4k
voor it® Kuidliollanilselie en Ze€kuw*clie Eilanden.
is;
Zaterdag 30 April 1910,
3
Antirevolutionair
25sle Jaargang JN°. 1550.
Orgaan
e
IN HOC SIGNO VINCES
75
75
T. BOEKHOVEN.
ectie.
de
lis
in,
>g.
of
in
n,
og
>el
modellen,
rtigen, ten
i
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zn-tersl&g.
fAboaaOEientsprljs per drie maanden fr. p. p. met Zondagsblad 75 Ce&G
n zonder oO
Buitenland bij OOruitbetaling met Zondagsblad f 7,50 zonder f 4,50 per jaar
Afzonderlijke nummer» 5 Cent. Met Zondagsblad 7 Cent.
UITGEVER
SOMMELSDIJK.
Telefoon IntercoM». No. 2.
Adrertentiëa 10 oentper regel on 3/2 maal. Reclames 80 per regel.
Soekaank©i»diging Gent per regel en V, snaai.
DienstaanTragen en Dienstaanbiedingen 50 Gent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan
j Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 uur.
%üe stiihken mor de isestessitó, AOvertenfiiïn ea verdere AglgiiiJiistrailae ffa*a.nco to® te aesnieaa tht&eu ^i®ss Uifggeveg'
mm blad.
Uit tie JFers.
Paganistische factoren.
JIn de memorie van antwoord, Hoofdstuk
der Staatsbegrooting voor 1905 sprak
Dr. Kuyper over het opkomen van poga-
pstische (heidensche) factoren
Over deze uitdrukking, die iu geen enkel
opzicht onbehoorlijk was, is toen maanden
lang niet weinig te doen geweest.
Geheel de vrijzinnige pers van den Dol-
laart lot de Schelde toe, van de Ooster-
,ot de Westergtens was over dit zeggen,
dat men in één woord ergerlijk vond, in
leweging.
De uitdrukking werd dag in, dag uit
jeexploiteeid, niet alleen tegen Dr. Kuyper,
aaar ook niet het minst tegen de christe-
ijke partijen men maakte er een strijd
wapen van om daarmede de overwinning
bij de toen ophanden zijnde stembus te
behalen.
1 En toch, hoe ook afgekeurd, de uit
druk king was en is nog alleszins juist.
1 Of is het niet waar, dat vooral gedu
rende de laatste jaren de strijd der chris
telijke partijen op politiek en maatschap-
mi lijk terrein tegen de met kracht opko-
uiende paganistische of heidensche ideeën
moet worden gevoerd
Zooals aan onze lezers bekend is, heeft
onze minister van Justitie, de heer Mr.
Nelissen, een wetsonderwerp inzake de
echtscheiding bij de Tweede Kamer inge
diend.
Het wetsonderwerp wil een eind maken
aan het bekende middeltje, om door
wetsontduiking, langs den weg van leugen
en bedrog, ontbinding van een huwelijk te
verkrijgen met onderlinge toestemming.
Het bepaalt, dat er wel degelijk bewijs
moet worden geleverd, dat er gronden van
echscheiding aanwezig moeten zijn, alvorens
Se echtscheiding zelf kan worden uitge-
SprokeD.
Welnu, de bekende oud-liberale minister
•Mr. S. van Houten trekt in zijn jongsten
>Staatkundigen Brief* heftig tegen dit
wetsondtwerp te velde.
Hij betreurt het, dat man en vrouw niet
u't vrije beweging bij elkander kunnen
bOmen en elkander weer kunnen verlaten.
vReeds in 1889 heb ik gezegd aldus
Mr. van Houten, dat menige vrouw veel
verstandiger zou handelen, indien zij met
voorbij gang van den amtenaar van den
burgerlijken stand met den man har er
Keuze feitelijk ging samenleven
I De grondfout onzer huwelijkswetgeving
volgens den liberalen staatsman, dat man
j, vrouw het huwelijk niet >zonder proces
zonder opgave van redenen* knnnen
ieindigen.
Het oude Rotneinsche recht was in dit
opzicht zoo juist. Het huwelijk was onder
zijn werking een vrij samenwonen, zonder
wettelijk geregelde plichten tusschen man
en vrouw. Geen van beiden behoefden zich
te onderwerpen aan onrecht uit een betrek
king waaraan naar verkiezing een einde kon
worden gemaakt.
Het heidensche Romeinsche recht, moet,
Pil het goed zijn, dus weer worden inge
voerd.
Het christelijk huwelijksrecht daarentegen
vehoort te worden afgeschaft.
Voorloopig, Mr. van Houten weet dat
wel, bestaat daarop nog niet veel
'tocht, maar om den wetgever in deze
fitting te driDgen, maakt de grijze liberale
aatsman propaganda voor *vrije* huwe
yken, anders gezegd voor »vrije liefde
Mtn schrijft
Naarmate Nelissen beter slaagd in zijn
P ging tot versterkte verroomsching van ons
huwelijksleven, zal het vrije huwelijk natuur
lijk meer op den voorgrond treden.
Ook verschillende andere feiten, die zoo
van tijd tot tijd ruchtbaar worden, hebben
mij tot de overtuiging gebracht, dat het
vrije huwelijk het middel is, om vrij den
kende elementen der bevolking te bevrijden
van den druk, dien de voor hen niet passende
opvattingen der Roomsche kerk ten aanzien
van huwelijk en vrouwenrecht langs den
weg onzer burgerlijke wetgeving op hen
uitoefenen.
Zelfs gaat Mr. van Houten zoover, om
eenige bepalingen te ontwerpen, waarop man
en vrouw zouden kunnen samen wonen
zonder een huwelijk aan te gaan.
Hij geeft zelfs een regeling voor de
verhouding tusschen ouders en de in vrij
huwelijk geboren kinderen.
Voorts wenscht hij de bloedverwanten
te laten »teekenen«, dat zij de uit het
huwelijk geboren kinderen bij testament
zullen bedenken.
En eindelijk stelt hij voor de finantiëele
gevolgen van het »vrije huwelijk* onder
meer deze bepaling
Zoolang de samenwoning duurt, bestaat
tusschen de vrije echtgenooten een
maatschap onder hun beiden, in onderling
overleg tusschen hen te verdeelen, bestuur
Voordeelige saldo's worden tijdelijk voor de
maatschap belegd. Nadeelig saldo(s worden
door ieder deelgenoot in verhouding tot zijn
kapitaalbezit tijdelijk renteloos voorgeschoten
v.en bij de eind-afrekening gedragen. Een
j^voordeelig eindsaldo behoort voor de helft
aan elk der partijen of haar erfgenamen.
Zoo spreekt Mr. van Houten, een
liberaal staatsman voor enkele jaren nog
minister van Binnenlandsche Zaken.
Wat dunkt u, is hier geen anti-these p
Komt hier de tegenstelling tusschen
geloof en ongeloof, tusschen modernen en
christelijke levensbeschouwing niet duidelijk
aan den dag
Had Dr. Kuyper niet gelijk, toen hij
als minister schreef over het opkomen van
^paganistische*, heidensche factoren?
Of is de goddelooze verzinning van het
»vrije huwelijk*, gelijk een oud liberaal
staatsman dit wil, niet in den grond der
zaak paganistisch, heidensch
Opmerkelijk is de houding, die de liberale
of vrijzinnige pers tegenover het opkomen
van deze ^paganistische factoren* aanneemt.
Zij zwijgt of vergoelijkt, maar van een
protest tegen deze heidensche ideeën valt
helaas geen spoor te ontdekken.
Wat een voorrecht is het, dat wij thans
Christelijke bewindsmannen aan de regee-
ringstafel hebben, die tegen het opkomen van
zulke goddelooze ideeën, gelijk wij hier te
hooren krijgen, weten pal te staan.
Laten wij hen steunen, zooveel dit
mogelijk is.
Ook bij de a.s, stembus voor de Staten
Provinciaaldie een uitspraak van het
volk moet zijn, dat het onze samenleving
bij de oude Christelijke zeden en beginselen
bewaard wenscht te zien.
Onze leuze zij voor de coalitie en het
Christelijk Kabinet.
De neutraliteit in den knel.
Het schijnt op sommige openbare scholen
met de neutraliteit wat de schoolboekjes
betreft niet zuiver te staan.
De »School met den Bijbel* gaf er dezer
dagen enkele staaltjes van.
Namen noemt zij nietderhalve behoeft
geen enkele school zich de klacht aan te
trekken, tenzij dan die welke bedoelde
schoolboekjes in gebruik heeft.
Het oog viel namelijk op 'n Leerboekje
van de Vaderl. Gesch.* bij Wolters te
Groningen verschenen.
Daarin wordt o. m. gezegd
zjezus Christus, die geboren werd in
Bethlehem in Palestina, was de stichter
van een nieuwen godsdienst, die vooral
in Europa veel aanhangers heeft verkre
gen.*
Neutraal is dat niet. Het is puur mo
dern. De vrijzinnigen zien in onzen Heiland
op zijn hoogst een braven filosoof die voor
zijn denkbeelden den marteldood stierf.
De mededeeling zooals zij daar staat
past derhalve niet in een leesboek van de
neutrale school.
In dat zelfde geschiedboekje wordt Calvijn
geteekend als de >tyran van Genevè*. En
het wordt Maurils tot »eeuwige schande
aangerekend, dat hij uit eigener beweging
aan Oldebarnevelt gratie verleende.
Ook dit is niet neutraal, het is naar
onze beschouwing zuiver geschiedverval-
sching. Het tegendeel van neutraal.
Wat is neutraal toch een moeilijk ding.
Men zit er altijd mee iu den knel
(^Graafschappen
Nog eens Benoeming.
>De Zeeuwklaagde over drie Zeeuw-
sche benoemingen tot burgemeester, bij twee
waarvan in zèèr overwegend Rechtsche
gemeente mannen, naar de redactie weet,
door velen ^bekwaam en geschikt* geacht,
doch antirevolutionair, waren gepasseerd.
Wij beaamden die klacht.
En wat zegt nu Oostergo.
Een fel vrijzinnig Fnescii b'aadje
Dat bijt de Zeeuw toe
j>Het a.r. blaadje is blijkbaar ontstemd
op zijn minister.
Naar het ons voorkomt tea ourech e.
Wij meenen, dat Minister Heemskerk
zelf ook niets liever gedaan zou hebben
dan althans in de beide laatstgenoemde
gemeenten een anti-revolutionairen burge
meester benoemen als hij het maar met
eenig goed fatsoen had kunnen doen.
Dat hij het niet deed, zal wel hierin
hebben gelegen, dit zijn maatstaf van
bekwaamheid en die van de Zeeuw niet
dezelfde waren*.
Zie zóó gaat het nu.
Men geeft niet mr. Heemskerk een
pluimpje omdat hij den bekwamen antirevol.
voorbijging en den bekwamen liberaal koos.
Neen men geeft óns een trap
»Wat jullie bekwaam blieven te noemen
zoo heet het blijkt n emendal, als
't voor de heeren komt
knapten al als dunne touwtjes. Vergeefs
probeerden de manschappen het gevaarte
nog te houden. Met kraoht werd het
opgenomen en voortgedreven naar Weil-
burg a.d. Lahn en tegen een paviljoen
op den bergtop geslingerd, waarbij het
schip middendoor knikte, met het
achterstuk bleet hangen, terwijl het voor
ste deel over het gebouw omlaag hing.
Men was van plan de nog onbeschadigde
kleine ballonnen, waarop de Zeppelin-
luchtschepen drjjven, te ledigen en het
geraamte uit elkaar te nemen. Er was
een enorme toeloop van nieuwsgierigen
doch uit Dietz waren weldra soldaten
gearriveerd om het terrein af te zetten
Een part. tel, van de „N, R. Ct."
meldt.
Het ongeluk heeft overal groote ver
slagenheid teweeggebracht, vooral te
Frankfort, waar de Zeppelin II gedurend
de I, L. A. met groot succes vele tochten
heeft gedaan. De pers acht het legerbe
stuur niet verantwoord, want niettegen
staande de voorspelling der meteoremolo-
gen van slecht weer is de vloottocht
toch doorgegaan. De inspecteur der genie
von Lyucker heeft aan den Keizer ge
seind „Niemand is verantwoordelijk.
Het is overmacht. Het schip is totaal
vernie igd. Herstelling is uitgesloten Het
is geen nederlaag voor systeem. De orkaan
is oorzaak".
Er zija wel stoffeljjke schade, maar
peraooklijke ongelukken zijn niet voor
gevallen.
De »Sommelsdijk
Het ligt in de bedoeiling, zoodra
mogelijk, de „Sommelsdijk" leeg te
pompen. Op het oogenblik is daar wegens
de hitte van het schip echter nog geen
denken aan. De ruimen rooken nog
steeds. Naar men verneemt heeft de
Holland-Amerikalijn het stoomschip aan
de verzekering-maatschappijen afgestaan.
Door de tram gedood.
Op de tramlijn WinsumUirum is
Zondag voor het eerst een ernstig ongeluk
gebeurd. Eeu inwoner der gemeente
Leens, M. J., had het ongeluk in aanra
king te komen met d3 tram, waardoor
»Stank voor dank* dus.
't Is dan ook te hopen, dat dergelijke j hij inwendige kneuzingen bekwam, die
klachten gering in aantal blijven. J 1
De liberale pers trapt er ons mee in den
hoek. Als er goede sollicitanten zijn
iaat dan in Rechtsche gemeenten maar
gerust een man van Rechts worden benoemd!
't Evenwicht is nog lang niet hers'eld
(»Onze Courant*.)
Oeiiiengd Aieaaws.
Roosevelt.
Zondagochtend heeft Roosevelt te
Parijs den dienst in de Amerikaansche
kerk bijgewoond. Dat is een kerk, die
niet tot een bepaald kerkgenootschap
behoort. Op het oogenblik is een Pres
byteriaan de predikant. Roosevelt
behoort, gelijk men weet, tot de Ne-
derduitsch Gereformeerde Kerk in
Amerika.
De Zeppelin II< verongelukt.
De „Zeppelin II" maakte de laatste
dagen eenige tochten. Ook Zondag j.l.
was het luchtschip in Homburg vor der
Höhe opgestegen en had een heelen
torn gehad tegen een storm uit het
Zuidwesten. Maandag zou, höewei de
meteorologen ongunstig weder hadden
voorspeld, weer een opstijging plaats
hebben te Limburg a.d. Lahn, waar het
luchtschip geankerd lag. Alle mogeljjke
voorzorgen waren genomeD, maar toen te
half twee de „Z. II" was bijgevuld,
pakte plotseling, een rukwind van 18
meter in de seconde het luchtschip aan
de linkerzijde. De verankerde staaltrossen
den dood ten gevolge hebben gehad.
Alleenreizende dames.
Een der lezers van het „Vad." waar-
sohuwd nog eens voor zekere gevaren
waaraan alleenreizende dames soms
blootstaan.
Mijn nicht buiten deze stad in betrek
king zijnde, reisde Maandag hierheen.
Aan station Maas, Rotterdam, stond een
onbekent hear, die haar vroeg, of zij
met hem mee wilde rijden. Zij gaf op
dit aanbod geen acht en ging verder.
Hij stapte daarop in een vigilante, doch
liet 't portier open en zond den koetsier
nog eens haar achterna om het aanbod
te herhalen. Ook nn evenwel zonder
succes.
Alleenreizende meisjes mosten dus
voorzichtig zijn en de „Stationdames"
mogen wel eens nota nemen van deze
nieuwe manier om hen te verschalken.
Bliksem ingeslagen.
Tijdens een kort, maar hevig onweder,
is Zondagnacht de boerderij van K.
Leistra, onder Westergeest, bij Dokkum,
door den bliksem getroffen en geheel
afgebrand. Door een tallen wind kon
zoo goed als niets gered worden en
kwamen o.m. negen koeien in. de vlammen
om.
Ten tweede male ontvlucht.
Een jongen, die geplaatst in detuoh-
school nabjj Ginneken, die daaruit
onlangs ontsnapt, doch weer terrugge-
bracht was, is ten tweeden malen
weggeloopen, en na de rivier de Mark
te zijn overgezwommen, bij een boer
terecht gekomen deze iiet de directeur
der tuchschool waarschuwen, waardoor
spoedig een einde aan de begeerde
vrijheid gemaakt was.
Een felle brand.
Uit Oldenmarkt aehijfc men aan de
„Zw. Ct."
Zaterdagavond ongeveer 11 uur klepte
de brandklok en spoedig bleek dat in
de buurtschap Paasloo een boerenhoeve
van den heer J. van Gunst en bewoond
door B. Zoer in brand stond. Toen de
brandspuit kwam, was er aan blusschen
geen denken meer. 11 koeien en 2
paarden werden gered, 1 koe, 4 kalveren
en 4 varkens kwamen in de vlammen
om, evenzoo de geheel9 inboedel. Een
reiziger, een familielid, die daar toeval
lig logeerde, verloor door den brand zjjn
manufacturen, zijn fiets, horloge, schoenen
enz., zoodat hij half naakt bij den weg
stond. Huis en inboedel waren verzekerd
De oorzaak van den brand is tot heden,
onbekend.
Door den geweldigen vonkenregen
vatte ook een tweede erve van den heer
M. L. Verbeek en Zoon, bewoond door
D. de Boer, vuur. Door de vele handen
die hulp verleenden, werd hier vee en
inboedel grootendeels gered. Alles was
ook verzekerd.
Goed a/geloopen.
De correspondent te Zeist van het
„Utr. Dbld." meldt:
Zaterdagmiddag reed een automobiel
gemerkt L 767 uit Zeist in de richting
van Utrecht. Ter hoogte van het
landgoed Ma Retraite weigerde plotseling
het stuur zijn dienst. Het krachtigremmeu
van den bestuurder kon niet verhinderen
dat de auto met groo'e kracht tegen
een boom reed, zoadat de motorkast
werd ingedrukt en de groote spiegelruit,
die het voertuig aan de voorzijde afsloot,
totaal werd vernield.
De inzittenden, een viertal heeren,
kwamen met den schrik vrij. De auto
kon echter zijnen weg niet vervolgen,
zoodat van uit Utrecht hulp moest wor
den ontboden.
Handel in blanke slavinnen f
Toen de brigadier dei- Kon. mareohaus-
see, M. de Groot, te Oldenzaal, zich
Maandagmorgen bij 't arriveeren van den
D. treiu uit Dnischland aan 't station te
Oldenzaal bevond waren er onder de
passagiers ook twee meisjes, resp, 20 en
22 jaar, afkomstig uit Reine, die in
betrekking zouden gaan te Amsterdam.
Omtrent den aard der betrekking en bij
wien zij in betrekking zouden komen,
wisten zij niets. Alleen konden ze me-
dedeelen, dat ze aan 't station te Amster
dam zouden worden ontvangen worden
door een zekeren heer, zich noemende
Sander, die de meisjes te bestemder
plaatse zon brengen. Daar de brigadier
vermoedde, hier te doen te hebben met
een handel in meisjes, stelde hij zich
in telefonische verbinding met den
directeur van het Na'. Bnreau tot
bescherming van vrouwen en meisjes te
Amsterdam, die de twee meisjes nu te
Amsterdam zal ontvangen. (Zw. Ct.
Een kras oudje.
Te Halle is een weduwe van 102
jaar overleden, die tot haren dood
zonder bril had kunnen lezen en schrijven.
Door de tram gedood.
Maandagavond is door de tram van
Ondenboscb naar Breda, ter hoogte van
de Kapelstraat, op den Bosschendijk
zekere Balemans aangereden. Hij was
bijna oogenblikkelijk een lijk. Do man
laat een vrouw en kind na.
