11KZaterdag'^6 November 1910
anna s,
8
lr
3
ïè5sle Jaargang 1610.
Eilanden.
mm*
A n tirevo lutionair
Orgaan
IUX.
1Z.
IN HOC SIGNO VINCES
voor lit? Knidliollandsclie en
dSDIJK.
DAM
werk,
16.50.
1*2.50.
T 0 45.
N f J,50.
monilca's
niaya-
epara-
•antie.
T. BOEKHOVEN,
Uit de Pers.
I Begrijpelijk is, dat de typografen hun
nieuwe vakgenooten niet juichend afhalen.
AAK van twin
tingen, bestaan
de en blauw
ats Haam- ei
en Kapdeeleu
amen, Deuren
n enz. enz.
^en aan't werk
tot en met 171
HAAN Fredf
tTERDAM.
m alle
ken werk-
lTIS.
FRANS-
zioh niet
1,4M»K
aar fami-
ite llol-
Herg,
thans zijn
en goed
arandeert.
?J5 c!s
ichlig-e
mes en
ECraag1-
11.
6.35 in 40
OL, KIST
STRIJK-
RIGEER-
AARS.
;SWERK-
praclitige
•9
I. 401.
tigfl 1880.
f
Jeze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag,
abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent,
zonder 50
Bnitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad f 7,50; zonder f 4,50 per jaar
Wonderlijke wnmmers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
UITGEVER
SOMMELSDÏJK.
TTelefowi* Intercomtu. So. 3.
Advertentiën 10 Cent per regel en 3/2
maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 C6nt per regel en 4/s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsraimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 nnr.
slssïifies! voor «Ie fiiedaelie bestemd, AdverlenSIën en verdere Administratie Iranco toe Ie eenden aan «leis Uitgever.
m m.
Gevangeniswerk.
Het Weekblad voor den Boekdrukker
bespreekt in streng afkeurenden zin der
lypografischen arbeid die gevangenen moe
ten verrichteD.
f Zooals men weet, is 't immer mede
geweest, om gevangenen aan den arbeid
ie zetten.
Simson reeds was »maleude in het ge-
ingenhuis*.
In later eeuwen zette men de gevangene
lm de riemen der galjoenen (zooals op
het schip dat Paulas naar Rome bracht)
if moesten ze landarbeid verrichten.
'4 En in 't gewestelijk spraakgebruik noemt
men de gevangenis nog gedurig »spinhuis«
wat ons herinnert aan den arbeid der ge
detineerden.
Matten vlechten en manden maken kwam
daarbij.
tl Tengevolge zeker ook van het veldwin
nend begrip, dat men den gevangenen
verbeteren en meer maatschappijwaardig
maken moet, zocht men naar vakarbeid,
sraarin meer Moekomst* zit.
En in de gevangenis te Scheveningen
aoos men het drukkersbedrijf.
I Gedetineerden, die een langen straftijd
[hebben uit te zitten, komen dus als goed
geschoolde letterzetiers en drukkers in de
maatschappij terug.
Hiervoor is alleszins reden, al kunnen we
heel het betoog van het Weekblad niet
onderschrijven.
Wil men de gevangenen iets leeren,
dan kan men altyd wel vragen
W aarom nu juist dit vak
En ook moet 't Weekblad niet vra
gen:
»Qf acht men de typografen van zoo-
danig gehalte, dat zij aldus gekweekte ele
menten gaarne in hun midden zullen op
nemen P«
Voor deze vraag zou reden van bestaan
zijn, als alle gevangenen in dat vak on
derricht kregen. Want hoezeer we ontsla
gen gevangenen ook gaarne als gewoon
»burger« in de maatschappij terug zien,
■ch zou dan 't gevaar niet denkbeeldig
zijn, dat de achting voor het heele korps
typografen dalen zou.
I En hiertegen dient natuurlijk gewaakt.
I Maar 'n argument tegen de gevange-
Ijffsdrukkerijen, dat niet is te weerleggen,
(ft wel dit, dat déze Rijksdrukkerij de
"erkeloosheid onder de vakgenooten be-
yrdert en middelijk ook de toch al lage
tonen drukt.
Nu reeds zegt men, dat de gevangenis
werk levert aan de Rijksklinieken, de
■rankzinnigen-gestichten, de Veeartsenij-
:hool en het Postkantoor te Schevenin-
rD, dus wordt de strijd om het bestaan
00r drukkerspatroons en gezel dubbel
foeielijk,
We achten ons niet bevoegd in deze
eS'ie n absoluut oordeel te geven, maar
I w'l ons toch voorkomen, dat 't beter
IU zijn in de gevangenis huisvlijt te laten
■oefenen.
Het vak, dat van den druk, maar ook
'8 in den druk leeft, kan moeielijk nog
leet c°ncurrentie-druk dragen.
(de Banier.
Gevaarlijk.
B. ef Friesch Dagblad bespreekt het
ft 16 D V3n Psychiaters in het straf-
jBoces, en acht de uitspraken van deze
i6 j' n n'et van dwaling vrij. Het blad
bedoelt dit
Deze mannen zijn phych:aters.
Zij zeggen de ziel te kenneD.
De ziel van den menscb.
Zij bestudeeren tenminste de ver
schijnselen van het zielelevenpassen
er hun theorieen op toe en trekken hun
conclusies.
Doch nu houden wij, van ons stand
punt, juist staande, dat wie de ziel des
menschen wil leeren kennen, beginnen
moet met het licht op te vangen, dal
de Heilige Schrift over deze zaak spreidt.
Onset zielkunde is een gansch andere
dan die der ongeloovige wetenschap.
Met de »Phycho!ogie« van Prof. Bavinck
b.v. zal wel geen dezer drie deskundige
het eens zijn.
Doch dan bouwen ze ook bij hun
onderzoek op gansch verkeerde grond
stellingen en de kans is groot, dat ze
tot een onjuist resultaat geraken.
Als voorbeeld noemt het blad dan, hoe
een der onderzochte getuigen mededeelde
dat hij bekeerd was. Daar hadden deze
zielkundigen heelemaal geen begrip van
zij deelden deze man in bij hen, die door
waanvoorstellingen overprikkeld zijn. Hoeveel
bekommerde zielen, die ernst maken met
de dingen des eeuwigen levens, zouden
door deze phyeiaters naar een krankzinni
gengesticht worden verwezen
Die phyeiatrie, zoo besluit het blad zijn
beschouwing
Die phyeiatrie, los van de Openbaring
is tegenwoordig wel da gevaarlijkste
wetenschap, die men bedenken kan Eerst
heeft zij de misdadigers ontoerekenbaar
verklaard. In een normale ziel kon immers
de gedachte aan misdaad niet rijpen
En zoo werden de misdadigers geen
schuldigen, maarj ongelukkige geestes -
kranken.
Nu worden ook de getuigen ontoe
rekenbaar, volgens hen.
Straks worden het de rechters.
En als dan eindelijk de deskundigen
wat onder deze heeren niet zoo
zeldzaam zou zijn ook elkander on
toerekenbaar gaan verklaren, dan moet
alle rechtspraak maar ophouden en 't
gansche volk in èèn groot observatie
huis worden opgenomen
Het volk voelt wel, dat het zóó niet
gaattegen de ontwrichting van het recht,
tegen de ondermijning van zijn vastigheid
komt het in verzet.
(De Standaard.)
Goede tijdingen.
Met groote blijdschap zal men zeker in
onze kringen algemeen bennis genomen
hebben van een paar mededeelingen in de
Memorie van Antwoord.
Een wetsontwerp, zoo lezen wij, tot ver
hooging van het Rijkssubsidie voor bouw
kosten voor lagere scholen heeft het De
partement verlaten.
Ins ons artikel over de Troonrede be
treurden wij het, dal met deze zaak geen
voortgang werd gemaakt. Ons oordeel was,
gelijk men ziet, niet geheel billijk. Het
Kabinet heeft wel degelijk deze aangele
genheid zoo spoedig mogelijk tot eene
oplossing trachten te brengen.
Een der wenschen uit ons Program
van Actie is de vervulling nabij gekomen.
Moge de Raad van State het ontwerp niet
te lang houder. En make straks ook de
Tweede Kamer er voortgang mee. Voor
een breede ontwikkeling van het vrije on
derwijs is eene hoogere tegemoetkom ng in
de bouwkosten onmisbare voorwaarde.
Het in de Memorie van Antwoord.
toegezegde ontwerp tot >iuperking« van
den vaccinne dwang is reeds bij de Kamer
ingekomen.
Het is een zeer be cheiden stap in de
goede richting.
Stellig mogen wij verwachten, dat daar
voor in de Kamer eene meerderheid zal
gevonden worden.
(»De Vrije Westfries.
Twee.
Twee goede tijdingen ineens.
Een wetsontwerp, om te verhoogen de
vergoeding voor schoolbouw is onderweg
naar of ingekomen bij den Raad van
State.
En een wetsontwerp, om de verplichte
vaccinatie tenminste voor zwakke en zieke
lijke kinderen af te schaffen, zal binnen
weinige dagen de Kamer bereiken.
Een dubbele verrassing voor ons.
Wél vreesden we niet, dat de minisier
over zijn eenmaal gegeven toezegging
heenwerken zou, maar dat het er al zóó
ver mee stond, was ons een aangename
verrassing.
Als men nu maar opschieten wil
(»Onze Courant.*)
De viool predikant.
Het heldhaftig aftreden van den vice-
admiraal Van d-;u Bosch blijft nog aan de
ordegeen wonder, meu verbaast er zich
nogal over. Die ruige zeerob, schrijft Onze
Courant
Die »ruige zeerob® heeft teenen zóó
gevoelig als van een siadsjuf. Als men
er éven op trap neen, als men er
naar kijkt neen, als hij zich maar
verbeeldt, dat men er naar kijkt, dan
springt hij van ve ontwaardiging al uit
zijn uniform
Omdat de »vlootpredikant« beleefd
vroeg, eens met een boek uit de biblio
theek te mogen kennis maken
gaat de vice admiraal héén
't Zal zoo zelden vertoond zijn
Dan heeft het blad nog iets
De matrozen en de schepelingen, die
onlangs bij 't vlootbezoek te Rotterdam,
weigerden van het schouwburg aanbod
der gemeente geb uik te maken, worden
op allerlei wijze »gezocht«.
Zelfs weet de Avp. mee te deelen, dat
de gezamelijke machinisten op hun ge
dragslijst de volgende aanteekening kre
gen
Heeft gebrek aan goede vormen
door voor eene uitnoodigiug van de
gemeente Rotterdam tijdens een vloot
bezoek aldaar, op demonstratieve wijze
te bedanken.*
Nu weten we zèèr goed, dat bijna
allen bedankten, om redenen die wij niet
kunnen billijken.
Maar licht, dat er ook enkele waren,
die uit gemoedsbezwaar niet naar den
schouwburg wilden. Dan krijgen ze daar
voor van hun superieur den smeer, dat
ze agebrek aan goede vormen* hebben
Ze leven daar wel in hun apart kringetje,
op de vloot. De wijzer van den tijd staat
voor hen stil.
Bij de Marine-begrooting zullen we daar
óók wel meer van hooren. De schepelingen
die op »demonstratieve wijze* voor de
uitnoodiging bedankten, zullen wel socialisten
zijnhun partijgenooten moeten dus over
dat half en half gedwongen schouwburg
bezoek mede aan den slag.
(»L)e Standaard.*)
Dubbele vreugd.
Minister Heemskerk wil geven en nemeD.
Hij is nog al over dien kant, naar men
weet.
Maar zóó hij 't nü toepast, stemt het
tot grooten dank.
Hij wil n.l. aan de bizondere scholen
meer tegemoetkoming in de bouwkosten
geven, zoowel voor bestaande als nog te
stichten gebouwen.
Goed zoo.
't Openbaar onderwijs schudde maar
naar hartelust aan den Rijksgoudboom,
schepels volen 't bizonder kreeg 'n
kleine maat, zonder kop.
Dat was oneerlijke concurrentie.
't Zal nu »eerlijker« gaan.
Wat heerlijk voor 't bizonder onderwijs is.
Als 't nu maar gauw gaat.
We zullen es zien hoe de seerlijkea
Vrijzinnigen zich houden.
Jammer genoeg, maar vrijzinnigheid waar
borgt niet steeds waren vrijheidszin.
En nu 't nemen.
De minister wil iets van den vaccine
dwang wegnemen.
Hij doet 't met beleid.
Niet in eens.
Dit valt te loven.
Als de eerste stap maar gedaan wordt.
Voorloopig wil de minister diè kinderen
van vaccinatie vrijstellen, wier gezondheids
toestand 't niet toelaat.
Dat is al 'n mooi begin.
Kome 't spoedig.
Want wij zijn der onderdrukking reeds
lange jaren veel te zat.
(»De Banier.*)
Gemengd &ieims.
De provinciale brug te Barendrecht.
Naar aanleiding van de ernstige
beschadiging van de provinciale brug
over de Oude Maas te Barendrecht
meldt „De Ingenieur", dat met de her
stellingswerken reeds een aanvang is
gemaakt.
Deze berusten op het denkbeeld om
de aangevaren brug ter plaatse van de
derde vertikalen van beide hoofdlig
gers tjjdelijk op een houten juk te
ondersteunen, onafhankelijk van de eigen
vaste opleggingen, zoodat tijdelijk de
brug dienst doet met twee ingekorte
vakwerkhoofdliggers van 10 in plaats van
13 vakken. De overbljj vende drie vakken
worden op een hulpsieiger gesteund, die
tusschen bovenvermeld juk en den
stroompijler geheid wordr. De steigerpalen
worden onderling en met het juk zwaar
gekoppeld, terwijl de geheele hulpcon
structie door een zestal dukdalven tegen
ijsgang beschermt wordf.
Zoodra de steiger gereed is, bestaat het
voornemen het tramverkeer weer over
de brug toe te laten, doch alleen met
licht matrieel voor personen- en goede
renvervoer.
De omvang der herstellingen aan den
bovenbouw is eerst na een grondig on
derzoek van af den te maken steiger
volledig te overzien. Zjj zullen vermoe
delijk zonder verdere o>. derbreking van
het tramverkeer verricht kunnen worden.
Arrestatie.
Omtrent een arrestatie van 2 Holland-
sche oplichlers in Geneve, wordt het
volgende gemeld
Twee individuen, Peter Smits, oud 24
jaar, en Gerard van der Kroon oud 25
jaar, beiden Hollanders, vervoegden zich
dezer dagen bij den concierge der
Geneefsche Hoogeschool, om er de adres
sen der studeerende Hollanders te vragen.
Op het lijsije, dat de concierge hun
gaf, kwam o.a. ook voor de naam van
den heer Frans van Ooatrum, uit Deven
ter.
De twee spitsboeven melden zich aan
diens woning en verzochten om een kleine
ondersteuning op de groote reis naar het
gemeenschappelijke vaderland. Met een
quasi belangstellend praatje wisten de
kerels er achter te komen, waar de
familie van den heer Van Oostrum in
Deventer woont, enz. In het bezit van
de noodiga gegevens telegrafeerden ze
daarop naar den vader van den heer
Van Öostrum en vroegen hem om onmid-
deljjke toezending van f 600. Het telegram
werd zoo gesteld, alsot het door den
Geneeschen student zelf verzonden werd.
De heer Van Oostrum, in Deventer,
vertrouwde de zaak echter niet en tele
grafeerde aan zijn zoon, of deze werkelijk
f600 noodig bad.
De jonge man begreep dadelijk, wat
er aan de hand was, en waarschuwde
de politie. Er werden* onmiddeljjk ver
schillende posten uitgezet. En beide
heeren liepen in de val.
Vrijdagavond tegen het slaitingsuur
meldde Smits zich nog even aun het
loket van het groote postkantoor, om te
iuformeereo, ot de f600 al aangekomen
waren. Op een wenk van den dienst-
doenden ambtenaar grepen de aanwezige
rechercheurs hem toen onmiddelijk. Zijn
kameraad, Van der Kroon, die buiten
den uitslag afwachtte, is op aanwijzing
van Smits aangehouden.
Uit het voorloopig onderzoek bleek,
dat de beide schavuiten Bazel, Zurich,
Biel en Lausanne al afgejaagd hebben.
De politie vond in hun bezit verschillende
lijsten met studentenadressen, waarop de
Hollanders met een kruisje aangemerkt
waren.
Een ongeluk op den Rijn.
De sleepboot „Noordkaap", kapt. Kolk,
van den Amsterdamsctien Sleep- en
Drinkwaterdienst, is te Wezel in aanva
ring geweest met de goederenboot „W.
Egan Co. 29".
De „Noordkaap" is gezonken en een
jongeling van 21 jaar en een knaapje van
3 jaar daarbij verdronken, terwijl de
vrouw van kapf. Kolk bij bet ongeval
een been brak en naar het ziekenhuis
te Wezel moest worden vervoerd.
De „Egan 29" kreeg ook veel schade,
maar bleef boven water.
Aviatiek en draadlooze telegrafie
De Matin" verneemt, dat Marconi
zich op de aviatiek gaat toeleggen, om
het gebruik van aëroplaans voor de draad
looze telegraphie te onderzoeken. Aan een
interviewer verklaarde Marconi, dat hij
inderdaad een vliegmachine liet - con-
strueereo. Het is hem vooral te doen om
een aëroplaan die zoo snel mogelijk een
groote hoogte bereiken kan. Volgens zijn
berekeningen, zou er een aëroplaan, vlie
gende op een hoogte van 2000 meters en
voorzien van een goed seintoestel gemak
kelijk in contract kunnen komen met elk
station voor draadlooze telegraphie, op
welke plaats ter wereld ook.
Een domme jongen.
Het zoontje van den timmerman
Scheeraid te Santpoort was m9t zijn
vaders rijwiel aan het fietsen geweest
en had de eene zijde van de voorvork
gebroken, doch nieis gezegd enhet rijwiel
op ziju plaats gezet. Zaterdag zou
Scheerard zelf met een kist gereedschap
naar zijn werk gaan de vork brak verder
en de man viel zoodanig, dat hij niet
alleen zijn neusbeen brak, doch bovendien
ernstige verwondingen opliep.
Een natte middag 1
Zaterdagmiddag viel het zoontje van
T. Njjhuis te Dokkum in de gracht. F.
Prins sprong het na en redde hef. Even
daarna viel het dochtertje van Nijhuis
te water, nagesprongen door haar moeder.
Beide werden gered door S. Wip. Tijdens
die redding viel het zoontje van J. Braak
in de grachtdirect nagersprougon en
gered door R. Lens. Alzoo in kort tijdbe
stek een hall dozijntje natte pakken.