voor de Zuidliollandselie en Zeeuw^elie Eilanden.
Zaterdag 5 Juli 1913.
Antirevolutionair
28ste Jaargang JN°. 1882.
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
Hotel Restaurant
W. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
Alle stukken voor de Hedaetie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
Rotterdam.
I R. C. F. i L LEE-Moom
OP DEIN UITKIJK.
Deze Courant versohijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p 50 Cent.
Buitenland bij YOOmitbetaling f4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoons Intercom», io. S.
Advertentiën 10 Cent per regel en maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */g maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 nur.
eb m
*f!: Frontmakers en frontdraaiers.
Er zijn in de concentratie geweest
een groep openbare onderwijzers, die
bekend staan als de frontmakers, die
met de gerenomeerde Ketelaria een
hevig kabaal maakten tegen de Bijz.
school. In 1905 was de frontmakerij
erger dan bij deze verkiezing. Ze be
grijpen 't, schijnt 't, dat niet een Chr.
Kabinet, maar de üpenb. school zelf
oorzaak wordt van haar verval. De
Openb. school was eertijds Staats-
instrument, door de liberalen in het
leven geroepen om den liberalen
Staat te voeden en op te kweeken.
Maar de talloos vele openbare onder
wijzers zagen (geboren als ze zelf
waren met een proletarischen aanleg
en opgevoed in lageren stand, waar
schraalhans soms keukenmeester was!)
dat 't liberalisme hen niet gaf, wat
ze wenscbten. Toen gingen ze naar
't socialisme over, niet schoorvoetend,
maar gedwongen door den nood der
tijden en sociale omstandigheden. En
toeu de vrijzinnigheid zag, dat de
onderwijzers niet langer in hun gareel
wilden loopen en geen propaganda
meer wenschten te maken voor de
grondslagen van den liberalen Staat,
waarin 't Oranjehuis toch ook een
belangrijke plaats inneemttoen de
vrijzinnigheid zag, dat zelfs de Chris
telijke en maatschappelijke deugden
eertijds in den liberalen Staat gehul
digd, als godsdienstzin, vaderlands
liefde, eerbied voor 't Vorstenhuis en
de Wet en de plaatselijke Gemeente
verordeningen, begonnen te verflen
sen, ging deze vrijzinnigheid zelf bij
zondere scholen bouwen met wat
modernen godsdienstzin overtrokken
en liet ze de Openb. school los. Daar
mee was de frontmakerij in den hart
ader aangetast. Als de vrijzinnigheid
zelf haar eigen scholen gaat oprichten
naast de Openb. school, is daarmee
de Openb. school veroordeeld en kan
geen enkel frontmaker van weleer
met dien moed der overtuiging op
treden als vroeger. De Openb. school
wordt door eigen vrinden van eertijds
in den steek gelaten.
Maar nu zijn er in de concentratie
ook frontdraaiers gekomen. Lui, die
op publieke vergaderingen en in de
Pers uitpakten van zoo-heb je-me-niet
tegen de socialisten. Maar op 25 Juni
hebben ze een voetval gedaan en
deemoedig afstand gedaan van het
recht om voortaan zijn eigen begin
selen vast te stellen. Met handslag
hebben ze de beloften afgelegd om
de liberale beginselen op 't Paasch-
congres der socialisten te doen vast
stellen. Ze zijn van front veranderd.
Ze vragen niet meer wat zeggen onze
leiders als Borgesius, Drucker, Rink;
maar ze hebben nu uitsluitend 't oog
op Troelstra, Spiekman, Wibaut,
Mendels, Sannes, Van Leeuwen en
dergelijke roode kopstukken.
Die nieuwe concentratie noemen ze
tegenwoordigde partij der front
draaierszooals daar zijn Roodhuyzen,
Vollenhoven, Fock, De Beaufort, Kno
bel, De Jong, Heeres en meer dito
candidaten, die eerst struikelend in
't stuifzand der beginselloosheid, bij de
herstemming als in woesten zeteljacht
hijgend aanrenden naar den veldheers
tent, waar boven Troelstra's roode
vaan vroolijk wapperde. Ziezoo 1 de
zetel was gered I En in de tent van
den generaal vonden ze verkwikking
en verademing.
De frontmakers hebben fiasco ge
maakt, want de Vrije school komt
zeker en gewis, 'tls maar uitstel.
Maar de frontdraaiers hebben succes
gehad. Ze hebben hun zetelshun
'2000 popen behoeven zelfs geen
hersens meer te hebben. Alles wordt
door de S. D. A. P. voor hen klaar
gezet. En willen ze soms tegenspar
telen;! ook goedover twee jaar kunnen
ze de laan uit. Maar ze spartelen niet
tegen. Ze zijn zoo blij met d'r zeteltje
Ze verkochten zich.
Het Centraal Comité der Vrijzinni
gen, overwegende dat onder de om
standigheden van 'toogenblikhetlands-
belang meebrengt dat bij de herst.
voor de Tweede Kamer over de ge-
heele linie de tegenstanders der rech
terzijde worden gesteund, adviseert
met volledige handhaving van eigen
beginsel aan de Vrijz. Verkiezingscomi
tés in de verschillende districten de
Verkiezing van alle candidaten, die met
de Coalitie cand. in herst. zijn zoo
krachtig mogelijk te bevorderen.
Dus: alle man van Links moet niet
op Rechts, maar op Rood.
Geen wonder dat ds. v. Hoogenhuij-
zen verschrikt uitroept: De liberalen
verkoopen zich aan de Socialisten.
En geen wonder dan ook, dat èn
het Centraal-Comité voor A.-R. Kiesv.
èn de chr. Hist. Unie èn de R -K.
Staatspartij eenpaiig den raad gaven
Bij herstemming tusschen Links en
Rood, noch den een, noch den ander,
maar thuis blijven.
Een uitstekend advies 't Was lood
om oud ijzer. En zouden onze man
nen dan een Concentratie steunen,
die begint met 't van de daken uit-
teroepen stemt nu Rood, in geen ge
val Rechts.
Als dan notabene volgens die
Concentratie 't„landsbelang" eischt dat
zij Rood gaat, dan moet zij met de
Rooden dat Landsbelang maar behar
tigen in de toekomst, wat er van komt
dat komt er van.
Rechts heeft zijn Vaderland lief;
maar eerst een trap krijgen en dan
nog Aap wat heb je mooie jongen!
spelen daar bedanken we feestelijk
voor. Wij wenschen met't Landsbe
lang niet te spelen, zooals de Concen
tratie.
Wil de Concentratie zich verkoopen,
dat moet zij wetenmaar verkocht
is geleverd, zeggen ze op de markt.
Dus: opschieten met je zaakje. Zie
maar dat je terechtkomt.
Waar is Troelstra
De bladen vermelden, dat na de
inspannende dagen die voorbij zijn, de
leider der S. D. A. P. naar Duitschlands
bergen is getogen om wat uit te blazen.
Terecht! hij heeft zijn best gedaan:
de Concentratie is er onder bezweken
en zit nu in zoo'n verwarring, dat heel
de Linksche pers zich suf denkt over
de oplossing van de crisis en nu
warempel den allerzotten bokkesprong
gaat maken om aan de S. D. A. P. te
vragen: wij 37 willen de regeering
aanvaarden, mits jullie zwart op wit
belooft ons niet te hinderen bij de be
grooting van oorlog en Marine, Natuur
lijk zwijgt de S. D. A. P. tot heden
over zoo'n dwaas voorstel. De S.D.A.P.
is ten opzichte van militaire uitgaven
altijd zeer achterhoudend geweest en
zal nu, terwille der ingezonken en
Gedempte Boerensfeigcr 63A, 63B
Direct nabij de Hoofdsteeg,
DINKRS 60 cent en hooger.
LOGIES MET ONTBIJT flmf 1.25
Aanbevelend,
machtelooze concentratie één harer
dierbaarste wenschen over boord wer
pen Geen denken aan.
Maar daarom is 't noodig, dat mr.
Troelstra niet te ver Duitschland in
trektanders kan de post de Concen-
tratiebrieven niet bezorgen die er dage
lijks heen gaan.
Want natuurlijk, zonder Troelstra
komt de Concentratie geen stap voor
uit.
We hoorden gisteren, dat mr. Bor
gesius zich telefonisch heeft laten aan
sluiten met de villa, waar mr. Troelstra
vertoeft. Ja, dat gaat wat vlugger dan
per brief, 't Kost wel meer geld, maar
de Chineezen zullen aan een tekort nog
wel wat bijdragen dat komt wel
terecht. En vele Herv. dominees zullen
hoogstwaarschijnlijk wel een extra
collecte houden in de Kerk voor een
tekort in 't Vrijzinnige verkiezings
fonds. De Herv. Kerk is nu gered
Drion uit Ridderkerk en Roodhui
zen en Fock hebben reeds aan
de Herv. Synode 't verzoek ge
richt in de eerst volgende samenkomst
die heeren in een vurig dankgebed
te gedenken voor hun trouwe toe
wijding. Troelstra heeft voor den
»dankï bedankthij zou zijn eigen
potje wel koken, zei die.
Hoe 't zijTroelstra moet niet te
ver weggaan. De Concentratie kan
hem niet missen.
Het Volk, orgaan der S. D. A. P.
vermeldde Maandag j.l. dat mr. Troel
stra door de koningin is'uitgenoodigd
tot een in 't laatst der week plaats
te vinden onderhoud.
Troelstra geroepen bij de Koningin
De oud Liberalen, De Beaufort,
Tydeman, Foreest enz. die als be
schermers optraden in de verkiezings
dagen van Oranje, Kerk en Vaderland,
zullen toch wel een eng gevoel over
zich krijgen, nu in de allereerste plaats
Troelstra wordt geroepen, die zijn
meening over Oranje enj Oranje
huis nooit onder stoelen en banken
heeft gestoken.
Troelstra bij de Koningin! Dat tee
kent den toestand, waarin de Concen
tratie ons Land gebracht heeft. En
toch, zóó behoort het; d.i. Troelstra
heeft de leiding der Liberale stembus
genomen; de Concentratie was maar
slippendrager en wie de leiding heeft,
moet eerstgeroepene wezen bij de
Koningin. De vijand der vorsten in de
salon der koninginziedaar 't eerste
stembusresultaat.
Drie Soci's als Ministers.
In Het Volk van Maandag j.l, heeft
de redactie 't aan den stok met de N.
R. Ct. over de zetels. Het artikel heet
»De portefeuilles der N. R. Ct.". Daarin
zegt 't Volk
Wie ons hebben wil, krijgt ons
niet óf geheel. Wij vormen een derde
der linkerzijde wij blijven dus of
buiten 't ministerie, of, als we er een
maal ingaan, eischen wij ons volle
deel, dat is drie portefeuilles.
Da's goed Hollands. En verderop
staat er, dat om 't beginsel van A.-R.
kiesr. goed uit te voeren, noodzakelijk
Troelstra minister van binnenl. zaken
moet worden. Maar zoo vraagt men
daarzal men dan tevens aan Troel
stra durven toevertrouwen de benoe
mingen van Commissarissen en bur
gemeesters
't Gaat heusch een droef gangetje
Maar Troelstra heeft van zijn kant
volkomen gelijk.
De Concentratie moet 3 zetels af
staan in 't Kabinet. Haar zeteljacht
was bij de Herstemming zoo roeke
loos, dat ze, mm in 't Kabinet 3 zetels
zal moeten verliezen.
Verdwaasde Vrijzinnigen, die ze
waren 1
Troelstra deelt de benoemingen uit
en wee dan zelfs de Concentratie 1
ZelfbewusteSocialisten.
Het schemert ons altijd als we zoo
slag op slag van »zelfbewuste« Socia
listen lezen. Of er veel op Flakkee
zitten is niet erg duidelijk.
Zie nu eens naar de stemming voor
Staten en Kamer.
op Heijkoop. op Kooman.
Middelharnis. 34 29
Sommelsdijk. 36 16
Dirksland. 48 43
Herkingen. 6 1
Melissant. 23 9
Stellendam. 11 4
Goedereede. 6 3
Ouddorp. 8 4
Nieuwe Tonge. 22 20
Oude Tonge. 46 40
"240 Ï69
Op Heijkoop 240.
Op Kooman 169.
Verschilt 71.
Gezien de hoogere cijfers van mr*
Patijn in verband met de thuisblijvers'
kan men tamelijk secuur besluiten»
dat die 71 op mr. Patijn zijn overge"
gaan.
Eerst stemmen ze op Heijkoop. Dan
niet op Kooman, maar op mr. Patijn.
En dat heet dan Welbewust!!
»Waar zal 't heen?« vroeg m'n vrouw,
toen ik mijn hoed borstelde.
2>Naar mr. Troelstra*zei ik.
Groote oogen bij m'n wederhelft.
»Ik ga hem intervieuwen«, zoo lichtte ik
haar nader in. »Tot ziens 1« En na haar
gegroet te hebben gelijk tusschen echte
lieden gebruikelijk is, ging ik op pad.
Ja, zeker 1 waarom niet
'k Zou de eerste niet zijn en mijn voor
ganger had zulk een rijken oogst ingeza
meld bij den nieuwen afgevaardigde voor
Leeuwarden, dat deze blijkbaar heel wat
op z'n hart moest hebben en er ook voor
mij wel enkele korrels zouden overschieten.
Bovendien, het was m'n vak.
En waar nu »oude rotten* in de politiek,
zooals dr. Kuyper en mr. Van Houten
hoe ver ook van elkander staande, het
hierover eens zijn, dat de verkiezingen
Troelstra bovenop de wip hebben geplaatst
en hij den eerstvolgenden tijd de meest
invloedrijke persoon zal zijn in onze Tweede
Kamer, daar lag het op mijn weg, hem
op te zoeken en hem op mijn beurt eenige
vragen voor te leggen.
Ik trof het dubbel.
Nog net kon ik hem benaderen, eer hij
in den Haag wat ging uitrusten van de
vermoeienis om de proletariërs in Nederland
tot klassebewustzijn te wekken.
Vacanlie brengt in 'n goede luim.
Ik heb es 'n schoolmeester van zestig
jaar gezien, wien de vacantie den hoed van
't hoofd en de beenen van den grond
haalde. Zoo nu was 't hier niet, maar de
naderende Harz-vacantie had den leider der
sociaal-democratische partij de tong wat
losser gemaakt, dan in gewone omstandig
heden 't geval ware geweest 1
Zoo werd ik bij hem toegelaten.
:»Excell wou ik al beginnen.
Maar nog net bijtijds bracht ik de hand
aan den mond. 'k Heb dat méér, dat ik
me verpraat en ik had in den trein net dat
plaatje van Raemaekers in de Telegraaf
bekeken, waar Troelstra in ministerieel
ambtscostuum voor een grooten spiegel
zichzelf staat te bewonderen, met het on
derschrift »Als ik maar dorst 1*
Hij heeft echter 'n fijn gehoor.
En had mijn vergissing gehoord, maar
was er niet kwaad om.
»Neen, neen I* zei hij, zoo ver komt het
dumaal nog niet. We moeten voorzichtig zijn;
voorzichtigheid is de moeder ook van de
socialistische porseleinkast
Ik vroeg of de socialisten er dan ook
zulk een meubel op nahielden.
»Wis en zekerEn m'n gezworen vij
anden zooals Herman Gorter, David
Wijnkoop en dat stelletje van de Tribune,
liggen dag en nacht op den loer, om die
porseleinkast omver te smijten. Neen, neen 1
we zullen wel wijzer zijn. Je bent antirevo
lutionair, ais ik het wel heb
Ik antwoordde, dat ik de eer had.
Nu, lees het es na in jullie eigen
parlementaire historie, 't Is in de vijftiger
jaren van de vorige eeuw eens gebeurd,
dat de liberalen een leelijke nederlaag ge
leden hadden bij de stembus en het praatje
liep al door Den Haag, dat nu Groen van
Prinsterer wel minister worden zou. Nu,
je wéét, hoe 't ging! Dat praatje alleen
bracht er de liberalen alweer bovenop, zóó
griezelde het volk van zulk een minister,
't Zou nu net eender gaan 1 Troelstra,
minister kijk, dat klinkt te gek
nü nog tenminste Een staatsman,
m'neer moet zijn tijd kennen. Wie te vroeg
toegrijpt, éér de vrucht goed rijp is, ver
diend den naam van staatsman niet en al
lerminst den naam van geboren tacticus,
waarop ik voor mij niet weinig jaloeisch
ben Neen 't is nu de tijd nog niet
tenminste enfin, een staatsman
moet met alle mogelijkheden rekening hou
den maar genoeg hiervan over dit
onderwerp laat ik me thans niet verder uit.*
Toen begon ik over wat anders.
Wou er straks toch nog op terugkomen,
want 1 roelstra had over dat socialistische
ministerschap nog meer op 't hart, maar
men moet zulke menschen nooit willen
dwingen.
Ik begon hem te beklagen.
^Gijlieden zei ik, -hebt het meeste
werk bij de stembus verricht en de meeste
overwinningen behaald en nu zal de Con
centratie met de éér gaan schuiven en de
mooie posten krijgen, te beginnen met ne
gen ministerzetels
Troelstra glimlachte eens fijn.
»Ken je nog de algemeene geschiedenis,*
vroeg hij.
Ik antwoordde, dat ik aan dat vak steeds
royaal het land had gehad, omdat het je
volstopt met namen, jaartallen en feiten,
tot je van de boomen 't bosch niet meer
ziet.
Lachend stemde hij dit toe.
»Maar de Merovingers ken je nog wel
informeerde hij.
'k Wist waarlijk niet zoo ineens, welke
vingers hij bedoelde, doch wou 't niet be
kennen.