Zaterdag 12 November 1910.
oorwegen
unie
J
assiers.
25ste Jaargang |N°. 1606.
2
2
3
1
Antirevolutionair
Orgaan
voor de Ziiiflliollafticlsclie en ^eeuwsche Eilanden.
msii blad.
hoven.
;k.
IN HOC SIGNO VINCES
jaar.
bekering
Zo
CP
SOMMELSDIJK.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
ijn spoorkaartje?
emen, dat nu ook
enz. enz.
t boekje getiteld
tekende verkrijg-
(Sumatra])
Vorstenlanden
sigaren.
3877
ADELT"
(Sumatra)
sigaren.
RIJN Jr.
PLAAT,
tere. No. 4.
in ©oltgensplaat.
Administration.
mdsche Effecten,
en en landerijen
en tegen koersen
rden tegen zeer
34-05
ichade.
e-koers.
HANDEL."
U."
1
tot de firma
M
2.Z. »4.
aar 1850 wer-
leverd.
n, inboedels enz.
Ik. 3308
li voor den
ïn
Prof.
DR.
AAR
:n in drie-
prijs allicht
Christelijke
n den
[t
werkt* door
rden toege-
JER JAAR-
in het bezit
we uitgaven
gbaar.
wordt ook
IVykerk.
O
22
DO
["O
•-ö
ro
2
2
DO
h-3
O
DO
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
zonder aO
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad f7,50zonder ƒ4,50 per jaar.
U"zouderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
HïTttEYEB
T. BOEKHOVEN.
Telefoon Intercom». So. 2.
Advertentie» 10 cent per regel en maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en V, maal.
I Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
i Advertentie» worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
Alle stukken voor «ie ttedactle bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te %eead@ëi den Uitgever.
Een schat van kennis.
Zonder godsdienst kan een volk
niet blijven bestaan. Waarom niet?
Omdat in den doolhof van 't sociale
leven, van alle leven, de verwarring
zoo ontzettend groot is. En 't is de
A godsdienst, die gezichtspunten opent,
welke gemeengoed worden kunnen.
De godsdienst geeft een basis, een
fundament, waarop millioenen tege
lijkertijd kunnen staan en zich bewe
gen. En al moge dan de een herwaarts,
en de ander derwaarts gaandoor
den godsdienst wordt op elk pad licht
verspreid en dat licht kan genoegzaam
zijn om hem voor dwalen te behoe
den.
Wie godsdienst belijdt, dat is, den
dienst van God aanhangt, vindt in
die belijdenis een grondslag van zijn
denken en doen.
De godsdienst en we hebben nu 't
oog op den Ch riste lij ken, ligt in Gods
Woord vast. En Bijbel en Kerk zijn
de twee machten, die den mensch in
den doolhof des levens den weg aan
wijzen.
De Bijbel geeft voor alle leven een
schat van leering en kennis de grond
beginselen liggen er in verscholen
als goud in 't erts; maar ook som
wijlen aan de oppervlakte en zijn ze
voor ieder voor 't grijpen.
Niet genoeg kan de Bijbel gelezen
en herlezen worden niet genoeg kan
in huisgezinnen en scholen en kerken
die Bijbel worden gebruikt. Omdat
hij een schat van kennis aanbiedt
voor jong en oudvoor leek en ge
leerde; voor den goddelooze als voor
den God zoekendevoor allen en voor
eiken leeftijd en elke kunne.
En de Kerk is 't instituut, dat dien
Bijbel ontsluit. Barer is de we'en-
schap en de gunst om aan de Ge
meen te den Bijbel uit te leggen en
er voor hart en hoofd alles uit te
halen, wat in 't leven der personen
en der familiën, van Maatschappij en
Staat dienen kan om in den doolhof
den weg te vinden.
Wat is een mensch zonder Bijbel
Een schipper zonder kompas? Een
wandelaar zonder gids Maar met
den Bijbel en met dè leiding der Kerk
staat hij sterk, Tenzij alle werk door
den Heiligen Geest wordt gesteund.
Blijft die uit, dan is veel onnut en
waardeloos.
Maar als de Bijbel ernstig wordt
gebruiktwordt gelezen en herlezen
en de Kerk laat op de Goddelijke
uitspraken het juiste licht vallen, en de
H. Geest wil een en ander genadiglijk
met zijn zegen achtervolgen, dan zal
in Bijbel en Kerk een dubbele macht
ten goede zijn voor een gansch volks
bestaan
Een schat van kennis is uit den
Bijbal voor alle terrein des levens
°p te diepen.
En Je Kerk versta haar taak voor
al in onze dagen om uit dat Gods
woord het volk te onderrichten, hoe
ln de stoomingen onzes tijds, het
vaartuig veilig landen kan.
Een schat van kennis voor hoofd
er) hartén voor 't sociale leven
uiet 't minst!
40 Millioen.
Er heeft zich te Middelburg een
Gornrnissie gevormd om te protesteeren
tegen het wetsontwerp der kustver
dediging; der 40 millioen.
We begrijpen die actie niet.
Een protest alleen is toch nooit
voldoende. Wat wil men „dan.
Het is een goedkoope liefhebberij
om te zeggen dat en dit wil ik niet
maar als men daarbij niet zegt, wat
men dan wel wil, is al zulke actie
dwaas, en leidt tot niets dan een
oppositie in den Lande, die geen andere
dan negatieve resultaten heeft.
De 40 millioen zijn te veel, zegt
men. Accoord, maar welk bedrag
wilt gij dan, op goede gronden na
tuurlijk afstaan.
En of gij ze al inkrimpt die som,
mag een Regeering die zich reken
schap heeft gegeven van den ernst
der zaak, met een koopje zich van
de zaak afmaken.
De Commissie uit Middelburg zal
gewis te goeder trouw optreden zij
heeft beslist zich rekenschap gegeven
van de gevolgenzij overziet die,
mogen we aannemen. Maar als dat
bedrag van 40 millioen te veel is
Wat kan zij den volke aanbieden om
de kustverdediging in orde te krijgen.
Welk plan heeft zij
Tot heden lazen we daar nog niets
van. En toch, daar komt het krek
op aan.
Getrouw.
Niets onwaardiger dan ontrouw te
zijn aan de vlag, waaronder men dient.
Wat er ook gebeure en hoe droef
't lot van eenige partij ook in een zeker
tijdstip moge zijn: het vaandel vast
houden is eisch.
Getrouw aan den Koning tot aan
den bedelzak, was een leuze der Geu
zen.
Getrouw aan de vlag, waaronder
men welbewust dient.
Wie gaat dienen zonder vooraf
overwogen te hebben, waarom hij die
en geen andere keuze deed
Niemand trekt ten strijde dan met
een doel. Met een plan. Na beraad.
Uit een oorzaak.
En als we welbewust ons rekenschap
gegeven hebben, waarom we de anti
revolutionaire vlag als de onze gekomen
hebben, blijven we daaronder strijden,
tenzij blijke, dat de kleuren verbleeken
of ze gesmeurd wordt door 't slijk.
Getrouw zoolang mogelijk
En noch personen, noch persoonlijke
kwesties, noch veronzachtzaming, noch
achteruitzetting of kwade bejeging van
partijgenooten mag ons weerhouden
om onder de vlag te blijven dienen.
Getrouw zoolang mogelijk 1
OP UITKIJft.
Dat was schoone toekomstmuziek
Ik had D.l. kennis gemaakt met de wijze,
waarop de bekende Hneenschakelingscom-
missiec het onderwijs geregeld zou willen
zien.
Indertijd kon ik dat gansche Rapport eens
ter leen krijgen van een der weinigen, die
er uit den aard zijner betrekking een exem
plaar van bezat. Ik bofte dus. Maar toen
ik 't zaakje een veertien dagen in huis had
en er maar niet toe kon komen de honderden
bladzijden geregeld door te lezen, niet uit
gebrek aan belangstelling, maar wel uit
gebrek aan tijd toen heb ik 't maar
teruggebracht, met verzoek het te mogen
raadplegen, als ik wat weten wou.
Toch had ik 't wel zoowat doorgekneusd,
zooals 'n kranteknipper de dagbladen
doorvliegt, maar 'n mensch moet zich eigen
lijk schamen, dat-ie 't resultaat van zooveel
arbeids, onderzoekens en besprekens zóo
durft behandelen
Edoch 't is zulk een ongelukkig ding
dat een dag maar 24 uren heeft, waar dan
nog de tijd voor slaap af móét Als
ik nu es aan de redactie van een heel groot
dagblad verbonden was en dan voor één
rubriek, ja Maar 't staat met onze christelij
ke pers nog zóó, dat de man van de krant
van alle markten thuis moet zijn.
De christen journalist doet denken aan
den schoolmeester, uit vroeger eeuw, die
teffens, baardschrapper, lijkbidder, kloklui
der, korter en nog veel méér was 1
Hij moet voor alle mogelijke rubrieken
een artikel schrijven kunnenover alle
wereldsche en geestelijke zaken in zijn krant
kunnen meepraten aller alles kunnen zijn
waarvoor is-ie anders aan een krant
En dan wórdt weieens »neuzen«, wat
lezen en bestudeeren zou móéien zijn
Maar ik weid uit. Ik las in een der bladen
een mooi schema van de wijze, waarop de
Ineenschakeltngscomm siie in de toekomst
ons gansche onderwijs lager, middelbaar
en hooger zou willen regelen.
De lust bekru pt me, om 't hier eens
over te nemen, maar 't is ook eigenlijk
meer iets voor de vakmenschen. Doch dit
staat vast, dat deze commissie een mooi,
treffend gehéél heeft ontworpen en dat er
htel wat water naar zee zal moeten stroomen,
eer ons onderwijs zóó is ingericht, als zij
't zich dacht.
Op eiken trap van onderwijs heeft ze
scholen voorgesteld, die vormen voor bi-
zondere doeleinden. Zoo brengt ze bij 't
Lager Onderwijs; handels- zeevaart- en
zeevisscherij scholen; land- en mijnbouw-
scholen ambacht-nijverheids- en nijverheids
kunstscholenvakscholen voor meisjes
cursussen ter opleiding van verplegers van
zieken k aokzit nigen en zenuwlijders;
kweekscholen voor vroedvrouwen.
Bij het Middelbaar Onderwijs komen
kweek- en normaalscholenhandels- en
zeevaartscholen land en mijnbouw scholen
technische scholen, industriescholen en
scholen voor DÏjverheidskunst.
Het Hooger Ouderwijs, dat nog onder
scheidt lusschen „hoogescholen", „acade
miën" en „universiteiten" zal ik nu maar
laten rusten.
Nu zal denkelijk wel geen der lezers,
noch ikzelf, 't beleven, dat de laatste steen
van dit onderwijsgebouw ingemetseld wordt
Langzaam gaat zeker in Nederland
èn er valt heel wat te bouwen, te ver- en
herbouwen eer dit alles in orde zou gekomen
zijn
Maar toch zal in de eerstvolgende jaren
onze wetgeving zich waarschijnlijk in deze
richting bewegen. En zoo zal er, ook voor
kinderen van christen- ouders heel wat meer
en beter gelegenheid komen, om zich voor
de taak huns levens te bekwamen, dan bv.
hun grootouders hebben gehad.
En waar onze groep de laatste vijftig
jaar zeer in aantal én in beteekenis won,
daar wachten we straks van de „nieuwe
richting" in ons onderwijsstelsel ook veel
goeds voor de verbreiding onzer beginselen.
Mits ons volk zijn roeping versta.
In bedoel daar dit mee.
Toen de christelijke, lagere school, zich
begon uit te breiden, begrepen onze vrienden
in stad en land, dat ze de vraag of een
kind christelijk onderwijs ontvangen zou,
niet mochten laten afhaDgen van de om
standigheid of de ouders dat schoolgaan
konden bekostigen.
De school moest haar schoolgeld hebben,
dat sprak vanzelf
Maar ons Christenvolk, hoewel 't soms
al zwaar viel, om de school zelf te onder
houden, richtte allerwegen nog weer sup
pletie fondsen op, om minvermogenden te
kunnen helpen in 't betalen van schoolgeld.
Nu zal 't de vraag zijn en 't is lang
zamerhand de vraag al, of ons volk zich
óók alzoo gedragen zal ten opzichte van
onze kleine burgerij.
Laat men dit nader uitwerken.
De weinige gegoeden onder ons kunnen
natuurlijk zelf wel voor hun kinderen zorgeD.
Wie een lapje van duizend niet hoeft om
te keeren eer hij het uitgeeft, heeft geen
hulp noodig en is integendeel, desgevraagd
vaardig, om anderen bij te springen
indien hij een getrouw rentmeester is.
Maar die „gegoeden" zijn weinigen in
getal.
En het is voor onze richting en voor de
doorwerking der Chr. beginselen zoo noodig,
dat begaafde jongelui uit de kleine burgerij
middelbaar en hooger onderwijs ontvanger).
Daar hebt gij bijv. Indië.
Om van ons eigen land nu niet te spreken.
Wat zou het niet veel waard zijn als er
nu, in Ind waar de zending steeds krach
tiger gedreven wordt, eenige honderden
amb'eDaren bij den binnenlandschen dienst
uit onze beginselen leefden. En als dan
nog op plantages en fabrieken en in allerlei
ondernemingen andere honderden werkzaam
waren, die ook met ons ééns geestes zijD.
Vroeger dacht men daar in onze kringen
niet aan.
Och, men zat er toen nog zoo onder de
plak van het liberalisme, dat het als een
axioma gold wie niet wil meehuilen met
de vrijzinnige wolven in 't bosch, die wordt
toch opgegeten.
Maar dat is aan 't veranderen. Het
herhaalde optreden eener Christelijke re
geering heeft de overtuiging doen post vatteD,
dat er ook voor óns een plaats is.
Nu komt echter steeds meer het vraag
stuk naar voren, op welke wijze begaafde
jongelieden uit de kleine burgerij" in staat
zullen worden gesteld om zich voor allerlei
publieke ambten en particuliere betrekkingen
zoo hier als in Indié te bekwamen.
Dat moet anders dan met suppletie
fondsen.
Dat moet op de wijze, waarop met name
predikanten wel studeeren terugbetalen, als
ze eenmaal in de pastorie gekomen zijn.
't Moet zijn „tijdelijke hulp".
Zooals men iemand helpt die 'n goede
zaak drijft, maar tijdelijk gebrek aan kasgeld
of aan bedrijfskapitaal heeit.
Hier echter is er ons beginsel en de
doorwerking van dat beginsel mee gemoeid
en niet slechts het particulier welvaren van
bepaalde personen.
UITKIJK.
Laiid- en Tuinbouw.
De Algemeene Handelsvoorwaarden.
De meeste landbouw- en aankoopveree-
nigingen kochten tot dusver heur kustmest-
stoffgn en voederartikelen onder Openba
re Controle. Deze zal nu wel binnenkort
verdwijnen, daar door liet college van
Directeuren der Proefstations aan den
Minister tot opheffing is geadviseerd. Tot
dat advies bestonden gegronde redenen. Er
kleven aan het stelsel der openbare controle
verschillende nadeelen.
Allereerst was de naam oorzaak van
misverstand bij velen. Het misverstand
bestond en bestaat hierin dat men meent,
dat de handelaars, die hun waren verkoopen
onder controle der Proefstations, door deze
worden gecontroleerd, en dat men dus bij
die handelaars veilig kan koopen. De zaak
is echter anders. Een handelaar, die bij
contract zich onder «Openbare contróle«
heeft gesteld, geeft daarmee aan zijn afne
mers het recht van de gekochte waar, wan
neer dit voor minstens f 25.is, kosteloos
een monster te laten onderzoeken. De
contröle strekt zich dus alleen uit over
hetgeen tot onderzoek wordt aangeboden,
en zij mag in zooverre openbaarheeten,
dat de resultaten van die onderzoekingen
door de Proefstations worden gepubliceerd.
Voorts zijn er in de bepalingen, onder welke
de Rijkslandbouwproefstations zich met het
onderzoeken in openbare contröle belasten
verschillende voorschriften omtrent rechten
en verplichtingen van kooper en verkooper,
maar dit alles heeft met het begrip con
troleeren door proefstations^ niet te maken.
Behalve dat het woord Openbare Contröle
menigeen op het dwaalspoor heeft gebracht,
heeft het stelsel nog de nadeelen dat het
te veel omslag, te veel formaliteit eischt,
zoowel van den handelaar als van den
kooper; dat het vaak een zekere sanctie,
een officieel cachet geeft van reclamebena-
mingen, welke deze niet verdienen en ten
slotte, dat het wantrouwen wekt, doordat
de Directeuren" der Proefstations uit den
garantiebrief kunnen weten, wie de lever
ancier is en welk gehalte gegarandeerd
wordt.
Al deze bezwaren te zamen hebben reeds
lang doen overwegen of het niet wenschelijk
zou zijn de instelling der »0. C.« op te
heffen, ofschoon moet worden erkent, dat
zij in hooge mate nuttig heeft gewerkt,
vooral ook doordat zij vele landbouwers er
toe gebracht heeft hun artikelen te laten
onderzoeken, en velen ook door de »0. C.«
tot het gebruik van kunstmeststoffen en
voederartikelen zijn gekomen.
Eerlang zal dan nu de »0. C.« verdwijnen
hoe de aankoop dan in 't vervolg zal kunnen
of moeten geschieden, zoodat de belangen
van beide partijen behoorlijk worden in acht
genomen 't Is daarop, dat we wilden
wijzen. In 't laatst van 1909 zijn, na lange
voorbereiding, door de Besturen van de
Vereeniging van Pabrikanten
van en Handelaars in Kunst
meststoffen en Voedingsstoffen
en van deVereenigingvan Koopers
onder Algemeene Handelsvoor-
waarden deze A. H. V. vastgesteld en
reeds 1 Janunri '09 in werking getreden.
Bij die Vereeniging van Koopers, welke
provinciale afdeelingen lieeft, kan men zich
dus aansluiten en men koope dan volgens
de »A. H. V.«, welke gelden bij den koop
en verkoop van voeder-, hulpmest- en
chemische hulpstoffen voor land- en tuin
bouw nog niet voor zaaizaden, en die
bepalingen bevatten omtrent de hoeveelheid,
de hoedanigheid en het gehalte der te
leveren artikelen over de levering zelf
over de vergoedingen en over de wijze,
waarop geschillen zijn op te lossen name
lijk door arbitrage (scheidsrechters). De
bezwaren van de »0. C.« zijn nu ondervangen.
Ieder kan van iederen handelaar koopen
volgens de Algemeene Handelsvoorwaarden.
Bij het opzenden van 't monster behoeft
aan het Proefstation niets aangaande naam
van den leverancier en gegarandeerde ge
halten worden medegedeeld Het onderzoek
is niet kosteloos, doch geschiedt tegen het
geldende tarief.
Wij achten het in 't belang van kooper
en verkooper, dat aankoopvereenigingen
zich nu alle bij bovengenoemde Vereenigin-
gen aansluiten zij, die zich terughouden,
kunnen geen invloed oefenen bij herziening
der „A. H. V." en dus heur belangen niet
behartigen, terwijl zij bij geschil met den
handelaar voor de tusschenkomst van de
Commissie van Arbitrage tweemaal zooveel
betalen als de leden. Men vrage aan den
Directeur van het Proefstation de nadere
inlichtingen, welke men behoeft om zich
aan te sluiten. C. B.
SSultenSaiMf
BELGIË.
De Koning van België, vergezeld van
een schitterenden staf, heeft op 8 Nov.
het parlement geopend.
De Koningin, de gravin van Vlaan
deren en de beide prinsjes waren even
te voren in de Kamer aangekomen.
Bij dit binnentreden riep iemand op
de perstribune„Leve de Koningin"
Dit was het sein tot eene stormachtige
ovatie. De socialisten, die roode anjelieren
dragen en gekleed zijn in wandeleosmum,
protesteerden heftig. De socialist Hubin
vraagt zelfs uitdrijving vin den persoon,
die op de perstribune had geroepen, doch
zijn woedende protestatiea worden ver
smoord onder het geroep: Vive la reine 1
T>'
L"
