voor «ïe Zn i d tiollan d sclie en Zieeuwsclie Eilanden.
EERSTE SLAB.
Zaterdag 14 October 1911
Antirevolutionair
Jaargang N". 1702.
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
Stukjes land voor arbeiders.
W. BOEKHOVEN,
SOMMELSDXJK.
Alle stukken voor «le ffcedaciie bestemd, Advertentlëo en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
v.
SM* imx UITI41J14.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
zonder 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad f7,50; zonder 1,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
UITGEVER
Teleffooa SmtercoBan. Ko. 'S.
Advertenties! 10 Cent per regel en 3/1 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/8 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zjj beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
(Slot).
De Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen is reeds in 1885 systematisch
aan 't werk getogen om de departe
menten te verzoeken hun aandacht
ten volle te wijden aan de stukjes
land. En die Maatschappij is niet in
gebreken gebleven om 't hare te doen,
opdat den arbeiders tuingrond zou
kunnen worden verhuurd. Ze werkte
aldus»De departementen beproefden
eenig land in eigendom of in huur
te verkrijgen; dit te verdeelen in
tuinen ot akkers van niet te grooten
omvangdeze door doelmatige af
scheidingen van elkaar te scheiden en
ze tegen matigen huurprijs te ver
huren aan oppassende arbeiders, we
duwen of kleine burgers en daarbij te
bepalen, dat het loon eener goede be
mesting en verzorging van den ge-
huurden akker zou zijn, dat de huurder
van 't vorige jaar kon rekenen op
wederinhuring voor een volgend jaar.
Sommige departementen gaven boven
dien premiën op een goede verzorging,
bestaande in tuingereedschappen of in
geldelijke bedragen van 2 gld tot 50
cent, om den onderlingen wedijver
tusschen de huurders van gewoonlijk
nevens elkaar gelegen akkers te be
vorderen.
Hoe goed ook bedoeld, het werk der
Maatschappij is nog van weinig be-
teekenis. Maar ze heeft de brug ge
legd en de gevolgen waren grooter
dan ze zelf vermoedde. Want zij, die
't werk der Maatschappij gade sloegen,
zagen eruit, dat er noodig was een
krachtig vereeaigingsleven om 't zoo
pover geslaagde werk van 't Nut tot
zijn recht te doen komen, dat er, om
den arbeider te helpen, door de rijken
moest gesteund worden met groote
kapitalen om land te koopen en door
het vereenigingsleven om dat land te
verdeelen en verstandig onder en met
elkaar te beheeren, te bebouwen. Zelfs
Gemeentebesturen richtte de oogen
op 't Nut, en bekend is de Bilterkwestie
in Friesland, waar, om armoe te weren,
de Gemeenteraad gelden op de begroo
ting bracht om voor haar armen land
te koopen en dat te verhuren. Die
manier van armoe-bestrijding heeft
heel wat dispuut uitgelokt, geschrijf
en gewrijf van Gedeputeerde Staten
in Frieslandvan den Raad van State,
totdat ten slotte bij Koninklijk Besluit
van 28 Sept. 1900 is uitgemaakt, dat
de Raad der Gemeente De Bildt goed
deed om dat land te koopen en onder
haar armen te verdeelen.
Ook armbesturen (denk om Nieuwe
Tonge op ons eiland) kennen sinds
jaren al iets van de verlangens der
arbeiders om stukjes land te bezitten.
Heeft dus 't Nut gepoogd om op flinke
wijze in de behoefte te voorzienis
't denkbeeld doorgedrongen in Ge
meenteraden en Armbesturen om de
bezittingen in klein bezit te verpachten;
't is alles nog maar in z'n opkomst;
groot werk is nog door niet eene ver-
eeniging geleverd.
En algemeen is 't gevoelen van allen,
die over 't vraagstuk hebben nagedacht
en er over van gedachten gewisseld,
dat, als de regeeringen het niet aan
pakten, van heel dat zoogenaamde
instituut, dat huren van kleine stukken
lands, niets terecht zou komen.
Die klacht is niet ééne Regeering
onbekend geweest; maar 't is het
Rechtsche Kabinet, dat luistert en
de handen uit de mouwen steekt.
Wat men dan ook bazele van dit
Rechtsche Kabinet, we nagelen vast
het feit, dat het een Wetsontwerp
gereed heeft om den werkman econo
misch, sociaal, stoffelijk en geestelijk
vooruit te helpen.
Dat is geen democratie in woorden-
pronk, zooals je die bij de Linksche
mannen zoo herhaaldelijk aantreft;
geen schetteren met dat woord „demo-
cratie«, zooals we dat van Links ge
woon zijn, zonder dat je ooit democra
tische daden zietneen ons Kabinet
praat niet over democratiemaar men
lette op z'n daden die zeggen genoeg
voor ieder die werkelijk democratisch
bloed in de trage Hollandsche aderen
voelt vloeien.
Daarom, een woord van lof aan dit
Kabinet.
ArbeidersDe Liberalen en Socia
listen paaien met 10 vogels in de lucht,
't Spreekwoord kent ge.
Het Rechtsche Kabinet geeft er u
één in uw hand. Daar heb je meer
aan.
Die Kuyper
O, die Kuyper is toch zoo'n vlegel.
De liberale kranten hebben door heel
Nederland 't uitgebazuind. Daar heeft
tie me in Brussel in z'n naakte hemd
door zijn logeerkamer geloopen- en is
door de politie naar 't bureau gebracht,
zoo maar, in dat naakte hemd. Wat
een vlegel, die Kuyper. Schaamte kent
tie niet
Ge ijst, lezer of klaagt over
dat liberale ondier, dat overal heen
kruipt, en laster, vuile, vieze laster
heet, Ja, ze waren vuige lasteraars,
die liberale inktkoelies, de papierklad
deraars en venijnzuigers, die zóó op
traden. Want 't is alles, alles leugen.
Lage, gemeene leugen.
Dat kleine liberale blaadjes, die men
met den nijptang aanpakt zoo iets
nabouwen, is verklaarbaar; 't zit er
niet dieper en schetterende fanfares
is hun eenige kabaal. Maar dat de
groote Pers daar nog aan meedoet.
Eidoch de waarheid breekt door. Nu
reeds zijn er groote liberale bladen,
die erkennenwat van Kuyper verteld
is, is laster en staat allen min, die er
aan meegedaan hebben om een zoo
groot tegenstander zoo uit politieken
haat, te belasteren.
Gelukkig, dat de Nederlandsche li
berale Pers, de groote (de kleine tellen
we niet) nog mannen telt, wien de
laster campagne 't geweten bezwaart.
We dachten, dat, als 't Kuyper gold,
ze geen geweten meer hadden.'t Valt
nog meeze hebben nog durf om den
leugen den oorlog te verklaren en dr.
Kuyper recht te doen wedervaren.
Maar o wee! tegen 1913. Wat zul
len ze dan
Ze doen heggetje!
Wie?
Kamerleden van Rechts, wordt er
beweerd. Er is een klacht geopenbaard
dat in de Afdeelingen verschillende
Rechtsche leden niet tegenwoordig
zijn.
Maar dat mag niet.
't Is wel waar, dat door 't lage sala
ris, dat onze Kamerleden krijgen,
maar 2000 gld. per jaar, velen allerlei
baantjes erbij moeten waarnemen, en
dat die bijbaantjes veel tijdrooven.
Maar 't is ook waar dat een Kamer
lid, die 't te druk heeft, dan maar
óf zijn lidmaatschap der Kamer moet
opzeggen óf zijn bijbaantjes neerleg
gen Een van twee.
Maar om 20Ü0 gld. in den zak te
steken, en dan de noodzakelijk Af-
deelingsvergaderingen niet bij te wo
nen, dat is ons al te bar.
Geen heggetje doen, asjeblieft.
Maar op post en deelnemen aan
de beraadslagingen in de Secties.
Melissant en de
aftredende Secretaris.
In Melissant zal met '1 Jan. de Se
cretaris, na jaren lang de Gemeente
gediend te hebben, moeten aftreden.
Onder welke omstandigheden msg be
kend worden verondersteld, 't Doet ons
altijd leed, als zoo iemand, Anti of
Liberaal dat doet er niet toe (en deze
Secretaris is liberaal) op zijn ouden
dag verplicht wordt om 'cbijltje erbij te
moeten leggen. Hoe dan ook, B. en W.
hebben dan een tweetal opgemaakt.
Een tweetal 1 Twee liberale sollici
tanten.
Een is de zoon van den ouden Se
cretaris, liberaal.
De ander is een employé uit Her-
kingen, ook dito.
Zonder oproepingzoo maar stie-
kum.
Nota benein een overwegend
Antirev. dorp zal men zoo stiekum,
zonder oproep, één van die twee libe
rale sollicitanten wellicht benoemen
.als de Rechtsche Raad daar niet
vierkant tegen over gaat staan.
Zal de Melissantsche Raad nu een
reuzendwaasheid begaan, om zoomaar,
zonder dat er één Antirev. Sollicitant
heeft kunnen dingen naar dat Secre
tariaat zal de Rechtsche Raad dat nu
zoo maar slikken.
Maar dat gaat niet, vrienden 1
Moeten onze Antirev. secretarissen
dan al weer gepasseerd worden krij
gen ze zelfs geen kans om in Melissant
te komen.
Rechtsche vrienden 1 op je tellen
passen Eerst een oproep 1 Een adver
tentie.
Wat moet dat nu worden In 't zoo
Antir. Melissant een liberale Secretaris.
Neen, de Burgemeester is Liberaal,
laat de Secretaris nu eens Anti zijn.
En sterft de liberale burgemeester, of
gaat hij eens weg, dan kan Melissant
krijgen een Antirev. Secretaris, die
tevens Ant. Burgemeester is. En dat
is goed.
Neen 't is geen letter te kras
Zij vergiftigen het volk door hun laffe
leugentaal, de sociaal-democraten, zoo in
ons land als daar buiten.
Blijkbaar verkeeten zij in den gemoeds
toestand van den man, wien het tegenliep
in zakenwiens berekeningen faalden
wiens speculaties een verkeerden loop namen
en die zich nu wreekt door zijn overbuur
en concurrent allerlei laster van achter op
z'n kleed en 's nachts op z'n deur te
smeren.
Want er was tegenslag.
Het kiesrecht adres is niet geweest het
reuzen-succes, waarop mr. Troelstra en de
zijnen hadden gehoopt.
Ondanks de driehonderd en zooveel
duizend handteekeningen op zichzelf nog
een mooi getalletje, dat men niet uitvlakken
magik wil dat graag toegeven.
Maar het eigenlijke succes bleef uit.
Ondanks alweer de twintigduizend bede
vaartgangers, die in Den Haag mee het
kiesrecht smeekschrift kwamen aanbieden.
Vooreersthet getal viel tegen.
Dat wascht al het water van Duys'
j>Roode Zee* niet af.
Zelf erkende Bet Volk nog, vlak voor
de aanbieding Er is wel 'n mooi, 'n groot,
'n hoog cijfer bereikt, maar 't is toch niet
dat. 't Is, kou men tusschen de regels lezen
in al zijn mooiheid nog een tegenvaller.
Maar 't is 't cijfer n-.et alleen
Er is de laatste weken meermalen een
parallel getrokken tusschen ons petitionne
ment in 1878 om »een School met den
Bijbel* en dat van de socialisten om »al-
gemeen stemrecht.*
Ook wij deden daaraan mede.
Voelende dat de vergelijking voor hun
actie niet voordeelig was, tracht'ten ze de
beweg.ng van '78 op allerlei wijze te ver
kleinen, waardoor ze zichzelf genoeg bloot
gaven
Nu laat ik de cijfers rusten.
Ook daarmee loog Ret Volk. Het ver
gat hoe in '78 bijna geen vrouwen teeken
denhoe de roomschen een apart adres
zonden, hoe de bevolking sinds met twee
milhoen toenam
Maar dit was 'n groot verschil.
Wie de dagen van '78 mee doorleefde,
weet wat een machtige emotie de christe
lijke volksgroepen had bevangen, 't Adres
van toen was een volkszaak. Daarvoor
stroomden de duizenden tot den bidstond.
Veel meer handen boden zich aan om 't
werk te doen, dan noodig waren. Uit eigen
beweging kwamen de honderden en dui
zenden leekenen. De groote massa hoefde
niet nageloopenDaar was trouwens in
drie, vier dagen geen tijd voor. En na de
indiening van 't Adres, tot aan dien i7en
Augustus, toen de Wet geteekend werd,
was de vraag van tienduizenden, ook in 't
gewone huiselijke saamleven: Wat zal de
Koning doen, leekenen of niet
't Was een beweging toen, die opkwam
uit een levensbeginsel. En al had ze toen
evenmin succes als de kiesrecht-bewegiDg
thans, toch had ze kracht genoeg, om de
christelijke volksmassa in actie te brengen
vele jaren lang offervaardig te houden
tot eindetijk de oyerwinning werd behaald,
Dat is nu zoo niet
De vlammende geestdrift, de diepe be
roering des harten, het spannend mede
leven en medestrijden was er thans niet.
Bij de massa in geen geval.
En wat de sprekers op meetings aan
bliezen, was een stroovuurtje, dat even op-
siste, wat knapte en weer uitging.
't Feit staat vast, om maar iets te noe
men, dat aan den vooravond van den
^grooten Dag,« den Mooden Dinsdag,
men sprekers en spreeksters te grif krijgen
kon, maar dat er 't heele land door geen
dertig werden gevraagd.
En dan moesten op meer dan eene plaats
nog tooneel- en zanguitvoeringen wat kleur
geven aan de samenkonasteD.
Of men er lang over praat of kort
er is »mooi werk* geleverd, maar de groote,
grootsche, schitterende manifestatie van het
^proletariaat,* waarop mr. Troelstra had
gehoopt, dat is de adresbeweging
niet geweest.
Die tegenslag maakte giftig.
En men kan gerust gelooven, dat de
socialisten in politieken zin nooit zoo ge
vaarlijk zijn geweest, als na dezen tegenslag.
Hun stemming is verbitterd.
Dat blijkt bv. uit de schandelijke wijze,
waarop ze de laatste weken dr. Kuyper
hebben belasterd. En nog durf ik hopen,
dat er onder hen een nobele geest opstaan
zal, die zijn eigen geestverwanten scherp
bestraffen durft.
Ieder weet nu, welk een onschuldig
ongeluk dr. Kuyper te Brussel overkwam,
toen hij, meenend niet gezien te kunnen
worden, de voorschriften van zijn genees
heer uitvoeide, zonder de voorzorg te
nemen de gordijnen goed te sluiten.
Sinds hebben èn Het Volk èn De
Notenkraker, op de smerigste wijze dit
doodgewone incidentje dat ieder overkomen
kan, geëxploiteerd, om (Adam) Kuyper
door 't slijk te sleureD.
En iM-gemeen bleven ze met hun spelde-
prikken, schandelijke toespelingen en tee-
keningen voortgaan, ook nadat zonneklaar
gebleken was, dat de waarheid opzettelijk
was verminkt.
Dat doet mee de teleurstelling.
Die vergiftigt eerst de teleurgestelde
ziel, die dan op .haar beurt weer om zich
heen de gemoederen vergittigen gaat.
De Adres-actie is vrijwel verloopen.
En om nu toch het volk in beweging
te brengen, zijn ze de obstructie begonnen,
met al den leugen en laffen laster in de
Pers.
Die obstructie moet goedmaken de reke
ning van het Petitionnementdie in letter
lijken en in figuurlijken zin met een groot
tekort sloot. Er is bij die obstructie 'n
heel klein beetje natuurlijke verontwaardi
ging en een groote dosis kunstmatige
opwinding.
Vandaar dat de woorden, die ze ge
bruiken al dikker worden en Duys strabs
zoover is, dat hij ze niet meer uit z'n mond
blazen kan
Hij heeft het over »Heemskerk's lomp
heid en onbeschoftheids Over >Lohman's
gewelddaad*. Over »de bende* in de Ka
mer. »Die heele klerikale bende moest aan
elkaar geplakt worden.* Het zijn daar
apolitieke apachen.*
Zoo wordt de ziel des volks vergiftigd.
En als dan 's avonds een wezenlijke >bende<
onze Kamerleden opwacht, om hen op
socialistische manieren >thuis te brengen,*
dan juichen hun leiders dat toeDat zal
dan zoo ongeveer zijn een spontane op
welling van de edelste gevoelens der natie.
Zoo wordt het volk vergiftigd
Te Utrecht, in Tivoli, waren de partij-
genooten in grooten getale bijeen. Ook
daar kwam de obstructie ter sprake. Schaper
deelde mede, dat er nog fijne potjes te
vuur stonden. Wie van Kamer- schandaaltjes
houdt en meent, dat daarmee 's Lands
belangen is gediend, kan zich alvast de
lippen likken I
De obstructie zal worden voortgezet.
En de heer Vliegen 'n spreker kan
van die oogenklikken van profetische ver
voering krijgen beduidde der vergade
ring, dat hetgeen thans in de Kamer was
voorgevallen en straks verder voorvallen
zou, slechts een voorpostengevecht was
van den grooten strijd, die te komen stond
van den grooten slag, die welhaast zou
geleverd worden tusschen het kapitalisme
en het proletariaatdat is (zoo schreeuwde
deze spreker) de voorbereiding van de
komst van het socialisme.
Ziezoo, nu weet men het.
De obstructie in de Tweede Kamer is
't begin van het einde. En dat einde zal
zijn de komst van het socialisme
»De vrienden* eten dat alles voor zoete
koek op.
Natuurlijk is 't een dikke leugen.
Die obstructie heeft met het socialisme
niets te makeD. Zij kan de Staatsmachine
stop zetteD. Dat is alles. Maar alleen een
kind kan zich blij maken met de gedachte,
dat er dan een roode machinist geroepen
zou worden, om haar weer op gaog te
brengen I
Er is iets ergers dan 't vergiftigen van
waterbronnen. Dat is het vergiftigen van
de ziel des volks. Daarmee is het socialisme
thans ijverig bezig 1 UITKIJK.