k!!
I
voor de SSuidhollaiidsclie en
Eilanden,
r
tJeresit
n
TOT IE BROK,
Vereenigde Vergadering
Woensdag 18 September 1912
27slft Jaar&mg
A n tirevo lutionair
Orgaan
FOKKALVEREN
A- FM Dl HEIDE - Slag
Osrlsy Uisschsn itaüë en f ur^i:
l
iland
IN HOC SIGN O VINCES
)MMEL.
De dolende Christen-Soci
alisten.
99
I
zijnde
ikoop.
ions,
Isleker.
cent.
xjitgeïveb
SOMMELSDÏJK.
Alle stukken voor «Ie
kedactie
bestemd, Advertentiën en verdere Administrate c -k vee iw e asemden aan des? t 'it*© ver.
Officieel Gedeelte.
Wegens doofheid.
In en buiten de Kamer.
beslis» kurkdroog*
EERSTE SOORT r
in elke leeftijd Verkrijgbaar I"
Buitenland.
jr-
V
m.
re.
rameeren,
dat zulks
Ineerwerk
lien tijde
?veren wij
6186
verzekert
icees
'afel, I
NIad, 2
;h pine
5883
p, Goud,
|odert 25
lam.
een soliede
«chine.
en bekend
in wer-
rs, ros-
tcliincs
Ï347.
LNT.
f
terdam.
Deze Courant verschijnt alken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
zonder «sO
Buitenland bij voomitbetaling mehZondagsblad ƒ7,50; zonder 1,50 per jaar
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
W. BOEKHOVEN,
Telefoon ïntercosawa. Mo. 2.
Adverteutiftn 10 Cent per resel ea i/i maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Ceat per regel en */8 maal.
Dienst,aanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groot» letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10' uur.
Gemeentebegrootiisg.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge
meente Middel harn is brengen ter openbare kennis,
dat de Begrooting van de Inkomsten en Uitgaven
der gemeente voor het dienstjaar 1913 van den
14 dezer tot den dag der behandeling in den
Raad, ter gemeente-secretarie voor een ieder ter
lezing is nedergelegd en tegen betaling der kosten
algemeen verkrijgbaar gesteld.
Middelharnis, 13 September 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
NIJGH.ULBO J. MI,18.
»De vraag, ol Christendom en Soci
alisme vereenigbaar zijn, dringt zich
tusschen de menigte andere, alsge
loofsvragen, belijdenisvragen, kerk
vragen, schoolvragen, literaire vragen,
wetenschappelijke en politieke, die in
Christelijke kringen om antwoord roe
pen, nog niet naar voren. Maar eerlang
zal zij dat worden; in komende jaren
zal zij het vraagstuk zijn
Aan de aanhalingsteekens ziet men,
dat we de meening van een ander
weergeven, 't Is die van Enka, de
Christen-Socialiste, die cp de laatste
Bondsverg i dering bedankt heeft, omdat
zij in 1913 wel met de socialisten
wilde saamwerken om ons Kabinet te
nekken, maar omdat de Bond het niet
volkomen aandurfde.
Enka naar 't socialisme overloopend
om het Rechtsche Kabinet te bestoken
en de overwinning te bevorderen van
Liberalen, Radicalen en Socialisten. En
hoewel de Bond dier Christen-Socia
listen nog niet meedurfde om met pak
en zak naar 't Socialisme over te gaan,
is er niet één enkele waarborg, dat
na eenige jaren het C/rrate»-socialisme
op de flesch is, en deze menschen
allen in het Roode Kamp zijn aange
land
Nu reeds werd de beginselverklaring
verbreed en kunnen zelfs vrijzinnige
Christenen, modernen, en allerlei slag
van gevoelige menschen in dien Chris
ten Socialisten Bond een plaats krijgen.
Ieder kan nu lid worden, die van
zin en willens is te leven uit het be
ginsel der eeuwige goddelijke Liefde,
gelijk dit ten volle in Jezus Christus
openbaar is. Eertijds was de grondslag
van den Bond de Apostolissche Geloofs
belijdenis nu schiet er niets meer over
dan de bekende, zoo in gevoelige krin
gen druk gebruikte »Liefde« van den
»Heer« voor de menschen.
Wie nog een oog heeft voor den
Lieven God en den Lieven Jezus, die
zoo vol ontferming geweest zijn en nog
altijd zijn voor arme schapen Ze kun
nen in massa's toetreden tot dezen
inzinkenden Bond van socialisten,
die gelooven, dat ze én Christen én
volgeling van Troelstra kunnen zijn.
Zijn Christendom en Socialisme ver-
eenigbaar Kan een rechtzinnig Chris
ten een socialist zijn? Deze vraag
beantwoordde Enka in een brochure
(1906) bevestigend. Ja! 't Kon. En in
48 bladzijden met grooten omhaal van
woorden, maar niet met klemmende
argumenten, poogde zij aantetoonen,
dat allen dwalen, die dat samengaan
van Christen én socialist ontkenden.
Daan van der Zee, ook één der lei
ders, schreef in Vragen van den Dag
(1909) een artikel »De beteeken is van
het Christen Socialisme« op blz 35—
48. Ook hij betoogde, dat een Christen
wel socialist kon zijn, mits dan echter
onder Socialisme niet werd verstaan
dat van Marx of Troelstra, die 't be
staan van een God, consekwent't be
ginsel doorgetrokken, beslist moeten
loochenen. Daan van der Zee wil een
Christendom met een zeer mak socia
lisme doen
En
samengaan.
Vragen
op blz. 701 (Jaargang 1911,
van den Dag) heeft Daan van
der Zee hef over Staatstheorieën en
Staatsvormen, tevens besprekende den
Christen-Socialistischen Bond, die de
Christelijke Rechtsbeginselen wistdoen
voortvloeien uit bet bekende Heb God
lief boven alles en Uw naaste als U
zelf.
In één woord dus: De Bond wou
Christen én Socialist zijn, maar niet
rood als Troelstra of als Wijnkoop
hij wou zijn economisch Rood, dat is
de goederen gemeen en voorts Chris
ten een soort herhaling der eerste
Christen Gemeente te Jeruzalem.
Thans, na de laatste Bondsvergade
ring treedt Enka af, en ze zal 't onder"
Troelstra's leiding wagen de Christe
lijke Regeering te verjagen. En de
Bond zelf zal zijn Christendom zoo
ruim maken, dat alle liberalen en
socialisten, die »God« nog liefde noe
men, kunnen toetreden.
't Christen-Socialisme krijgt op zoo'n
manier een minachting, die 't oor
spronkelijk niet verdiende. Zijn laatste
dagen zijn geteld. Heel de Bond laat
zijn Christendom ten slotte varen en
gaat op Troelstra am, die het in zijn
gelederen opnemen zal.
Snelle afloop der wateren
Wat de grootste tegenstanders niet
vermoogd hebben, geschiedt door eene
verzwakking van 't gehoororgaan dr.
Kuyper verlaat de Kamerhij heeft
bedankt voor Ommen, zijn kiesdistrict.
Of hij nu 't politieke leven vaarwel
zegt, en als stil en rustig burger in
de Kanaalstraat op 's Lands zaken
geen den minsten invloed meer zal
oefenen Geen die 't gelooftvelen,
die 't hopen en nu reeds verheugd zijn
dat zijn kracht gebroken en dezen
Simson de haren zijn afgeknipt.
Laten de Linkschen niet al te blij
zijn. Simson is weer op 'tappèl ver
schenen en doodde, hij, blinde man,
bij zijn sterven er nog meer dan bij
zijn leven Nu zal dit hier bij dr.
Kuyper niet zoo in die mate gaan,
omdat deze eertijds en zonder doof
heid er reeds zooveel op t slagveld
heeft neergelegd, dat 't bijna onmoge
lijk is dat cijfer nu nog op 75-jarigen
leeftijd op te voeren,*'t Is al welletjes
met de aantallen gesneuvelden van
Links. Nochtans: de Standaard blijft
't Centraal Comité blijften de Club
kan als dr Kuyper lezen en schrijven
Toch is 't droef, dat deze stoere
man, de leider onzer partij, wegens
dooiheid zijn post op het. Binnenhof
moet verlaten.
Amice 1
Ik koorde voorheen eens een aardig beeld
gebruiken. In eene gemeente liad nl. een
candidaat gepreekt. Waarschijnlijk had hij
iets in de preek gezegd dat niet al te »zui-
ver< was. Na afloop van de predikatie Sat
de candidaat bij den predikant ter plaatse
in huis terwijl een paar ouderlingen op
hun gemak een kopje thee dronken.
Een der ouderlingen vroeg aan de domine
nomine hoort u wel eens iets als u een
candidaat beluisterd dat niet al te zuiver*
is Nu moet ik bekennen dat ik niets
bijzonders had opgemerkt. De ouderling
blijkbaar wel. 't Pleitte voor den man dacht
ik. De domine gaf echter het rake antwoord
maakt natte kelders en vochtige woningen
HENRI EUINCK»& ALEI IMHOFE,
ROTTERDAM, UTRECHT,
IGroote Draaisteeg, Springweg i.
Vraag prospectus Ko. 32.
Wel ja broeder, maar ik denk gewoonlijk,
»ock daar heb ik ook reeds met de paarden
in de sloot gezeten.Ge moet weten, dat
de dominee uit eigen ervaring wist, dat de
bedoelde ouderling zeer wijs in eigen oogen
was, en op alle slakken zout leiwonder-
graag een filosofisch gesprek voerde*, nim
mer dacht aan opbouwen, wel aan afbreken.
Deze geschiedenis kwam mij te binnen, nu
ge mijn vorigen brief hebt laten lezen. Tot
mijn schrik bemerkte ik, dat ge mijn schrift
niet goed hebt kunnen lezen en mij zoo
doende een ketterij hebt laten zeggen, die
ik gaarne wil herstellenIn plaats van een
»1« hebt ge een »b« gelezen. Ge laat mij
zeggen voor de geestelijke zijde van het
leven ïóee/'fs het volk. Wellicht zult ge
begrijpen dat zoo iets voor een socialist
of materialist een lekker kluifje is, om mij
in bun gelederen in te lijven. Ik bedank
echter voor zoo iets. Nu wil ik op alles
niet letten. Ik weet dat ik geen mooie hand
van schrijven heb. Als gij mij laat zeggen,
dat het woord vrijheids van het mannelijk
geslacht is, deert mij dit niet. Mijn meester
heeft mij steeds geleerd dat het »vrouwe-
lijk« is. En geloof me, ik heb een beste
meester gehad. Schrijven is een kunst welke
ik nooit goed heb begrepen. De letters zui
ver te schrijven, gaat boven mijn krachten.
Doch de u bovengenoemde ketterij moest
ik verbeteren. Ik duidt u echter niet euvel,
gelijk ge weet. Ge zult echter na lezing
van mijn brief wel gelachen hebben, nadat
ge liet verslag hebt gelezen van de verga
dering der Christelijk-historisclien in de
provincie Friesland Toekomstmuziekheb
ik het feit genoemd dat nl. de predikanten
der Geref. kerken lotsverbetering te wachten
stond. Eerlijk gezegd, mijn hoop is een
weinig het hoofd ingedrukt. Van liberale
zijde heb ik nimmer iets verwacht. Uit
ervaring weet ge, hoeveel tranen het heeft
gekost eer men subsidie heeft gegeveu aan
de Christelijke scholen.
De liberalen beriepen zich z.g. op het
historisch recht dat de Openbare school
bezat. Zij rekenen de historie van af 1795.
Ik wed dat een volbloed liberaal zal zeg
gen, dat al hetgeen daaraan vooraf geschied
iSj niet behoort tot »de geschiedenis,maar
tot »het rijk der fabelen.Gelukkig dat we
ons niet uit het veld hebben laten slaan.
Nu wil ik in geenen deele de vrijheid van
de Cbristelijk-historische predikanten kort
wieken. Denken de lieeren dat zij alleen de
bevoorrechten moeten zijn, zoo laat ik hen
in>4eze gedachte. Ik voor mij zal strijden
voor gelijkstelling in deze kwestie Gunnen
zij de Gereformeerden geen cent, geloof me
dat zoo'n domine met zijn verouderde be
grippen mij geen sta-in-den-weg is. Ik loop
om hem heen, neem mijn pet af en denk
het mijne. Laat hij maar doorgaan op het
pad der dwaasheid en de liberalen in het
gevlei komen! Hij zal ervaren dat de libe
ralen met zijn« geschiedenis moet rekenen
en de historie voor 1795 niet erkent. Uit
den tijd »der fabelenput geen liberaal.
Misschien komen de voorvechters voor »wij
alles* wel met Uiangende pootjes« terug.
Het heeft mij pijnlijk getroffen dat sommigen
zoo ouderwets, conservatief kunnen zijn op
dit punt.
Of zouden de Gereformeerden soms tot
de staatsgevaarlijken gerekend worden
Als iemand daarop een bevestigend ant
woord geeft, is het eene vanzelfsheid dat
geen overheid hen hulp mag verleenen,
Wilt ge wel gelooven dat ik liever in het
verslag had gelezen, dat er een stem van
verontwaardiging was vernomen dat de
overheid nog steeds voortgaat subsidie te
verleenen aan modernen en socialistische
predikantenZoo iets had in elk geval voor
het Christelijk besef .getuigd. Hun houding
thans aangenomen, heeft mij zeer gedaan"
Het eind zal voorloopig wel zijn, indien
nl. de Christelijk-liistorische in T913 niet
medewerken in de coalitie, dat de predi
kanten der Geref. kerken hot kommervolle
leven moetenbestendigen, zoodat zij met
vrouw en kinderen gebrek kunnen lijden.
Ge ziet het letterlijk overal. De tractcmeu-
ten zijn voor onzen tijd belachelijk klein.
Eu dat in een tijd dat alles bloeit en duur
is. En wordt veel geld verdiend 't. Schijnt
wel alsof de iedeu der gemeente het zich
een eere achten, als de predikanten een zeer
kommervol bestaan hebben, eu van den
morgen tot den avond moeten zuchten.
De commissie voor grondwetsherziening
zal bij dit soort menschen geen eer inoog-
sten. Toch zou ik de sprekers op de Christel,
historischen partijdag wel willen zeggen
och, heeren, ge steunt misschien op hen,
die de Gereformeerden geen cent gunnen.
Vergeet echter niet dat een halve cent voor
u hen ook nog te veel is. Als deze uwe
mannen zijn, hebt ge een keurbende van
strijders, die op de vlucht gaan wanneer
ze slechts denken dat er een vijand is.
Maar al heeft die samenkomst mij be
droefd, toch laat ik den moed niet zinken.
Ge snapt dat de regeering voor zoo'n woord
niet op zijde gaat. De overheid is er om
recht te doen. Wie onrecht wil, moet oo
geen Christelijke overheid rekenen.
iemand zoeke zijn toevlucht bij liet lib_
lisme. Al gaan we dan tijdelijk als remarkt
ringspartij ten onder, we zullen het zvv,, opge-
niet in de schede doen. We gaan vooi
den ingeslagen weg. De beginselen we.
door. Als men den Gereformeerden.
recht tracht te onthouden, dan zeg ik,C
de baud door met hen die thans bevooj
zijn gewordeiH
Zijn de Gereformeerden dan werkel^f
de oogen dergenen die alleen een oog
ben voor de Nederl. Herv. gevaarlijke.S.
de Roomschen en Joden Laat me;
zeggen, opdat de Gereformeerden w
wat zij aan de kerkistischc Hervor
hebben.
Ik ben zeer nieuwsgierig zoo iets te w
Mijn hartelijke groete,
MARN*-
'4
agragriers natuurlijk uitgezonderd dat
de rijkskanselier maatregelen neemt om den
nood te
lenigen.
PORTUGAL.
Te Lissabon is bericht ontvangen van
een opstand onder de Portugeesche troepen
in Angola (West-Afrika) Te Huila sloeg
het derde regiment infanterie aan het mui
ten en doodde twee luitenants en verschil
lende onderofficieren. Ook kapitein Arrobas
moet er het leven bij verloren hebben. De
rebellen maakten zich meester van het fort,
dat zij belangrijk versterkteu. De, naburige
plaatsen werden door hen geplunderd. De
regeering zond een sterke aldeeling infan
terie en vier batterijen tegen hen in het
veld. De rebellen waren na een bloedigen
strijd genoodzaakt zich over te geven.
TURKSJE.
Een der schoonste gebouweD van Con-
stantinopel, de Aja Sophia of S >phiakerk
dreigt, naar aan de '/Times// gemeld wordt
in te storten. Ongeveer twee jaar geleden
verto mden zich in de maren der moskee
eenige scheureD. De noodige herstellingen
werden inwendig aangebracht, doch de
onirrö oarflhovvifY \r» -dnov nrL-«»-L"in/5 Irnrj)
De Turksche minister van Buiteri.au
Zaken ontkend de ju'sthe;d van liet bfelyke
als zonden de vredespreliminaircn tusSSiW-
Italië voor het Bdrainfeest geleekend wor
den. De oude handelingen doen echter
een gunstigen afloop verwachten.
ENGELAND.
De Engelsche federatie van eigenaars
van katoenspinnerijen nam op een te Man
chester gehouden m eting verschillende
bepalingrn aan be'reilende de beslechting
van geschillen tusschen katoenfabrikanten
in Euge'and, Oostenrijk, België, Frankrijk,
Dui schlaud, Nederland Italië, Rusland,
Spanje en Zwitserland. I)e2e bep lingen,
waarbij de geschilpunten onttrokken wor
den aan de unspraak der gerechtshoven en
onderworpen aan het oordeel van experts,
zijn reeds door genoemde lauden aange
nomen,
DUITSCHLAND.
Men weet, dat in alle steden van het
Duitsche rijk protesten opgaan tegen den
vleeschnood Dat de gemeenteraadsleden,
inclusief de burgemeesters, met de handen
in 't haar zitten, wijl ze niets onderi emen
kunnen legen het.lijd en van de bevol
king. Hier gaat 't niet alleen voor den
werkmande burgers en de staatsbeamb
ten met goede salarissen kunnen hun
vleesch-kies we! uittrekken.
Nu staat de winter voor de deur. De
oogst is all emeen minder goed dan men
verwacht had. De aardappelen worden duur
der en die in den grond zitten kunnen
niet gerooid worden. Dure tijden staan te
wachten, en daarom hoopt iedereen
Heden verscheen
door Elma.
40 cent.
in
Jils
od
3ie
ïe
Boedapest wordt geseind, dat de
uitgebreide voorzorgsmaatregelen
om bij de opening van hét Hongaar
van
Prijs
Dit boeiend geschreven boekje'R-
moet ieder Meisje lezen. Spe ye.
ciaal voor jongedochtersver-ade
eenigingen aanbevolen. fcou
Pakkend van het begin tofllen
het" einde.
-Uit
politie
trefr.
sche Huis van Afgevaardigden, die den
I7en September plaats heeft, de orde te
kunnen haudbaven,
RUSLAND.
Bij keizerlijke oekase is de R iksdoema
voor ontbonden verklaard. De nieuwe ver-
kiez ngeu beginnen op 23 September, ter
wijl de nieuwe Doema op 28 November
geopend wordt.
SAN DOMINGO.
De Vereenigde Staten staan op het
puüt, op Santo Domingo tusschen beide
te komen. Er zullen onmiddelijk oorlogs
schepen naar het eiland worden gezonden.
De revolutie, die is uitgebroken, bedreigt
de Ameiikaansche en andere builenlandsche
belangen.
VAX DE
mmim kamisrs,
OP ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1912,
t®l slanlilssg; vaan de «MElaag
dei" Statcn-Generaal.
(Geopend te 3 uren.)
De heer J. E. N. Baron Schimmelpen-
ninck van der Oye van Hoevelaken bekleedt
den voorzittersstoel.
