Woensdag 16 April 1913
5i8<Ut Jaargang N°. 1859.
Antirevolutionair
Orgaan
voor «1© Zuidhollandsehe en Krruniclie Eilanden.
IN HOC SIGNO VINCES
W. BOEKHOVEN.
Ter wille van den mensch.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag ©a Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. 50 Cent.
Buitenland by vooruitbetaling f 4,50 per jaar,
ifsonderlijke nummers 5 Cent.
SOMMELSD1JK.
TelcJwa laterceasm. S o. S.
J Advortentïë® 10 cent per regel en ï/1 maal. Reclames 10 per regel,
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */?®sai°
Monstaanvragen m Dienstaanbiedingen 50 Gent per plaatsing.
Qroota letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
I AdvertentiSn worden ingewacht tot Dinsdag- an Vrijdagmorgen 10 uur.
.4He stiikfcesa voor «Ie Redactie ^esteosd, Adverteiatiën esi verdere Administratie Crasae® toe te aendea aan den Uitgever
De Overheid, zoo leert de anti
revolutionaire richting, is als die
naresse Gods, in eene Christelijke
en dus niet-godsdienstlooze natie
gehouden tot verheerlijking van
Gods naam, en behoort diens
volgens
Eenmaal was de Schepping te ver
gelijken met een instrument, waaraan
Gods\ vingeren de schoonste accoor-
den ontlokten. In geestelijk opzicht
genoot de mensch een leven, dat in
zijn kennis, gerechtigheid en heilig
heid, een afstraling was van 't leven
Gods, zijnen Schepper. Vrede der ziel
ruischte van oogenblik tot oogenblik
in hemongekende zaligheid dronk
hij in, in de dagelijksche gemeen
schap met zijn Formeerder. Geen
zondewrong, geen gewetensklacht,
geen hartepijn, geen zelfverwijt, geen
naberouw drong zich tusschen hem en
zijnen Koning. Alles in hem was hij
gend naar levensgemeenschap met dat
Wezen, dat hij kende aan den wind,
die van de paradijsweelde de heer
lijkheid dreef over berg en dal, over
rivier en rots. Alleen: Adam moest
den hof bewaren en Satan tegenstaan.
Zijn stoffelijk leven was daarmede
in harmonie, in overeenstemming.
Geen woeste orkanen, geen overstroo
mingen, geen vuurspuwende bergen
braken dood en verderfde gansche
Natuur was een heilige tempel, waar
van de vogelen des hemels en liet
viervoetig en Nvremelend gedierte in
hun onderling saamleven, de majesteit
verkondigden en den vrede uitjubelden.
Schoon was Gods Schepping, totdat
Adam als God wilde zijn, kennende
't goed en 't kwaad en hij ook zijn
vingeren zette op 't klavier der ge
schapen wereld, maar toen een wan
klank hooren deed, die de engelen
deed sidderen, den Satan deed juichen
en den Heere God dit zoo pijnlijke
Woord deed uitspreken»Zie, de*
mensch is geworden als onzer een.«
Daarin lag 't ontzettend kwaad dat
Adam had gewrocht. Als Tempel-,
als Paradijswachter was hij aange
steld, maar hij had als verrader zijn
post verlaten, was naar den vijand
overgeloopen, en meende daar, bij
hem, de Godsgeheimen dieper en
grondiger te leeren kennen.
En als de Heere God geen gedachten
des vredes had gehad, en het verderf
niet had gestuiten algemeene genade
zich niet had geopenbaarddan was
de Schepping een ruïne geworden.
Maar den Satan werd de- dood aan
gezegd.
Aan Noach werd 't verbond ge
schonken met een regenboog als sa
crament: en zoo van eeuw tot eeuw
hield Hij zijn wereld in stand.
Wie dan ook zoekt, medezoekt naar
de oplossing der sociale kwestie, hij
kan ze nooit vinden, tenzij hij de ge
dachten belijdt, die we hierboven neer
schreven.
En hoe geleerd eefi politicus ook
zijn moge in de kennis van allerlei
historie der nog levende of der onder
gegane volkenhoe ruim zijn blik ook
moge zijn in de drijfveeren der indi
viduen, der vereenigingen en der ver
schillende corporaties, die in den
Staat een plaats van actie zoeken
hoe gemakkelijk hij zich ook bewege
op 't terrein van allerlei wetenschap,
om daaruit honig te puren voor zijn
politiek levensbestaannooit zal hij
de oplossing der sociale kwestie zelfs
maar van verre nabijkomen
omdat hij den oorsprong niet erkent.
De oorsprong ligt in de zondein
't ontredderde beeld Gods, dat de
mensch verloren heeft. En daardoor
is de menschelijke natuur verwron
gen. En verwrongen daardoor het
lichaams- en zieleleven Het lichaam
is sterfelijk geworden. De geest ver
zwakt voor 't ideëele leven._ Zoo staat
de mensch nu op deez' aarde, met
alle nood en behoeften. Hij moet eten,
drinken, wonen, zichkleeden, slapen,
rustendat zijn stoffelijke behoeften
noodzakelijk om het stervensproces te
gen te houdendat zij n stof!elij ke nooden
waarin voorzien moet worden, omdat
de mensch mensch is en mensch moet
blijven, die, hoe onttakeld op de zon
denzee ronddolend en zwalkend in
misère, nochtans is en blijft schepsel
Gods; nochtans is van Gods geslacht
nochtans is eeuwig, en begaafd met
rede en verstand en wilom te wor
den, kan 'tzijn, schepsel Gods tot
alle goed werk toegerust. De mensch
heeft geestelijke behoeften aan gods
dienst, aan verzoening, aan liefde,
aan saamwerking. En wat hij niet is,
kan hij worden door Christus.
De oplossing der sociale kwestie
kan niet anders bezien dan in 't licht
van Adams zondeval? in 't Paradijs.
Wat was hij eerst Wat werd hij
Wat moet hij worden? En wie weet,
wat de mensch was, weet ook, wat
hij in de toekomst worden moet.
Niet, of deez' aarde zal 't Eden
nimmer worden neen, nooit meer zal
die voorziening in geestelijke en stof
felijke behoeften meer kunnen plaats
hebben, zooals dit plaats had in den
morgenstond der Scheppinger is in
dien Hof te veel jammer op zich ge
haald. Maar de politicus en de socioloog
moeten toch weten in hce hooge po
sitie de koning der aarde gestaan
heeft, vóór hem de kroon ontrukten
den heerschersslaf ontnomen wordt;
want weten zij de hooge afkomst van
den koning zonder troon en den heer-
scher zonder staf, dan weten ze ook,
waartoe ze den banneling uit Eden
weer brengen moeten. Dan gloort
voor den politicus 't ideaal om, o
ware 't zooo kon 't zoo om den
weggezonken mensch weer op te heffen
uit zijn somberen staat en zoo slaaf -
sche positie. Dan heeft de socioloog
weer houvast: wat hij van den ver
jaagden vorst der Schepping met de
hulpe Gods, onder inwerking van Gods
Geest, door allerlei wet en regel,
maken kan.
Beelddrager Gods was de mensch.
Nu omringt hem 't kwaad als een
keten. Maar de politicus mag middelen
beramen om dien keten draaglijk te
makenom zoo voor den sterveling
eer. vergezicht te openen naar nog
beter leven, naar nog beter verhou
dingen. Urn hem jaloersch te maken
op dat Nieuwe Eden, waarin alle
keten zal geslaaktalle dwang ver
nietigd en de harmonie der menschen-
kinderen in één lofaccoord zal worden
bezongen.
In en builen de Kumcr.
Land- en Tuinbouw.
Een belangrijke Proef.
UITGSVEE
a. uit bestuur en wetgeving
alles te verwijderen, wat den vrijen
invloed van het Evangelie op ons
volksleven belemmert
b. zich zelve, als daartoe in
volstrekten zin onbevoegd, te ont
houden van elke rechtstreeksche
bemoeiing met de godsdienstige
ontwikkeling der natie
c. alle kerkgenootschappen of
godsdienstige vereenigingen, en
voorts alle burgers, onverschillig
welke hunne denkwijze aangaande
de eeuwige dingen zij, te behande
len op voet van gelijkheiden
d. in de consciëntie, voor zoo
ver die het vermoeden van acht
baarheid niet mist, een grens te
erkennen voor haar macht.
Art. 4 van het Antirevolutionnair
Program.
Amice 1
Terwiji ik dezen brief schrijf zijn ze in
de 2e Kamer aan het woord geweest over
het nieuw te bouwen krankzinnigengesticht
te Woensel. Uit de besprekingen blijkt dat
de Christelijke gestichten tot model dienen
ook voor de liberalen. Hoe worden onze
mannen toch gerechtvaardigd Hoe wijs
zijn 's Heeren wegen De smaad verkeert in
lof. Zoo is het gégaan, zoo zal het gaan,
en zoo gaat het altijd. De rechtvaardigen
zulien het aardrijk beërven, zegt de schrift.
Geloof me dat dit woord niet te vergeefs
geschreven staat. Jammer dat zoovele
Christenen daaruit eeu verkeerde conclusie
trekken, en handelen en leven, als of »de
eieren vanzelf gekookt worden*. Het pad
der lijdelijkheid schijnt o zoo vroom, doch
is in het wezen van de zaak zoo diep
goddeloos. De beloften Gods liggen er. Maar
de Heere eischt dat wij zullen werken.
Waren alle Christenen, of beter gezegd, alle
»vromen* daarvan doordrongen. Geloof me
dat het er in onzen tijd op maatschappelijk
erf heel wat anders uit zou zien. Juist
die lijdelijken staan de zaken zeer in de
weg. Zeer vromelijk, spreken zij, maar
onderwijl krijgt nu deze en dan gene een
knauw. Vraagt ge echter of zij bedoelde
personen wel ooit eens vermaand hebben,
zoo ondekt ge dat ze zich nog nooit van
hun roeping hebben gekweten. Doch laat
me over dat soort Christenen zwijgen Ik
erger mij geregeld over de lijdelijken, want
er is, helaas, letterlijk niets mede te be
ginnen.
Ik sprak deze dagen iemand die zeer goed
in onze omgeving bekend was. Hij sprak
mij aan, en vroeg naar den Brielle en
Zierikzee. >Als ze de hanJeu uit de mouwen
steken, gaan de districten om,« zeide bij.
Jammer zoo voegde hij er aan toe, dat bet
volk in het mysticisme zulk een behagen
schept Vroeger was het dat die domine het
meeste volk trok die de meeste mystieke
preek heild. Nieuwsgierig naar onze om
geving vroeg hij mij of het nog zoo was.
Ik heb hem natuurlijk het een en ander
verteld, zooals ik [de zaken bezie, en niet
verzwegen, dat er nog veel te veel van dat
soort Christenen worden gevonden. Ik
leverde het bewijs uit de traagheid der
burgers om lid te worden van eene kies-
vereeniging. De weinige actie die wordt
gevonden. De bedekte vrees voor de libe
ralen, die in dreigen sterk zijn. Er komt
eene kentering, dat staat vast. Aan onze
voorvechters hebben wij naast God te dan
ken, dat onze inrichtingen worden geroemd,
en dat men van liberale zijde ons tracht
na te doen. Toch zal het niet gelukken.
Hun beginsel staat hen in de weg. Ik wil
u nog eens op een voorbeeld wijzen dat
ongetwijfeld van beteekenis is met het
oog op de komende verkiezing.
Men begint reeds van de linkerzijde dat
wapen te gebruiken. Ik bedoel het plaatsen
van de bijbelsche geschiedenis op de lijst
der vakken die op de kweekschool te
Rotterdam zal onderwezen worden,
Ge weet »hoe« de bijbel beschouwd wordt
van die zijdeDe bijbel op de school was
dwaasheid Na jaren het Christelijk ouder
wijs gesmaad, en als minderwaardig voor
gesteld te hebben, snapt men dat de open
bare onderwijzers tamelijk dom zijn. Om
beschaafd mensch te kunnen wezen, dient
men met den inhoud van den bijbel op de
hoogte te zijn. Om Beets en Bilderbeek
e.a. te kunnen lezen, wordt kennis van den
bijbel gevraagd. Snap je, waarom onze
scholen veel beter moeten zijn dan de open
bare scholen Om de eenvoudige reden dat
onze onderwijzers beschaafd en ontwik
keld zijn, terwiji de kinderen de vruchten
plukken. Hier is weer waar sde rechtvaar
digen zullen het aardrijk beërven*.
Ziende de zegen die rust op het christelijk
onderwijs, zullen zij op de neutrale kweek
school de zegen willen veroveren. Toch
lukt het hen niet. Let nou op, wat ik zeg.
God geeft den zegen in den weg der ge
hoorzaamheid, en niet op den weg der
ongehoorzaamheid. Hoe goed de bedoeling
moge zijn, de voorstanders van den bijbel
op de kweekschool komen bedrogen uit.
Laat men het meeste gunstig geval nemen.
Stel een Gereformeerd predikant het zij
Hervormend of behoorende tot de Gerefor
meerde kerk, zal dat onderwijs geven. Dan
is het zoo mooi als het maar kan. Ik houdt
dus de modernen en etischen in mijn ge
dachte er buiten.
Toch mislukt het totaal. Men moet vier
kant bedrogen uitkomen. Waarom? Zoo
vraagt ge wellicht. Och geloof me „de
Heilige Geest woont niet op de kermis." Ik
wil u daartoe wijzen op Jerobiam. Jerobiam
wilde de tien stammen helpen, en richtte
daartoe een dienst in te Dan en te Bethel.
Hij dacht dat het nu k'laar was, en dat de
tien stammen even rijk ware als de stam
van Juda. Maar Jerobiam had vergeten dat
de Heere zijn zegen schenkt in den weg der
gehoorzaamheid.
Om deze geschiedenis in toepassing te
brengen wijs ik u op de roeping der over
heid. Aan haar is het koninklijke, het
zwaard dus, gegeven. Niet het priesterlijke
en profetische. Zoodra de overheid haar
roeping verzaakt, of ingrijpt in hetgeen zij
niet mag doen, moet het mis gaan. Wil men
in 1913 nog niet zien Zien we niet overal
de Openbare School den rug toe keeren
De Openbare School heeft uitgediend. God
maakt in dezen zijn woord waar. Een over-
heidschool met of zonder bijbel gaat te
gronde. Een kweekschool met of zonder
bijbel eveneens Aan de ouders komt het
goddelijke recht toe „op te voeden." Voor
zooverre het drievoudig ambt door God aan
den vader is gegeven, komt er een punt
van aanraking met de overheid n.l. in het
koninklijke ambt.
Ware dit niet het geval, zoo zou de
overheid zich geheel moeten onttrekken. Nu
echter de overheid de ouders op zijde zet
en profeet en priester er bij wil zijn zullen
we zien dat juist de bijbel de oorzaak zal
worden dat de neutrale kweekscholen vlie
gend achteruitgaan. De eenige uitweg is,
geef de rechten der ouders niet prijs maar
herstel deze waar ze ontnomen zijn, en het
onderwijs zal bloeien. God wil dat de vrij
heid door de overheid geëerbiedigd en be
schermd wordt. Wie deze aanrandt graaft
eigen graf. De dood van de Openbare
School is aan het niet eerbiedigen van de
overheid te danken. Gods Woord houdt
stand hoe het ongeloof ook werkt. Juist zij
die de goddelijke gaven eerbiedigen, mogen
een zegen afbidden en dezen worden geze
gend. Voordat de bijbelsche geschiedenis op
de neutrale kweekschool onderwezen wordt
begint de herrie reeds.
Geen dogma mag worden geleerd, zeggen
de socialisten en liberalen. Als deze regel
wordt toegepast, komt de bijbel nooit op
de school. Niemand staat neutraal tegenover
den bijbel. Ik zie met belangstelling uit hoe
de wethouder van onderwijs dit zaakje zal
uitwerken. Ik vrees dat hij menige slape-
looze nacht zal doorbrengen en het eind
hem niets dan groot verdriet bezorgd.
Niemand zal hem dankbaar zijn. Jerobiams
geschiedenis herhaalt zich door de eenwen
heen. In elk geval heeft dit feit de Christe
nen weer gerechtvaardigd. De tijd is rijp
dat de grondwetherziening komt, zoodat we
van de liberale druk verlost worden. De
drang naar vrijheid wordt kennelijk open
baar terwijl de vrijheid niet bij de liberalen
moet alleen bij de Christenen wordt gevon
den. Met leeuwenmoed gevochten voor het
zittend kabinet.-
Al ,zou het alleen zijn om vrijheid van
onderwijs was het de moeite waard om tot
de algeheele overwinning niet uit het zadel
tc gaan. De vaandels ontplooitZorg toch
dat allen met onze beginselen bekend wor
den gemaakt. Tracht huis aan huis b.v te
bezorgen „Christus in de politiek" uitgave
Kirclinur Amsterdam. Zorg verder dat onze
Christelijke politieke bladen overal worden
bezorgd. De tijd is rijp.
De liberaal vraagt naar den bijbel op de
kweekschool. Er heerscht een moedeloosheid
en grenselooze lamlendigheid onder hen. Het
„denkend deel der natie" is moegepeinst, en
sterft weg aan de politieke zenuwziekte.
Nimmer naar een bijbel gevraagd, wel ver
acht. Nu vraagt men er naar. Kan het ooit
beter bewijs geven, dat het uitgediend
heeft
Vooruit dus I Den strijd aangebonden, en
de zege is ons.
Groetend
t.t.
MARNIX.
De hoofdbemesting van het grasland
bestaat in de aanwending van de mest
stoffen kainiet en Thomasslakkenmeel,
daarbij wordt een kalkbemesting ongeregeld
toegepast, terwijl soms nog chili wordt
gegeven. Meestal echter volstaat men met
de beide genoemde meststoffen. Evenwel,
in de verhouding, waarin deze meststoffen
door de verschillende gebruikers worden
aangewend, is een zeer groot verschil,
evenals in de hoeveelheden van beide. In
vele streken is de phosphorzuurbemesting
overwegend, beschouwt men deze als de
voornaamste, niettegenstaande de leer, dat
het gras wel 3-maaI zooveel kali als phos-
phorzuur voor zijn samenstel behoeft. Zeer
belangrijk is daarom de uitslag van een
desbetreffende proef, gedurende 16 jaren
genomen op madeland te Leggeloo (Dr.) bij
Mej. de Wed. R. W. Koops. De Rijksland-
bouwleeraar legde in 1887 op een stuk
z.g. roodolmigen grond, vóór dien tijd nog
nooit bemest, 6 perceelen van 5 Are aan,
de eerste 10 jaren jaarlijks aldus bemest
per H.A.
I 1000 KG. kain. en 1000 KG. slakk.
II 1000 500
III 1000 y> 0
IV 500 1000
V 0 1000
VI 0 s> 0»
Het 1 en 4e jaar werd het veld bekalkt
met 2000 en 1640 K.G. gebluschte kalk
per H.A., terwijl in de laatste 5 jaren
(1908—1912) alléén 150 K.G. chili per H.A.
werd gegeven, teneinde de nawerking
van kainiet en slak te kunnen nagaan.
Daar het etgroen werd geweid, hebben de
oogstcijfers alleen betrekking op de le snede
over de eerste 10 jaren was de gemiddelde
opbrengstI. 5510 K G., II. 4955 K.G., III.
4270 K.G., IV. 3800 K.G., V. 2180 K.G.,
VI. 2000 K.G.
Het resultaat leidde tot de volgende
conclusies
a. De beide eerste jaren gaven de mest
stoffen slechts een geringe oogstvermeer-
dering.
b. De kainietbemesting alleen heeft den
oogst reeds zeer vergroot, meer dan ver
dubbeld (9 en 6).
c. De slakkenmeelbemesting alleen heeft
nagenoeg geen werking vertoond (5 en 6).
d. 2 deelen kainiet tegen 1 deel slak is
zeer veel beter dan 1 deel kainiet tegen
2 deelen slak (2 en 4).
e. De eerste 500 K.G. slak naast kainiet
is rendabel, vooral wanneer we de onge
twijfeld hoogere voederwaarde in rekening
brengen en in aanmerking nemen, dat de
gevonden cijfers in normale gevallen met
die der 2e snede (gemiddeld plm. een derde
van de le snede) verhoogd worden. Of ook
de tweede 500 K.G. slakkenmeel nog raad
zaam is, is twijfelachtig. De gemiddelde
werking daarvan is geringer.
f. Op dit proefveld heeft de bemesting
van 2 deelen kainiet tegen 1 deel slak
den oogst gemiddeld ongeveer 3| maal
vergroot.
Ook door de nawerking, die in 1908
begon, wordt bevestigd, dat (zie d) de aan
wending van 2 deelen kainiet tegen 1 deel
slak beter resultaat geeft dan omgekeerd