v®®i' €te Xuidlftollanilsclie en Zeeuwsclie Eilanden.
Oorlogskaart
30 CENT
Oorlog tusschen Italië en Turkije.
Woensdag 4 October 1911.
Antirevolutionair
26sle Jaargang N°. 1699.
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
W. BOEKHOVEN,
BIJVOEGSEL.
Stukjes land aan arbeiders.
SOMMELSDIJK.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentlën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
Bij dit nummer behoort een
een groote
van Italië, Turkije, Tripoli enz. in
kleurendruk voor slechts
franco per post 32 Cent.
Op deze oorlogskaart vindt men
de geheele Middellandsche Zee met
alle landen daaromheen, met de
steden, rivieren enz., dus het ge
heele terrein van den Italiaansch-
Turkschen oorlog.
Tegen inzending van postzegels
volgt de toezending omgaand door
De ADMINISTRATIE.
Som melsdijk.
Een stukje land heeft verschillende
voordeelen Het stelt den arbeider in
staat zijn inkomsten uit loondienst
aan te vullen; een arbeidsveld te
verkrijgen voor de vrije uren en voor
de arbeidskracht van vrouw en kroost
zich eenigzins te vrijwaren tegen de ge
volgen van werkeloosheidbetrekke -
lijk goedkoop aan winterprovisie te
komenbij 't bezit van wat vee, ook
voor die dieren het noodige voedsel
aan te vullen de zucht om klein boer
te worden en van den loondienst af
te komen prikkelt zijn ijver en ver
hoogt zijn leven de geoogste voorraad
nijpt hem om een betere woning te
krijgen, waarin meer dan nu geborgen
kan worden.
Ieder zal erkennen, dat dus die
stukjes land voor den arbeider van
ualVa.oote waarde zijn. Maar nog niets.
Vvie een klein bedrijfje heelt kan,
versleten zijnde, en nie't meer in staat
om in loondienst te werken nog wat
gaan arbeiden op z'n eigen akkertje.
We zeggen niet, dat die ouden van
dagen dus in hun land een pensiioen-
verzekering hebben een volle ouder-
domsverzekeringmaar wil, dat hun
ouden dag door 't bezit van een stukje
land verlicht wordt, in elk geval, we
zien 't rondom ons; de ouden van
dagen, die bij den boer niet meer
gebruikt kunnen worden, blijven toch
nog langer van de bedeeling af dan
zij, die zoo 'n stukje land niet hebben.
Die oudjes werken op hun eigen stukje
nog met dapperheid, die verbaast, en
met een on vermoeiden ijver sleepen
ze hun oude beenen, gewapend met
schrepel of spa nog dapper en kras
naar verre afstanden soms, waar hun
bezit is gelegen. Je moet voor die oud
jes respect hebben. Maar 't is juist
hun eerhun ambitie, om daar op
dat stukje land te werken,' zoolang,
dat ze er bij neervallen en de volle
gebreken des ouderdoms het hun to
taal onmogelijk maken om nog tien
passen te doen. Aan zoo'n stukje land
is de oude werkman gehecht en hij
vindt er zijn troost, zijn slijtage des
levens.
Maar we zijn er nog niet. Door een
stukje land, mits niet al te klein, komt
't voor, en wellicht ook op ons eiland,
dat de oude vader in huis neemt zijn
gehuwde zoon of dochterzoodoende
is de zoon gebaat, maar de vader die
de verpleging en verzorging noodig
heeft, eveneens.
Dit nog. Zij, die een stukje land
hebben, verhuizen niet gauw naar de
stad. En als er één middel is om de
ontvolking of niet-toename van 't
platteland tegen te gaan, dan is 't
het stukje land. Tegenwoordig gaan
allerlei mannen en vrouwen naar de
stad. Het dorp geeft hun geen brood
genoeg. Vast arbeider willen ze niet
wezen; los arbeider bevalt hen ook
niet; ze hebben een hekel aan den
landarbeid gekregen en gaan weg.
Maar ze zouden niet weggegaan zijn,
indien ze een lichtende toekomst voor
zich hadden gehad dan zouden ze 't
toch wel eerst eens geprobeerd hebben
in hun eigen heimat. Die trek naar
de steden nu, kan zeer verminderen
door de uitgifte van stukjes land.
Maar we zijn er nog niet. Door een
stukje land kan de arbeider zijn loon-
eisehen hooger gaan stellen. Want hoe
onafhankelijker hij wordt van den
boer, hoe meer daggeld hij kan vragen.
Wie op zijn eigen land 1 gld. kan
verdienen per dag, gaat niet bij een
boer voor 18 stuivers werken. Dan
was hij een groote dwaas. Neen, hoe
beter 't den klein-bezitter gaat, hoe
hooger de daggelden worden. En de
boeren moeten zich vaak regelen naar
de kleine bezitters Eigenaardigdie
keuterboeren Jgeven in de loonen
den toon soms aanze laten den ar
beider voor een flink daggeld werken
zeker dat duurt niet zoolang't is bij
hem maar een kwestie om uit den
nood te komen, 't duurt maar eenige
dagen, nooit weken achtereen,
Maar toch hoor je de arbeiders al
onder elkander mopperenDie en die
en die vraagt werkvolk tegen idem
zooveel. De losse arbeiders zijn er dan
ook als de kippen bij om van die hooge
loonen in die weinige dagen te pro-
fiteeren laten soms hun boer en eigen
karwei in de steek en gaan er op los
om dien keuterboer tegen hoog daggeld
uit den brand te helpen, 't Is zoo
zoo 'n keuterboer kan dat niet vol
houden om zoo 'n hoog daggeld te
geven: 't is, zooals we zeiden, maar
voor eenige dagen soms, maar toch
de arbeiders praten er met elkaar
over en kijken ook al heel gauw uit
naar verhooging. Wat dat Keuter
boertje kan, kan de boer ook, zeggen
ze.
Maar nog meer. De positie van de
vrouw is ook door dat klein bedrijf
verbeterd. Zij is niet meer in loon
dienst, niet meer gedwongen om de
kinderen aan hun lot over te laten of ze
bij buurvrouw te brengen vóór dauw
en dag maar ze verzorgt eerst haar
huis en kinderen en zijn dienaar school
dan sluit ze de deur en gaat naar 't
land. Dat is dus voor zoo'n vrouw een
heel wat beter leven, dan 's ochtends
om 4 uur op te staan en 's avonds
om 5 uur thuis te zijn. Haar levens
positie als vrouw en moeder is beslist
in betere conditie gekomen, als ze een
stukje land hebben.
Maar ook het klein bedrijf werkt
het sparen in de hand de zuinigheid,
de voorzichtigheid. Dat land is de
spaarkas, waar in eenig overschot wordt
geborgen. Wat voordeelen niet waar
Maar er zijn ook nadeelen
(Wordt vervolgd.)
Uit de Pers.
Buitenland.
(Zie verder Telegrammen
Plaatselijk Hieuw§.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
zonder 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad f 7,50; zonder f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercom**. No. 2.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/8 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur,
Uitsluitend aan onze
abonDe's bieden wij aan
ui.
„Vrijzinnige" wetenschap.
Ia De Wereldhet nieuwe orgaan der
vrijzinnig-democraten, vonden wij ook een
rubriek Wetenschap voor iedereen*.
De titel bewijst reeds, dat men de we
tenschap wenscht te »populariseeren«. Men
schrijft »voor het volk.*
Welnu' op inderdaad »popu!airen toon
wordt het volgende verteld
»De mensch neemt zijn oorsprong
uit de dieren. Dit is tegenwoordig al
gemeen bekend, en sinds de zoölogen
met bijna volkomem zekerheid een
stamboom van den mensch hebben
ontworpen, van de eerste toestanden
af aan, kan men zich haast niet voor-
stel'en, dat er ooit andere zienswijzen
omtrent den oorsprong van de menschen
geweest zijn.*
Niet waar, zegt het Arnh. Dagbl., dat
is ^wetenschap voor iedereen.*
Ook moderne geleerden hebben in
wel-is-waar niet ^populaire* geschriften
wel met nadruk betoogd, dat de afstam-
mings leer niet bewezen is, dat men met
besliste uitspraken zeer voorzichtig moet
zijn, maar de redactie van De Wereld
verkondigd als hoogste waarheid de mensch
stamt van de dieren af. Zij kan zich zelf
niet voorstellen, dat er ooit andere denk
beelden geheerscht hebben.
Men zou er om moeten lachen, indien
het niet zoo treurig ware, dat het volk op
^populaire* wijze zoo »voorgelichU wordt.
Sinds den namiddag van 29 Sept. zijn
Itaiië en Turkijë op voet van oorlog.
De Italiaansche regeering had in den
nacht van 26 op 27 Sept. een nota aan
haar zaakgelastigde te Konstantinopel
gezonden, waarin verklaard wordt, dat,
tenzij Tuikije binnen 24 nar de bezet'ing
van Tripolis door Italië in de hand zal
werken, waarna een desbetreffende over-
esnkomst tusschen de b ide mogendheden
zal woiden opgen aik', Italië zal overgaan
tot de effaotieve bezet ing van Tripolis.
In haar antwoord verklaarde de Porte
onder uitvoerige motiveering, dat zij
bereid is, aan Italië alle economische
waarborgen te gaven en over de waar
neming der bijzondere belangen van Italië
in Tripolis te onderhandelen onder
voorwaarde, dat de status quo onveranderd
blijve en geen bezetting volge.
Met dit antwoord was Italië niet te
vreden en ging nu tot de oorlogsver
klaring over.
De Italiaansche nota, waarbij de oorlog
werd verklaard, werd om 5 uur 's avonds
overhandigd. Zij verklaarde, dat, daar
de termijn afgeloopen was, zonder dat
Tnrkjje een afdoend antwoord gegeven
had, de machteloosheid of de kwade trouw
van dit land duidelijk was en dat Italië
bijgevolg zelf verplicht was zijn rechten,
belangen, waardigheid en eer te bescher
men. Terzelfder tijd vroeg de Italiaansehe
zaakgelastigde zijn paspoort aan.
De vijandelijkheden zijn terstond be
gonnen.
Een Italiaansche kruiser boorde een
Tarksche torpedoboot in den grond in de
haven van Preveza (Zuid-Albanië) en
zette troepen aan land. De militaire
overheid zond een bataillon naar Preveza.
De dagbladen melden, dat Italiaansehe
oorlogschepen ook voor Smyrna en Salo-
niki verschenen.
Volgens berichten uit Tripolis werd de
ontscheping der Italianen met vreugde-
betoogingen door de Italiaansche kolonie
begroet. De ontscheping maakte een
grooten indruk op de Tnrken en Arabieren
De officieren der Marine verklaarden
aan de Turksche overheden, dat het
Italiaansche ultimatum de overgave der
forten van Tripolis eischte.
Van den commandant te Tripolis moet
een telegram zijn ontvangen, meldende,
dat twee Italiaansohe Bloepen, die getracht
hadden troepen aan land te zetten, ge
zonken zijn.
Vooral de Dnitsche pers veroordeelt
op verontwaardigden toon de houding
van Italië.
De „Germania" b v. zegtEen driester
rooftocht, als die van Italië, is sinds de
dagen van Jameson's inval niet meer
ondernomen en Jameson was een brutale
roover opeigen verantwoordelijkheid. Italië
echter is een Europeesche mogendheid
en noemt zich een cultaurstaat.
Ook de altijd kalme Bnrsenconrier trekt
van leer. Wanneer het voor Italië nog
mogelijk was geweest zegt het blad
nog meer onrecht te plegen dan tot heden
zoo is het door dit optreden geschied.
Men zou het begrepen hebben, als Tur-
fcija het ultimatum van het Kabinet te
Rome met een onmiddellijk verbreken
van de diplomatieke betrekkingen beant
woord had. Turkjje heeft dit niet gedaan
maar heelt zich in lofwaardig erkennen
van de situatie en in de betuiging van
zijn vredelievendheid er toe bereid ver
klaard, de economische aanspraken van
Italië tegemoet te komen, wanneer dit
laad van een geweldadig optreden in
Turkije afzag.
Dat was zeker een brug, die de Itali
aansohe regeering als niet alle considera
ties ter zijde had willen stellen, had
kunnen betreden. Italië had het goed recht
van haar eischen naar de richting van
garantie en op spoedige beantwoording
de betreffende onderhandelingen te staan.
Als de Porte daarbij streken had uitge
haald en niet eerlijk te werk was gegaan
dan zon het nog altjjd voor Italië tijd
zijn geweest, door militaire maatregelen
de Porte handelbaar te maken. Italië zou
dan niet zooals nu het verwijt op zich
laden een eenvoudige geweldpolitiek met
gewetenloozen druk op een zwakkeren
tegenstander nit te oefenen.
De „Tagliche Rundschau" zegt„Wij
staan des voor het teit. Italië heeft zonder
voldoenden grond op de brutaalste wijze
de vijandelijkheden geopend en heeft
daardoor voor zichzelf en voor de ge
schiedenis der volkeren een zware ver
antwoording aanvaard. Want al heeft de
Italiaansche regeering ook in haar nota 1
en verklaringen gepoogd haar handel
wijze als onvoorwaardelijk noodzakeljjk
en rechtvaardig voor te stellen, de naar
de maatstaf van billijkheid en zedelijkheid
oordeelende politieke wereld heeft een
andere opinie. In haar oogen is het op
treden van Italië een verkrachting van
de ergets soort, een gewone root otht,
waarvan de onbeschaamdheid door de
aangewende diplomatieke middelen niet
bedekt kan worden.
fgDiep verontwaardigd is de „Morgen-
post": Slechts een land, dat geen zelt-
achting meer heeft, dat in zijn eigen
levenskracht en -recht geen vertrouwen
heefr, zon een nltimatnm, zoo als dat van
Italië, anders dan met een „neen 1" heb
ben kunnen beantwoorden. Turkije trekt
op militair gebied tegenover Balie aan
het kortBte eind, maar moreel staat het
voor de geheele wereld torenhoog boven
zijn vijand.
De meeste Fransehe bladen onthouden
zich uit politieke beweegredenen van een
oordeel over de zeerooversdaad van Italië
ten opzichte van Turkije.
In Engeland heeft men met gevoelens
van leedwezen over 't algemeen verno
men, dat Italië de vijandelijkheden begon.
De „Times" is weer bevreesd, dat de
oorlog zich over de Balkanstaten zal
uitstrekken, dit in verband met de staat
van onrust, waarin Turkije steeds heeft
verkeerd.
Nu, daartoe is helaas alle reden. Bul
garije wacht reeds lang op een gunstige
gelegenheid om het rijk aan te vallen,
Griekenland, dat Kreta annexeeren wil,
is, niettegenstaande alle ontkenning daar
van, van dergelijke wenschen vervuld.
Servie en Montenegro zonden op het
juiste moment een territoriale nitbreiding
ten koste van Turkije willen bereiken
in Albanië moet reeds het oproer opnieuw
opgelaaid zijn, Tegénover zulk een aan
val van slechts weiniggebreideldekracbten
zal de Italiaansche nota niet veel uit
richten. Staat echter de Balkan in vlam,
dan kan het vuur ook licht op het Euro
peesche gebouw en op de andere deelen
der wereld overslaan.
Sommelsdijk. Bij Kon. besluit is de
heer P. A. van Buuren herbenoemd tot
kantonrechter plaatsvervanger in het kanton
Sommelsdijk.
De northonpomp, aan de voorstraat
alhier geslagen, levert naar wij vernemen,
hoewel zout, voldoende water.
De storing op de Telegraaf- en Tele
foonlijnen, sinds Zaterdag door den storm
verbroken, is heden Dinsdagmiddag hersteld.
Vele berichten zijn daar door te laat
voor dit nummer en kunnen eerst in ons
volgend nummer een plaatsje vinden
A's een zeldzaamheid wordt ons ge
meld dat bij den landbouwer H. G. v. d.
Berge een kuiken dat i April uitkwam,
thans, 28 Sept. op eigen eieren, 10 kui
kens gebroed heeft.
Middelharnis. De zitting van den Mi
litieraad zal voor deze gemeente plaats heb
ben op 13 Oct. a.s. te Dirksland des na
middags 1 uur.
Den Bommel. Te beginnen met Zater
dag 7 October a.s., zal de Bibliotheek der
Chr. Jongelingsvereeniging geopend zijn
iederen Zaterdag des nam. van 12 uur.
Bij publicatie is bekend gemaakt, dat
in de maand Januari 1912, namens eene
Militaire Commissie een onderzoek zal wor
den ingesteld naar Milit.-Voorgeoefendheid,
tot verkrijging van een bewijs daarvan.
Ooltgensplaat. De zitting van den Mi
litieraad voor deze gemeente zal worden
gehouden op Vrijdag 13 October a.s. des
v.m. 10 uur te Dirksland.
Het jaarlijksch onderzoek van de
verlofgangers van de Landweer voor deze
gemeente, zal plaats hebben alhier op Vrij
dag 10 Nov. a.s. des nam. 1.30 uur.
Oude Tonge. Zij die den a.s. winter-
cursus voor het herhalingsonderwijs willen
volgen aanvangende 1 Nov. a.s. moeten
zich daartoe bij het Hoofd der O. L, School
voor 15 October e.k. aanmelden.
Bij de landbouwers J. de Vos C.z.
en A. C. de Lint heerscht Mond en Klauw
zeer onder het vee
Dirksland. De zitting veor den Militie
raad voor deze Gemeente zal plaats hebben
13 Oct. a.s. v.m. 11.30.
Stellendam. Onze gemeenteveldwachter
Hoogerheide, nog slechts twee maanden
hier, is benoemd tot Rijksveldwachter en
tot standplaats aangewezen Heinekenszand
(Zeeland), waarheen hij spoedig wenscht te
