27 Jaargang N\ 1747.
Woensdag 20 Maart 1912.
Antirevolutionair
Org aan
voor de Zuidliolland^elie en Zeeuwselie Eilanden.
IN HOC SIGNO VINCES
W. BOEKHOVEN,
SOMMELSD1JK.
Advertentie® IC» cent per regel ea i/% snaai. Reclames 10 per regel.
Boekaankondiging Cent per regel en V» «aal.
Diengtaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Alle stokken voor de Redactie bestemd, Advertenties! en verdere Administratie franco toe te aeraden ami den Uifjpever.
Stakingen.
s
Er is een sociale kwestie, zooals er
een Schoolkwestie, een Politieke
kwestie, een Oostersche kwestie, een
Geldkwestie, een Godsdienstkwestie is.
Wat is in 't algemeen gesproken
een kwestie? Een ongeregelde, een
onregelmatige toestand, waarvan men
den oorsprong, de natuur en de ont
wikkeling naspeurt, een toestand,
waarvoor men de middelen zoekt tot
verbetering en herstel. Zoo zijn er dus
op allerlei terrein kwesties, die in het
volksleven ingrijpendat leven be
roeren en er onrust brouwen, die
scheiding brengen tusschen voor- en
tegenstanders en bijna zelden tot finale
oplossing komen; soms wel tot eenige
rust, maar tot oplossing zelden, omdat
een der twee partijen zich niet steeds
wenscht neer te leggen bij de macht
en het overwicht der andere. Zoo blijft
er wrijving van den overwonnene tegen
den overwinnaar enz. en zoo blijft er
onrust in de maatschappij, die echter,
zooals we zeiden, wel getemperd kan
worden, verzacht.
Een dezer veel omvattende kwesties
is de Sociale, waaraan we door de
stakingswoede onzer dagen weer zoo
krachtig herinnerd worden. De sociale
kwestie is, 't is waar, niet alleen een
maagkwestieniet alleen een vraag
'uaar meer broodze heeft ook een
geestelijken ondergrond, een idealen
achterkant; maar hoofdzakelijk is 't
een strijd op economisch terrein. De
godsdienst speelt er wel degelijk 'n rol
inen de antithese komt er ook dage
lijks in uit, zooals nu weer in
Duitschland", waar de belijdende Chris
tenen weigeren een algemeene staking
uit te lokken in de kolenbekken op
commando van de Engelscfie mijnar
beiders waar de belijdende Christe
nen weigeren om het werk neer te
leggen uit solidariteit met de arbeiders
in andere strekenmaar al is er een
antithese zichtbaar onder de arbeiders
zelfs in hun economisch optreden een
scheiding tusschen Christelijken en
Neutralen van godsdienstigen en on-
ongodisten toch ia de Sociale kwestie
meer économisch dan godsdienstig. En
waarom? Omdat het geluk op aarde
ook afhankelijk is van een zekere hoe
veelheid goederen,die we bezitten.
Er is noodzakelijk een bezit; een bezit
tot bevrediging van eischen, die het
huidige leven stelt. Voor allen vooruit
gang, voor alle beschaving, voor alle
maatschappelijk behoorlijk saamleven,
in vrede in vriendschap, is onmisbaar
voor ieder het eigendom, het bezit van
een zeker aantal schatten, waarin die
mensch zijn genot mag stellen en die
hem de gelegenheid bieden van Gods
schoone scheppingswerk zooveel mo
gelijk te genieten en te profiteeren.
Voor allen vooruitgang is noodig een
goede verdeeling der goederen. De Ver
deeling: zij is het kardinale punt in
de sociale kwestie. Wat krijgt ieder
wat de patroon wat de knecht als de
productie geschied is De verdeeling
der aardsche bezittingen en goederen
dat is de hoofdgedachte in de Sociale
kwestie. De productie is nuttig, nood
zakelijkmaar ze schenkt geen wel
vaart ze stapelt alleen de goederen
opmaar de verdeeling tusschen arm
en rijk van die opgestapelde goéderen
die maakt den arme rijker en den rijke
niet armer.
En nu is ook bij de huidige stakin
gen die klemmende vraag der Sociale
kwestie in al haar hoogen ernst weer
aan de orde.
Een staking is een stuk strijd over
de verdeeling der inkomsten en dringt
de hoofdvraag met angstige zorg naar
boven.
We leven in een tijd van onophou
delijke stakingenoveral, door heel
Europawat bewijst, dat er wel dege
lijk een sociale kwestie bestaatwat
bewijst, dat het niet een paar markt
schreeuwers zijn en baliekluivers, die
wat meer loon willen hebben vooreen
borrelmaar dat het heele volksleven
zucht onder de groote levensvraag:
hoe moeten de inkomsten der produc
tie verdeeld worden onder arbeider en
kapitalist.
Daarom is die strijd zoo zwaar
vallen er »dooden«moet politie en
jnstitie regeering en volksvertegen
woordiging er aan te pas komen
want 't raakt het heele volks- en Staats
leven de rust in de maatschappijde
vrede onder de volkeren de welvaart
en beschaving van het geheele Vader
land.
Een staking is de bioscopische voor
stelling van de sociale kwestie. Zie op
't doek de arbeiders worstelend om een
betere verdeeling.
Laixl- en Tuinbouw.
Voor Huis en Hot'.
Buitenland
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden, fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent-.
n n zonder 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad ƒ7,50zonder f 4,50 per jaar,
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
UITOEV1B
Teleiooa IntercoieuN. IWo.
Qroots letters en vignetten -worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
Advertenties worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
1
1
Nawerking van patentkalie.
De lieer A. van Manen te Everdingen nam
in 1910 een Bemestingproef op liaver,
welke ten doel had, de nawerking na te
gaan van de in beide vorige proefjaren aan
gewende meststoffen.
Het onderstaand staatje geeft een over
zicht van een en ander
Perc.
Aardappelen
in 1908
Voederbieten
in 1909
Haver
in 1910
1
Onbemest
Onbemest
Onbemest
2
S.
S. en Ch.
S. en Ch.
3
S. en Z. A.
S., Ch en Pk.
S. en Ch.
4
S., Pk. en Za.
S. en Ch.
8. en Ch.
Ter toelichting nog dit
S. is 600 K.G. superphospliaat,
Za. is 3C0 K.G. zwavelzure Ammoniak,
Pk. is 400 K.G. patentkali,
Ch. voor 1909 300 en voor 1910 200 K.G.
chilisalpeter.
Over de oogstresultaten, betreffende het
laatst bedoelde proefjaar geven we dit ver-
zamelstaatje
OH
Opbrengst in KG.
lesrt. 2esrt. 3e srt
H. L.
gewicht
Geldelijke
opbrengst
1900
1980
2400
2360
300
340
250
240
5500
5800
5200
5100
45 K.G.
45 K. G.
48 K.G.
48 K. G.
274 gulden
288 gulden
306 gulden
300,40 gulden
Het officieele Rapport van den Rijksland-
bouwleeraar over) deze proef besluit aldus
»Daar de bemesting dit jaar voor de per-
ceelen 2, 3 en 4 gelijk was zal de hoogere
opbrengst op de perceelen 3 en 4 boven
perceel 2 beschouwd mogen worden als
een gevolg der nawerking van de in
1908 en 1909 aangewende patentkali.
Eigenaardig, dat de nawerking zich uit
in eene verhoogde graanopbrengst en een
geringere boeveelheid stroo. Ook eigenaar
dig, dat na een tweetal gewassen, die veel
kali vragen nog nawerking werd geconsta
teerd, op kleigrond, waarvan velen nog
altijd zeggen, dat er geen behoefte is aan
kali.
De Russische Orel Klaver.
(Trifolium Pratense var. foliosum.)
Roode Klaver is door haar groote voe
dingswaarde en wegens haar stikstofver-
zamelend vermogen een der meest belang.
rijkste gewassen voor (den landbouw. Er
wordt echter in de laatste jaren nog al eens
geklaagd over de minder gunstige eigen
schappen van dit gewas de weinige win-
tervastheid, geringer opbrengst, weinig
bladvorming, enz. Het gebrek aan winter-
vastheid behoeft niette verwonderen bijna
al het Roode-klaverzaad wordt hier te
lande aangeboden als Rood Brabantsch,
onverschillig of het geoogst is in Frankrijk
Bohemen of Engeland 't is dus zeer be
grijpelijk dat zaden, welke bun oorsprong
hebben in de mildere luchtstreken van Italië
of Frankrijk, bier in ons klimaat nietwin-
tervast kunnen zijn. Wij willen daarom de
aandacht vestigen op de hierbovengenoemde
nieuwe klaversoort, ook in ons land reeds
geïmporteerd, welke aanbeveling schijnt te
verdienen.
De Orel Klaver is afkomstig uit bet Oos
telijk deel van het Orel gouvernement, waai
de beste klavergewassen van Rusland ge
oogst worden. De rivieren zijn daar ge
middeld 119 dagen in het jaartoegevroren
van begin December tot begin Aprilsneeuw
stormen zijn daar in den winter een gewoon
verschijnsel Met bet oog hierop kunnen
wij wel aannemen, dat bet klaverzaad in
zulk een streek gewonnen, glansrijk een
Nederlandscb wintertje moet overleven.
„The Department of Agriculture" (Land-
bouwdepartement) te Washington heeft met
de Russische Orel Klaver en andere Klaver
soorten verschillende vergelijkende proeven
genomen. De Amerikaansche klaversoorten
zijn wegens de bebaarde stengels en ge
ringe bladvorming minder gewensclite va
riëteiten door baar boutachtigen behaarden
stengel wordt de Amerikaansche klaver
door bet vee ongaarne gegetenhet hooi
is door die behaardheid stoffiger en in den
handel minderwaardig, terwijl het, aan
hoornvee gevoederd, daardoor ook meer
gasvorming (winderigheid) veroorzaakt.
Toch konden de gladstengelige, uit Eu
ropa ingevoerde soorten, in Amerika niet
voldoen, wegens de geringe wintervastlieid
of kleinere opbrengst. Vandaar de proef
nemingen door genoemd departement met
klaversoorten, afkomstig uit verschillende
provincies van bet groote Czarenrijk.
Bij die proefnemingen is de Russische
Orel Klaver zeer voortreffelijk gebleken.
Meestal stond ze van de 20 of meer soorten
in opbrengst bovenaan. Een enkele maal
gaf ze minder dan andere soorten, maar
dan werd dit toegeschreven hieraan, dat
die andere soorten reeds volop in bloei
stonden, terwijl de Orel Klaver bij bet
maaien nog geen bloempje vertoonde, en
dus niet was uitgegroeid. Waar men baar
nog 1014 dagen liet staan, overtrof ze
meest al de andere klavers.
De verschillende rapporten spreken
alle van: le de groote opbrengst; 2e de
algeheele onbehaardheid van stengel en
blad3e baar reclitopgroeiende stand 4e
baar overvloedige bladvorming; 5e haar
gemis aan houterige stengels, zoodat de
geheele opbrengst kon vervoederd worden.
Zeer belangrijk is, wat Mr. John Young
in zijn Rapport over de drie jaar oude
proefvelden te Fargo verklaarde. De Rus
sische Orel Klaver was daar de eenige der
22 soorten, welke een volledig gewas ver
toonde. Terwijl van de andere 21 soorten
op een oppervlakte van pl. m. 10 vierk
voet steebts één of twee planten te zien
waren, vertoonde de Orel Klaver zich als
een prachtig gewas, in flink opgroeienden
stand en fluweelachtig zacht, als ware het
jonge planten, ofschoon aan bet wortelge
stel duidelijk te zien was, dat.alles van
den uitzaai 1904 was. De Orel Kiaver bleek
te zijn wintervast en met recht overblijvend,,
terwijl alle gunstige eigenschappen, in liet
eerste jaar der proef geconstateerd, constant
bleven, zoodat deze soort in alle opzichten
ver te verkiezen was boven al de andere
variëteiten. C. B.
Verslag van de door het Rijk en de
Provincie gesubsidieerde Land-
bouwproefveiden in Fries
land over 1911.
II.
Het 2e gedeelte van het Verslag handelt
over vergelijkende bemesting proeven op
bouwland tusschen kunstmest, stalmest en
half om half. Wij geven een korte samen
vatting der uitkómsten van de 7 velden
1. Proefveld Gj. v. d Mei te Murmer-
woude zandgrondOver den geheelen
proeftijd(19011911) gerekend, staat kunst
mest bovenaan. Dan volgt half om half en
daarna stalmest. De stalmest beeft bet mee
ste gekost. De verschillen tusschen de gel
delijke opbrengsten en debemestingskosten
hebben bedragen bij kunstmest f3324, bij
stalmest f 3200, bij half om half f 3276.
2. Proefveld G. de Jong te Buren hooge
zandgrond. Over den geheelen proeftijd
(1904-1911) staat bet kunstmest-perceel
in opbrengt boven bet stalmest-perceel. Per
Hectare waren de geldelijke opbrengsten
bij stalmest f2861.bij kunstmest f 3033.
8. Proefveld J. Mosterman te Buren hoo
ge zandgrond Over de 11 proefjaren is er
tusschen de verschillende perceelen slechts
zeer weinig verschil. De bemestingen zijn
in hooge mate rentabel geweest.
4. Proefveld K. de Boer te Ee hooge
kleigrond Uit de cijfer- blijkt, dat de
kunstmest zeer rentabel heeft gewerkt. On-
bemest gaf per H.A. van 19011910 de
geldelijke opbrengst van f 2805.kunst
mest f 4471.—, half bij half f 4182, stalmest
f3729. In 1911 mislukte bet aardappelge
was.
5. Proefveld G. Brouwer te Hollum, hoo
ge zandgrond aangelegd in 1900. 't Verslag
geeft geen samenvatting of conclusie. Uit
de vermelde cijfers, loopende van 1905—
1911 blijkt dat over die jaren half bet wint
van den stalmest.
6. Proefveld I. Kijlstra te Oudega hooge
zandgrond aangelegd in 1901. Het Verslag
zegt, dat ook in 1911, evenals in vorige,
jaren half om half het meest opbracht daar
op volgt stalmest, dan kunstmest.
7. Proefveld J S. de Vries Oudehorne,
aangelegd in 1909 op hoogen zandgrond
In de beide jaren gaf kunstmest de hoogere
opbrengst, daarna half en half.
8. Uit, de resultatenzoo zegt de
Verslaggever»die vooral veel waarde be
zitten omdat vele velden reeds verscheidene
jaren in exploitatatie zijn, is dus weer over
tuigend gebleken, dat bij een te kleine
voorraad van stalmest met zeer veel voor
deel bet tekort met behulp van kunstmest
aangevuld kan worden. Deze wetenschap
die dank zij vooral den eersten stoot, dien
de. proefvelden gegeven hebben en nog ge-
yenmeer en meer bet eigendom der land
bouwende bevolking begint te worden, is
van zooveel beteekenis, omdat er nog zoo
veel bedrijven zijn, waar te weinig mest
gebruikt wordt, dikwijls zonder dat de ge
bruikers van den bodem het voldoende be
seffen. C. B.
Brandwonden. Wanneer men zich
gebrand beeft, zelfs zeer ernstig, en het
gebrande deel, hetzij arm of voet, zoo spoe
dig mogelijk in een verzadigde oplossing
van onder-zwaveligzure soda steekt, is de
uitkomst zeer verrassendDe brandende
pijn is direct weg en door het gebrande
lichaamsdeel lang genoeg in bovenstaande
vloeistof te houden, bemerkt men niet eens
blaren.
Wanneer in ieder buisgezin een Keulscbe
pot met een verzadigde oplossing van on
der-zwaveligzure soda aanwezig was, zou
men bij voorkomende gevallen dadelijk ge
holpen zijn.
Een uitstekende groente is spinazie,
inzonderheid voor bloedarme personen, of
liever voor patiënten, wier bloed ijzerarm
is, en die daarvoor tevergeefs allerlei staal-
preparaten gebruiken. De scheikunde beeft
geleerd, dat spinazie een aanzienlijke hoe
veelheid ijzer bevat, die door bet bloed
zeer gemakkelijk wordt opgenomen. Het
ijzergehalte van deze groente is grooter dan
dat van eidooier en na het eidooier volgen
eerst rundvleesch, appelen, aalbessen, witte
boonen, doperwten, aardappelen enz. Koe
melk staat wat ijzergehalte betreft, onder
aan de lijst. Het vleesch van jonge dieren
bevat veel meer ijzer dan dat van oude
runderen zoodat de klassieke munu »kalfs-
vleesch met spinazie bij uitstek -geschikt
is voor bloedarme personen, die noodzake
lijk hun verzwakt bloed door ijzer moeten
versterken.
Een aardige kamerversie
ring kan men krijgen, als men in den tijd
van den snoei der vruclitboomen het bloe
sembout, dat bier en daar weggesnoeid
moet worden, verzamelt.
De takken worden in toepasselijken vorm
afgesneden en vervolgens in vazen of potten
gezet met wat lauw water, waarbij wat
keukenzout is gevoegd. In warme kamers
plaatse men ze dicht bij het raam. Het
water moet rïa 3 of 4 dagen vernieuwd
worden, en dagelijks besproeie men de
takken. Vooral zijn 't appel- en kerseboom-
takken^die reeds na eenige weken bun heer
lijke bloesems ontplooien.
De groote waarde van eierscb alen
wordt door velen in 't geheel niet geacht.
Gewoonlijk worden de eierschalen wegge
worpen, zonder te vermoeden, dat ze nog
met voordeel gebruikt kunnen worden. Wijl
ze rijk zijn aan kalk- en pbospborzouten,
vormen ze, onder bet voeder vermengd, een
uitstekend voedingsmiddel voor het jonge
vee. Te dien einde klopt men de schalen
fijn en mengt ze onder 't gewone voeder.
Eierschalen mogen dus niet in den vuil
nisbak geworpen worden. Bij 't fokken van
kalveren, veulens, enz., en ook door het
voeder van de hoenders zelf, ter vorming
van nieuwe schalen, kunnen ze uitnemend
dienst doen.
Wij zagen laatst aangeraden, om, als een
paard is gevallen en erg onrustig en ang
stig is, op het dier te gaan zitten, op bet
plat op den grond liggende hoofd, tot de
tuigdeeien los zijn. Mij dunkt dit een slechte
raad, zeer geschikt om de oogkassen en
oogen te beschadigen of te verwonden.
Beter achten wij den volgende, door een
inzender in »Ned. L, W.» gegeven:
Als het liggende paard onrustig is, gaat
men bij bet liggende hoofd op de knieën
liggen, of in gebogen houding staan, plaatst
één band ter hoogte van het oor en de
andere band bij den mond, er voor wakende
niet aan dat oor trekken of de neusgaten
dicht te drukken. Intusschen spreekt men
bet dier kalmeerend, niet te bard roepend
toe, en men zal een prachtig resultaat heb
ben. Het onrustige dier wordt rustig, en dat
laat zich begrijpen, beter, dan dat men een
onrustig liggend paard een persoon van
60 a 70 K.G. op het hoofd zet, om hem te
kalmeeren, nota bene
Wij spreken bier uit ondervinding.
Dikwijls ook worden onrustige paarden
eensklaps kalm (betzij dat ze liggen of
staan) als men hen wat- in 't oor fluistert,
althans zacht in 't oor spreekt.
Het is te probeeren, kost niets.
Ter overweging: De gierigaard
heeft armoede, de verkwister roept
de armoede, de spaarzame weert de ar
moede. Door hetgeen buitensbuis wordt
genoten, wordt binnensbuis veel geleden en
ontbeerd. Die wat eet en wat spaart,
kan tweemaal zijn tafel dekken.
Observator.
ENGELAND.
De onderhandelingen tusschen mijn
eigenaars en werklieden zijn afgebroken.
De mijnwerkersfedratie deelt mede, dat
tengevolge van het afbreken der onder
handelingen tusschen de mijneigenaars en
de werklieden, de regeering een ontwerp
zal indienen tot wettelijke regeling van
een minimumloon.
De federatie zal dit wetsontwerp af
wachten en niet aanraden het werk te her
vatten, voor dat het wetsontwerp een vas
ten vorm heeft verkregen.
DUITSCHLAND.
Terwijl in het Ruhrgebied de stakings -
beweging een teruggang aanwijst, begint
