Woensdag 6 September 1911
268le Jaargang N". 1691
FF.
roor lie Kuiilhollaiidsclie est Zeeuwsehe Eilanden,
'rc. 8050.
f}
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
luce en Linnen
ant,
141
ig-ers dat zij
ii in Tapijten
atelkleeden
valiteiten der
odernsle pa
kkende adres
o verzouden.
lebrt fli
Prijs f45.-.
LHARNIS.
riek.
Beton.
SDIJK.
KM KV.
van Regen-
*en, Stoepen
garantie.
concur-
lharnis.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad f 7S50zonder f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
W. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
,411e stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den tl (sever.
B IJ VOEGSEL.
Es neg is het einde niet
IleaWs.
Gemeenteraad
- Kipstraat 34a
HAM.
i Kinder- en
4668
R-ROKKEN.
ok naar Maat.
e- en Varkensbakken.
vloeren en stoepen in
4066
vrijs franco huis.
R, Achthuizen.
eerst prijsopgaaf
■EPH. 5845.
:end dat mijn
even worden
bestaat.
4837
;f/7>
3726
PE; voor Stad
)OJ2.
xtiekanioor.
euisndsohe B«ufseo
noten.
bouw en.
brandschade van ge-
ankbiljetten en per
kbanken.
4301
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
zonder 50
UITGEVER
Telefoon Istfe-jreomsa. Io. S.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en i/8 maal.
Dieustaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Qroote letters en vignetten worden berekend naar do plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Bij dit nummer behoort een
Reeds in de Middeleeuwen open
baarden zich in 't leven der Kerk en
dus ook in den boezem des volks
tweeërlei richting. Dominicus was
Franciscus niet Dominicus of liever
Thomas Aquinias was meer de man
.der dogmatiek, der leer. Franciscus
ede man der heilige geestdrift en van
het persoonlijk gelouf en de persoon
lijke toewijding en opuffering. En die
twee geestesstroomingen hebben zich
ten allen tijde, z >owel vóbr als na de
reformatie geopenbaard.
Wie kent den naam van Cromwel
niet, der Puriteinen tegenover de
Engelsche staatskerk en haar open
baring. Wat Franciscus was voor de
Roomschen, was de Puritein in velerlei
opzicht voor Engeland. Zeker, er was
verschil. Franciscus had 't geloof der
Roomsche Kerken was en bleef aan
die Kerk trouw't was bij hem meer
de hoogere bezieling om als Christus
zelf te zijn, lenigende de ellenden der
wereld. Hij wilde 't stoute stuk onder
nemen het indrukwekkende feit her
halen van Christus wederkomst op
aarde. Weer moesten de armen van
geest de stem hooren van hem, die
hun zalig sprak. Weer moest er een
zoom des kleeds zijn, door de kranken
aangeraakt. Weer moest het leed mee
geleden en door indringende troost
woorden de zalf geschonken worden
aan de zoaen en dochters, die beval
len waren en overtreden hadden.
Maar de Puritein liet zijn Kerk los
en zocht zijn geestelijk genot alleen
eri uitsluitend in de mystieke gemeen
schap met den God des Hemels. Ba
vinding en daaruit voortvloeiende
geestdrilt voor anderer zieleheil dreef
hem tot zijn actie tegen den Koning
van Engeland Die ijver verteerde hen
wars werden ze van de wereld, van
wereldsebe genoegens en van alles
wat der wereld behaaglijk maakte
en hun persoonlijk leven, ernstig,
waardig, gelouterd door de vervolging
was het sprekend en onomstootelijk
bewijs, dat ze in persoonlijk proeven
en smaken van de gemeenschap met
't Hemelsche, hun hoogste welbehagen
vonden.
Maar de reactie kwam. En de per
soonlijke geestdrift, dat op zichzelf en
voor zichzelf leven en dat genieten
der hemelsche vergezichten leidde ook
weer tot een losmaken van allen band
en een verachten van andermans denk
beelden, die van de bevinding niet alle-
heil verwachtte.
Men begon weer naar de leer te
verlangen; naar vaslstaande dogma's
naar houvast voor zijn geestelijk leven
naar een fondament, dat niet als de
bevinding steeds heen en weer geschud
werdweer te verlangen naar een
algemeenen Christelijken regel, naar
een maatstaf, onafhankelijk van per
soonlijke opvattingen en bezielingeu
en gezichten of visioenen. De sbevin
dings ze werd. weer werkelijk »go-
loofs d i. niet van een gevoel van
godsdienstig verkt eren in hooger sfeer,
maar van een ook verstandig overden
ken van alles wat God in zijn Woord
had geopenba rd De bevinding werd
een redelijke godsdienst, die met 't
verstand en de denkende geest inon-
middelijk verband stond. De godsdienst
werd niet langer een zich zinken laten
op wat op een gegeven oogenblik
werd ervarenmaar gevraagd werd
door de Rede of die en die ervaring
wel met het Woord des Heeren over
eenstemde. Doch en nu daarvan
weder de donkere zijde tegenover de
lichtzijde Zoo had de bevinding voor
een goed deel afgedaan, of booze
geesten maakten zich van de kritiek
meester. Als dan de Rede ook bij 't
Geloof niet gemist mocht worden
als de godsdienst moest zijn een Re
delijke, dan had ook de Rede het
recht te beoordeelen en te veroor-
deelente schiften en te kiezente
binden en te ontbinden, voor waar en
voor leugen te verklaren. En de critiek
werd scherper, al scherper. Ze daagde
't Geloof uit tot allerlei bewijs, dat 't
Geloof niet geven kan omdat 't Ge
loof is. Geloof en Rede streden tegen
elkander met geweldige krachtsont-
plooing. De Rede beriep zich op den
Bijbel en 't Geloof deed 't ook, maar
dit was 't verschilde Rede liet zich
door 't Geloof niet leidende Rede
proclameerde haar gevolgtrekkingen
voor waardie alleen waren waar
doch 't geloof wees de Rede ter deure
uit, waar deze 't mes der critiek al
te kras hanteerde, en omdat deze
Rede niet altijd begreep, daarmee
maar tevens alles voor onwaar ver
klaarde, waar 't Geloof op steunde
dat voor 't Geloot 't hoogste was. En
nog is 't einde niet.
Die strijd der eeuwen duurt nog
voort. Nog zijn er de lieden der pure
bevinding, die echter verminderen; hun
aantal krimpt in. Weer zijn er dui
zenden, die 't Geloof met de Rede
belijden, en den Redelijken godsdienst
doorzien. Maar grooter wordt dage
lijks 't getal van hen, die het Geloot
aanvechten. Met hun Rede zonder
Geloof den Bijbel be- en veroordee-
len. Die dagelijks een onderzoek in
stellen naar de onwaarheid des Bij
bels naar de ongeloofwaardigheid
van de histories daarin vermeld.
Scherper wordt de critiek, met wel
lust bespot men Bijbel en Bijbelbe-
lijder. Schamper bejegent men de
Sacramenten.
Onhartelijk en hatelijk de diepste
waarheden des Christendoms.
De Rede vervloekt tegenwoordig het
Geloof.
En schavotten en brandstapels zou
de Rede nog wat gaarne voor 't Ge
loof oprichten.
De Rede jouwt naar het Christen
dom en het Christelijk Geloof.
Eu nog is het einde niet.
Het licht der Rede straalt nog niet
ten volle
Maar is het in zijn volle onlpLoiing,
dan komt voor 'i geloof de tijd der
ontzeUendste onderdrukking.
En daarom dat ieder christen op
alle terrein zijn geestelijke gaven en
krachten ontplooie om het Geloof te
handhaven,
Want verslapt men en zinkt men
als christen in: de Rede triumfeert en
de slachting begint in de ku lde, de
verwoesting is aferwege reeds zicht
baar, Neen, neen! we staan nog maar
aan het begin van de ellende. Nog is
het einde er niet,
SossimeSsdijk Het bestuur van de pol
der loozende op de haven van Sotrimelsdijk
maakt het \olgende bekend
Niemand za! eenige dijk- weg- of aavel-
sloot mogen delven opmaken of versteken
dan met voorkennis en toestemming van
het Bestuur enz. (Zie art. 4 der keur.)
Van de navolgende personen zijn al
hier op het buitengors beesten gestorven
namelijk van D. Vnoegindeweij Jz. 1 kalf;
K. v. d. Velde, 1 kalfvaars Jan Nipius,
1 jnailing os; W. M Buijs, een 11/i jarige
vaars Jan Mastenbroek Lz. een 11/2 jarige
vaars Jan Kievit een 1J/2 jarige osTb.
v. d. Bol, een 2 jarige vaars W. Slis, een*
2 jarige vaars en J. A. S'is een 2 jarige
os. Deze beesten zijn allen onder politie
toezicht begraven.
Blijkens een advertentie in ons vorig
nommer, tracht de afdeeling Ovetflakkee
en Goedereede van de Holl, Maalsch, van
Landbouw een lanabouwcursus ea een tui -
bouwcursus in 't leven te roepen.
Een tuinbouwcursus is op ons eilani
nog nimmer gegeven. Deze omvat natuu:-
plant-, dier- en scheikunde, Kennis van
den grond, fruitteelt,groenteteelt,bloemisterij,
boomkweekerij, snoeien en bemestingsleer.
Het onderwijs aan een landbouwcursus loopt
over natuur- en scheikunde, algemeene en
bijzondere plantenteelt en veeteelt, kennis
van den grond, grondbewerking en grond
verbetering, bemestingsleer, zuivelbereiding
en voedingsleer.
Uit alle gemeenten vau ons eiland kunnen
jongelieden deelnemen, want de lesuren
worden zóó gesteld, dat gebruik kan wor
den gemaakt van de tram, die bovendien
zeer goedkoope schoolkaarten verstrekt voor
leerlingen van Land- en Tumbouwcursussen.
Melden zich voor 1 5 Sept geen voldoend
getal leerlingen aan, dan wordt geen rijks
subsidie gegeven en de cursussen gaan niet
door.
Aan hen, die met vrucht de lessen heb
ben gevolgd, wordt een diploma uitgereikt.
Alitideiharnis. L. v. d. Velde had
Zaterdag het oDgeluk met glasscherven
ernstig zijn hand te verwonden, en genees
kundige hulp noodzakelijk was.
Maandag zijn door verschillende vee
houders (door gebrek aan voedsel en drink
water op het gors) hun vee op stal gehaald.
Stad aan 't Haringvliet, Ter voor
ziening in de behoefte van drinkwater voor
de beesten is op het gros weder een
norlhonpomp geslagen. Of het water g:ed
zal zijn is nog niet met zekerheid te zeggeD.
Is er bijna geen drinkwater voor de
beesten, ook het eten begint zeer schaarsch
te worden op de weideD. De landbouwer
J. K. moest de vorige week reeds hierdoor
enkele runderen op stal zetten.
Zeker mag het wel als eene bijzonder
heid genoemd worden, dat het volgend jaar
van den landbouwer D. Vroegindeweij, 3
zoons tegelijk in dienst zullen zijn, en wel
1 voor herhalingsoefening en twee zoons
die rog ingelijfd moeten worden, waa van
de een in 1910 en de ander in 1911
geloot heeft.
Door het vallen van het hek op de
paarden van den landbouwer B. sloegen
deze, bespannen voor een wagen op hol.
Twee mensch-n die er op zaten konden
er tijdig afspringen. Gelukkig konden de
dieren na een poos gehold te hebben,
weder gegrepen worden. Schade werd hoege
naamd niet aangericht.
Den Bommel. Terwijl C. B. bezig was
met braamzoeken bezeerde hij zijn voet zoo.
danig dat hij geneesk. hulp moest inroepen.
H;t Koh er der Personeele Belasting
no. 3 over het belasïingsj jar 1911 is den
29 Aug. j I. den ontvanger ter invordering
ter hand gesteld.
De Begroeting der inkomsten en uit
gaven der Gemeente dienst 191 2 ligt van
31 ^Augustus tot den dag der behandeling
in den raad voor ieder Gem. Serc.ter inzage.
De herfst eu wintergroenten zijn hier
momenteel zeer duur. Kleine witte kool
wordt thans verkocht voor 2025 cents
per stuk.
Bij vele huismoeders alhier ziet men
in plaats van natuurboter geconserveerde
vruchten op de boterham smeren. Zeker
geen vriendinnen van kunstboter.
Oude Tonge. Door het omvallen van
een petroleumstel ontstond Zaterdag bij
B. Ooms brandmet eenige materieele
schade liep dit ongeval af.
Vrijdag viel het zoontje van W. Ou-
wens van de fiets waardoor het een bloed
storting aan de longen heeft gekregen.
Maandagmorgen is A de Vos van
een "TVagen stroo gevallen waardoor hij
zijn knie en ook zijn hand ernstig bezeerde.
Nieuwe Tonge. Zaterdagmiddagstond
de landbouwer J. v. d. V. met zijn paard
en wielslede geladen met twee tonnen om
water te halenuit de Kerkgrachi. Het paard
scheen echter daar niet op te willen wachten
en ging er van door. Gelukkig kwam het
spoedig tot staan doordat het recht uit
door de heg van den tuin van S. G. vast
reed. Een voorwiel werd in elkander gereden.
üirksland. In den nacht van Donder
dag op Vrijdag j.l. is door den Rijksveld
wachter Elenbaas tegen een achttal per
sonen procesverbaal opgemaakt wegens
fietsrijden zonder licht.
Denk om de poes. P. Poortvliet zette
een klem om ratten te vangen, 's Morgeos
zat er een jonge kat in. Daar het diertje
nog spring levend was wilde A. v. R. het
bevrijden, tot dink hiervoor krabte het
diens hand ópen, en bekwam een lichte
bloedwonde.
-Zondagavond, had bij de woning in
den mestput van M de Bonte een begin
van brand plaats. Bijtijds werd dit met
eenige emmers water gebluscht, en werd
grooter onheil voorkomen.
Maandagmorgen was de voorraad
drinkwater bij de meeste schoon op.
Vrouw B. had zelfs niet om een koppie
koffie te zetten en moest den tram afwachten
uit Ouddorp, van half negen. Men werd
echter teleurgesteld, daar deze geen water
mede bracht. Door de buren, werd de
vrouw toen weer aan een weinig water
geholpen.
Terwijl de jeugdige Brjim Hof Maan
dagnamiddag de paarden verzorgde kreeg
hij van een der dieren, een slag tegen het
bovenbeen. Hij viel bewusteloos, ter neder
en werd daarop per draagbaar naar huis
gedragen. Hij kwam echter spoedig tot
zichzelf. De docter die constateerde dat het
been stuk was verbond hetzelve.
Maandagavond werd de Gemeente
eenigzins in rep en roer gebracht, door
gerucht van brand. Dit bleek dan ook waar
te zijn, daar bij den landbouwer P. van
Prooien, eenig oud stroo, en dergelijke in
lichte laaie stond, wat spoedig opgebrand
was.
Herkingen De drinkwaterkwestie blijft
ook alhier een onderwerp van dagelijksche
bespreking. Het z.g. »Ouda Hoft is volgens
sommiger bewering brak gewoiden en is
dientengevolge van gemeentewege een put
gegraven in »den Turk«, wat zeer helder
versch water oplevert.
Ook heeft eene lijst geciiculeerd ter opgave
van water om eiealueel te laten komen per
scheepsgelegenheid uit een of andere water
leiding. Er werden evenwel slechts omtrent
2000 emmers opgegeven zoodat ook daar
van voor deze gemeente niet veel zal komen.
Bij de plaats gehad hebbende ring-
rijderij met fietsen, ter gelegenheid van het
op 1 Sept. alhier gehouden feest viel de
hoogste prijs ten deel aan A Huizer, ui. f 2.
LI. week gebeurde het den timmer
mansknecht H. K. alhier dat hij een kel-
derwin zoodanig op een zijner handen kreeg
dat geneeskundige hulp moest ingeroepen
worden. Dit is in een kort tijdsverloop het
vijfde geval alhier, waarop de ongevallenwet
tot ondersteuning van toepassing is.
Ook de Roomboterfabriek alhier heeft,
ten gevolge der langdurige droogte, zich
genoodzaakt gezien voorloopig de zaak ge
deeltelijk stop te zetten. Voor onbspaalden
tijd wordt de melk ten deele naar Rotterdam
opgezonden. -
De werkman H G. alhier, bezig met
het draaien eener windmolen, willende den
draaier welke er af ging daaraan opnieuw
bevestigen, geraakte daarbij met twee vin
gers daarin bebueld met zoodanig gevolg
dat zij deerlijk gehavend door Mej. de Wed.
Muller weiden verbonden en vervolgens
onder behandeling van den dokter moesten
worden gesteld.
Meer dan een landbouwer ziet men
in deze gemeente niet alleen water maar
ook eten, zooals pwp enz., naar het vee
in de weide b engen, wat niet alleen werk
oplevert, maar waarvan dc wintervoorraad
zeker ook minderen zal.
Werden in de laatste week van uit
enkele gemeenten berichleu vernomen dat
bijzonder in de kerken in 't oogloopend
hoopen vliegen aanwezig waren, I 1. Zondag
was dit ook in de Ned. Herv. Kerk alhier
het geval Nooit waren meer van deze soort
diertjes bijeen gezieD.
Vanwaar het verschijnsel dat. zij zich
v.nl. in hooge gebouwen zoo samenschoolen?
Goedereede In ODze gemeente zijn door
den geneesheer twee gevallen van febris
typhoidea geconstateerd.
Tegen 18 Sept. a.s. is tot den wer-
kelijken dienst opgeroepen P. Bakelaar al
hier.
Ouddorp. Maaandagmiddag is alhier
nabij de in aanbouw zijnde vuurtoren, de
werkman G L., van West Kappelle bij het
zwemmen op jammerlijke wijze verdronken.
De makkers d e bij hem waren, konden
hem wegens de sterke stroom niet meer
redden. De verdronkene was slechts 20
jaren oud, en was steeds een oppassend
werkman. Zijn lijk is nog denzelfden middag
aan het strand aangespoeld, en zal te
West Kappelle begraven wordeD.
Verslag van het verhandelde in de
openbare vergadering van den
Raad der gemeente DEN BOM
MEL op Donderdag 31 Aug.
1911 des namiddags 3 uur.
Tegenwoordig 6 leden. Absent de Heer Jan
Hijs.
Voorzitter: de Burgemeester.
De Voorz. opent de vergadering op gebruike
lijke wijze leest vervolgens de notulen der vori
ge vergadering, welke onveranderd worden goed
gekeurd en geteekend.
Is aan de orde
1. Mededeeling der 2 ingekomen reclames
Hoofdelijken Omslag. Wordt bésloteu deze voor
advies in handen te stollen van de Reclame-
Commissie.
2. Een uiissieve van Heeren Gedeputeerde
Staten, d.d. 24 Juli 1911, waarbij den Raad het
gevoelen wordt gevraagd, Ln verband met de in
1908 vastgestelde norm. betreffende de salaris
regeling van Burgemeesters,Secretarissen rn ont
vangers, en jaarwedde van den Ontvanger dezer
gemeente te verhoogen.
Wordt besloten: op de Begrooting 1912, de
hiervoor benoodigde geiden toe te slaan.
3. Vaststelling Gemeente-rekening en rekening
van het Burgerlijk Armbestuur.
Wordt besloten de Gem.-rekening 1910 voor-
loop'g vast te stellen.
in ontvangst op f25,567,40.
in uitgaaf op f26,141,95.
Alzoo met een nadeelig slot van t' 574,55;
en de rekening van het Burgerlijk Armbestuur.
in ontvangst op f8,300,84'/,
in uitgaaf op 16,571,89.
Sluitend met een goed slot van f 1,729,45*/,
4 Wordt door B. en W. aangeboden, de Ge-
meente-begrooting voor het dienstjaar 1912.