetsont werpen tot vereenvoudiging van deze wet en de Radenwet. Weer iets waarover de politieke slimmelingen vreemd van zullen opzien, lettende op het verleden. Vraagt ge thans over het finantieel vraagstuk mijn gedachte? Wat zal ik u zeggen. In de eerste plaats bevat het stuk de uitspraak van zuinig beheer, doch in de tweede plaats, zullen de belastingbil jetten de ontevredenheid zeer doen toene men. Ge kunt er op rekenen dat er geen verlichting, wel van verzwaring gesproken zal worden. De belastingen zullen allereerst stijgen en dan .let maar op, zal een tariefwet volgen. Zoo worden de kiezers van twee kanten geschoren. Enfin, we heb ben niet anders verdiend, omdat we niet gestreden en geijverd hebben voor het christelijk Ministerie. Weet ge wie vreemd zullen opzien De Chineezen. Eerst hebben ze gelden bijeen gebracht om meer naar hartelust te kunnen dansen, thans zullen ze een slagschip kun nen betalen. Ik juich dit idee van heeler harte toe. Maar ge moet in dezen vragen, welke gedachten de Chineezen (en daar onder reken ik natuurlijk de liberalen in Indie) koesterden. De heeren wilden daar »vrij« zijn. Van geestelijke banden wilden zij niet weten, welnu natuurlijke banden worden aangelegd om hen zoo noodig te temmen. Ze kunnen zich troosten met de gedachten, dat ze voor de goede zaak wat moeten overhebben. En dan komt het mooie nog. Tot nu toe dulden zij de christenen niet. Maar de troonrede spreekt van» en opwek kende tot verdraagzaamheid op het gebied van den godsdienst en onderlinge waar deering der rassen». Ik kan me toch niet voorstellen dat de liberalen onder verdraag- zaamheid*. thans nog het oude begrip be doelen n.l. knevel de christenen naar harte lust. Liberaliseer allen zoo dat allen »libe- raal» verdraagzaam zijnToch bekruipt me de vrees wel eens dat ik het niet goed zie, en dat onder verdraagzaamheid de giftige tyrannieke plant wordt bedoeld. We zullen echter de kalmte bewaren. Wanneer het Ministerie een Douwes Dekker de han den boven het hoofd houdt en een Idenburg vervolgt, kon de dood wel eens zeer, zeer spoedig volgen. Alles te zamen genomen zie ik in deze troonrede geen kloppen» op de verkiezing. Het Min. Cort v. d. Linden is gelijk een patient die aan de tering lijdt. Allerlei plannen maakt zoo'n patient. Mor gen zal hij dit, overmorgen dat, terwijl hij niet ziet dat ieder uur een uur nader bij den dood is. Zulk een patient is dubbel medelijden waard. Ieder ziet het einde na deren, terwijl de patient waant te herstel len. Ik ben er van overtuigd dat menigeen het rouwgewaad reeds heeft besteld, om te dienen op den dag der begrafenis. Al vallen alle planLen In duigen, de pa tient doet alsof het hem niet deert. Andere plannen vormt hij zich. Ook deze worden niet verwerkelijkt. Ik behoef het u niet te zeggen, dat het Ministerie Cort v. d Linden met de dood in de schoenen loopt. Het beantwoordt niet aan de verkiezingen. Nie mand kan in deze plannen zijn bevrediging vinden. Laat het daarom maar gaan. Wij kunnen op ons dooie» gemak de zaken gadeslaan. Onverwacht komt het doodsbe richt niet, wanneer het komt. En als het gestorven is, zullen eigen familieleden zeg gen gelukkig». Het was toch een sukkel partij, en wijnl. de liberalen, moesten ge regeld tegen ons gemoed in spreken. Een gemakkelijk werk is het een teringlijder te hooren spreken. 't Is hard wanneer men met zoo iemand moet verkeeren, terwijl de gedachte in de ziel leeft, »och arme, ik moet uw woorden het eene oor laten ingaan en het andere weer uit.» Eerlijk te zijn tegenover een teringlijder is o zoo moeielijk. Ik zal daarom de libe ralen bewonderen, wanneer zij zich eerlijk betoonen tegenover het zwakke familielid. Ontvang mijne hartelijke groete, t.t. MARNIX. Chili b(j Granen in den herfst. Meer en meer wordt een kunstmestbemes- ting bij onze granen toegepast, vele land bouwers zijn er reeds, die hun graan in uitsluitend kunstmest verbouwen. Dit heeft echter tengevolge gehad, dat de bemesting, althans in den beginne, in den herfst, onvolledig plaats heeft en eers^

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1913 | | pagina 1