EERSTE BUI.
r
Zaterdag 21 Juni 1918.
Antirevolutionair
28ste Jaargang IV. 1878.
Orgaan
voor de Kiiidfitollaiidscïie en Keeuirsche Eilanden.
IN HOC SIGNO VINCES
Hotel llestauranl
W. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
Alle stokken voor de Redactie bestemd, Advertentiën ess verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
Het cijfer, waarmee ons Statenlid
uit de bus is gekomen, is laag. Niet
hooger, dan we vermoed hadden en
steekt zeer ongunstig af bij vroegere
cijfers die door hem of door zijn col
lega's bij de Flakkeesche stembus zijn
y t behaald. Die cijfers hebben echter dit
onmiskenbare voordeel dat ze een ba
ken zijn in zeeeen waarschuwing
om met 't oog op een nieuw échec in
1916, maar dat ons waarschijnlijk een
zetel zal kosten, wat nu nog ternauwer
f heid voorkomen is, alle pogingen in 't
4 werk te gaan stellen om andere toe
standen te verkrijgen.
Zeer zeker: we zien invloeden wer
ken, die de Rechterzijde op Flakkee
niet kan tegenhoudeninvloeden, die
buiten 't Staatsleven als zoodanig
staan, maar gevolg zijn van't verleden
en de historie op Ons Eiland De jaren
liggen achter ons, dat heel Flakkee
een brandpunt was yan Rechtsche en
Linksche actie I Wat heerlijke tijd was
dat I Nog voelen we heimwee naar en
vermeien ons in die stampvolle ver
gaderingen van Links en Rechts, waar
f sprekers en debaters, ieder met eigen
gaven en talenten, optraden, om hun
meeningen te zeggen over de vragen
van den dag. En al vlogen er splinters
links en rechts om de ooren toch was
't een heerlijke tijd voor Rechts en
voor Links, omdat er actie was, en
strijd; en door dien strijd liefde en
samenbinding en volharding, die al
maar door bleef aanhouden, totdat er
verslapping kwam in onze gelederen
de spreekbeurten verminderdenhet
debat staaktede vergaderingen zelfs
in den winter met eigen Kiesvereeni-
ging saai werden en elk vonksken
van heilige aandrift doofde. Toch werk
te Links door; al maar harder, hoe
meer ze onze lusteloosheid en futloos
heid aanschouwden en ze maakten er
een voor hen nuttig gebruik van. Al
harder werkten ze, omdat ze zagen,
dat èn Kerk èn Openb. School hun actie
vruchtdragend zou maken. De Vrij
zinnigheid zag de vruchten hangen
liet ze rijpen nog eenige jaren en lachte
glundertjes, dat ze zoo gemakkelijk
zoo heel gemakkelijk te plukken waren,
omdat ze goed rijp waren. Goed rijp
geworden door de geestelijke onmacht
van de Kerk en de geestelijke kracht
der Openbare School.
't Is de Kerk en de Openb. School,
die aan de Vrijzinnigheid de vruchten
in den schoot werpen. Niet zonder
actie, da's van zelfs. Want de Vrij
zinnigheid stuit nog op 't ouderhart,
dat bloedend de verwildering en (de
gezagsondermijning der aanstaande
kiezers in den dop, gadeslaat
maar 't jonge geslacht is aan de
ouders ontgroeid en ernstige woor
den baten niethet ontbindings
proces is reeds te verhier helpt geen
ander medicijn, dan de opbloeiende
actie van 't Kerkelijk leven met tucht
en vermaan en een wegkwijnen van
de Openbare School in haar betreu
renswaardige leusNeutraliteit, juist
waar we aan een positief Christendom
zoo groote behoefte hebben.
En onze weinige propagandaen
onze onmacht om Kerk en Openbare
School te reformeeren en de wrange
vruchten zoet te maken en 't goed ge
bruik dat de Vrijzinnigen daarvan
maken, dat bracht ons de nederlaag
Voeg daarbij andere factoren van
plaatselijken aard, zooals vriendelijke
liberale burgemeesters, die je helpen,
hoe je links moet leeren stemmen
kakkerlakken onder de Rechtschen, die
met elk lib. vriendelijk gezicht wat in
genomen zijngedienstigheden en
hulpvaardigheden, die innemen, maar
onze Partij schaden, als ze een zwakke
ling gratis worden aangebodengratis,
want 't loon komt wel terecht bij de
stembus voor Gemeente, Provincie of
Kamer. Elke knik van zulke vriende
lijke en behulpzame heeren kost ons
een stem. Voor de Vrijzinnigheid niet
te duur betaald. En zoo zijn er meer
plaatselijke omstandigheden Neen I
geen Tarief wet is de schuldgeen
Staatspensioneering maar de geeste
lijke grondslag ontbreekt waarop de
kiezer zijn Rechtsche stem moet bou
wen. En die geestelijke grondslag kan
alleen door actie gelegd worden. Door
een Pers, die zich moet uitzetten door
vergaderingen en samensprekingen
door een altoos kloek getuigen en be
lijden door een eendrachtdie één
doel in 't oog heeftn.l. de val der
Vrijzinnigheid op Flakkee. Verminde
ring van haar invloed in elk geval.
DaaromMannen van Rechts:'wordt
weer moedig, al is er ook reden tot
ontmoediging.
Enorm is de stijging der socialis
tische cijfers. Omdat we 't geheele
Land in zoo'n kort artikel niet kun
nen uitcijferen, geven we maar enkele
frappante cijfers.
In Franeker waren bij de Prov.
Staten de liberalen verplicht van hun
5 aftredenden er 2 te laten vallen.
En van achteren, uit de cijfers blijkt,
dat de socialisten er nog wel meer
hadden kunnen vragen, wat trouwens
wel terecht zal komen in 1916.
Op de aftredende liberalen waren
uitgebracht 5700 stemmen en op den
socialist 5621trouw hebben de libe
ralen bij eerste stemming op de soci
alisten gestemd en deze trouw op de
liberalenom zoodoende, op eigen
lijfsbehoud bedacht, de coalitie te
kunnen weren.
't Doel is bereikt, maar twee socia
listen nemen nu de plaats van twee
aftredende liberalen in.
Zie de cijfers in Leeuwarden, de
provinciale hoofdstad't centrum eer
tijds van 't oppermachtige liberalisme
en nu De aftredende liberalen had
den 3300 tot 3600 stemmen en de
socialisten 4000 tot 4600er verre
boven Zelfs de coalitie kwam met
6 a 700 stemmen boven de liberalen
uit; en een herstemming tusschen 5
socialisten en 1 R. Kath. en 1 Chr.
Hist, en 1 Antirev. en maar 2 libe
ralen is 't gevolg. Drie liberalen vielen
uit.
Maar waarom zoover gegaan. Zie
naar Flakkee, naar Zierikzee, naar
Brielle, naar Rotterdam, en zooveel
andere districten, waar 't socialisme
met merkwaardige cijfers voor den
dag komt.
En nu leven we nog maar in een
overgangsperiode, 't Ontbindingspro
ces bij Links is nog niet volledig
en 't algemeen kiesrecht met even
redige vertegenwoordiging is nog niet
ingevoerd. De Liberale UuieenVrijz.
Democraten moeten rood worden op
straffe van ondergaDg. Zij moeten bij
elke stembus naar leuzen luisteren,
die hen door de socialisten zijn voor
gezegd en owee 1 als ze het laten. Ze
Stotlcrdaiu.
DINERS 60 cent en hooger.
LOGIES MET ONTBIJT f 1 en ƒ1.25
Aanbevelend,
I R. C. F, y. i LEE-Moonen,
En zoo staat in ons Vaderland ook
de strijd te aanvaarden van Socialisme
tegen Calvinisme. Waarschijnlijk door
beide in getemperd licht voorgedragen.
Revisionisme is nu al de lampekap,
waardoor de roode lichtstralen wat
gebroken worden. En coalitie is het
lamp ornament, waardoor de vlam
in sommige benauwden van hart en
zwakken van oog voor steiler Gere
formeerde beginselen wat tanen zal.
Ook bij deze verkiezing deed het
zoogenaamde hooge cijfer der militaire
uitgaven weer opgeld en wekte men
den schijn alsof de Linkerzijde zich
daartegen verzette of zou verzetten.
Opmerkingswaardig in dat opzicht is
de uitlating van 't Eerste Kamerlid,
Oud-Minister Staal in zijn bijgevoegde
Nota over 't Fonds der Kustverdedi
ging, waarover in die Kamer het
Voorloopig Verslag is uitgebracht.
Op blz. 851 van de Handelingen
der Eerste Kamer staat dit:
Wat de finantieele kwestie be
treft, wil ik slechts aanteekenen,
dat ik ten volle overtuigd ben, dat
alsnog belangrijke bedragen noodig
zijn voor een goede en doelmatige
inrichting van onze levende strijd
krachten en van onze doode weer
middelen en dat ik 'tgeld, dat de
Regeering daarvoor noodig heeft,
allerminst haar zou willen onthou
den.
Zie, zoo spreekt nu een Oud-Mi
nister Unie Liberaal. Hij is er ten
volle van overtuigd, dat de grens van
uitgaven belangena nog niet is bereikt
dat de levende strijdkrachten en de
vestingen en de vloot nog millioenen
moeten kosten eer 't er wat op lijkt
en hij dat geld geven wil.
En toch laten Unie Liberalen, vooral
in dagen van verkiezing, 't den volke
merken, dat zij eer voor inkrimping
dan voor uitzetting zijn en zoo
voegen ze er dan als boerenbedrog nog
bij en welke inkrimping heel
gemakkelijk kan totstandkomen, als
Links maar regeerde.
De heer Staal heeft er een anderen
kijk op en op hem zouden we de
veiligstelling van ons land wel durven
neerleggen, ware 'tniet, dat ons de
Nacht van Staal nog in 't geheugen
zat en deze Oud-Minister getoond
heeft, zijn werkelijke inzichten op te
offeren voor enkele partij eischen van
het militair program der Unie-Libe
ralen.
Maar zoo is ook 't bewijs geleverd,
hoe elke Staatsman in verval komt,
die eigen meening overboord werpt
en aan den leiband gaat loopen van
een partijprogram, dat eischen en
politieke leugen inhoudt, die alleen
voor een verkiezing en een stemdag
beteekenis hebben.
De Oud Minister deed in die Nota
zelfs nieuwe uitgaven aan de hand
De Regeering kome met een voor
stel tot uitstelling van een weer
fond -, wil men een vestingfonds,
waaruit met bekwamen spoed de
verbetering van de geheele Vesting
Holland ware tot stand te brengen
en ik zal volgaarne bereid
zijn haar bij dat voorstel te steunen
Bezuiniging
Maar de Oud-Minister haat ze als
een dronkaard een glas water.
De Nat. Bond van Protest, kiezers
volgde volgens zijn brochure »De
Koninklijke weg
Als dat waar is, is die route weinig
in tel bij 't publiek en is 't waarschijn
lijk aan den modder en 't vuile stof
te wijten, dat die weg wel door dat
clubje maar niet door 't publiek, ge
zocht is.
In Druten had Diferee 960 stemmen.
Er zijn 6671 Kiezers.
In Eist had Muller 2906 stemmen
en de tegen candidaat 5418
In Den Haag III had Muller 500
stemmen. Er zijn ruim 15000 k ezers
In Haarlem had ds. W. H Lieftink
291 stemmen. Er zijn 10974 kiezers.
In Katwijk had Muller 135 stemmen.
Er zijn 10378 kiezers.
Ziedaar de povere uitkomst. En
reken er gerust Eist af, omdat daar
Muller dienst deed als liberaal candi
daat. Niet als Protestant, maar als
doodgewoon liberaal tegen den Coali
tieman, den Roomsch Kath. Van Wijn
bergen. Zoo uitgecijferd wandelen
op De Koninklijke Weg een kleine
2000 wandelaarsmaar (en we blijven
in 't beeld) langs de zijpaadjes wande
len 48000 menschen.
Was 't, vroegen we, juist aan het stof
en vuil te wijten, dat ds. Lieftink en
ds. van Hoogenhuize en ds. Kwast en
ds. de Jong en prof. Muller en consor
ten (het 12 tal van 't Hoofdbestuur)
dat juist zij 't hoofdpad kozen; maar
de nuchtere kiezers de «zijpaadjes 1«
Ja, waarlijk, ook in de politiek loopen
professoren vaak achter den ploeg, en
behooren ploegers in den katheder te
zitten. Domheden vaak vindt ge onder
de toga's; nuchtere wijsheid onder de
grove kiel van den werkman.
Van der Flier in Beverwijk 218 st.
Er zijn 15863 kiezers.
Van der Laar in Doetinchem 902 st.
Er zijn 12696 kiezers.
Keuchenius in Gouda 226 st. Er
zijn 10711 kiezers.
Idem in Haarlemmermeer 740 st.
Er zijn 13290 kiezers.
Eijkman in Kampen 693 st. Er zijn
8093 kiezers.
Idem in Leiden 148 st. Er zijn
7460 kiezers.
Van der Laar in Ridderkerk 416 st.
Er zijn 9075 kiezers.
Keuchenius in Rotterdam I 109 st.
Er zijn 12248 kiezers.
Van der Laar in Rotterdam IV
227 st. Er zijn 17817 kiezers.
Keuchenius in Wijk bij Duurstede
693 st. Er zijn 9632 kiezers.
Er zijn dus op De Beukelaar uit
gebracht 10 districten: 4372 st.; en
er waren ruim 116000 kiezers. Is dus
4 pet. Is dus op 25 man er 1.
Waarlijk, als.de Liberale Persdag
in dag uit dat Blad van Van der Laar
uitspeelde tegen de Coalitie, dan heeft
die Per den invloed daarvan veel te
hoog p geslagen. Dan heeft die Pers,
in tros oei water visschend, aan en
door dat net weinig gevangen.
En als, wat mogelijk is, de Coalitie
er onder gaat bij deze herstemming,
dan is 't niet door de minne aantij
ging van Van der Laar, dagelijks her
haald en door de Lib. Pers graag
overgenomen en verspreid: dat de
Coalitie verleugent; maar dan is 't
alleen door den enormen vooruitgang
van 't Socialisme.
De Lib. Pers meende de Coalitie
te slaan met Van der Laar; en ze
keek zich daarop zóo blind, dat ze
niet zag, hoe Troelstra bezig was de
concentratie aan zijn zegekar te bin
den. De Lib. Pers dacht ons te slaan
met een verdacht wapen, en nu zit
ze zelf in zak en asch over de Socia
listische cijfers; gebonden als de con
centratie nu is door de Sociaal-Dera.
partij aan handen en voeten.
OP DEW UITKIJK.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. 50 Cent.
Buitenland bij voomitbetaling ƒ4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercom»*. Wo. 2f.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/, maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */8 maai.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Onze achteruitging op Flakkee.
Aftakeling van H Liberalisme.
Gedempte Boerensteiser 63A, 631)
Direct nabij de Hoofdsteeg,
moeten opschuiven; al maar opschui
ven, totdat er over eenige jaren geen
anderen naam meer gehoord wordt
dan Zwart tegen Rood. Nog een tien
tal jaren en 'tproces is uitgewerkt;
dan mogen de Unie-liberalen den
maam nog dragen, maar in al hun
program en Kameroptreden zijn ze
de socialisten gelijk, of ze moeten
toezien, dat hun aantal zetels overal
slinkt. Natuurlijkde vlag kan on
besmet blijven, maar dan moet er
worden gerekend, dat het succes
kleiner wordt.
De 40 millioen.
nDe Koninklijke Weg".
De Beukelaar.
Langzaam kwam hij aanstappen.
Z'n voeten in groote, wit geschuurde
klompen handen diep in de broekzakken
stompje pijp in den mond, met den kop
naar beneden altijd, in al deze din
gen, dezelfde: Jan Horsteling.
Zóó was hij nu al vier keeren bij me
geweest; altijd in 't laatst van Maart; tel
kens weer om een kind aan te g en, dat
hij met April op school wou doen.
Ik mocht 'm wel
Hij had het beter kunnen hebben in de
wereld. Zijn vader was een boer geweest,
in vrij goeden doen. Maar toen die tegen
de zestig liep, was hij hertrouwd en
dat was zijn ongeluk geworden I 't Was
dan ook een dwaas ding, dat tweede hu
welijk en 't heele dorp had voorspeld, dat
het misgaan moest.
Het was dan ook mis gegaan.
En de kinderen uit het eerste huwelijk
moesten nu maar zien, hoe ze 't best weg
kwamen en in hun levensonderhoud konden
voorzien.
Zoo was Jan spoorwegarbeider geworden
en woonde in een eenzaam wachthuisje, 'n
heel eind de lijn op.
'tWas nu de vierde keer
Drie van zijn kinderen had ik al op school
en ze leerden goed. 't Was 'n heel eind voor
hen, met name bij winterdag. Meer dan
een uur moesten ze loopen, om de chris
telijke school te bereiken en dat, waar er
'n openbare stond in 't dorpje, tien minu
ten van het wach-huisje af.
Doch dat was 't ergste met.
Ze waren gezond en sterk.
Maar als Jan zoo tegenover me zit en
zijn verlangen te kennen geeft, dat ik zijn
vierde, z'n naamgenoot, »kleine Jan< ge-
heeten thuis, ook opnemen zal, komt hiï
met z'n hoofdbezwaar voor den dag.
>Meester weet, dat we 't niet breed heb
ben», zegt hij
»We zijn alle dag met z'n achten en
ze happ ~t allemaal stevig in hun boterham.
