26*te Jaargang N*. 1683.
MEN.
IN,
3.
lie Eilanden
Een socialistisch wetsontwerp.
1
f
Woensdag 9 Augustus 1911,
A n tirevolu tionair
tooi* de %iiid!io!laiid«flie esi %eei
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
BIJVOEGSEL.
upons.
huis,«
ilLTEE
laad,
rnis.
W. BOEKHOVEN,
concur-
lharnis.
Telepboon 4.
'ectew. 2i2~)
roote Slarht 21
n alien prijzen
erne Buiifeten,
kamera meubl.
3727
r»/|) naar
2N HAAG zijn
m.
4498
ij k e prijzen.
DER.
otrmerolie
ngt op-
i inlichtingen
emd; verder
LEIDING enz
kkee van pi
3401
;n hersteld,
meters,
ren gratis.
3787
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
a n n n zonder 50
Buitenland bij „vooruitbetaling met Zondagsblad f 7,50; zonder ƒ4,50 per jaar.
Afzonderlijke nnmmers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
SOMMELSDIJK.
Adyertentiën 10 Cent pe? regel en 3/j, maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */8 maal.
Bienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote lettors en vignetten worden berekend naar de plaatsrnimte die zij beslaan.
Adyertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stukken vo«>r de Redactie bestemd, Adverteiïffëis en verdere Administratie franco toe te «enden aan den Uitgever.
Bij dit nummer behoort een
Nog een paar jaar en we hebben
Kamerverkiezing. Wel leuk
4 Aug. 1903, dus twee jaar voor de
verkiezingen van 05, dienden de So
cialistische Kamerleden een wetsont-
werp in tot Grondwetsherziening.
- 28 Juli 1911, nu twee jaar voorde
verkiezing van 13, dienen ze ook een
wetsontwerp in.
Toen in 93 was 't over 't Kiesrecht.
De met kiezers moesten gelokt wor
den er moest door hun wetsontwerp,
zoo dachten ze, een geur van demo
cratie gaan door alle arbeiderskringen,
als deze menschen eens hoorden, wie
in dat Socialistisch wetsontwerp alzoo
werden toegelaten tot de stembus.
Algemeen kiesrecht op en topwas
't wachtwoord. En in de Socialistische
Pers werden er loftuitingen ontstoken
over de kranigheid der Soc. Kamer
leden, die zoo'n pronkstuk van wets
ontwerp in de Kamer hadden gebracht.
Daar kon de bourgeois nog eens op
knabbelen
Maar tot op heden ligt dat oude
ontwerp van '03 nog onder 't Kamer-
stof bedolven. Sind 8 jaar hebben we
er weinig of niets meer van gehoord.
',t Was in '03 maar een reclamemid
del voor 't aanstaande jaar '05.
En nu is er weer een ontwerp van
Soc. zijde verschenen: «Voorstel van
wet van den heer Schaper c.s betref
fende bescherming van den arbeid.
De arbeiders moeten dus betere levens
voorwaarden krijgen. Daar heelt nie
mand op tegen. Maar in 't wetsontwerp
gaat men al zoo ver, dat het onmogelijk
is, die bepalingen uit te voeren.
Stel je voor art. 13
De arbeider mag in de bedrij
ven van landbouw, Tuinbouw,
boschbouw, veehouderij of veen
derij geen arbeid verrichten tus
schen des namiddags 6 uur en
des voormiddags 5 uur.
Het bepaalde in het vorig lid
is niet toepasselijk op den arbeid
van melken en hetgeen daarmee
verband houdt, met dien verstan
de, dat geen arbeid mag worden
verricht tusschen des namiddags
6 uur en des voormiddags 4 uur.
Dus een arbeider mag niet vroeger
beginnen dan s'ochtends 5 uur en niet
later eindigen dan s'avonds 6 uur.
Nu willen we over den duur die
hier gesteld wordt, niets zeggen ieder
arbeider weet, dat op Flakkee althans
die werktijden op dit oogenblik niets
te zwaar zijn. Maar t is onzes inziens
onmogelijk, ziende de praktijk van 't
Landbouwbedrijf, om zich aan de uren
van 5 's ochtends, en 6 's avonds te
houden op straffe van boeten enz.
Het Landbouwbedrijf heeft met de
wisselvalligheden van de natuur wel
degelijk rekening te houden. Ea dat
doende, is 't onmogelijk om in een
wet precies af te bakenen, wanneer
een arbeider moet beginnen en eindi
gen. Regens, aankomende onweers
buien, groote en langdurige droogte
kunnen corraak zijn, dan de arbeiders
of boerenknechts op heel andore uren
moeten werken dan tusschen de in
de wet genoemde 6 en 5
Zelfs 't aangeven van den werkduur
is aan groote bezwaren onderworpen
Waarom Omdat een arbeider in den
winter geen werk heeft, geen werk
vinden kan op den akker en dus moet
hij in den zomer zooveel mogelijk ver
dienen. Dan moet hij wat kunnen
overgaren, anders is hij 's winters de
lijdende partij.
En toch willen nu de Socialisten
hem verbieden te werken zooveel als
't kan en wanneer 't kan.
Een kind beneden 14 jaar mag niet
op 't veld.
Een vrouw mag een maand vóór
haar bevalling en een maand daarna
niet werken in fabriek en op 'tland.
Langer dan 10 uur mag niemand
werken, behoudens 48 dagen hoogstens;
dan mogen Ged. Staten aan den ar
beider ontheffing verleenen om langer
dan 10 uur te arbeiden.
Het Wetsontwerp is wat de Land
bouw betreft knutselwerk. De land-
bouwtoestanden zijn te saamgesteld
en te zeer afhankelijk van weer en
gelegenheid, dan dat men met wette
lijke bepaling en den Landbouw lastig
moet vallen. Geld verdienen in den
zomer, blijft de hoofdzaakWant in
den winter is er niets te halen.
Het wetsontwerp zal wei den weg
opgaan van dat van 1903. Men hoort
er niets meer van dan in 1905, bij
de stembus
Uil «Ie Fers.
Een eigenaardige bekentenis.
Neutraliteit op school.
Beiden geholpen.
Loting Nationale Militie.
Fg&atsefitiK Aieuws.
Sommelsdijk. Tegen L. W. Huijzer
is proces-verbaal opgemaakt wegens het
rijden zonder licht.
Rliddelliai'iiis. Zaterdag terwijl de voer
man K. V. uit wilde halen met een voer
tarwe achter ce kaai voor een aldaar in de
weg staande handwagen had hij het ongeluk
een gaslantaarn van den muur af te rijden
met het gevolg dat dezelfde geheel verbrij-
zeld op de straat viel.
Statl aam 't Haringvliet. Was eerst
op de gorzen alhier alleen mondzeer onder
de beesten, thans heerscht ook het klauwzeer
in hevige mate. Twee runderen zijn reeds
overleden.
Den Bommel. Vrijdag j. 1. geraakte
het plezier-vaartuig >Heather Belk, komen
de van Veere met bestemming Rotterdam
op de zandplaat, die zich op -j- 200 Meter
ten Westen van 't havenhoofd bevindt, vast.
Schipper C. Jhulpvaardig als hij was,
mocht er niet in slagen, door middel van
zijn vaartuig het omhoog zittend scheepje
vlot te krijgen, zoodat het volgende getij
moest worden afgewacht.
Dirksland. Nieuwe gevallen van mond
en klauwzeer werd dezer dagen geconsta
teerd, onder de koeien van C. Markens»e n
en G. Bosschieter.
Ouddorp. Bij de in aanbouw zijnde
gebouwen der vuurtoren is den werkman
J. II. van acht meter hoogte naar omlaag
gevallen. Ernstig gewond werd hij opgeno
men, en is daarna naar zijn woonplaats
vervoerd.
ftteiiieeitlereail.
i!
1
3
u Eft OOP.
BISCUITS»
>i*iJzen.
harnis.
Tramkoaten
worden
vergoed.
trtikelen die
liet voldoen
jrden zonder
kade geruild.
UITGEVERv
ITelefoon lutercoMiMi. No. S.
Over den uitslag van de Gemeentraads-
verkiezingen hebben sommige bladen het nog
druk. Zoo ook »Land en Volk*, het or-
gaan der vrijzinnig-democraten. Dit blad de
reden aangevende, waarom men in Amster
dam won, in tegenoverstelling van Rotter
dam, zegt daarvan het volgende
»In Amsterdam is altijd politiek leven
geweest onder de vrijzinnigen. Daar werd
door de radicalen met ijver gewerkt, 't Ge
volg is, dat de sociaal-democratie de vruchten
plukt
Is dit nu niet een merkwaardige bekente
nis Altijd toch is door ons beweerd, dat
het liberalisme tot socialisme leidt. Doch
't spreekt vanzelf, daar was toen niets van
aan. Dat schreef men van cristelijke zijde
maar, om de menschen bang te maken.
Doch nu komen de vrijzinnig-democraten
zelve zeggen, dat het ijverig werken der
vrijzinnigen en radicalen in Amsterdam, als
noodwendig gevolg de socialisten, ten goede
moet komen.
Hieruit volgt dan ook duidelijk en klaar,
dat wie het socialisme in stad noch ten
platten lande sterk wil maken, absoluut op
moet houden de vrijzinnigheid te steunen.
Uit Groningen meldde men aan »De
Nederlander* het volgende:
»De kinderen der openbare lagere scholen
vieren Maandag feest. Dit feest geschiedt
nu jivst niet met de instemming van alle
hoofden der scholen.
»Het Christelijk mudekkorps »Oranje«
had de uitnoodiging to, deelname aange
nomen.
»Maar thans komen de voorwaarden
Geen christelijke liederen, geen n a-
l i o n a 1 e liederen zelfs geen marschen
spelen, waarvan de motieven ontleend zijn
aan nationale liederen.
Oranje* weoscht niet te voldoen aan
den eisch geen nationaal lied te spelen,
en heeft daarom alsnog voor de uitnoodi
ging bedank».*
Tot zoover het bericht.
Men heeft indertijd om de Ossendorp-
sche s:ellingcu zelfs gelachen, wijl men
meende, dat er geen voorstanders hoege
naamd voor zouden gevonden worden. Doch
hoe blijkt ook uit het bovenstaande bericht
dat hoe langer hoe meer Ossendorp's aan
hang wint, en de openbare school hier en
daar reeds een antinationaal karakter krijgt.
Trouwens, wie, die neutraliteit op onder
wijsgebied voorstaat, kan Ossendorp met
zijn eisch van volstrekte neutraliteit afwij
zen En wie, die er niet tegen opziet, om
den Koning der koningen van het onder
wijs uit te sluiten, zal er ten slotte niet
moeilijk toe koihen, om ook de Oranje
liederen van de lijst af te voeren
In Winsum (Gr.) zaten de liberalen in
nood.
Twee aftredende liberale raadsleden kwa
men in herstemming met twee antirevolu
tionaire candidaten.
't Gevaar voor sneuvelen was groot.
't Leven kon gered worden, mits de
roode neefjes steun boden,
Zouden ze willen
Ja, ze wilden.
Maar zij hadden ook hun voorwaarde.
De socialisten zouden het hokje voor de
namen der liberale raadsleden zwart maken,
mits de liberalen teekenden op het socialis
tisch volkspetitionnement voor algemeen kies
recht.
En kris kras daar krasten de pennen.
De Groninger boer zette zijn naam op
het socialistisch petitionnement.
Of zijn vingers niet beefden
Maar twee levens hingen er aan.
Uit nood doet men al wat.
En straks heet dit petitionnement »zuiver*
socialistisch
Wat is er al een comedi in de wereld
Bruinisser Courant.
De loting voor de Nationale Militie, lich
ting 1912, za! voor de lotelingen op het
eiland Goeree en Overflakkee plaats heb
ben op Donderdag 17 Augustus a.s. voor
de gemeenten Goedereede en Stellendam
voorm. 9 uur en voor Ouddoip voorm. 10
uur in 't Raadhuis te Ouddorp, voor de
gemeenten Herkingen en Nieuwe Tonge
's middags 12 uur, Melissant 's namiddags
12.30 uur, Sommelsdijk 1 uur en Ditksland
2 uur 's namiddags in het Raadhuis te
Dirksland en op Vrijdag 18 Augustus a.s.
voor Middelharnis en Stad aan 't Haring
vliet te Middelharnis resp. des voorm 9.30
uur en 10.30 uur voor Ooltgensplaat, Den
Bommel en Oude Tonge in het Gemeente
huis te Oude Tonge respectievelijk des
nam. 1 uur, 1.30 en 2 uur.
Als een zeldzaamheid kan gemeld
worden, dat alhier vader en dochter op
eenen dag in ondertrouw zijn opgenomen.
Tot brandmeester en assistent-brand
meester bij Spuit I (Waterpomp) zijn res
pectievelijk benoemd de heeren F. C.
Armstrong en P. de Vogel.
Het geheele binnengors onder deze
gemeente is 4 Aug. j 1. door den veearts
van het mond- en klauwzeer besmet ver
klaard.
Het aanvullingskohier van den Hoof-
delijken Omslag dienst 1911 ligt gedurende
vijf maanden vanaf heden ter Gemeente
secretarie voor een ieder ter lezing.
De wijziging van art. 86 der politie-
verorden'ng dezer gemeente (wat betreft de
havenpohiie) is op heden in werking ge
treden.
De Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel,
Heeft goedgevonden
A, met ingang van 7 Augustus 1911,
het vervoeren of doen vervoeren vau her
kauwende dieren en varkens te verbieden
uit of naar een kring, omvattende de ge
meenten Stellendam, Sommelsdijk, Middel
harnis en Stad aan 't Haringvliet, voor
zooveel zij geheel of gedeeltelijk gelegen
zijn binnen het gedeelte van het eiland
Goeree en Overflakkee, dat begrensd wordt
door den Spuidijk, den Buitendijk, den
Oudendijk, deu Kraaijenissedijk, den Gors-
dijk, den Oud Kraaijendijk, deu Nieuwe-
landschendijk, de kommen der gemeenten
Sommelsdijk en Middelharnis, den Bootn-
gaardweg, den Middelweg, den Vroonweg,
den Lieve Vrouwepolderschendijk, den
Tilschendijk, de grens tusschen de gemeenten
Middelharnis en den Bommel, de grens
tusschen Stad aan 't Haringvliet en den
Bommel, het Haringvliet en het Zuiderdiep
alsmede de kommen der gemeenten Stel
lendam, Sommelsdijk en Middelharnis;
B. te bepalen, dat, wanneer bijzondere
redenen afwijking van het sub. A, bedoelde
verbod noodzakelijk maken, zoodanige af
wijking kan worden toegestaan door den
betrokken burgemeester, onder de door den
districtsveearts te Dordrecht aan te geven
voorwaarden.
Zondagmorgen lag een der beste
melkkoeien van de Wed. L. M. Bom dood
op het gors.
Maandag viel een kind van Joh. But
in de watering, gelukkig werd het onheil
spoedig bemerkt en was door toegeschoten
hulp het kind weldra behouden op den kant,
Met gunstig gevolg werd door onze
vroegere dorpsgenoot den heer A. A.
Hoogzand te 's Hage, het eind examen
van de H. B. S, afgelegd.
Door enkele melkverkoopers is al
hier (met 't oog op de schaarte der melk)
de melk met 1 cent per 1/i liter verhoogd
en alsoo gebracht op 5 cent.
Ook rondom deze gemeente is de oogst
in vollen gang. De aardappelhandel wil ech
ter nog niet vlotten. Slechts tot f 1.75 be
steed men voor een mud.
Dat de Irekhondenwet die 1 Septem
ber a. s. in werking treedt, niet veel moeite
op zal leveren valt wel te begrijpen, aan
gezien er slechts één hcuder van een hon
denkar in deze gemeente woont, die één
hond bezit.
In het laatst der vorige week arriveer
de alhier een »kast« om vlas te laden die
naar wij vernemen 300 ton inhoudsmaat
heeft. Wel de moeite waard
De arbeider A. Bal verwondde zijn
hand onder het koren snijden met een
stroo, wat in 't begin slechts een weinig
pijn veroorzaakte, doch later zwol de hand
en bleek geneeskundige hulp noodzakelijk.
De Timmerman A. M. Roodzaud
had het ongeluk onder het werk de top
van zijn duim te zagen, waardoor hij zijn
wetkzaamheden moest neerleggen.
Na het eindigen der Godsdienstoefe
ning Zondag n.m. in de Herv. Kerk [werd
den hoorders medegedeeld dat nog de ge
wone Collecte zou pl.aats hebben.
Zulks was door samenloopende omstan
digheid, verzuumd af te kondigen. De
schare die reeds opgestaan was, ging be
reidvaardig weer zitten, en werd met be
geleiden van hel orgel, als nog in de ge
legenheid gesteld hunne gave te offeren.
Ook hier heerschte reeds geruimeu
tijd bij velen gebrek aan regenwater. Ge
lukkig is in den nacht van Zaterdag op
Zondag daarin weer voorzien door een
flinke regenbui gepaard gaande met onweer.
Ons dunkt dat de omtrent de water
voorzieniging der Gemeentelijke overheid
deze zaak nogmaals op de voorgrond mocht
plaatsen want bij mogelijke gevallen van
branden zou het er thans nog treurig bij slaan
om het benoodigde water tot blussching
te verkrijgen.
Verslag van het verhandelde in de
Openbare vergadering der Ge
meente DEN BOMMEL, op Vrij
dag 4 Aug. des n.m. 3 uur.
Aanwezig alle leden.
Voorzitter, de Burgemeester.
De Voorzitter opent de vergadering met
gebedleest vervolgens de notulen der
vorige vergadering, welke onveranderd
worden vastgesteld.
Is aan de orde
1. Proces-verbaal van opname der boeken
en kas van den Gemeente-ontvangerbleek
in kas te zijn, de somma van f408,39.
2. Een missieve van H.H. Gedeputeerde
Staten, houdende goedkeuring op af- en
overschrijving.
3. Van Dezelfdegoedkeuring ontslag
Bisschop, onderwijzer aan de 0. L. S. 110. 1.
4. Aanbieding gemeente-rekening en
begrooting dienst 1912. Naar aanleiding
hiervan stelt de Voorzitter voor, een com
missie te benoemen tot onderzoek dier
rekening en begrooting.
Tot stemming overgegaan zijnde, blijken
te zijn uitgebracht, op dhr. A. van Weel
4 st., P. G. Jacobs 5 st., I. J. Bom 5 st.,
W. J. Rosmolen 4 st., en de heeren Borg-
dorff, Buth en Mijs, ieder 1 stem. Thans
met meerderheid van stemmen gekozen de
li.h. Jacobs en Bom,
Daarna volgt herstemming tusschen Ros
molen en van Weel, en verkrijgt Rosmolen
8 st. en van Weel 4, zijn met meerderheid
van stemmen tot lid der commissie aan
gewezen, de h.h. Jacobs, Bom en van Weel.
5. Wordt door den Voorzitter voorge
lezen een schrijven van Mej. G. Verweij,
onderwijzeres van bijstand aan de 0. L. S.
no. 1, zijnde een verzoek om eervol ont
slag als zoodanig tegen 15 September a.s.
Wordt op voorstel van B. en W. door den
Raad besloten, eervol ontslag te verleenen.
6. Onderzoek der Geloofsbrieven der
onlangs gekozen Raadsleden. Daar deze
brieven aan een onderzoek moeten onder
worpen, stelt de Voorz. voor daartoe een
commissie te benoemen en wel de li.lt.
Borgdorff, Buth en Bom. Deze de brieven
onderzocht hebbende, verklaren dezelve in
orde bevonden, waarom dan ook de nieuwe
leden kunnen worden toegelaten.
7. Reclames Iloofdelijken Omslag. De
Voorz. deelt mede dat eenige personen
tegen hunnen aanslag in den H. 0. hebben
gereclameerd en leest vervolgens de namen
der adressanten voor. De heer Borgdorff,
meenende dat er nog wel meer reclames
zullen volgen, stelt voor, deze zaak te
verdagen tot een volgende vergadering.
Wordt besloten.
8. Wordt gelezén een schrijven van de
