f 1.50 en f 2-
Bindwerk.
J.
-
Schoonmaak
Laan Vernissen, Teer, enz. enz.
1, MM
r
A.JANSEN,
TROUW- EN
VERLOVINGSRINGEN
i
R.EL
P. BOUHA, Machinesmederij,
I]
,eom dee rommiar
r^ndsm^
I
Ziinienweelde en Zielevrede
Reuzel
IS,
ZEER BELANGRIJK
SOMMELSDIJK.
Maatschappij van Brandverzekering
FEUILLETON.
Ed. VAN DEE STEMPEL
Landbouwers
J. Gr. Hoordijk en J. van Dalen
Ter directe levering voorradig
Vliegen!
Vliegen!
A
Vliegan!
Vliegen!
Zandpad 121, Middelharnis,
Schoenen m Laarzen
verzending van Garnalen
Hipstraat 73 Botterdam,
w.
FOTOGRAFIE
ii.
AMSTERDAM.
Hooloorteii
Feijenoord - Rotterdam.
Operation pfjnloos.
Spreekuren dagelijks van 105 unr.
Zondag van 10—1 uur. 7191.
Gebruik Witteruians Draineerbuizen.
Agent L. NELISSE Az. Nieuwe Tonge
Oude Boeken worden
als nieuw gebonden ter
Boekbinderij van
f. BOEKHOVEN, SomielSilijlL
DRINK- en VOEDERBAKKEN.
BUIZEN, PALEN, HEININGEN enz.
(EINDSTUKKEN groote voorraad.)
6895 - IS BIJ
TE KOOP een groote partij eigen
gesmolten bladreuzel. Met 5 en 10
pond gelijk voor 40 cent per pond.
A. v. d. MEIDE Spekslager, Som
melsdijk.
Ontvangen alle soorten 6321
van de laagste tot de hoogste prijzen.
J. »E HOKTE $z.
Kerkring Oude Tonge.
Groote voorraad Vliegen
vangers en Vliegenpapier
le bekomen in den Boekhan
del van W. BOEKHOVEN,
Sommelsdijk.
Wederverkoopers groot
rabat.
Koopt uw Goud en Zilver.
Koopt uwe Uurwerken of laat ze repareeren bij
Zeer billijke prijzen. Tramkosten worden vergoed.
EGAULT WATERPASINSTRUMENT
is het de ingezetenen van het eiland Goeree en Overflakkee attent te
maken als dat door ondergeteekende een MOTOR is aangeschaft voor het
vervoer van zware vrachten, voor het walsen van kunstwegen en specia
liteit in het ploegen enz. De Motor is voor alle doeleinden te gebruiken
en is billijk TE HUUR. Aanbevelend, 6986
J. HOLLE191N A.Jz. Zuidzffde DEN BOMMEL..
is uw beste soliedste en voor-
deellgste adres voor alle soorten
SueciaUteit in ZEE- en WATERLAARZEN.
HMLandbouwers en
Fee houders
De Roll. VeeierzeKering Mij. te Altaar
Paarden en Koeien
L. VOGELAAR, lelissant.
FLAKKEESCHE BETONINDUSTRIE, EN
BOÜWMATERIALENHANDEL
C. Esselink, Stad aan 't Haringvliet.
Levering van alle soorten:
N. B. Alle materialen worden franco
geleverd.
MEIIOC.
A. R. A. HAGT,
Dk. JÖPPECz.
SOMMELSDIJK.
HEEREN V1SSCHERS.
Ondergeteekende beveelt zich beleefd
aan voor de 2981
per Boot of Tram tegen den laagst
mogelijken prijs.
Vlugge en accurate uitvoering.
P. BOL, Expediteur. Rotterdam.
MASSIEVE
alle maten, soorten, prijzen
in het bekende
Telef. 5291.
Goedkoop, iolicd.
Inkoop en ruiling van oud
Goud en Zilver tegen de hoog
ste waarde. 6294
m
Wilt ge een machine aanschaffen
ot laten repareeren, 6537
Je ware adres is:
Noordhollandsch
Speciaal adres voor Fotografische
vergroeiingen in Iedere
bewerking.
RoofOMoor: ALKMAAR, Voorflam C11.
Kapitaal: Twee Millioen Gulden,
J. VAN DER KOOGH
gevestigd te 's Heitogenbosch.
(OPGERICHT IN 1838.)
Slnit verzekeringen tegen matige premie op Huizen, schuren, inboedels enz.
Inlichtingen verschaft gaarne den Agent
F. C. 4RMSTROHG te iommelsdOk. 6548
8
ons.
90 cents p. 5 ons.
i.io.en 1.30 p. 5
Een tropisch, mensch in de gematigde
Inchtstreek.
TANDARTS
Wan der Takstraat 5b le,
belast zich met uitvoering van drainages. 6847
Het goedkoopste adres voor Uwe
BETON- en CEMENTWERKï flf
DIRKSLAND. Vraagt prijsopgaaf t
Vertegenwoordiger der Kon. Magazijnen
op Landbouwgebied van
LANBRË en GLINDERMAN.
Levering van alle mogelijke Ma-
chineriën voor Land- en Hooibouw.
Speciaal aanbevolen merk de „Adri
ance BruckeijeGras- en Korenmaai-
machine. De beste der tot nog toe in
den handel gebrachte. Getuigschriften
ter inzage. Is voor alle mogelijke
Machineriën te ontbieden.
7074 Beleefd aanbevolen.
Wiedmachines, Massey Harris Grasmaaiers, Hooi-
harken, Graatimaaiers, Zeltbinders en Karwei-
maaiers. .Ideal" Aardappelsproeimachines voor
paardenbespanning en handkracht. Vertikale
Bristol Victoria Motoren met Bosch-Magneet.
Alles van beslist eerste klas fabrieken.
Prijscouranten en gratis onderricht wordt gegeven
door R. SCHEEPERS te Oude Tonge.
Vertegenwoordiger der Firma
7062 Wed. J. C. MASSEE ZOON, Goes
Aanbevelend,
DAT IS HET ADRES waar steeds het nieuwste en het beste in
ruime keuze voorradig is en waar uw Gouden en Zilveren artikelen
zoowel als uwe Horloges met VOLKOMEN VAKKENNIS gerepa
reerd worden.
De ondergeteekende bericht bij deze aan
Heeren Landeigenaren en Landbouwers, dat
nij zich een
heeft aangeschaft teneinde landerijen welke
men wenscht te Draineeren zuiver uit te
waterpassen.
Tevens lever ik Draineerbuizen met of
zonder kragen.
Teneinde van tijdige levering verzekert te
zijn, is spoedige bestelling gewenscht.
Steeds bereid alle gewenschte inlichtingen
te verschaften. Aanbevelend
<x>
lO
co
opgericht te Oud Kabspel, verzekert als voorheen
tegen het risico van werpen met uitkeering
der volle waarde.
Ook Koeien en Paarden tegen alle sterfte en
ongevallen. 6354
Beslist vaste premies; men kan er weer uit
wanneer men wil, zoodat men zich niet voor tal
van jaren behoeft te verbinden.
Tot deelneming wende men zich tot onzen
bekenden Agent den heer
Gewapend en ongewapend Beton als Buizen, Palen
Heiningen, eindstukken enz. Waalsteen, Kalk.
zandsteen, Kruis-, Lei-, en Holle pannen. Tuiles
dn Nord, Nokversieringen, Schoorsteenpotten en
Kappen, Privaattrechters, Engelsch aarden bui
zen, Draineerbuizen, enz. enz. 6687
Neemt de proef met
mijn 6567
Niet wrang, vol en
zacht. Prijs slechts
f 0,00 per fleseli.
Wijnhandel, Klundert.
Telefoon 73.
Agentschappen
HOORN, Kaasmarkt 16.
LEIDEN, Kort Rapenburg hoek Breestraat,
DELFT, Koornmarkt 99.
ENKHUIZEN, Westerstraat 6.
's GRAVENHAGE, Molenstraat 45.
ROTTERDAM, Leuvehaven 107.
geheel geplaatst en volgestort.
De VENNOOTSCHAP verleent Credleten, neemt
gelden In deposito, belast zich met den san
en verkoop van effecten en coupons, sluit be-
leeningen en prolongatiSn en verricht verder
alle werkzaamheden tot het Knsslersvnk be-
hoorende. 6683
Deposito rente 8'/,7o
Staat op 81 DECEMBER 1912:
Loopende Credietenf6.399,635,91
Deposito's 1.318,571,89
Reserve - 280,921.42
De Vice-Voorzitter De Directie,
van Commissarissen, J. F. MOENS.
Jhr. Mr. P. VAN FOREEST. Mr. M. MOENS.
Oorresp. voor Middelharni» en omstreken
Tï£ WIWWKjLWAKlïSIS.
VOOR HET
i
GöÊPONttao
«DXDMVlIfl
ALLEEN in verzegelde pakjes voorzien van gedeponeerd handelsmerk, ver-
5679
bij A. C. A. Poots
A. W. Korvink
B L. W. Zaaijer
J. van Oostenbrugge
krijgbaar op Overflakkee
Sommelsdijk bij W. Boekhoven
B J. Bienefelt
Middelharnis A. Teepe
C. Koomen
Oude Tonge
Herkingen
Dirksland
Wz.
Stellendam
X
door P. BROUWER.
13) (Auteurs^-echt voorbehouden).
HOOFDSTUK IV.
«Wonderlijk en ik verbaasde me
altijd dat ik zoo heelemaal niets uit Hol
land heorde maar ik begrijp me dat
wel: die eerste jaren heb ik nogal een
zwervend leven geleid, 't Is niet zoo ge
makkelijk voor wie uit Holland komt, géén
kapitaal heeft en geen protectie, om in
Indië zijn fortuin te maken, 't Is er net
zoo goed ploeteren als hier. 't Ging me in
't eerst niet voor den wind en ik heb heel
wat moeten aanpakken waar ik hier in 't
vaderland den neus voor zou hebben opge
haald. Maar als je laatste centen op zijn
en je wilt nog niet liefst van ellende om
komen, dan pak je wel aan. Enfin je
begrijpt wel dat ik die eerste jaren niet
veel lust had om te schrijvenvooreerst
zou 't grootendeels ellende geweest zijn en
in de tweede plaats kon ik 't postgeld wel
beter gebruiken.
Ik was nu hier, dan daar; 'k heb Java
en de Buiten bezittingen doorgezworven
en brieven voor mij zullen wel als onbe
stelbaar zijn teruggezonden, of misschien
liggen ze nog ergens in een binnenlandsche
kantoortje op Java te vergelen. Nu zou een
brief aan F. Lohman wel terecht komen in
Batavia, maar twintig jaar was dat wat
anders
«Och, omdat je zoo weinig schreef, dach
ten we, dat die oude banden niet meer
trokken
«Dan heb je heelemaal verkeerd gedacht,
zus zegt de heer Lohman, het hoofd
schuddend.
Hermina kijkt vreemd op van deze benaming,
wat door haar moeder wordt opgemerkt.
«Dat is nu oom Loman, uit de «Oost*,
licht haar de moeder in.
De veinskunst der óver-besckaving is
Hermien nog vreemd: Ze haalt de schou
ders op.
«Och, ja!« verontschuldigd de moeder
zich bij den oom, «je begrijpt wel, dat wij
nooit veel praat'ten over de familie in de
Oost. Toen je Keetje met den handschoen
huwde, was zij Det 'n goed jaar. We heb
ben toen je vrouw nog uitgeleide gedaan
tot aan den Waterweg eu daarna hebben
we eigenlijk niets meer gehoord, tot je ons
ineens meldde van haar dood. Nu weet je
wel, tusschen m'n man en haar, als halve
broer en zuster, was 't nooit erg innig ge
weest, ik als vriendin stond haar eigenlijk
nader nog dan m'n man, met wien 't dan
toch eigen bloed was toen zij nu
heelemaal niet schreef, was hij eigenlijk
wat gepikeerd en zoo spraken we weinig
over jullie. Niet dat er eenige wrok zat,
maar och 't was zoo goed als afgestorven,
dachten we.«
Oom Loman keek even, rimpeltrekkend,
voor zich heen.
Dan steekt hij over de tafel de weduwe
de hand toe.
«Weet je wat, Bertha zegt hij «we
moesten 't verleden laten zooals 't is en
er elkaar niet boos om aankijken. Ik heb
schuld en Kee had wat schuld, en jullie
hadden schuld, omdat je 't later nogwel-
eens had kunnen probeeren maar ik
ben niet uit de Oost hierheen gekomen om
ruzie te maken over familienesten
zand over dat alles, sla je toe?*
«Maar natuurlijk U antwoordt de weduwe
levendig. Ik heb in m'n hart geen oogen-
blik wrok gekoesterd tegen je. Als ik aan
je dacht, dan was 't altijd met genoegen, in
herinnering aan al 't genot dat we als
kinderen en jongelui samen hebben ge
smaakt Weet je nog, dat jij me
fietsen leerde
«Of ik dat weetzegt oom vroolijk.
«Je moeder wou dat eigenlijk niet hebben,
dus 't moest in een afgelegen laan gebeu
ren en ik weet nog als de dag van gister,
hoe je daar eens zoo'n rare wielwenteling
maakte, dat ik je op een gegeven oogen-
blik met m'n twee armen omvatten moest
en de fiets onder je wegschoof als de
muilezel-van Absalom een allerzonder
lingste positie, of je me zóó in m'n armen
gevlogen was en toen moest juist
Arthur, die allang achterdocht had, op 't
tooneel komen, die me toen wel had willen
opeten, geloof ik, maar hij kon niets zeg
gen, omdat jullie nog niet eens verloofd
waren Nu, ik heb hem dien zelfden
avond opheldering gegeven en 'm geraden,
om zoo gauw mogelijk zelf ook 'n fiets
aan te schaffen omdat 'n fietsend meisje
zweefziek is en jij 'k wéét nü nog,
hoe 'k hem daarmee plaagde wél 'n
prijs was, om kapers op zee te lokken
ja, je kunt rare dingen zeggen, als je jong
bent
Een blos overtoog 't gelaat der weduwe.
De onverwachte komst van den speelge
noot harer jeugd, den lateren echtgenoot
van haar mans zuster, had plotseling een
hoofdstuk van haar levensboek openge
slagen, waar ze, als uitgelezen, al geen
bladwijzer zelfs meer ingestoken had.
De laatste jaren hadden haar leven zoo
gewijzigd. Eerst de vrij langdurige ziekte
van haar man, toen zijn sterven, het zich
onttrekken en overlijden van vele kennis
sen en magende zorg voor haar kind,
hadden niet de sporen harer jonge jeugd
nóg hield men haar vaak voor Her
mina's oudere zustermaar de herin
nering eraan uitgewischthet contact er
mee verbroken.
Tot diep in de dertig kan de gehuwde
vrouw zich soms nog jong-meisje voelen
en, tijd en gelegenheid gunstig zijnde, mee
krijgertje doen om 'n boom of springen
door het touw. Doch dan komt de wissel-
tijd. Soms door een plotselingen schok,
door een zwaar verlies of iets dergelijks
soms geleidelijk, als b.v. de jonggezellen
om de oudste dochter heen gaan draaien
en in niet zoo héél ver af zijnde toekomst
het grootmoederschap haar het «Alle din
gen hebben hun bestemden tijd,* predikt.
Zoo had Bertha Verdonk met jeugd en
jeugdgedachten afgerekend, toen de zwarte
aardkluiten vielen op de kist, waarin was
uitgedragen 't lijk haars mans, met wien
ze twaalf jaren ruim in een gelukkigen
echt was vereenigd geweest.
Zooals men op haar leeftijd het speel
goed uit de jeugd vaak in een rariteiten-
kist bewaart en 't van schoonmaak tot
schoonmaak weer in dezelfde kast opbergt,
zoo had zij ook haar kindsche leven en de
illusies, de droomerijen en herinneringen
van haar maagdeiijken staat, weggeborgen
in 't geheugen waar ze onaangeroerd ble
ven liggen onder 't stof der jaren
totdat nu ineens Frits Lohman na 't vierde
eener eeuw uit Indië terugkeert en die
oude kasten en kisten weer overhoop haalt
Even laat ze haar herinneringen den
vrijen loop, maar dra staat ze weer in 't
heden.
«Mien zegt ze me dunkt, oom zal wel
dorst hebben je moest es 't een of
ander halen.
«Wat wilt u hebben, oom 'n Glas bier,
limonade of wat wijn met water
«Daar zeg je zoowat, kind! Wijn met
water, dat zal me smaken.*
Als Mien de kamer uit is, wendt de
weduwe zich tot haar maag en zegt: «Nu
moet je me nog vertellen, hoe je na zoo
veel jaren in Holland teruggekomen bent.*
«Da's nu te lang. BerthaDaar moet ik
es 'n avond apart voor nemen. Je weet,
dat ik 'n zoon heb Niet Och jadat
komt ook al van die slechte corresponden
tie 1 Nu, ik heb er eenGerard, naar je
mans vader. Die was nu zoover, dat ik
hem 't beheer over m'n zaken wel een
maand of wat kon overlaten en toen kwam
't verlangen naar patria bij me op. 'k Had,
daar nooit last van gehad, och I 'k heb in
m'n leven weinig tijd gehad, om, aan mijn
oude vaderland te denken, maar nu kwa
men de herinneringen van twintig en
vijfentwintig jaar terug bij me boven; als
ik langer wachtte, werd ik er te oud voor
ik wou weer wandelen, waar 'k als knaap
had gespeeld en gestoeid en gedroomd
'k ben altijd gewoon geweest snel van de
gedachte op de daad te komen 'k ging
naar Bataviaden dag daaraan ging de
boot; 'k had een voorspoedige reis
en zoo ben ik kier.«
«Dus je gaat weer terug
«NatuurlijkIk ben maar 'n maand of
wat met vacantie, voor 't eerst in m'n
leven.*
Hermina komt terug met haar tongver
koeling, vragend haar moeder aanziende.
«Wat wou je, kind?* zegt deze, die 't
in de oogentaai niet ver gebracht heeft.
«Wel,* zegt Mien, éven kleurend, «mis
schien wil oom ook wel wat eten heb
ben
«Je hebt gelijk ook!* valt de weduwe
haastig in, «dom van me 1 Ja, warm eten
kan ik je op 't oogenblik niet bezorgen,
FritsMaar aan een kouden maaltijd weet
ik iemand altijd te helpen
Maar oom Lohman had nergens behoefte
aan. Hij vertelde van zijn diner bij baas
Oosten, dat hem «lang heugen zou,* van
de nieuwsgierige waardin, die geen rijst
tafel klaarmaken kon en die hij bijna in
haar toiletkamer had verrast! en kruide
zijn verhaal zoo allerkluchtigst met rake
zetten, met Indische vergelijkingen en
oolijke kwinkslagen, dat de beide dames
tranen lachten.
«Ik wed, dat Oosten den ganschen dag
van streek is, na zoo'n avontuur,* zegt
Hermina.
«Dan zal hij straks de schrik wel op
't lijf krijgen, als hij hoort, dat ik bij hem
logeeren kom!*
«Blijf je dan niet hier?* vraagt de we
duwe. «Onze logeerkamer is wel klein,
maar voor 'n man alléén groot genoeg
als je voor lief wilt nemen, wat we heb
ben dan met plezier
Wordt vervolgd.