Advertentiën. H. H. LANDBOUWERS 1 A. BAART - DIRESLAOT, Reclames Mededoelingen enz. Genezen door de Pink Pillen. GasMM MfflELIARMS-SOMMELSDIJL W. KOOLE, Ouddorp. W. TERHOEVE, Oude Tonge. L. BREEMAN, Ooltgensplaat. 20 Cent per regel. Een zieke betuigt hare groote tevredenheid. rmrrmnrm imiiiiiiwi Land- en Tuinbouw. Overdreven vrees. Buitenland. ENGELAND. BELGIË. ITALIË. DE BALKAN. AMERIKA. Ingezonden. EEN STUK GESCHIEDENIS. Gemengd Nieuws. Stook in vulkachels cokes met au- thraciet gemengd. 6851 Parelcokes met turf, sloffen, of kachelkolen is een goede brandstol. Dezelfde prijzen bij I. PEEMAN, Middelharnis en Sommelsdijk. Hierin vond de Prins aanleiding, om het geheele schoone spel van don Jan als een zeepbel te vernietigen. Trouwens, ieder mocht zich afvragen, waarom don Jan zich met de weinige macht, hem voor de ondertee- kening gelaten, liet tevreden stellen. Nu kon men wel bevroeden, dat hij 't niet eerlijk meende, doch 't bewijs ontbrak. Don Jan moest eerst tot woordbreuk overgaan. Voor de rechtbank van het recht zijn da den, geen vermoedens, een bewijs. Die da den te voorschijn te roepen, ziedaar Willems hooge staatsmanskunst. Want hachelijk stond het nu met de zaak der gewetens vrijheid. Immers, door de onderteekening van don Jan was alle voorwendsel tot verzet tegen hem ontnomen en kon hij de 15 gewesten oproepen ten strijde tegen Holland en Zeeland, die evenmin als Willem de Pacificatie geteekend hadden Natuurlijk moést dit gekeerd. Het kwam er nu maar op aan, om don Jan van de 15 gewesten los te maken, tot vijand te verklaren. Reeds voor de onderteekening van don Jan had hij gepoogd dit te beletten door de Eerste Unie van Brussel tot stand te brengen. Want de schoone beloften van den nog niet mistrouwden don Jan hadden de Roomschen min of meer losgemaakt van de Pacificatie. Om dien nu uitdrukkelijk te verzekeren, dat hij geen doel had om straks in de 15 gewesten het Roomsche geloofte bestrijden, als de Spaansche troepen weg waren, liet Willem die Unie sluiten, waarbij beloofd werd, dat de Roomsche godsdienst gehandhaafd zou worden. Dit laatste kon dus geschieden zonder don Jan. Niettegen staande deze voor hem ontmoedigende hou ding der Katholieken teekende de landvoogd. Willems opzet gelukte: men bleef bijeen. Doch nu moest don Jan ontmaskerd worden. De onderschepte brieven deden goeden dienst. Willem toonde de fouten in den landvoogd aan, het mistrouwen tegen hem wies. Hij werd bespot en uitgelachen. Welnu, waar hij dan in Brussel zelfs niet meer veilig was, zou hij zich met geweld een verblijf verschaffenhij nam het slot té Namen in. Hiermede schond hij de Pa cificatie, daarom was het Willem te doen. Niet om 't gevolg, maar om de oorzaak. In een oogwenk organiseerde zich 't verzet tegen hem. Vele steden gingen naar Willem over. De Algemeene Staten kwamen bijeen en traden met don Jan in onderhandeling. Met hunne zware eiscken nam de landvoogd genoegen. Zoo zou den Prins weer zijn doel ontgaan. Juist verscheen hij ter ver gadering, toen alles op het punt scheen geschikt te worden. De Prins toonde aan, dat het gedrag van don Jan aanleiding gaf om de pas aangenomen voorstellen te her zien en nogmaals te verzwaren. Nu was 't geduld van den getergde uit. De Spaansche troepen begonnen den krijg, die uitkomst scheen in dit gescharrel. Don Jan zag in dezen diplomatieben doolhof geen uitweg. Wat taaie volharding, wat doorzicht was noodig voor den Prins, om dezen uitslag te verkrijgen. Door zijn beleid zijn de 15 gewesten niet in den strik geloopen, om tegen Holland en Zeeland op te trekken. Geen wonder, dat don Jan aan Pilips schreef: »hij is de stuurman, die het schip naar zijn welgevallen leidt.* Weer bleek Willems staatsmanswijsheid, toen men een nieuwe landvoogd wilde aan stellen. Evenwel niet in de plaats van Fi- lips' halfbroeder. De voorname edelen, waaronder vooral de Belgische, vonden het zeer mooi om ook vooraan in de rij der vrijheidskrijgers te staan, doch hun talent liet dit niet toe. En onder den steeds in invloed toenemenden Oranje te staan, huns gelijke, ging ook niet. Dan maar een vreem deling opgezocht, wien te dienen een eer was. Matthias, de 20-jarige broeder des Duitschen keizers, nam de hem opgedragen landvoogdij gaarne aan. Hij zou Willems taak overnemen en Spanjaarden en don Jan verdrijven. De Prins kwam dus onder hem te staan, wat natuurlijk een slag in zijn aangezicht was. Maar God gaf hem beleid, om dien hoon te verdragen. De jonge Matthias, onbekend met de Neder- landsche toestanden, moest noodwendig raad vragen bij den natuurlijken leider van den opstand, zoodat de Prins de besluiten klaar maakte en Matthias ze onderteekende. De Prins bleef leider. Intusschen zette de Algemeene Staten don Jan af. Nu was elke verzoening tus- schen Katholieken en den laatste afge sneden. Eenige dagen daarna werd de Tweede Unie van Brussel gesloten, waarbij de aanhangers der twee godsdiensten be loofden, elkaar wederkeerig te zullen ver dragen. En zoo liep heel die gevaarlijke geschie denis met don Jan goed af, dank zij 's Prinsen beleid. »In deze zaak heeft de Prins zooveel doorzicht, beleid, volharding ten toon ge spreid, dat dit zijn diplomatiek duel (twee gevecht) met don Jan alleen hem reeds stempelt tot een staatsman van den eer sten rang.* (Van Rijsens). Nimmer week hij af van de lijn: ge trouw aan den Koning, wij denken er niet aan om ons van hem af te scheiden, maar hij late ons de vrijheid om God naar ons geweten te dienen. meer een rijtuig voorhanden. Ook geen auto. Alles is weg. Intusschen nadert het uur, dat de raout zal aanvangen. Wat zullen do heer en me vrouw Linthorst beginnen Daar bemerkt Zijne Excellentie op eeni- gen afstand een dog-cartDe koetsier draagt een pet, en 't wagentje is meer op vleeschvervoer dan op transport van Com missarissen berekend. Maar wat doet een commissaris al niet als hij op tijd moet aanwezig zijn, en zijn voeten er hem onmogelijk meer brengen kunnen. Dan huurt hij, bij gebrek aan beter, een vleeschwagen, met 'n koetsier met 'n pet. Dan rijdt hij zoo, met zijn echtgenoote, naar hot paleis Dan wordt hij daar eerst niet in de file toegelaten, omdat men geen gasten in een vleeschkarretje verwachten dan kijken ook de lakeien die verwend zijn op het punt van glanzende auto's en équipages de gelukkigen I wel een beetje gek. Maar dan haalt een commissaris, te zij ner identiteit en zoo deed 't ook de heer Linthorst zijn uitnoodigingskaart voor den dag en dan komt hij zoo toch nog op tijd ten hove. Invaliditeitswet. Het »Hbld.« schrijft Een klein, gekromd oud moedertje komt binnen om te vragen, of ik haar ook kan helpen aan f 2 van het Staats pensioen*. Ze is vermoeid van het loopen, doch gunt zich geen tijd op haar verhaal te komen. In korte zinnetjes, snel achtereen uitgespro ken zonder den minsten samenhang, vertelt ze van haar hoogen leeftijd en haar droeve jeugd, van haar armoede en zorgen, en be wegelijk als ze is, veegt ze voortdurend denkbeeldige stofjes van de tafel. Na eenige vergeefsche pogingen slaag ik er eindelijk in, haar te vragen, of zij in de laatste jaren nog voor anderen heeft ge werkt. Moedertje is diep verontwaardigd. Voor anderen gewerkt Of ik dan niet be greep, dat zij daar nooit tijd voor heeft ge had zooveel kinderen, die fatsoenlijk moe ten worden groot gebracht zooveel zorgen om den boel bijeen te houden en nu ze oud is en een rustplaats vond in een hofje, nog aan werken denken Moet een oud mensch dan altijd werken Ik kan haar niet helpen, en zeg haar dat. Ze begrijpt me niet. Waarom zal zij niets krijgen. En ze vraagt mij wat ik denk van haar buurvrouw, of die wat zal ontvangen Ik weet het niet, moet eerst eens met buur vrouw spreken. Maar buurman dan, die ook al zoo oud is Ik geef weereen ontwijkend, doch niet geheel ontkennend antwoord. Maar het moedertje wordt jaloersch, noemt een voor een de oude buren en kennissen op, wil weten ef die gelukkiger zullen zijn dan zij, en begint telkens weer van voren af aan mijne meening te vragen over de vooruitzichten der geburen. Als ze opstaat begrijpt ze, dat haar zaak niet rooskleurig staat. Enkele uren later staat ze weer bij mij. Ze heeft zich vergist, heeft wel gewerkt, bij haar dochter en haar schoonzoon. Hoe die schoonzoon heet, is ze door haar ze nuwachtigheid zoo waar vergeten. Acht maanden werkte ze daar van Februari tot Januari Ik reken haar voor, dat 't dan elf maanden zijn, maar ze is 't niet met me eens. Maar ze moet 156 weken hebben ge werkt. Geen nood, ze weet zich te redden. Nog 2 jaren heeft ze bij dien helaas te vroeg vergeten schoonzoon gewerkt. Ik ben nog niet tevreden, moet nog meer over den arbeid vragen van de arme oude. Maar ze wordt boos. Is 2 jaar en 8 maanden nog niet genoeg voor een oud mensch dat al tijd knap door de wereld is gegaan Maar ze heeft ook voor deze periode bij haar dochter gewerkt. De datums, de jaren, door haar opgegeven, ze toonen mij duidelijk, dat moedertje niet bang is wat te vertellen. Als ik haar er op wijs, dat ze door onware inlichtingen te verstrekken in aanraking met den strafrechter zal komen, gaat in steeds sneller tempo de hand over de reeds schoongewreven tafel. Ze wil dan »het zaakje maar liever laten zakken*. Den volgenden dag staat ze me weer op te wachten. Of ik eens naar haar schoon zoon wil gaan. Nu weet ze zijn naam weer. Hij zal verklaren, dat moeder bij hem in dienst was Alvorens door U Klaverruiters worden besteld, vraag dan eerBt prijsopgaaf bij 6836 bij wien een groote partij voorhanden is,alsmede bij Aan bovengenoemd adres ook verkrijgbaar prima kwaliteit DRAADPALEN en TOLHOUTEN. Ten gevolge van de genezing die zij met de Pink Pillen verkregen heeft, schreef Mejaff. Marie Gouwens, ten huizen van der Muijnck, Botereloot 9, te Rotterdam, ons den volgenden bedankbrief. Wij publiceeren dat schrijven op haar verlangen en hopen dat andere zieken, in navolging van haar voorbeeld hunne gezondheid zullen verbe teren door de behandeling met de Pink Pillen te volgeD. „Gedurende vele jaren, schreef mevr. Gouwens, is mijne gezondheid ver vaD goed geweest. lederen dag gevoelde ik mij zwakker dan den vorigen, en dit ondanks alle zorgeD. Het scheen alsof er in mij iets was dat mijae krachten verslond. Doordat ik altijd vermoeid was, ging ik bijna niet meer uit; ik nam niet veel beweging meer en had dus geen honger meet. Daarbij scheen mijn maag even ontreddert als geheel mijn lichaam, want de spijsvertering van het weinige dat ik opnam geschiedde zeer moeielyk. ik leed niet alleen aan die voortdurende zwakte, maar had ook schele hoofdpijnen, verblindingen, duizelin gen. Dikwijls kwamen daarbij steken in de zijde en pijnen in den rug voor, die bijzonder lastig waren. Ik was verplicht mjjn huishoudelijk werk te staken. Ik was ten einde raad. De geneesmid delen die men mij had doen nemen, hadden mij niet verlicht, daarom wilde ik de Pink Pillen probeeren, waarvan geen dag voorbij ging dat ik er niet de krachtdadigheid van hoorde prijzen. Ik heb de Pink Pillen genomen en onmiddeiijk is mijn gezondheidstoestand verbeterd. Het leek waarlijk of ik met iedere pil bloed en krachten tot mfj nam. De behandeling met de Pink Pillen heeft mij veel versterkt en zeer goed genezen." Het is zeker waar dat de Pink Pillen door hare zeer eigenaardige samenstelling rijk bloed geven aan hen die een te arm bloed hebben. De Pink Pillen versterken bovendien het zenuwstelsel. Zij worden aanbevolen aan alle verzwakten en uitgeputten. Verkrijgbaar a fl.75 per doos, en f 9 per zes doozen, aan het Generaal Depot der Pink Pillen, Van Eegheniaan 22 huis te Amsterdam. Voor Goedereede en Overflakkee de Fa. DIJKEMA DOORNBOS te Sommelsdijk, en in alle goede apotheken en drogisterijen. Met name als de electrische beweegkracht meer algemeen wordt. In de stad schakelt de trambestuurder den stroom in en uit, met een enkelen hand greep en de wagen staat of rijdt naar zijn welgevallen. Wie zegt ons, dat over 25 jaar niet de ploegbestuurder precies hetzelfde doet Dat niet de mest naar en de landbouw producten van het land gehaald worden met electrisch gedreven wagentjes Dat de hooimijt niet electrisch geladen wordt Dat de stal niet electrisch gemolken wordt Dat niet een gansche oogst kunstmatig en automatisch zal worden gedorscht, waarbij slechts een man af en toe een handgreep heeft te doen Droomerige warpraat, zegt men. Welnu, over al deze zaken wordt reeds in allen ernst gesproken en sommigen zijn reeds in toepassing gebracht. In onzen tijd, waarin we zooveel nieuws zien, dat onze grootouders voor warpraat zouden ver sleten hebben,zegt men niet zoo gauw, dat het een of ander onmogelijk is. Dit staat vastde ontwikkeling van den landbouw beweegt zich, evenals die van de nijverheid, het transportwezen enz. in deze richtingMinder handen voor meer arbeid. Dat kan niemand tegenhouden. En 't gebrek aan arbeiders is een prikkel te meer in deze richting. Maar ieder voelt, dat zoo de positie van den landarbeider nog meer wordt gedrukt. Wat is nu de uitkomst Het socialisme is gauw klaar Weg met die gansche, verrotte kapita listische maatschappij, zegt hetEn zoo lang die «iet weg isVult uw maag met den klassenstrijd. Dat vinden wij verderfelijk. Goed, zeker, bestdat is zoo. Maar dan moet het ook uit zijn, met dat gekanker van boer tegen arbeider en omgekeerd. Met dit onderlinge wantrouwen, dat onder Christen-broeders uit den duivel geacht moet worden. Dan moet de vraag Hoe zal nu en in de toekomst de positie der landbouw- arbeiders geregeld en verbeterd worden, een vraag worden van sociale rechtvaar digheid van boer en arbeider beide. Men moet van weerskanten hart hebben voor elkaar. Dat is lastig in een tijd, dat blinde haat met volle handen wordt rondgestrooid. Doch daarin zal 't dan ook moeten blijken, dat de Geest van Christus in ons werkt UITKIJK. De vrees voor 't uitspoelen uit den grond van oplosbare zouten, met name salpetcr- verbiudingen, mag toch zeker wel over dreven genoemd worden. De theorie in dezen (als zou de grond volstrekt geen salpeter- zouten vasthouden) moge waar zijn, foitis evengoed, dat soms nog wonder mooie nawerking valt waar te nemen van chili- salpeter, ook daar zelfs, waar reeds in den aanvang van den groeitijd de resultaten van genoemde stikstofbemesting goed waar neembaar waren! Hier zij herinnerd aan het haverproefveld (waar al meer te dezer plaatse van verteld werd) op hetwelk men op de onderscheidene perceelen verschillende - hoeveelheden chili bezigde, wat al van verre zichtbaar was aan den ongelijken stand en waar na den oogst een aantal uitgevallen haverkorrels ontkiemden, welke kiemplanten in 't najaar weer aan een proef deden denken, precies als de reeds geëindigde. De nawerking, die toch zeker wees op een niet of althans zeer weinig uitspoelen, die nawerking riep den theoreticus ia dezen toede vrees is overdreven. En de prac tische ervaringen van menig boer, die een. geregeld gebruiker is, zeggen hetzelfde. Ook jzij zagen menigmaal, dat eene in 't voor aar verstrekte (niet te kleine) gift cliili- salpeter nog op een volgend gewas zich in meerdere of mindere mate voelen deed. Vooral op een wintergraangewas, volgende op een hakvrucht, die nog al wat salpeter kreeg en waar men zoo eens een akkertje had overgeslagen. Vooral op zoo'n graan gewas was het in 't «ajaar 0 zoo klaar te zien, aan welk stukje bij de voorvrucht ni6t wat chili was verstrekt. Het spoorwegongeluk te Aigill. Volgens de laatste berichten werden bij het spoorwegongeluk te Aigill 14 perso nen gedood en 10 gewond. De overleven den geven drastische beschrijvingen van de ontzettende tooneeleo, die volgden op een der vreeselijkste ongelukken op een Eugelschen spoorweg. Alles werkte mede om de verschrikkelijke ramp nog erger te maken, want op dat uur woei een hevige storm en het eenige licht kwam van het akelige schijnsel der brandende spoorwagens. De botsing te Aihill had plaats tusschen twee sneltreinen, die uit Carlyle kwamen en zich met groote snelheid in Zuidelijke richting voortbewogen. De eene haalde den anderen in, waardoor de botsing ontstond. Twee huizen te Dublin ingestort. Dinsdagavond had te Dublin een ont zettend ongeluk plaats. Twee huizen stort ten in, waarbij 13 gez ni ea onder de pnin- hoopen begraven werden. Men verwacht, dat de doodenhjst zeer groot zal zijn. De Belgische minister van Oorlog aan een groot gevaar ontsnapt. De minister van Oorlog, de Broqueville, woonde op 2 September te St. Gerard de manoeuvres van het Belgische leger bij. Plotseling geraakte de auto, waarin de minister gezeten was, te midden van een batterij geschut, die in draf aangereden kwam. Een kanon kon niet tijdig genoeg uitwijken, met het gevolg, dat het tegen het achterste gedeelte van de auto botste. De auto werd gedeeltelijk verbrijzeldde minister bleef echter ougedeerd. Vliegmachines bij de a.s. Italiaansche manoeuvres. Bij de groote Italiaansche cavalerie- manoeuvres, die op 7 September tusschen de rivieren Minsio en Ticino, in Lom- bardije, onder leiding van den graai van Turijn een aanvang zullen nemen, znllen ook luchtschepen en vliegmachines ge bruikt worden, in veel grooter getale dan tot dusverre in Italië het geval was. Aldus zal niet alleen aan de luchtvaart- afdeelingen gelegenheid tot belangrijke oefeningen worden gegeven, maar zullen ook de bevelhebbers der deelnemende troe pen in staat zijn, de toepassing van de luchtscheepvaart in tijd van oorlog aan de practijk te toetsen. Iedere cavalerie-divisie krijgt twee eska drons vliegmachines, ieder van vier een dekkers en vier tweedekkers, dus samen 16 zweeftuigen, vertegenwoordigd door de types Blériot, Neuport en Maurice Earman, Bovendien zullen het te Boscomantrio bij Verona het gestationneerde luchtschip //P. V.// en een vlieger tot het opheffen van een waarnemingspost aan de manoeu - vres deelnemen. Men verwacht hier waarde volle resultaten van, vooral ter vergelijking met de gelijksoortige manoeuvres in Frank rijk van verleden jaar. De Turksche financiën. De administratie van de Dette Publieque besloot aan de regeering een voorschot van 250,000 Turksche ponden toe te staan. Turkije en Bulgarije. Men meldt uit goede bron, dat Nat- chevitch aan de regeering te Sophia mede deelde, dat Turkije in onderhandelingen zonder tusschenpersonen toestemt. De onderhandelingen zullen gevoerd worden door Natchevitch, Savof en Tont- chef, den vroegeren Bulgaarschen gezant te Belgrado. De cholera in Roemenië. De maatregelen, die de Roemeensche regeering treft, om de cholera-epidemie te bestrijden, worden van dag tot dag krachtiger. Toch kan de regeering niet verhinderen, daf de ziekte steeds grooteie afmetingen aanneemt. Terwijl de epidemie zich in het begin bepaalde tot het leger, dat tegen Bulgarije opereerde, heeft de ziekte zich thans in ver uit elkander lig gende deelen van het Rosmeenscbe rijk vertoond. De bulletins van den genees kundigen dienst melden dagelijks 3050 choleragevallen, met doodelijken afloop en nog steeds komen nieuwe gevallen voor' Op het oogenblik bedraagt het asn'al cho- leralijders in het leger 450, De Roemeen sche minister van Binnenlandsche Zaken verklaarde aan den correspondent van het '/Berliner Tageblatt" te Boekarest het vol gende De cholera-epidemie was voor ons leger zoo goed als onvermijdelijk. Wij wisteu, toen wij met onze troepen Bulga rije binnenrukten, dat in dat rijk die ziekte woedde. Het eerste geval van besmetting kwam te Fernando voor, waar ons leger de brigade van generaal Kutinchef gevan gen nam. Het grootste gedeelte der ge vangen Bulgaren, was reeds door choleia aangetast. Wij lieten hen daarom onmid dellijk vrij, doch de besmetting was reeds geschied. Tengevolge van de groote snel heid, waarmede het Roemeensche leger in Bulgarije voorttrok, konden de sanitaire voorzorgsmaatregelen slechts ten deele wor den genomen. Op het oogenblik doen wij allts wat in onze vermogen is om de epi demie te beteugelen en de ziekte geheel uit te roeien. Het Panamakanaal. De laatste keerdam van het Panamaka naal, aan het naar den Stillen Oceaan ge legen einde, heeft men Zondag j.l. in de lucht laten springen. Heden zou ook de laatste keerdam aan de zijde van den A'- lantischen Oceaan opgeruimd worden. Het grootste hotel der wereld. Te New-York, op Timesquare, zal een hotel gebouwd worden, dat ongetwijfeld het grootste van de wereld zal worden. Het zal 1800 kamers bevatten, terwijl de bouwkosten ruim 10 millioen dollar zul len bedragen. Voor den grond alleen is bijna 4 millioen dollar betaald. Het ge bouw wordt 24 étages hoog en men hoopt, het op Nieuwjaarsdag 1914 gereed te hebben. Ernstig spoorwegongeluk in de Veremig de Staten, Volgens een telegram uit Newhaven, heeft op den Newhavenspoorweg-Mij. bij Wallingford een botsing plaats gehad tus schen het eers:e en tweede gedeel e van den expresstrein van Barharbour naar New- York. Beide treingedeelten waren overvnld met passagiers, die van hun vacantie te rugkeerden. Volgens de spoorweg-directie werden acht personen gedood en een vijf tigtal gewond. Een later telegram meldt, dat de spoor weg-autoriteiten verklaren, dat 13 perso nen bij het ongeluk gedood werden. Het blijkt thans dat de botsing plaats hsd tus schen het eerste gedeelte van de Withe- mountains-express en het tweeede gedeelte van de Barharbour-express. Eerstgenoemde trein reed dwars door twee slaapwagens, die aan achtergedeelte van laatstgenoem- trein waren vastgehaakt en wierp een der den slaapwagen over den spoordijk. Alle personen, die gedood werden, bevonden zich in de slaapwagens. Het ongeluk wordt toegeschreven aan mist. Van 1573-1576 viel hier niet veel be langrijks voor. 1576 en '77 bewezen welk een doorkneed staatsman Willen van Oran je was, van hoeveel moeilijkheden hij de spits moest afbijten, wat hij voor de zaak der gewetensvrijheid deed. De plotselinge dood van Requesens be nam den in langen tijd niet uitbetaalden Spanjaarden de hoop op eenige soldij. Ze zochten derhalve zichzelven te betalen en wierpen zich als uitgehongerd ongedierte neder op de rijkste koopstad van Europa, Antwerpen. Deze Spaanschgezinde stad moest het zwaar ontgelden, 8000 men- schen werden gedoodde schade beliep f 24,000,000. Zoo rijk was de buit, dat de Spaansche soldaten uit vrees voor moord of diefstal de van het gestolen goud ver vaardigde gevesten met zwart lak bedekten. Juist deze ellencje bracht iets goeds voort. Het Katholieke Nederland zag, dat de Span jaarden ook tegen hen met geweld woed den. De Protestanten hadden uit zucht tot zelfbehoud de Spaansche troepen willen verdrijven, nu eindelijk gevoelden de Ka tholieken zich meer genegen om 't ook te doen. Samen streden ze nu voor een doel. En wie bewerkte dit weder De oude voor vechter Willem van Oranje. Immers, hij was de organisator van dat algemeen ver langen, om samen op te trekken. Hij bracht die tot stand in de Pacificatie van Gent. Bepaald werd o.a. dat van de 17 gewesten in 15 zich niemand tegen 't Roomsche ge loof zou verzetten. In de overige twee, Holland en Zeeland, zou de Geref godsdienst de heerschende zijn wegens het overwegend aantal zijner aanhangers. Ook zouden de bloedplakkaten geschorst worden. Genoeg om te doen zien, dat Willems geest van verdraagzaamheid langzaam in gang vond, een gevoel van eenheid en samenwerking deed ontstaan en eene mil dere samenleving in 't leven riep. Door zijn toedoen ondervond de nieuwe landvoogd, Filips halfbroeder, don Jan van Oostenrijk, grooten tegenstand. Door Oranje geleid eischten de Algemeene Staten, dat hij de Pacificatie zou onderteekenen; an ders zou hij niet worden erkend. Dit was voor don Jan een uiterst moeilijk geval. Teekenen hield in, wegzending der Spaan sche troepen, doch dan was hij nagenoeg machteloos en kon niets uitvoeren voor de zaak, waarvoor hij hier kwam. Hij kon wel besluiten uitvaardigen ter verbreiding van het Katholieke geloof ,en onderdruk king van het Protestantisme, doch ze ble ven zonder gevolg, zoo ze niet naar den zin der heeren Staten waren en zonder de troepen kon hij zijn gezag geen kracht bij zetten. Door niet te teekenen riep hij heel Nederland tegen zich in 't harnas. Het beste was dan maar het eeuwig edict, dat de voorstellen der Pacificatie inhield, te on derteekenen. De tijd zou don Jan dan wel raad verschaffen. Hij meende het derhalve niet oprecht, wat later bleek uit onder schepte brieven. Vreemd vervoer. De »Haagsche Crt.* vermeldt het rijden op een vleeschwagen naar den raout ten hove. Onder de genoodigden op den raout ten paleize behoorde 0. m. de heer Linthorst Homan, commissaris der Koningin in de provincie Drenthe. Hij komt hier, tegen den tijd dat de re ceptie zal beginnen, met mevrouw Linthorst aan het station aan. Zijne EKcellentie, die blijkbaar verzuimd had zich vooraf van een rijtuig te verze keren, ziet hier géén huurrijtuig en géén taxi aan het station. Hij laat naar stalhou ders telefoneeren. Er blijkt echter nergens Prijs van de Cokes per gemeten Hektoliter, Maan dag ingaande: GROF [kopmaat] 55 cent GEKLOPT55 B PARELCOKES35 GRUIS20 Beatelloon per Hektoliter 5

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1913 | | pagina 3