EEESIE BLAD,
Zaterdag 23 Maart 1012,
Antirevolutionair
27slft Jaargang N°. 1748.
Orgaan
voor de Znidliollandsclie en Zecuwsclie Eilanden.
IN HOC SIGNO VINCES
„DE STER"
W. BOEKHOVEN,
De machtige arm
EEN EEN V0UDIGSPEL.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
SOMMELSDIJK.
Advertentiën 10 Cent per regel en maal. Reclames SO per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle slakken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitg-ever.
De kolenbekkens rusten. En het nij
pend gebrek van het zwarte brood voor
de fabrieken doet zich allerwege ge
voelen. De Engelsche regeering is, na 't
afbreken der onderhandelingen tus
schen de mijneigenaars en de werk
lieden, er aan te pas gekomen en zal
nu een wetsontwerp indienen op de
minimumloonen. Verluid wordt, dat de
eigenaars in afwachting zullen leven,
of de regeering hun portemonai niet
al te na komt. Hoe dit zijeen mach
tig tafreel van kracht heeft zich ont
plooid. De machtige arm Het gansche
raderwerk staat stil, als die machtige
arm het wileens is dit ook gezegd
in 1903, toen we in Nederland de
spoorwegstaking hadden. En aan den
lijve voelt men het in Engeland,
dat de werklieden in de mijnen een
ontzettende macht kunnen openbaren.
Een teeken des tijds, waarop gelet
moet worden. Zeer zeker, men kan
die zaak ook zoo bekijken en zeggen
de arbeiders in de mijnen kunnnen
het ook op den duur niet uithouden,
als hun kassen uitgeput zijn [(en die
raken ten slotte uitgeput) moeten zij
het bijltje weer opnemen, want anders
hebben ze ook niet meer te eten men
.kan zeggende stakers zullen wel
V gedwongen worden om te gaan ar
beiden, want zij zullen aan eigen li
chaam, in eigen huis, in eigen familie,
in eigen omgeving, in eigen dorp
al de weeën zijn van hun optreden
afgedacht nog van de toekomstige el
lende, die aan de uitgeslotenen te
wachten staat. Zeker, zoo kan men
redeneeren. Maar dat raakt wel 't ge
volg, niet het verschijnsel zelf. En dit
isdat de arbeiders, wat nooit gezien
is, thans een macht ontplooien, waar
voor een heel koninkrijk beven kan
en waarvan naburige landen de treu
rige gevolgen ervaren. En wat beving
ging er door de Volken, toen de
Bladen vermelden, dat Toontje Soli
dair verschenen was't was of een
nachtmerrie op de maatschappij viel,
•Wat Engeland staakteen Duitsch-
land zoe stakenen België en in al
lerlei andere mijnen zou men staken,
lotgemeen als men zich voelde met de
Engelschen.
Maar wat moest er dan terechtkomen
van fabrieken, stoombooten, treinen,
trams van handel en bedrijf en visch-
vangst. Als de steenkolen opzijn,het
vuur van alle leven en bedrijf onzer
dagen, dan zou een neerzinken zijn
van de maatschappij een verlies van
goederen onberekenbaar en onherstel
baar. Dat was de machtige arm, die
dreigde.
Waarlijk, de tijden zijn ernstig. En
de Sociale kwestie bestaat niet meer
in een beetje straatrumoer als in de
jaren van 80 en 90, maar heel Euro
pa is in beweging. De werklieden
houden de kruk vast en de ma
chine staat stil. De Sociale kwestie
laat de volken niet meer los't is
geen achterbuurtgekijf meer, maar
de hoogste ernst dient aan 't woord
te zijn bij allen, die over een ander
gesteld zijn. Boeren, patroons, fa
brieksbazen, grondbezitters, eigenaars
van allerlei goederen van beteekenis,
reeders, enz, enz. laat men er niet
licht over heen loopende toestand
is veel ernstiger dan men vermoedt.
Het gerommel onder de aarde wijst
op een vuurspuwenden berg en wee
het Land, waar hij zijn lava neergiet.
De machtige arm der arbeiders 1
De machtige arm der geldmannen
Zal het hard tegen hard gaanO
wee, Europa
Mogen door den geest des Evan
gelies, dien geest van vrede door
Recht, de slechte verhoudingen ver
beterd worden. Zoo niet: dan staan
we binnen tien jaren voor rampen,
die met verderf en ondergang zullen
dreigen.
De leuze, waaronder alle liberale
fracties zullen moeten opgaan ten strij
de in 1913, kan geen andere wezen dan
tegen de clericalen.
Zoodra men een andere leuze aan
heft, is de band gebroken.
Men mag in de de een of andere
fractie propaganda maken voor Alge
meen Kiesrecht, Vrijhandel en Staats-
pensioneeringmen vindt er elkander
niet meeomdat alle drie onder
werpen in den boezem der Linksehen
nog nooit een goede eenstemmigheid
hebben gevonden.
Vóór de Openbare School danOch
neen, dat heelemaal niet. Die zal op
't stembusprogram niet veel plaats in -
nemen en dan nog zullen de woorden
zeer voorzichtig gekozen zijn.
Wat is 't dan, dat de Liberale par
tijen zal saambinden alleen de vijand
schap (politiek gesproken) tegen Rechts
En waarom 1 Omdat rechts de macht
heeft? Ook daarom. Maar hoofdzake
lijk, omdat elke Liberaal in zijn icuer-
lijk wezen, hoe mooi hij zich ook voor
doet, verzet aanteekent tegen 't gezag
van Gods Woord. Hij wil dat Woord
niet verheffen boven zijn Redezie
daar de kwestie. En wie dat nujwel
doet, moet in zijn oog bestreden wor
den, want die verlaagt daarmee Volk
en Maatschappij.
Er wordt in ons land over Vrouwen
kiesrecht weinig gesproken, 't Staat
wel op sommiger program, maar niet
èén politicus van beteekenis gaat er
propaganda van maken de vrucht is
nog onrijp; de bolster nog groen; 't
zonnetje emoet er nog eens op schroeien.
Wie dan ook naar Engeland ziet, wordt
wel wat benauwd voor dat Vrouwen
kiesrecht als de hoogstaande vrouwen
van beschaving en verstand zich zoö
gedragen zoo hun harstocht denteugel
vieren, dat ze met haar kiesrechtbe-
toogingen een heele stad op stelten zet
ten de straten versperren en onveilig
makende ruiten ingooientot hand
tastelijkheden overgaandan zou
men natuurlijk smeeken och, behoed
ons voor 't vrouwenkiesrecht; want
de vrouw wordt een furie, als ze haar
zin niet krijgt, En wat moet er dan
bij de stembus, als alle menschen al
in een soort roes verkeeren, in een
opwinding; wat moet er dan van te
rechtkomen, als de vrouwen als opge
wonden standjes kiezers moeten gaan
opzoeken en meetings moeten houden
enz. Dan wordt 't een warboer en een
herrie, die alle perken te buiten gaat.
Vrouwenkiesrecht kan bestaan
maar dan eerst eenige bedachtzame
proeven. Zeer voorzichtig. Want als
de passie werkt, owee dan is de vrouw
gauwer uit den band dan de man.
MANTELMAGAZIJN
fêroots bugel
Heine prijzen.
OP DEN UITKIJK.
Reclames, Mededee-
liugcn enz.
(20 Cents per regel.)
Land- en Tuinbouw.
s 99 9 ji zonder B 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad ƒ7,50; zonder f 50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercom»». Silo. 2.
Anti-Clericaal.
De dwazen.
HOOGSTRAAT
172.
»Het is en blijft 'n vréémd kind!*
Dat was de slotsom, waartoe vader
Thomassen kwam, nadat hij vertrouwelijk
'n uurtje met mij had zitten praten.
Zoo af en toe kwam hij eens
Vaak gebeurde dat niet, want de man
had druk zijn werk en 'n druk gezin.
Dan is er voor een huisvader, die z'n
plicht verstaat, niet veel tijd over om er 'n
avondje uit te gaan. Dan is hij liefst thuis,
om zijn vrouw de taak wat te verlichten,
want een ï>taak« is het in den regel, om
het jonge volk in orde en vrede elk aan
zijn eigen werk te houden 1
Vader 's wichtig woord moet dan soms
moeder 's gezag steuneD. En al is dit niet
noodig, dan kan hij zich niet zelden als
^huiselijk behulpsel* verdienstelijk maken
ook al gaat het hem krom en won-
derlijf af, de echte vrouw weet toch reeds
het streven op prijs te stellen van den man,
die toont te begrijpen, hoe zijn vrouw onder
de zorgen gebukt gaat en die haar op zijn
manier wat verlichten wil.
Ot ook de gaven zijn verschillend
papa weet in de avonduren door noesten
arbeid het tekort op 't huiselijk budget te
dekken Kortom, een huisvader met
vrouw en kinderen zit in den regel te mid
den der zijnen.
Maar de regel kent uitzonderingen.
En zoo gebeurde 't dan heel enkel, dat
papa Thomassen wat bij me praten kwam
in den regel had hij dan ook niet 'n
2>praatje«, maar 'n »gesprek«.
Nu ging het over zijn Lize,
Zeker dat was 'n vreemd kind. Het
leek op vader noch moeder en had ook
wein;g gelijkenis met de jongere generatie der
Thomassen. Naar lichaam noch geest. Ze
was een echte »buitenbeener«.
Met andere kinderen bemoeide ze zich
weinig. Niet uit hoogmoedniet om de
aandacht te trekkenniet uit nuk of gril
neenze voelde zich niet met hen op
haar gemakze was beschroomd vond in
hun spelletjes geen behagenliep liever
drootnend, alléén, door 't land.
't Leeren ging maar zoo zoo Doch
in enkele vakken, met name teekenen en
vrouwelijke handwerken was Lize zeer er
varen en beslist allen ver vooruit.
Dan was 't een lust, ze te zien.
De juffrouw op school had haar voor
de aardigheid ook in de beginselen der
fraaie handwerken ingeleid en 't was ver
wonderlijk op te merken, wat ze op dit
gebied uit zichzelf al niet bedacht.
'n Dróómster, noemden de ouders haar.
Moeder had er zoo graag 'n flinke hulp
van gemaakt in de huishouding, maar 't had
haar al wat zuchten en Lize wat tranen gekost,
't Kind kon zoo raar doen.
Volijverig ging ze de kamer stoffen, maar
als ze dan haar blik, vol stof en kruimels,
buiten zou gaan ledigen, dan liet ze 't in
gedachten schuin hangen, dat ze onderweg
in de gang alles verloor, wat ze in de ka-
mer opgeveegd had. En zoo was 't met
alles, 'n Huishoudster werd ze niet.
Vader had haar ook wel graag onder
onderwijzeres gemaakt.
Maar dat ging heelemaal niet.
In sommige »vakken« was ze knap. 'n
Opstel kon ze Kuken, dat je er de tranen van
in de oogen kreeg. Maar van haar ^sommen*
maakte ze niets. En sommen moet je kunnen
kraken als noten, anders deug je voor on
derwijzeres zeker niet
'n Vréémd kmd, dat was ze.
En m'n vriend Thomassen liet zich, iet
wat moedeloos, ontvallen>'k wou toch
weieens weten, waar ze die vreemdigheid
vandaan haalt
'k Weet niet, hce 't me zoo ingegeven
werd, maar ik liet er onmiddellijk op vol
gen 'k Denk haast, dat de Schepper van
hemel en aarde er haar mee begiftigd heeft.*
Daar kregen we toen een gesprek over.
Ik ben altijd bang voor menschen, die
wat de opvoeding betreft hunner kinderen,
sterk rijn in eigen kracht en veel van zich
zelf verwachteD.
Wij hadden er al vier m'n vrouw en
ik toen we bezoek kregen van een paar,
dat op trouwen stond en als bruidspaar
ons met zijn tegenwoordigheid vereerde.
Het aanstaande gezinshoofd was een goede
beste man. Tenminste in den grond niet
kwaad. Maar hij was wat bedorven en over
't paard getild, waartoe zijn aanstaande
vrouw, die deemoedig tot hem opzag, als
de wijze woorden over zijn lippen kwamen,
niet weinig had bijgedragen.
Die had in alle bescheidenheid 1
zoo op mijn vier telgen nog al wat aan te
merken en verkondigde de verbluffende leer
»AIs je ze maar vróég en góéd aanpakt,
heusch dan kun je er van maken wat je
wilt
Ik zei weinig. Vroeg 'm alléén of-ie
gereformeerd was. Jawel, dat was-ie.
»Denk dan vooral aan de voortgaande re
formatie*, merkte ik op.
Nu heeft de baas zelf vier telgen. Maar
zijn wijsheid is van hem gewekengelukkig
Ik wil maar zeggen dat wij ja onze
kinderen moeten opvoeden met een trouw
en ijver alsof wij er van maken konden,
wat wij willen.
Maar wij weten het wel beter
Voor negen-tienden gaat tenslotte de
vraag, hoe met onze kinderen de uitkomst
zal zijn, buiten onze opvoeding om.
Allereerst beslist de vraag, wat God in
onze kinderen gelegd en gewerk heeft.
Wij, met al ons opvoeden, kunnen er
niet iets in leggen of brengen, dat er niet
in kiem was. Zoomin als we ooit met snoeien
en mesten en oppassen aan een vijg druiven
kunnen laten groeien.
Wij zijn mede-arbeiders* Gods.
Ook in de Kinder-opvoeding.
En dat is al meer dan mooi.
Dat werk is voor onze zwakke handen
nog soms te zwaar
Wij kunnen tenslotte niet meer, dan tot
ontwikkeling brengen, wat God, in kiem,
in het kinderhart en kinderleven heeft inge
legd en ingebracht.
En dan is er zooveel meer.
Dan zijn daar de omstandigheden, de
omgeving, de straat, de buren, de vrienden,
de kennissen, de vijanden allemaal
Hactoren*. die wij niet in onze macht hebben
en die op de opvoeding en ontwikkeling
van ons kind vaak zoo grooten invloed
oefenen.
Dat alles moet ons klein maken.
En uitdrijven tot het gebed.
Onze afhankelijkheid is zoo groot
gelukkig zoo grootwant als 't waarlijk
gelijk men soms meent, in eersten instantie
afhing van onze opvoeding, wat er van onze
kinderen worden zou dan hadden we
haast geen leven en zouden we onder 't
gewicht van zóó zware verantwoordelijkheid
bezwijken.
Nu is God, als steeds, de eerste.
En onze taak is méé, in onze kinderen
stil na te speuren, wat God is doende, op
elk gebied. Om daarnaar onze opvoeding
in te richten.
Afbiddend den zegen des Heeren
UITKIJK.
Het is een spel voor de Pink Pillen, de herstel
lenden, de bloedarmen de verzwakten tol gezond
heid te brengen. Of het zij ten gevolge van een
ziekte die het lichaam heeft verzwakt, of dat het
aan weerstands kracht te kort komt door eenige
andere reden, de weg die gevolgd moet worden,
blijft altijd de zelfde. Het bloed is uitgeput, de
zenuwen zijn als gebroken. Een wederbelsver van
het bloed, een versterker der zenuwen 3s noodig.
Dat is het oogenblik om de Pink Pilleffte nemen.
Met de Pink Pillen te nemen, spaarfe gij uw tijd
en uw geld uit. Gij hebt de zekerhefd te genezen,
want de bewijzen van genezing zijn overvloedig,
terwijl, door u te wenden tot eejt middel zonder
waarde, de hernieuwing van eep* geneeswijze die
u geen resultaat opleverde u zeer duur zou kosten
en u daarbij even ziek zou laten.
Mejuffrouw A. M. Engelsma, wonende bfj hare
ouders, Jacob van Lennepstraat 235, Amsterdam,
heeft het onderscheid waargenomen tusschen
andere middelen en de Pink Pillen.
„Ik was bloedarm en iwak, schrijft zij. Mijne
bezigheden waren mij zeer lastig geworden. Jk
had geen eetlust meer en leed bijna alle dagen
aan schele hoofdpijnen. Ik had verschillende ge
neeswijzen zonder succes beproefd en wist niet
meer wat te doen, toen ik den inval kreeg uwe
Pink Pillen tegebruikeD. Van af de eertte doosjes
heb ik mij beter gevoeld en mijn herstelling is
spoedig volkomen geweest."
Verkrijgbaar f 1 75 per doos, en f9,—per zes
doozen, bij het Generaal Depot der Pink Pillen,
van Eeghenlaan 22, Amsterdam. Voor Goedereede
en jOverflakkee, firma Dijkema en Doornbos te
Sommelsdijk.
Ook Chiiicalpeter op het Hooiland
't Wordt door de meesten onzer veehou
ders als een niet te weerspreken waarheid
beschouwd, dat hooiland geen stikstofbe
mesting behoeft, dat de klavers wel vol
doende zorgen voor de stikstofbehoefte der
grassen, en dat een aparte stikstofaanwen
ding daar verkwisting is. Dit is een dwaling.
En wel een dwaling, die voorzeker in
menig geval de oorzaak is van belangrijke
schade, van aanmerkelijk minder voordeel.
Wij zullen allerminst beweren, dat men ten
allen tijde en onder alle omstandigheden
Chilisalpeter op hooiland moet uitstrooien,
en de stikstof daar onvoorwaardelijk is aan
te bevelen. Dan zouden we tegen eigen
ervaring in spreken en de waarheid, zooals
de praktijk deze deed kennen, te kort doen.
Maar evenzeer is het in strijd met onze
eigen ondervinding en met die, welke men
bij veeljarige officieele proeven heeft opge
daan, dat men steeds met een minerale
bemesting met kainiet en Thomasslakken-
meel, benevens kalk in sommige gevallen,
zou kunnen volstaan.
Niet altoos loont de Chili-aanwending,
't is waar; de meeropbrengst, door die
meststof verkregen, heeft ook niet altoos
de waarde, welke de bemesting kost, want
Chilisalpeter is, helaas, duur. Dat was
zoo lezen wij in het jongste Verslag der
Friesche proefvelden, bijv. te Scharl en te
Ter Idzard het geval. Maar vele andere
gevallen, in hetzelfde Verslag vermeld, staan
daartegenover. En die betreffen alle veel
jarige proeven, welker uitkomsten dus
de meeste zekerheid geven. Zoo lezen we,
dat een proefveld te Buren over 11 proef
jaren de Chili met flinke winst werd aan
gewend. Stalmest produceerde iets meer
hooi dan kunstmest zonder Chili, doch
veel minder dan kunstmest met Chilide
Chili moest het derhalve goed maken.
In 1911 werkte op een proefveld te Ballum
de Chili verbazend gunstigover 12 proef
jaren gaf de meststof nog een kleine winst.
Van een 2e proefveld te Ballum wordt
gemeld, dat vooral volle kunstmest, bestaan
de uit slak, kainiet én Chili, over 13
proefjaren zich gunstig onderscheidde,
Dat was op zandgrasland. Maar ook van
klei-proefvelden behelst het Verslag uitkom
sten, die spreken van een gunstige, voor-
deelige Chili-werkingte Molkwerum, te
