f
Zaterdag 8 Juni 1912.
27ste Jaargang N". 1770.
voor de Zuidltollandsclie en Zeeuwüclie Eilanden.
nis
S
EISTE BLAD.
r
hine
Antirevolutionair
Orgaan
IJK.
w
IN HOC SIGNO VINCES
W. BOEKHOVEN.
'EN,
IJK.
God wil het.
„DE STER"
Zie onze
Opruiming.
|dels enz.
5 4+1
V:
i
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
zonder oö
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad 7,50zonder ƒ4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
SOMMELSD1JK.
Advertentiën 10 cent per regel en */t maal, Reolames SO per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en k/t maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertentiën worden ingewaoht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 nnr.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever
loges,
ant
por de
telijke
5082
W.
legen-
stoepen
Ltie.
5882
(LAARS
3E.voor
ipljten.
ils
*es, enz.
ikjes, in
5185
lsook
:e tauten.
Uw gezin
fasch wilt
ïlt maken,
houden,
oldoet.
laar.
o, neen!
ig te zien.
svoordiger
Het was deze kreet, waaronder de
Kruisvaarders in 1096 heentogen met
hun tienmaal tienduizendtallen naar
Kanaan om het Heilige Graf van Chris
tus te ontrukken aan de handen der
„Turken en Mohammedanen. Een leuze,
voorwaardie hoog mikte. En toch
die ons eerbiedt inboezemt voor die
zoogenaamde »donkere« Middeleeu
wen. Hoe donker 't in die dagen erook
mocht uitzien op allerlei maatschap
pelijk en Kerkelijk en Schoolgebied
hoe pover de geestelijke ontwikkeling
er ook waredit besef leefde en was
door de Kerk krachtig opgebouwd,
dat God de Heere ook in dezen strijd,
in dezen godsdienstoorlog moest erkend
en geëerd; dat 'thier ging om't Hei
lige Graf, ja, maar meer: om de na
gedachtenis van den Christus te hul
digen en te eerbiedigen. Het Oud-
TestamentischeHeilig is de Heere,"
vond in dezen strijd zijn toepassing.
Helaastoen waren 't de »donkere«
Middeleeuwen, waarin die heilige leuze
werd aangeheven tot inzetting van een
tweehonderdjarigen godsdienstoorlog
tusschen Christendom en Heidendom,
Helaas 1 nu is Europa 'tverlichte»
werelddeelhet Christendom is in alle
Staten geplant, uitgezonderd in Tur
kije, waar Mohamed nog zijn aanhan
gers in legio telt. Nu is Europa 't
Land van beschaving, ontwikkeling
van kracht en kunst en industrie;
hier houdt men de teugels der volken
hier leeft men al 1500 jaar onder 't
licht des Evangelieshier is de Kruis
banier al eeuwen geplant en onder de
schaduw van 't Kruis vond hier dui
zendtal bij duizendtal geestelijk genot
en verkwikking.
En in dit verlichte Werelddeel, och,
hoe zwak wordt nog dit God wil het!
gehoord. Wat Europa nu moest doen,
na zooveel zegen, na zooveel ontwor
steling uit den chaos van verwarde
toestanden en moeilijke omstandig
heden bij 't genot van zooveel stof
felijke weldaden en geestelijk genot
en geestelijk licht, dat de Middeleeu
wen niet kenden 't laat 't na.
God wil het. En met die leuze
ging men oudtijds den dood tegemoet
naar Kanaanrivieren doorwaden
bergen beklimmenwoestijnen door
wandelen om den heiligen grond te
zuiveren van heidenen en heidensche
begrippen.
Is in onze huidige Maatschappij die
leuze nog de levenskreet? Beluistert
de volkende kabinettende verga
derzalen; de pers; de geschriften, die
vertienmaalduizendvuldigd schatten
van wijsheid en dwaasheid aan den
man brengenis de grondtoon van t
leven nog, en alleenGod wil het
En toch geen ander uitgangspunt
mag er zijn. »Om Zijn's wil,® is de
leus, is de eenige waarachtige leus,
waaronder het menschenkind mag op
trekken.
Hetzij gij eet, hetzij gij drinkt, hetzij
gij iets anders doet, doet het tereere
Gods.
Doe het omdat God het wil.
Zijn wil is wet, Zijn ordinantie regel.
Wat woelen de volken en hoe be
denken ze ijdelheid. Laat ons zijn ban
den verscheuren en de touwen van
ons werpen. Buiten God, zonder God,
tegen God het wordt de leuze
van legio in onze dagen.
God wil het, dat de Staat en de
Maatschappij en alles wat daarbij be
trokken is, voor Hem bukke; Hem
zoeke; Zijn eer najage; Zijn geboden
onderhoude, want daarin is groote loon.
Maar aan de kennis Zijner wegen
heeft Europa geen lust en algemeen
is de klacht, dat vooral het Westen
van ons Werelddeel, waar de bescha
ving en de kunst en geleerdheid 't
hoogst staan, juist het meest afkeerig
zijn van de leuze: God wil het.
Hoe grooter geest, hoe grooter beest,
zegt de volksmond. En West-Europa
schijnt het licht van Bethlehem niet
meer te kunnen verdragen. Het goud
der Wijzen uit 't Oosten, neergelegd
aan de kribbe, is een bespotting ge
worden voor de Wijzen uit "t Westen.
Arme EeuwArme Rede
Is te Leiden, te Utrecht, te Gronin
gen, te Amsterdam wel eene Univer
siteit? Er staan wel gebouwen, die
dien naam dragen, maar zijn ze werke
lijk Universiteiten?
Dr. Bos, lid der 2e Kamer heeft
tijdens de Hooger Onderwijs debatten
(1904) eens gezegd »Eene instelling,
waaraan de faculteit der Wis-en Na
tuurkunde ontbreekt, kan op den
naam van Universiteit geen aanspraak
maken."
Aangenomen.
Maar als dan de faculteit der God
geleerdheid ontbreekt, zooals dit ver
schijnsel zich al jaren en jaren voor
doet als die faculteit met hare onder-
deelen behoort tot de literarische fa
culteit, en slechts in schijn Godge
leerdheid aan de studenten doceer t
is zoo'n School dan eene Universiteit?
De Godgeleerdheid is het hoofdvak
der Schoolmoet het wezenomdat
alle vakken leiden moeten tot het
Middelpunt van alle leven, alle wijs
heid, alle bestaan en vergaan: God
almachtig. Maar nu doceert men aan
zoo'n Universiteit die kennis van
God maar ten deele; de Bijbel wordt
slechts kritisch vergeleken met de
oude heidensche boeken der Egypte -
naars, Perzen en Meden, Indier's en
Mohammedanen enz., enz.eilieve, is
dan die School een Universiteit.
Men smaalt wel eens op de Vrije
Universiteit, omdat al de vijf facul
teiten niet volkomen bezet zijn, maar
waarlijk, laten de voorstanders der
Staatsuniversiteit de hand in eigen
boezem steken: want waar de God
geleerdheid in hare wezen en pit ont
breekt, is op die Universiteit de goud
glans van de vleugelen.
Elke Universiteit, waar Gods Woord
geen uitgangspunt is, is voor Neder
land onhistorisch en onwetenschap
pelijk.
Gelukkig, dat de Rechtsche Kabi
netten bezig zijn aan de Staats-uni-
versiteiten haar ouden luister terug
te geven door benoeming van Gerefor
meerden. Dat doet geen Linksch
Kabinet. Neen de eere komt toe aan
een Rechtsch!
De Kamerverkiezingen liggen nog
niet geheel achter den rug, maar met
blijdschap mag al geconstateerd, dat
de Rechtsche Coalitie de overwinning
heeft behaald niet alleen, maar met
een nog grooter meerderheid uit de
bus is gekomen, dan het vóór de ver
kiezingen had.
Het Linksche Blok had, na de over-
MANTELMAGAZIJN
winningen verleden jaar bij de Raads
verkiezingen, alles op haren en snaren
gezet om bij deze Kamerverkiezingen
door 't heele land de behaalde victorie
voort te zetten. Niets hebben ze ge
spaard en vooral de Kerk en de School
waren de inzet van den strijd. Tegen
de Zwarten, tegen de priesters, tegen
de Clerus, tegen de Kerkelijke Scholen
en de Kerk trok alle Rood en Roze
met vliegende vendels en roffelende
trom te velde, botsingen hadden plaats;
ruiten ingegooid rechtsche vergade
ringen gestoordmanitestatiënop
stootjes bewerkt; de rechtsche spre
kers geslagen, getrapt en gewond.
Het rapalje van de achterbuurten werd
gehuurd om de lezingen van Rechts
te beletten en te verstoren. En toch:
Rechts heeft mooi gewonnen en ge
wonnen zelfs met behulp van die
nobele Linkschen, die er in alle landen
zijn, en die, wars van zulk revoluti-
onnair gedoe, het land veiliger achtten
in handen van Rechtsche mannen, dan
van woeste liberale schreeuwers, die
de zweep der Socialisten gewillig op
hun rug laten striemen.
Het Liberale Blok heeft een leelijken
scheur gekregen.
Rechts versterkt uit den strijd, 't Is
mooi zoo!
OP DEN UITKIJK.
Voor Huis en Hof.
)Ismerk
In.
rngge.
UITGEVER
Telefoon Intercooun. No. 2.
De faculteit der Godgeleerdheid.
België.
-
HOOGSTRAAT
172.
Daar kwam wat over te doen
En 'tzou mij niets verwonderen, als er
van 't najaar, bij de behandeling der Be
grooting van Binnenlandsche Zaken, afdee-
ling Hooger Onderwijs, een hartig woordje
over gesproken werdHet heeft H. M, de
Koningin behaagd, op voordracht van Mi
nister Heemskerk, tot theologisch professor
aan de Rijks-Universiteit te Utrecht, te
benoemen dr. A. Noordtzij, van Kampen.
Nu zit 't pikante van 't geval hierin, dat
de nieuwe hoogleeraar lid is eener Geref.
kerk, terwijl aan de Utrechtsche hoogeschool
juist de meeste predikanten der Ned. Herv.
kerk hun opleiding krijgen.
Met het oog daarop, noemt bv. dr. mr.
V. d. Laer, de redacteur van »De Beu
kelaar* deze benoeming een »onbeschaamd-
heid.<
Wat nog al kras heeten mag
Tegenover een Minister der Kroon
Uit zulke woorden spreekt een droevig
kerkisme, waarvoor we gedacht hadden,
dat op onzen vaderlandschen bodem geen
plaats was 1
Onderzoeken we de zaak eens.
Nu er eenmaal stof over werd opgejaagd
en dit stof misschien sommiger oogen ver
blinden zou, is 'tnoodig, dat we elkaar
geen Mie je noemen, maar de zaak eens
openhartig bespreken, gevende de dingen
elk hun eigen naam.
En dan staat tweeërlei vast.
Over twee zaken zijn ze 't eens
Vóór- en tegenstanders dezer benoeming.
Vooreerst, dat prof. Noordtzij Jr. iemand
is, die wat wetenschappelijke ontwikkeling
en werkzaamheid betreft, een eervolle plaats
innemen kan, aan welke academie hij ook
wordt benoemd.
En ten tweede, dat naar de wetten des
lands, absoluut niets zich verzet tegen de
benoeming tot professor in de godgeleerd
heid van iemand, die geen lid is van de
Ned. Herv. Kerk.
Hierover zijn allen 't eens.
Ik praat daar ook niet verder over, maar
»constaieer« het slechts even.
Doch wat is er dan
Kort gezegd Alle dingen, die wettelijk
geoorloofd zijn, doet men daarom niet
»De Beukelaar* gaf het voorbeeld Men
benoemt immers geen protestant tot goe
verneur van Limburg. Men zou ook kunnen
zeggenmen benoemt geen jood tot uit
legger van het Nieuwe Testament. Geen
allopaath, om de homoeöpatische genees
wijze te onderrichten Geen anti-militairist
tot Minister van Oorlog. En de voorbeelden
zijn te vermenigvuldigen
En zoo ook dat is de bedoeling
benoemt men geen lid eener Gereformeerde
kerk, die daardoor alleen reeds is een
vijand* van de Ned. Herv. kerk, om de
toekomstige predikanten in die kerk op te
leiden.
Zoo wordt het bedoeld.
Zoo wordt het gevoeld.
En inderdaad als de zaken zoo ston
den, dan zouden ook wij Minister Heems
kerk ongelijk moeten geven en zeggen
Excellentiegij hebt daar een man aan de
Koningin voorgedragen, die wel zeer zeker
benoembaardoch in de gegeven omstan
digheden niet verkieslijk is.
Maar zoo staat het niet.
Vooreerst is het al een grove onwaar
heid, dat iemand die lid is eener Geref.
kerk, daarom reeds is een vijand* van
de Ned. Herv. kerk. Net zoo min als een
»Hervormde« daarom reeds de »Geref.
kerken* zou »haten.«
Gelukkig is 't nog even andersj!
Zeker van weerszijden houdt men
zijn kerkelijke streng vast. En ik voor mij
zie daaraan nog een gunstige kant. Gelukkig
een volk dat zich nog warm maken kan
om andere dingen dan een pot bier en
boterham
Ook worden er meermalen, van beide
kanten 1 harde en bittere woorden gesproken,
die niet zijn tot eere van des Heeren Naam.
Maar de band der broederlijke liefde
wordt toch ook terdege gevoeld. Met name
ook onder de leiders en de mannen, die
vooraan staan. We kunnen bv. aan de
Beukelaar* verzekeren, dat de hoogleeraren
uit Amsterdam en Kampen met de Geref.
geleerden uit de Ned. Herv. kerk gaarne,
vriendschappelijk en broederlijk omgaan
't Zal heusch geen hanengevecht worden,
daar in Utrecht
Prof. Noordtzij zal 'tmet prof. Hugo
Visscher en prof. Van Leeuwen best vinden,
al zijn deze beide laatsten dan ook leden
der Ned. Herv. kerk.
Dat voelt de Beukelaar* zelf.
Want men gelooft z'n oogen niet
Volgens dit blad is deze benoeming het
werk van, nu ja natuurlijk van dr. Kuyper
die is nu eenmaal in alle kwaad ge
mengd maar dan in bond met >den
man met den geuzenkop.*
En dat is prof. H. Visscher
Die, als men weet, even zuiver en goed
Hervormd is als dr. Van de Laer
Eu de Waarheidsvriend*, het orgaan
van de gereformeerden in de Hervormde
kerk juichte direct deze benoeming warm toe!
Zoo iets teekent dan toch.
En 't geeft ons den sleutel tot sommiger
verontwaardiging.
Met de benoeming van dr. Noordtzij
is de theologische faculteit te Utrecht in
meerderheid geworden conform de aloude
belijdenis der vaderen.
Dat is de groote grief!
Wijlen prof. Valeton, welk een uitnemend
man ook in velerlei opzicht, zette het mes
der critiek in Gods heilig Woord. Uit zijn
kring, en vergissen we ons niet, van hem
zelf was de schrikkelijke uitspraak>A1
zou 't gausche verhaal van Lucas i een le
gende of mythe zijn, dan nog waren we
onzen Christus niet kwijt.*
Daarin nu kwam een keer.
Drie hoogleeraren leiden straks in Utrecht
de studenten op. Alle drie staande op den
vasten bodem van Gods Woord, opgevat
naar de belijdenisschriften der vaderen.
Dat is de kern van de zaak
Op dat cardinale punt trekken de ge
reformeerden, zoowel in als buiten de Ned.
Herv. kerk ééne lijn.
Dat voelde bv. ook Groen van Prinsterer,
Die sprak in zijnen tijd anders over
de toenmalige »afgescheidenen.«
Als er van de vaderJandsche kerk* in
haar ruimere beteekenis sprake was, dan
rekende G oen die afgescheidenen mee.
Zij behoorden er ook bij.
Omdat ze de belijdenis bewaarden.
Dan sprak hij van de gereformeerde
gezindheid,* waar hij wel degelijk ook zijn
>gescheiden broeders* onder telde.
Ja, toen er sprake van kwam, om in
Amsterdam een seminarie te vestigen, om
studenten op te leiden in de theologie,
toen gingen Groen en de zijnen met de
»gescheidenen« broederlijk samen, om dit
plan te doen gelukken
Want Groen gevoelde, wat de jonge
Hervormde predikant van Hei- en Boeicop
verleden week in de stellingen achter zijn
dessertatie neerschreefTusschen de mo
dernen en de ethischen is slechts een
gradueel, tusschen hen en de gereformeer
den een principiëel verschil.
En daarom verheugt het mij voor de
Ned. Herv. kerk, en voor ons gansche volk,
dat ten derdenmale een man, die de be
lijdenis der vaderen hoog houdt, tot hoog
leeraar aan de Utrechtsche hoogeschool is
benoemd.UITKIJK.
In het bekende werk van Dr. A. Roland,
badarts te Karlsbad: »0ud worden en jong
blijven,* welk werk in enkele jaren in niet
minder dan negen talen is verschenen, (in
1910 ook in het Nederlandsch) geeft de
Schrijver aan het slot de volgende gebo
den tot verkrijging van den hoogst moge
lijken ouderdom
1. Vertoef zooveel mogelijk in frissche,
gezonde lucht, vooral indien het niet te
heet is, in den zonneschijn. Zorg hierbij
voor veel beweging en maak eiken dag
een flinke wandeling.
2. Gebruik matige hoeveelheden vleesch
en slechts éénmaal per dag. De voeding
moet hoofdzakelijk bestaan uit rauwe melk
van gezonde koeien of geiten (als men maar
weet waar die te krijgen isObs.) eieren,
graanspijzen, groene groenten, boter, kaas,
vruchten. Vermijd elke derde maand het
gebruik van vleesch. Kauw het eten goed.
3. Neem dagelijks een bad, wekelijks (bij
goede circulatie-organen) een zweetbad.
4. Zorg voor dagelijksche ontlasting.
Reinig buitendien eenmaal per week den
darm door een zacht afvoermiddel.
5. Draag poreuze kleeren, het best ka
toenen, hoogstens in den winter wollen
ondergoed. De boord zij wijd. Kies in den
zomer lichte hoeden en kleeren, in den
winter donkere. Draag altijd lage schoenen.
6. Ga zeer vroeg naar bed en sta zeer
vroeg op.
7. Slaapt met open raam in een donkere,
stille kamer. Slaap niet korter dan 6J en
de man niet langer dan 7|, de vrouw niet
langer dan 88£- uur.
8. Neem wekelijks een dag volkomen
rust. Breng, indien dit mogelijk is, den tijd
van Zaterdagavond tot Maandag op het
land of in de bergen door.
9. Vermijd hevige gemoedsaandoeningen
en opwinding. Maak geen zorgen over het
geen niet te veranderen is, noch over het
geen dat komen kan. Spreek niet over on
aangename dingen. Wees sterk van wil.