Woensdag 30 Juli 1913
28sle Jaargang N®. 1889.
voor de Zuidhollandsclie en Zeeuwselie Eilanden.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
Crisis-pijn
W. BOEKHOVEN.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. 50 Cent.
Buitenland bij roornitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
SOMMELSD1JK.
Advertentiën 10 cent per regel en maal, Reclames SO per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
DlenstaanTragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Gfroote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewaoht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stukken voor «Ie Hedaciis bestemil, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever
't Zal wel Augustus worden, eer de
zaak weer wat vlot looptdat was de
eerste klacht, dien men uit aller mond
kon hooren een klacht als gevolg van
de een paar dagen na de herstemmings.
Volksartikelen, waarin werd bewerd
„Wij, Socialisten, aanvaarden de ver
antwoordelijkheid van een ministirieël
leven niet. Wij, Socialisten, willen 't
wel met de Concentratie op een ac-
coordje gooien door de oorlogsbegroo-
ting te helpen aannemen, wanneer zij,
Concentratie wederkeerig het Algem.
Kiesrecht ons aanbiedt, maar samen
met haar de regeering te aanvaarden
neen, daar danken we feestelijk voor."
Natuurlijk kreeg toen iedereen de
overtuiging dat dat een gehaspel moest
worden. De Concentratie had in haar
leidende Persorganen geschreven Sa
men uit en samen thuiswij Concen
tratie aanvaarden gerust de verant
woordelijkheid van de uitspraak der
herstemmingsstembus, maar dan diene
de S. D. A. P., die met ons meegestre
den heeft, die zelfde verantwoordelijk
heid met ons mee te dragen. En zie
daar komt opeens de kink in den kabel
door de Volksartikelen: „Jullie, Concen
tratie, kunt doen en dreigen watje wil,
maar we blijven uit 't Kabinet«. Nu
lust het ons niet, de beweegredenen
nog eens te herhalen, waarom de S. D.
A. P. niet mee wil doen aan een Kabi-
nets samenstelling; 't is bekend, dat
de meerderheid, de overtuiging heeft,
dat een Concentratiekabinet met rugge
steun van de socialistische Kamerfrac
tie a 18 man sterker staat dan een
vrijzinnig-socialistisch Kabinet.
't Is bekend, dat op de pas gehouden
partij conferentie der S. D. A. P. een
meerderheid en een minderheid was
een meerderheid, die tegen zitting
nemen was en een minderheid, die er
voor was. Een minderheid, die er voor
was, omdat ze geloofde, dat dan 't
Algem. Kiesrecht beslist zou komen,
en door de Socialistische ministers zou
worden door gedreven, koste wat kost.
Een meerderheid, die er tegen was,
omdat ze in een ministerieële Dand om
de liberale en socialistische ministers,
en in een wapenstilstand in 't Kabinet
en in de Kamer en in 't Land gevaar
zag voor haar stembussucces in de
toekomst. De kiezers zouden dan gaan
verslappen in hun liefde voor de soci
alistische partij, als ze zagen, hoe
broederlijk liberaal en socialist samen
werkten in de Kamer, in 't Kabinet en
bij tusschentijdsche verkiezingen.
En toen nog de uitschrijving van 't
buitengewoon Socialistisch congres op
26 Augustus, dat echter nu weer in
getrokken is, omdat op de Partijcon-
lerentie 't besluit is gevallen te blijven
buiten 't Kabinet. Zoo zit dan de Natie
in een moeras De Liberalen verkoch
ten zich aan de Socialisten op den
herstemmingsdag; ze schreven mooie
briefjes aan mr. Troelstra over de
aanvaarding zijner voorwaarden aan
gaande 't Kiesrecht voor mannen en
vrouwen en Staatspensioenin woe-
sten zeteljacht om de f 2000 salaris
renden ze, naar de wijs waarop zoo
menig beginselverzaker jaagt naar een
plaats tot dekking van 't veege, in
gevaar zijnde hachje, naar de S. D.
A. P. en nu zit de Natie in de grootste
penarie.
De Coalitie moest den genadeslag krij
gen ze heeft een harden klap gehad,
't valt niet te ontkennenmaar wat
heeft de Concentratie en de Socialist nu
bereikt? En dit is de geweldige crisis-
pijn, die de Linkerzijde voeltze heeft
de Rechterzijde vleugellam geslagen,
maar staat nu voor de heele Natie als
een verdeelde, machtelooze hoop, die
met de victorievlag op de veroverde
veste, verlegen rondkijkt naar de
slachtoffers, die op 't slagveld liggen
verlegen het oog laa' dwalen op eigen
leger en dat van den bondgenoot,
maar nu niet weet, hoe ze van de
overwinning partij moet trekken.
Een olifant is op haar stembuslot
gevallen, maar wat moet ze met dat
beest beginnen
De Concentratie moet maar een
prijsvraag uitschrijven naar de grootste
dwaasheid, die er in de verkiezings
dagen is begaan En dan komt beslist
als antwoord, en deze wordt als de
beste inzender bekreond die schrijft:
»De grootste dwaasheid was de actie
der Concentratie op 25 Juli, toen 't
herstemming was«.
De Vrijzirnrige kok heeft 't maal
bedorven en nu zit de Natie "met de
aangebrande peren. De campagne van
hare verleugening en ophitsingvan
hare stelselmatige aanwakkering van
godsdiensthaat en haar stelselmatig
naar voren schuiven van Iierv. en
Roomsche Kerk wreekt zich op ge
duchte wijze. En als de crisis is opge
lost, zijn we er nog niet. Dan krijg je
de onderlinge verdeeldheid in de
Coalitie zelf.
Op bijna 77-jarigen leeftijd stierf
te 's Hage de Minister van Staat, de
gepensioneerde Luitenant Generaal
Bergansius, oud-Minister van Oorlog
en oud-lid van den Raad van State.
Tweemaal aanvaardde hij in een Chris
telijk Kabinet een oorlogsportefeuille.
Den eersten keer in April '88 in 't
Kabinet Mackay en den tweeden keer
onder 't Kabinet Kuyper. In '88 was
hij een warm pleitbezorger voor den
persoonlijken dienstplicht, doch door
den val van 't Kabinet ging ook dit
programpunt in den doofpot. Na zijn
aftreden werd hij Commandant der
Stelling Amsterdam, om den dienst
met pensioen te verlaten in 1900. In
1901 trad hij voor Eist op als lid der
Kamer, maar werd weer als in '88
tot Minister geroepen. Zijn hoofdtaak
was toen de uitvoering der Landweer-
wetten, als gevolg van de gewijzigde
Militiewet door 't Kabinet Borgesius
was ook de invoering van snelvuur
geschut; de herziening der militaire
strafwetten en der Bevorderingswetten
voor de officieren. Natuurlijk, dat hij
in de stakingsdagen een uitermate
zware taak had, zoozelfs, dat na dien
zijn gezondheid was geknakt en hij
zenuwlijder werd tot weinig inspan-
nenden arbeid in staat. In dat zelfde
stakingsjaar 1903 werd hij tot Minis
ter van Staat benoemd.
In '05 trad hij af door den val van
't Kuyperkabinet en leidde daarna
een werkeloosleven. Zoo mag van de
zen man getuigd, dat hij een rijkbe-
steed leven achter zich heeft en de
Natie heeft gediend met inspanning
van alle lichaams- en zielekracht.
Daarom brengen wij aan dezen oud-
Minister den tol onzer innige waar
deering en hoogachting. Zijn optreden
zal in blijvende erkentenis zijn bij alle
antirevolutionairen.
De Nationale Bond van Prot. kiezers
strooide ook op ons Eiland met kwis
tige hand zijn brochure uit »de ko
ninklijke weg« met aanbeveling van
mr. Patijn. Hij schreef toen vóór de
stembus
Vooral ook daarom vervult dit
opnieuw samengaan der Coalitie
ons met groote en heilige veront
waardiging en is het thans onze
onwrikbare overtuiging, dat vóór
alles en boven alles, de opzet der
gecoaliseerde partijen om, onder
een bedrieglijke leuze, de over
winning te behalen en de regeer
macht te behouden moet worden
verijdeld. En de gevolgen P De
gevolgen waarmee zoo menigeen
zich laat bang maken?
De «ootmoedig op God vertrou-
wende« ds. Hoogenhuizen riep
het twee dagen vóór de herstemming
uit de vensters van zijn Amsterdamsche
pastorie al zijn medechristenen in de
Herv. Kerk toe»0God wat heb
ik gedaan 1 De liberalen hebben zich
verkocht en de laatste sprankels re
ligie moeten nu uit den Staat en uit
de Kerk.« Daarvoor had Z.Ew. zich
aan God overgegeven.
Hij had de gevolgen «ootmoedig
vertrouwend aan God overgegeven
o zoo zalvend verraadt hij en ver-
valscht hij de stembus, totdat hij zich
de haren uit het hoold trekt bij het
zien op de groote vermeerdering der
socialistische Kamerzetels.
Ootmoedig vertrouwend op God
hielp hij de socialisten inhalen; de
coalitie ten onder brengenhet Land
in een crisis brengen, die de grootste
zorg baartde vrucht verwerpen, die
de Coalitie voor de School deed rij
pen, en den weg banen tot een tijd
van politieke onrust, zooals we die
nog niet hebben beleefd.
Dat alles veroorzaakte die Bond,
die zoo ootmoedig op God vertrouwde,
en ootmoedig op God ziende de kie
zers beloog en bedroog.
Zij gaven de gevolgen aan God over
en God gaf de socialisten aan hen över.
In en buiten de Kamer.
Voor Huis en Hof.
eiTGEYBB
TeletoGs IntercomH. Ho. 9.
Bergansius.
*5|t* Aan God overgeven.
Die gevolgen geven wij ootmoedig
vertrouwend over aan God.
Amice t
We zijn weer een stap verder. Goed be
zien was bet beter te zeggenWe zijn
weer een stap achteruit gegaan. Geloof me
dat ik met steeds meer belangstelling de
gang van zaken naga.
Dr. Bos had den socialisten drie zetels
aangeboden. Met dat aanbod zat zelfs mr.
Troelstra in de maag. Dat de Kamerleden
een knieval voor den rooden burchtheer
deden, streelde mr. Troelstra. Hij had echter
niet kunnen denken dat een Kabinetsforma
teur eenzelfde knieval zou doen. Zoo iets
kwam hem niet gelegen. Hij had voorheen
met de zweep gedreigd. In de laatste dagen
met de vuist. De socialisten houden van
veel geweld maken. Van afbreken leven zij.
Thans echter moesten zij de glacé-hand
schoenen aantrekken, en het heertje»
spelen. Wat zouden de heeren doen? In
„Het Volk" was het een springen van den
hak op den tak. De benauwdheid werd bij
den dag grooter. Mr. Troelstra .zag in dat
het met zijn partij ellendig zou gaan.
Natuurlijk zijn er altijd die niet doorzien,
welke de gevolgen zijn voor de toekomst.
Mr. Troelstra echter wel. Echt socialistisch
zou het congres een uitspraak doen. Zoo
was het voornemen. Hadden de afgevaar
digden gezegd „de portefeuilles aanvaarden",
zoo moesten de leiders gehoorzamen. Had
den zij omgekeerd zich uitgesproken, na
tuurlijk hadden ze gehoorzame onderdanen
moeten zijn. De wil des volks is het een
en al. Nu snap ik het niet, waaruit de
solialistische macht voortvloeit, dat de
heeren een congres kunnen afcommandeeren.
Hadden de heeren deze macht wel
Enfin, in de heilsleer der rooien ben ik
niet thuis. Zooveel snap ik echter, dat de
aristocraten onder de democraten zamen
vergaderd hebben. Tegenwoordig waren 21
aristocraten. Na wikken en wegen hebben
ze het besluit genomen om geen minister
zetels te aanvaarden. Acht heeren waren
er vóór en dertien tegen. Na stemming
werd het volk gecommandeerd niet een
congres te houden, 't Zal der bewuste ar
beiders wel goed zijn. Al is het hun niet
goed, zal het ook niet baten. De leider, ik
zou bijna zeggen, de socialistische keizer
of koning heeft gesproken en daarmede
uit. Zoo iets is dan weer democratisch.
Het heet dat men geen koning in die krin
gen wil. Het zal wel waar wezen. De rug
van den zot roept om slagen. In naam
der vrijheid zit men te wachten op den
tyran.
Ik hoop echter om der wille van de be
wuste, dat God ons land spare voor die
toekomst. We waren echter mooi op weg.
Gelukkig dat dit gevaar voor het heden
afgewend is. Wat zal dr. Bos thans doen?
Ik weet het niet. Twee wegen staan open.
In de eerste plaats kan hij een ministerie
samenstellen dat van a tot z de socialis
tische programma's aanvaardt zonder zich
socialist te noemen of ook kan hij een
ministerie vormen dat zich ten doel stelt
alleen de zaken gaande te houden. Som
migen willen nog een derde uitweg aan
prijzen, nl. de tijding aan Hare Majesteit
brengen, dat het hun niet mogelijk is.
Het laatste wil er bij mij niet in. Be-
hoorende tot het denkend-deel-der-natie"
mag ik zoo iets van de liberaleu niet den
ken. Daarom komen maar twee gevallen
ter sprake. Een zaken-Kabinet kan er op
rekenen, dat het begroet wordt met kei-
steenen. Schandelijker zouden de kiezers
niet bedrogen kunnen worden. Van alle
kanten zou het steenen regenen. Geen
regenscherm zou heu kunnen beveiligen.
Binnen enkele weken gingen de heeren
naar huis. Blijft dus het eerste. Maar
ook dan wordt het bedrog openbaar.
Immers, ge weet wel, dat de heeren heb
ben gezegd dat zij alleen met een liberale
meerderheid wilden regeeren. Ieder weet
echter dat er geen liberale meerderheid is.
Het aanbod der socialisten gedaan legt
daarvan getuigenis af. Zoo blijft de vraag
open: hoe komt het dat ge nu toch de
regeering aanvaardt Daarop moet natuur
lijk een antwoord worden gegeven. Ik durf
nu reeds zeggen, dat het antwoord daarop
gegeven niemand bevredigen zal. De heeren
zitten met de gebakken peren, De politieke
wagen der liberalen zakt steeds dieper in
het moeras. Er is geen trekken aan. Een
politieke Simson zal noodig zijn om de
wagen op den vasten bodem te brengen.
Zoek nu maar bij de linkerzijde naar zoo'n
krachtfiguur
Ge vindt dezen niet. De rooien durven
niet, de liberalen kunnen niet, en de rech
terzijde wil voorloopig niet.
De liberalen zien geen uitweg. Ze ver
wachten binnen zeer korten tijd een Kamer
ontbinding. Alle liberale bladen roepen
reeds, voordat het ministerie gevormd is
zorg oogenblikkelijk voor propaganda. Ik
geef hun gelijk. Elke propaganda brengt
hen in nog dieper ellende. Ze kunnen met
het roode concentratie-program niet terug.
Wel vooruit. De liberaal drijft eigen partij-
genooten hals over kop naar de roode ge
lederen.
En daarom, we zijn een stap achteruit
gegaan, en indien God het niet verhoedt,
een stap nader bij den ondergang van land
en volk. De ontevredenheid zal bij den
dag toenemen. Het volk wordt op de re
volutionaire school onderwezen in de re
volutie.
Geloof nu, dat de liberalen de toekomst
nimmer hebben doorzien, omdat zij het
heden niet begrepen. Ze hebben een een
vormigheid willen kweeken, welke niet be
staat en bestaan kan. Ze ontvangen het
loon voor verdienste. Een volksmenigte met
leugen en bedrog opzwiepen gaat gemak
kelijk. Ontroerde gemoederen tot kalmte te
brengen is ieders werk niet, en in geen
geval het werk van iemand die leeft uit
het revolutionaire beginsel. Met mij zult
ge de verslagenheid kunnen opmerken die
in ongeloofskringen heerseht. Ze zijn ver
legen met de overwinning. Het scheepske
zeilt in troebel water, en in moeraspoelen.
Hoe geheel anders onder het Christelijk
Kabinet. De wateren waren helder. Al
zeilde het schip niet hard, wijl het met
tegenwind had te kampen, het ging vooruit.
Thana gaat alles achteruit. Geloof me,
dat de klippen in deze wateren niet zicht
baar zijn, en dat het lek groot zal wezen,
wanneer het schip daarop stoot. Het wordt
voor de liberalen een Titanic-reis.
En wat dan Als christen ben ik
niet moedeloos. De Heere regeert. Op zijn
tijd zal Hij redding brengen, en de rechter
zijde zal volkomen gerechtvaardigd worden.
Al is de leugen nog zoo snel, de waar
heid achterhaalt haar wel.
Ontvang mijne hartelijke groete
t.t.
MARNIX.
Het kweeken van Kanaries. Tot het
kweeken dezer vogels, behoeft men niets
anders dan eene broedkooi en voorts
zorg te dragen, dat zij in den broeitijd niets
anders te eten bekomen dan harde eieren,
droog broodkruim (zonder zout) en eens
in de 2 of 3 dagen een weinig papaver
zaad. Ongeveer half April moeten zij voor
zien worden van vlas, zacht hooi, wol, mos
en andere droge zelfstandigheden, opdat
zij daarmede hun nest kunnen bouwen,
hetgeen doorgaans 3 dagen duurt. Wanneer
het wijfje 8 of 9 dagen gezeten heeft, is
het noodig de eieren te onderzoeken, door
ze zorgvuldig bij de einden tegen de zon
te houden, en de dan nog helder zijnde
weg te werpen.
Wanneer de jongen met het stokje moe
ten worden groot gebracht, moeten ze reeds
den achtsten dag, met nest en al, van de
moeder genomen worden. Te voren moet
reeds het voedsel bestaan uit een deeg van
gekookt raapzaad, geel van ei en kruimels
ongezouten brood met een weinig water.
Hiermede moeten zij alle uren gevoed wor
den. Dit deeg mag niet te nat zijn en moet
dagelijks hernieuwd worden, tot dat de
jongen zich zeiven kunnen helpen. Het wijf
je broed gewoonlijk drie malen in het jaar,
doch legt ongeveer vijf malen, telkens vier
tot zes eieren.
Boonenwater als vlekkenwater. Het wa
ter van witte boonen heeft de eigenschap
vlekken te verdrijven uit alle soorten van
goed. De kleur van 't goed lijdt er volstrekt
niet onder.
Daartoe laat men goed droge witte boo
nen koken in een zekere hoeveelheid water
zonder zout. Hoeveel water men neemt, hangt
af van de sterkte, die men 't boonenwater
geven wil.
Als de boonen goed week geworden zijn,
giet men 't water in een waschbak of kuip
en laat 't daarin koud worden. Dan dom
pelt men daarin 't stuk goed, dat meu
schoonmaken wil, of ook alleen dat deel,
waar de vlekken zitten. Dit wascht men
daarin flink uit. Zeep moet men niet ge
bruiken.
Alle verf vlekken, als ze ten minste niet
te oud zijn of de kleur verbeten hebben,
vetvlekken, wijnvlekken enz., worden hier
door verdreven, zoowel uit wit als uit
geverfd goed.
De boonen behoeven natuurlijk niet weg
geworpen te worden. Als men ze zout, voor
ze koud geworden zijn, kunnen ze best ge
geten worden.
Zijden, wollen en katoenen stoffen wor
den als nieuw, als men ze op deze manier
in lauwwarm boonenwater wascht. In 't
algemeen neemt men op 't pond boonen
4 liter water.
Na 't wasschen spoelt men 't goed in
lauw water uit, wringt 't een weinig en
laat 't drogen.
