voor «Ie %iii«lliollitii«lsc*Iie en Zeemvsclie Eilanden.
Zaterdag 23 December 1911.
26"'e Jaargang N". 1722.
Antirevolutionair
Orgaan
HUM BLiB.
1912.
IN HOC SIGNO VINCES
AAIT ONZE LIZERS
K1ESTFEEST.
OPRUIMING.
W. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
Alle stufeken voor «Ie Itedactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franeo toe te eenden aan den Uitgever.
35 Cei»«.
Gemeentelijk Socialisme.
P-I
Deze Courant verschijnt eiken "Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
zonder 50
Buitenland bij vooraitbetaling met Zondagsblad f 7,50zonder f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercom». So. 2.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/, maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */8 maal,
Dienstsauvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën wordeD ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
In het a.s. Nieuwjaarsnummer van
dit blad, zullen even als vorige jaren,
gebracht aan Familie, Vrienden en
Begunstigers opgenomen worden, tegen
den geringen prijs van slechts 25 cents
indien de advertentie 5 of minder
regels bedraagt. Elke regel meer 5
cents.
Daar van deze wijze om elkaar geluk
te wenschen, steeds meer wordtgebruik
gemaakt, omdat het 't omslachtige ver
zenden van naamkaartjes kan vervan
gen, zal het ons aangenaam zijn, reeds
nu de advertentiën daarvoor te ont
vangen, teneinde voor een goede plaat
sing te kunnen zorg dragen.
DÉ UITGEVER.
hebben wij het genoegen te berichten,
dat wij voor ons ZONDAGSBLAD,
dat 1 Januari compleet is, een keuri-
gen prachtband hebben gemaakt, dien
we verkrijgbaar stellen voor slechts
Zij, die van de 52 ontvangen num
mers dan een keurig boekdeel willen
hebben, gelieve die afl. ons na num
mer 52 toe te zenden en we zullen
voor de goede afwerking zorg dragen.
Voor wie enkele afleveringen mist,
of zoek zijn, kunnen we, zoolang de
voorraad strekt, bijpassen.
DE UITGEVER.
In onze dagen, waarin de Volken
woeden tegenover elkander, ontzinkt
ons bijna de moed om over 'tKerst-
leest te schrijven, toen dat heerlijk
Engelenlied van Vrede op aarde over
Efratba's velden weerklonk. Wat droe
ve werkelijkheid 1 Wat schril contrast
met het Vrede op Aardelevert die
aarde op sinds die profetie uit Enge -
lenmond ruischte.
D e rechten der kleine Mogendheden
worden vertrapt. De groote Konink
rijken annexeeren en palmen in de
kleinere landen en ter nauwernood
vind de noodkreet der belaagden een
echo, een welwillend oor onder de
volkeren.
Onrust in Italiëonrust in Tripoli
en Marokko; onrust in Perzie; on
rust in Europa en eiken dag gevaar
van een ontzettenden oorlog tusschen
Duitschland en Engeland.
Ware het dan ook niet, dat aan
dat Vrede op Aarde een hooger ide
aal ten grondslag lag, dan de aardsche
overeenstemming tusschen de Mogend
heden: we zouden geneigd zijn te
vragen waarom vertoeft de Almach
tige om zijn woord gestand te doen
en den Vrede te zenden, die de Aarde
zoo noodig heeft.
Vrede op AardeMaar in eigen
Land zien we rondom ons en 'tis
veierwege onvrede. Nog herinnert zich
ieder Amsterdams terrorisme en den
nacht van Kattenburg, toen vreedza
me, werklustige arbeiders door brutale
werkstakers werden mishandeld ten
bloede toe. Ieder herinnert zich de
groote werkstaking in Engeland en
Amerikaden wrevel tegen de pa
troons, de werkgfevers en de over
heden, die probeerden om 't Gezag te
handhaven, hun van Godswege op de
schouders gelegd.
Neenals 't Vrede op Aarde geen
hooger ideaal bevatte dan dat er in
deze bedeeling volkomen vrede zou
zijn onder de individuen, de gezinnen,
de familiën en de geslachten, och, wat
ware dan 't woord der Engelen ter
aanfluiting geworden.
En in de Kerk des Heeren, die toch
in de allereerste plaats de vaan des
vredes hoog dient op te heffen Waar
was hij, die afgebeden, die zoo ver
langde vredeP
Neen Vrede op Aarde staat wel
lijnrecht tegenover 't Meent niet, dat
Ik gekomen ben om vrede te brengen
op de aarde, maar 't Zwaarddat
bevat dan ook den sleutel van 't ge
heim van den Engelenzang.
Vrede op Aarde in deze bedeeling 1
Voor 't persoonlijk hart en voor de
gewetens der volkengewis, hij is
te verkrijgen, maar alleen met 't
zwaard des woords en alleen in den
weg van Christus Jezus, den eenig-
geboren Zoon des Vaders in Bethlehem.
Langs geen anderen weg is er ooit
Vrede op Aarde.
Hij is ten val en ten opstanding.
Buigen voor 't Kindeke in Bethlehem
is voor alle levende vrede.
Zijn souvereiniteit erkennen, want
't purper zijner Goddelijke Majesteit
zijn de doeken, waa in hij gewikkeld
isgelooven met zijn gansche hart,
zijn gansche ziel, zijn gansche ver
stand, dat hij is de Christus, die 't men-
schenleven voor zich opeischt, die
persoonlijke toewijding waagteen
volkomen overgave, door den H. Geest
aan Hemdat geeft den Vrede en
de Rust
Mogen dan als de Kerstkloktonen
over de velden van Europa weerklin
ken, en het VredeVredeechoot
over de dorpen, het bewustzijn leven
diger worden, dat alleen in den weg
van den geboren Zaligmaker, in een
volkomen toeverzicht op Hem, de vre
de te verkrijgen is, en eenmaal vol
maakt.
Veelal wordt met den naam van
Gemeentelijk Socialismè betiteld het
streven der gemeenten om alle parti
culier bedrijf aan zich te trekken.
Wat eenige jaren geleden in Mid-
delharnis is gebeurd, toen men den
eigenaar der Gasfabriek een som
aanbood, waarin deze niet bewilligd
heeftmet dreiging, zooals ons toen
is meegedeeld om dan, indien de koop
niet doorging, zelf, als gemeente, naast
zijn fabriek, een gemeentelijke te
Pi
U
VI
€6
H
'tH
stichten, was zuiver Socialistisch in
zijn opzet.
Zoodra een gemeente gaat doen
wat een particulier even goed kan
doenzij de winsten en verliezen
aanvaardt, die uit dat bedrijf voort
vloeien en die stort in de gemeentekas,
is 't economisch socialisme aanwezig
Geen socialisme is het, wanneer de
particulier absoluut niet in staat is
om te presteeren wat de gemeente
verricht.
De gemeente op een klein dorp be
hoeft zelf de gemeentereiniging niet
ter hand te nemenparticulieren
kunnen dat best &f en met wat streng
toezicht der Overheidspersonen op dien
karreman, is 't zaakje op den duur
in orde.
In een groote stad zou 't bijna
onoverkomelijke bezwaren opleveren,
als daar de particulieren voor de
reiniging moesten zorgen in een stad
is zoo iets van gemeentewege, ons
bedunkens absoluut noodzakelijk.
En zoo is 't met andere zaken ook.
Een gemeente-abatoir of slachthuis
kan, om redenen van gezondheid voor
de vleeschgebruikers, dringend nood
zakelijk zijn.
Een gemeentelijke badinrichting
kan op dezelfde sanitaire of gezond-
heidsgronden worden goedgekeurd,
omdat de Overheid ook over de ge
zondheid harer onderdanen te waken
heeft. Een gemeentelijk slachthuis,
badinrichting, brandweer, gasbedrijf
kan in groote steden noodzakelijk zijn
èn als middel om de gezondheid
van lichaam en geest te bevorderen
èn als middel (en dat is vooral een
zaak van hoog belang; om de ge
meentekas te stijven.
Zoodra echter een particulier waar
borgt, dat hij, zoo goed als de ge
meente, voor 't een en ander kan en
zal zorgen, moet de gemeente van alle
bedrijf afblijven en eigent ze zich
toch dat recht van gemeentelijk bou
wen toe, dan is dat op de lijn van 't
socialisme, wiens kenmerk is om te
centraliseeren en de bedrijven aan
zich te trekken, d i aan Gemeente en
Staat en om dan van alle patroons te
maken chefs en opzichters in het
groote gemeentebedrijf.
Zoo wordt op dien socialistischen
weg natuurlijk elk mensch, elk gezin,
totaal afhankelijk van de gemeente.
Deze is de voogd, de groot-werkgever,
de groote brood-uitdeeler, de groote
armmeester, de groote schoolhouder
en aanstonds de groote kerkopziener,
want dat behoort in 't socialisme
eveneens thuis. Dat is 't godsdienstig
socialismeOp die socialistische lijn
zorgt de gemeente voor de kinderen;
krijgen ze eten, drinken, voedsel van
de gemeente als ze naar school gaan
krijgen ze pantoffeltjesen ander
schoeisel om in de school aan te
trekkenkrijgen ze schoolbaden en
schoolkleeding. En de ouders hebben
zich van de zorgen kunnen onttrekken.
Of zulke socialistische manieren niet
doodend zijn voor de energie der
oudersNatuurlijk.
Helaas, dat in de steden soms zulke
treurige toestanden worden aangetrof
fen, dat men di n weg uit diep
medelijden wel op moet.
Ouders, los van de kerk. ballingen
in de Maatschappij, wat kunnen die
voor hun kinderenMaar aldus be
hoorf 'tniet te zijn. Een ouder zorgt
voor de kinderen. Kan de ouder niet,
dan de kerk en de particuliere lief
dadigheid, Maar d gemeente kome
aller, allerlaatst.
OP UËl t'ITH1JU
«Mall'gheid,* dacht ik eerst.
Daar worden enkele schoone vruchten
aan doode takken gehangen en deze aan
een paal gebondeo. De domme wereld
komt er dan rondom staan, prijs' luide het
samenstel, en meent, dat ze een boom heeft
gemaakt malligheid
Wat me zoo spreken deed
Wel, ik had in verschillende bladen van
modern-godsdienstige richting grooteD lof
zien gegeven aan een onlangs verschenen
boekwerk, dat «opgang* maakt.
En. dat is zoo'n geboren kranten
mensch eigen dat moest ik zien.
Ik heb gezien ik heb genoten ik heb
gezegd «malligheid ik heb me verblijd
ik sta in sommige opzichten vierkant tegen
den schrijver over; ik heb ettelijke blad
zijden van harte toegejuichtik heb me
bedroefd en verblijd ik ben in mijn gelcsf
gesterktik heb de armoede van 't ongeloof
gezien ik heb een merkwaardig boek
gelezen.
Het boek in kwestie heet *Levenswan-
delen d'ent zmh speciaal aan als een
«boek voor jonge ruenscheD.* 't Is in het
Duilsch geschreven door Fr. W. Foerster
en vertaald door dr. H L. Oort.
Een cfi7-istelijk boek is 't niet.
De christelijke wortel ontbreekt.
De belijdeuis der kerk«Gij zijt de
Christus, de Zoon des levenden Gods,*
wordt blijkbaar door den schrijver niet
gedeeld. De waarheid voor den geloovige
«Uw leven is met Christus verborgen in
God,* kent hij niet. En een christelijke
levenswandel door de kracht der inwoning
van den Heiligen Geest, wordt in dit boek
niet geteekend.
Christus is niet meer dan een roem
ruchtig voorbeeld. Een mensch boven velen,
wiens «wandel* navolging verdient.
Met instemming wordt het woord aan
gehaald van een groot denker uit de Mid
deneeuwen, die op zijn sterfbed zijn zuster
op de vraag, wat zij doen moest om zalig
te worden, ten antwoord gaf Willen
En alle verandering, vernieuwing, be-
keering, waarop de schrij/er onophoudelijk
aandringt, gaat om buiten den Christus
Godsmoet geschieden door den eigen,
vrijen, menschelijken wil, zonder de genade
des Heiligen Geestes.
Wonder was 't dus niet, dat ik zoo voor
me uit van «malligheid® mompelde en
schoone vruchten door touwtjes zag op
gehangen aan dorre takken, alsof ze daar
door in gemeenschap komen konden met
den levenden wortel 1
En toch heb ik genoten
Toch is er veel moois in dat boek.
Toch trof het me slag op slag, hoe deze
schrijver, langs gansch anderen weg, precies
tot dezelfde uitkomsten geraakt, als de
christelijke, zedeleer, die haar uitgangspunt
neemt in de Wet Gods.
Toch vond ik, ook voor den christen,
veel beschamends.
En ,/noest ik meermalen denkenAls
iemand bu.tnn Christus om, reeds zoo aan
dringt op een nauw en rein leven voor de
menschen, hoe moesten wij dan niet met
ons leven staan tegenover den Heere
onzen Gcd
«Een boek voor jonge menschen*
Ik kau me zoo begrijpen, hoe onze
ernstige modernen een boek als dit met de
meest warme aanbeveling onder de oogen
onzer jongelingschap brengen
Die jeugd toch ontglipt hen
Dat is de bange ervaring, die zij telkens
opdoen.
Waarlijk, een groot deel onzer moderne
jongelingschap is de voetbalschoenen niet
waardwaar ze op voortbeent.
Ze is zoo voor een lol
Ze heeft geen idealen meer.
Haar hoogs! e denken en spreken en
verlangen is naar een «naooi spel*, een
lekker «po je bier* en e-m «aardige meid.*
Om 't nu nog maar op z'n mooist te
nemtn, want wie bv. zoo een en ander ge
lezen heeft over het Leidsche studenten-
schandaal, die huivert en walgt van weerzin
en ergernis over wat die jongelingschap
onder «levenswandel* verstaat.
Zie hier nu een hoog ernstig boek.
Aangenaam, pakkend vaak be>chreveD.
Dat met kloekheid niets of niemand
sparend, rechtdraads tegen die materialis
tische levensdwaasheid der moderne jonge
lingschap ingaat.
Op elke bladzijde bij vernieuwing.
Zoo begint het, met zich flink te weer
te stellen tegen de opvatting, die in vrij
zinnige kringen zoo vaak vernomen wordt,
dat er eigenlijk geen bepaalde en onver
anderlijke hoofdregelen voor ons zedelijk
leven zouden bestaan, zoodat wat goed
is oi slecht, zedelijk of onzedelijk, afhan
gen kan van de omgeving, den tijd, de
omstandigheden en het individu zelf.
Die noodlottige grondstelling, waarmee
eigenlijk alle vastigheid voor het zedelijk
en maatschappelijk samenleven ondermijnd
wordt, is hier verre weggeworpen.
Met kracht en verontwaardiging neemt
de schrijver positie tegen de satanische
theorie van het «zich uitleven* der jonge
menschen, waai mee ten slotte ook het meest
ongebonden leven kan worden vergoelijkt,
ja als «echt zedelijk* aangeprezen
gelijk in onze moderne, verdorven letter
kunde maar al te vaak gebeurt. Zoo zegt
hij b".
«Heer en meester zijn in eigen huis,
niet alleen, maar de zinnen de baas blijven
[maar ook] orde, regel en tucht hebben
m de ziel en dapperheid beoefenen tegen
over zijn eigen natuur dat is het, wat
wij willen.*
Op schier elk punt Hijgt onze christe
lijke levensbeschouwing, zedeleer en levens
lucht van dezen schrijver gelijk tegenover
de meeuingen van den tijd.
Zeer sterk komt dit uit, waar hij bv. op
zeer ernstige wijze verschillende vragen be
handelt, die liggen op het terrein van het
seksueele leveD.
Met groote kracht dringt hij aan op
kuischheid, matigheid, beteugeling der na
tuurlijke driften op wat hij in
denkbeeldenwereld noemt «zielestalicg.*
Slechts langs zulk een weg der ziele
staling op groote schaal, zullen de meDschen
rijp worden voor de liefde langs den
modernen weg echter worden zij rijp voor
het herstellingsoord voor zenuwlijders.*
Wat we van harte met den schrijver
eens zijn.
Terecht spot hij met de meening, als zou
onthouding voor den «jongen mensch* on
mogelijk ®f nadeelig zijnde «vrije liefde*
wordt door hem verfoeidde «trouw*
verheerlijkt kortom, schier op elk punt
komt hij, langs zijn weg tot dezelfde
uitkomsten, waar wij staan op grond van
de geboden Gods, die ons bij de christe
lijke zedeleer een einde zijn van alle tegen
spreken.
Is 't wonder, dat ik, lezende, genoot P
