isiers.
EEESIl BLAB.
cliine
Zaterdag 14 Januari 1911.
Es.v.p
J
K3
Antirevolutionair
Orgaan
voor «le en Zeeuwsclie Eilanden.
DIJ 4.
w es» tiirsiuü.
IN HOC SIGNO VINCES
gebruikt:
aartiorg MaatscliaB-
erz eïerini - - -
3n I»/,
T. BOEKHOVEN
SOMMELSDDk.
'7
iclie drop
kpastilles
tramels
jtroopastllles
iet Boode Kruis."
JNEERD.
reud controle h.
t. Dr. van hamei,
taterdam en werden
419S
lend,
•EN, Duitsland.
itijd begeerd.
verzekerd uw
ilfkoeien tegen
/an hetwerpeu,
t2
0/ O
10-
2
I.H. Agenten voor
'tsen L. VOGELAAR,
oge en omliggende
DORSSER.
djn gemachtigd
loeden.
a.s Nieuwe-
abonneeren
Haarsnijden,
mderstaand -
\elend 3911
1PPEB,
i'estdyk.
Indags gesloten
3t de firma
94.
1850 wer-
ferd.
4138
IN Jr.
'LAAT,
c. No. 4.
Dol tgensp laat.
Idministratiën
sche Effecten.
en landerijen
tegen koersen
Sin tegen zeer
3405
ide.
ioers.
HDEL."
[Suina(ra)
stenlanden
25ste Jaargang N°. 1624.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p, p. met Zondagsblad 75 Cent,
zonder 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad ƒ7,50zonder 4,50 per jaar,
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
ÜÏTÖEVER
Telefoon Intercoms. Ko.
Advertentiën 10 cent per regel en 3/, maal. Reclames SO per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
Dienstaanrragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsraimte die zij beslaan
i Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 unr.
Alle stufclien v«or 4fe Miesl-actie oeNimti, 4ilverleiiliêïi en verdere Administratie franco toe te «enden aan den Uifssrever
iren.
f
ig in Uw gezin
Jw wasch wilt
*,r wilt maken-
wilt houden,
IS
ien voldoet,
en klaar.
:ines, o, neen!
erking te zien.
igenwoordiger
Ilitiiürie tieiieeS ng.
Het wetsontwerp Wijziging der
Armenwet heeft niet onder de mede
standers van dit Kabinet onvoorwaar-
delij ken steun gevonden. Men prijst zeer
zeker de nadere vereeaiging tusschen
de liefdadigheids iustellingende ad-
.viezen, die gewisseld zullen worden,
wanneer een bedeelde poogt om uit
twee of drie ruiven te plukkenmen
acht den aard van samenwerking en
de geheimhouding tamelijk wel ge
waarborgd, maar één punt blijft bet
zwakke: de dubbele bedeeiing.
Men heeft dien leelijken naam wil
len verbergen en sommigen schuiven
er voor in de plaats: meerzijdige
bedeeiing. Maar ai is deze naam wer
kelijk minder stootend dan de eerste,
de zaak ze f is er niets door ver
anderd.
Dubbele bedeeling, dit versta men
wei, op zichzelf beschouwd kan goed
zijn, als men er mee bedoelt de samen
werking van verschillende diaconieën
of verschillende liefdadige instellingen
van particulieren aard of van diaco
nieën met die phitantropische inrich
Jingen. Wanneer zij onderling elkaar
Cteunen om een arme, die uit één
der kassen niet genoeg kan krijgen
toch voldoende levensonderhoud te
verschaffen, is zoo'n samenwerking
tusschen instellingen goed. Dan blijft
de liefdadigheid haar innig kaïakter
bezitten.
Maar dubbele bedeeling beteekent
iets anders; 'twil zeggeu, dat de Kerk
haar urmen voor een deel afschuift
op de Overheid.
Een zekere kerk verlooptZondags
kan je in de kerk »lang uiU, zooals
de volksmond zegt, een dutje doen
Het luttel aantal toehoorders bevat
geen rijkenin een woord't is een
armoedig zaakje èn geestelijk èn
stofteiijk.
Wat doet de kerkeraad 1 Hij
stuurt z'n armen, die Christus in Zijne
plaats der Kerk heeft nagelaten, naar
de Burgerlijke bedeeling en de be
lastingoetalers, van wat kerk ze ook
zijn, kunnen nu meedoen om Ce armen
van zulk een verioopen kerk te onder
houden.
't Is wel gemakkelijk voor zoo'n
dominee en kerkeraad, dat er nog eeu
achterdeur is nl de Overheidskas,
maar die toestand is door en door
ongezond Door en door onrechtvaar
dig 'evens!
Wanneer een kerk armen heeft,
stel de Gereformeerde, de Roomsche,
de Lutherscbe, enz. dan dient zij voor
die armen te zorgen en kan ze dat
hiet, dan moet ze een naburige rijkere
kerk te hulp roepen, of ze moet op
eigen initiatief uitgaan met schaal-
collecten langs de tiuizen of ze moet
door krachtige prediking des Woords
de harten ontvlammen in liefde voor
den evennaaste.
Goedstel nu, die kerken voorzien
«aar armen. Maar de Herv. Kerk
komt te kort op zekere plaats. Is 't
aa toch niet ongezond en hoogst
^rechtvaardig, dat die Kerk bij de
omeeutekas gaat aankloppen, waarin
j ok de Gereformeerden, I.uthetscben,
oomschen hun aandeel in bijdragen.
"o worden <K Gereformeerden enz.
eio f 8etruffeneerst door hun
ëe'i lidmaten, die ze moeten onder
[houd,
en en dan nog door die van een
andere kerk, met wie ze betrekkelijk
niets te maken hebben, en die door
de lakschheid of waardoor dan ook
van eenigen kerkeraad of prediker bij
de Overheid een toevlucht zoeken
Dubbele bedeeiing, zoo opgevat, is
een slaapdrankje voor elke kerk, maar
ook onrechtvaardig jegens andere
kerken, die haar handen zelf vol
hebben aan eigen armen.
En wanneer dan zelfs kerken, die
haar armen wel kunnen bedeelen,
maar om te potten, ze toch maar
naar 't gemeentebestuur zenden, dan
is zulk een handelwijze eenvoudig
schandelijk. Zoo worden rijke kerken
nog rijker en de gemeenten, de bur
gerlijke, nog armer.
Maar dat gaat toch niet goed.
En toch, die dubbele bedeeling wordt
in 't wetsontwerp gehandhaafd.
Vandaar terecht velerlei tegenstand.
Moge men een weg vinden om hierin
nog te rechter tijd verandering te
brengen. En die weg is er.
Vaccinatie,
Hoe men ook over dit vraagstuk
moge denken, hetzij men er voor strijdt
of tegen ageert (voor ons is 'teen me
dische kwestie, voor leeken onoplos
baar!) dit staat vast, dat als ze ont
aard in een dwang, in ons Vaderland
tegen dien dwang verzet moet worden
aaugeteekend.
En die dwang bestaat, omdat geen
kind op school wordt toegelaten als
't vaccmebewijs niet meegebracht kan
worden.
Voor tal van ouders, die geen hu s-
onderwijzer kunnen bekostigen, of'zelt
de bekwaamheden missen om hun kind
de noodige kennis aan te brengen, is
dus deze bepaling der Schoolwet een
dwang.
Minister Kuyper heeft eertijds een
wetsontwerp ingediend om dien dwang
voor 't Bijzondere Onderwijs in te
toornen, maar 't ontwerp is als we
ons nog wel herinneren, nooit in de
Afdee mgen geweest, in elk geval nooit
ter tafel gekomen.
Toch elk jaar komt dit vraagstuk
weer terug en de Bond tegen den
Vaccin ed wang zit ook niet stil, ter
wijl onder 't publiek de sympathie
voor de vaccina ie niet toeneemt. Bat
t uitblijven van een pokkenepidemie
da raan niet onschuldig is, ontkennen
we niet. Maar leit is, dat in Engeland,
na de bekende wet der vrijstellingen
zeer veel gebruik gemaakt wordt van
die vrijstellingen en in Nederland zou
't denzetl'den weg opgaan.
Kon men 't in Nederland alvast
maar zoover krijgen, dat zwakke kin
deren ongevaccineerd konden blijven,
dan schoot men al een heel eind op
Als deskundigen oordeelen, dat een
kind tegen inenting niet krachtig be
stand is, zou men 't vrij kunnen laten
en dat kind kon dan de school toch
bezoeken.
In deze richting kon wel gestuurd
worden iu alle Gemeenten Een krach
tig volksom waken zou voor zwakke
schepseltjes en voor de ouders zegen
rijk zijn.
Hij is een droevige verschijning.
De man n I., die de politiek gebruikt,
om in de wereld vooruit te komen, om
zoo carrière te niakenom z'n kruiwagen
te laten timmeren om zoo zoetjes aan zijn
schaapjes op het droge te leideD.
En als zoo iemand zich mengt onder
een der Christelijke partijen en aldus den
gezegenden Naam van Christus gebruikt,
om tijdelijk voordeel te behalen, dan is dat
een dubbel droeve, een weerzinwekkende
verschijning.
Ge moet echter scherp onderscheiden.
Zoo goed als de een door de leiding
Gods tot het predikambt wordt gebracht,
de ander onderwijzer is en een derde
kunstenaar en zij allen, min of meer duide
lijk moeten weten geroepen te zijn tot hun
werk, zoo kan ook wel iemand degelijk
roeping gevoelen, om te arbeiden op het
politieke terrein.
Dat wordt weieens vergeten.
Omdat er aan de politiek, meer Dog dan
aan andere zaken, een »vuile kant« is en
een mensch méér dan mensch zou moeten
zijn, om nooit de toppen van zijn vingers
er vuil te maken aan de kolensintels, die
uit den politieken oven vallen, meecen
velen, dat een Christen, die zich in de poli
tiek begeeft en er in blijft, toch eigenlijk
maar 'n halve of 'n kwart Christen is en
kunnen ze zich niet voorstellen, dat zoo
iemand zich van God geroepen weet,
't Is een dwaze redeneering.
Zoo geredeneerd zou 't met den koopman
b.v. niet veel beter zijn. Ook aan den
handel toch is een spreekwoordelijke 2-vuile
kant-r.. Zegt men niet, dat een koopman
eigenlijk geen Christen kan zijn en dat de
chrisien koopman er twee gewetens op na
moet houden't eene, dat ieder mensch
heeft en het andere speciaal voor zijn handel
Toch zijn er, Gode zijn dank! nog tal
van christen kooplieden, die ook dit hun
beroep uitoefenen als onder Gods alziend
oog en tot Zijn eer
Zoo ook de christen-politicus.
God verdeelt de talenten.
De een geeft hij in politieken zin weinig
meer dan de gave des onderscheids, hoe
hij bij de verkiezingen zijn slem moet uit
brengen, terwijl de ander een diep inzicht
krijgt in de beginselen of een goeden kijk
op de wijze, waarop deze beginselen kunnen
worden in toepassing gebracht.
Ook de polnieke talenten moeten worden
gebruikt, want ook daarover zal eenmaal
Gods oordeel gaan
En wanneer nu n ma' d zich geheel aan
de politiek wijdt en, meer door anderen
gedrongen en aangezocht, dan dat hij er
zelf naar stond en dong, in de politiek
zijn levenssfeer in hoofdbezigheid vindt, dan
is het niet meer dan billijk, dat hij ook
van of door de politiek leeft.
De arbeider is zijn loon waardig.
Ook de politieke arbeider.
En deze wordt, laten we 't maar ronduit
zeggen, in ons Vaderland waarlijk niet ver
wend. Hij moet niet zelden cp allerlei wijze
zijn kostje bij elkaar scharrelen, al mag een
enkele het is goed getroffen hebben.
Over hèn heb ik 'tniet.
Maar over den politieken scharrelaar;
den baantjesjagerden politieken-stroop-
om-den-mond smeerderden politieken
barbier, die z'n klanten bij den neus neemt
over den man, die de politiek gebruikt,
om er te komendie in de politiek gaat,
zooals 'n ander in de effectenom de winst
Deze politieke schimmelplant en bloed
zuiger is onuitroeibaar. Geen enkele poli
tieke partij loopt er vrij van en men mag
er daarom dan slechts een partij een ver
wijt van te maken, wanneer ze zoo iets
aanmoedigt en beloont.
Zulke menschen toch zijn de ware broeders
nietzij kunnen een partij in den grond
bederven, maar de groote moeilijkheid is,
om hen te ontdekken. Of neen dit nog
niet, want wie een beetje z'n neus ervoor
heeft, die ruikt ze welze geuren soms
'n uur in den wind van politieke rottigheid.
De groote moeite is, om hen te ontmas
keren slimme vogels als ze zijn, zorgen
ze wel, een heelen tijd mee te kunnen, eer
ze in hun politieke hemd komen te slaan
Want zulke lieden kiezen partij.
Dat is 't, waarmee ze beginnen.
Ze mogen eerst er een nauwkeurig en
grondig onderzoek instellen naar de kansen,
die ze bij de verschillende partijen, hebben,
ongeveer zooals een geldtrouwer informeert
bij den huwelijkmakelaar, maar hebben ze
eenmaal hun keus bepaald, dan gaan ze
recht op het doel af.
Ze sluiten zich beslist aan.
Worden lid van kiesvereeniging, propa-
gandaclub ze lezen de partijbladen slaan
geen meeling overroeren en reppen zich
bij de verkiezingen voor driedoen dit al
om van de menschen, in casu de partijge-
nooten gezien te worden.
En ze worden gauw gezien.
Aan leden heeft een partij niet, maar
aan ijveraar altijd gebrek. Een ijveraar,
wien men er iets kan opdragendie geen
vies gezicht zet, maar blij is, als-ie iets doen
kan, die is te gebruiken.
Onze man wordt gelost.
Indien zoo, dat hij er altijd is in versland
bij houdt en nooit door de leiders als een
onhandelbaar mensch kan worden verslete
Maar hij trekt graag de uiterste consekwenties
blaft het hartst tegen andere partijen en
heeft naar 't schijnt de grootste moeite,
om ten behoeve eener samenwerking iets
van zijn partij-eischen te laten vallen.
Nu voelt men de moeilijkheid
Hetzelfde beeld, dat ik hierboven in ruwe
schets bracht kan ook geteekend worden
van den eerlijken, overtuigden, consciëntieus
partij-ijveraar, zooals wij ze ook kennen.
ManneD, die reeds heengingen of nog op
post staan en wier gedachtenis langen tijd
zal in zegening zijn.
't Onderscheid tusschen beiden is vaak
even moeilijk te vinden, als tusschen het
goede zaad en het onkruid in de bekende
gelijkenis.
Toch moet dit politieke onkruid zoo
mogelijk worden uitgetrokken.
Want waar de goede politicus bedoelt
de Triomf zijnen beginselen en dus wat
ons betreft de eere van Gods Naam
daar bedoelt het onkruid zichzelf. Het is
hem te doen, om langs den politieken ladder
naar boven te klimmen om over de rug
gen zijner partijgenooten heen vooruit te
komen
Hij aast op baantjes.
Mits ze behoorlijk opbrengen.
Hij wacht van zijn politieke betrekkingen
vooruitgang in stoffelijk opzicht.
Als de tijd eenmaal daar is, presenteert
hij zijn rekening.
Zóóveel voor de partij gedaan
zóóveel belooning verdiend.
En hij rekent ruim
Daarbij is hij taai. Houdt vast als met
krabschareu. Wordt als 't noodig schijnt
onbeschaamd En, als hij heelemaal
faalt in zijn berekening alom tot vangt
wordt hij tenslotte de felste tegenstander,
dat de partij ooit heeft gehad
Weg met de politieke duisterlingen 't
Aankijken zijn je niet waard.
UITKIJK.
liand- en Tuinbouw.
Potplanten.
Hoe verkrijgt men goede aarde voor zijn
potplanten? Deze vraag is van meer betee-
kenis dan velen meenen. Wat wordt te dezen
opzichte vaak nog allervreemdst gehandeld
Als de pot maar gevuld is, schijnt er dikwijls
te worden gedacht, en men gebruikt tot pot-
vulling de eerste aarde de beste, welke men
binnen zijn bereik heef..
Geen wonder, dat zoo menige potplant, het
//vertikt// om te groeien en te oloeien. Neen,
wie genoegen van zijn potcubuur wil hebben,
dient zich af te vragen: welke aarde dien ik
te gebruiken, opdat de planten vinden een
geschikien voedingsbodem, geschikt naar den
aard van iedere planteen bodem, die niet
licht uitdroogt en waarin de plantenwortels
toch vrij gemakkelijk kunnen doordringen.
'i Is te begrijpen, dat men bij de potcul-
tuur op deze zaken nog meer moet letten,
dan bij bet kweeken in den vrijen grond.
Immers, in den vrijen grond kunnen de wor
tels zich in alle richtingen verspreiden en
alzoo veel gemakkelijker het voedsel, dat ztj
behoeven, in voldoende hoeveelheid vinden;
bij de poicultuur is de ruimte beperkt en
moet daarom door den kweeker de aarde
met de meeste zorg worden bereid, opdat de
benoodigde voedingstoffen in de grootst mo
gelijke hoeveelheid daarin worden gevonden.
Eenige kennis v»n de verschillende le
bezigen aardsoorten is ook voor iederen lief
hebber om genoemde redenen gewenscht. Hij
kan zijn aarde wel van een kweekerij be
trekken, maar ten eerste geeft dit niet zoo
veel genoegen als wanneer men zelf daarvoor
z°rg draagtin de tweede plaats komt hij
toch vroeger of later in de noodzakelijkheid
zelf aarde te bereiden, als hij bv. een plant
moet verpotten omdat de pot te klein is ge
worden, of bon zieke plant van versche aarde
moet voorzien.
Een voor zeer vele planten voor de-
zulse die licht gedijen geschikte aarde is
de gewone bladaarde. Men kan die, zoo de
gelegenheid daartoe bestaat, verkrijgen in een
boseh. Men loopt dit een eind in, verwijdert
de bovenste grondlaag, waaronder men een
lich e, zachte grondsoort zal aantreffen: dit
is de bedoelde boschgrond. Niet altijd is hij
zeer voedzaam, wanneer er namelijk door de
wortels veel voedsel aan is onttrokken. Men
kan echter zulken grond ook zelf bereiden.
In den herfst, als het loof der boomen is
gevallen, zet men dit op hoopjes van plm.
60 cM. en werkt deze af en toe om. Lang
zaam verrot die massa en na een paar jaar
heeft men een donker gekleurde, losse en
voedzame aarde bekomen, welke of op zich
zelf of vermengd met andere grondsoorten,
voor den plantenliefhebber onontbeerlijk is.
Niet voor alle planten kan deze aarde echte.'
dienen. Bij het kiezen der aardsoort voor
een bepaalde planl boude men rekening met
haar herkomst, haar geboorteplaats. Zooveel
doenlijk geve men de aarde, overeenkomende
mat die, waaruit zij afkomstig is. Daartoe zal
men in de meeste gevallen niet kunnen
volstaan met een enkele grondsoort te geven,
maar zal een mengsel noodig zijn. Zoo'n
mengsel mag noch te licht noch te zwaar
zijn niet te licht, omdat dan de aarde te
snel zou uitdrogen, maar ook niet te zwaar,
dewijl in dat geval de wortels er moeilijk in
konden doordringen. Zware aarde is dienstig
voor planten met een sterke wortelvorming,
als de palmsoorten, een licht mengsel past
voor fijnwortelige planten, als Azalea's en
Erica's.
Hoe maakt men nu zulk een' zwaren grond?
Zeer zwaar en voedzaam is graszoden-aarde,
en deze kan men gebruiken om een mengsel
voor palmen te bereiden. Vermengd met
bladaarde maakt ze deze zwaarder en voed
zamer. Uit een goed bereid grasland en een
met zand vermengden leemgrond krijgt men
beste graszoden-aarde: men steekt zoden van
een halven palm dikte en legt die met den
graskant naar onderen gekeerd. Drie, vier
maal in den loop van 'tjaar wordt de hoop
omgezet en verkruimeld. Werkt de vorst tot
dat verkruimelen mee, dan is de aarde reeds
na een jaar te gebruiken; anders laat men
den hoop nog een maand of wat staan. Zijn
de zoden niet van best land afkomstig, dan
is het gewenscht afwisselend een laag zoden
en een laagje stalmest aan te brengen. Men
kan in plaats van dezen grond ook dien van
molshoopen nemen. Ook leemgrondvan
onder de bouwlaag of de begroeide bovenlaag
baalt men de leemaarde, welke eenigen tijd
aan de lucht wordt blootgesteld.
(Wordt vervolgd).
C. B.
ISUenteelt.
Lezer, ik vraag U oxouus voor het weinig
smakelijke onderwerp, dat ik ditmaal ter sprake
breng ik wensch namelijk iets te zeggen over
de b ij e n I u i s. Kont gij ze P Keui gij dien
kleinen, slechts een speldeknoo grooten, doch
gevaarlijken vijand der bijen 't Is wel zaak
om voor haar op zijn hoede te zijn; zoo lioht
ontsnapt zij aan onze waarneming en kan dan
groote, soms onherstelbare sohade in onze kolo
niën aanriohten.