M.
voor de ZuidhollandsclKe en Zeemvsrlie Eilanden.
in-
kef.
L
A ntir evolutiona
Orgaan
Woensdag 12 April 1011
26sle Jaargang N\ 1649
IN HOC SIGNO VINCES
BIJVOEGSEL.
ten.
oet
Zie de Kiezerslijsten na,
>or
ik-
Int. 129.
offie
»clijk.
"f
oulsflt.!
W. BOEKHOVEN,
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
SOMMELSDLTK.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en */3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Ghroote letters en vignetten worden berekend naar do plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiön worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Bij dit nummer behoort een
Tot 15 April liggen ter gemeente
secretarie de kiezerslijsten voor een
ieder ter inzage.
Men make biervan gebruik, en zie
of men er op staaten of er soms
ILemand op staat die er niet op be
hoort, of dat een naam of voornaam
verkeerd is weergegeven, enz.
Tot 15 April kan men reclameereD.
Daarna is het onherroepelijk te laat
|rg\
|o cf. p. stuk
Gezond-
Morel door
4530
2
en all Zoo
Ie ze kennen
Jen als uit één
redenheid er
|i<* maten, es
^elen a f 2,
grootte voor 0
tr}}£l»aa.r. "O
k.
3
velend,
ut.ooustel.iiig -
1899
't Platteland socialist.
Twee redenen vooral zijn er, waarom
't platteland den socialistischen kant
uitgaat. Eerstens de geest van onver
schilligheid onder 't jongere geslacht
en tweedensde verbinding der dor
pen met de steden.
Wat punt een betreft. Daar, waar
de kerk haar invloed op de jongelui
kwijt is, zijn ze als schapen zonder
herder. Als de kerk zich met hen niet
bemoeitze niet brengt of houdt onder
de tucht; als de Zondag ze op hoeken
en kaaien vindt; als van de catechi
saties geen notities wordt genomen
als de belijdenis des geloufs vérscho
ven wordt totdat een huwelijk één
der ouders tot de belijdenis verplicht
wanneer geen Jongelings- of Jonge-
dochters vereen Mug de jonge mannen
voedsel geeft voor hun geest en tuin
verlangensdan komt er in zoo'n
Jongelingschap een geest vm verzet
tegen de kerk; tegen d predikanten
die ze maar aan hun iut overlaten
en niets is meer in staat de bruisende
wateren tegen te houden. Elk jong-
mi nsch zoekt naar een houvast, een
steunpunt. Hij wil, dat er leiding
gegeven wordt aan zijn geest en treu
rig, diep treurig is hetonveraiit
woordelijk en roekeloos, als de kerk
de predikant, de ouderlingen hem
geen steunpunt kunnen geven. Wan
neer in zoo u kerk de tucht vertrapt
is; de predikant een oubeteeketiend
figuur voor 't leven en de ouderlin
gen nog naar het boek van Samuël
zitten te zoeken en meenen, dat 't
achter de Hebreen staatwan
neer zulke schepselen de leiders der
jongelingschap moeten zijn zeg ons
wat zullen de schapen wezen, als de
herder sluimert.
En hoe ontzettend! Want die jon
gelingen en die jongedochters zijn 't
plantsoen der kerk aanstonds worden
de oude boomen ontworteld door de
stormen des levensde vaders en
moeders dalen in 't graf en wie moet
dan de kerk bouwen Wie zijn ze
dan, die de plaatsen der afgestorven
grijsaards moeten innemen Zij die
jongelingen en die jongedochters! Maar
wat zijn ze dan? ja, wat? Jaren
achtereen èn tot zelfs in hun trouw
dag, losgelaten door de kerklosge
laten door den predikant; losgelaten
door hun ouderlingen Zeg ons wat
moeten zulke jonge meuschen dan in
de kerk doen Ze komen er dan ook
nietZe voelen zich niet thuis in 't
huis des gebeds. Eenmaal ter kerk is
al kras, kras voldoende; maar schaamt
heidshaive, en omdat ze niet altLjd
weten, waar ze blijven moeten, gaan
ze dan eens kerkenen met 't vruo-
lijkste gezicht, of ze naar een kermis
toe moes en. roepen ze 't mekaar toe
»'k heb eens wezen kerken«, skiaar
voor vandaag.«
Maar er is nog een andere reden.
De trams verbinden 't platteland met
de stedenen 't platteland krijgt ijn
industrie en met de industrie den
geest van socialisme, die daar zoo vaak
mee gepaard gaat.
Vanzelf komt dan de strijd in de
steden naar 't platteland over. En die
twee redenen ouder meer zijn het,
die 't platteland socialistisch maken zal.
Nochtans, de eerstgenoemde reden
is de zwaarste.
Daarom roepen we de kerken ook
op ons eiland toe ook hun predikers
waakthoudt uw jongelingschap met
beide handen vast, want doet ge dat
niet: ge verwoest uw toekomst en de
hunne
Gij roeit de stekken uit, die aan
stonds uw boomen moeten zijnl
En de haters van 't geloof leggen
het er op toe, om de jongelui te grijpen,
die ge aan de wolven overgeeft.
De dure klompen en peilen.
Da's een fortuintje voor de Vrijzin
nigen. De nieuwe Tariefwet is inge
diend. En als in 19Ü5 moet 't publiek
er zich maar op voorbereiden, dat 't
van heden af tot de stembus van 1913
niet veel anders zal lezen dan van de
Tariefwet.
Maar meen nu niet, dat dit uit liefde
voor den werkman is. Doch veel is
er door de Vrijzinnigen nooit voor hem
gedaan. Ze hebben sinds 1848 het
roer in handen gehad met uitzondering
van de drie christelijke Kabinetten, en
de arbeiders hebben van de Liberalen
niet gehad een Pensioenwet, een
In valleden wet, een Ziektewet, een
Arbeidswet en een zeer verbeterde
Arbeidswet niets van dien aar-l
Ze hebben de arbeiders bij de stem
bus wel steeds opgezweept tegen eenig
Christelijk Kabinet, denk nog maar
aan 19U5, maar na dien tijd waren
ze onbekwaam om ook maar één
Sociale Wet voor de Arbeiders in 't
Staatsblad te breDgen.
't ls dus niet de liefde voor den
werkman, waarom ze heetgebakerd
naar de pen grijpen oin de Tariefwet
weer eens at ie kammen maar 't is
weer dezelfde maneuvre als in 1905.
Als dit Christelijk Kabinet er eens
door vallen kon na al de ophitserij,
kijk, dat zou een fortuintje wezen. Dan
kwamen de Linkschen weer aan 't roer
en al ging 't dan net als na 1905, dat
ze na 2 jaar door hopeloozen inner-
lijken strijd en verdeeldheid weer
moesten ophouden ten spot van heel
't Land wat nood, ze hebben dan
toch weer eens een paar jaar op 't
kussen gezeten en daar doet men al
eens wat voor.
Och. ochdie liberale liefde voor
den werkman Zet er maar een aantal
vraagteekens achter.
Pest op Java.
l^iatitMeiyk Sen w
Stad aan 't Haringvliet. In de j.l.
Dirksland Als een zeldzaamheid kan
gemeld worden dat den 8 April j I. het
Hotel Brooshoofd haar 100 jarig bestaan,
verwierf.
Goedereede. Werd half de vorige week
het vee van sommige veehouders op stal
gehaald wegens de Aprilsche winter, Za
terdag werden ze weder in de weide ge
bracht.
hfj daar woningen aan het bouwen is en dat ze
thans van licht verstoken zijn.
b. Een verzoek van bovengenoemd Commissie
om een bedrag van f13000 op te nemen voor
kasgeld noodig geworden voor uiibreidingen die
geschied zijn en die in 1911 nog geschieden moeten.
n b zonder 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad ƒ7,50; zonder 4,50 per jaar
Afzonderlijke nnturners 5 C«n' Mot Zondagsblad 7 Cent
UITGEVER
Telefoon Infereomm. So. 3.
%lie HftaiifeeïB voor «8c Metfacïie bestemd, %iiver8entiên eis verdere .%4iiisisïislra8ie franco foe te zenden aan «Sen SLif^ever.
o
rf
X)
4533
Cf
iMmieuiand.
De gouverneur-generaal van Neder-
lansch-Indië heeft heden (io dezer) alsnog
het volgende aan het departement van kolo
niën geseind
Wegens storing van de telephoon op
8 dezer geen bericbteu van Penanggc «agan,
Ngantang en Senggeroeh.
De inlandsche arts,' die 8 dezer in Seng-
goeroeh was, vond geen pest doch veel
m«l ma.
Overigers gerapporteerd 8 gevalieD, geen
doodei).
Gisteren (9 dezer) 9 gevallen, alle in
Penanggoengan, en 2 dooden,
Een koortsgeval van eergisteren (8 dezer)
bleek pest te zijn.
Koortsen houden aan 246 gevallen in
Senggoeroeh.
De geheele afdeeling Malang is afgesloten
met een militair cordon.
De afsluiting van de besmette districten
alleen bleek te bezwaarlijk.
Sominelsdijk. De milicien-verlofgangers
Jan Kransse, Johs. van den Nituwendijk,
Adrianus Troost en Andries van Aalst,
allen behoorende tol het 4e regiment vesting
artillerie, zijn tegen den 21 Augusius a.s.
in wetkelijken dienst opgeroepen.
Aliddelharnis, Zaterdagavond was een
vaars losgebroken uit de schuur van K. V,
en rende door het dorp 't welk 101 laat
in den avond en veel volks op de been
pracht. Het dier werd steeds woester. Men
kreeg hem tenslotte met een werplus te
bakken waarna men het beest afmaakte.
Ongelukken hadden niet plaats.
gehouden vergadering van ingelanden van
de Nieuwe Stadsche Polder is besloten, de
Nieuwe Stadsche Zeedijk niet te begrinten.
De loteling H. Fris is opgeroepen om
tegen 16 Mei te worden ingelijfd.
Ter secretarie dezer plaatse zijn kos
teloos verkrijgbaar blanco verzoekschriften
ter bekommg van jacht- en vischakten en
van kostelooze vergunningen lot uitoefening
der visscherij met ten vischtuig voor het
nieuwe seizoen hetwelk aanvangt 1 Juli a.s.
en eindigt 30 funi van het volgend jaar
aanvragen ler bekoming dier akten moeten
zooveel mogelijk voor 1 Mei e.k. ter sec
relarie worden gt-daan.
Door de P-Dmagdieester der Nieuwe
Stadsche Polder is als zoodanig eervol
ontslag a iDgevreagd, zoodat nu de betrek-
k.ngeu van secreiaris en penningmeester
beiden vacant zijD.
Desi Rommel. Bij 't bewerken van een
stuk ijzer had A. G. het ongeluk een stukje
daarvan in z'n oog te krijgen met het ge
volg dat geneeskundige hulp moest worden
ingeroepen.
Naar wij verneraeD heeft de vorst der
vorige week, bij velen nog al schade toe
gebracht inzonderheid aan aardappelen en
leggoed.
Terwijl de dochter van S. d. P. van
't bed stapte, had zij door te struikelen
het ongeluk te vallen eu haar rechter-
bovenarm te breken.
A. V. werd Zaterdag j.l. zoo hevig
door een paard op z'n voet getrapt, dat hij
gedurende een paar dagen geen werk kon
verrichten.
Naar wij uit goede bron vernemen,
is de door P. L. op de proef gestelde
aardappel-zetmachine wegens onvoldoend
heid aan den leverancier teruggezonden.
Toen W. d. V. vau O. P. Zaterdag
j.l. zich per roeiboot naar hier zou begeven
werd nabij deze gemeente, zijn boot door
den sterken Noordewind tegen het oever-
steenwerk aangeslagen en kon hij slechts
met moeite en spoedig verleende hulp aan
het doodsgevaar ontkomen.
-Tot de zeldzaamheden behoort zeker
ook wel dit, dat men bij enkele landbouwers
alhier weder begonnen is het buitenliggend
leggoed, enz. onder wiuterdek te steken.
Ooitgensplaat. Een pleizierige ver
jaardag. Donderdag II. had de knecht van
den landbouwer VV. Korteweg, welke dien
dag juist jarig was, het ongeluk dat bij
het ploegen de paarden te water gingen,
doordat de kant afbrokkelde. De man
kwam er met een nat pak at.
De lotelmgen J. Duim, P. C. van
Gent en J. de Waal zijn opgeroepen ter
inlijving op 16 Mei a.s.
Eene openbare vergadering van den
Raad is belegd tegen Woensdag 12 April
a.s. des namiddags 2 uur.
Bij publicatie is ter kennis gebracht
dat de vorderingen ten laste van het Rijk,
Provincie en GemeeDte na 1 Juli verjaard zijn.
Oude Tonge. De grond aan den Zui-
derlandschen dijk is ingezet door den heer
Adr. van Markenstein ad. f 205 en gemijnd
door den heer Roebeling van Battenoord.
Door den Heer Burgemeester alhier
is tegen Donderdag 13 April a s. des
voormiddags ten ro ure een Openbare
vergadering van den Raad belegd.
Maandag 10 April 1.1. kregen twee
vrouwen ruzie die zoo hoog liep, dat de eene
de andere met een klomp een gat in haar
hoofd sloeg, zoodat geneeskundige hulp
noodzakelijk was.
In 1811 opgericht als toemalige dorps
herberg, en bewoond door Pieter Brooshoold
ging dezelve later over aan M. Brooshoofd
waarna ze nogmaals overging aan den
tegenwoordigen Hotel P. Brooshoofd, welke
thans de zaak heeft overgedaan aan zijn
zwager H. M. Roodzand, waardoor het 111
de laatste jaren, modern ingerichte gebouw,
dus een anderen naam krijgt.
Ilerkingen. Maandag 1.1. geraakten een
span paarden van D. Wittekoek alhier,
bespannen vcor etn wielkar beladen met
poters, aan den haal. Ofschoon de knecht
zich flink hield en alle pogingen aanwend
ze tot stilstand te brengen, mocht dit hem
niet gelukken, dan na toegeschoten hulp
van een paar in de nabijheid zijnde perso
nen. Met eenige malrieele schade aan de
kar, en kleine verwonding aan de knecht,
liep dit ongeval overigens vrij goed af.
Belanghebbenden worden attent ge-
maakf dat het Besiuur van den polder
Dirksland voornemens is aan te besteden
ongeveer 160 M3 grint te rijden naar onder
scheiden plaatsen, (Zie aanplakbord) Briefjes
moeten worden ingeleverd voor 15 April
e. k. des nam. 6 uur bij den opzichter de
Groot te Dirksland.
Melden we u de vorige week dat de
Klaversche weg, in gereedheid werd gebracht
tot begriming, ook de Molenweg wordt tot
dat zelfde doel in gereedheid gebracht,
(ïleiiieefiieritad.
Verslag van het verhandelde in de
Upenbare Raadsvergadering der
Gemeente SOMMELSDIJK, op
Vrijdag 7 April des nam. 7 uur.
Voorzitter de Ed. Achlb. Heer Burgemeester.
Tegenwoordig alle leden.
De notulen der vorige vergadering werden door
den Secr. gelezen en onveranderd goedgekeurd en
ge teekend.
1. Ingekomen stukken. Missive van H. H, Ged.
Staten het Raadsbesluit van 17 Febr. tot het
aangaan van een kasgeldleening van f3000 goed
gekeurd terugzendend.
Missive van H. H. Ged. Staten terugzendend
het Kohier van H. Omslag hetwelk in de vorige
vergadering vastgesteld.
Missive van H. H. Ged. Staten het Raadsbesluit
goedgekeurd terugzendend tot wijziging der
Begrootiug 1910—1011. Missive goedgekeurd terug
zendend tot vaststelling van Kohier der Honden
belasting en nog enkele Missive's welke allen
voor kennisgeving aangenomen wordeD.
2. Esn verzoek van L. Goudswaart te Middel-
harnis om afschrijving voor L. Goudswaart Sr.
wegens overlfjden van den H. O. over een tijd
vak van XI maanden. B. en W. stellen voor om
dit over 10 maanden te verleenen. Wordt besloten.
3. Een schreven van het Bestuur van Volks-
onderwjjsomtrentde schootgetdhefflng verzoekend
in veel ruimer mate vrijstelling toe te passen.
B. en W. stellen voor dit voor kennisgeving
aan te nemen daar volgens de verordening B.
en W. te beslissen hebben.
Dhr. Peekslok. Ik wil niet betwisten dat die
bevoegdheid bij B. en W. behoort maar wil ik
B. en W. uitnoodigen aan die bevoegdheid nadere
toepassing te geven.
Voarz. We zullen van die wensch nota nemen.
4. Een verzoek van dhr. C.v.d. Velde om
lantaarns te plaatsen aan het Molenpad omdat
Voorz. B. en W. hebben den toestand opgenomen
en adviseeren die lantaarn vlak voor die straat
een eindje om te laten zetten zoodat deze dan
op den hoek van het Molenpad komt en dan
een eind verder b. v. bij den dam een nieuwe
lantaarn te plaatsen.
Dhr. De Graaf. Worden die oogenblikkelijk ge-
p[aats' of wanneer de woningen betrokken zijn.
Vooir.Ik zou het wenschelijk achten om het
te doen vanneer de woningen betrokken zyn.
Wordt aluus besloten.
5. Een verzoek van de Zangvereen. Excelsior
om voor bun wekelijksche repetities een lokaal
der Bewai rschool te mogen gebruiken.
Voorz. B. en W. stellen voor om hierop af
wijzend te beschikken.
Dhr. Van Dorsser. Als men nu den één ver
gunning geeft en dan ander niet dat is toch ook
zoo wat.
Dhr. De Graaf. Mij dunkt dat het in deze be
zwaarlijk zou worden"Voorde bewooedster hetwelk
ook door de andere ledeu wordt toegestemd Dus
wordt besloten hierop aiwijzend te beschikken.
6. Een schrijven van de Gascommissie dat in
de vergadering van 27 Jan. besloten is om goed
keuring aan te vragen tot de ontvangsten toe te
voegen do som van f1380,115 verdeeld over de
post zooals in de staat is aangegeven.
Dhr. De Graaf. Is dat alleen voor de Gemeente
Sommelsdijk.
Voorz. De leening die de Gascommissie wenscht
te gaan komt geheel buiten gemeeuli lyke Admini
stratie en die komen ook niet op de Begrooting
maar komen ten laste der Gasfabriek.
7. Rekening en verantwoording van genoemd
Commi-sie. Bruto opbrengst 111224,24', Bedrijfa
winst f752,00. Aldus goedgekeurd.
8. Een verzoek van Matth. Buurveld, K.
Goudswaart, Jan Mastenbroek en M Dorst tot
aanleg eener straal van de Langeweg tot den
oostelijke Achterweg, waarvau de Voorz. de
teekening laat zieD.
Voorz. B. en W. vragen machtiging om aan de
eigenaren te vragen wat ze willen.
Dhr. De Graaf. Eer daartoe een beslissing ge
nomen wordt zal er toch zekerheid moeten zjjn
ot daar gebouwd wordt.
Voorz. Ik geloof dat er lief habberij genoeg voor
is, maar nu zou ik aan de heeren willen vragen
of we prijsopgaafaaa de eigenaren moeien vragen.
Vervolgens moet de rooilijn aangegeven worden
van de nieuwe straat daar dit aangevraagd is
omdat er een Geheel-Unthouders-Koffiebuis
gesticht moet wordeD.
Dhr. Peekstok. B. en W. kunnen toch die
rooilijn bepalen zooals ze willen wanneer ze maar
met de straat rekening houden.
Voorz. Dat kan bij een oude straat wel maar
bij een nieuwe moet de Raad beslissen. Vervolgers
stelt de Voorz. voor om de rooilijn op 10 M. te
rekenen. Aldus besloten.
9. B. eu W. stellen voor op de post Onvoorziene
Uitgaven kosten van zegels enz. af teschrijveD.
Aan de ontvangsten toe te voegen voor de Tele
grambesteller f120. Goedgekeurd.
10. Voorz. zegt dat de Gemeente-Arcitect ge
vraagd heeft om een nieuw torenvlag aan te
schaffen en dat B. en W. daaromtrent machtiging
vragen. Die machtiging wordt verleend.
Bij de rondvraag vraagt dhr. Peekstok nog
wanneer dat er toelating was tot de O. L. School.
Waarop door den Voorz. geantwoord wordt dat-
het met 1 Mei is.
Vervolgens zegt dhr. de Graaf nog als dat hefc
hem opgevallen is dat er zooveel putten in de
Voorstraat zijn daarom verzoekt dezelve beleefd
die dicht te laten maken waarvan door den
Voorz. toezegging wordt gedaan dat het gemaakt
zal worden. Niets meer te behandelen zijnde
sluit de Voorz. de Openbare Vergaderingen gaat
dezelve over in geheime ziuing.
op
VERSLAG van het verhandelde in
de openbare vergadering van
den Raad der Gemeente STAD
AAN 'T HARINGVLIET
Maandag 10 April 1911 's nam
2 uur.
Present met den voorzitter alle leden, met
uitzondering van den heer I. Soherpenisse,
die door onges'eldheiil afwezig is.
Nadat de vergadering door den voorzitter
op gebruikelijke wijze is geopend, worden de
notulen der vorige vergadering gelezen en
onveranderd goedgekeurd.
Aan de orde.
Ie. Ingekomen snikken.
a. Besluit tot het doen van een ai- en
overschrijving van Gedepu'eerde SU'tn goed
gekeurd Icrug ontvangtn.
b. Vcrs'ag van he* herhalings-o'ndcrwijs
cursus 1910 1911 wat na voorlezing voor
kennisgeving wordt aangenomen.
c. Een» missive van H. H. Ged.-Sfaten
waarbij wordt medegedteld he. bedrag van
httgeen ingevolge de wet van 1897 aan de
gemeente zal worden uiigekeerd, hel weik voor
kennisgeving wordt aangenomen.
d. Een missive len geleide Van de rekening
der Gezondheids-commissie, dienst 1910. Na
•enige besprekening wordt de rekening on
veranderd goedgekeurd.
2e. Hierna volgt de bespreking in zake