Zaterdag 30 November 1912.
A n tirevo lu tionair
27st(' Jaargang IV. 1820.
Orgaan
roor de Xuidliollnndsclie en Zeeuwsclie Eilanden.
„11e Nier*'
IN HOC SIGNO VINCES
Ma n tel magazijn
Rotterdam
W. BOEKHOVEN,
Te 14 milliosD invoerrechten.
1
SOMMELSDIJK.
Alle stukken voor de Hedactle bestemd, Advertentien en verdere Administratie tranco toe te zenden aan den Uitirever.
OP OEN UITKIJK.
Hoogstraat ATS
Ontvangt dagelijks de
laatst uitgekomen
NOÜVEAUTE'S.
Voor Huis en Hof.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
zonder 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad ƒ7,50zonder ƒ4,50 per jaar
Afzonderlijke nnmmers 5 Cent Met Zondagsblad 7 Cent.
UITGEVER
Telefoon Interconina. Vo. 2.
Advertentiën 10 Cent per regel en J/j maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Hoe komt de Schatkist tot zoo'n
Ir irag van 14 millioen invoerrechten.
IS iet door Vrijhandel, maar door be
scherming De schrijvers en sprekers
over Vr., die de zaak consciëntieus op
11 men gebruiken dan ook het woord Vr.
wat Nederland aangaat niet jzespre-
i n vaneen zwak beschermend tarief.
Cat is ook het feit; de waarheid. Alle
andere praat is pure misleiding. En
voor we nu eens verder gaan om over
Vrij handel ol Bescherming iets te
zeggen, zullen we eens enkele dingen
vertellen over 't huidige tarief met
zijn huidige zwakke bescherming
We leggen dus vóór ons 't huidige
Grief en volgen 't werk van de hoeren
I lillen en Middelkoop, uitgegeven 1899
lij Nijgh en Van Ditmar ie Rotter-
am. De ontwerpen Harte en Kolk
man kunnen ook gevolgd worden
omdat deze echter 't tarief uitbreiden
en in groepen opgeven, volgen we
liever 't oorspronkelijke in alfabetische
volgorde.
Aalbessengelei 25 gld. de 100 Kilo.
Koek en banket 25 gld. de 100 Kilo.
Aambeeld 5 perc.
Aardappelmeel 2 gld de 100 Kilo.
Aarden buizen 5 perc.
Tabakspijpen 5 perc.
Aardewerk 5 perc.
Amandelen 4 gld de 100 Kilo.
Muziekinstr 5 perc.
Ijzerwerk 5 peic
Papier 5 perc.
B ikwerk 5 perc,
Wagenma^erswerk 5 perc.
Afsluitkranen 5 perc.
Ammunitie 3 R. D. de 100 Kilo.
Anijsolie 5 perc.
Aniline tot verven 55 ct. de 100 K.
Verfwaren 5 perc
Manufacturen 5 perc.
Gekorven tabak 12 gld. de 100 K.
Glaswerk 5 perc.
Gutaperchawerk 5 perc
Wagen assen 5 perc.
Azijn 3 gld. de H L.
Bakkerstrog 5 perc.
Kramerijen 5 perc.
Bascule 5 perc.
Bedden 5 perc.
Matrassen 5 perc.
Beddetijk 5 perc.
Bedlinnen 5 perc.
Behanselpapier 5 perc.
Bier 3 gld. de H.L
Porcelein 5 perc.
Biljart 5 perc.
Beschuitjes 5»/2 gld. de 100 K.G.
Bitter 3gld. de H L.
Kunstbloemen 5 perc.
Modeartikels 5 perc.
Pelterijen. 5 perc.
Thee 25 gld. de 100 K.G.
Boekbindersart 5 perc.
Boorijzers 5 perc
Boren 5 perc.
Borstels 5 perc.
Honing IR D. de 100 Kilo.
Bouten-smidsw. 5 perc.
Bluschwerktuig 5 perc.
Brandkasten 5 perc.
Breinaalden 5 perc.
Gaswerktutgen 5 perc.
Bretels, broekband 5 perc.
Oogbrillen 5 perc.
Broeken 5 perc.
Bronswerk 5 perc.
Brugdeelen 5 perc.
Buskruit 5 gld de 100 Kilo.
Cacao, chocola 25 gld de 100 Kilo.
Carbolineum 55 ct. de 100 Kilo.
Uurwerken 5 perc.
Cognac 3'/2 gld. de H.L.
Witte Zeep 2 gld. de 100 Kilo.
Ingemaakte Vrucht 18 gld. de 100 K.
Zadelsmakerswerk 5 perc.
Dasspelden 5 perc.
Dekens 5 perc.
Paardedekens 5 perc.
IJzeren deuren 5 perc.
Doeken, sjaals 5 perc.
Doekspelden 5 perc.
Doozen 5 perc.
Voorts zijn belast met 5%: drop,
reukwater, glasballons, ijzeren fusten,
galon, gasbranders, gasmeters gecon
denseerde of busjesmelk (25 gld.),
gember (6 gld.) gipsbeelden, gootsteen,
gordijnroeden, goud- en zilverwerk,
kralen, halsters, handschoenen, har-
monicaas, staalwerk, hoeden, schoen-
beslag, horlogeglas, latten, naven
voor w:elen, raamstijlen, sigarenkistjes,
tabakskisjes, theekis jes, velgen, werk
doosjes, prikkeldraad, schroefbouten,
flenzen, kachels, schaafmachines,
krammen, scharnieren, kaarsen, speel
kaarten, kaas (5 gld. de 100 Kilo.)
kachelpotten, bezems, stoffers, vegers.
Doch genoeg Het boek. voor ons
telt 494 bldz., en we houden op bij
bldz. 210.
leder ziet reeds uit de opgegeven
voorwerpen, dat er in ons Land in
de verste verte geen spraak is van
Vrijhandel, tenzij men met dat woord
solt
Legio artikelen voor allerlei huis
gezin, voor allerlei ambacht, voor
allerlei gebruik worden belast.
En deze belasting leidt tot bescher
ming, vooral die op koek en banket,
snuif, tabak, verduurzaamde levens
middelen Bij andere Landen verge
leken zijn in ons Land de tarieven
laag. Bij hen is de hooge protectie,
bij ons lage.
Dezer dagen moest ik zoo aan den pro
feet Eliza denken.
Als die in onzen tijd had geleefd, zou
hij ongetwijfeld van de vrijzinnigen een
eerste-rangs-standje gekregen hebben.
Hij was anders dan Elia.
De Thisbiet, dat weet men, bewoog zich
weinig onder het vo k. Hij woonde meest
in de eenzaamheid en als hij te voorschijn
kwam, was 't in den regel, om koning en
volk, Gods oordeelen aan te zeggen, in
dien zij zich niet bekeerden.
Elia leefde niet mee.
Hij was geen man naar 't hart van dr.
Kromzigt, want hij trok zich in zijn par
ticuliere inrichtingen, de profetenscholen,
terug en trachtte op die wijze weer een
groot deel van »heel het volkc tot God
te leiden, wat zijn geestelijken zoon en
opvolger, EUza, dan ook onder Gods ze
gen, gelukte.
Eliza bewoog zich meer te midden des
volks. Hij leefde met dat volk mee. Niet
alleen hun godsdienstig, maar ook hun
maatschappelijk en staatkundig leven. Zoo
lezen we, hoe hij de Regeering meerma
len raad gaf en hoe de Koning raad bij
hem zócht. En uit de historie van de Su
namiiische blijkt duidelijk, dat Eliza meer
malen de tusschenpersoon was, die 't volk
en de regeering met elkaar in aanraking
brachtdat hij m. aw. niet zonder in
vloed was aan het Hof en bij den Ko
ning.
Dat nu steekt der vrijtinnigen.
Een domine moest preeken maken.
'n Zendeling heidenen doopen.
Maar ze moeten zich nooit of te nimmer
inlaten met de zaken der politiek.
Dan doen ze te kort aan hun hooge en
verheven roeping.
Daarom hebben de vrijzinnigen zoo'n
hekel aan een domine die de menschen
opwekt, om ook m 't politieke leven te
vragen naar Gods rech.en en inzettingen.
Ze hebben liever politiek-neutrale domine's
en 't allerliefst maar dat durven ze
haast niet zeggen, omdat ze er zichzelf
zoo leelijk mee in de vingers zouden snij
den allerliefst een domme,
die luide den lof zingt der vrijzinnige be
ginselen.
Geen wonder dan ook, dat dr. Wie'in-
ga 't bij hen had verbrttd'.
Men vraagt: Welke Wel: ga
Daar zijn cr op 't oogenbhk niet minder
dan zes, die allen staan in het heerlijk
ambt van Bedienaar des Woords, zeker
wel een unicum iu ons land
Dat reeds lijkt een vrijzinnig mensch
dwaas.
Immers, het predikambt geeft tegen
woordig lang met 'n goede »carrière.«
Advocaat worden of dokter, is in den
regel meer proftjte ijker.
Als er dus er één, die wat aan de me
lancholieke kant was, voor dominee had
gestudeerd, nu ja 1 Maar alle zes
en dan bij de kleine kerk« waar
de traktementen immers van sas-en bloed
worden bijeengebracht waar men niet
»trekt« van den Staat en dus geen »vas-
tigheid« heeft nudaar kan een
vrijzinn g mensch niet bij.
Er moet vast bij die Wielinga's een
stukje los zijn alle zes.
Zoö oordeelt 'n oprecht liberalicus.
En hij kijkt bezorgd, als hij lee t en
hoort, dat die èène dan, waarov r de
klacht gmg, de >zecdei Dg«, die zich in
't best van zijn mannelijken leeftijd op
zoo'n negerij als Soemba is, >begraafi«
die straks z'n vrouw voor 'n jaar en z'n
kinderen voor jaren achterlaat om weer op
Soemba de heidenen tot het geloof te
brengen die daar geen fortuin mee ver
dient, maar begrijpt iemand dat
een genadeloon wacht, hiernamaals
in de hemeien, de vrijzinnige kijkt be
zorgd bij de klacht, dat die man (onscha
delijk »abnormaaU moet te zijn 1) zich is
gaan bemoeienmet regee-
ringszaken
Ziehier, waar 't verhaal op neerkwam,
dat in verscheiden Indische bladen heeft
gestaan en dat ook door Indische corres
pondenten naar de NederUndsche pers
werd gezonden en o.a. in de ïNieuwe
CouranU verscheen, in een bitter artikel
onder 't opschrift»Christus contra Mo
hammed. i
Soemba was voorbeen een eiland, waar
mee onze regeering zich weinig bemoeide
Maar dat werd anders onder Van Heutz
en onder Idenburg.
Ook op de zoogenaamde buiten-bezit
tingen wordt steeds meer rechtstreeksch
gezagj mgevoerd en met name de inlandsche
bevolking beschermd tegen de onderdruk
king en knevelarij van plaatselijke despoo-
'jes.
Met dergelijke heeren wordt kort recht
gehouden en verscheidenen van die volks
onderdrukkers en parmantige despolen zond
het Bewind in ball ngschap.
De »Compenie« laat niet met zich gek
ken
Zoo werden ook de Lewa-vorsten op
Soexba van hun eiland verbannen, omdat
ze w.t te veel op z'n Turk ch regeerden
en met bukken wilden voor 't gouverment.
De heereh keken r?ar op.
Zonder veel omslag werden ze op een
schip gezet en raar een verwijderd oord
van den indischen archipel gebracht, waar
van ze misschien niet eens wisten, dat het
besond.
Daar konden ze nadenken.
Rustig en kalm tot zichzelf inkeeren.
En daar kwamen ze blijkbaar tot de over
tuiging, dat de »Compeniec zoo sterk en
zoo machtig is, dat het dwaasheid zou
zijn tegen haar zich langer te verzetten en
het integendeel een éér genoemd kon wor
den, onder den Compenie te staan.
'n Politieke bekseriog dus.
Zij verlang len naar hun eiland terug en
wilden oprecht en eerlijk beloven, zich
vooriaan naar ónze bevelen te gedragen en
geen geweld te plegen.
Maar da* ging niet zoo grit.
De regeer ng te Buitenzorg wilde blijk
baar niet inzien, of 't wel >echt« was en
wilde het bij de vorsten laten overzomeren
en overwinteren.
Het volk op Soemba begon inlusschen
ook weer naar zijn eigen vorsten te ver
langen.
Zie, -tot zoover gaat alles goed
Maar nü komt de roode lap, die de
stieren aan 't brullen brengt
De bevolking wende zich tot Dr. Wie-
linga, den zendeling, en verzocht hém een
goed woord te gaan doen bij den gouver
neur generaal.
Hém kenden zij. Hij had jaren in hun
midden gewoond. Hij had hun vertrouwen
gewonnen. Hij, de christen-missionaris
Was 't wonder
Maar, ziet ge, die Soembaneezen had
den kerk en politiek uit elkaar moeten
houden en den predikani niet m Siaais-
zaken moeten mengen 1 Zij moes en noodig
beter ontwikkeld worden op neutrale scho
len.
Doch 't werd nóg erger.
Dr. Wielmga dééd het ock. Hij ging
naar Buiien/org. En bracht het verzoek
over.
En nu 't allerergste I
De gouverneur-generaal willigde dat ver
zoek in. Hij stuurde d'. Wielinga niet met
een scherpe reprimande weg, maar hij gaf
den eda ders hun zin
Daa over sprong nu de vrijzinnigheid
uit haar vel.
Gelukkig komt ze al weer bij.
Tot ee e van de »Java-bode,« in Indië,
zij gezegd, dat dit blad het fl nk voor dr
Wielmga en het Bestuur opnam.
En mm. Malefijt heeft in de Kamer dui
delijk gemaakt, dat de Indische regeeiing
wel degelijk advies heeft gevraagd van de
autoriteiten en gehandeld heeft zoowel in
ons belang als in 't belang van Soemba.
Zai men nu wijzer worden P
En in plaats van de zending te beklad
den en te belastereD, haar gaan eeren
Van dr. Hominius getuigde de Leidsche
Magistraat, dat hij er méér invloed had
op 't volk, dan de gansche politie. Zoo
is 't ook vaak met den zendeling, wien
God een geopende deur gaf. Dat onze
regeering hem dan eteuue en zich zijn in
vloed ten nutte make 1
UITKIJK.
Het geheim van gezondheid. Hierover
hield, volgens „Rèforme Alimentaire" Dr.
Victor Pauchet een belangwekkende voor
dracht. Zijn raad betreffende de zorg voor
het lichaam kwam hierop neerDrink, kauw,
adem, beweeg en vastDrink 1 Herhaalde
lijk kleine hoeveelheden koud of warm
water, vooral bij het opstaan en een paar
uur vóór den maaltijd. KauwOok pap
en vloeistoffen, die bij kleine hapjes goed
met speeksel vermengd moeten worden.
Adem 1 Twee a vier maal per dag, telkens
vijf minuten, diep en langzaam door de i
neus, vijf secouden inademen, vijf seconden
inhouden en even langzaam uitademen. Doe
dit vooral als ge wandelt. Beweeg I In
de vrije lucht, of, als de tijd daartoe ont
breekt, bij het opstaan 515 minuten
naaktoefeningen in de buitenlucht of een
frissche kamer, volgens Müller of een ander
systeem. Vast! Bij elke ongesteldheid
24 uur, tweemaal tot achtmaal dien tijd.
Drink daarbij b.v. aftreksel van pruimen of
appels öf kruidenthee. En niet eten als ge
niet bepaald honger hebt.
Voor het leven en het gezin. Hoevele zijn
de schatten die in het gezellige huiselijke
leven verborgen liggenrust, vertrouwelijk
heid, liefde, hartelijkheid, een nuttig gebruik
van den tijd, zelfverloochening en allerlei
gelegenheden tot blijmoedige zelfopoffering.
Ga niet alleen.
Och, ga niet alleen door het leven,
Uw pad is vaak hobb'lig en slecht;
Alleen kom ge licht'lijk te vallen,
Maar samen, dan loopt men wel recht.
Och mensch, verhef u niet,
Noem nooit iets min of klein 1
Men weet wel, wat men is,
Niet wat men ééns zal zijn
Voor de keuken.
Beschuitkoek met appelen.
Men neemt 12 groote, zure appelen, schilt
en snippert ze en smoort ze op zacht vuur,
met twee groote lepels boter, gaar. Twaalf
beschuiten worden fijngestampt en in melk
geweekt, daar roert men vervolgens 4 eier
dooiers doorheen, één ons gewasschen en
even opgekookte krenten, 2 lepels suiker
en een lepeltje fijn kaneel. Door dit deeg
roert men nu het appelmoes, met 2 lepels
rum of cognac, en eindelijk het geklopte
eiwit. Men doet het beslag in een met boter
besmeerden vuurvasten of geëmailleerden
schotel en bakt den koek in een matig
warmen oven lichtbruin.
Duitsche broodsoep. Een diep bord ge
kruimeld wittebrood wordt met een stukje
boter in een liter koud water te vuur ge
zet, en laat men het een kwartier koken.
Dan wrijft men het door een zeef en brengt
het opnieuw aan de kook. Nu roert men
er langzaam 4 geklopte eierdooiers, wat
notemuskaat en een liter lauwe melk bij,
totdat de soep de gewenschte dikte heeft.
Uit het geneeskundig tijdschrift »Molen-
schott* Wanneer men de menu's der tegen
woordige diners leest, is het bewonderens
waardig, wat in slechts enkele uren van
de menschelijke maag geëischt wordt; maar
in de tweede plaats is het bedroevend te
zien, met hoe weinig overleg de spijzen
gerangschikt zijn. Twee of meer zware
vleeschgerechten zijn bij een diner even
schadelijk als de gewoonte om na een
reeds meer voedenden maaltijd kaas te
presenteeren, die op zichzelf reeds sterk
voedt en de verteringsorganen nog meer te
doen geeft. In het algemeen wordt op
onze menu's een veel te kleine plaats aan
de groenten afgestaan. In vele hotels wor
den zelfs in 't geheel geen groenten gepre
senteerd of niet meer dan noodig is om
een vleeschschotel te >garneeren<. Het
eerste gevolg van te sterk gekruide spijzen
is een toename aan dorst, waardoor me
nigeen een drinker geworden is. Vervolgens
hebben die kruiden een storenden invloed
op de nieren, op de zenuwen en op het
hart, en ten slotte, n.et het overmatig
vleeschgebruik te zamen, op de bloedvaten.
