voor de Zuidliollandselie en Zeeuw^elie Eilanden. Zaterdag 5 Juli 1913. Antirevolutionair 28ste Jaargang JN°. 1882. Orgaan IN HOC SIGNO VINCES Hotel Restaurant W. BOEKHOVEN, SOMMELSDIJK. Alle stukken voor de Hedaetie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever. Rotterdam. I R. C. F. i L LEE-Moom OP DEIN UITKIJK. Deze Courant versohijnt eiken Woensdag en Zaterdag. Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p 50 Cent. Buitenland bij YOOmitbetaling f4,50 per jaar. Afzonderlijke nummers 5 Cent. UITGEVER Telefoons Intercom», io. S. Advertentiën 10 Cent per regel en maal. Reclames 20 per regel. Boekaankondiging 5 Cent per regel en */g maal. Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan. Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 nur. eb m *f!: Frontmakers en frontdraaiers. Er zijn in de concentratie geweest een groep openbare onderwijzers, die bekend staan als de frontmakers, die met de gerenomeerde Ketelaria een hevig kabaal maakten tegen de Bijz. school. In 1905 was de frontmakerij erger dan bij deze verkiezing. Ze be grijpen 't, schijnt 't, dat niet een Chr. Kabinet, maar de üpenb. school zelf oorzaak wordt van haar verval. De Openb. school was eertijds Staats- instrument, door de liberalen in het leven geroepen om den liberalen Staat te voeden en op te kweeken. Maar de talloos vele openbare onder wijzers zagen (geboren als ze zelf waren met een proletarischen aanleg en opgevoed in lageren stand, waar schraalhans soms keukenmeester was!) dat 't liberalisme hen niet gaf, wat ze wenscbten. Toen gingen ze naar 't socialisme over, niet schoorvoetend, maar gedwongen door den nood der tijden en sociale omstandigheden. En toeu de vrijzinnigheid zag, dat de onderwijzers niet langer in hun gareel wilden loopen en geen propaganda meer wenschten te maken voor de grondslagen van den liberalen Staat, waarin 't Oranjehuis toch ook een belangrijke plaats inneemttoen de vrijzinnigheid zag, dat zelfs de Chris telijke en maatschappelijke deugden eertijds in den liberalen Staat gehul digd, als godsdienstzin, vaderlands liefde, eerbied voor 't Vorstenhuis en de Wet en de plaatselijke Gemeente verordeningen, begonnen te verflen sen, ging deze vrijzinnigheid zelf bij zondere scholen bouwen met wat modernen godsdienstzin overtrokken en liet ze de Openb. school los. Daar mee was de frontmakerij in den hart ader aangetast. Als de vrijzinnigheid zelf haar eigen scholen gaat oprichten naast de Openb. school, is daarmee de Openb. school veroordeeld en kan geen enkel frontmaker van weleer met dien moed der overtuiging op treden als vroeger. De Openb. school wordt door eigen vrinden van eertijds in den steek gelaten. Maar nu zijn er in de concentratie ook frontdraaiers gekomen. Lui, die op publieke vergaderingen en in de Pers uitpakten van zoo-heb je-me-niet tegen de socialisten. Maar op 25 Juni hebben ze een voetval gedaan en deemoedig afstand gedaan van het recht om voortaan zijn eigen begin selen vast te stellen. Met handslag hebben ze de beloften afgelegd om de liberale beginselen op 't Paasch- congres der socialisten te doen vast stellen. Ze zijn van front veranderd. Ze vragen niet meer wat zeggen onze leiders als Borgesius, Drucker, Rink; maar ze hebben nu uitsluitend 't oog op Troelstra, Spiekman, Wibaut, Mendels, Sannes, Van Leeuwen en dergelijke roode kopstukken. Die nieuwe concentratie noemen ze tegenwoordigde partij der front draaierszooals daar zijn Roodhuyzen, Vollenhoven, Fock, De Beaufort, Kno bel, De Jong, Heeres en meer dito candidaten, die eerst struikelend in 't stuifzand der beginselloosheid, bij de herstemming als in woesten zeteljacht hijgend aanrenden naar den veldheers tent, waar boven Troelstra's roode vaan vroolijk wapperde. Ziezoo 1 de zetel was gered I En in de tent van den generaal vonden ze verkwikking en verademing. De frontmakers hebben fiasco ge maakt, want de Vrije school komt zeker en gewis, 'tls maar uitstel. Maar de frontdraaiers hebben succes gehad. Ze hebben hun zetelshun '2000 popen behoeven zelfs geen hersens meer te hebben. Alles wordt door de S. D. A. P. voor hen klaar gezet. En willen ze soms tegenspar telen;! ook goedover twee jaar kunnen ze de laan uit. Maar ze spartelen niet tegen. Ze zijn zoo blij met d'r zeteltje Ze verkochten zich. Het Centraal Comité der Vrijzinni gen, overwegende dat onder de om standigheden van 'toogenblikhetlands- belang meebrengt dat bij de herst. voor de Tweede Kamer over de ge- heele linie de tegenstanders der rech terzijde worden gesteund, adviseert met volledige handhaving van eigen beginsel aan de Vrijz. Verkiezingscomi tés in de verschillende districten de Verkiezing van alle candidaten, die met de Coalitie cand. in herst. zijn zoo krachtig mogelijk te bevorderen. Dus: alle man van Links moet niet op Rechts, maar op Rood. Geen wonder dat ds. v. Hoogenhuij- zen verschrikt uitroept: De liberalen verkoopen zich aan de Socialisten. En geen wonder dan ook, dat èn het Centraal-Comité voor A.-R. Kiesv. èn de chr. Hist. Unie èn de R -K. Staatspartij eenpaiig den raad gaven Bij herstemming tusschen Links en Rood, noch den een, noch den ander, maar thuis blijven. Een uitstekend advies 't Was lood om oud ijzer. En zouden onze man nen dan een Concentratie steunen, die begint met 't van de daken uit- teroepen stemt nu Rood, in geen ge val Rechts. Als dan notabene volgens die Concentratie 't„landsbelang" eischt dat zij Rood gaat, dan moet zij met de Rooden dat Landsbelang maar behar tigen in de toekomst, wat er van komt dat komt er van. Rechts heeft zijn Vaderland lief; maar eerst een trap krijgen en dan nog Aap wat heb je mooie jongen! spelen daar bedanken we feestelijk voor. Wij wenschen met't Landsbe lang niet te spelen, zooals de Concen tratie. Wil de Concentratie zich verkoopen, dat moet zij wetenmaar verkocht is geleverd, zeggen ze op de markt. Dus: opschieten met je zaakje. Zie maar dat je terechtkomt. Waar is Troelstra De bladen vermelden, dat na de inspannende dagen die voorbij zijn, de leider der S. D. A. P. naar Duitschlands bergen is getogen om wat uit te blazen. Terecht! hij heeft zijn best gedaan: de Concentratie is er onder bezweken en zit nu in zoo'n verwarring, dat heel de Linksche pers zich suf denkt over de oplossing van de crisis en nu warempel den allerzotten bokkesprong gaat maken om aan de S. D. A. P. te vragen: wij 37 willen de regeering aanvaarden, mits jullie zwart op wit belooft ons niet te hinderen bij de be grooting van oorlog en Marine, Natuur lijk zwijgt de S. D. A. P. tot heden over zoo'n dwaas voorstel. De S.D.A.P. is ten opzichte van militaire uitgaven altijd zeer achterhoudend geweest en zal nu, terwille der ingezonken en Gedempte Boerensfeigcr 63A, 63B Direct nabij de Hoofdsteeg, DINKRS 60 cent en hooger. LOGIES MET ONTBIJT flmf 1.25 Aanbevelend, machtelooze concentratie één harer dierbaarste wenschen over boord wer pen Geen denken aan. Maar daarom is 't noodig, dat mr. Troelstra niet te ver Duitschland in trektanders kan de post de Concen- tratiebrieven niet bezorgen die er dage lijks heen gaan. Want natuurlijk, zonder Troelstra komt de Concentratie geen stap voor uit. We hoorden gisteren, dat mr. Bor gesius zich telefonisch heeft laten aan sluiten met de villa, waar mr. Troelstra vertoeft. Ja, dat gaat wat vlugger dan per brief, 't Kost wel meer geld, maar de Chineezen zullen aan een tekort nog wel wat bijdragen dat komt wel terecht. En vele Herv. dominees zullen hoogstwaarschijnlijk wel een extra collecte houden in de Kerk voor een tekort in 't Vrijzinnige verkiezings fonds. De Herv. Kerk is nu gered Drion uit Ridderkerk en Roodhui zen en Fock hebben reeds aan de Herv. Synode 't verzoek ge richt in de eerst volgende samenkomst die heeren in een vurig dankgebed te gedenken voor hun trouwe toe wijding. Troelstra heeft voor den »dankï bedankthij zou zijn eigen potje wel koken, zei die. Hoe 't zijTroelstra moet niet te ver weggaan. De Concentratie kan hem niet missen. Het Volk, orgaan der S. D. A. P. vermeldde Maandag j.l. dat mr. Troel stra door de koningin is'uitgenoodigd tot een in 't laatst der week plaats te vinden onderhoud. Troelstra geroepen bij de Koningin De oud Liberalen, De Beaufort, Tydeman, Foreest enz. die als be schermers optraden in de verkiezings dagen van Oranje, Kerk en Vaderland, zullen toch wel een eng gevoel over zich krijgen, nu in de allereerste plaats Troelstra wordt geroepen, die zijn meening over Oranje enj Oranje huis nooit onder stoelen en banken heeft gestoken. Troelstra bij de Koningin! Dat tee kent den toestand, waarin de Concen tratie ons Land gebracht heeft. En toch, zóó behoort het; d.i. Troelstra heeft de leiding der Liberale stembus genomen; de Concentratie was maar slippendrager en wie de leiding heeft, moet eerstgeroepene wezen bij de Koningin. De vijand der vorsten in de salon der koninginziedaar 't eerste stembusresultaat. Drie Soci's als Ministers. In Het Volk van Maandag j.l, heeft de redactie 't aan den stok met de N. R. Ct. over de zetels. Het artikel heet »De portefeuilles der N. R. Ct.". Daarin zegt 't Volk Wie ons hebben wil, krijgt ons niet óf geheel. Wij vormen een derde der linkerzijde wij blijven dus of buiten 't ministerie, of, als we er een maal ingaan, eischen wij ons volle deel, dat is drie portefeuilles. Da's goed Hollands. En verderop staat er, dat om 't beginsel van A.-R. kiesr. goed uit te voeren, noodzakelijk Troelstra minister van binnenl. zaken moet worden. Maar zoo vraagt men daarzal men dan tevens aan Troel stra durven toevertrouwen de benoe mingen van Commissarissen en bur gemeesters 't Gaat heusch een droef gangetje Maar Troelstra heeft van zijn kant volkomen gelijk. De Concentratie moet 3 zetels af staan in 't Kabinet. Haar zeteljacht was bij de Herstemming zoo roeke loos, dat ze, mm in 't Kabinet 3 zetels zal moeten verliezen. Verdwaasde Vrijzinnigen, die ze waren 1 Troelstra deelt de benoemingen uit en wee dan zelfs de Concentratie 1 ZelfbewusteSocialisten. Het schemert ons altijd als we zoo slag op slag van »zelfbewuste« Socia listen lezen. Of er veel op Flakkee zitten is niet erg duidelijk. Zie nu eens naar de stemming voor Staten en Kamer. op Heijkoop. op Kooman. Middelharnis. 34 29 Sommelsdijk. 36 16 Dirksland. 48 43 Herkingen. 6 1 Melissant. 23 9 Stellendam. 11 4 Goedereede. 6 3 Ouddorp. 8 4 Nieuwe Tonge. 22 20 Oude Tonge. 46 40 "240 Ï69 Op Heijkoop 240. Op Kooman 169. Verschilt 71. Gezien de hoogere cijfers van mr* Patijn in verband met de thuisblijvers' kan men tamelijk secuur besluiten» dat die 71 op mr. Patijn zijn overge" gaan. Eerst stemmen ze op Heijkoop. Dan niet op Kooman, maar op mr. Patijn. En dat heet dan Welbewust!! »Waar zal 't heen?« vroeg m'n vrouw, toen ik mijn hoed borstelde. 2>Naar mr. Troelstra*zei ik. Groote oogen bij m'n wederhelft. »Ik ga hem intervieuwen«, zoo lichtte ik haar nader in. »Tot ziens 1« En na haar gegroet te hebben gelijk tusschen echte lieden gebruikelijk is, ging ik op pad. Ja, zeker 1 waarom niet 'k Zou de eerste niet zijn en mijn voor ganger had zulk een rijken oogst ingeza meld bij den nieuwen afgevaardigde voor Leeuwarden, dat deze blijkbaar heel wat op z'n hart moest hebben en er ook voor mij wel enkele korrels zouden overschieten. Bovendien, het was m'n vak. En waar nu »oude rotten* in de politiek, zooals dr. Kuyper en mr. Van Houten hoe ver ook van elkander staande, het hierover eens zijn, dat de verkiezingen Troelstra bovenop de wip hebben geplaatst en hij den eerstvolgenden tijd de meest invloedrijke persoon zal zijn in onze Tweede Kamer, daar lag het op mijn weg, hem op te zoeken en hem op mijn beurt eenige vragen voor te leggen. Ik trof het dubbel. Nog net kon ik hem benaderen, eer hij in den Haag wat ging uitrusten van de vermoeienis om de proletariërs in Nederland tot klassebewustzijn te wekken. Vacanlie brengt in 'n goede luim. Ik heb es 'n schoolmeester van zestig jaar gezien, wien de vacantie den hoed van 't hoofd en de beenen van den grond haalde. Zoo nu was 't hier niet, maar de naderende Harz-vacantie had den leider der sociaal-democratische partij de tong wat losser gemaakt, dan in gewone omstandig heden 't geval ware geweest 1 Zoo werd ik bij hem toegelaten. :»Excell wou ik al beginnen. Maar nog net bijtijds bracht ik de hand aan den mond. 'k Heb dat méér, dat ik me verpraat en ik had in den trein net dat plaatje van Raemaekers in de Telegraaf bekeken, waar Troelstra in ministerieel ambtscostuum voor een grooten spiegel zichzelf staat te bewonderen, met het on derschrift »Als ik maar dorst 1* Hij heeft echter 'n fijn gehoor. En had mijn vergissing gehoord, maar was er niet kwaad om. »Neen, neen I* zei hij, zoo ver komt het dumaal nog niet. We moeten voorzichtig zijn; voorzichtigheid is de moeder ook van de socialistische porseleinkast Ik vroeg of de socialisten er dan ook zulk een meubel op nahielden. »Wis en zekerEn m'n gezworen vij anden zooals Herman Gorter, David Wijnkoop en dat stelletje van de Tribune, liggen dag en nacht op den loer, om die porseleinkast omver te smijten. Neen, neen 1 we zullen wel wijzer zijn. Je bent antirevo lutionair, ais ik het wel heb Ik antwoordde, dat ik de eer had. Nu, lees het es na in jullie eigen parlementaire historie, 't Is in de vijftiger jaren van de vorige eeuw eens gebeurd, dat de liberalen een leelijke nederlaag ge leden hadden bij de stembus en het praatje liep al door Den Haag, dat nu Groen van Prinsterer wel minister worden zou. Nu, je wéét, hoe 't ging! Dat praatje alleen bracht er de liberalen alweer bovenop, zóó griezelde het volk van zulk een minister, 't Zou nu net eender gaan 1 Troelstra, minister kijk, dat klinkt te gek nü nog tenminste Een staatsman, m'neer moet zijn tijd kennen. Wie te vroeg toegrijpt, éér de vrucht goed rijp is, ver diend den naam van staatsman niet en al lerminst den naam van geboren tacticus, waarop ik voor mij niet weinig jaloeisch ben Neen 't is nu de tijd nog niet tenminste enfin, een staatsman moet met alle mogelijkheden rekening hou den maar genoeg hiervan over dit onderwerp laat ik me thans niet verder uit.* Toen begon ik over wat anders. Wou er straks toch nog op terugkomen, want 1 roelstra had over dat socialistische ministerschap nog meer op 't hart, maar men moet zulke menschen nooit willen dwingen. Ik begon hem te beklagen. ^Gijlieden zei ik, -hebt het meeste werk bij de stembus verricht en de meeste overwinningen behaald en nu zal de Con centratie met de éér gaan schuiven en de mooie posten krijgen, te beginnen met ne gen ministerzetels Troelstra glimlachte eens fijn. »Ken je nog de algemeene geschiedenis,* vroeg hij. Ik antwoordde, dat ik aan dat vak steeds royaal het land had gehad, omdat het je volstopt met namen, jaartallen en feiten, tot je van de boomen 't bosch niet meer ziet. Lachend stemde hij dit toe. »Maar de Merovingers ken je nog wel informeerde hij. 'k Wist waarlijk niet zoo ineens, welke vingers hij bedoelde, doch wou 't niet be kennen.

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1913 | | pagina 1