ira EMS.
Zaterdag 5 November 1910.
25sle Jaargang N°. 1604.
A.n tirevo lu tion
Orgaan
voor tie fulfill#!tandhelle en %eeuwselie Eilanden.
IN HOC SIGNO VINCES
T. BOEKHOVEN.
SOMMELSDIJK.
Alle stukken v«or «8e Kedaetie fcestemd, Advertent iën eis verdere Administratie iranc© toe te zenden aan den Uitgever.
Dezo Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
n n n zonder 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad f 1,50zonder f 4,50 per jaar,
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
UITGEYERt
Telefoon Intercom»». So. 8.
Advertentie® 10 cent per regel en i/i maal, Reclames SÖ per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing,
öroote letters ea vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaau
j Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
1ST HAF.
V
/siot.;
Maar wat is in 't moderne straf
recht 't allerleelijkste r Niet, dat men,
zooais we in ons vorig artikel aan
toonden, de verantwoordelijkheid van
ieder individu wegneemt (ook dat is
zeer gevaarlijkmaar dat men van
moderne zijde nog van »straf« durft
spreken en aldus de oogen des volks
verblindt en dit misleidt.
De moderne strafrechtsleer is geen
leer van 't Strafrechtde vlag dekt
de lading niet, 't is een mooi etiket
op een giftflescheen uithangbord
aan een smokkelaarswoning. Hun leer
eischt 't woord »behandeling« »be
jegenicg«»leiding«en de straf
is een maatregel hunner eigen en
onzer aller beveiliging regen die auto
mate steenblokken en die automate
tijgertanden.
Neen I laat men Straf noemen, als
ze dit waarlijk isals men de Chris
telijke rechtsbeschouwing huldigt d. i.
vergelding voor oedreven kwaad bij
moedwillig plichtsverzuimmaar het
volk diets maken, dat de dief, de
roover, de moordenaar gestraft worden
als men slechts hun onverantwoorde
lijkheid en hun willoos handelen op
den voorgrond schuiil, is boerenbe
drog.
Maar zoo vraagt ge erkennen die
geleerden dan gansch geen werkende
wil; ganschgeen verantwoordelijkheid
Jawet, en daarvoor gebruiken zij een
geleerd woord nl. de maatschappelijke
verantwoordelijkheid. Ze erkennen
dat iemand aansprakelijk is voor zijn
daden, omdat hij nu eenmaal in de
maatschappij zich beweegt en deze
niet alles door kan laten gaan. Wie
zich dus on-maatschappelijk, on-soci-
aal gedraagt, moet ter beveiliging van
zich zelf of in een gesticht om daar
geobserveerd, waargenomen, onder
zocht te worden, hoe 't met zijn her
senen staatof naar de gevangenis,
maar niet als strat, doch om ons
tegen dien man te kunnen beschermen.
Wilt ge een gevangenis van den
modernen strafrechterleeraar eens
intreden een oogen blik? Hier is een
citaat hoe 't er uitziet, overgenomen
uit een Blad
»Zoo verscheen er o.a. een week
blad onder den naam van »De
Macht®, geredigeerd (redacteur was)
door een gevangene met letter
kundige talenten, die opgesloten
was wegens het oplichten van
vreemdelingen. Zijn staf van redac
teuren was samengesteld uit de meest
ontwikkelde bewoners der inrichting
(medegevangenen) en de cellen op de
tweede verdieping waren ingericht
als formeele (echte)redactiebureaux.
De exemplaren van de gevangenis
krant werden zeer netjes met inkt
geschreven en versierd met pen-
teekeningen. De voornaamste bron
van inkomsten van »De Macht® en
zijn uitgevers waren de adveriea-
tiën.a
Onder 't gemoedelijk bestuur van
den gevangenis directeur had zich
in de gevangenis een aanzienlijke
handel ontwikkeld in wijnen, koffie,
zeep en speelkaarten en sommige
cellen waren gewone winkels ge
worden, die gedreven werden door
de stamgasten der inrichting.
Hun klanten hadden ze zoowel
in als buiten de gevangenis en ook
de bewakers en de cipiers deden
inkoopen bij de aan hun zorgvul
dige bewaking toevertrouwden..
Begrepen nu, hoe zoo'n moderne
gevangenis er uitziet. De »heeren«
hadden een leventje van vroolijken
Frans. Ze konden 't thuis niet beter
verlangen. Je zou naar zoo'n cel gaan
snakken, als de zorgen in eigen gezin
te overstelpend werden.
Neendat is geen straf. Dat is een
carricatuur, een bespotting van straf.
Zoo is straf een luxe, een weelde
artikel.
Genoeg. We hebben in een kort
bestek eenvoudiglijk uiteengezet, wat
straf is en strafrechtsleer naar de
nieuwste opvatting. Moet dit denk
beeld doorwerken in Nederland, dan
gaat 't scherpe der straf er af. Dan
verdwijnt het kwaad in zijn afzichtelijk
karakter en krijgt dan zelfs nog een
teedere verzorging.
Moge ons Vaderland bewaard blijven
voor den voortgang van zulke ge
vaarlijke leerstellingen.
Burgemeester van Sommelsdijk en
Nieuwe Tonge.
Door den dood van wijlen Burge
meester De Graaff waren Sommelsdijk
en Nieuwe Tonge vacant. Vanzelf
werden reeds bij de groeve, zoo is de
menscheiijke geest, gedachten geop
perd over een nieuwen titularis, En van
heide zijden Rechts en Links stelde
men daarna pogingen in 't werk om een
beginseldrager op den voorzitterstoel
te krijgen. Die pogingen zijn voor
Rechts gelukt. Het heett Hare Majesteit
behaagd tot Burgemeester te benoemen
den Heer J. Bouman, Secretaris van
Oud-Beierland.
We wenschen hem gaarne geluk
met deze benoeming en voegen
daarbij de begeerte, dat God de Heere
hem in zijn nieuwe functie helpe en
ondersteune, opdat zijn regeering, zijn
bestuur zij voor beide Gemeenten tot
geestelijken en stotlelijken voorspoed.
In Gemeentelijke zaken is de heer
Bouman geheel geroutineerd hij is
der zake kundig op administratief
terrein. Maar een burgervader heeft
nog een tweede taak, dan den Secre
taris te kunnen controleeren, en de
uitgaande stukken te beoordeelen of
de ingekomene te waardeeren naar
hun luttelen of omvangrijker inhoud.
Hij staat dagelijks in contact met de
burgerij op allerlei wijsen practische
wijsheid (iets anders dan wetenschap
is noodig om aan elk zijn bescheiden
deel te geven en aan allerlei belangen
en dorpersche belangetjes een mouw
te passen.
Die praktische wgsheid is een inte
greerend, een noodzakelijk en absoluut
onmisbaar element in 't Burgemeester
lijk leven. Wie dat bezit, heeft't hart
des volks gewonnen. Diens zetel staat
niet alleen vast door Koninklijke keuze,
maar ook door den band der liefde,
die gevlochten wordt tusschen 't Hooid
en de leden.
Moge de nieuwe Burgemeester de
liefde des Volks spoedig winnen en
nimmer verliezen
Een Christelijke School in Som
melsdijk en Nieuwe Tonge.
Sommelsdijk is op 't oogenblik wel
in glorie. Reeds veie weken is een
bestuur er in geslaagd zooveel ambatie
te wekken voor een Christelijke School
dat er nu reeds grond is gekocht en
aanstaand Juli de school zal geopend
worden. Als Jonas wonderboom schoot
de gedachte op en wie weet, hoeveel
kinderen onder zijn schaduw zullen
rusten in de aanstaande en verre
toekomst- Alles hangt bij zulke dingen
vooral af van den onmisbaren zegen
Gods. Geve Hij den bestuursleden
wijsheid om in afhankelijkheid van
Hem alleen, de taak af te spinnen,
waarmee zij begonnen zijn.
Een Rechtsche burgemeester 1
Een Christelijke School
Zeggen we te veel, als we boven
beweerden, Sommelsdijk is in deze
dagen in glorie.
En wanneer zal voor N. Tonge de
tijd aanbreken, dat ook daar de kin
deren onzes volks uit de neutraliteit
zullen uitgerukt worden om te ont
vangen positief Christelijk Onderwijs 7
niTSiiJü.
't Was een opmetkelijk verschijnsel tijdens
de jongste Portugeesche Staatsomwenteling,
dat de beweging te Lissabon van den aan
vang af zulk een anti-clericaal karakter droeg.
Bewijzen zijn daarvoor te over.
Bij een dergelijke volksbeweging, waar
gehakt wordt vallen spaanders. Maar
een feit is, dat hier al de spaanders, de
roomsch katholieke geestelijkheid in het
gezicht vlogen. Kerken werden geplunderd.
Kloosters werden overrompeld. Monniken
en nonnen werden smadelijk verjaagd en de
haat des volks keerde zich voor en boven
alles, niet tegen de „kapitalisten'', niet
tegen de oud-regenten, zooals bij derge
lijke gelegenheden meer wordt gezieD, maar
met name tegen de geestelijkheid.
Laar moeten redenen voor zijn.
Een der voornaamste is wel, dat de be
weging in Portugal een beslist revolutionair
karakter droeg, wel te verstaan dan, dat
de beginselen van DE revolutie hier triom
feerden. Die beginselen, welke in het „ni
Dieu, ni mastre" zijn samengevat.
De Portugeesche omwenteling is, wat de
diepste beweegoorzaken aangaat, niet op
éér» lijn te stellen met de omwenteling in
N .torwegen, enkele jaren geleden.
Er is wel overeenkomst.
Maar er is ook veel verschil.
Beide omwentelingen kwamen hierin
overeen, dat de regeerende koning van den
troon werd vervallen verklaard
Dat dit nu in IJssabon niet zonder bloed
vergieten afliep, terwijl er in Christiania
geen droppel bloeds werd gestort, is een
bijkomende omstandigheid. Als de koning
van Zweden zijn rechten op den Noorschen
troon met kracht van wapenen had willen
laten gelden, zou 'ter daar ook niet zonder
bloedvergieten afgeloopen zijn
Evenzoo is 't van bijkomstig belang, dat
Noorwegen opnieuw een koning koos, ter
wijl de Poriugeezen de republiek hebben
uitgeroepen, want och de Noorsche koning
heeft nog niet eens do politieke macht, die
bv. de president der Vereenigde Staten
bezit en de Noren ver van achter
bezien hebben ze 't goed getroffen, maar
dat ze destijds een koniDg kozen, was geen
gehechtheid aan het koningschap zelf, als
wel de gegronde hoop, dat ze door dien
koning te kiezen, zich machtige beschermers
onder de vorsteu van Europa winnen zouden.
Maar er is d eper verschil.
Ia Portugal was het een uitbarsting van
den geest der revolutie, die geeu banden
verdraagt, noch die van Gods wet, noch
die van menschelijk gezag. En al moet
erkend, dat het menschelijk gezag in Por
tugal al het mogelijke gedaan heeft, om
het volk tot toorn te prikkelen, in den
uitbarstenden haat tegen de geestelijkheid,
kwam het revolutionaire karakter der be
weging duidelijk uit.
In Noorwegen ware 't ondenkbaar ge
weest, dat het volk zich tegen de Luthersche
predikanten had gekeerd, 't Was er de
Noren niet om te doen, zich te onttrekken
aan het gezag in 't algemeen, maar aan
het speciale gezag van den koning van
Zweden, die in anti nationalen zin regeerende
de belangen van het Noorsche volk schaadde,
in plaats van ze te behartigen.
Dit alles echter toegevende, dient ook
wel degelijk erkend, dat de Portugeesche
geestelijkheid zelve mee oorzaak is geweest
van den ondubbelzinnigen afkeer, die een
deel des volks haar bewezen heett.
Roomsche schrijvers erkennen 't zelf.
Natuurlijk wordt er door de vrijdenkers
heel wat gelogen in zulke tijden en verre
zij het van ons, dat wij de onbetrouwbare
praatjes, die zij over priesters, monniken
en nonnen weten rond te strooien, maar
voetstoots gelooven zouden
Ons kent ons, in dit opzicht.
Diezelfde heeren hebben van de „fijnen"
al zooveel zotte fabeltjes verteld, dat wij
hun priester-verhaaltjes op de juiste waarde
weten te schatten.
Maar hier staat de zaak anders.
Roomsch-katholieke bladen en schrijvers
van onverdachte reputatie hebben zelf
erkend, dat er op de Portugeesche gees
telijkheid gegronde aanmerkingen te maken
zijn en het te wenschen ware, dat de tegen
spoed, d;e haar thans treft, haar louteren
moge.
Wij, wat ons betreft, behoeven ons
daarop niet te verhoovaardigen. Immers
't gaat altijd zoo, dat het sterke beenen
zijn, die de weelde dragen kunnen Ook
onze gereformeerde kerken in Nederland,
hebben in de achttiende eeuw tijden gekend,
waarop wij nog met schaamte terugzien tn
zien we den kring van het naam-protestan-
tisme nog heden ten dage rond hoeveel
moderne dominees zijn er dan niet, die
hun kerk leeg en het volk doodgepreekt
hebben, zoodat ze allen invloed op 't volk
verloren en in arren moede, als nog onlangs
te Almelo, vóór hun tijd maar emeritaat
vragen of hun ambt neerleggen, om een
liberale krant te gaan tedigeeren 1
De roomschen zelf erkennen overigens,
dat ook hun geestelijkheid tijden heeft van
inzinking, van verslapping der tucht, van
wereldgelijkvormigheid, van veronachtzaming
der kudde.
Het Concilie van Trente werd niet alleen
belegd, om te handelen over de leer der
Kerk, maar ook wel degelijk, om de Kerk
inwendig te sterken door haar te reformeeren
van boven-af, inzonderheid door nauwlettend
toezicht op het leven en den arbeid der
geestelijken.
Zie menigeen treurt over de versplin
tering van het christendom.
Wat al kerken en kerkjes, seclen en
sectetjes
In een gtoote stad kan men wel twee
envijftig Zondagen in het jaartelkens
naar een ander godshuis opgaan, om weer
een andere prediker in den Naam van Jezus
Christus het Woord Gods te hooren ver
kondigen.
Die verdeeldheid kan zoo smarten.
Wat zal het in den hemel toch vreemd
zijn, als daar geen roomschen of gerefor
meerden, geen groote-kerks- of kleiue-kerks-
menschen, geen A's en geen B's, geen
Dooperschen noch Lutheranen zijn, maar
als 't er is „Een kudde onder één Herder
't Is een bewijs onzer onvolmaaktheid,
onzer zondige zelfzucht en betweterij, als
wij allen te zamen, kinderen Gods, op
aarde niet tot eenheid komen kunnen en
een streng oordeel zal gaan over al degenen,
die willens en wetens tweedracht stoken.
De eenheid moet ons ideaal zijo.
Maar toch doet de Heere God, dunkt
me zoo, uit -het kwade der zondige ver-
dee'dheid ook in dit geval weer het goede
voortkomen eener gezonde concur
rentie, als ik het zoo noemen mag 1
Om tot Rome terug te keeten.
Het is buiten kijf, dat de geestelijkheid
in ons land heel wat hooger staat dan in
SpaDje en Portugal bv. waar zij de alleen
heerschappij heeft. Zie eens, bij ons, wat
kracht zij ontwikkelt op het terrein der
wetenschap, van het onderwijs, van den
socialen arbeid, van de drankbestrijding,
van de vakorganisatie enz. enz.
't Is of ze in een land als het onze
voelt, dat ze in dqp edelen zin des woords
den strijd om het bestaan voeren moet,
waar eenerzijds het modernisme ook de
roomsche kerk in hare getrouwen bedreigt
en anderzijds de orthodox gereformeerden
nog even onwrikbaar in hun stellingen
staan als in de 16e en 17e eeuw.
Dat is de zegen der Reformatie ook
voor de roomsch-katholieke kerk.
En wij, als Calvinisten, zijn er niet blind
voor, dat ook wij daardoor tot verhoogde
werkzaamheid moeten geprikkeld worden.
Ook wij zijn slechts minderheid.
Portugal's voorbeeld eenerzijds en de
actievaardige roomsche geestelijkheid in
ons land anderzijds, moeten ons aansporen
om op alle terrein te winnen en te behouden
het vertrouwen van het volksdeel, dat met
ons meestrijdt. Want de Revolutie werkt
steeds door, als een vurig venijn 1
UITKIJK.
Sxiuid- en Tuinbouw.
Centrale Proeftuin voor
NOORD-BRABANT.
Ook de Centrale Proeftuin voor Noord-
Brabant evenals Zeeland's Proeftuin, uit
welks verslag we een en ander mededeel
den, behoorende tot het ressort van den
Rijkstuinbouw-leeraar Camman, gaf mooie
j uitkomsten met kunstmeststoffen, inzonder
heid bij vruchtbooinen.
Als bemesting werd, volgens het cultuur
plan, uitsluitend kunstmest gebezigdhet
is thans reeds het zevende jaar, dat de
proeftuin, sedert den aanleg in 1903, niets
anders heeft gekregen dan kunstmest,
En dat de resultaten gunstig zijn zegt
de verslaggever men behoeft daarvoor
slechts de verslagen van vorige jaren na
te slaande groei der gewassen is gezond
en krachtig, de opbrengsten zijn ruim vol
doende, meermalen buitengewoon. „Maar
bovenal sprekend zijn de uitkomsten van
deze voortdurende kunstbemesting op
vruchtboomen. De gezondheid, groeikracht
en vruchtbaarheid zijn bepaald bewonde
renswaardig. De vruchtbaarheid is buiten
gewoon, dit jaar werden geplukt circa 2000
K.G. appels en peren, waarvan bij het einde
van het dienstjaar verkocht was voor een
bedrag van f 228.28)." Om een inzicht te
krijgen in de werkelijk buitengewone vrucht
baarheid van de in 't voorjaar van 1903
geplante boomen, laten wij eenige opbrengst-
cijfers volgen, eerst van de hoogstammen
2 hoogstam Poire de Tongres 66) K.G., 2
idem Beurré de Mérode 94) K.G., 2 idem
Louise bonne d' Arranches 55) K.G., 2
Pondsmeer 98 K.G. Zelfs de Juttepeer,
de soort, die men verklaart aan het uit
sterven te zijn, gaf reeds in het zesde jaar
na den aanplant, vruchten, terwijl de beide
exemplaren er gezond en krachtig uitzien,
krachtig lot maken en geheel ziektevrij zijn.
Hetzelfde kan van tal van andere zieke
lijke en z.g. degenereerende soorten gezegd
worden. Gezond en kankervrij zijn Roode
Herfstcalville, Keizer Alexander, Engelsche
Winter Goud Parmain, Ribston pippeling,
Ananas Reinette, Canada Reinette, en meer
andere kankerachtige soorten, terwijl ook
de opbrengsten van de meeste pyramiden
of struikvormen bijzonder hoog waren. Zoo
gaven 2 struiken Beurré d' Atnanlis 56)
KG., 1 Poire de Tongres 17 K.G. 1 Beurré
de Mérode 25) K.G., 1 Soldat Laboureur
27) K.G., 1 Louise bonne 'd Arranches 33
K.G., 1 Seigner 'd Esperen 20) K.G. 1
Capiaumont 24 K.G., 1 Williams Duchesse
40) K.G., 1 Nouveau Poiteau 50K.G.
2 Landsberger Reinette 89) K.G., 6 Anna-
