mmm TWEEDE BLftO. 1813-1913. HET JAAR DER BEVRIJDING. 31 AUGUSTUS 1913 Zaterdag 30 Augustus 1913. No. 1898. Twee Bladen. BUCHAMS PttLEN Beclames Mededselingen enz IN HOC SIGrNO WSES V V bewezen tot on- Jeft doen I blik ook toekomst Ie hooge- lordt, dat fruischt? 3HER. burgers bnafhan- en stond Lr onder- Isluit een |bad men |childerd, aarboven jis«. Dit bsteld en [eenwou- |cht was, dat het Ift »Af- iam. ïijne Ko- kebben |eptember te ko lder zul- Ids thans |ijk Echt- den Ge- ook een Inoord op atsspoor- order uit- over, dat ia inzage linken met hetgeen |ele ooren lijk klinkt. |t daarom 8 woord tienvoudig I lectuur. pef Henry 1 de ramp- Én vrouw, Imoordde leg, en ou- br, en zul- |den strijd voor hen, te keeren luers's op- u vrouw 43, aeisjes en jaar oud Ichman en zijn brood bpenhauer, lievelings- pdeën ver- hem elke kern in de Ids Woord |n, hij zou het dik- |loopen tot lod hebben Jem kracht tiet brood, was ver zijn ter met zes Ift den Bij- Iworden. |iné schrijft en werklieden, i rioleering amten van onder den iteld wordt irsonen die geleden tij- )nze plaats Zeeuw) ia. ardsteeg te tweedracht. die reeds es gedreigd it van ster- en geheelen r- zij woon- ndacht van n de vronw erenmiddag en en men meden hals de politie deze, zoo- itie, Mr. van missaris.Mr. i een nader gezegd lag te bed een m Dit nummer bestaat uit Officieel Gedeelte. OPENBARE BEKENDMAKING. Viering van den verjaardag van H. JU. de Koningin. De Burgemeester van de gemeente Som- melsdijk Gelet op eene circulaire van den heer Commissares der Koningin in deze provincie d.d. 23 dezer A. no. 1256 (le. afd.); Brengt ter kennis van de ingezetenen dezer gemeente, dat nu de verjaardag van H. M. de Koningin op een Zondag valt, door Hare Majesteit het verlangen is te kennen gegeven, dat de openbare feestvie ring op den daarop volgenden Maandag 1 September a. s. plaats hebbe. Soinmelsdijk, 26 Augustus 1913. De Burgemeester voornoemd, BOUMAN. IX. Zij waren twee broeders. Maar zooals het meer gaat in 't leven: de gebeurtenissen en ook bei der karakter en verschillende neigin gen hadden hen ver van elkander ver wijderd. De bevrijding van Nederland werd voor den een het einde van zijn loopbaan en de moreele verbanning uit het eigen vaderland, gelijk voor den ander den eindelijke vervulling van wat hij in de jaren van den bang- sten druk nooit had opgehouden te hopen. 't Waren de twee Van Hogendor pen. Dirk en Gijsbert Karei. Hun vader had in hun jonge jaren nogal van zich laten spreken. Hij was n 1. gehuwd met een dochter van den bekenden dichter Onno Zuien van Haren en heeft een belangrijke rol gespeeld in de geheimzinnige gebeur tenissen, welke de laatste jaren van het leven zijns schoonvaders verbit terde, die als men wellicht weet van een schandelijke misdaad werd beticht. Weet men 't niet: zooveel te beter. De beide joDgens waren bovendien nog geen tien jaren oud, toen hun vader zijn gansche vermogen verloor en geen uitkomst zag dan naar de Oost te gaan, waar 't hem eenige ja ren voor den wind ging, zonder dat hij echter zijn zonen wederzag, wijl hij in 1784 op de thuisreis schipbreuk leed en verdronk. Door voorspraak van prinses Wil- helminade gemalin van den erfstad houder, wien Gijsbert Karei daarvoor zijn gansche leven dankbaar bleek, werden zij te Berlijn op de kadetten- school geplaatst en voor den krijgs mansstand opgeleid. Geen van beiden blééf er in. Beiden gaven de voorkeur aan het burgelijk bestuur. Dirk was in 1806, onder koning Lodewijk, al minister van Oorlog en stond bij Nopoleon in blakende gunst, die hem verschillende hooge posten toevertrouwde. Nu, in 1818, is hij goeverneur van Hamburg, een belangrijk ambt, dat Napoleon hem niet zou hebben toe vertrouwd, als hij niet het volste ver trouwen in hem had gesteld. Dirk had zich dan ook met hart en ziel aan de Napoleontisch staatkunde over gegeven. Elke Neder lancLsche gedachte was hem vreemd gewordende bloei van het Fransche keizerijk was zijn levensdoel zóó zelfs, dat hoe verzoeDÜjk het koninklijk Huis Willem I zich ook toonde voor Dirk, na Napoleon's val in 't vaderland geen emplooi meer was en hij, 't stof van de voeten schuddende in 't buiten land verder zijn fortuin zocht. Met Gijsbert Karei gansch anders Hij woont nu rustig in Den Haag. Trouwens, de tijd van reizen en zich vlug bewegen is voor den 51-ja rigen man reeds voorbijde jicht kan hem soms zoodanig kwellen, dat hij zich nauwelijks van kamer in ka mer begeven kan. Maar hij heeft reeds een tamelijk bewogen leven achter zich. Na zijn korte krijgsmansloopbaan kwam hij eerst als page aan 't hof van Prins Heinrich van Pruisen, te Dresden. Drie jaar later, in 1781, kwam hij in 't vaderland terug, juist in den tijd toen de binnenlandsche on- eenigheden zich begonnen te verscher pen en de burgerkrijg van jaar tot jaar meer waarschijnlijk werd. Gijsbert Karei voelde zich aangetrok ken tot den staatsdienst. Zijn levensdoel en werkprogram omschreef hij in die dagen aldus «Mij onder een gezant bekwaam te makende rechten te studeerenwa re verdiensten te verkrijgenalle tak ken der regeering te doorgronden dwazen, die mij miskennen, te min achten nuttig te zijnaan het ge meen wel te doen; misbruiken af te schaffendom men en deugnieten te gen te gaan; de goede zaak te doen zegevieren en met dezelve mijn naam in het geheugen van mijn land, zoo lang het bestaat onvergankelijk in te prenten. Zulk een doel was een leven waard. Zeker er stak eerzucht in. Maar dan toch niet de eerzucht, die eigen voordeel en vuil gewin zoekt maar de eerzucht welke onder een gunstigen samenloop van omstandig heden tot groote daden leidt. «Een mislukt leven« Zóó zou de oppervlakkigheid over Van Hogendorp kunnen oordeelen. Ga het zelf maar eens na. Eerst wordt hij voor den krijgsdient opgeleid maar als hij 't reeds tot vaandrig heeft gebracht, dan blijkt zijn lichaam toch legen devermoeie nissen van het vak niet bestand en heeft hij zelf eigenlijk ook niets geen behagen in de krijgsmansuniform. Dan bekwaamt hij zich tot den dienst des lands in burgerlijke betrek kingen. In 1783 vergezelt hij den gezant Van Berkel naar Noord-Amerika, om met Buitenlandsche politiek op de hoogte te komen. Daarna bezocht hij Engeland om de staatsinrichting jvan dit rijk van nabij te bestudeeren. In 1786 promoveert hij te Leiden in de rechten en wordt raadpensionaris van Rotterdam. Nu schijnt zijn weg geëffend. Hij komt steeds meer in aanzien bij het stadhouderlijk hof en de regeering des landshet hoogste bur gerlijke ambt in den Staat is in de toekomst voor hem niet onberijkbaar hij is nog jong; een leven van arbeid ten oorbaar van het gemeen best ligt nog vóór hem Haar komt de omwenteling 't Jaar '95 spoelt zijn toekomst wegals ambteloos burger trekt Van Hogendorp zich terug. Geen denken eraan, dat een man van zijn inborst en beginselen zich keeren zal naar de opgaande zon en al danst hij dan niet om den Vrij heidsboom, er tenminste den hoed voor lichten zal Hij vestigt zich nu te Amsterdam. Als hij na korten tijd, met zijn scherpen blik wel ziet, dat het herstel der Oranjes vooreerst zeker niet te wachten is, stuurt hij zijn levensbootje wederom in een anderen koers en gaat in den handel. Enkele jaren lang staat hij aan 't hoofd van een groot handelshuis dat ondanks de kwade jaren nog niet zul ke slechte zaken maakte. Doch ook hieraan komt door allerlei oorzaak een einde en Gijsbert Karei, nog in de voile fleur van zijn mannelijke kracht, trekt zich in Den Haag uit alles terug 'n Verloren leven, zou men zeggen. En na het herstel, in 1813, weder om hetzelfde verschijnsel. Toen schéén het te veranderen. Jure suo was hij de eerste na en naast den Koning minister van Buitenlandsche zaken, voorzitter der grondwetscommissie, vice - president van den Raad van State, voorzitter van de Staten-Generaal Het duurde geen drie jaren. Willem 1 kon niet een man van Hogendorp's kapaciteiten naast zich hebbenéén van beiden moest wij ken en natuurlijk, waar het de koning niet zijn kon, daar was het d&onder daan In 1816 trok hij zich, nü voor goed, uit het ambtelijk leven terug. Zijn taak is afgewerkt. Lijkt het niet wonder veel op een mislukt leven Het tegengestelde is waar. De namen van velen, die een lang leven in trouwen dienst hebben door gebracht, zijn vergeten, maar de naam van Gijsbert Karei Van Hogendorp leeft voort En als ook in volgende eeuwen de bevrijding van Nederland wordt herdacht, zal telkens wederom zijn naam worden genoemd. Aan het herstel onzer onafhankelijkheid is zijn naam onafscheidelijk verbonden. Zijn taak duurde slechts kort. Maar 't gewicht van wat hij deed. was genoeg om voor een menschen- leven te volstaan. Gijsbert Karei behoorde tot die en kele uitverkorenen onder de kinde ren der menschen, die boven het gros uilsteken en dan ook aangewezen en begaafd zijn, om als een crissis komt, de leidslieden te zijn, die een gansch volk van 't eene spoor op 't andere overbrengen. Hij was een man van karakter. Van vast politiek beginsel. Met een helder staatsmansoordeel. Staatkundig, een »vasttrapper«. Al den tijd van Napoleon's machts heerschappij hield hij zich stil. Met geen enkel plan, dat tegen de Fran sche overheersching zich richten mocht, liet hij zich in. Napoleon's spionnen vertrouwden hem minder dan iemand, maar kqnden nooit wat op hem krijgen. Omdat hij geen vat op zich gaf. Hij deed slechts tweeërlei. Vooreerst liet hij zich in geener lei opzicht met het Fransche bewind in. Zoo bleef hij vrij man. Door eed noch ambt gebonden. Dat móét voor hem een groote zelfoverwinning ge weest zijn. Magistraat, diplomaat, staatsman was hij geboren om zoo te zeggen. Hij was in de kracht van (20 Cents per regel.) Q S E3 B !3 H 0 0 B 0 I BIJ LICHTE aandoeningen B H aangcwt-nd voorkomen g taak zeer CïEVAARIA«I&JE g ziekten. gg S3 Ï3 E2 O D D Q 5 S B £i Uit de Pers. Ou 'lerdomsrente. Rente ad 204.of ƒ78.— per jaar ingevo'ge Artikel 369 Invaliditeits wet. Ouden van dagen, die op 3 Decem ber aanstaande den leeftijd van 70 jaar bereikt of overschreden zullen hebben het zij man of vrouw, gehuwd of niet gehuwd, weduwnaar of weduwe, of wel gescheiden van echt, of van tafel en bedhetzij alleenwonend of inwonend bij hun kinderen of andere fa milie, of ook indien zij inwonen in een ge sticht voor cuden van dagen, wordt in hun belang de aandacht er op gevestigd, dat, indien zij zich in 't genot wenschen gesteld te zien van boven bedoelde rente, zij aan nemelijk moeten maken, dat zij in het tijd vak van 10 jaren, dat onmiddelijk vooraf gaat aan het in werking tieden van dit ar tikel (3 December a.s.) of aan de vervul ling van hun 70 jaar, te zamen gedurende 156 weken gewerkt hebben legen loon van niet meer dan ƒ1200,per jaar binnen Nederland. Arbeid buiten Nederland verricht komt slechts onder bepaalde voorwaarden in aan merking. De arbeid behoeft niet in vasten loon dienst te zijn verricht. Men voldoet reeds IsOuÉj oWc® oKXHO Qs301» ®ÖO ftnCwi GMfjO GgXtu tüxfl cwX*QKS> IxOj gt Wit#" CMrW rvx®5 flEXvS 'WrW t*Kw Qfltv (VtsS 5WjCwJ Gnfflf tVYtn rBW ff>OB m m m Van de weeïge weiden onzer lage landen, Van de vruchtbre velden aan der stroomen mond, Van de vochtige venen onzer verste grenzen, Van de ruime heiden hoog op heuvelgrond, Van de gladde vlakten onzer wijde waatren, Van de zoute baren onzer Zuiderzee, Van de schoone schaduw onzer dennewouden, Van de volle haven en de veilge ree; Overal van 's Dollars tot der Schelde boorden, Van het Noordzeestrand tot Limburgs kolenmijn, Klinkt één lied, één zang met vroolijk vreugdbetoonen, Ruiscbt deez' dag opnieuw bet blijde feestrefrein Heil U, Koninginne, ons van God gegeven, Neerland huldigt*"!! met nooit verzwakte min, Waar Gij komt, klopt steeds het hart des volks U tegen, Hoort Gij 't blij gejuich: Wij minnen U, Vorstin! „Timotheus" A. L. ys^TS^TfTSTtTSTlTi t7TtTS^T^TlT7TtT^T!T!TtTtT7T£Tf^T\ zijn leven. Zag dat leven weg teren in onnuttigheid. Waarlijk, als dan niets bet einde der overheersching spelt en het vreemde bewind bereid is, u de schitterendste aanbiedingen te doen, dan behoort er wils- en geestkracht toe, om te blijven weige ren. Maar Van Hogendorp wilde vrij staan tegenover 't Fransche bewind, als de dag kwam dien hij niet zag, maar waarop hij toch aldoor ho pen bleet. En in de tweede plaats ontwierp hij in de stilte van zijn studeerver trek de schets eener staatregelirtg. waarnaar straks de bevrijde Staat zou kunnen worden geregeerd. En toen de beslissende ure geko men wastoen 't er op of onder moest toen het volk aarzelde en de burge rij weifelde toen de aanzienlijken zich nog kopschuw toonden van de Oran jekleur; toen men er nog z'n hoofd mee verspelen kon toe stelde Van Hegendorp zich aan 't hoofd der be weging ter bevrijding des vaderlands. lJat geeft hem voor altoos recht op nationale hulde en dank aan de voorwaarde als men nu eens een poosje gewerkt heeft bij A, dan eens een tijdje bij B, een volgend jaar eens bij C. Nu eens in den hooibouw bij D, dan eens geholpen heeft in den oogst bij een ander, Ais over dat 1 o-jarig tijdvak de 156 we ken maar vol komen. Daarbij dient men in het oog te houden, -al heeft men maar desnoods één dag in de geheele week ge werkt, die week toch voor vol telt. Uit bovenstaande blijkt reeds, dat de aard van 't werk er niet op aankomt, in dien maar tegen loon gewerkt is. Zoo ko men dus ook in aanmerking, die zelf een klem boerderijije hebben, doch d e in den oogsttijd of zoo, wel eens enkele weken tegen loon bij een ander werkten. Zoo telt ook voor de vrouwen mee de dagen dat ze uii werken geweest zijn, voor een ander de wasch hebben gedaan, uit bakeren zijn geweest of als dienstbode of als huishoud ster gewerkt hebben of uit naaien zijn ge gaan bij een ander, Nu komt echter een groote maarr Men moet n.l. opgeven bij wien of wie men gewerkt heeft en wanneer 1 1 Van toen tot toen bij A. (naam en adres), van dien da tum tot dien tijd bij B, enz. Want die opgaven worden nagegaan, in zooverre het tenminsie nagegaan kan worden. Het verdient dus aanbeveling dat de ouden van dagen hun geheugen opscherpen en zich trachten te herinneren bij wien en wanneer ze bij een bepaald persoon gewerkt hebben. En voor sommige ouden van dagen kan het dien stig zijn dat de familie of vrienden hun be hulpzaam ziju in het verschaffen van die gegevens. De bedoeling van den Wetgever is dat allen die aanspraak op de ren e kunnen doen gelden, op 9 December a.s. hun eerste f 2 of 1 50 aan het Postkantoor in ontvangst zuilen kunnen nemen. (Als man en vrouw beiden aanspraak maken elk 1.50, man of vrouw alleen 2 per week), maar dan begrijpt een ieder dat er gewerkt moet worden om de papieren in orde te krijgen, opdat als straks over een paar weken, misschien over enkele dagen de tusschen- persooD, aangewezen door den Minister om behulpzaam te ziju bij het invullen van de formulieren tot aanvraag om een rente, zich bij de ouden van dagen aanmeldt, er niet eerst uren lang gepraat en geredeneerd be hoeft te worden, maar hij spoedig overgaan kan tot het invullen van het formulier. Indien hij of zij die de rente aanvraagt een geboorteakte, een doopakte of een ander stuk waaruit de leeftijd blijkt, heeft, moet dat stuk bij de aanvrage worden overge legd. Iu ieder geval moet nauwkeurig de geboorteplaats worden opgegeven. Het verzoek om rente wordt afgewezen indien de verzoeker of zijn echtgenoote in de vermogensbelasting is aangeslagen. De minister vestigt er de aandacht op dat deze rente hoegenaamd niet het karakter van armenzorg draagt, maar veeleer als uit le keeren reme van eene verzekeringsmaat schappij. Dat dus niemand zich schame om de rente aan te vragen indien hij (zij) meent er recht op te hebben. Familieleden van ouden van dagen ge- stichisbesiuren enz. enz. worden beleefd verzocht te willen medewerken op dat recht hebbenden spoedig in het bezit van de rente worden gesteld. Bij duizenden zullen eerstdaags de rente- aanvragen inkomen bij de rente-commissies die ze straks doorzenden aaD de Rijksver zekeringsbank. En, natuurlijk, die 't eerst komt, die 't eerst maalt. De aanvragers om rente moeten zoo veel mogelijk zien te krijgen een schrifte lijke verklaring van werkgever bij wie (wien) ze gewerkt hebben en die verklaring onder teekend door den werkgever of zoo hij overleden is. door diens kinderen of an dere familie, of wel door personen, bekend met den aanvrager ten tijde dat gewerkt is. Pen slotte worden zij die indertijd werk gever zijn geweest voor de aanvragers of anders hun famil e? ol vertrouwde personen die zich herinneren dat de betrokken per soon daar en daar gewerkt heeft, beleef delijk uiigenoodigd om de gevraagde ver klaringen af te geven. En nu, aan '1 werk. Men beware dit nummer en trachte er mee van dienst te zijn waar men kan. (Bovenstaande uiteenzetting vinden we in de »Ntjk. Courantvan de hand van den heer Flosch aldaar. We achten het wel dienstig voor onze lezers ze in ons blad over te nemen). j. WageDÏngsch Nieuwsblad* üiunetilatid. Een belangrijke Uitgave. Naar wij vernemen zal de Uitgever J. H. Kok te Kampen weldra weer een nieuwe omvangrijke uitgave het licht doen zien. Er is op zijne drukkerij ter perse gegaan een nieuwe herdruk van den Statenbijbel, en wel naar de bekende uitgave van Jacob en Pieter Keur en voorzien van een inlei dend woord van Prof. L. Lindeboom. De origineele uitgave van dezen bekenden Bijbel wordt opnieuw zorgvuldig nagezien en getrouw, dus geheel onverkortin onze hedendaagsche spelling overgebracht. In tweeërlei opzicht zal echter deze nieuwe uitgave onderscheiden zijn van de oude le door het formaat, en 2e door de wijze van zetten. In plaats van het onhandige folio formaat, wordt deze druk uitgegeven in een meer handig 8" formaat, en zal hij compleet zijn in drie deelen, in sterke Bijbelbanden gebonden. En waar bij de vroegere drukken het opzoeken der kant- .teekeningen altijd min of meer een lastig en tijdroovend werk was, is het na vele proefnemingen gelukt een wijze van zetten te vinden, zóó practisch, dat alle aantee- keningen zonder tijdverlies oogenblikkelijk kunnen worden gevonden, wat zeker geen geringe verdienste van deze uiigave is üok de keuze vau lettersoort en papier is niet dan na vele proefnemingen vastgesteld, en iaat niets te wenschen over. De uitgave zal ook in afleveringen plaats hebben en de prijs zal uiterst billijk, zijn. Moge deze groote en kostbare onderne ming, die onzen ouden en geliefden Staten bijbel zal trachten ook voor het dagelijksch gebruik in onze gezinnen meer in eere te brengen, door ons volk op voldoende wijze worden gesteund. Loting Nationale Militie. Dit jaar zal de lotmg voor de Nationale Militie (lichting 1914) als volgt plaats hebben te Middelharnis op Woensdag 24 Sep tember voor de gemeenten Stad aan '1 Haring vliet 's voorm. 9- uur en Middelharnis 9.30 uur te Oude Tonge op WoeDsdag 24 Sep tember voor de gemeenten Den Bommel 's nam t uur. Ool'gensplaat 1.30 uur en Oude Tonge 2 uur te Duksland op Donderdag 25 September v ÏSL

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1913 | | pagina 3