voor de SKuidhollandsclie en SSeevwocAie JSilanden.
r
Woensdag 17 Januari 1912
A n tirevo on r
gaan
IN HOC SIGNO VINCES
BIJVOEGSEL.
W. BOEKHOVEN
Afzonderlijke anmraerg 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
SOMMBLSD1JK.
1 Dienstaanrragen m Dienstaanbiedingen 50 Oent per plaatsing.
Ij Groot® letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij' beslaan
Advertentie worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
k -itvertentiëii .est vérdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
Ds Land- en Tuinbouw onga-
valien Verzekering.
Voor ff nis m Hol'.
P111 ii I s c I ij k ft i e w s
Gemeenteraad.
rn
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Ahoanesientsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 5s>
z°Bde* 50
Buitenland bij TOOraitbetaliög met Zondagsblad ƒ1,50zonder f 4.EO ®r
0ÏT&ST1Bs
'jPelefaoa latereowaE». o,
1 AdvelrÉeffitiëis 10 cent per rsgel en 3/s maal. Easlam.es f 0 per regel.
Boekaankondiging I Öent per regel en 4/s saaal.
.•file sfiiHifeeaii vo#r «Ie ïietSiacïie
'Ar 33
Bij dit nummer behoort een
(Het ontstaan en <le groei der
Lanilboa «-doderlinge.)
(Ingezonden door de Directie.)
I.
Ia i9ÜLwerd de Ongevallenwet in
de Tweede Kamer aangenom n en in
1903 trad zij in werking. DeLaudbouw-
en tinarbeiders vielen buiten deze
wet, doch hen was in 1901 door de
Tweede Kamer toegezegd, dat ook
voor hen een ongevallen wet zou
worden in het ieven geroepen, zoodra
de wet van 1901 een paar jaar in
werking was.
En werkelijk, 13 April 1905, is door
den toenmaligen minister een Ont-
werp-Landbouw- Ongevallenwet inge
diend, dat zeer veel overeenkomst
had met de wet van 1901.
Het Ontwerp-Landbouw Ongeval
lenwet is door deLand en Tuinbouwers
niet gunstig ontvangen, omdat bij bo~
studeering hiervan bleek, dat als dit
ontwerp wet werd men zou krijgen
een omslachtige en dure ongevallen
verzekering,
Vooral een dure verzekering.
Schat men bet jaarloon in den
Land en Tuinbouw op f 100 000000,
dan zou ais rn.-n de gemiddelde
premie berekent die in t ontwerp
woedt gevraagd de Land" en Tuin
bouw jaarlijks moeten opbrengen bijna
vier müliien gulden.
Dat was den Land- en Tuinbouwers
te bar.
Op initiatief van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw zijn toen
de provinciale Landbouw-maatschap
pijen en groote tuinbouw-vereenigin-
gen bijeengekomen, teneinde te be
spreken, op welke wijze de Land- en
Tuinbouw bet goedkoopst en eenvoudigst
zich van hun verpachtingen zouden
kunnen kwijten, als het ingediende
Ontwerp Landbouw Ongevallenwet
eenmaal wet zal zijn geworden. Ten
einde geregeld te kunnen werken,
werd opgerirht het het Permanent-
Comité, in welk comité de provinciale
landbouw maatschappijen en groote
tuinbouw vereenigingen zitting namen.
Dit Comité had zich eerst tot taak
ges'eld een organisatie voor te berei
den, die in werking zou treden zoo
dra de Landbouw Ongevallenwet zou
zijn aangenomen.
Maar onder die voorbereiding werd
het dagelijks duidelijker dat bet ge-
heele ontwerp, zooals dat in 1905 door
den minister .is ingediend, voor den
Land-en Tuinbouw onbruikbaar is. Het
gevolg hiervan was, dat men besloot
een anderen weg in te slaan.
Het Comité zou zelf een regeling
ontwerpen die gaan invoeren en dan
toetsen aan de praktijk van het Land
en Tuinbouwbedrijf, telkens wijziging
aanbrengend, waar de ervaring dit
zou eischen.
Zoo zou dan een ongevallen ver
zekering groeien, die geheel past aan
het werkelijke leven van het Land
en Tuinbouwbedrijf Behalvepraciiseh
bruikbaar zou deze regeling ook goed
koop worden, omdat men van het
beginsel uitging, dat, wat de land
bouwers zelf kunnen doen, moeten
zij niet aan ambtenaren overlaten.
Wat het Pernament Comité nu
ging verrichten bezat groote voor-
ei eelen
le. Voor de werklieden, omdat zij
nu spoedig zouden worden gesteund,
nog voor de Regeering een wet
had aangenomen ten in werking
gesteld
2e. V' or de werkgevers, omdat zij
nu zouden krijgen een eenvoudige,
doelmatige, practische en niet te
dure enge vallen verzekering, waarvan
men mocht verwachten, dat zij door
de Regeering zou worden erkend,
zoodat het dure regeerings ontwerp
dan wel van de baan zou raken, in
ieder gevat niet va-1 toepassing zou
zijn op hen, die bij deze vrijwillige
ongevallen verzekering zich aan
sloten
Het
Permanent Comité droeg aan
zijn bekwamen, helaas onlangs over
leden advisuer, Mr. 11. P. L C. de
Kruyff Jr. op, een eigen landbouw
ongevallenverzekering te ontwerpen,
welk ontwerp daarna in eenige ver
gaderingen met "practische Land- en
Tuinbouwers werd besproken en be
handeld.
In deze regeling s'ond voorop, dat
de rechten van de arbeiders hen toe-
ge' end in 't Regeeringsontwerp geheel
zouden worden gehandhaafd, zoodat
de eigen verzekering niet zou worden
een beknibbeling op de uitkeeeringen
aan de knechts, doch alleen zou zijn
een practische regeling met een goed
koope administratie.
De toenmalige Direeteur-Genercal
van den Landbouw, de heer Lovink,
verklaarde zich een groot voorstan
der van deze beginselen en in zijn
kwaliteit van Voorzitter van den
Nederlaudschen Tuinbouwraad toonde
hij zooveel, voortvarendheid ook in
deze richting, dat hij den Nederlaud
schen Tuinbouwraad wist te bewegen,
nog voor de Landbouw gereed was,
een vrijwillige ongevallenverzekering
voor de Tuinbouwers in het leven te
roepen, gebaseerd op dezelfde beginse-
len die het Permanent Comité bad
ontwikkeld (Jok deze regeling had Mr. 1
de Kruyff (Uitworpen.
Eu zoo trad 1 Juli 1909 de Tuin
bouw Onderlinge, aldus werd vrijwil
lige onderlinge tuinbouw ongevallen
verzekering genoemd, in werking'.
Het Permanent Comité zat intus-
schen niet stil, den 12den Juli 1909
werd de Centrale Landbouw Onderlinge
opgericht en al spoedig volgden pro
vinciale af deelingen, zoodat 1 Januari
1910 in werking traden de Noord-
Hollandsche-, de Zuid-Hollandsche
de Zeeuwsche-, de Groninger, de
Fnesche de Drentsche en de IJt-
rechtsche Landbouw Onderlinge. 1
Maart, 1910traden in werking de Over
ijselsche en 1 April 1910 de Noord
Brabantsche Landbouw Onderlinge,
terwijl 1 Januari 191 i de Getdersche
Landbouw-Onderlinge begon te wer
ken.
Vóór het inwerking treden was
natuurlijk heel wat propag nda ge
maakt vooral de voormannen; op
Eand- en Tuinbouwgebied, zoodat
reeds bij den aanvang vele Land- en
Tuinbonwers toetraden.
Hoe de Land en Tuinbouw-Onder-
iinge allengs gegroeid zijn, kunnen
wij uit het onderstaande zien
De Tuinbouw Onderlings ving op 1
Juli 1909 aan mei 1590 leden, uii-
keerendn een jaarloon van 12 485 184
op 1 Januari 1910 was het ledental
gestegen tct 2190 met een jaarloon
van f 3,533. 388.
Een jaar later, 1 Januari 1911 wa
ren er 392 leden met f 3.769161
jaarloon, terwijl op 1 Juli 1911 waren
toegetreden 2576 tuinbouwers utt-
keerende aan hun knechis f 4 051 741
Aangevangen met 1596 leden beeft
de Tuiïibouw-ünderlinge zich in twee
jaar uitgebreid m<t bijna 1000 leden.
f)e Landbouw Onderlinge doorliep
een nog au lieren groei
Op 1 Januari 1910, bij 't begin van
de in werking treding telde de
Landbouw-Onderlinge reeds 3709
leden uitkeerende een jaarloon van
f 5,361,5651 Juli 1910 waren er
reeds 0054 leden, uitbetalend 9,250,201
loon en op 1 Januari 1911 reeds 6780
leden met f 10,358 309 loon, terwijl
1 Juli 1911 reeds 8113 leden waren
toegetreden met f 11 759,807 jaarloon.
Aangevangen met 3709 leden, heeft
de Landbouw Onderlinge in anderhalf
jaar haar ledental meer dan verdubbeld.
In den Land- en den Tuinbouw
zijn dus thans 8113 -j- 2576
10,689 patroons, die geheel vrijwillig
de lasten dragen van een bedrijfs
ongevallen verzekering voor hun
knechts.
Letten wij op het jaarloon dat deze
patroons uitkeeren en dat gezamenlijk
bijna f 16,000 000 bedraagt, dan kun
nen wij hieruit de conclusie trekken,
dat 45,000 a 50,000 knechts in den
land- en tuinbouw op het oogunblik
door de Landbouw-Onderlinge en de
Tuinbouw-Onderlinge zullen worden
gesteund, als. ben een ongeval in het
bedrijf treft.
De R 'geering, die reeds in 190.1 den
land- en tuinarbeiders toezegde, dat
zij voor hen een ongevallenwet zou
in 't leven roepen, heeft thans, '10
jaar later, nog niets voor de knechts
gedaan, niet omdat de verschil'ende
opvolgende Regeeringen niet wilden,
doch omdat Regeeringswerk slecht
langzaam komt.
Het is nu toch zeker moeilijk te
ontkennen dat bet gelukkig voor de
knechts is dat de patroons zelf de
handen aan den ploeg hebben gesla
gen Een gedeelte is nu reeds ge
holpen. Op welke wijze de Landbouw-
Onderlinge en de Tuinbouw Onder
linge helpen en hoeveel goeds beide
organisaties thans reeds hebben ge
sticht, zullen wij in een volgend
artikeltje nader aantoonen.
(Wordt vervolgd).
Te Winterswijk, waar het Roodvonk
heersclite gaf de Gezondheidscommissie de
volgende wenken
Zorg, dat uwe zieken zooveel mogelijk
van de gezonden verwijderd blijven.
Zorgt, dat voorwerpen, door zieken ge
bruikt in de kamer blijven en niet in- of
buitenshuis door anderen in gebruik geno
men worden.
Denkt er aan, dat leesboeken en speelgoed
de ziekte kunnen overbrengen.
Laat de ziekenkamer, na herstel van den
patient, met alles wat er in is, ontsmetten.
Ontsmet, onmiddelijk na liet verschoonen,
lijf en beddegoed en handdoeken door
uitkoken.)
Denkt er om, dat tijdens liet „vervellen,"
de ziekte nog kan worden overgebracht
Reinigt na het vervellen^ den genezen
patient, van top tot teen (ook de hare*).
Laat ook de laatst (vóór het uitbreken
der ziekte) gedragen kleeren (bovenkleereu)
grondig ontsmetten (uitkoken). Deze kleeren
kunnen namelijk ook de ziekte weer over
brengen.
Weet dat de roodvonk voor kraam
vrouwen en gewonden zeer gevaarlijk
is en dat deze personen er zeer vatbaar
voor zijn.
P1 u i in v e e li o u d e r ij 1De eerste
f o ut bij de kippenhouderij op de boerde
rijen en elders is, dat er een allegaartje
wordt gehouden.
Zonder rashoenderfokkerij aan te bevelen
is het toch noodig pogingen in het werk
te stellen om den stapel te verbeteren, door
b. v. voort te telen van een afzonderlijk
te houden goeden foktoom 2-jarige hennen
uitmuntende door bouw en legkracht, met
een goeden vurigen 1-jarigen haan, niet
verwant. Deze foktoom moet sterk worden
gevoed, dat geeft krachtig bevruchte eieren.
2.* Een tweede fout is het, dat te veel
inteelt plaats heeft, waardoor zwakke
dieren ontstaan van slechten houw en
weinig weerstandsvermogen. Bij de keuze
van een foktoom lette men er tevens op,
dat bruine eieren duurder worden betaald
en meer gewild zijn. De schaal er van is
sterker, het ei behoudt langer zijn glans
van versehheidt.
3. Een derde fout is dat de kippen te
lang worden gehouden en daardoor scha
deposten worden. Merken met alluminium-
ringen moet dus plaats hebben en de kippen
na 2 hoogstens 3 jaren opgeruimd en
vervangen.
4. Nog een fout bij de pluimveehouderij
is het dat aan het ei te weinig zorg word
besteed. Het is niet zindelijk genoeg, wordt
niet op tijd uitgehaald en daarenboven in
tijden van opgaande markt teruggehouden.
De legnesten moeten zindelijk zijn en de
eieren na het rapen op koele plaats bewaard.
5. Ook op het gebied der huisvesting
wordt veel gezondigd en het is een ver
keerd idéé, dat de kippen vertroeteld
moeten worden. Het nachthok moet zijn
ruim, frisch metvoldoende luchtververscking
en toetreding van licht, welke beide
doodend werken op bacteriën en ziekte
kiemen.
6. Een voldoend aantal doelmatige en
gemakkelijke voor reiniging uit te nemen
zetstokken moet aanwezig zijn In het hok
strooie men turfmolm, dit werkt ont
smettend, terwijl geregeld door kalken met
een weinig carbol er in, de hokken moeten
worden rein gehouden. Naast het nacht
hok zij een overdekte ruimte, waar bij
slecht weer de kippen in turfmolm kunnen
scharrelen.
Goudkorreltjes De huisvrouw, die op
geruimdheid weet te houden in haar woning
die door de liefde weet te heerschen,
verdrijft de nevelen van kommer en zorg,
en doet een zonnetje opgaan, dat vroolijk-
iieid en zegen brengt aan den huiselijken
aard. Een vroolijk hart doet de gezond
heid bloeien, maar een droevig gemoed
mergelt de beenderen uit.
Wie zijn portret laat maken,
Zet steeds een lief gezicht
Deed men dit ook in 't leven
Veel duister werd er licht.
OBSERVATOR.
Somnietadijk. Zondagmiddag had de
h -er C Hanson het ongeluk, dat zijn paard
g spannen voor een wagen, ultgieed en
vi -I Mfet een;ge materieele schade liep dit
ongeval nog a! goed af.
Miildeliiarnis. Vrijdag hield de Dorps-
vereeniging »M ddelharnis en Soonnelsdijb*
vergadering. Aan de beurt van aftreding
waren de besmur.Jeden de hh. j. Tnamers,
voor/, en D Joppe Herkozen werd dhr.
J. Tnamers en in de plaats van dhr. D. Joppe
weid, gekozen dhr. S. Zeedijk
Door den heer Stehouwer is het huis
s aanda op het Vingerling onderhands ver
kocht aan den heer L. Korvink.
- Bij het Onderling Begrafenisfonds
almer waren als bestuursleden aan de beurt
van attieding de heeren A. Stiuik en f.
Vroegiudewei L-. die echter met meerder
heid van stemiren zijn herkozen.
Bta«l aan 't Haringvliet. Wederom
is tegen J. T. procesverbaal opgemaakt
wegens openbare dronkenschap.
Donderdagavond herdacht de Chr.
Zangvereeniging ^Hallelujah* haar eenjarig
bestaan. De belangstelling was groot. De
heer Veenstra van Den Bommel sprak als
afgevaatdigde van den bond en wenschte de
vereeniging geluk met het behaalde succes
in een jaar tijd.
Zoover als wij konden oordeelen, werden
de stukken vrij goed gezongen, vooral het
stuk Zondagmorgen* werd gevoelvol uit
gevoerd, De avond die verder opgeluisterd
werd door samenspraken en voordrachten,
slaagde zeer goed. De WelEerw. Heer Ds.
G. W. H, Esselink, sloot de vergadering
met dankgebed. -
De lo'eling J, SÜvius van de lichting
1912 is voor de zeemilitie goedgekeurd.
Voor de Nationale Militie hebben
z'ch in deze gemeente 10 personen aange
meld.
Woensdag werd door A. J. Landheer
alhier behaald het bewijs voor militaire
voorgeoefendheid.
Hen Bommel. Terwijl vrouw N. een
emmer water schepte, brak de stoep, het
welk een nat pak en een bezeerde knie
tengevolge had.
Doordat koopman v. E. met zijn kar
met kalveren over op de kaai liggend hout
reed, viel de hit met kar en al plotseling
omver. Was de schade onbeduidend, de
moeite was grooter.
Oirksiant). Naar wij vernemen zal de
Korenmolenaar J. U. Nieuwenhui en de
w nddriifkracht vaarwel zeggen en zijn werk
plaats vernieuwen tot Stoomgemaal.
Ingevolge het zachte weer ziet men zoo
wel hier ais elders ook zeldzame dingen.
Zoo staat bij den Landbouwer J. N. v.
Nieuwenhuizen een pruimenboom lustig te
bloeien.
tioedereede. Wegens den zwaren mist
kwam de vorige week Woensdag, de bla-
zerschuit van K. van H. zoodanig met een
gasboei in aanvaring, dat ze een lek bekwam
en we! zoo, dai pompen noodzakelijk was
om niet te zinken. Ook raakte een blazer
schuit op het strand doch werd later weder
vlot gebracht.
Ourfdorp-, Als een bewijs van het zach
te winterweer, werden nog deze week rijpe
bramen aangetroffen terwijl weer anderen
gewag maakten dat zij nog radijs hadden
g plukt.
De schippersknecht C. v. M dezer
dagen van zijn werk naar huis keerende per
fiets, had het ongeluk van wege de slech
te pad in een sloot te tuimelen. Na deze
onderdompeling moest hij zijn tocht per
voet naar huis voortzetten.
Verslag van het verhandelde in
de Openbare Vergadering van
den Raad der gemeente OOLT-
GENSPLAAT, op 10 Jan. 1912.
Voorzitter de Burgemeester.
Aanwezig alle leden.
Na opening deelt de Voorz. mede, dat het de
eerste vergadering in 1912 is, die belegd is. Hij
hoopt dat 1912 voor de leden en hun gezin een
voorspoedig jaar mag zijn en dat de besluiten
die dit jaar genomen zullen worden zullen strek
ken in het belang der gemeente.
Nu worden de notulen der vorige vergadering
gelezen en onveranderd goedgekeurd.
Als ingekomen stuk wordt medegedeeld, dat
het besluit tot verkoop van boomen door Ged.
Staten is goedgekeurd.
Vervolgeus hebben eenige af-en overschrijvin
gen dlaats op de gemeente begrooti"g voor de
dienstjaren 1911 en 1912.
De Raad gaat nu over in een zitting met
gesloten deuren. Na heropening der openbare
vergadering komt aan de orde het voorstel van
het gemeentebestuur tot het maken vau esn los-
en laadkade aan den Schrappolder. De begrooting
is f16500.
Het gemeentebestuur is van oordeel dat het
in het belaDg der gemeente is, dat daar eene kaai
gemaakt wordt. Het is eene zeer gunstige plaats,
wat betreft het vervoeren van suikerbieten uit
het eiland naar de fabrieken. Het bestuur ver
trouwt dat er binnen weinige jaren voldoende
toevoer van bieten naar deze kaai vervoerd zullen