voor de Zuidhollaiidsclie en %eeuwsche Eilanden.
SUST! Mi
Zaterdag 96 November 1910.
25sle J aargang .S 1610.
1
A n tirevolu air
Orgaan
kenimoorraad
inwatertanden
IKH0VEN.
IN HOC SIGNO VINCES
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
v n zonder 50
Buitenland by rooruitbetaling met Zondagsblad f7,50 zonder f 4,50 per jaar.
tfzorïderiijbe nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
tJITGBY if R
T. BOEKHOVEN.
SOMMËLSDIJK.
Telefoon Infereonsn». Ne. 3.
Advertentie» JO cent per regel en i/i taaai, Eeoiaaaes 20 per regel.
Boekaankondiging Cent per regel en maai.
Dienstaanrragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groot® letters en vignetten worden berekend naar de plaatsraimte die zij beslaan
Adïertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 nnr.
Jie stukken imv rie iie«ifsel<e tifKiemd, ^dverte-nfiën en verdere tdHifnlstratfe franco toe te /eioten den UMjrever
f 0.35.
f 0.75.
f 0 90.
EK HOVEN te
tiding van een
Maatschappij
4157
n prachtband
in prachtband
f 1.75
3.25
1.75
1 75
1.90
2 25
1.75
1.75
4.50
2.40
2.40
1.75
2.25
1T75
0.90
5.50
2 90
1.10
0.75
3.60
2.—
1.50
2
1.80
1.50
0.75
0.75
1.—
1.—
0.75
0.75
0.75
0.75
0.75
0.75
0.75
0.75
0.75
0.75
0.75
0.75
0 75
0.75
0.75
1.—
0.75
1
imberg, Werner,
De Geoestet en
)t een complete»
n.
ILa&ig «aam
Het was te begrijpen; waarvoor
zou len er anders ook Algeuieene He -
schouwingen zijn in de 2e Kamerdat
de Sociale wetgeving nommer een zou
staan op de agenda. En dat het luiden
zou aan 't adres van dit Kabinette
langzaam
Maar ook, dat aan de liberale Ka-
(binetten een pluim op den hoed zou
gezet worden
Vanzelf dat een vooruitstrevend libe
raal zich aldus uitliet. Wat zou in zijn
oog ook een Christelijk Kabinet kun
nen goed, en vlug doen.
Wil je sociaal werk zien, dat was
de slotsom, waartoe de spreker kwam,
dan mori naar 't Kabinet Borgesius of
naar 't Kabinet de Meester gezien.
Herhaalde malen hebben we ge
legenheid gehad in ons Blad over dien
Socialen arbeid van Liberale Kabi
netten te schrijven.
Maar zelfs hij, die totaal een leek
op dat terrein zijnde, de zaken over
ziet, zal, zonder eenige politieke kennis
moeten erkennen, dat wat 't Kabinet
Borge«ius heeft gegeven iets was, maar
niets dat wat 't Kabinet de Meester in
't Staatsblad bracht.
En wat ieder wel weet, is dit, dat
't Christelijk Kabinet door zijn onder-
wijswetgeving den lof heeft verdiend,
die alle man der Coalitie te recht aan
hem toezwaait
Nu weten we wel, dat de Onder-
wijswetgeving door de Liberale par
tijen niet als een onderdeel der Sociale
kwestie wordt beschouwd dat die wet
geving niet een Lands- en Volksbelang
wordt geheeten dat ze dit noemen
een partijdige wetgeving, die slechts
een deel des volks ten goede kwam
en komt.
Hier is verschil in inzicht en waar
deering en er valt niet veel over te
debateeren.
Maar wij die de Onderwijswetgeving
wel dege ijk noemen een der hoofd-
bestanddeelen der Sociale Kwestie, wij
achten, dat 't Kuiperkabinet meer dan
eenig Liberaal Ministerie zich voor
Land en Volk heeft verdienstelijk ge
maakt. En nu weer dit Kabinet I Ge
zien de omstandigheden achten we 't
een voorrecht een Kabinet te bezitten,
dat én de Ziekteverzekering én de
Pensioneering zeer waarschijnlijk zal
in t Staatsblad brengen.
De Sociale arbeid gaat, voor zoover
de Ministers er iets aan kunnen doen,
Wet te langzaam.
En wanneer de Kamers willen op
schieten. kan vóór 13 heel wat tot
stand gebracht zijn.
Dat men over langzaam klaagt is
een vanzelfsheid. Er is al zooveel jaar
geroepen om verzekeringallerlei ka
binetten hebben elkaar opgevolgd en
t bleef al bij 't oude. Geen wonder
las, dat er een brandend verlangen
°iIï^at. om °P te schieten en aan
ejk Kabinet zal 't worden gezegd Gij
Werkt te langzaam. Maar daarom is
tzoo nog niet.
Sociaal werk moet de jaren kunnen
oorstaan en men diene dus met be-
jeid op te treden.
Een juist standpunt?
Det standpunt, dat de Unie-libera-
n innemen aangaande de Staatspen
sioneering is eigenaardig
n de dagen der verkiezing was 't
overal door die mannen, verkondigd
Staatspensioneering. En veel kiezers
bebben in dat lokaas gebeten
Maar ueluistert ge die heeren builen
de verkiezingsdagen, dan is 't zoo
Geef 't Kabinet gedwongen verzeke
ring 't is goed geef 't Staatspensi
oneering, ook goed
Ze zijn met alles te vree, als er maar
pensioneering komt.
Nu moge zoo'n uitlating den on
noozelen kiezer verlokken om te zeg
gen 't is den Unie-Liberalen alleen
om de schapen te doen maar wie
wat verder kijkt, kan niet ontkennen
dat ook de wol zelf gaarne geschoren
wordt
Ons 'dunkt 't een halfslachtig stand
punt: in verkiezingsdagen steeds de
Staatspensioneering Voorop schuiven
en daarbuiten de keuze laten tusschen
't Deensche of 't Duitsche stelsel
Late men voor een van beide partij
kiezen.
Maar voor beide kan niet.
Of huivert men in werkelijkheid
voor de gevolgen Voor de finantieële,
die de Staatspensioneering na zich
zal slepen
't Is verstandig.
Maar dat men in de verkiezings
dagen dan ook steeds klaren wijn
schenke.
Op die gevolgen met alle klem
wijze.
Scheiding
Het was een der grieven tegen 't
Kabinet de Meester, dat 't de Ouder-
domsverzekering scheidde van de
Invaliditeit. En die grieven waren
gegrond.
Waarom geholpen de mannen van
70 jaar, die nog gezond en frisch zijn
terwijl de duizenden onder de 70, die
niet meer werken kunnen onder vele
verdiensten, worden uitgesloten.
Hardvochtiger wetsontwerp hebben
we nimmer gekend, dan dat van den
liberalen Minister. Natuurlijk niet dat
minister Veegens hardvochtig over de
mannen onder de 70 dachthij heeft
een warm hart voor de ellende, 't is
bekend. Maar dit neemt niet weg, dat
zijn wetsontwerp hard was.
We herhalen het; duizenden zijn
er van 40 tot 70 jaar, die door allerlei
lichaamsgebreken en lichaamslijden
het volle loon niet meer kunnen
verdienen en aan de liefdadigheid zijn
overgegeven.
En toch, zij allen vielen buiten de
Pensioenwet en de 70 jarigen alleen
werden geholpen onder zekere voor
waarden. Neengeen scheiding van
Pensioen en Invaliditeitsrente. Maar
allen geholpen, die óf door ziekte óf
door lichaamszwakte niet kunnen
voldoen aan de eischen huns levens.
op a»sKi uithui*.
't Is gebeurd in onze Oost.
Zooals men weet is een der grondstel
lingen, waarop onze bestuursinrichting aldaar
berust deze, dat het oppergezag, het op
pertoezicht en opperbewind worden uitge
oefend door Nederlauders, msar dat de
lagere ambten, waarbij onmiddtlijke aan
raking met de inlanders noodzakelijk is, ook
door inlanders wordt bekleed.
Aan 't hoofd staat de gouverneur-gene
raal. Naast hem heeft hij den Raad *an
Ind:ë, de departementen van Bestuur, tal
van ambtenaren enz. Voorts is b.v. Java
verdeeld in een goede twintig residentiën,
aan 't hoofd van welke een Europeesch
resident staar. De residentiën zijn verdeeld
in districten, die bestuurd worden door
districts-hoofden, in den regel uit den
Javaanschen adel gekozen. Zulk een in-
landsch districtshoofd heeft echter als toe
ziende voogd een Europeesch assistent re
sident naast zich, die hém de eer laat,
maar zelf de teugels houdt, terwijl ten
slotte de dorper ot dessa's elk hun ei^en
dessahoofd hebben, uit de dorpsbewoners
gekozen.
Zulk een dessahoofd is dus zooveel als
een inlandsch burgemeester, die als zoo
danig ook hoofd is van de plaatselijke
politie altijd weer onder toezicht
van het Nederlandsch gezag.
En nu begint het verhaal.
Er was dan, ergens op Java, waar doet
er mirder toe, een dessahoofd, wiens been
bij het verrichten van politiediensten werd
gebroken of gebrijzeld Aangezien de me
dische hu'p op Java nog steeds zeer pri
mitief is, kwam dat been niet terecht het
moest worden afgezet en de man moest
op krukken zijn verdere weg door dit leven
voortzetten.
Hij had, dat stond vast. het ongeluk in
dienst van den lande gekregen en 't was
dus niet meer d in billijk, dat het land ook
wat voor hem deed.
Dat vond de res d«ot ook.
't Minste, wat voor dezen brave kon
woideu gedaan, dacht hii, was wel dat
men hem een kunstbeen kocht en hij deed
daartoe 't voorstel aan de Regeering.
En nu begon de klucht.
Want een klucht werd het.
Dat verzoek ging langs al de officieele
en bureauc atische kachelpaadjes en kon
maar niet tot een beslissing worden ge
bracht. Het werd her eu derwaarts om
advies gezonden, het werd in en door allerlei
»lichamen« besproken, die er dan ueer
een rapport over uitbrach'enhet reisde
met den trein en met de au'ohet wan
delde langs honderd bureau-:afe:s en nog
was het eir de niet.
Dat verzoek rolde zich dik.
Eik nieuw »stuk« werd bij het reeds
bestaande >dossier« gevoegd zonder
succes.
De Regeering was niet onredelijk.
Zij wou wel 'n kuusibeen geren, maar
er doemden bezwaren op, ernstige,
bepaa'd staatsrechtelijke vragen moesten
tot een beslissing worden gebrachten dat
kunstbeen kon worden gekocht en geschon
ken.
Ten eersteer was geen post op de
Begrooting, waaruit het been kon worden
betaald. Misschien uit »on-
voorziene ui'gasent? .Ja, misschien
Maar daarover moest óók alweer advies
worden gevraagd, rapport uitgebracht
Ten tweede er bestond geen bepaling
inzake het verstrekken van kunstbeenen aan
dessahoofden, die in 's Lands dienst hun
natuurlijk been kwijt raak'en. Ieder be
grijpt de moeielijkheid der situatie. Men
ging op die manier iets nieuws doen en
dan is oppassen de boodschap 1
Ten derde er was geen »anticedent«.
Ja, zulk een »anticedent«, dat wil wat
zeggen aan 't hof van vorst Bureaucratius.
Als er maar èèn keer, in voortijden, iets
dergelijks is gebeurd, dan gaat het nemen
van een beslissing gauw genoeg 't Hoeft
dan juist geen kuns'óeen te zijn a's er
voorheen maar eens 'n kuDslanw. 'n kunst-
OOgal was 't maar 'n kunst tand, in een
dergelijk geval verstrekt, dan kan men zich
daarop beroepen
Maar eilaci 1 dat was er niet.
En zoo waren reeds de Algemeene
Rekenkamer, de directeur van Financiën
en tal van autoriteiteu meer in de zaak
gekend. Toen reeds was de portefeuille met
papieren, ongelogen een halven meter dik
Ten einde raad zochten de Indische
wijzen, waar hun verstand te kort schoot,
de wijsheid overzee en zoo werd het
gevoelen ingewonnen van den heer minister
van Kolomër.
Die vond, dat het verminkte dessahoofd
een kunstbeen hebben moest.
En aldus werd toen beslolen
De zaak had toen een-ge jaren gehangen.
Of het kunstbeen werkelijk gekocht is, kan
ik niet u tmaken, doch zooveel weet ik, dat
toen de gunstige beslissing viel, de man
die er van genieten zou al geruimen
tijd op 't kerkhof lag.
Maar het paparassen-dossier wordt ge
trouwelijk bewaard en is er 't Archief
bekend onder den naam van »de bundel
van 't houten been«.
Dat is nu »je« bureaucra'ie
Trouwens, 't s aaltje is geen uitzondering
De heer De Meester verhaalde nog pas
in de Tweede Kamer, hoe hij als vice-
president van den Raad van Indië ook zulke
een halven meter dikke portefeuille ontvan
gen had over de belangrijke vraag of een
hoofd van gewestelijk bestuur, een openbare
muziekuitvoering bezoekende, ntvangen
moest worden met het »Wilhelrrus« of
met het „Wien Neerlands bloed"
't Is om te gieren, zegt een lezeres.
Neen 't is om te schreien.
Alleen men kan z'n tranen niet op
commando laten vloeien
't Is toch, goed bezien, een allerdroevigst
verschijnsel. Als zoo Ind.ë geregeerd wor ft,
dan bekru-pt me de vrees, dat te avond of
te morgen de een of andere buitenlandsche
Sarribaidi met z'n rui.erlaarzen de gansche
paperassen-kraam door elkander trapt en
zijn vechtjassen met de proppen gooien laat,
terwijl de laatste Nederlanderzee in gejaagd
worden, vanwaar ze gekomen zijn.
'k Wil daarmee niet zeggen, dat er geen
puntere energieke lieden meer in Indië
gevonden worden Maar voor hen is die
zelfde Bureaucratie de plaag van hun leven
de nachtmerrie die hun op de keel zitde
oorzaak soms dat ze teleurgesteld en ont
goocheld de boel er bij neergooien.
De Bureaucratie is een dochtereen
leelijke, manke, gebochelde en scheele doch
ter eener te ver gedreven Centralisatie
waarin alles, groote en kleine dingen zooveel
mogelijk over een schijf moet wijzen en er
aan den verren, wijden omtrek geen lucifer
kan worden aangestreken, die in het mid
delpunt niet is goedgekeurd.
Decentralisatie is een der krachtigste
middelen om de Bureaucratie de giftanden
uit te breken. Alles kan nu eenmaal niet
over dezelfde hoofdraderen loopeD. Mozes
wou dat ook, maar Jethro, zijn schoo va
der lichtte hem beter in, zoodat alleen de
„groote zaken" tot Mozes werden gebracht.
In ons land geeft de ongevallenwet en
de Rijksverzekeringsbank een droevig staal -
tje van te ver gedreven Centralisatie.
De Bureaucratie volgt haar op den voet.
En beiden omarmen het leven.
Maar zij drukken dat leven dood.
Zij verstikken het.
UITKIJK.
Land- en Tuinbouw.
Een lesje ook voor niet landbouwers
Een klein bemestingslosje willen wij
geven, vooral bedoeld voor hen, die geen
boer of tuinman zijn, maar toch een lapje
grond bezitten, waarop zij eigen groenten
en aardappelen, vaak ook wat rogge enz
verbouwen Het boeren en tuinieren is hun
vak niet, zij bewerken hun stukje grond in
de vrije uren, brengen daarop den mest,
welken zij van hun varkens, en soms nog
een enkele koe verkrijgen, en komen zij
tekort, dan wordt er, althans den laatsten
tijd, een beetje kunstmest bijgekocht Over
dat laatste willen we het even hebben Dat
bijaanwenden van kunstmest geschiedt
meestal luk-raak, omdat men niet weet,
wat men doet Van bemestingsleer heeft
men niet de minste notie en men strooit
één of meer meststoffen, toevallig deze of
die omdat A. of B het zoo geraden heeft
De hoeveelheid is even toevallig of wille
keurig om dezelfde reden of omdat men
geeft wat de beurs lijden kan Als het re
sultaat betrekkelijk goed is, dan is dit
niet minder toevallig, maar vaak is dit
natuurlijk anders en voldoet de bemesting
niet aan de verwachtingdan wordt soms
op den kunstmest niet weinig afgegeven
en zóó komt deze dan in miscrediet
Voor zoodanige gebruikers zijn eenige
wenken niet overbodig
»Ik heb tamelijk goed gemest, maar wat
voor kunstmest en hoeveel moet ik nu nog
over mijn land uitstrooien om een goed
beschot aardappelen te krijgen, en wat en
hoeveel moet ik geven op mijn roggeland
Ik zal 't u zeggen Veronderstel dus dat uw
bemesting vrij toereikend is en ge dus al
leen hebt toe te voegen, wat het gewas 't
meest behoeft, dan zult ge uw voeraard-
appelen het best kunnen helpen met per
Are (10 bij 10 Meter) uit te strooien en
onder te werken4 a 6 K G kainiet, in 't
najaar reeds aan te brengenvoor eet-
aardappelen 2a3 KG patentkali, welke
vroeg in 't voorjaar nog kan worden aan
gewend Uw rogge heeft meer behoefte aan
phosphorzuur en zal heel dankbaar zijn
voor een slakkenmeelgiftminstens 4 Kilo
per Are Ik geef gemiddelde cijfers op wat
meer is niet weg, maar kan goede rente
geven.
Misschien is uw stalbemesting slechts
een halve dan kunt ge met éen meststof
niet volstaan, maar moet ge voêraardap-
pelen geven per Areminstens 6 K G kai
niet en 5 K G slakkenmeelvoor eetaard-
appelen inplaats van kainiet 3 K G patent
kali benevens het slak voor rogge 4 a 5
Kilo kainiet en 5 Kilo slakken Volledig of
voldoende is uw bemesting dan nog niet,
er ontbreekt nog min of meer stikstof
welke ook in stalmest zit, maar in de
halve bemesting niet voldoende is aange
bracht Het ontbrekende kunt ge nu aan
vullen in den vorm van Chili-salpeterbij
aardappelen per Are(l Are is een half spint)
2 a 3 K G, waarvan ge de helft uitstrooit
vlak na het poten, de andere helft bij liet
opkomen, bij rogge 1 a 1V» KG, waarvan
op schraal land al in den herfst vóór het
uitzaaien der rogge een deel, b v 7» kan
worden aangewend, de rest in 't voorjaar
Kunt gij met uw mest heel niet rond
komen, zoodat ge volledig kunstmest op
een of ander stuk land wil geven, dan is
de gemiddelde bemesting voor aardappelen
5 a 6 K.G patentkali (of voor voederaard
appels dubbel zooveel kainiet), 10 KG
slakkenmeel en 3 a 5 KG Chilisalpeter
de slakken geeft ge, als 't kan, reeds in
den herfst, in ieder geval zoo spoedig
mogelijk Voor rogge is de volledige be
mesting minstens 8 K G kainiet minstens
8 K G slak en 2 a 3 K G chilisalpeter
Koop nooit gemengde meststoffen, als
aardappelmest,t roggemest, knollenmest enz
Ge zijt er duur mee uit, weet niet wat ge
hebt en mest veelal niet doelmatig Ook
guano-mest is veel te duur en daar deze
meststof zeer weinig kali bevat, moet er
beslist een flinke portie patentkali of kainiet
bij Dat is ook het geval, als ge op uw
land uitsluitend privaatmest (beer) brengt
C B
Landbonwlezingen.
't Is nu de tijd hiervoor en overal ziet men ze
aangekondigd. Maar niet overal worden ze druk
bezocht, in vele kringen hoort men klagen over
gebrek aan belangstellingbehalve het bestuur
verschijnen er soms maar enkelen, en lokmiddel
tjes, als verlotingen, moeten soms worden gebe
zigd om de menschen ter vergadering te krijgen;
op een enkele plaats moesten zelf worstebroodjes
daartoe dienst doen. Vanwaar dat verschijnsel
't Vindt, dunkt me, zijn verklaring in verschil
lende omstandigheden. Ten eerste: tal van land
bouwers waardeuren de lezingen zoo weinig en
kunnen ze ook niet naar behooren waardeeren,
omdit zij, wegens hun gebrekkige ontwikkeling,
niet beseffen, welk profijt zij uit zoo'n lezing
kunnen trekken. Het is namelijk tot velen hunner
nog niet doorgedrongen, dat er zoo iets als een
la db mww etenscbap bestaat, en dat hetgeen
op zoo'n vergadering wordt geleeraard niet maar
zoo in de lucht hang', maar door wetenschap
pelijk onderzoek en deugdelijke proeven is vast
gesteld. Zij begrijpen het verband niet tusschen
die „geleerdheid" en hun bedrjjf, hetwelk het
zonder dat, meenen ze, best kan stellen. Jffn dat
zoo'n zoogenaamde landbouwkundige, een man
uit de studeerkamer, hüu wilde leeren boeren,
-?!
