Nieuwe Kiezers ii 11.
H EU KOOP A. W.
KOOGH VAN DER J.
SCHOUWEN VAN P.
VEGTEL H. CIi.
WARNAER C.
HEIJKOOP A. W.
KOOGH VAN DER J.
SCHOUWEN VAN P.
VEGTEL H. Ch.
WARNAER C.
mmwhhhhwhwww;
Rechts
KIEZERS!
Stemrecht is STEMPLICHT.
i
Van premie vrij?
VEUHIID,
tjg We staan teg-en-
-|g over de vrijzinnige
staatkunde, wier
tfi kenmerk het is vrij
J| zijn van
Gezag.
Hoog-er
-g Sn beginsel is elk
11 Christen unli-re-
volulionair.
Denkterom wanneer ge onze Candidal,en
stemmen wilt, maakt dan de twee onderste
blokjes van 'i stembiljet zwart.
Als ge Uw stembiljet ontvangt, ziet het er
zóó uit
Stemt ge rechts, dan gaat uw biljet in de
bus zóó
Het Stembureau is geopend van 5s morgens
ir tot 's middags 5 uur.
|ract; een der middelen om de
icchtspositie te bevestigen.
Maar geen armenzorg-. Geen Staats-
pensioneering. Die brengt geen recht,
maar een, aalmoes.
Hoe de politiek toch iemand als een
blad omkeeren kanProf. Treub, die
in 1899 vijand was van de vrijheid
tot premiebetaling; en in 1909 de
Unie-liberalen noemde »slimmelingen«
en «politieke tinnegieters,® nam in
de 2de Kamer zijn draai, en zwaaide
schuin-links naar de Staatspensioneer-
ders. Aanstonds werd hem voorgehou
den, wat hij eertijds gezegd had en
datook 't uitgangspunt is van zeer
velen in de Rechtsche partijen.
Hij zei iu 1899:
»Zijn de loonen er niet naar, om
't opbrengen van een bijrage van
de zijde der werklieden zonder
overwegend bezwaar te doen ge
schieden, dan moet 't geneesmiddel
niet gezocht worden in ontheffing van
die bijdrage maar in verbetering der
wantoestanden.
£n bij verklaarde deze woorden aldus
Men kan aan de moeilijkheid,
welke de slechte toestand der loonen
in den weg legt, wei ontkomen, door
bijdragen, die de werklieden onder
normale toestanden zelf behoorden
te betalen, uit 's Rijks schatkist te
putten, maar dusdoende
werkt men de verbetering der loon-
toestanden eer tegen dan in de hand.
«Van premie vrij« zou dus volgens
den professor beteekeneneen tegen
werken der arbeiders een afbreken van
hun strijd of vraag om meer loon.
Maar hij had nog een pijl op zijn
boog, die ook door de tegenstanders
van «premie vrij® wordt als zeer
scherp beschouwd.
Hij schreef;
Men loopt bovendien 't gevaar,
dat niet, met behulp van den Staat,
de zelfstandige kracht der werklieden
wordt vergroot, maar integendeel door
de hulp van den Staat het gevoel
van verantwoordelijkheid en daarme
de de zelfstandige kracht bij de ge-
holpenen wordt verminderd.
Zeer juistDe Sociale kwestie is
een rechts-kwestiehoe n 1. een Hink
arbeider, die werken kan en wil, niet
alleen ais man en vader met „zijn ge
zin door de wereld komt, zonder
schulden en bij een menschwaardig
bestaan, maar ook hce hij bij ziekte,
ongevallen en ouderdom zijn eigen
brood kan eten zonder bedeeling van
Kerk of particulieren of van den staat.
Dat is des arbeiders recht.
De Staatpensioneerder wil de slaats-
bedeeling tot ieders Recht verheffen
de tegenstander noemt Staatsbedeeiing
een oneer en wil des arbeiders Recht
zoeken in loonsverhooging.
Geen Staatspensioen Maar zooals
een ander woordvoerder "der vrijz.
Democraten onlangs zei, dat hij van
Staatspensioneering niets moest heb
ben, want
»omdat ook bij 't Deensch stelsel
juist 't omgekeerde plaats vindt van
hetgeen men moet doen n.l. de
sociale ivetgeving zóó te doen worden,
dat stap voor stap op de armenzorg
terrein wordt veroverd.
Geen Staatspensioneering. Maar
loonsverhooging zij de leus.
Geen Staatsbedeeiing. Maar de ar
menzorg ingekrompen en om 't Recht
gestreden.
Premieheffing, verplichte verzeke
ring is voor 't Recht des arbeiders,
de weg.
Wie voorstander is van Recht in
de Sociale kwestie, kieze Rechts.
u
De Sociaal-Democraten willen bij
uitnemendheid optreden als devrien'
den van den werkman. En dit stellen
zij, in alle Landen, zich vóór te zijn.
Welnu dan, de Fransche Socialisten
hielden te Nimes in Februari hun
partijdag. Daar werd door de kopstuk
ken een lans gebroken voor premie
betaling.
De Socialist Thomas zij over 't
Fransche pensioenontwerp, met pre
miebetaling vlak voor de verkiezingen
door 't ultra-democratische Kabinet,
waarin drie Socialistische Ministers
zitten, ingediend
»Als we ons niet duidelijk en
«beslist voor de wet verklaren
«zal men ons misschien met een
verbeterde Armenverzorging af-
sschepen, en dan is de verzorging
»van ouden van dagen misschien
»voor meer dan een tiental jaren
«uitgesteld.®
Ergoduidelijk en beslist wilden
ze zich verklaren voor premie-betaling.
En Jaures, de leider der Fransche
Socialisten, wees de partijgenooten
er op, dat er een principieel onder
scheid was tusschen den steun aan
ouden van dagen en het onvoorwaarde
lijk recht der verzekering, die de zede
lijke waarde van den arbeider (d.i.
zijn waarde als lid der gemeenschap)
doet uitkomenook wanneer deze nog
geen 65 jaar is. En zoo vervolgde hij
Wanneer ze de afgevaardigden, die
vóór de wet gestemd hebben, een grief
er van maken, dan veroordeelen ze
ook de partijen der Internationale, die
zooals de Duitsche en de Oostenrijksche
Sociaal-Democratie, beginsel van de
verplichte bijdrage van den arbeider
aangenomen hebben.
Ten slotte sprak hij dit ernstig
woord, als 't ware een echo van dien
Nederlandschen Professor, welke van
slimmelingen gerept had en zei hij
Wij willen de kiezers niet bij
den neus nemen. Het volk hervor
mingen te heioven, waarvoor 't
geen oiï'ers behoeft te brengen,
dat is een populariteit (volksliefde)
die 't Socialisme niet past.
En de Staatspensioneerders beloven
«hervormingen®, voor de arbeiders,
maar opofferingen vragen ze niet.
De Sociaal-Democraten noemden
dat: bij den neus-nemerij of boeren
bedrog.
Wie den Arbeider verhelfen wil
Wie hem zijn toekomende plaats
wil geven in 't maatschappelijke leven;
de Arbeid naast en niet onder 't Kapi
taal, hij late af van Staatspensioen.
Elk voorstander, elke democraat,
stemme daarom de heeren
Op der, len Pinksterdag heeft de
Utrechtsche Vrijzinnige Studie- en
Propagandaclub een vergadering ge
houden, waar de heer A. Roodhuyzen,
lid van de Tweede Kamer als spreker
optrad met het onderwerp ^vrijheide.
Een moeilijk onderwerp voor een libe
raal man.
Want al is liberaal het vreemde
woord voor vrijheid, we kunnen veilig
aannemen dat de liberalen dat vreemde
woord verkozen hebben boven het
Hollandsche woord, omdat ze een
»vreemde« opvatting van de vrijheid
hebben, zoowel op politiek terrein, als
op het terrein van de school, gelijk
ook op 't gebied van de kerk.
Dwingelanden is het goede Hol
landsche woord voor het Fransche
woord liberalen.
Zoo nu en dan voelen de heeren
in het liberale kamp er wel iets van,
dat hun naam hun wezen niet uitdrukt
Zoo b.v. ook de heer Roodhpyzen
blijkens verslag van bovengenoemde
vergadering.
Want daar heeft hij o.a. dit gezegd
»Een zwak punt van de liberale politiek
uit de dagen van Thorbecke iè het
onderwijs vraagstuk. Het is een fout
geweest van de liberale leiders, dat
ze niet ingezien hebben, dat aan een
deel van ons volk het openbaar onder
wijs geen bevrediging kan schenken.
Als we nu onder kerkelijken drang
zitten, moeten we erkennen, dat we
niet zonder schuld zijn.®
Die woorden vooral die wij even
onderstreepten zeggen ontzaglijk
veel.
Dusde liberalen hebben de vrij
heid geschondenop schoolgebied
met hun school zonder Bijbel; door
die school op te dringen aan allen
door die school staatsschool te ma
ken, volksschool.
Gelukkig, dat men het eindelijk
begint te gevoelen en te erkennen.
't Is wezenlijk om op te merken.
Van vrijheid gesproken vrijheid uit
de dagen van Thorbeckevrijheid der
liberalen.
Ons kwam dezer dagen onder de
oogen wat er zooal gebeurd is in 1834
in de dagen van de Afscheiding.
Gebeurd met onze Gereformeerde
vaderen, die leefden onder een libe
rale regeering.
Wat een geest van verhevene vrij
heid waaide toen in ons goede Va*
derland.
9
Zoo schreef b.v. de Gouverneur van
de provincie Groningen Rengers aan
do plaatselijke besturen in die proy.
met betrekking tot de,godsdienstoefe
ningen van de Afgescheidenen deze
dwaze, vijandelijke tyraunieke woorden
»De woelingen van den gesuspen-
deerden predikant bij de Hervormden
II. de Oock te, Ulrum en van zijn
aanhangers sedert eenigen tijd de
strekking hebbende bekomen niet al
leen tot openlijke verachting en vergui
zing van burgerlijke en kerkelijke
verordeningen en instellingen, maar
zelfs tot verzetting en tegenstand tegen
het publieke gezag, zoo is het nood
zakelijk geworden maatregelen te
nemen, tot handhaving der rust en
goedje orde binnen deze provincie
»Ik schrijf UEd. bij deze aan, om
in uwe gemeente, zoo veel immer
mogelijk acht te slaan op alle woelin
gen en opruiingen, welke zouden kuil
den ondernomen worden door den
gemelden gesuspendeerden predikant
of zijne aanhangers, alle onwettige
godsdienstoefeningen en vergaderingen
of bijeenkomsten, tot dat einde aange
legd, door de gewone plaatselijke
politie zooveel doenlijk voor te komen
en bij het onverhoopt plaats hebben
van dezelve, daarvan niet alleen pro
cessen verbaal te doen opmaken, maar
die vergaringen en bijeenkomsten door
de veldwachters en politie-bedienden
dadelijk te doen uiteengaan en tevens
mij de meeningen en inzichten van
het Plaatselijk Bestuur omtrent de
geestesgesteldheid der ingezetenen mee
te deelen en de meerdere of mindere
bezorgdheid, welke er mocht bestaan
voor de eventueele verstoring der rust
en goede órde in de gemeente teneinde
door mij zal kunnen worden overwo
gen, welke meer effacieuse middelen
er zullen kunen genomen worden, tot
verzekering der voordurig van die
rust en goede orde en tot beveiliging
van personen en goederen.
Het is mijn vastberaden en ernstig
voornemen niet te dulden dat de rust
en goede orde binnen de provincie
een oogenblik gestoord worden door
lieden, die dooreen opgewondene ver
beelding en verhit brein verwoed, de
stoutheid zoo verre drijven van openlijk
ongehoorzaamheid aan wetten en gezag
teprediken.
ik noodig UEd. bepaaldelijk om
bizonder te letten op de gèzindheden
bedoelingen en het gedrag der veld
wachters, politiebedienden en verdere
suppoosten, en mij, ingevalle tegen
een derzeive eenige gegronde suspicie
mocht bestaan, als dan daarvan dade
lijk te onderrichten.*
Hoe vindt ge een dergelijk stuk
Zou hier en daar onderstreepten
we, al schrijvende, enkele woorden
Lijkt het niet alsof onze Gcref.
Vaderen, van 1834 die geen vinger
verroerd hebben om zich ooit tegen
de wettelijke machten te verzetten,
de grootste oprqermakers, roovers,
schavuiten en bandieten wezen?
sfê-*.
Verbeeld u »naar hun geestvermo
gens® moest een onderzoek ingesteld
worden, alsof ze dus »krankzinnig«
waren. Van hun «verhit brein« en
hun »stoutheid« van openlijk onge
hoorzaamheid aan wetten en gezag
te prediken«, alsof er een binnen-
landsche oorlog gaande was.
En dat, waar onze Vaderen in stil
heid en gelatenheid in kleinen kring-
samen kwamen om met biddingen
en smeekingen 's Heeren aangezicht
te zoeken, Gods Woord te lezen en
een psalm te zingen
En die mensehen moesten uiteen
gejaagd, vervolgd, beboet, veroordeeld
en in de gevangen-is geworpen worden.
Van die menschen moest huis en vee
en goed verkocht worden om de boe
ten te betalen, die hen was opgelegd
door de mannen der vrijheid.
En omdat het den Gouverneur van
Groningen, den heer Rengers, nog
niet kras genoeg ging, schreef hij in
'37 nog een 2e circulaire.
»Ik heb het niet ondienstig geacht
bij mijne circulaire van den 20e Nov.
1834, ter zake van de woelingen van
den gewezen Predikant de Cock en
van zijnen aanhang, eenige instructiën
mede te deelen zoo begint ZEx. de
Gouverneur.
En vervolgt dan«Onderricht zijnde
dat er in het afgeloopen jaar onwettige
vergaderingen of bijeenkomsten der
zoogenaamden separatisten gehouden
zijn, zonder dat daarvan procesverbaal
opgemaakt en aan den Heer Ofüecier
van Justitie ingezonden is, schijnt zulks
hoofdzakelijk daaraan te moeten wor
den toegeschreven, dat eenige Heeren
Burgemeesteren het onderzoek in
dezen en het opmaken van processen
verbaal aan de veldwachters overlaten
ea zich zelve daaraan ontrekken.
v
Aan de veldwachters, die wel be
ambten van/ de Rechterlijke Politie,
maar geene hulpambtenaren van de
Officieren vanj Justitie zijn, kan de
toégang binnen do huizen geweigerd
worden. De laatste nochtans, waaron
der de Burgemeesters en hunne
Assessoren belmoren, moeten in de
gevallen bij art. 49 v. h. wetboek van
strafvordering bepaald, ook In de
huizen (Ier ingezetenen toegelaten
worden. Zij vervangen de Officieren
van Justitie en niet alleen dat zij pro
cessen verhaal opmaken en de verkla
ringen van getuigen ontvangen, zij
doen ook huizoekingen en andere acten,
welke, in de bedoelde gevallen van de
competentie der Officieren van Justi
tie zijn.
Het is dat ik UEd. bij dezen ten
ernstigste aanschrijve om U in het
vervolg, ten aanzien van onwettige
vergaderingen oi bijeenkomsten der
dusgenoemde separatisten overeen
komstig de aangehaalde wetsbepalin
gen te gedragen |en als hulpambte
naren van de Officier van Justitie,
zelve in de huizen te gaan en, inge
vallen van onwettige vergaderingen,
de vereischte processen-verbaal op te
maken en al die verrichtingen te doen
welke, in bedoelde gevallen aan de
Officieren van Justitie zijn opgedra
gen.®
Er moest dus méér vervolgd worden.
Huiszoekingen moesten gedaan wor
den.
Alle vergaderingen verstoord en
gestraft.
Wonderlijke vrijheid toch van de
liberalen.
Een kroeg was vrij.
Een danshuis was vrij.
Een schouwburg was vrij.
Ook op Zondag.
Maar een School met den Bijbel
mocht men niet bouwen. Men kreeg
er geen vergunningivoor van de Over
heid. Oók niet al wilde men zelf alles
betalen. Er werd geen vrijheid toe
gegeven.
En ook mochten de Afgescheidenen
niet vergaderen rondom Gods Woord.
Wat een verschrikkelijke vrijheid
houden de liberalen er van ouds op
na 1
Ja om de Ned. Herv. Kerk wil
lekeurig onder het synode juk te
brengen, dat was hun welgevallen.
Daar prezen ze den Koning om. En
dat juichen ze nóg toe.
Als Gods woord maar 't meest ge
bonden .ligt, dan juichen de liberalen
en roemen hun vrijheid
Gelukkig dat de lleere én in de
Kerk én op schoolgebied én op poli
tiek terrein de touwen genadiglijk
wil komen verbreken.
Hij geve.de ware vrijmaking
Dat Gods Woord overal een vrijen
loop verkrijge.
Dat Gods inzettingen heerschappij
mogen voeren,
dij
Wie is de schrijver van deze aan
klacht
Een «Afgescheidene.* Neen, 't is
een uilknipsel uit de Waarheidsvriend
van 3 Juni j|. En dit blad is het
orgaan van dep Bond van Ned. Herv.
predikanten tot verbreiding en ver
dediging van de Waarheid in de
Ned. Herv. Kerk.
De' schrijver is een /'Ned. Herv.
predikant.
Hoe diep voelt hij zich gekrenkt over
die zoogenaamde liberale vrijheid!
En elk Antirevolutionair is het
volkomen met hun eens.
De liberale vrijheid loopt altoos
uit op verzet tegen de inzettingen
Gods. De «godin der Rede* haat den
God des Hemels.
1907 1909 1910
Sommelsdijk 456
Middelharnis 694
Stad a. 't Haringvliet 195
Den Bommel 257
Ooltgensplaat 396
Oude Tonge 486
Nieuwe Tonge 311
Dirksland 395
Herkingen 125
Melissant 270
Stellendam 285
Goedereede 237
Ouddorp 422
4529 4815
Op 17 Juni 19043857 kiezers.
Uitgebracht 3319 stemmen.
Op den Candidaat Vegtel1966.
Op 25 Oct. 1906: 4317 kiezers.
Uitgebracht3379 stemmen.
Op den Candidaat Warnaer2045.
Op 11 Juni 19074529 kiezers.
Uitgebracht: 3710 stemmen.
Op den Candidaat De Wilde 2336.
Thuisblijvers in 190453S kiezers.
1906: 938
n 1907819
Treurig tocli, zooveel kiezers, die
niet aan de stemming konden of wilden
toenemenKomt trouw ter stembus
Regelt uw zaken zóó, dat ge stemmen
kuntStemt zoo vroeg mogelijk En
