Zaterdag 1 April 1911.
26sle Jaargang N°. 1646.
Antirevolutionair
Orgaan
voor de Zuidliollandsclie en Zeeuwselie Eilanden.
IN HOC SIGNO VINCES
■zaden.
f,28
34
|,44
1,55
I 3,31
13.42
13,52
14,03
|4,0S
14,21
|4,24
f,01
',16
1,21
f,28
I 8,27
I 8,10
SOMMELSDIJK.
ASie stukkra voor «ie Hedactie bestemd, Advertentiën eis verdere Administratie tranen toe te zendei» aan den Uilarever
OP UEW UITKIJK.
Ibouwzaden,
Igen. 4457
iiranten, tnons-
I
1,22
1,05
f.l«
f,10
1,20
1,50
1,30
4,30
5,49
6,02
6,07
6,17
6,28
6,39
6,44
6,54
7,05
7,35
9,15
8,37
8,40
8,58
8,58
9,08
9,19
9,30
9,32
9,42
9,52
10,22
12,
1,
2,40
3,10
3,20
13,30
4,45
6,25
6.55
7.05
7.15
7.16
7,27
7,37
7,48
7.56
8.06
8,30
7,80
9,10
9,40
9,45
9,55
l,5«
1,05
f,16
,30
|,42
1,53
|,56
1,01
1,11
|,20
|,50
1,30
5,40
5.4»
6,
6.14
6,26
6,37
6,40
6,45
6,55
7,05
7,35
9.15
8,30
8,3»
8,50
9,04
9,16
8,37
9,30
9,32
9,42
9,52
10,22
12,
2,40
M°
fi.iO
b,29
B,3ü
1,33
f.44
1,56
f,10
1,21
1,30
4.45
6,25
6,55
6,o9
7.09
7.10
7,13
7,22
7,33
7.46
7,57
8,05
7,30
9.10
9,40
9,45
9,55
4,05
Ml
4.15
4,22
M«
f,40
M7
4,54
6,53
b.15
b,2i
p,'10
7,45
7,50
7,56
8,
8,07
8,11
8,25
8,32
8,39
8,43
2,
9,06
9,15
10,32
10,37
10,43
10,48
10,56
11,
11,14
11,22
11.28
11,31
11,45
11,51
12,
F,45
f,54
1,40
1,49
1,53
1*04
7,30
7,39
7,45
8,02
8,06
8,13
8,25
8.34
8,38
8,45
8,49
1,10 8,55
|,15 9,
10,15
10.24
10,31
10,47
10,50
10,68
11,10
11,19
11,23
11,30
11,34
11,40
11,45
Iu'
1 8,15
11,10
8,35
1 6,22
8,47
9,25
9,50
9,54
,13 6,35
,36 7,01
,40 7,06
,51 7,17 10,06
,12 7,38 10,26
>,30 7,54 10,43
>,38 8,02 10,51
>,47 8,09
6,30
6,39
6,47
7,15
7,38
7,50
7,55
8,25
8,— 9,10
8,10 9,19
8,18 9,26
8,38 9,50
8,52 10,06
9,02 10,17
9,05 10,20
6,19
6,30
6,42
7,02
9,07
9,18
9,30
9,50
7,50
8,14
8,24
8,35
10,17
10,41
10,51
11,02
6,30
6,54
6,59
7,14
9,19
9,43
9,48
10,08
7,38
7,54
7,58
8,20
10,07
10,23
10,28
10,52
8,44
8,55
9,07
9,33
1 9,44
10,05
10,16
38 9,50 10,20
49 10,01 10 80
09 - -
19
28
Q van vee zjjn
kttreinen niet.
verzekerd.
Deze Courant verschijnt 6lken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent,
zonder 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad f 7,50zonder f 4,50 por jaar,
Afzonderlijke nnminers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
fJi'TGE VEB
W. BOEKHOVEN.
Telefoon Intercomm. lo. 2.
Ij Advertentiën 10 cent per regel en 3/, maal. Reclames 20 per regel,
ij Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
li Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
I Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaat,
Advert en tiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
«m blab.
fï
De fabrieksarbeid der vrouw.
De arbeidersin de industrie komen,
we wezen er reeds op, in steeds betere
conditie. Ook bij deze wijziging der
Arbeidswet zijn weer mildere bepa
lingen aangenomen.
Zoo mag er niet langer dan 58 uur
gewerkt worden.
Zoo moet de vrouw de fabriek ver-
Ü^pten Zatermiddags om 1 uur. Maar
'tiet doet ons leed, dat het amendement
AalbersePastoors om den vrouwen
arbeid totaal te verbieden, verworpen
werd met 39 tegen 30 stemmen.
De argumenten door de heeren
Schaper, Lobman e.a gebruiktkwamen
ons niet krachtig genoeg voor uin dien
arbeid te verbieden en het verblijdde
ons, dat onder de 30 voorstemmers dit
allen bijna Rechtscbe mannen waren.
De bezwaren n.l, dat een wegzenden
uit de fabriek tot gevolg zou hebben
een bevordering der huisindustrie;
een saam leven van twee ongehuwden
door uitstel van huwelijk, omdat, de
man niet genoeg kan verdienen, zijn
niet krachtig genoeg om daarmee den
zoo bederfwckkenden arbeid der vrou
wen goed te praten en te handhaven.
Nota benealle man is iu de weer
n de gehuwde onderwijzeres te ont
slaan zij hoort bij haar kinderen, in
haar gezin zoo blinkt 't uit den treure
en we beamen dat. Nog al andere
redenen worden er bij genoemd En
als een Gemeenteraad een bepaling
maakt om die gehuwde dames te ont
slaan, dan regent 't verzoekschrift n
en aanmerkingen.
Maar een tabrieksvrouw mag werken!
Die mag uit haar gezin, zoo was 't
argument van Schaper.
Is dat geen meten met twee maten,
tenzij het waar is, wat in de Kamer
ook gezegd isde Socialisten drijven
de vrouw naar de fabriek, opdat ze
socialiste z u worden, leerende de
hardheid des leveDS. Treurig, en hard
vochtig, als dat zoo is.
Neenlate men de vrouw thuis
laten. De gehuwde onderwijzeresstuurt
men ook weg.
Oud-Liberaal.
Telkens duiken er van die geruch
ten op (en de hoop spreekt hier zeer
zeker een woordje mee) of er moge
lijkheid zou bestaan om de Christelijk-
Historischen met de Oud-Liberalen
tot een tweebond te brengen.
Die telkens hernieuwde geruchten,
want er dateeren er al van ouds,
wjjzen er op, dat de kansen gering
zijn.
En zeer zeker zullen ze in de toe
komst niet stijgen.
De Oud-Liberalen tellen onderhen
hoogst bekwame mannengodsdienstig
getint niet alleen, maar ganschelijk
gezind; voorstanders van alles wat
goed is en welluidt. Die hun Bijbel
nog lezen en hun Kerktijd ter plaatse
passeeren. Zoo dus bekeken staan ze
met de Rechtsche groepen zij aan zij
zoo, dat is, als 't er op aankomt om
de waarde van den Bijbel voor 't per-
soon lijk leven te schatten. Maar gaat
ge van dit persoonlijke leven over op
t politiek lever, dan schuiven zij den
Bijbel opzij en staan hand aan hand
met de mannen der Rede. Ons is geen
Cud Liberaal bekend, die in of buiten
de Kamerin ot buiten de Perszich
j zijö politieke beschouwingen heeft
laten leiden door den Bijbel, 't Is en
blijft op politiek terrein bij deze man
nen De Bijbel er buiten Maar zoo
dan ook vergist zich deerlijk, wie ooit
een bond verwacht van de Chr. His-
torischen en de Oud-Liberalen.
De Chr. Historischepartij is een
Rechtschepartij d.i. neemt voor alle
leven den Bijbel als basis aan; haar
actie staat in 't teeken van den
Geopen baarden wil van God op alle
terrein
Hoe zou dan ooit samenwerking
mogelijk zijn
Water en vuur verdragen elkaar
niet.
En daarom ook, hoe ook 't Oud-
I.iberalisme moge lokkenen hoe ook
fanatieke Ned. Herv. Kerk-mannen in
bruchures de Chr. Historischen willen
afleiden van den weg, dien ze tot heden
nebben bewandeld 't Zal geen invloed
hebuen Christelijk-Historischen en
Antirevolutionairen staan vlak naast
elkaarmaar de eersten met de Oud-
Liberalen zijn in den grond der zaak
volkomen tegenstanders.
En in de toekomst zal dit er niet
op beter worden. Als de Oud-Liberalen
zich door de Socialisten op sleeptouw
laten nemen, gaat de kans voorgoed
voorbij, dat er ooit een toenadering
komen zou tusschen Oud Liberaal en
een deel van Rechts.
Twist door de School.
»Twist en tweedracht« zijn twee
leelijke dingen. Maar men moet er
niet al te bang voor wezen.
Als mijn buurman mijn ruiten in
gooit, {krijg ik beslist atwist en twee-
drachu met dien man en geloof het
>k zal hem voor den rechter niet sparen.
Zoo ook met de School.
Wanneer de Overheid, zooals vroe
ger, aan de Chr. School 't licht in de
oogen niet gunt, dan twisten we met
die Overheid en bij een verkiezing
zien we die mannen met alle macht
te wippen, wat al meermalen is ge
beurd.
Wanneer een Openbare School door
baar zoogenaamde Neutraliteit (want
Neutraliteit op geestelijk terrein be
staat niet) de kinderen van Gods
Woord aftrekt, dan krijgen we Dtwist
en tweedracht« met die School.
Maar daar zijn wij de oorzaak niet
van. De »ruz e« ontstaat, omdat die
Openbare School een beginsel hand
haaft, dat we een verderf achten voor
Land en Volk.
Geen »twist en tweedracht« en
door de Openbare Schooi vrede onder
de landzaten. Maar die liberale bur
gers hebben ook hun ruzies, hun haat
ondeiling en van hun onderlinge vrede
is niets te bespeuren.
Jawaar is dan toch die hoogge
roemde vrede der Openbare School
mannen P
De Openbare Schoolmannen z(jn 't
onderling godsdienstig niet eens; 't
onderling politiek niet eensDe So
cialist (een Openbare Schoolman vol
bloedig striemt dagelijks de Libera
len. De Vrijzinnig-Democraten, open
bare Schoolmannen van 't zuivere ras,
haten alles wat Oud-Liberaal is. Allen
zitten mekaar dagelijks in de wielen.
Zij zijn 't nooit eens dan alleen hierin,
.dat de Godsdienst een plaag is
voor 't menschdom en dat hun
Openbare Scboul hun mannetjes
levert èti bij de stembus èn als propa
gandisten-
»Twist en tweedracht« 7 Maar in de
gelederen der Openb. Schoolmannen
strijdt men zelf tegen die School, men
is over haar geest en karakter belan-
gena niet tevreden.
Er is nergens meer ruzie dan onder
de Vrijzinnigen't is door heel Neder
land bekendIn alles verdeeld.
»Twist en tweedracht« We aan
vaarden ze met volle genoegenwe
verheugen er ons in, dat ons Volk
door die Openbare School zelf wakker
gemaakt is en nu zegt: »We hebben
er genoeg van.« We wagen er onze
gedoopte kinderen niet meer aan.
»Twist en tweedracht« zaait ieder,
die een kwade zaak voorstaat en de
bron van verdeeldheid ligt em in de
Op. School Ze roept »vrede«
mits men liberaal wil worden
Vrede.
In de Standaard wordt melding ge
maakt van een uitlating van den Ame-
rikaanschen Minister van Buitenland-
scbe Zaken om de noodzakelijke ver
plichting als 't ware op te leggen aan
Amerika om door scheidsrechters den
vrede met Engeland en met andere
Staten te bevestigen.
Wordt dit denkbeeld werkelijkheid,
wat zouden we dan reeds ver gevorderd
zijn op den weg voor den internatio
nalen vrede. Amerika en Engeland
zouden dus geen oorlog beginnen, maar
al hun bemoeiingen uitstrekken om
door hooggeplaatste scheidsrechters de
geschillen tot een goed einde te bren
gen. Wie weet: als merika en Enge
land twee machtige Staten, voorgaan,
wat dan volgen kan ten opzichte van
Engeland en DuitschlandDuitschland
en Frankrijk; Japan en Rusland.
Ja, waarlijk! het denkbeeld is stout,
hoog, bijna ongrijpbaar!
En nog hooger ging 't ideaal, toen
men er van sprak alle Rijken der
wereld in een grooten Statenbond te
vereenigen En aan aller hoofd een
Hoog wereldgerechishof te plaatsen om
na afdanking van alle nationale legers
en nationale vlooten, aan dit Hoog
gerechtshof een leger en een vloot ter
uitvoering van zijn vonnissen ten dien
ste te stellen.
Wat vre lesklanken
Nu ontkennen we niet, dat onder
de volken de vredes idee zich baan
maakt en dat de arbitragehoven in
vloed gaan oefenen, dat er wedijver
komt in de beoefening van kunsten
en wetenschappen, in handel en nijver
heid, in die werken des vredes, die
de volken verheffen.
Maar er zijn nog Staten, die die
vredesgezar.gen niet wenschen te zin
gen. Er zijn volken die zich uitbreiden
en voor hun meerdere bevolking plaats
zoeken; plaats voor hun handelsarti
kelen die de wereld noodig hebben
om te kunnen blijven produceeren.
En wat zullen deze Staten doen als
tot hun de vraag komt: »De wapens
neer.« We gelooven niet spoedig aan
die vredesuitingen der Volken, wan
neer de sociale en economische strijd
zwaar is, zooals in onze dagen.
Nochtans! laten we dankbaar zijn,
dat reeds door groote Staten vredes-
denkbeelden voorgestaan worden
maar de Transvaalsche Boerenkrijg
ligt nog versch in 't geheugen en de
Japansche oorlog ligt pas achter den
rug. En hoe is 't in Transvaal gegaan 7
Wat deden de volken tegen Engeland
en vóór de Boeren? Wat tegen de
Concentratiekampen Vrede is een
mooi woord, maar
Zal Mr. P. J. Troelstra minister zijn
Menigeen kijkt vreemd op bij die vraag
en een enkele wellicht vraagt zich af, of
hij dan zóó vast in den politieken slaap is
weggezonken geweest, dat er een kabinets
crisis uitbreken kon zonder dat hij 't merkte.
Niets daarvan. De rust is rustig in ons
goede vaderland. Uiterlijk tenminste. Som
migen willen weten, dat iets tegen min.
Talma broeit, maar ik blijf voorals nog ge
looven, dat de eerste behandeling der Bak
kerswet de Rechterzijde zal geleerd hebben
hoe ze de sociale wetten van dit Kabinet
niet moet bespreken en dat ze straks in ai
haar leden zal streven naar eenheid en
overeenstemming.
En mocht werkelijk min. Talma op
eeDÏg hoofdpunt van zijn beleid vallen, dan
hoop en verwacht ik, dat het gansche Ka
binet met hem «solidair* zal zijn.
Maar dat is al toekomst voor zich.
Of liever een toekomst tragedie, die
hoop ik, nooit opgevoerd zal worden.
De vraag aangaande mr. Troelstra ziet
op iets heel anders. Ze is geen academi
sche kwestie, die slechts theoretisch van
eenige waarde kan geacht wordenze duidt
ook niet op een mogelijkheid, die zich op
haar allervroegst pas in de dagen onzer
kindskinderen kan voorzien, maar ze is uit
de praktijk genomen en wij kunnen't best
beleven, dat diezelfde vraag op onze eigene
lippen ligt.
Ik weet wel, naar den mensch gesproken
zullen er geslachten over heen gaan. voor
indien al ooit het socialisme de
meerderheid gekregen heeft in ons land.
Dan zal mr. Troelstra lang dood zijo.
Als het ooit zoover komt 't Kan
best zijn, dat het socialisme dan alweer
door een ander, nog profijtelijker stelsel
verdrongen is.
In elk geval, als zulk een omwente
ling in de geesten ooit plaats vindt, zal er
wel wat anders gebeuren, dan een eenvou
dige wisseling van Kabinet 1
Daar slaat de vraag niet op.
Ze ziet op het jaar 1913, op 1917, of
een later jaar. Misschien ook een tusschen-
gelegen jaar In elk geval een jaar, waarin
de Linkerzijde, al of niet bij de stembus
vereenigd, de overwinning behaalt en dus
naar coDstitutioneele zede de Koningin uit
de Linkerzijde haar ministers kiezen gaat?
Zal daarbij ook mr. Troelstra zijn 7
IJdele vraag, zegt iemand.
De koningin benoemt en ontslaat immers
ministers «naar welgevallen*. Zal zij nu
ooit een sociaal democraat opnemen in den
Raad der Kroon
Bangmakerij meent een ander.
Een apolitieke troef*, waarbij men 1913
al «ruikt*
Wat het eerste betreft het welge
vallen der koningin,in botsing komende
met den uitslag eener stembus kan een
jaar ernstig conflict veroorzaken, dat bij
Hare Majesteit zwaarder zou kunnen wegen
dan de benoeming van een socialist.
En wat het laatste aangaat zonder
eenige ironie spreek ik het gerust uit, dat
niets de sociaal-democratie zulk een knak
geven zou, tenminste zoolang zij niet «vol-
groeid* is wat nog in vele jaren 't geval
niet kan zijn, dan het ministerschap van
een harer erkende leiders, gelijk mr. Troel
stra.
't Zou koren zijn op onzen molen
Bangmakerij is dus uitgesloten.
Maar hoe mr. Troelstra het belachelijk'
vinden kan, wanneer zijn naam met een
toekomstig ministerschap in verband wordt
gebracht, verklaar ik niet te begrijpen.
Het staat toch zoo, dat de gansche Lin
kerzijde, op zeer enkele uitzonderingen na
het «algemeen stemrecht* zal maken tot
inzet bij de komende verkiezingen.
Wint Links dan, zoo is 't programma
klaar. Is eenmaal een stembusstrijd
beheerscht door de kiesrechtleus, dan
daarover zijn alle partijen het eens men
moge ondershands nog wat «klein goed*
afdoen, dan gaat het linca recta op d<t
oplossing af der electorale kwestie,
«Algemeen stemrecht* komt er dan.
Nu staat het vast en is voor tegenspraak
ontrefbaar, dat de Sociaal-democraten
deze banier ophieven, toen de andere par
tijen nog van verre stonden.
Zij waren al lang boven op dit duin
geklommen, toen *de vrijzinnigen er nog
aan alle kanten tegenop klauterden.
Zij voeren de felste propaganda.
Het «Algemeen Stemrecht* is hun eigen
vleesch en hun bloed, hun kind. De anderen
hebben het eerst bij '1 opgroeien es in huis
genomen en er wat mee gespeeld. Als de
strijd gewonnen wordt, zullen zij den beslis-
senden stormloop wagen bü 1 muziek zal
de krijgsmarsch blazen boven hun hoofd
zal de bloedvlag waaien en het volk zal
zeggen, dat Troelstra het gewonnen heeft.
Net zoo goed als het in 1901 zei, dat
Kuyper het gewonnen had.
Dat is de volks-logika. Die zoo kern
gezond kan zijD. Niet de logika van den
katheder. Maar de logika van de straat,
die zich grondt op de feiten Van den dag.
En als dan de kotnende Kabinets-for-
meerder niet mr Troelstra een zetel
biedt in het Kabinet, dan verstaat hij zijn
taak niet en handelt dwars tegen alle
constitutioneele gebruiken in. En mocht,
aangezocht, mr. Troelstra weigeren, {dan
ware hij een politieke lafaard, die niet
opkomen durft voor de gevolgen van zijn
eigen daden.
Zoo ziet men dus, dat de vraag of mr.
Troelstra minister wordt, naar den gewonen,
rechten, constilutioneelen loop der zaken,
afhangen zal van de vraag, of de Linkerzijde
op het Algemeen Stemrecht al of niet de
overwinning behalen zal.
Maar hij is «republikein*.
Geen nood. Daatotn kan hij alwel minister
eener Koningin zijn. Een republiek is dan
zijn «ideaal*, maar aan een ideaal alléén
hebben we niets in dit prakt.sche leven en
zoolang wij de toestanden niet veranderen
kunnen, nemen we die zooals ze zijn.
Sommige menschen schudden echter maar
steeds het hoofd en zeggen Wees toch
wijs Dat zai u geenszins gebeuren In ons
kalme, goede land een sociaal-democraat
minister
Kalm en goed tot uw dienst.
In 't eind der 18e eeuw was ons volk
ook kalm en goed. En toch zijo toen
brochures geschreven en redevoeringen
gehouden, die in felheid alles overtroffen,
wat onze socialisten in hun ergste buien
daarvan zeggen.
En diezelfde menschen hadden binnen
enkele jaren de macht in handen.
In ons kalme goede land.
Zoo kan het wederom gaan.
Sneller daD wij vermoêdeD,
En dat de vraag naar het ministerschap
van Troelstra werkelijk is opgeworpen en
bediscussiëerd, bewijst wel, hoever we al
op weg zijD.
Een hersenschim is het niet, 't Kan reali
teit zijn, eer we 't weten, 't Zou de zicht
bare triomf zijn van het beginsel waartegen
onze levensstrijd gaat. En daarom, niet
om den persoon of uit politieke kansbe-
kening, hoop ik dat mr. Troelstra nooit
minister wordt
0£ beter gezegd dat onze p< litieke
toetand nooit zoo verandere, dat zijn mi
nisterschap een logisch gevolg vaa de
stembusstrijd zou moeten heeten.
UI f KIJK.
