SEESTS BLAB.
Antirevolutionair
Orgaan
voor de Zaidltollandüelie en Zeeuwsclie Eilanden.
BEEN Centrale R. Kiesv.
IN HOC SIGNO VINCES
Zaterdag $5 Juni 1910
S5ste Jaargang N". 1566.
1
T. BOEKHOVEN,
SOMMELSDIJK.
Alle stukken voor de lledaetle bestemd, Advertenties! en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
De waarheid Isa de
politiek?
Vegtel.
De Beukelaar.
De Christelijke School en een
Adres.
Sonnevanck is nu onlangs geopend.
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
zonder 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad f 7,50; zonder 4,50 per jaar,
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
UITGEVER
Telefoon Intercomm. Wo. 2.
Advertentiën 10 Cent .per regel en 3/? maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/s maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
l
op 29 Juni, zooals was megedeeld,
maar op WOENSDAG 6 JULI
(D.V.)
De Secretaris,
J. v. d. WAAL.
(Slot.)
Wanneer een politieke partij in de
minderheid is en oppositie voert, dan
zeer zeker komt er sprake van »de
waarheid bovenak, omdat ze in die op
positie haar beginsel scherp en beJijnd
uitspreektomdat ze dan propageert
omdat ze dan de tegenstelling moet
doen uitkomen tusschen haar en 't
Kabinet. Maar zoodra die oppositie
de teugels van 't bewind in handen
heelt gekregen, en met andere oppo
santen saam moet mee en samenwer
ken om voor Land en Volk wetten
tot stand te brengen, dan wijkt »de
waarheids voor de zelfverloochening.
Dan is er èèn doel om met de ver
bondenen één actie te voeren voor wat
't Binnenland aangaatmaar om óok
met de tegenstanders één actie te
voeren, zoodra 't Buitenland door
Oorlog of Vrede er bij gemoeid wordt.
Moet dan 't beginsel eener partij
losgelaten worden? Geenszins. Maar
men spinne toch ook weer niet steeds
aan eigen draad, want dan wordt 't
een beginseienstrijd onder vrienden
en medestanders, waardoor wel strijd,
wel actie gevoerd wordt, maar 't Volk
als Volk geen praktische resultaten
ervaart. Dan i3 't als met spuitgasten,
die rondom 't brandende huis staan
te twisten, of spuit A dan wel B bij
den muur gezet zal worden, maar
ondertusschen brandt 't huis niet
alleen uit, maar ook buurmans woning
wordt een prooi der vlammenof
wanneer 't water wast en de polder
jongens zoeken ruzie of ze voor de
bekisting eiken dan wel greenen
planken zullen gebruiken. Zulke'bet
weterij, zulke principiënreiterei komt
niet te pas. Maar opportusnisme komt
evenmin te paswant in dit geval
laat men de beginselen geheel los
en grijpt rijp en groen aan om toch
wat teeken van actie te openbaren.
Neen, geen rechthebberijook geen
opportunisme; maar staand op 't
standpunt der beginselen geven en
nemen. Kan men de heele Zondags
rust niet krijgen, dan een gedeelte
der treinen laten stil staan kan men
den geheelen dwang der vaccinatie
niet opheffen, dan alleen voor dege
nen, die gewetensbezwaar hebben
kun men 't loterijspel niet geheel
verbieden, dan toch inperkenkan
men den drankduivel niet geheel be-
toomen, dan toch een haak in den
neus leggen. Steeds 't beginsel voorop
maar gevende en nemende en zoo
'ungzamerhand komend tot de volle
Ontplooiing van de vlag.
Maar dit eischt zelfverloochening
van alle zijdenen al is »de waarheid
bovenak uit een theoretisch oogpunt
o°g zoo beminnenswaard, praktisch
Jeidt 't tot een ondergang van de
Christelijke actie der drie gecoaliseer-
oe partijen.
Het leven is zoo veelvormig; de
ideeën zoo geschakerd, de versplinte
ring zoo fijn, vooral in de laatste 20
jaar, nu alle menschen kiezers en alle
kiezers beoordeelaars zijn der politie
ke kwesties, dat een praktisch staats
man in coalitie nooit en nimmer op
zijn eigen, persoonlijke standpunt
kan blijven staan.
En hoog, zedelijk hoog staat de
politicu s die, eigen wil verzakend en
eigen systeem wat glippen latend, toch
't doel bereikt door geven en nemen.
Zeker, dan duurt 't langer eer men
er is, waar men wezen wilmaar wie
doorholt, krijgt een ongeluk.
En om vooruitgang, niet om ver
ongelukking is 't te doen. Wie onder
't Liberalisme wil blijven leven, hij
klage, dat een Christelijk Kabinet niet
't volle beginsel ontplooitmaar die
onder dat juk van den wil, hij oefene
lijdzaamheid en zelfverloochening. Dan
komt de waarheid van zelf.
De Standaard schreef 18 Juni
In Middelharnis kwam de heer
Vegtel met groote meerderheid
uit de bus,ondanks de lasterlijke
bestrijding, waaraan hij heeft
blootgestaan. Dat hij slechts
eenige stemmen minder haalde
dan zijn medegekozene bewijst
wel dat onze menschen zich aan
minderwaardige praatjes niet
veel storeD.
Zoo weinig stoorde men er zich aan,
dat zelfs in 't dorp Middelharnis, 't
brandpunt der bestrijding, de heer
Vegtel nog enkele stemmen meer haal
de dan de medecandidaat Warnaer.
Trouwens, de taktiek der linkerzij
nl. de persoonlijke bestrijding, zoo van
dr. Kuyper als van anderen, heeft 't
Liberalisme afbreuk gedaan, en die
partij hoe langs zoo verdacht gemaakt
in de oogen van een weldenkend kie
zer.
Ons volk laat zich niet meer ten
tweede male ophitsen, 't Is geschied
in 1905, maar met onberekenbaar
nadeelig resultaat, w,ant de 52-48 hi,
ha, holeidden tot een Kabinet van
porcelein, dat zoo wat niets in 't
Staatsblad bracht, dan twee wetsont
werpen van vorige Kabinetten. De
Pensioeneering van dr. Kuyper gleed
van de baan en een onderling strijden
en krakeelen over Alg. Kiesrecht was
de eenige onrijpe vrucht.
De heer Vegtel is van de aanhitsing
der Liberalen op Flakkee geen slacht
offer gewordenwel hebben ze zich
verachtelijk gemaakt, als die droeve
lotgenooten in Rotterdam II, waar ook
bij minne strijdmanier, de antirevolu
tionair met vlag en wimpel werd her
kozen.
Wel droef, als een eens machtige
partij, de kluts geheel kwijt, in zulke
strijdwijze haar sterkte moet zoeken.
Men moet meelijden hebben als 't
zwaard verbroken is bij den ridder
en hij den knuppel gebruikt.
Hoe laf b.v. 't plaatselijk nieuws in
»Vooruit« waar stond, dat in N. Tonge
de opkomst onder Vegtel om half
negen zoo gering was »dat men besloot
de lezing niet te laten doorgaan.
De heer Van Zielst uit N. Tonge
heeft in een ingez. stuk in»Vooruit«
op dien leugen gewezendoch hoe
laf van dien «niet gewonen correspon
dente! om zoo'n leugen te debiteereir
Zoo poogde men stemming te maken
tegen den hr. Vegtel, maar 't mislukte.
De Zierikzeesche strijdmanieren der
liberalen vinden bij de Liberalen op
Flakkee heel wat sympathie. Maar Zie-
rikzee staat berucht in Nederland.
Of Flakkee ook berucht worden zal.
't Lijkt wel zoo, de verkiezing stond
althans in 't beeld van de persoonlijke
verdachtmakingen. En nu is de afta
keling van 't Liberalisme nog maar
aan 't beginnen in de laatste jaren, 't
Kan dus nog wat moois worden, als
die zich voortzet in de provinciale
Staten enz. Maar 't baat zoo weinig,
al dat schelden.
Tot den heer Staalman is wel eens
in den eersten tijd van zijn optreden
gezegd waarde heer, gij maakt u
druk met afbreken, maar wanneer
begint uw opbouw P
Tot prof. Fabius, de kampvechter
tegen de verplichte verzekering, werd
op 3 Juni 1908, toen hij zijn rede
tegen den verzekeriDgs-dwang uitsprak
door een debater gezegdprofessor,
wanneer geeft ge nu eens wat positiefs
voor den arbeider in zake verzekering.
En tot mr. V. d. Laar, die zoo graag
door de Liberalen geciteerd wordt uit
zijn Beukelaar of Klaroen, is ook de
vraag uitgegaan: Gij zijt geen vriend
van de coalitiegij ziet in haar deze
en die gebreken, maar wat wilt ge
dan en waar komen we, als we u
volgen.
't ls zoo gemakkelijk te critiseeren
maar zelf aan 't roer komende, wat
kan men dan op den grondslag zijner
vroeger gepropageerde ideeën be
ginnen
Komt men ooit met zulke opposanten
tot reëele, tot werkelijke actie
Met theoretische bespiegelingen kan
men den honger naar sociale wetten
niet stillen. Dan moet er iets positiefs
zijn; geen iuchtspiegeiing, geen
nevelbeeld.
En dit dunkt ons in de geschrif
ten van mr. V. d. Laar bedenkelijk,
dat hij 't mes der critiek te veel en
den truffel tot opbouw te weinig ge
bruikt.
Een Staatsman, als hij zulks wil
zijn, moet vooral met. 't heden reke
nen dan komt van zelf de historisch
geworden toestand aan 't licht en is
er in de toekomst waarborg voor
bestendiging. En 't dunkt ons niet
verstandig van den Beukelaar om voor
't Liberalisme steenen aan te dragen
waarmee ze de Coalitie smijten. Noch
verstandig, noch tactisch, noch recht
vaardig.
De bond van antirev. Kiesvereni
gingen te Amsterdam heeft een adres
van H. M. de Koningin gezonden met
de bede, dat de wet op 't lager onder
wijs meer nog dan tot dusver de
opkomst der vrije School bevordere.
Temeer, waar blijkt, dat de neutrali
teit niet meer 't Karakter bez t van
een godsdienstige alleen, maar ook
van een politieke en daarin de natio
nale sympatieën voor Oranje en Vor
stenhuis worden ondermijnd.
Alle Kieszereenigingen in Nederland,
aangesloten bij het Centraal comité
worden verzocht adhesie te betuigen
en te teekenen het verzoekschrift, dat
van uit Amsterdam is toegezonden.
Dat dan ook enkele kiesv. op Flak
kee de ontvangen stukken naga, en
teekene, opdat 't Hare Majessteit
behage door de veelheid der adres
santen dat adres in overweging te ne
men.
Men moet 't ijzer smeden als 't
heet is en wat over een lib. kabinet
niet is te verkrijgen wordt wellicht
geschonken door ons Rechtsch kabinet.
De Vrije School voor heel de natie.
OP S9KX V1TSAMJM.
De eerste Nederlandsche inrichting voor
tuberculose-lijders.
Wel was reeds eenigen tijd geleden de
opname van patiënten begonnen, met al
wat daarmee in verband staat, maar eerst
nu 't hoofdgebouw gereed was, kon men,
om zoo te zeggen, zich aan de buitenwe
reld presenteeren.
Wat dan ook met eenige plechtigheid
is gedaan en waarbij men niet verzuimd
heeft, Gode de eer te geven en het uit
te spreken, dat van Hém alleen de ver
wachting is in den strijd tegen de tuberculose.
Wat het gebruik der middelen geenszins
uitsluit, wat de oprichting van Sonnevanck
trouwens zélve bewijs!.
Gaarne erkennen wij, dat van andere
zijde deze zaak 't eerst in aangevat en we
hebben eerbied voor den onverdroten ijver
der mannen, die reeds hier en ginds een
sanatorium hebben opgericht. Met name
noemen wij den Bond van Nederlandsche
onderwijzers, dien we op onderwijsgebied
zoo vaak moeten bestrijden, maar die zich
in dit opzicht voor zijn leden zeer ver
dienstelijk heeft gemaakt.
Toch was Sonnevanck noocfig.
"Vooreerst voldoen de bestaande sanato
ria volstrekt nog niet aan de vraag naar
opname, maar bovendien vragen we voor
al onze kranken een christelijke omgeving,
als ze ter verpleging uit onze gezinnen
moeten weggebracht worden.
De strijd tegen de tuberculose is eerst
de laatste jaren begonnen.
Met opzet zeg ik strijd.
De christen erkent, dat alles ligt onder
't voorzienig bestel des Heeren. Hij regeert
absoluut. En ook de onmeetbaar kleine
bacil, waarvan we sedert Robert Koch
haar in 1882 in 't ziekteproduct der tuber
culose-lijders ontdekte, weten dat zij door
haar vermenigvuldiging de ziekte veroor
zaakt, kan zich roeren noch bewezen tegen
Gods wil en doet ook positief alles en
niets anders dan wat God behaagt.
Toch neemt dat niet weg, dat ziekte
en dood gevolgen der zonde zijn, die in
deze bedeeling nooit zullen weggenomen
worden, maar waartegen de Heere Christus
ons voorging om ze te bestrijden.
Als zijne navolgers spreken we dan ook
van den strijd tegen de tuberculose.
Vóór 25 jaar was daar geen sprake vaD.
Nu nóg is een afdoend geneesmiddel
tegen de tering niet gevonden, maar men
weet toch, dat de tuberculose, waarvan de
longtering slechts een der vele verschijnselen
is, in het eerste, ja zelfs in het tweede
stadium tot staan gebracht kan worden en
zonder verdere nadeelige gevolgen blijven.
Reeds dat is zulk een heerlijke gedachte.
'k Herinner me uit m'n jeugd, hoe deze
en gene, die teringachtige verschijnselen
verioonde, met zorg werd aangezien hoe
men vaak van den eenen dokter naar den
ande en toog en hoe wanhopig het was,
dat niets baatte en de kranke langzaam
een zekeren dood tegemoet ging.
Thans is dat zoo anders
Tuberculose blijft een gevaarlijke kwaal
en waar men er maar 't geringste spoor
van schijnt te ontdekken, is 't zaak direct
d n geneesheer een onderzoek te doen
instellen, want juist in het eerste stadium
is er verreweg de meeste kans op genezing.
En dan zijn de eigenlijke geneesmiddelen
bijzaak, temeer waar de fondst van »het«
geneesmiddel zoo lang op zich wachten
laat. Hoofdzaak is een geregelde levenswijze;
een voortdurende inademen van zuivere
frissche lucht en een sterke voeding.
Het doel toch is, 't lichaam te sterken
en te harden en te wapenen in den strijd
tegen de tuberculose-bacillen.
Bijna niemand is daarvan vrij.
De doktoren, die lijkopening verrichten,
verhalen ons dat bijna ieder mensch sporen
van tuberculose vertoont. Er zijn slechts
weinig menschelijke organismen, die geheel
vrij van bacillen zijn, maar bij de meesten
krijgen ze geen kans tot een doodelijken
aanval.
En waar ze in meerdere of mindere mate
de weefsels van het lichaam beginnen
aan te tasten, daar is het de groote vraag,
of 't onder Gods zegen gelukken mag, het
lichaam zooveel weerstandsvermogen te
geven, dat het in den strijd tegen den
vijand óf geheel overwint( óf de nederlaag
geruimen tijd weet te verschuiven.
Daartoe dienen de sanatoria.
Daartoe diene ook Sonnevanck.
Maar ik kan niet nalaten, hierbij uit te
spreken, wat ik reeds meermalen aanstipte
een misstand, waarin móét worden voorzien.
't Verblijf in een sanatorium is uiter-
daad niet goedkoop. En omdat het beste
voor onze kranken niet te goed is wensch
ik ook op 't geld niet te beknibbelen. Of
de droom van sommigen werkelijkheid wor
den kan, dat voor 'n gulden daags een
eenvoudige, maar degelijke verpleging mo
gelijk is, laat ik in 't midden.
't Is nü nog zoo niet.
Eu al ken ik de tarieven van Sonnevanck
niet, een 12 a f 15 's weeks is er al gauw mee
gemoeid. Daar komen dan bij de reiskosten,
ook voor bezoekende familileden, de uit
rusting en mogelijke kleinigheden, dat gaat
al gauw in de papieren loopen. Daarbij
komt, dat het jammer is van 't geld als een
kuur niet ten einde toe wordt volbracht,
zoodat er ettelijke weken, eenige maanden
allicht mee gemoeid zijn.
En nu is het zoo waar, wat iemand mij
onlangs eens zei: Voor de gegoeden en
voor de onvermogenden is sanatorium-ver
zorging te verkrijgen, maar voor de kleine
burgerij is ze hoogst bezwaarlijk.
En dat is ook zoo.
De gegoeden hebben 't geld liggen ne -
men het van hun overvloed af. De onver
mogenden hebben nog eens kaDs, dat ze
worden gesteund, al geven we toe, dat
die kans, gezien de geringe hulpmiddelen,
niet groot is. Maar de »kleine burger* (de
gewone kwartjes en guldens, intrubiant aan
allerlei Chr. stichtingen) zij zitten er mee.
Een goede kennis van me zou graag een
zijner kinderen naar Sonnevanck sturen.
Maar hij zit in 't moeilijkst van z'n leven.
De opleiding der kinderen kost geldver
dienen doet er nog niet een zijn spaarpot
is uitgeteerd het kan niet.
Zoo zijn er tientallen.
Zulke menschen gaan niet om hulp vragen,
en men kan ook voor dezulken niet bede
len. Want armoede is er niet; de man
heeft goed z'n brood. Toch schikt het hem
niet, om nu een paar honderd gulden voor
verpleging uit te geven. Over enkele jaren
als zijn kinders volwassen zijn, wel
en dan is 't misschien te laat
Leenen zal men zeggen. Ach, men weet
niet, hoeveel moeite de man, die een
goede betrekking of een ruime broodwin
ning bezit tóch nog vaak heeft, om aan
contanten te komen, zonder zakelijk onder
pand.
Of er dan geen uitweg komen kan
Mij dacht van wel.
Zou 't onmogelijk zijD, dat aan soliede
personen, na 't inwinnen van de meest om
standige inlichtingen vergund werd de ver-
plegingskosten langzamerhand, per week
of per maand, aan te zuiveren Wie geen
f 200 ineens kan geven, kan soms wel 'n
