!N
1:
Co.,
I
Twee Bladen en
Zondagsblad.
BERICHT.
r
Zaterdag 24 December 1910. No. 1618.
ïtten,
ss, ge
in, rij-
3485
gratis.
Verslage» der Rijkslaudbouw-
proelstatious.
De wortelsuoei bij vruchtboomen.
Plaatselijk SIckws.
II
,d dan de vo-
de arbeidstrein
lierduor kon
niet tijdig op
zij gedwongen
lierzogenvath
a. Ec zal door
lling gevraagd
\id water.
iije van den
Smilde, had
[ch in een pot
|e verbranden,
de gevolgen
19 aar werden
te 'sGraveu-
istig gevallen
aten joDgens.
het opstootje
mes en stak
Een jongen
gewond,
jongen als de
*iv het politie-
lark gebracht
verbinden, de
tegen zich te
tZwitserland.
jlacob Kwast",
sinde Jan. of
iiserland, om
ltsen concerten
Irschijnsel.
jtricht, d.d. 17
7 min. werd
snde vuurbol
22^2 gra(ien
gedeelte van
|g. Het licht-
ermig, terwijl
st benedenste,
een geelroode
het bolvormig
van de zon
den oostkant
werd waarge-
jrijsblauw van
Vermoedelijk
3e zoo schoon
L op meerdere
Leums,
:ocos-
jkende Bedden
TRA AT 7Ü.
In met f 30,—.
tsbed, 1 peluw,
dek voor f 24,
f 7o. Kapok-
liten en ijzeren
f 10 een deken
3187
Ier dam.
istraat 8.
46.
3672
jshooft.
van
Voorstraat.
m<
INHOCSIGNOWSES
Dit nummer bestaat, uit
officieel «edeelle.
Kostelooze Inenting.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Ooltgensp aat maken hekend, dat op
Woensdag, den 28e Dtc. a.s., des n.m. te 2
uren, de gelegenheid zal zijn opengesteld tot
kostelooze inenting en herinenting van de
ingezetenen, die zich daartoe ten gemeentehuize
aanmelden.
Ooltgensplaat, den 21 December 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Wethouder De Burgemeester.
(get.) A. Hobbel. (get.) Joh. van Putten.
Gevolg gevende aan het van
vele zijden tot ons gerichte verzoek,
hebben we het genoegen onzen
lezers te berichten, dat het formaat
van ons ZONDAGSBLAD met
1 Januari a.s. veranderd wordt
en gebracht op 8 pagina's boek
formaat.
Bovendien, om meer ruimte te
krijgen voor wat in dienst der
waarheid kan neergeschreven wor
den, zullen Predikbeurten en Ker
kelijke berichten in „de Maas" in
zijn geheel worden opgenomen.
Natuurlijk komen er geen Ad-
vertentiën in, zoodat het bewaren
der afzonderlijke nummers, aan
het einde van een jaar een keurig
boekdeel vormt van 400 bladzijden
ruim, met tal van platen.
Einde 1911 hopen we een mooien
prachtband, met titelblad en in
houdsopgave, voor onzen lezers ver
krijgbaar te stellen.
Dat deze verandering veler we
zouden haast zeggen aller
sympathie zal hebben, betwijfelen
we geen oogenblik.
Redactie.
Land- en Tuinbouw.
De ha*del in kunstmeststoffen en voeder-
artikelen is zeker heel wat reëeler gewor
den, sinds de proefstations daarbij aan
de landbouwers liun steun hebben verleend.
Door de Openbare Controle en door in
gestelde enquêtes is heel wat verbeterd en
is aan vele knoeierijen de kop ingedrukt.
Toch is het nog geen reine toestandtoch
zijn er nog fabrikanten en handelaars, die
het durven bestaan de boeren, ais ze
kunnen, beet te nemen, om het maar zacht
uit te drukken. De pas verschenen Ver
slagen der proefstations zijn daar, om liet
te bewijzen. Ter waarschuwing doen wij
er een' enkelen greep uit.
Herhaaldelijk werd dit jaar weer ver-
yalsching met cacaodoppen, grondnoten-
doppen, rijstdoppen, tarwestof, rijstvoeder-
meel enz. bij lijnkoek en lijnmeel gecon
stateerd. Voor het eerst werden in eenige
monsters druivenpitten een waardeloos
afvalprodukt in fijn vermalen toestand
gevonden. Eenige monsters bleken onvol
doende zuiver door de aanwezigheid van
veel levende mijten. Het aantal vervalschte
monsters lijnkoek was dit jaar bijzonder
groot: 281 of 6.8 pCt. van het totaal aan
tal ingezonden monsters, tegen 33 of 0.8
pCt in het jaar 1908. Veel monsters
raapkoek en koolzaadkoek bleken geheel
of gedeeltelijk uit Indisch zaad te zijn ge
slagen, terwijl kunstmatige kleuring ook
weer herhaaldelijk voorkwam. Alleen dan,
wanneer de levering van inlandsche raap-
of koolzaadkoek uitdrukkelijk is bedongen,
kan, indien blijkt, dat de koek geheel of voor
een groot dtel uit Indisch raapzaad is ge
slagen, de zuiverheid als onvoldoende wor
den aangemerkt. Enkele monsters moesten
°p grond van de aanwezige groote hoe
veelheden herikzaad als onvoldoende zuiver
"worden gekwalificeerd. Een te hoog
gehalte aan haren en schaalbestanddeeLen
dij dubbel gezeefd katoenzaadmeei kwam
°ok dit jaar weder meermalen voorenkele
monsters waren vermengd met veel rijst-
voedermeel. Sojakoek, pas hier eenigs-
mns bekend, werd dit jaar reeds in groote
loeveelhedeu vervoedertl en werd zeer
spoedig reeds vervalscht. Ook nu weder
waren onder de ingezonden monsters tar
wezemelen verscheidene, die sterk vervalscht
waren met rijst- of met koffiedoppen, terwijl
eenige monsters ondeugdelijk bleken door
g'oote hoeveelheden mijten. Een der
monsters gerstemeel bestond geheel uit
'JQgemalendoppen, een ander had een dop-
gelialte, dat veel te hoog was éen monster
bevatte vrij veel rijstdoppen, en weer een
ander naast weinig maisafval, ook boekweit
en zeer weinig haver. Herhaaldelijk werd
een te lioog dopgehalte van de monsters
rijstvoedermeel gekonstateerd eenige mon
sters bestonden zefls uitsluitend uit fijnge
malen rijstdoppen.
Zoo konden wij nog een heele poos
voortgaan, een paar kolommen vullende,
't Zij genoeg! Moet het niet alle landbou
wers aansporen om nooit anders dan ge
zamenlijk aan te koopen eu dan onder
behoorlijken waarborg van reëele, dat is
betrouwbare bediening? Wie van de nog
bestaande Openbare Controle of, beter nog,
van de pas ingestelde Algemeeue Handels-
voorwaarden (A. H. V.") geen gebruik maakt,
och, die verdient dan ook niet beter, dan
dat hij wordt bedot. Door schade en
schande wordt men wijs, zegt een oud
Hollandsch spreekwoord. Moge 't zoo in
derdaad blijken, dat de dure lessen voor
onze boeren niet zonder leering zijn geweest
C. B.
(«LOT).
De invloed van den korten wortelsnoei is dus
by de proeven te Eist en te Tiel niet gunstig
gebleken en heeft aan de goede verwaontiogen,
welke velen er van koesterden geenszins be
antwoord, Wij kunnen niet nalaten ten slotte
nog te vermelden de desbetreffende proeven,
genomen in den pri et'iuin te Hilversum, begon
nen 't vooijaar van 1907 met 72 boompjes, be
hooiende tot de variëteiten: (Juré, Gieser Wil
deman, Ileuné Clairgeau, bucbesse d'Angoulex-
me, Cardinal de Juiliet en Yellow Transparent.
Van elke variëteit waren dus 12 boompjes aan
wezig, waarvan er 6 op de gewone wijze en 6
naar de methode van StriDgfellow werden be
handeld.
Van al deze boompjes werden voor de behan
deling de stamomvaug en bet gewicht bepaald,
zoodal later kon worden geconstateerd in welke
tijd zij toenamen. Hiertoe der boompjes opge
nomen na 1 zomer, na 2 en J/3 na 3 zomers,
telkens dus 4 boompjes vau iedere soort en wel
2, die op de gewone en 2, die op de Amerikaan-
sche wijze gesnoeid waren. Het voornaamste van
bet rapport kunnen wy in bet volgende samen
vatten.
By de Amerikaansche snoeiwijze bleek de
sterftekans der boompjes veel grooter, o o k a 1
waren de boompjes in bet jaar der
planting aangeslagen. Van de boompjes
op de gewone wijze behandeld, ging de stamom-
trek vooruit van 40.3 tot 103.6 eM., dus na 3
zomers met 157 pCt.b(j de andere, op Ameri
kaansche wijze gesnoeid, was die toename: van
94.2 tot 42 cM., dat was in 3 zomers slechts 72
pCt.
Waar de boompjes op de gewone wijze werden
gesnoeid, nam het gewicht toe van 1983 Gram
tot 7500 Gr. Het steeg dus met 5515 Gram of
279 pCt. Bij de andere steeg het gewicht van
U80 Gram tot 3310 Gr., derhalve met 2130 Gram
ot 180 pCt. Bij den wortelsnoei volgens de me-
hode van Stringfellow waren de boomen in bet
eerste jaar, tengevolge van het wortel verlies, dat
ze bij de suoeiiug ondergingen, in gewicht ver
minderd. Ze hadden dat verlies door den
groei na 1 zomer dus niet kunnen herwinnen;
na 2 zomers bedroeg de gewiobts vermeerde
ring 60 pCt., na 3 zomers, zooals we zeiden,
180 pOt.
Als we de geheele uitkomst van de 3-jarige
proef resumeeren, dan blijkt, dat de snoeimetbo-
de van Stringfellow niet als een verbetering van
onzen gewonen wortelsnoei kan worden be
schouwd. lo. Sterven van de boomen, naar deze
metbode behandeld, meerdere exemplaren at,
niet slechts in het jaar der behandeling, maar
ook in de beide volgende jaren. 2o. Nemen de
boomen minder toe in omvang van den stam en
in gewicht.
oit is vooral het geval in het eerste jaar van
den groei, maar ook in de beide volgende jaren
zij o de gewichtavermeerdering en de dikte toe
name niet zoo groot, dat de boomen, oy> de gt-
wone wijze gesnoeid, worden ingehaald. Zij biy-
veu bij deze laatste steeds ver ten achter. Nu
mag hieruit zoo zegt de Verslaggever o.i.
niet worden afgeleid, dat de Amerik. snoeiwijze
voor ons geheel nutteloos is. In bijzondere ge
vallen is het wellicht mogelijk daarvan een nut
tig gebruik te maken. Zoo komt het b.v. veel
voor, dat van jonge boomen, nabij slooten aan
geplant de wortels door ratten gedeeltelijk wor
den afgeknaagd. Laat men zulke boomen staan,
dan blijven zij voortdurend treuren en sterven
ten slotte grootendee s af. Worden zij echter uit
den grond gehaald en gesnoeid naar de String-
fellowsche manier, dan kunnen zy dit hebben
de proeven bewezen niet alleen blijven leven
maar voor verreweg het grootste deel ook weer
goed aan den groei gaan.
Bij boomen, waarvan tijdens het transport of
op eenige andere wijze de wortels bevro
ren zijn, zou men de bedoelde snoeiwijze even
eens kunnen toepassen. De kans, dat zij behou
den blijven, is >n dat geval veel grooter dan
wanneer de geheel of gedeeltelijk bevroren wor
tels behouden blijven.
C. B.
Poor ëëuis en ëiof.
Dood elke mug, welke gij ziet, en zorg vooral,
dat deze gevaarlijke beestjes niet in uw huis
overwinteren daardoor belet ge, dat de muggen
plaag den volgenden zomer met vernieuwde j
woede zal heerschen, en voorkomt ge ook
besmetting in uw gezin, daar muggen en vliegen
de overbrengsters zijn van verschil ende ziekten
van den eenen tuensch op den anderen.
Dr. P. H. Vos van het sanatorium te Hellen-
doom noemt de stryd tegen den alcohol een
onmisbaar hulpmiddel in den strijd tegen de
tuberculose. In ons land sterven op 35000 lijders
jaarlijks 9000 aan de tering. Statistisch onderzoek
heel t geleerd, dat by mensohen, die veel aan de
verleiding van den alcohol bloot staan, de sterfte
aan alle ziekten veel grooter is dan bij anderen.
Ook hebben zegt dr. Vos verschillende
ziekten bij alcoholisten een veel ongunstiger
verloop, om dat de alcohol het weerstandsver
mogen verzwakt, en er is juist geen ziekte
waarbij het verloop in zoo hooge mate afhankelijk
is van het weerstandsvermogen,als de tuberculo-
Ieder ook al heeft hij geen bakje, kan in den
winter peterselie hebben, waarvan men slecbts
kleine hoeveelheden noodig heeft. Men neemt
eenige der dikste peterselieplanten, in verschen
staat, snijdt daarvan de oudste bladeren af, en
plaatst ze in een langwerpig houten bakje met
goede zwarte tuinaarde op de vensterbank der
keuken. Houdt men de aarde matig vochtig,
dan zullen bij de vrij warme keukentemperatuur
de kastbladeren uitgroeiende groote snijdt
men af voor 't gebruik, de kleine spaart men.
Zoo heeft men den geheelen winter peterselie.
De aarden, z. g. Bergsche kookpannen, sijn
wel de goedkoopste, maar niet aanbevelingswaar
dig bij zure spijzen komen de schadelijke
bestanddeelen in het eten, maar ook voor andere,
niet-zure spijzen, dengen ze niet, want zoowel
aardewerk als glazuur slijten heel gauw door
de warmte van het vuur. Er komen gauw
barstjes in, waarin elke spijs resten achter laat
en aan gaan zetten, zoodat de pan niet meer
goed schoon te maken is. IJzeren pannen zijn
bestand tegen groote warmte en zijn onschadelijk
voor de gezondheid, al geven ze zuren zpijzen
een onaangename smaak en een donkere kleur.
Dit laatste wordt voorkomen, als ze van binnen
geëmailleerd zijn. De z.g. graniet-ijzeren pannen
met fabrieksmerk D. B. U. zyn van deze soorten
de beste, wat email en den vorm der pannen
betreft. Zij breken echter, als ze vallen, omdat,
het gegoten ijzer is, en het eten kookt er niet
spoedig in omdat zjj vrij dik zijn.
In iedere plaats moest een centrale broedin-
richting zyn om hoenderkuikens kunstmatig uit
te broeden. Ieder zou daar dan de eieren, om
uit te broeden, kunnen brengen. Men meene
niet, dat zulke hoenders niet even goed zouden
zijn als de natuurlijk uitgebroeide als de kuikens
maar goed verzorgd worden. Overal neemt het
aantal dier inrichtingen toe. Zoo zou men spoe
dig kippen kunnen hebben, die groote markt
waardige eieren leggen ra.l. bruine, die overal
hooger in prijs zyn, met 3/, 1 et. duurder
betaald worden.
Vele vrouwen en kinderen hebben te weinig
te eten. omdat de man en vader te veel noodig
heeft om te drinken.
Het kan geen kwaad, als ieder van ons zich
het volgende voor gezegd houdt:
Die iels te zeggen heeft over my of't mijne.
Bekijk' eerst zich zelf eu alle zaken, die
[hjj noemt de zijne,
Eu zijn die en hij zelf dan zonder gebreken
Dan eerst staat het mooi om over mij of het
[mijne los te breken.
Denk om uw gezondheid! Vooral bij kil voch
tig weer. Houd uw voeten droog en warmZorg
daarom voor een paar dikke kousen en stevige
schoenen, die geen vocht doorlaten. De juiste
tijd om zich in te pakken is, wanneer men stil
zit in tram of spoor, kil kantoor of slecht ver
warmde kerk. Hebt ge natte voeten gekregen,
trek dan zoo spoedig mogelyk andere kousen of
pantoffels aan, na eerst de voeten gedroogd te
hebben. Koude voeten maken een mensch knor
rig en prikkelbaar.
Het opdrijven der uitgaven heeft menig huis
houden ten onder gebracht. De eenvoudige ver
klaring: wij hebben het geld er niet toe 1 is soms
meer waard dan een vermogen. Eu mannen- en
vrouwenmoed zit daarin. Gezinnen, die zoo rede
neeren en er naar handelen, verwezenlijken het
ideaal-huisgezin.
Geniet met matigheid, kruid uw maal met
tevredenheid, verkwik u aan de bron der blij
moedigheid en leg u met een gerust geweten ter
ruste, dan hebt ge meer gedaan voor uw gezond
heid, dan dokter en apotheker te zatren kunnen
doen.
Hoe beter het voedsel gekauwd wordt, des te
beter is het geschikt voor de vertering in de spijs
verteringsorganen de meerdere speekselafschei
ding heeft ook tengevolge dat het zetmeel der
spijzen beter wordt verteerd. Brillat-Savarin zei
„Wie aan den maaltijd minder dan een half uur
besteedt, is zijn eten niet waard. Verkeerd is de
gewoonte van velen om hun boterham met koffie
thee of melk door te spoelen, ateeds is door
doktoren ook gewaarschuwd tegen het gebruik
van veel water bij maaltijden't maagsap zou er
te veel door verdund, de spijsvertering er door
belemmerd worden. Maar nu komen de geleer
den C. C. Towler en P. B. Hawk ons, op grond
hunner onderzoekingen, vertellen, dat rijkelijk
water drinken bij het eten ('t moet natuurlijk
geen dorspoelen zijn) uitstekend is't heeft veel
goeds en niets verkeerds ten gevolge, zeggen zij.
Hebt ge den hik, neem dan driemaal achter
elkaar slokjes koud water, of ga languit op den
grond liggen met uitgestrekte armen. Druk als
da hik opkomt, duim en pink vau iedere hand
stevig tegen elkaar; ook kan men even drukken
boven het sleutelbeen daar ligt de zenuw van
het middenrif. De hik is zooals men weet niets
anders dan het samentrekken van het middenrif.
Laat uw kinderen niet de schil van sinaasap
pelen opeten, want de kleine, zwarte puntjes aan
de oppervlakte zyn schimmelplantjes, welke
een vrij hevige keelaatidoeniug kunnen veroor
zaken, zelfs volgens den uitsehen dokter Tscha-
mer, de zoo lastige kinkhoest.
Is uw woonvertrek ol kantoor vol met tabaks
rook eu kunt ge geen ramen openzetten, hang
dan in de kamer een natte spons op en hond
ze nat; natuurlijk plaatst ge er iets onder om
het druipende water op te vangen.
Appelen worden het best bewaard op rekken,
90 4 95 c. M. lang eh 60 c.M. breed. In deu
kelder worden 6 4 8 rekken op elkaar gestapeld
elk rek geeft 4 poo'jes, welke in 4 holten van
een ander rek passen. De Pomologische ver-
eeniging levert ze aan de leden voor fl.— per
stuk. üp den zolder bewaren gaat ook wel
echter niet "op elkaar, doch in één laag, boven
en onder couranipspier. Bij een te hooge tem
peratuur drogen de appelen uit en worden rim
pelig; bij blootstellingen aan het licht worden
zij melig.
OBSERVATOR.
1 il sl€? !fer§.
De Gezondheidscommissie, en
«ie bijzondere School.
Onder dit hoofd lezen we in de „Neder
lander" het volgende
Op zekeren morgen komen de s:hool,
een Chrisielijke school, binnen een drietal
b en der Gezondsheidcommissie een medi
cus, een jurist en een derde lid. Het hoofd
der sch tol laat, als naar gewoonte, de
heeren gaan waar ze willen. In de naar de
nieuwste eischen der hygiëne ingerichte
school was trouwens niets te verbergen,
en rog kort te voren had de Commissie
haar volle tevredenheid over het gebouw
uitgedrukt.
Bij zijn rondgang door de school be
merkt hij echter, dat het lid medicus, in de
k!a: se, een onderzoek instelt naar den toe
stand van de hoofden derleerlingen. Blijkbaar
werd bedoeld een onderzoek op pediculosa.
Hij wendde zich toen tot genoemden medicus
met het verzoek, hem mede te deelen,
waarop deze zijn recht grondde om dit
onderzoek in te stellen. Hij verzocht hem
tever», met het onderzoek op te houden
op die wijze. Hoewel twijfelend aan de be
voegdheid der Commissie wilde hij nu het
onderzoek niet verbiedenalleen maakte
hij er bezwaar tegen, het voort te doen
gaan in de klasse. De kwestie der bevoegd
heid alsnog buiten bespreking latende hoe
wel die betwijfelend, bood hij de heeren zijn
kamer aan, ten einde daar in zijn bijzijn
het onderzoek, nu in meer dan één opzicht
hoofdelijk, voort te zetteD.
De commissie wenschte dat niet te cjoen.
Stelde zij een onderzoek in, dan zou ze
het doen op hare wijze.
Het onderzoek werd gestaakt, vooral
toen bij de besprekingen bleek dat aan
leiding tot het onderzoek gelegen was in het
feit, dat op een der O. S. zéér veel gevallen
van pediculosa waren geconstateerd door
den schoolarts. Daar het Bestuur der school
nog niet tot gebruikmaking van het instituut
schoolartsen was overgegaan, kon door den
schoolarts niet geconstateerd, of op de Bijz.
School hetzelfde het geval was helaas
in een kleinere plaats misschien nog wel
strijdmiddel bij de concurrentie van 't Open
baar- tegenover het Bijzonder onderwijs.
Nu kwam de Gezondheidscommssie doen,
wat schoolarts niet kon.
Door 't hoofd der school was er op
gewezen, dat het Bestuur tegen medisch
advies geen bezwaar had, dat zelfs op
hoogen prijs stelde. Hij kon wijzen op
meerdere gevallen waarin door het Be
stuur medisch advies was ingeroepen.
Doch het Bestunr wenschte daarin vrij te
blijven Hij merkte op, dat indien de Ge
zondheidscommissie gegronde redenen meen
de te hebbenom een onderzoek aan den
lijve, deze zich tot het Bestuur had te
wenden om verlof. Dat wecschten de heet en
niet, en ze vertrokken. Noch uit de Ge
zondheidswet, noch uit die op het L. O
met eenig daarop betrekking hebbend K.
B,, kon naar de meening van het hoofd
der school het recht der Commissie worden
aangetoond.
De Commissie wenschte omtrent haar
bevoegdheid zich te vergewissen het
hoofd der school verzekerde dat ook te
zullen doen.
Denzelfden dag vroeg hij per gezegeld
request aan den Minister, onder overlegging
van een het geval omschrijvende Memorie
van Toelichting een antwoord op de vraag
Heeft een Gezondheidscommissie, q q, het
recht kinderen eener bijzondere school aan
den lijve te onderzoeken
Hij wees er in zijn memorie op, dat, al
was de vraag als zoodanig niet van hare
aanleiding los te maken hij toch een alge
meen antwoordt wenschte, vooral omdat
het hier ging over de vraag, in hoeverre
de bijzondere School in deze zaak vrij was.
Dezer dagen kwam de beschikking van
den Minister af. Ze luidt
„Ik heb de eet U mede te deelen,
dat naar mijne mening een Gezondheids
commissie niet bevoegd is de kinderen
eener niet openbare school tenzij
na vooraf verkregen toestemming der
ouders en van het Bestuur der school
in de school aan den lijve te onder
zoeken.
De Minister van Binnenl. Zaken,
(w. g) HEEMSKERK.
Dat antwoord laat aanduideiijkheid niets
te wenschen over. En de Besturen onzer bij
zondere scholen hebben hierin een bewijs,
dat ze niet elke ongewenschte inmenging
in hun zaken hebben te gedoogeD.
Natuurlijk zal bijna geen Bestuur tegen
een onderzoek in speciale gevallen bezwaar
hebben. Doch duidelijk is gebleken, dat
zulk een onderzoek niet opgedrongan kan
worden niet kan plaats hebben zonder
toestemming der ouders en van het Be
stuur.
Krachtens 't bepaalde bij Onderwijswet
(art. 4) en Gezondheidwet (art. 4,) blijft
dus de bevoegdheid der Gezondheidscom
missies q q. beperkt tot inspectie der g e-
bouwen, en het optreden in bijzondere
gevallen van besmettelijke ziekte.
--tea-
Mimster Talma en de
Zondagsheiliging.
Zooals onze lezers zich herinneren, zal
er in 1913 te 's-Gravenhage eene natio
nale landbouwtentoonstelling worden gehou
den. Toen de bespreking van deze ten
toonstelling, in verband met een subsidie»
post door de Regeering, in de Tweede
Kamer ter sprake kwam, drongen de heeren
Polleman en Duymaer van Twist bij den
Minis er er sterk op aan, om deze ten
toonstelling op Zondag te doen sluiten.
De Minister was daar wel persoonlijk
voor, maar als Minister meende hij zijne
opvatting van den Zondag niet te kunnen
opleggen aan eene geheele bevolking.
Wij hebben de handelwijze van dien
Minister afgekeurd.
Eu wie van onze antirevolutionairen zou
hier niet eene afkeurende houding aannemen
tegenover de handelingen van den Minister.
We weten wel, dat met allerlei drogrede
nen, de houding van den Minister goed
gepraat worden, en dat onder voorwendsel
van »zacht gematigd beleid*, men misschien
den Minister ia deze zaak veeren op zijn
muts kan zetten, zoolang men echter nog
niet geheel xverpolitiekt is, zal men on
mogelijk kunnen pleistereD,
De Zondag moet worden hooggehouden.
Dat is geen dag voor genot en allerlei
wereldsche vermaken, doch 't is de rust
dag, door God tot Zijn eer en Zijn dienst
gemaakt.
Daarvan is ieder Christen overtuigd, en
hij tracht naar zijn overtuiging te leven.
Dit nu moet ook de overtuiging zijn
van eene Christelijke regeering. En in plaats
van die overtuiging kracht bij te zetten,
wordt door de Regeeriog die overtuiging
opgeborgen, met het slappe argument, dat
de Minister die opvatting niet aan een
geheele bevolking kan opleggen. Wel laat
de Minister zich de opvatting van den
Zondagsuitgaander opleggen.
MP-
't Is anders wel eigen tardig. dat Gfou-
verneur-Generaal Idenburg in Indië, onder
1 eene heidensche bevolking, al het moge
lijke doet, om den 'dag des Heeren te
eeren, terwijl in eigen land de Minister van
Landbouw in dezen weinig schijnt te reke
nen met de Zondagsheiliging.
Dat onze Christenmannen over deze
houding dan ook niet bijzonder gesticht
zijn, begrijpen we heel goed.
Patrimonium durft hier eerlijk voor uit
te komeD. En dat prijzen we. Dat voort
durend zwijgen, dat z.g. stille getuigen
wordt tenslotte ellende en bederf,
Wij dwalen allen wel eens af en als
men ons onze feilen toont, dan verricht
men ons daarmee inderdaad een vriend
schapsdaad.
Weluu als zoodanig moet Minister Tal-
ma dan ook de motie beschouwen, die de
afdeeling Middelburg van Patrimonium
heeft aangenomen.
Deze motie luidt aldus
»De afdeeling Middelburg van Patrimo
nium,
gelet op de bespreking inzake de sub-
sidieering van rijkswege van de in 1913 te
's-Gravenhage te houden landbouwtentoon
stelling gehoord de opmerkingen over het
openstellen dier tentoonstelling op Zondag;
kenni nemende van 't antwoord dienaan
gaande van den Minister van Landbouw,
enz.meent, dat een Christelijk Minister
den eisch van Zondagsheiliging moet hoog
houden spreekt haar leedwezen uit over
deze houding des Ministers.*
Rilver en Vechtbode.
Het »vrome Handelsblad
»Tegen Kuyperis thans weer de leuze
der vrijzinnige pers.
Geen blad kunt ge in handen nemen, of
Dr. Kuyper krijgt er >van langs*.
Natuurlijk zingt elk vogeltje, zooals het
gebekt is. Het Handelsblad bijv. is ook
thans weer quasi-vroom.
De Van-Dag-tot-Dagschrijver heeft een
stichtelijk artikel in een onzer christelijke
bladen gelezen over II Kronieken 32 >Doch
Hiskia verootmoedige zich om de verheffing
zijns harten.*
De liberale schrijver ziet in dit stuk >een
bemoedigend teeken des tijds*. Want,
zegt hij
Wij kunnen er niets ander uit lezen
dan dat dr. Kuyper's zelfverheffing en
opzichtig groot doen o a, in de zaak Van
Heeckeren, veroordeeld wordt, o >k door
dr. Kuyper's getrouwen en dat ons
voorspeld wordt dat de groote leider
zich ten slotte verootmoedigen zak
Dit ware zeker zeer gewenschi.
Wat zegt ge van deze publieke toepas
sing der Schriftwoorden op een bepaald
persoon
Wij willen wel eerlijk bekennen, dat wij
liever Het Volk lezen dan zulk quasivroom
in-venijnig geschrijf van het liberale If cm-
delsblad
Arnhemsch Dagblad).
Het eene stemmetje.
Bij belangrijke stemmingen wordt dik
wijls met ernst betoogd, dat het op
>één stem kan aankomen
Pin dit terecht. Telkens blijkt de groote
waarde van slechts één stem.
Nog de vorige week te Heenvliet
Een stemming moest plaats hebben voor
een lid van den Gemeenteraad tusschen 2
liberalen, de heeren G. van der Hoek en
J. Korteweer.
Beide verkregen hetzelfde aantal stemmen,
zijnde 89,
Had een der heeren één, slechts één stem
meer gehad, dan zou hij verkozen zijn ge-
wees'.
Nu werd volgens de wet de oudste in
jaren gekozen verklaard.
Men ziet dus weer, hoe het op »het
eene siemmetje* kan aankomen, zegt >Dc
Graaf schamper.
Oorlog ui last.
Daar zal wel gèèn politieke levensverze
kering meer zijn, die voor nóg zoo hooge
premies 't ministeriëele 't leven van den
banierdrager voor Oorlog wil verzekeren.
Alles léék goed te gaan
En daar, ineensbarst de bom.
De verhoogiug der officiers-traktementen
kon in de Tw. Kamer geen meerderheid
vinden. Men kon zich met de wijze, waarop
deze verhooging uitgevoerd werd, niet ver
eenigen. Met name, omdat niemand wist,
waar dit eindigen moest en waaraan 's Lands
schatkist toe zou zijD.
De Minister hield vol.
En zoo kwam hij ten val
Wie zal ons nu uit het Leger-moeras
helpen
(»Onze Courant.*)
Middeiharnis. In eene woning stiande
op de Westdijk alhier doet zich een geval
voor van Besmettelijke ziekte »Diphtheritis«.
Tot Klerk aan de gasfabriek alhier
is b noeind Mej. P. Nijgh van Somaielsdijk.
Terwijl de timmermanskecht A. Wit
vliet bezig was eenige werkzaamheden te
verrichten had hij l)et ongeluk zoo ernstig
in zijn hand te steken dat geneeskundige
hulp noodzakelijk was.
Stad aan 't Haringvliet. Woensdag
avond werd door de Chrisielijke Zangver-
eeniging >Excelsior< wederom gaderiug
gehouden.
■Ml
