:\x
f
voor tie Kniilfiwllandiche en SKeenwicbe Eilanden.
Zaterdag 18 Juni 1910
25ste Jaargang Nw. 1564.
u
v
i
An tirevo lutionair
Orgaan
T
IN HOC SIGNO VINCES
•91
SOMMELSDIJK.
Alle stokken voor «Ie Redactie bestemd, Adverfentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan den Uitgever.
Oe Overwinning.
De strijd is met een overwinning
door Rechts beslist. En in de eerste
plaats danken wij God, die ons deze
schonk.
Hulde aan alle man van Rechts,
van Ouddorp tot de Plaat, die zooveel
in 't werk gesteld hebben om onze
flinke candidaten met zoo'n mooie
meerderheid uit de bus te doen komen.
Jammer we hebben er voor gewaar
schuwd en 't is zoo ook weer, als bij
andere provinciale verkiezingen ge
schiedde, uitgekomen velen zijn thuis
gebleven. En dat zijn geen liberalen
geweestDie waren op 't appel. Maar
onze mannen staan daar schuldig aan
ze denken't komt er toch wel.
En 't is waar't komt er't is er
al zoovele jaren gekomen maar betere
opkomst was toch gewenscht.
We wenschen alle man van Rechts
en de herkozen candidaten in de aller
eerste plaats van harte geluk.
't Ging goed zoo broeders
En nuStilzitten
Neen, neen Voortvaren Zeg den
kinderen Israels, dat ze voorttrekken,
was 't woord des Heeren aan Mozes.
En in Zijn kracht hopen we voort
te trekken naar 1913.
Zeker't zal dan een harde strijd
zijn om mr. P-atijn eruit te krijgen,
maar geen ander doel mag ons voor
oogen staan, dan om dien zetel weer
te bemachtigen.
Broeders! Voorwaarts! En ieder in
zijn kring maar weer ftink aangepakt
om de oogen der kiezers te openen
voor de dwalingen der Liberalen en
Socialisten. Voor de uitnemende be
ginselen van Rechts, die hun steunpunt
vinden in Openbaring en Rede en His
torie en Ervaring. En de Kerkdeuren
wijd open bij een Gereformeerde pre
diking, die de politieke beginselen zelfs
op den kansel voelen laatmaar het
zout door de spijze niet er naastnoch
minder achteraf gezetnoch minder
het smakeloos gemaakt; maar zout
blijve zout en door de spijzen heen;
da s je ware
Mannen van Rechtsnog eens
Gefeliciteerd
De sympathie voor 't staatspensioen
heeft in Flakkee nog geen genoegza-
men wortel geschoten. Wel is door de
drie partijen dit vraagstuk niet
uitermate op den voorgrond geschoven
is 't ternauwernood een punt van
gedachtenisseling geweest, maar de
stemming wijst nog niet uit, dat de
liefde ervoor groot is.
Nochtanswe haken naar een
pensioenwet. En minister Talma zal
wel doen om al zijn kracht in te
spannen om die in 1913 in 't Staatsblad
te kunnen hebben.
't Getob heeft al zoo lang geduurd
aan geen der afgetreden Kabinetten
is 't mogen gelukken de zaak tot een
goed einde te brengen, 't Wordt dus
hoog tijd, dat er nu eens een eind aan
kome.
Een pensioenwet moeten we hebben,
al zijn ziekte- en uitgebreide ongeval
lenwet ook van veel belang; maar
wat 't zwaarste is, moet 't zwaarste
wegen, en dat is verzorging voor den
ouden dag
Moge dan ook deze wet niet lang
meer uitblijven, maar als ontwerp,
binnen 'tjaar 13, den kiezers bekend
zijn.
'tüog des volks is op Talma en zijn
sociaal werk.
OP REA PIT RIJ Si.
Tand- en Tuinbouw.
gêuitenland.
De v
iron RJ
Neer
nii
li
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Cent.
a zonder 50
Buitenland bij vooruitbetaling met Zondagsblad f 7,50; zonder f 4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
UITGEVER
T. BOEKHOVEN,
Telefoon* Intercom». No. 2.
Advertentiën 10 Cent por regel en 3/2 maal. Reclames 20 per regel.
Boekaankondiging 5 Cent per regel en 4/3 maal.
Dienstaanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaat
Advertentiën wordeD ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 unr.
Staatspensioen.
'k Las verleden week 'n leuk >standje,«
dat een eerlijk en oprecht sociaal-democraat
zijn partijgenooten gaf.
De man is diamantbewerker en die lieden
zijn voor negen tienden sociaal-democraat,
dat is bekend genoeg. Ze zijn, om zoo te
zeggen met Henri Polak in het socialisme
ingegroeid en ingeroest.
Die man, een van Polaks' vrienden en
2>bond<-genooten, heeft de socialistische
diamantbewerkers van Amsterdam dan danig
gekapitteld, dat ze bij massa's, tijdens de
Koninginnefeesten oranje gedragen hadden.
Hij had het gezien en had er zich aan
geërgerd. Hij vond zoo iets den echten
socialist onwaardig. Hij wou in 't minst
geen herriejmakengeen anti-koningsgezinde
demonstraties dit kon je, vroeger, wach
ten in de Recht-voor-allen dagendat
doen ze tegenwoordig niet meer maar
hij vond, dat de socialisten nu toch ook
niet in 't andere uiterste hoefden te ver
vallen en met oranje gaan loopen, waar
ze er toch zich niet voor hoefden te scha
men, van te laten zien, dat ze republikeinen
zijn, wat hun beginsel aangaat
Er schijnen onder de sociaal-democrati
sche diamantbewerkers van Amsterdam
echte Wilhelmus-blazers te zijn, dat onze
geërgerde scribent zich in 't openbaar tot
zulk een bestraffing leiden liet
De man had eigenlijk gelijk.
Hij had reden tot ergernis.
Van zijn standpunt bekeken.
Maar van mijn standpunt zou ik juist
andersom zeggen tot die sociaal-democraten;
och, jullie socialisme zit er bij velen zoo
dunnetjes opje roepen vóór Oranje be
wijst hetkeer nu maar terug van je
dwaalweg en laat het oranjestrikje, waar
je nu onwillekeurig naar greep, je een
teeken zijn, dat je aan die zijde van de lijn
niet hoort, maar dat je plaats is bij 't
Oranjevolkwat zeggen wil aan den kant
waar de natie staatniet bij de éénlingen.
Oranje, zegt men, behoort bij geen
enkele partijOran\e hoort aan 't gansche
volk.
In zekeren zin is dat waar.
Oranje is niet liberaal en ook niet anti
revolutionair niet roomsch-katholiek en
ook niet christelijk-historisch, in den zin
als wij onze partijnamen geven.
Die partijen zijn onmisbaar.
Zij verdeelen het volk niet.
Er zijn van die verwaterde dwarrelaars,
die met clown-achtige fierheid zeggenIk
sta boven tusschen buiten
de partijenik zoek eenheid, geen ver
deeldheid.
'n Morie frase. Zoo leeg als een
uitgeperste wijnzak. Hol als 'n leeggetapt
biervat. Slap als 'n leeggeloopen fietsband.
Neen de partijen verdeelen niet.
De beginselen deelen het volk.
En die verdeeldheid wordt niet veroor
zaakt, maar komt openbaar, als zich
partijen gaan vormen. Eu juist die partijen
maken 't weer mogelijk, dat de eenheid als
natie bewaart blijft, ook bij de veelvuldige
gedeeldheid der beginselen
Maar ik raak op zijpaadjes.
Oranje is het symbool juist van die
nationale eenheid en daarom zou ik het
betreuren, al ben ik met hart en ziel anti
revolutionair, dat de Koningin stel,
dat het mogelijk ware lid werd eener
antirev. kiesvereeniging
Wat in 't minst niet zeggen wil, dat ik
een Oranje-sphinx zou begeereneen
Oranjz-raadsel; dat ik Oranje neutraal
zou wenschendat er geen sprake ma',
zijn van een Oranje-traditie
Sommigen zouden dat willen
Als die met allen eerbied zij 't
gezegd de Koningin in plechtgewaad
mochten kleeden, dan zouden ze bij een
vrijzinnige rok 'n roomschen hoed voegen
haar sieren met 'n breed antirevolutionair
ordelint en een christelijk-historische man-
tille haar om de schouders hangen.
Maar ook de Koningin is een niemand.
En Oranje heeft altijd »kleur bekend
Trouwens, dat hindert ook niet.
Op kerkelijk gebied bv weet ieder, wie
en wat de Koningin is. Dat kan natuurlijk
niet anders, of liever 't is iets, dat vanzelf
spreekt. Maar wordt zij nu door de roomsch-
katholieken of door de lutherschen of door
de gereformeerden »scheel« aangekeken,
omdat ze niet bij hen hoort Immers neen
Als ik dan ook toegeef, dat de Koningin
boven de partijen behoort te staan en als
't ware 't middelpunt behoort te zijn der
natie, waarvan zoekende en bindende kracht
uitgaat, die de partijen aan den omtrek in
haar middelpuntvliedende vaart tegenhoudt,
dan wil ik daarmee allerminst zeggen, dat
Zij zorgvuldig zou moeten verborgen hou
den, welke beginselen Zij belijdt
Dat heeft Oranje nooit gedaan
IntegendeelDe band tusschen Nederland
en Oranje is juist gelegd, doordat de eerste
Willem tegenover de anti-Dationale Staat
kunde van Ellips en Granvelle opkwam
voor een echt-Nederlandsche politiek van
gewetensvrijheid en handhaving der rechten
en vrijheden des volks.
Aan die politiek zijn de Oranjeprinsen
steeds getrouw gebleven. En Maurits dorst
het aan, niet slechts, maar geprikkeld en
aangevuurd door Willem Lodewijk stelde
hij zich zeer beslist partij voor het »gere-
formeerde volk,« toen het door Staten-
hoogheid en libertijnsche dwangzucht werd
verdrukt verklaarde zich' hunner één en
wierp zijn zwaard te hunnen behoeve in de
weegschaal.
Dat er toen een Oranje-partij ontstond,
was niet Oranje's schuld,
Oranje's Staatkunde was oprecht natio
naal en toen zich eerst een factie tegen
Oranje vormde en tijdens de minderjarigheid
van Willem III in Staat en Kerk op erger
lijke wijze over het volk den baas speelde
en Oranje achteraf schoof, toen was het
optreden dezer factie de oorzaak, dat het
volk zich om Oranje schaarde en er een
Oranje-partij ontstond.
Die dagen zijn nu voorbij.
In den smeltkroes van volksellende en
nationale vernedering zijn die oude partij
schappen ondergegaan, al is het dat de
beginselen, die als diepste oorzaak bij de
vorming dier vroegere partijen werkte, niet
verdwenen zijn
Maar Oranje vergaf en vergat. Want
ook die zijde der waarheid mag nimmer
vergeten Oranje had gedwaald en ge
faald
Ook moeten we niet vergeten, dat we
thans het constitutioneele koningschap
hebben, waarbij de souverein gewoonlijk,
soms al te vaak, achter de Ministers schuil
gaat, om niet te zeggen zoek raakt
Ondanks dit alles, is de Koningin voor
ons geen >neutrale Majesteit.
Slechts zelden komt ons volk met zijn
Souvereine in aanraking. Dat is een scha
duwzijde van het koningschaponder de
Stadhouders was dat anders en om een
Koninginne vormt zich zoo licht een hof
kring, die haar belet het volk te zien,
zooals het is en leeft.
Maar, als we dan een enkelen keer tot
onze Koningin worden toegelaten, zooals
bv. onlangs onze onderwijzers op Het Loo,
dan zijn we niet neutraal eu dan spreken
we 't in gepasten vorm gerust uit, dat we
vertrouwen, hoe Oranje ons niet wil voort
bouwen op de Christelijke grondslagen van
ons volksleven.
Daarmee halen we haar niet neer binnen
een of ander partijverband.
Daardoor zijn we waarlijk nationaal.
UITKIJK.
BIJENTEELT.
Het .afnemen" of .splitsen" behoort in veie
bijenstanden tot de voorjaarswerkzaamheden
men verstaat er onder het maken van kunstzwer
men en afleggers. Deze twee namen beteekeuen
niet precies hetzelfde. Kunstzwermen worden
gevormd alleen uit een koningin en bijen neemt
men behalve deze uit den moederstok ook nog
raat met oroed, dan spreekt men van afleggers.
Het splitsen is een ingrijpen van den imker,
met het doel van één bijenvolk twee volken
te maken, 't Is niet iets nieuws als sommigen
meenen, en de uitvinding dateert ook niet
terug, als anderen gelooven. In de tweede helft
der 18e eeuw ontdekte pastoor achirach dat de
bijen in staat zijn een koningin te doen ontwik
kelen uit een werkbijen-ei, en hierin vond hij
het middel of liever daardoor werd hem de weg
gewezen tot een doelmatige vorming van kunst
zwermen. Het splitsen zelfs is echter van ouds
bekendreeds de oude Egyptenaren pasten het
toe. Later is de kunst even wel in vergetelheid
geraakt, om in volgende eeuwen door deze of
gene weer ontdekt te worden. Swammerdam,
geneesheer te Amsterdam (1636 1683) kende de
kunst ook, eu een Berlijnsch herbergier, zekere
Büoert, was er eveneens mee bekend, maar hield
het ais een geheim voor zich of deelde het mee
tegen betaling van een dukaat. Na pastoor
Schirach werd het veelvuldig toegepast, echter
op overdreven, onoordeelkundige wijze, zoodat
het splitsen, of maken van kunstzwermen, wei
dra in miscrediet geraakte. Dit behoeft niet te
verwonderen. Zonder voldoende kennis van het
leven en werken des bijen in de huishouding
van deze in te grijpen, is een gevaarlijk, ja
roekeloos werk, waardoor groote, onherstelbare
schade kan worden toegebracht. In dien tijd nu
stond de bijenteelt als wetenschap nog laag, de
mobielbouw (losse bouw) vond nog geen toepas
sing en men had ook nog niet zulke doelmatige
bijenwoningen als thans. Tegenwoordig is de
kennis van de natuurlijke geschiedenis der bfjen
vollediger en algemeener, al is die kennis nog
lang geen gemeen goeddaardoor en dank zij de
betere inrichting der bijenwoningen, dank zijde
moderne bijenteelt, kan de hedeudaagsche imker
de deeling of splitsing op meer rationeele wijze
uitvoeren. Kkn, zeg ik. Maar of het immer naar
behooren geschiedt? 't Is er nog verre af. Schro
melijke fouten worden er nog geregeld by begaan.
Er zyn vóór- en tegenstanders van kunstmatige
deeling der bijenvolken: de een geeft aan natuur
lijk de andere.aan kunstzwermen de voorkeur. Wij
laten dat meenigsverschii thans rusten, maar wij
spreken slechts als ons beslist oordeel uit dat
vele imkers waarlijk wijzer zouden handelen,
indien zij hun handen van de huishouding der
bijen afhielden. Hun ingrijpen is vaak zoo
ontijdig, zoo geheel zonder oordeel, dat men
alleen hun durf kan bewonderen. Geen voordeel
maar schk zit er dan op. Men make geen kunst
zwerm, aleer de stok zwermrijp is, rijk aan bijen,
met een broedruimte, welke geheel is volgebouwd.
Wie zich zeiven niet volkomen vertrouwt late
tenzij hij niet in de gelegenheid is toezicht op
zijn volken te doen houdendeze op de gewone
wijze zwermen. Anders toch loopt hjj gevaar de
natuur geweld aan te doen, in plaatse van haar
te verbeteren.
ENGELAND.
"Van het hoogste belang kunnen de
volgende dagen voor de Engelsche natie
worden.
Er is eene schikking tusschen de po
litieke partijen omtrent het veto-recht
in het vooruitzicht.
De eerste minister heet een gemoedelijk
briefje te hebben gezonden aan Balfour,
den hoofdleider der conservatieven.
Zoo iets als//Wat denkt ge er van,
indien wij eens 'n onderonsje gingen hou
den over ons geschil omtreut het veto?»
Waarop mr. Balfour geatwogrd moet
hebben //Je idee lacht mij heerlijk toe.//
Het ijs schijnt dus gebroken.
De beide voormannen der Engelsche
staatkunde kunnen nu aan het onderhan
delen gaan over een schikking die de
Engelschen met vreugdevuren zouden be
groeten.
ZWITSERLAND
Tengevolge van zware wolkbreuken
heeft de Ahr, een kleine bijrivier van den
Rijn, groote overstroomingen in het Ahr-
dal aangericht.
Bij de ramp in het Ahr-dal is, zooals
nu blijkt, een groot ajratal menschen om
het leven g-ketn-n. Eeu sch-tl'lloods,
waarin zich Italiaansche arbeiders bevoJ
den, werd door den stroom meegesleal
Tot dusver ziju 34 lijken aangespoela
in het geheel worden 87 personen vt(
misthet water is dalende.
Telegraaf en telefoon zijn vernield, lek
wijl aan huizen, oogst en vee grol
schade werd berokkend.
Er zijn soldaten naar de bedreigl
plaatsen gezonden, ter verleening van
noodige hulp.
SPANJE.
De pauselijke nuncius stelde minisfel
Canalejas een nota van het Vaticaan
hand, waarin geprotesteerd wordt tegen hl
besluit, ook anderen kerkgenootschapptl
dan het Roomsch-Kathoiieke open bul
godsdienstoefening toe te staan.
Minister Canalejas heeft echter bij
iegeuheid van eene vergadering van liberal
afgevaardigden en senatoren verklaard,
het protest van het Vaticaan, zoo t\
ontvangen, bij hem niet de geringsteI
bezorgdheid verwekt had, want de graad-I
wet was in geeu enkel opzicht geschonden!
en men moet de grondwet, van 187(1
uitleggen met den geest, die de grondwet!
van 1869 inspireerde.
KRETA.
Het Russische dagblad //Rossya// betoogt)
dat hei thans nog niet de tijd is om del
Kreta-kweste definitief te regelen. Deze
kwestie zou h. i. eeu nieuwe voorloopige
schikking tusschea Griekenland en Turkije
eischen, welke daarin uitdrukking zou
vinden, dat de beschermende mogendheden
een ruimere politieke autonomie aan de
bevolking van Kreta verleenden.
OOSTENRIJK.
De Kamer van Afgevaardigden zet de
besprekingen over de begrooting voort.
Met het oog op de biunenlandsche politiek
verklaart de minister-president, dat hij
den besiaanden toestand ten zeerste be
treurd. De conferentie, door de regeering
voorgesteld, om tot bijlegging van den
rassenstrijd in Bohemen te geraken, wordt
door de Tsjechische agrariërs voortdurend
onmogelijk gemaakt. Hij hoopt, dat deze
partij haar oppositie zal laten varen en
dat men er in zal slagen een groote
meerderheid uit alle nationale partijen
in de Kamer bijeen te brengen, tot het
doen van nuttigen parlementairen arbeid,
TURKIJE.
De z.g. //conventioneele// trein, een
aanvullingstrein van den Orient Express,
is op II Juni het voorwerp geweest van
een schandelijken aanslag in de buurt van
Loeleboergss.
De brug bij die stad stortte in, en
eenige waggons, benevens het postrijtuig,
vielen in het water.
Een conducteur werd gedood en negen
reizigers werden gewond.
Een aantal klinkbouten was verwijderd,
waardoor de trein uit de rails liep, nog
vóór hij op de brug was.
De aanslag was klaarblijkelijk gericht
tegen Mahmoed-Sjefket pasja, den minister
van Oorlog, die uit Albanië terugkeerde
eu eerst voornemens was, per spoor te
reizen, maar in plaats daarvan te Salonika
aan boord van een stoomboot was gegaan.
SERVIË.
Paragraaf 18 van het ontwerp over de
kiesrechthervorming werd met 54 tegen
34 stemmen door de Skoepsjtina aange
nomen. Sommige zeer op den voorgrond
tredende leden der regeeringspartij stem
den tegen. De voorzitter van den minis
terraad heeft dientengevolge het ontslag
van het geheele Kabinet ingediend, daar
de regeering van oordeel is, dat zij niet
langer kan rekenen op den onvoorwsarde-
lijken steun der tegenwoordige meerder
heid der Skoep ijl.n i.
Deze
Abon]
Buite
Afzoij
De B
maakt
op bec
dienstja
op den
invorder
voorkon
zijnen a
voet te
So
Het bi
zal op
ter Pol
aanbestel
vanaf d
ten le
weg.
ten 2'
ten 3e
tot
Inform
in te ze
Stad ai
De Sec
D.
De staa
in de pri
Gezien
van 31 ll
Gelet c
(Staatsbla
Brengt
bij voor;
bepaald,
wild voo
Zaterdag
van dat
drijven,
wet op
wordende
art. 1 va
jacht en
welke die
dan op e I
rassige la
Deze ke
den afgel
doen gebt
blad en
worden g
De Staa
In 1
de Rei
tredem
allen
slechts
14 her
niets ti
In Z
overd.
In
1 ralen
land e
Ove
Stat
ier zit
felfs
toosdol
jferlore
loeldei
ps tea
ïTri V