Hl BLAB. Zaterdag 30 December 1911. 26"ie Jaargang JN*. 1724. Antirevolutionair Orgaan voor tie Zuidliollandsclie en Meeuwsclic Eilanden. IN HOC SIGNO VINCES Wegans invallen de Nieuwjaarsdag zal aan staande Woensdag dit blad NIET verschijnen. W. BOEKHOVEN SO MM ELS D L) K. Advertenties 10 eent per regel en 3/i maal. Reclames «0 per regel. Boekaankondiging 5 Gent per regel en Rienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing. Advertenties worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur. ,418e stukken voor de kedaefie nestemd, AdTertentién ess verdere AdmlnfsMie franco toe te zenden aan den- Uitgever. Deze Courant verschgnt eiken Woensdag en Zaterdag- Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Gent. zonder 50 Buitenland bij roornitbetaling met Zondagsblad f 7,50 zonder f 4,50 per jaar. Afzonderlijhe nummers 5 Cent. Met Zondageblad 7 Cent. UITGEVER Telefoon Interconn. lt». 3. Groote letters en vignetten worden berekend naar da plaatsruimte die zij beslaat-. Vooruit in deernis. Vooruit is met deernis bewogen. Dat overkomt ze net zoo dikwijls als ze kansen ziet om in troebel water te visschen. Heeft ze 't over de Openbare School, ach, die burgers, die school geld moeten betalen, al zitten ze er nog zoo royaal voor; ach, die arbei ders, al hebben de meesten een jaar, dat klinkt als een klok. En nu had ze j.l. Woensdag weer een bevlieging van smart over De lasten der Werkgevers! Wie lacht daar Waardoor worden die werkgevers dan toch zoo gedrukt. Eerstens door de Tariefwet. Dan, maar hoort wat de medelijdende schrij ver zucht Bovendien mogen ze even als alle werkjes voor eiken knecht per week een premie storten van min stens een dubbeltje per week. Zoo'n blad noemt zich nu een vriend der arbeidersAls de boeren voor die menschen al een heel dubbeltje per week moeten bijpassen voor 't pensioen, om zoo'n ouden, afgeleelden arbeider een vroolijken ouden dag te bereiden, dan verzet Vooruit er zich tegen. Want ziet udie tariefwet, en ziet u, dit dubbeltjedat zal die boer nekkende man is er mee geruineerd. Zoo komt de aap uit de mouw, dat heet nu liefde voor u, arbeiders, om den boer tot verzet te prikkelen tegen dat onnoozele dubbeltje, dat hij voor u zal bijdragen. Da's 5 gld. in een jaar voor 1 vaste arbeider. Is 't geen schande, dat er nog zoo'n libeiaal blaadje bestaat, dat in onzen democratischen tijd durft te zeggen Boeren, pas toch oplaat die arbei ders draaien wat geet je om die menschen der pensioen dat kost je al weer 5 gld. Wat blaadje om zoo tegenover de arbeiders op te treden en dat in onzen tijd. En dat heeft me nog al den mond vol van democratie, 't Is diep bedroefd. En of Vooruit haar deernis voor de werkgevers nog eens luider wil luchten, en zich nog al meer tegen die arbeiders wil schrap zetten, schrijft ze Hoe staat het nu met de ver goeding, die de belaste werkge vers krijgen door de hoogere prijzen ten gevolge der Tariefwet Wel Vooruitéén middel geeft ge de werkgevers al in hand dat dubbeltje op de arbeiders verhalen laten dezen die 5 gld. premie betalen, dat wilt gedat schrijft geanders heeft uw medelijden geen zin; danisuwmede- lijden boerenbedrog, onwaar. En 't tweede middel is 't protest. Ze schijft (hoe uitgerekend tegen de arbeiders Voor de gezamelijke werkgevers bedraagt de last der premie voor de ouderdoms-vei zekering niet minder dan 974 millioen. 10 millioen aan premie. Ja, ja, arbeiders dat vindt Vooruit verschrikkelijk en daarom is zoo be droefd over die arme werkgevers en daarom zouden jullie het loodje moe ten leggen op je ouden dagVooruit stuun je liever naar de Diakonie, dat snapt je Want de arme werkgevers moeten wel 10 millioen premie voor je betalenen als jullie naar 't Arm huis gaat, kost 't die werkgevers niets. Wat een hardvochtigheid. Dan gaat ze door Als we dezen last van 10 milli oen voegen bij hetgeen de werk gever, in casu, onze boeren te betalen krijgen in de Tariefwet, kan men zich begrijpen, dat met recht uit alle nijverheids- en landbouwkringen protest wordt aangeteekend tegen een zoo druk kende en onrechtvaardige wet als deze tariefwet Kolkman zal blij ken. Wat een weeklachtDie arme werk gevers moeten eerst voor de arbeiders 10 millioen opbrengen voor de premie, opdat die menschen een genoeglijken ouden dag zouden hebben en dan moe ten ze nog 't tarief betalen, waaruit de Staat de arbeiders steunen zal. En zoo is Vooruit overtuigd, dat de arbeiders die premie maar moeten betalen, dat ze durft schrijven: de boeren zijn met recht aan 't protestee ren Nota bene 1 dat noemt ze recht, zij, die den mond vol heeft van demo cratie. Kapitaalliefde, dat zit bij Voor uit op den troon en verzet tegen het pensioen van den afgeleefden werkman. We denken er krek anders over. We gunnen den ar beider een behoorlijk pensioenhij zelf moet een dubbeltje betalen maar de werkgever, voor wie de arbeider slooft en zwoegt, moet het ook betalenen alle menschen moeten meebetalen voor dat pensioen door hooger prijs van sommige artikelen. Persoonlijk of ons gezin hebben we schade van de Tariefwetniet veel, toch schamaar dat hebben we er voor over, als we de zekerheid heb ben, dat eenige duizenden arme arbei ders gepensionneerd kunnen worden en niet naar het Armhuis moeten gestuurd of bij hun kinderen in. Verzet gij u maar Vooruit, tegen de pensioenvragende, arme arbeiders klaag maar over die arme werkgevers, die 10 heele centen per week zullen moeten betalenzet de boeren maar op tegen enkele duurdere artikelen we staan, ter wille van den arbeider en zijn kinderen lijnrecht tegenover u en zeggen De werkgever is verplicht te betalen hij neemt de krachten der arbeiders in hun jonge dagen hij moet dus op hun ouden dag hun niet onver zorgd aan den dijk zetten, en dat zoudt gij willen, Vooruit! Neen, neeneen arbeider is een mensch, meer waard dan Vooruit hem acht, want die zou hem in 't Armhuis zetten, want dat dubbeltje van de boeren, ziet u, drukt zoo zwaar op hun tilburry en op hun klepper. Neen, neenlaten d§ boeren dat dubbeltje maar betalen, 't geeft ze niets, 't Is geen knoop van hun jas. Da's waar Men behoeft daarom nog geen »politieke« dominéé te zijn maar gewoonweg »dominée.« Elke dominéé is voor de coalitie. Wat? is dat waar? Wel neen, je hebt een aantal domi noes, en je vindt ze uitsluitend in de Herv. Kerk, die de li er ale partij en de socialistische steunen. Ieder weet 't. 't Is publiek bekend, dat er verschei dene socialistische dominees zijnen dat er volop hervormde dominee's zijn, die met hart en ziel liberaal denken, liberaal spreken, en liberaal stemmen en liberale propaganda maken Dat weet Vooruit net zoo goed als Jan en alleman. Maar wat doet ze nu. Wie nu de coalitie steunt, wordt genoemdeen politieke dominee; en wie de liberalen steunt, noemt ze een dominee Snap je 'em. Je mag wel dominéé wezen en dan steun je de liberalen en de socialisten; maar o, wee, ais je de coalitie steunt, dan ben je een politieke domineeéén van minder soort, ziet u één, die eigenlijk, als in de dagen van de Remonstrantsche twisten door Oldenbarneveld en de Staten van Holland verboden werd te spreken en tusschen twee gerechtsdie naars de stad uitgebracht werd, 's ochtends om 4 uur, uit zijn bed ge licht. O, foei! die en die dominéé of pas toor is een politieke dominéé Rechts Houdt den dief! O, heerlijk, zegt ze, die en die is domi nee, want hij steunt ons met de Socia listen incluis. Houdt hem in eere Maar wij zeggenEere, wien eere toekomtEn dat is aan de politieke dominés. De andere heeren gunnen we aan Vooruit en Troelstra, tenzij hun oogen open ^aan voor 't gevaar, waarin de Liberaal en Socialist, Kerk en Altaar brengt; en zien ze dat gevaar, dan wenschen we met eiken Hervorm den predikant als een broeder onder de broederen samen op te trekken naar de stembus, onder de. leus Voor God, Nederland en Oranje tot steun van Kerk e.: Altaar. Tot behoud van 't geestelijk en stoffelijk bestaan der Ned. Herv. Kerk. Maar zien ze dat gevaar nietwillen ze 't niet zien. dan beklagen wij ze en laten we hen verder koud Uggen. Middelharnis. Politieke dominéés. Vooruit schrijft: Meermalen is bewezen, dat ook de politieke dominéés propagan disten voor de clericale coalitie zijn. Da's nog eens een liberale meerder heid Daar zou je je hoed voor afnemen Houd em op, vrindTrek em over je ooren voor die heeren, dat je er geen ten meer ziet. Schilperoort, antirev. moet aftreden als lid der Gascommissie, en wordt gewiptgekozen wordt de heer C. Kolff, Benoemd moet worden een Regent van 't Weeshuis; aftredend was de heer Vinken nu wordt zeker eens een antirev. daar tegenover geplaatst neen de heer Stein, liberaal, de effec tenman. Er zijn zeker geen anti's be kwaam om tegenover den heer Vink geplaatst te worden. Nu zagen we den heer Vink helaas herkozenen voor een antir. was geen kans, want hij stond niet eens op de voordracht. Zoo stoppen de liberale heeren mekaar in 't eerebankje en ze laten ons aan den dijk staan. Raadslid J. Rorn, zegt»als er een schadepost is in de Gemeentekas van 1350 gld., maakt dan een betere school geldregeling, zóó dat de armen vrij zijn en de anderen betalen naar rato, net als in Sommelsdijk«, dan wordt zijn voorstel na een korte discussie gewipt. Treurig, zooals 't er toch in ons Menneerse naar toe gaat. 't Liberalisme puilt 't raadhuis uit. Wanneer zullen de kiezers toch eens kranig ontwaken om een eind te ma ken aan die tyrannie. Zien de antirev. kiezers nu nog niet, hoe ze genegeerd, miskend, veracht worden. Niet in tel bij de liberale raadsleden dan om belasting te betalen. Daar zijn we goed voor. wanneer komt de nieuwe tijd, dat 't Liberalisme er totaal onder zit OP SJSTBAUI4. Men weet het van de hardste schreeu wers dat zij het nu juist met altijd zijn, die 't meest te klagen hebben Dat is in eiken kriDg zoo. 't Is ook zoo onder de arbeiders. Een categorie van arbeiders, die ontegen zeggelijk vaak reden hebben tot ernstige klacht zijn de land-arbeiders. In de laatste jaren is vaa meer dan één zijde een onderzoek ingesteld naar den toestand van deze lieden, wier aantal in ons vaderland 400,00° bedraagt, en daarbij kwamen dan wel drce-e bijzonder heden aan het licht. Het loon, met name, is laag. Te laag vaak voor een menschwaardig bestaan Menschen in stad denken daar zoo met over en rekenen er niet mee. Als ze eens 'n daagje »buiten« zijn, krijgen ze soms een idyllischen indruk van het leven der land-arbeiders. Ze komen dan op een heerlijken zonnedag, als zelfs armoedigste hu je 't nog j-aoeU, onder de boomen en tusschen de velden. Wat woont zulk een arbeider dan heer lijk. Moet je es vergelijken met een achter- buurts-drie-hoog-woning, waar 'n klein, klein stukje balcon 't eenige »luchtje« is, waarvan de bewoner genieten kan. En dan zulk een landarbeider komt er wel. Hij heeft een lapje grondhij verbouwt zijn eigen aardappelen en groen teD hij heeft een varken gemestin elk geval een paar geiten hij houdt kippen fokt konijr.en hij redt zich wel Zoo meent dan 'n stadsmensch. En ik zal niet ontkennen, dat er zóó zijn. Evenmin, dat er goede boeren zijn, die hun vasten arbeider met alles voort helpen, zoodat zijn eigenlijke loon-in-zilver feitelijk slechts een gedeelte van zijn inkomen vertegenwoordigt. Maar zoo is 't niet overal. En de wonderlijke denkbeelden, die er over 't idyllisch lot van den landarbeider in ru me kringen gevonden worden, zijn dan ook goeddeels aan onkunde toe te schrijven. Wel is er groot verschil. Ik heb indertijd een arbeider gekenl, die onder tamelijk patriarchale toestanden een laag loon verdiende en toen naar een andere streek ve'huisde, waar hij een rijks daalder in de week meer kreeg en altijd vast werk. Na een jaar kwam hij terug. In 't geheel niet uit heimwee zoo sentimenteel zijn deze menschen in den regel niette allen tijde heeft de boeren- en arbeidersstand het grootste contingent opgeleverd voor de emigratie Maar hij had zich verslechterd. Hij had dSarginds niets geen semolu menten,* in wat vorm ook en daartegen woog hem de rijksdaalder meer in 't geheel niet op. Er is dus wel groot verschil. En nu ligt 't geval er toe, dat het lang duren zal, eer de plattelands-arbeider langs den weg van organisatie tot verbetering komen. In de stad gaat dat wel. Met name onder de fabrieksbevolking. Maar wie »buiten« ook maar een weinig bekend is, weet hoe honderd bezwaren de organisatie van landarbeiders ontmoet. Voeg daar bij, dat die arbeiders vaak zwaar van tong zijn niet gauw naar de pen grijpen en ge zult vatten, waarom er uit hun kring zoo zelden wordt >geschreeuwd.< Wel is er echter vaak scbreeuwenssfo/'. En het is een der mooiste daden geweest, gedurende het ministerschap van den heer Talma, dat hij toezei en nu ook indiende een wetsontwerp, om landarbeiders een plaatsjes in eigendom of »los landt in pacht te doen verkrijgen. Dat is van hem geen idee van gister of eergister. Toevallig weet ik, hoe hij jaren geleden al meende, dat er in deze richting wel iets te doen ware. Hij was toen nog geen minister, nog geen Kamerlid zelfs, maar reeds wel een bekwaam woordvoerder voor de antirev. beginselen. En zoo kwam hij dan bij een spannende verkiezing in een district, 't doet er niet toe welk, om daar eenige avonden achter elkaar ten behoeve van onzen can- didaat op te treden. Reed toen met hem de vruchtbare plattelandsstreek door en zoo pratend over alles en nog wat, vertelde ik hem, dat de armen in de gemeente, waar we door reden, wemig nood hadderi, wijl zoowel de diaconie als het groot-armbestuur heel wat land in eigendom hadden, waarvan de jaarlijksche verpachting genoeg geld opbracht, om de landarbeiders voor bepaald gebrek te vrij waren. Toen maakte hij met enkele woorden de opmerking, die ik sedert onthouden heb, dat die armbesturen hetzelfde doel toch langs anderen en be eren weg konden be reiken, door nl. op zeer geschikte voor waarden aan de arbeiders, die. hiertoe in de termen vielen, eenig land in pacht af te staan. Die gedachte, gewijzigd, verbeterd, uit gebreid, maar toch diezelfde grondgedachte heeft hij in het wetsontwerp trachten tot een begin van verwezenlijking te brengen en daarmee is 't, dat ik ten volle sym pathiseer. Wie nu mtenen mocht, dat met dit wetje de sociale kwestie voor den land arbeider zal zijn opgelost, vergist zich zeer. Dat is ook allerminst de bedoeling van den minister 1 Er blijft genoeg te doen over De sociaal-democraten zullen wel weer heel wat op dit wetje hebben aan te merken, maar minister Talma zal er zich weinig aan storen en zich gelukkig achten, als hij tenminste iets heeft mogen doen, om 't lot van den landarbeider te verlichten. Het voorstel opent een weg, waardoor de arbeiders een huisje met bijbehoorend land (een »plaatsje«) in eigendom of pacht of ook »los land« in pacht kunnen krijgen. Het bedoelt niet, dsn arbeider tot klein- boer te maken. Zijn hoofdbedd)i blijft de arbeid voor den boer, maar de minister wil hem de gelegenheid openen, om in zijn vrije uren en dagen op eigen land te arbeiden en daar ook zijn huisgenooten loonenden arbeid te doen verrichten. Op gemakkelijke wijze zal den land arbeiders, die aan bepaalde eischen voldoet, crediet gegeven worden, dat hij een 2>plaatsje« kan koopen of huren of ook »los land« kan pachten. Dat koopen of huren zal dan geschieden van vereenigingen, stichtingen of gemeenten, die al heel wat land in de »doode handc hebben of ook, die het hebben weten te vetkrijgen. Blijkbaar rekent de minister er op, dat er ook vereenigingen opgericht zullen wor den met het speciale doel land en >plaats- jes« aan te koopen en weer aan land arbeiders te verkoopen of te verpachten.

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1911 | | pagina 1