Woensdag 12 ]Vj„ i't 1913.
28sle Jaargang N°. 1849,
voor de Zuidhollandsclie en Zeeuwüelie Eilanden.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. 50 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
UITGSVSB
W. BOEKHOVEN.
SOMMELSDIJK.
Advertentiën 19 cent per regel en maal. Reclames 30 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 59 üent per piaataine.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- eu Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franc© toe te eenden aan den Uitgever
Officieel Gedeelte.
Gemeenteraadsvergadering.
*j* De pensioenwet.
Ze is in de haven, terwijl we dit
schrijven. Dan de Eerste Kamer nog.
Dan in 't Staatsblad.
Wat zullen de concentratiemannen
blij zijn, als ze eenmaal daar staat
veel blijder dan wij. -
Want ze zetten wel een kwansuis
zuur gezicht in de Kamer, en ze roepen
wel op de vergaderingen Geef Staats
pensioen! maar ze weten zelf niet hoe
dat Staatspensioen er uit moet en zal
zien, als zij eens aan 't bewind komen.
De oria liberalen willen vitje ver
zekering met aanvulling van Rijks
De Socialisten willen alles laten
betalen door den Staat, en 65 jaar.
De Unie-liberalen willen geen vrije
verzekering, maar 't Deensche stelsel
of 't Engelsche, waarbij geen cent
premie verschuldigd is.
De vrijz Democraten hangen nog
naar premiebetaling.
Valt ons Kabinet, dan komt een
zakenkabinet, waarvan mr. Troelstra
zeker en gewis op den bok zit naast
mr. Tydeman.
Niet mr. Patijn niet mr. Borgesius
niet mr. Marchant, maar de Socilisten
met de Oud-Liberalen zullen't moeten
uitrichten, en mr. Patijn en zijn clubge-
nooten kunnen toezien en zullen mee
drijven met dien stroom.
Dat zien de Concentratiemannen
ook wel en de Oud-Liberalen.verkon-
digen het publiekelijk, dat zij aan de
winnende hand zijn in de Concentratie
dat zij het been gelegd hebben op
mr. Patijn en mr. Borgesius.
Dat wil niet zeggen, dat mr. Patijn
geen Minster van Finantien kan wor
den dit kan welmaar onder den
duim der Oud-Liberalen; en al zijn
plannen worden door de Oud-Libera
len bepaald.
Bjj zoo'n verwarring in de Concen
tratie zijn de heeren blij, als het pen
sioen in het Staatsblad staat: dan zijn
ze eraf; dan is er een struikelblok
minder op 't pad. Want weet wel
Met algemeen Kiesrecht zitten de
heeren ook omhoog. Mr. Troelstra is
geen kind. Hij laat niet met zich sollen.
Zoodanhet pensioen is in aantocht 1
Het premiestelsel komt. En de aller-
feluksten zijn de Concentratiemannen 1
e zijn van een moeilijke karwei af.
Dat heeft Talma voor hen opgeknapt.
Zoo moet nota bene (ja, 't kan
wonderlijk loopen in de wereldeen
Rechtsche Minister de struikelblokken
wegnemen, opdat een Linksch Kabinet
niet binnen twee jaar duikelt.
Heel de Concentratie moest Minister
Talma dankbaar zijn. Trouwens, ze
zjjn dat ookmaar voor de wereld
laten ze 't niet merken, dat snap je.
Misschien in Juni bij de stembus nog
eens een harde schreeuw tegen de
premie, maar daarna zijn ze rustig
Maar -de premie is ook ver
laagd; 't dubbeltje is 4 cent gewor
den voor arbeidersen de boer moet
4 cent meer betalen.
Dat >bloedgeld« is geen bloedgeld
meer. Ook dat wapen is hun uit de hand
geslagen. Nu kunnen ze de boeren
weer op roepen tegen Minister
Talmaook dat is tevergeefs
in onze dagen. Tien jaar geleden kon
dat beternu niet meerDe boeren
begrijpen de tijden, waarin ze leven
maar al te goed.
Is dat geen onrecht?
De Gemeenten betalen aan onder
wijs 25 millioen.
Ze krijgen terug aan Schoolgelden
2 millioen of Vl2 deel.
Ook krijgen ze terug voor art. 48
enz. 13 millioen.
Ze krijgen dus van de 25 millioen
15 millioen terug.
En betalen zelf 10 millioenof 20
gld. per kind.
Dat zegt nog al wat: Gemiddeld
kost een leerling der Openbare School
aan de Gemeente f 20. Dat zelfde kind
kost aan Gemeente en Rijk f 40
Een kind der Christelijke School
kost aan Gemeente en Rijk f 20want
de Gemeente geeft niets en 't Rijk
f 20. .m
Is dat geen gruwelijk onrecht?
Waarom aan een kind der Op.
School f 40 gegeven, en aan dat der
Chr. School maar de helft?
Wie nog een greintje rechts gevoel
heeft moet het niet kunnen dulden dat
een kind van een Chr. School maar
de helft steun ontvangt van wat een
Op. Schoolkind ontvangt.
Zoo'n wet is in ons vrije Nederland
onduldbaar. En hoe hoog we dr.
Kuypers werk ook in 1905 aanslaan;
hoe dankbaar we hem daarvoor ook
altijd zullen blijven: we brengen alle
hulde aan Min. Heemskerk, die den
handschoen opgenomen heeft en tegen
de van woede uitbarstende frontma
kers heeft durft zeggenBlijf ik,
Heemskerk, aan het roer, dan zal
ondanks al je geschreeuw, de Chr.
School dezelfde rechten hebben als de
Openbaredan zal ik het pleit der
vrijheid voeren tegen U.
Dat is kloeke taal van Minist. Heems
kerk. Da's mannenwerk. Da's 't werk
van een regeeringspersoon, die 't on
recht ziet en 't niet langer kan dragen.
Dr. Kuyper kon zóó in 1905 niet
spreken, omdat de tijd voor Grondwets
herziening nog niet rijp was Ook nu
zou hij zoo doen, ware hij aan 't roer.
Die Herziening is een finaal breken
met het onrecht. En meer begeeren
we niet. Maar niets minder ook 1
V
Over Minister Talma.
Het lib. Handelsblad schreef na de
behandeling van het laatste artikel
der Inv. en Pensioenswet
Terecht bracht de heer Duys bij
het einde der behandelng heden den
Minister hulde voor de kloekheid
en de zaakkennis, waarmee deze
het ontwerp heeft verdedigd.
Wat deze Minister aan zaakkennis
en aan werkkracht gepresteerd heeft
niet alleen voor dit ontwerp, maar
voor tal van andere ontwerpen gedu
rende deze vijf jaren Boterwet,
Schepenwet, Visscherijwet, Arbeids
wet, steenhouwers wet, Vogel wet,
Bakkersontwerp, Radenwet, Inval,
wet is waarlijk reusachtig en
verdient algemeene bewondering.
Misschien is er nooit een minister
geweest die zoo ontzaggelijk hard
en veel heeft gewerkt.
En als men een dubbel minister
pensioen kon krijgen, dan zou deze
Minister het hebben verdiend.
Uit deze woorden van dit liberaal
hoofdorgaan spreekt hooge waardee
ringen voor den geduchten tegenstan
der Talma.
Tot die hoogte heeft mr. Borgesius,
noch mr. Patijn het nooit kunnen
brengen, trouwens zoo'n lof is hun,
als medestanders van 't Handelsblad,
zelfs ook nooit toegezwaaid.
Bond van Propagandaelubs.
De verkiez'ngen naderen. Nogslechts
eenige maanden en we staan er mid
den in. 't Is, vooral noodig, dat de
kiezers weten, waarom 't bij deze
verkiezing gaat. En daarvoor zijn Pro-
pagandablaadjes uitstekend. We ma
ken daarom de kiesvereenigingen op
merkzaam op den Bond van Anterev.
Propagandaelubs, wier le Secretaris
is de heer W. Verschoor te Katwijk
aan zee. Deze Bond geeft allerlei vlie
gende blaadjes uit tegen zeer goed-
koopen prijs. Zoo b.v. De practijk der
VrijzinnigheidOns Ministerie en de
Sociale Wetgeving. Aanstonds zullen
het licht zien obstructie of niet
Coalitie of Concentratie! Sluit dege
lederen 1913—een herhaling van 1905
vrijmaking van 't onderwijs. De in
validiteit en ouderdomsverzekering.
Deze blaadjes zijn eenvoudig en
zeer begrijpelijk, en daarom, nog een
maal laten onze kiesvereengen deze
blaadjes, voor luttelprijs te koop, zich
aanschaffen en zij zullen er de partij
een dienst mee bewijzen.
Id en buiten de Kamer.
Land- en Tuinbouw.
Suikerbietenteelt op zandgrond.
TeleJooat Iatercoam. No. 8.
De Burgemeester der gemeente Sommelsdijk
maakt bekend, dat eene Openbare Vergadering
van den Raad ie belegd tegen Woensdag, den 12
Maart 1913, des namiddags teD 2.30 nre.
Sommelsdijk, den 10 Maart 1913.
De Burgemeester,
BOTJMAN.
Amice t
le vorige keer schreef ik u dat ze ge
naderd waren tot art. 200. Had ik mijn
brief een. paar dagen later verzonden, zoo
had ik u kunnen melden dat de O. en In
validiteitswet afgehandeld was. 't Ging bij
de laatste artikelen met spoed. Of de libe
ralen begrepen hebben, dat er zelfs in eigen
gelederen een tegenzin kwam tegen de
liberale Kamerleden, ik weet het niet. Het
zou mij niet verwonderen. Ze dragen zoo
gaarne roem op hun ouden naam „'t den-
kend-deel-der-natie" of „bewusten". Wij
weten zeer goed wat zoo iets beteekend'.
Maar de houding door de liberalen aange
nomen heeft ongetwijfeld de kiezers aan
het denkengebracht of ook tot het «be
wustzijn. geroepen. De wet is nu afgehan
deld. Schandelijker tijd vermorsen als in
dezen is geschied moet nog komen. Ieder
wist in de laatste tijden dat boos opzet in
het spel was. Terzelfder ure heeft mr.
Troelstra het bekend. Gelijk ge weet dacht
ik dat in deze periode de „Tarief wet" nog
behandeld zou worden, opdat de zaken
voortgang konden hebben. Nu komt min.
Heemskerk echter tot een ander idee. De
Tariefwet komt niet eerst in behandeling.
De ziektewet zal voorgaan. „Had dat eerder
gezegd," zeide mr. Troelstra, dan hadden
wij wat vlugger kunnen opschieten met de
O. en I. verzekeringswet". Ge ziet dus dat
de obstructie bij de afgehandelde wet een
voorpostengevecht geweest is. De groots
slag moet nog volgen. Zoo krijgen de libe
ralen gelegenheid om bij de verkiezingen
moord en brand te roepen over de Tarief-
wet. Alles zal duur worden I Natuurlijk, 't
Is tegenwoordig zoo goedkoopZouden de
onnoozelen zich laten verschalken door de
bedriegelijke leuze, dat „alles duur zal
worden." 't Is alles zoo duur, terwijl het
werk naar buiten gaat. Mij dunkt, 't wordt
tijd dat het werk „binnen blijft, opdat de
werkman in de gelegenheid is geregeld te
werken." De liefde tot den naaste is evel
schoon. Maar 't blijft toch altijd„hebt uw
naasten lief gelyk u zelve."
De liberaal laat het laatste weg. Zij
denken aan den buitenlander. Geheel hun
theorie komt in de laatste tijden hierop
neer«zorg dat de vreemde het goed heeft,
en lijdt gij «Nederlander, gebrek.
Dit beginsel is zoo oud als het liberalis
me is. 't Laat-maar-waaisn-systeem werd
gezaaid. Voor het geheel had men geen
oog. Nu zoomin als voorheen. Mr. Troelstra
slaat in dezen spijkers met koppen. Op
eene socialistische betooging te Rotterdam
gehouden (natuurlijk op Zondag), stelde hij
de vraagwat is er te verwachten, als de
linker-concentratie de overwinning behaald,
en het Min. Heemskerk valt?
Hij antwoordde „De vrijzinnige partijen
„hebben zich wel zoo voldoende vastgelegd,
„dat wij verwachten kunnen dat zij Talma's
„en Kolkman's wetten niet zullen bevor-
nderen. Maar inzake tarief wetgeving zoo-
„wel als staatspensioen hebben zij een
„zwart verleden. Waren zij vrij, er ware
„weinig van hen te verwachten. Maar doer
„de politieke noodzakelijkheid, moeten zij
„worden gedwongen om slechte dingen na
„te laten en goede dingen te doen. Deze
„betooging moet het begin zijn van een
„machtsoefening onzerzijds om die politieke
„noodzakelijkheid te scheppen die het hun
„onmogelijk zal maken hun programs ge-
„heel te verloochenen. Naast een protest
„tegen de christelijke regeering is deze be-
„tooging een waarschuwende vuist jegens
„de vrijzinnige heeren, dat oorlog tot het
„uiterste aan hem verklaart zal worden,
„wanneer zij aan het bewind gekomen, lust
„mochten gevoelen onze eischen te verra
den. De Vrijzinnige heeren die de wet
„Talma willen uitrekken, moeten wel we-
„ten dat zij daarmee een groote verant
woordelijkheid op zich laden, omdat in
die wet één goed stukje zit, htet art. 357
„dat voor alle nu reeds 70-jarigen zonder
„premiebetaling, staatspensioen geeft. Wij
„zeggen tot de Vrijzinnigenvoert als
„noodmaatregel dat artikel onmiddellijk in.
„Dat doen wij niet om het den liberalen
„gemakkelijk te maken, maar omdat wij
„hen niet vertrouwen en hen willen belet
ten de zaak op de lange baan te schuiven."
Zoo ziet ge dat de liberalen alles behalve
plezier van de familie zal beleven. De vuist
is gereed om de onbetrouwbaren een flinke
duw te geven. Nu geloof ik nog niet dat
de liberalen die klap zullen ontvangen van
mr. Troelstra. 't Staat bij mij vast, als de
gecealiseerden eendrachtig optrekken, de
politieke dood beslist is. Voor dezen zie-
kelijken patient is geen kruid gewassen.
Niemand zal den dood# betreuren.
Het onware van het liberalisme wordt
steeds meer openbaar. Ze doen in de laat
ste tijden net alsof de invoerrechten iets
specifieks Christelijks is. Ze vertellen niet
dat het tegenwoordige tarief een product
van liberale vinding is. Evenmin dat vele
liberalen strijden en ijveren voor de tarief-
wet Kolkman. Min. Heemskerk zal wellicht
begrijpen dat - de heeren zich dan dood
eten, en dat de kiezers «dankje« zullen
zeggen om voor de liberalen in het vuur
te gaan. Ge weet ik ben geen staatsman.
Stond ik bij ongeluk achter de groene tafel,
ik had misschien gezegd «vooruit Kolk
man Nu gij de vuurproef doorstaan, 't
Loopt echter anders, 't Schijnt dat Min.
Talma het nog niet zat is om de liberalen
af te matten.
Hij komt thans met de ziektewet. Zijn
optreden dwingt eerbied af. De kranige
verdediger van de volksbelangen wil ik
mijn hulde bieden. Zelden heb ik zoo'n
leeuw ontmoet. Onvermoeid staat hij pal.
Zóó klein waren de liberalen dat zij zelfs
geen waardeerend woord wisten te spreken
over het flinke optreden van Min. Talma.
Ze zijn totaal verpolitiekt 't Bloed vloog
zelfs Duys naar het hoofd over deze klei
ne houding. Heeft Troelstra te Rotterdam
hen de vuist gepresenteerd. Duys heeft hen
duchtig de les gelezen in de Tweede Kamer.
Hij zeide „Ik moet eerlijk zeggen, ik sta
„waarlijk »paf« over wat hier op het
„oogenblik van de zijde der concentratie
„gebeurd. Kunnen de heeren Vrijzinnigen
„dan heelemaal niets goeds meer in hun
„tegenstanders waardeeren Ik heb herhaal
delijk met dezen Minister bij deze wet
„gestreden en overhoop gelegen, maar steeds
„de zaak voor oogen gehouden en steeds
„elke verbetering toegejuicht. Dat doe ik
„ook thans. Maar kunt gij heeren van de
„concentratie nu u zelf niet eens een
„oogenblik verheffen boven uw klein-peu-
terige-partij-politiek en toejuichen wanneer
„de heer Talma iets goeds doet? Het is
„inderdaad meer dan/^" Hioord. Gij heeren
„van de concentra^ uQqst ten slotte zelf
„weten wat ge d agn aar dat het u waar-
Blijk ernst is huu-tiW neeie leus van de
„verzorging van de ouden van dagen en
„uw concentratie-program, na den scherpen
„aanval op den Minister, juist op dit
„oogenblik en in dit verband, er zullen er
„niet veel meer zijn die daarin gelooven.
„Hoe klein, hoe verpolitiekt is het spelletje
„dat gij heeren vrijzinnigen thans speelt!"
Ge ziet dat de strijders om de overwin
ning in dezen zomer staan te beven op
hun beenen. 't Gaat hen net als een jon
gen die in het water gevallen, door iemand
wordt gered, wezenloos staat te kijken.
Alleen een erbarmelijk gehuil kunt ge dan
hooren. Meer niet. Zoo zal het gaan, wan
neer de heeren van de concentratie den
boer opgaan. Allerlei voorspiegelingen zul
len hun gedaan worden, en .als ze
bij ongeluk zegevieren, zullen ze met de
handen in het haar staan. De vuist van
Troelstra, het besliste van Duys, het mi
litair program van Ter Laan, alles brengt
hen in de war. Ik hoop het niet voor land
en volk, 't Zou anders zijn «de doodgraver
graaft zijn eigen graf.«
Terwijl ik dezen brief u schrijf heeft de
eindstemming over de wet nog niet plaats
gehad. Vrijdag Maart zal ze plaats heb
ben. Natuurlijk wordt de wet aangenomen
in de Tweede Kamer. Hoe? Dat schrijf ik
u nog wel. Wellicht verbeteren de heeren
in de Eerste Kamer de liberalen der Tweede
Kamer. Wat zullen de kiezers als antwoord
geven op de tegenstemmers Als zij ver
standig doen geven zij hun stem niet weer
aan dezulken. De zege behaaldVoor zoo
verre het mogelijk is kunt ge de tegenstem
mers beschouwen als personen die het
volk in den afgrond doen neerstorten.
Hulde aan Min. Talma, den vriend van
den werkman. Hulde voor zijn ijver en
mannenmoed Geloof me hij is «een kerel
uit een stuk.« Zijn taak rbag in 1913 niet
ophouden. We moeten hem behouden. En
daarom ten strijde voor de Christelijke be
ginselen op staatkundig terrein.
Mijn hartelijke groete
tt.
MARNIX.
Wij hebben er in onze artikelen meer
malen opgewezen, dat onzes inziens vele
zandboeren de fout begaan, uitsluitend
weideboeren te willen zijn. Als veehouder
meent men genoeg te doen en tevreden te
mogen zijn, wanneer men het geheele jaar
door kan zorgen voor voldoende gras- en
hooivoedering. Dit moge voor den boer
het gemakkelijkst zijn, hem het minste
werk geven, wij houden ons overtuigd, dat
hij zich zeiven door deze bedrijfswijze be
nadeelt en in vele gevallen den strijd om
het bestaan verzwaart. Daar zijn er, die
bij het gewonnen hooi ook pulp voederen,
in stede van zelf wat bieten te verbouwen,
dat hun heel wat voordeeliger zou zijn.
Anderen hebben niet meer bouwland dan
noodig is, om in de behoeften aan stroo
voor strooisel en aan aardapels voor vee
voeder te voorzien. De zulken dienen o.i,
eerst te overwegen of zij niet eens pogin
gen zouden doen om een nieuw gewas te
verbouwen, dat geschikt is om verkocht te
worden en een behoorlijke winst zou kun
nen geven.
In de Landbouwkroniek van de Leeuwar
der Courant wordt tot dat doel de aandacht
gevestigd op de teelt van suikerbieten,
welke teelt tegenwoordig op de kleigronden
zeker tot de meest loonende behoort. Daar de
schrijver hier de aandacht der zandboeren
vraagt voor een belangrijke zaak, willen
we op de hoofdzaken zijner bespreking
het licht doen vallen.
Is een loonende bietenoultuur op zand
grond mogelijk? Gaan we, ter beantwoor
ding dezer vraag, de eischen na, welke
een goed bietengewas aan den bodem stelt.
le. De bodem dient zeer rijk te zijn aan
plantenvoedsel. Voor een behoorlijken oogst,
van 40.000 K.G. bieten en 20.000 K.G,
